taver
Member
- Μηνύματα
- 12.477
- Likes
- 28.937
- Ταξίδι-Όνειρο
- Iles Kerguelen
Περιεχόμενα
- Κεφάλαιο 1
- Κεφάλαιο 2: Πηγαίνοντας στο Ιράν
- Κεφάλαιο 3: Πρώτη γνωριμία με την Τεχεράνη
- Κεφάλαιο 3 (συνέχεια)
- Κεφάλαιο 4: Μοιάζεις με Ιρανό, το ξέρεις;
- Κεφάλαιο 5: Αρχαίες ιστορίες
- Κεφάλαιο 5 (συνέχεια)
- Κεφάλαιο 5 (συνέχεια II)
- Κεφάλαιο 6: Θρυλική πτήση
- Κεφάλαιο 7: Οι άγιοι και ο αντιβασιλέας
- Κεφάλαιο 7 (συνέχεια)
- Κεφάλαιο 8: Οι ποιητές
- Κεφάλαιο 9: Αρχαία στην έρημο
- Κεφάλαιο 9 (συνέχεια)
- Κεφάλαιο 10: Ζωή στην απομόνωση
- Κεφάλαιο 10 (συνέχεια)
- Κεφάλαιο 10 (συνέχεια II)
- Κεφάλαιο 11: Ο μισός κόσμος...
- Κεφάλαιο 12: Μια βραδιά στο Ισφαχάν
- Κεφάλαιο 13: Η κληρονομιά των Σαφαβίδων
- Κεφάλαιο 13 (συνέχεια)
- Κεφάλαιο 14: Πυρετός το Πεμπτόβραδο
- Κεφάλαιο 15: Παρασκευή, κοντή γιορτή
- Κεφάλαιο 15 (συνέχεια)
- Κεφάλαιο 16: Πετάει-πετάει το αεροπλανάκι…
- Κεφάλαιο 17: Θρησκευτικός τουρισμός
- Κεφάλαιο 17 (συνέχεια)
- Κεφάλαιο 17 (συνέχεια II)
- Κεφάλαιο 18: Πίσω στη μεγάλη πόλη
- Κεφάλαιο 18 (συνέχεια)
- Κεφάλαιο 19: Έξοδος
Κεφάλαιο 10 (συνέχεια):
Η Περσία δεν ήταν πάντα Μουσουλμανική (δε θα μπορούσε να είναι, άλλωστε, καθώς η θρησκεία ιδρύθηκε τον 7ο αιώνα). Κατά την πρώτη και τη δεύτερη Περσική Αυτοκρατορία, και διάφορες περιόδους πριν και μετά, η θρησκεία εδώ ήταν ο Ζωροαστρισμός, η παλιότερη μονοθεϊστική θρησκεία στον πλανήτη. Δεν υπάρχουν ακριβείς μαρτυρίες για το πότε ιδρύθηκε η θρησκεία, ωστόσο το βέβαιο είναι ότι την κήρυξε ο Ζαρατούστρα, που γεννήθηκε κάπου μεταξύ 1500 και 1000 π.Χ. (Οι Ιρανοί ισχυρίζονται κάτι για τις 26 Μαρτίου του 1768 π.Χ, αλλά δεν επιβεβαιώνεται). Ο Ζαρατούστρα λοιπόν από μικρός απέρριψε τις ως τότε κυρίαρχες δοξασίες, στα είκοσί του απομονώθηκε και μελέτησε (meditated), και στα 30 του επέστρεψε στον κόσμο για να διαδώσει τη νέα θρησκεία. Ο θεός της ονομάζονταν Ahura Mazda, και δε διέθετε κάποιο ιδιαίτερο σύμβολο, απλώς οι προσευχές προς αυτόν γίνονταν στην κατεύθυνση του φωτός. Και επειδή το φως του ήλιου δεν ήταν και πολύ πρακτικό για προσευχές, οι αρχαίοι ζωροαστριστές άναβαν φωτιές, που τις ανατροφοδοτούσαν συνεχώς, ώστε να καίνε επ’ άπειρο. Έτσι, η φλόγα σιγά σιγά έγινε σύμβολο της πίστης τους, και σύμβολο της θρησκευτικής τους ταυτότητας. Στο κέντρο κάθε Ζωροαστρικού ναού βρισκόταν πάντα μια άσβεστη φλόγα.
Είπα «βρισκόταν»; Ε, γράψτε λάθος. Όσο απίθανο κι αν ακούγεται, η Ζωροαστρική θρησκεία είναι ακόμα ζωντανή. Υπάρχουν κάπου 20 χιλιάδες πιστοί της, στο Ιράν, και 150 χιλιάδες συνολικά σε όλο τον κόσμο (κυρίως στις πέριξ χώρες, όπου διέφυγαν μετά την πτώση της δεύτερης Περσικής αυτοκρατορίας). Οι μισοί από τους 20 χιλιάδες αυτούς είναι χαμένοι μέσα στην αστική ζούγκλα που λέγεται Τεχεράνη. Η μεγαλύτερη συγκέντρωση εκτός Τεχεράνης είναι εδώ στη Yazd, μια από τις πόλεις που εξισλαμίστηκε τελευταία, και είχε την άδεια να παραμένει Ζωροαστρική για πολύ καιρό, καθώς οι Ζωροαστριστές εδώ ήταν είτε πλειοψηφία είτε μεγάλη μειοψηφία για αιώνες μετά τον εξισλαμισμό της χώρας.
Το Ateshkadeh της Yazd είναι ένας ζωροαστρικός ναός, που φιλοξενεί μια φλόγα που παραμένει άσβεστη από το 470 μ.Χ., παρότι άλλαξε τρείς φορές θέση και μετακινήθηκε εδώ μόλις το 1940. Πάνω από την είσοδο, στη μετώπη του κτηρίου, βρίσκεται ένα ανάγλυφο του Fravashi, που συμβολίζει το μέρος του ανθρώπινου πνεύματος εγγίζει τον Ahura Mazda μετά το θάνατο, και ελλείψει άλλου συμβόλου έχει αναγορευθεί σε σύμβολο του Ζωροαστρισμού. Το ίδιο σύμβολο το συνάντησα αρκετές φορές και στην Περσέπολη, δείγμα ότι λίγα έχουν αλλάξει στη θρησκεία αυτή από την εποχή που κυριαρχούσε στη χώρα.
Στον περιβάλλοντα χώρο γύρω από το ναό, βρίσκεται ένα μικρό λαογραφικό μουσείο, που περιγράφει κάποια πράγματα από το θρησκευτικό τελετουργικό, τα ήθη και τα έθιμα των Ζωροαστριστών.
Από δω, ώρα για επιστροφή προς το κέντρο της πόλης. Αποφάσισα να το κάνω με τα πόδια, και ξεκίνησα. Πέρασα από ένα ακόμη πύργο με ρολόϊ, από μια σειρά εμπορικά μαγαζιά, και μια σειρά από καταστήματα με είδη κινητής τηλεφωνίας. Τα apple κινητά είναι σπάνια στο Ιράν, τόσο λόγο κόστους, όσο και λόγω του embargo (η apple δεν επιτρέπει downloads από το apple store από το Iran). Αλλά η Samsung και η Huawei μοσχοπουλάνε. Οι διαφημίσεις για το Samsung S7 καλά κρατούν αυτή την εποχή, αλλά αυτά που φαίνονται κυρίως να πουλάνε είναι τα Samsung J series και διάφορα μοντέλα της Huawei.
Και έφτασα σε μια διασταύρωση, όπου τα τοπικά σινεμά έχουν αναρτήσει αφίσες με τις ταινίες που παίζονται αυτή την εποχή. Από τις λεζάντες στα φαρσί δεν κατάλαβα φυσικά τίποτα, αλλά ούτε και κάποιον ηθοποιό αναγνώρισα, ούτε κάποια γυναίκα χωρίς μαντήλα είδα, κάτι που με κάνει να πιστεύω ότι δείχνουν αποκλειστικά εγχώριες ή έστω Αραβικές παραγωγές.
Το περίπτερο δίπλα πουλάει τσιγάρα. Όλα τα πακέτα έχουν αποκρουστικές αντικαπνιστικές φωτογραφίες επάνω, όπως και στην Ευρώπη. Περιττό να σας πω ότι οι κανόνες απαγόρευσης του καπνίσματος είναι σεβαστοί – όχι απόλυτα, αλλά περισσότερο από ότι στην Ελλάδα. Ο κόσμος πάντως καπνίζει…
Να σημειώσω επίσης και το περίεργο dress code της πόλης. Όσο πλησιάζεις στην παλιά πόλη με το μεγάλο τζαμί και τα πλινθόκτιστα σπιτάκια, ο κόσμος είναι όλο και πιο συντηρητικός στην εμφάνιση, με τις γυναίκες να φοράνε κατά πλειοψηφία τσαντόρ. Όσο όμως απομακρύνεσαι, στη νέα πόλη και τους εμπορικούς δρόμους, αυτό αλλάζει, και η εικόνα μοιάζει περισσότερο με την Τεχεράνη ή με τη Σιράζ.
Μ’ αυτά και μ’ αυτά έφτασα στο σύμπλεγμα Amir Chakhmaq. Εδώ, ένα εντυπωσιακό τριόρωφο κατασκεύασμα περιστοιχίζει μια ολόκληρη, ομώνυμη πλατεία. Εύκολα το περνάς για τζαμί, αλλά δεν είναι: αποτελεί απλώς την πρόσοψη για ένα μικρό ισόγειο παζάρι. Θα είχε όμορφη θέα, αλλά δυστυχώς είναι κλειστό λόγω έργων, ενώ ο ήλιος αυτή την ώρα είναι ακριβώς πίσω του, κάνοντας τη φωτογράφησή του δύσκολη. Δεν αγχώνομαι, θα ξανάρθω αργότερα.
Πιο δίπλα, υπάρχει ένα κτήριο, που απ’ έξω μοιάζει να είναι ένα ακόμη Ab anbar (δεξαμενή) με πέντε όμορφους baghir (πύργους αερισμού). Και πράγματι είναι, το Ab Anbar χρονολογείται μάλιστα από το 1580, και είναι επισκέψιμο. Κι αν είχα κάνει εγκαίρως τη μελέτη μου, δε θα είχα εντυπωσιαστεί τόσο. Ένα όροφο πάνω από τη δεξαμενή, βρίσκεται το Saheb A Zaman Club Zurkhaneh, ένα… γυμναστήριο. Όχι σαχλαμάρα μοντέρνο, με όργανα κλπ., αλλά ένα παραδοσιακό γυμναστήριο, για παραδοσιακό ιρανικό body-building και κάτι σαν πάλη, βυθισμένο στο κέντρο και με χώρο για θεατές τριγύρω. Ο χώρος φαίνεται κάλτ, αλλά επιδείξεις αυτή την ώρα δεν έχει, όλοι απουσιάζουν. Πιο βράδυ ίσως τους πετύχω….
Στην απέναντι πλευρά της πλατείας βρίσκεται το τζαμί Amir Chakhmaq, στο οποίο αυτή την ώρα προσεύχεται κόσμος.
Στην τέταρτη πλευρά, στην απέναντι μεριά μιας μεγάλης λεωφόρου, βρίσκεται το Yazd water museum, ένα παλιό αρχοντικό που σήμερα έχει μετατραπεί σε μουσείο, και παρουσιάζει τις διάφορες πτυχές της σχέσης μιας πόλης μες στην έρημο με το νερό της. Τα Qanat, τα Ab anbar, τα Yakhchal, τα σιντριβάνια, τα χαμάμ, όλα παρουσιάζονται εδώ σε μακέτες και πινακίδες από δωμάτιο σε δωμάτιο, και τουλάχιστον ένα Qanat και ένα ιδιωτικό χαμάμ του αρχοντικού είναι επισκέψιμα.
Αφού περιεργάστηκα το μουσείο, πέρασα πάλι τη λεωφόρο απέναντι. Διότι εκεί βρίσκεται το νούμερο ένα αξιοθέατο της πόλης: Το ζαχαροπλαστείο Haj Khalifeh Ali Rahbar είναι θεσμός για την πόλη, και φτιάχνει εξαιρετικά παραδοσιακά γλυκίσματα. Και μετά από την τροφοδοσία σε ζάχαρη, η βόλτα συνεχίστηκε.
Κινούμενος και πάλι προς το κέντρο, μπήκα και βγήκα λίγο στο παζάρι της πόλης και τα τριγύρω κτίσματα, και σε ένα ακόμα τζαμί, εκτός οδηγών. Παντού υπήρχαν κάποιες περίεργες ξύλινες κατασκευές που δεν καταλάβαινα σε τι χρησίμευαν – χρειάστηκε αρκετό ψάξιμο μετά που γύρισα για να καταλάβω ότι επρόκειτο για Nakhl, ένα ξύλινο κατασκεύασμα που ντύνεται με κιλίμια και χρησιμοποιείται στις πομπές εορτασμού της θρησκευτικής εορτής της Ashura η οποία φέτος εορτάστηκε στις 12 Οκτωβρίου. Η εορτή αυτή εορτάζεται και στον Πειραιά, ψάξτε στο internet για τα σχετικά βιντεάκια.
Η Περσία δεν ήταν πάντα Μουσουλμανική (δε θα μπορούσε να είναι, άλλωστε, καθώς η θρησκεία ιδρύθηκε τον 7ο αιώνα). Κατά την πρώτη και τη δεύτερη Περσική Αυτοκρατορία, και διάφορες περιόδους πριν και μετά, η θρησκεία εδώ ήταν ο Ζωροαστρισμός, η παλιότερη μονοθεϊστική θρησκεία στον πλανήτη. Δεν υπάρχουν ακριβείς μαρτυρίες για το πότε ιδρύθηκε η θρησκεία, ωστόσο το βέβαιο είναι ότι την κήρυξε ο Ζαρατούστρα, που γεννήθηκε κάπου μεταξύ 1500 και 1000 π.Χ. (Οι Ιρανοί ισχυρίζονται κάτι για τις 26 Μαρτίου του 1768 π.Χ, αλλά δεν επιβεβαιώνεται). Ο Ζαρατούστρα λοιπόν από μικρός απέρριψε τις ως τότε κυρίαρχες δοξασίες, στα είκοσί του απομονώθηκε και μελέτησε (meditated), και στα 30 του επέστρεψε στον κόσμο για να διαδώσει τη νέα θρησκεία. Ο θεός της ονομάζονταν Ahura Mazda, και δε διέθετε κάποιο ιδιαίτερο σύμβολο, απλώς οι προσευχές προς αυτόν γίνονταν στην κατεύθυνση του φωτός. Και επειδή το φως του ήλιου δεν ήταν και πολύ πρακτικό για προσευχές, οι αρχαίοι ζωροαστριστές άναβαν φωτιές, που τις ανατροφοδοτούσαν συνεχώς, ώστε να καίνε επ’ άπειρο. Έτσι, η φλόγα σιγά σιγά έγινε σύμβολο της πίστης τους, και σύμβολο της θρησκευτικής τους ταυτότητας. Στο κέντρο κάθε Ζωροαστρικού ναού βρισκόταν πάντα μια άσβεστη φλόγα.
Είπα «βρισκόταν»; Ε, γράψτε λάθος. Όσο απίθανο κι αν ακούγεται, η Ζωροαστρική θρησκεία είναι ακόμα ζωντανή. Υπάρχουν κάπου 20 χιλιάδες πιστοί της, στο Ιράν, και 150 χιλιάδες συνολικά σε όλο τον κόσμο (κυρίως στις πέριξ χώρες, όπου διέφυγαν μετά την πτώση της δεύτερης Περσικής αυτοκρατορίας). Οι μισοί από τους 20 χιλιάδες αυτούς είναι χαμένοι μέσα στην αστική ζούγκλα που λέγεται Τεχεράνη. Η μεγαλύτερη συγκέντρωση εκτός Τεχεράνης είναι εδώ στη Yazd, μια από τις πόλεις που εξισλαμίστηκε τελευταία, και είχε την άδεια να παραμένει Ζωροαστρική για πολύ καιρό, καθώς οι Ζωροαστριστές εδώ ήταν είτε πλειοψηφία είτε μεγάλη μειοψηφία για αιώνες μετά τον εξισλαμισμό της χώρας.
Το Ateshkadeh της Yazd είναι ένας ζωροαστρικός ναός, που φιλοξενεί μια φλόγα που παραμένει άσβεστη από το 470 μ.Χ., παρότι άλλαξε τρείς φορές θέση και μετακινήθηκε εδώ μόλις το 1940. Πάνω από την είσοδο, στη μετώπη του κτηρίου, βρίσκεται ένα ανάγλυφο του Fravashi, που συμβολίζει το μέρος του ανθρώπινου πνεύματος εγγίζει τον Ahura Mazda μετά το θάνατο, και ελλείψει άλλου συμβόλου έχει αναγορευθεί σε σύμβολο του Ζωροαστρισμού. Το ίδιο σύμβολο το συνάντησα αρκετές φορές και στην Περσέπολη, δείγμα ότι λίγα έχουν αλλάξει στη θρησκεία αυτή από την εποχή που κυριαρχούσε στη χώρα.
Στον περιβάλλοντα χώρο γύρω από το ναό, βρίσκεται ένα μικρό λαογραφικό μουσείο, που περιγράφει κάποια πράγματα από το θρησκευτικό τελετουργικό, τα ήθη και τα έθιμα των Ζωροαστριστών.
Από δω, ώρα για επιστροφή προς το κέντρο της πόλης. Αποφάσισα να το κάνω με τα πόδια, και ξεκίνησα. Πέρασα από ένα ακόμη πύργο με ρολόϊ, από μια σειρά εμπορικά μαγαζιά, και μια σειρά από καταστήματα με είδη κινητής τηλεφωνίας. Τα apple κινητά είναι σπάνια στο Ιράν, τόσο λόγο κόστους, όσο και λόγω του embargo (η apple δεν επιτρέπει downloads από το apple store από το Iran). Αλλά η Samsung και η Huawei μοσχοπουλάνε. Οι διαφημίσεις για το Samsung S7 καλά κρατούν αυτή την εποχή, αλλά αυτά που φαίνονται κυρίως να πουλάνε είναι τα Samsung J series και διάφορα μοντέλα της Huawei.
Και έφτασα σε μια διασταύρωση, όπου τα τοπικά σινεμά έχουν αναρτήσει αφίσες με τις ταινίες που παίζονται αυτή την εποχή. Από τις λεζάντες στα φαρσί δεν κατάλαβα φυσικά τίποτα, αλλά ούτε και κάποιον ηθοποιό αναγνώρισα, ούτε κάποια γυναίκα χωρίς μαντήλα είδα, κάτι που με κάνει να πιστεύω ότι δείχνουν αποκλειστικά εγχώριες ή έστω Αραβικές παραγωγές.
Το περίπτερο δίπλα πουλάει τσιγάρα. Όλα τα πακέτα έχουν αποκρουστικές αντικαπνιστικές φωτογραφίες επάνω, όπως και στην Ευρώπη. Περιττό να σας πω ότι οι κανόνες απαγόρευσης του καπνίσματος είναι σεβαστοί – όχι απόλυτα, αλλά περισσότερο από ότι στην Ελλάδα. Ο κόσμος πάντως καπνίζει…
Να σημειώσω επίσης και το περίεργο dress code της πόλης. Όσο πλησιάζεις στην παλιά πόλη με το μεγάλο τζαμί και τα πλινθόκτιστα σπιτάκια, ο κόσμος είναι όλο και πιο συντηρητικός στην εμφάνιση, με τις γυναίκες να φοράνε κατά πλειοψηφία τσαντόρ. Όσο όμως απομακρύνεσαι, στη νέα πόλη και τους εμπορικούς δρόμους, αυτό αλλάζει, και η εικόνα μοιάζει περισσότερο με την Τεχεράνη ή με τη Σιράζ.
Μ’ αυτά και μ’ αυτά έφτασα στο σύμπλεγμα Amir Chakhmaq. Εδώ, ένα εντυπωσιακό τριόρωφο κατασκεύασμα περιστοιχίζει μια ολόκληρη, ομώνυμη πλατεία. Εύκολα το περνάς για τζαμί, αλλά δεν είναι: αποτελεί απλώς την πρόσοψη για ένα μικρό ισόγειο παζάρι. Θα είχε όμορφη θέα, αλλά δυστυχώς είναι κλειστό λόγω έργων, ενώ ο ήλιος αυτή την ώρα είναι ακριβώς πίσω του, κάνοντας τη φωτογράφησή του δύσκολη. Δεν αγχώνομαι, θα ξανάρθω αργότερα.
Πιο δίπλα, υπάρχει ένα κτήριο, που απ’ έξω μοιάζει να είναι ένα ακόμη Ab anbar (δεξαμενή) με πέντε όμορφους baghir (πύργους αερισμού). Και πράγματι είναι, το Ab Anbar χρονολογείται μάλιστα από το 1580, και είναι επισκέψιμο. Κι αν είχα κάνει εγκαίρως τη μελέτη μου, δε θα είχα εντυπωσιαστεί τόσο. Ένα όροφο πάνω από τη δεξαμενή, βρίσκεται το Saheb A Zaman Club Zurkhaneh, ένα… γυμναστήριο. Όχι σαχλαμάρα μοντέρνο, με όργανα κλπ., αλλά ένα παραδοσιακό γυμναστήριο, για παραδοσιακό ιρανικό body-building και κάτι σαν πάλη, βυθισμένο στο κέντρο και με χώρο για θεατές τριγύρω. Ο χώρος φαίνεται κάλτ, αλλά επιδείξεις αυτή την ώρα δεν έχει, όλοι απουσιάζουν. Πιο βράδυ ίσως τους πετύχω….
Στην απέναντι πλευρά της πλατείας βρίσκεται το τζαμί Amir Chakhmaq, στο οποίο αυτή την ώρα προσεύχεται κόσμος.
Στην τέταρτη πλευρά, στην απέναντι μεριά μιας μεγάλης λεωφόρου, βρίσκεται το Yazd water museum, ένα παλιό αρχοντικό που σήμερα έχει μετατραπεί σε μουσείο, και παρουσιάζει τις διάφορες πτυχές της σχέσης μιας πόλης μες στην έρημο με το νερό της. Τα Qanat, τα Ab anbar, τα Yakhchal, τα σιντριβάνια, τα χαμάμ, όλα παρουσιάζονται εδώ σε μακέτες και πινακίδες από δωμάτιο σε δωμάτιο, και τουλάχιστον ένα Qanat και ένα ιδιωτικό χαμάμ του αρχοντικού είναι επισκέψιμα.
Αφού περιεργάστηκα το μουσείο, πέρασα πάλι τη λεωφόρο απέναντι. Διότι εκεί βρίσκεται το νούμερο ένα αξιοθέατο της πόλης: Το ζαχαροπλαστείο Haj Khalifeh Ali Rahbar είναι θεσμός για την πόλη, και φτιάχνει εξαιρετικά παραδοσιακά γλυκίσματα. Και μετά από την τροφοδοσία σε ζάχαρη, η βόλτα συνεχίστηκε.
Κινούμενος και πάλι προς το κέντρο, μπήκα και βγήκα λίγο στο παζάρι της πόλης και τα τριγύρω κτίσματα, και σε ένα ακόμα τζαμί, εκτός οδηγών. Παντού υπήρχαν κάποιες περίεργες ξύλινες κατασκευές που δεν καταλάβαινα σε τι χρησίμευαν – χρειάστηκε αρκετό ψάξιμο μετά που γύρισα για να καταλάβω ότι επρόκειτο για Nakhl, ένα ξύλινο κατασκεύασμα που ντύνεται με κιλίμια και χρησιμοποιείται στις πομπές εορτασμού της θρησκευτικής εορτής της Ashura η οποία φέτος εορτάστηκε στις 12 Οκτωβρίου. Η εορτή αυτή εορτάζεται και στον Πειραιά, ψάξτε στο internet για τα σχετικά βιντεάκια.
Last edited: