Iαπωνική θρησκευτική παράδοση

[orbit]

Η ιαπωνική θρησκευτική παράδοση είναι πλούσια και πολύπλοκη, περιλαμβάνοντας συμπληρωματικές και αντιφατικές συνάμα κατευθύνσεις της θρησκευτικής σκέψης και πρακτικής με μία ευκολία που κάποιες φορές ίσως να παραξένευε το δυτικό παρατηρητή.

Στην καρδιά της παράδοσης βρίσκονται το Σίντο, η επιχώρια θρησκεία της Ιαπωνίας, και ο Βουδισμός, η Ινδική θρησκεία που έφτασε στην Ιαπωνία μέσω της Κορέας και της Κίνας από τον έκτο μέχρι τον όγδοο αιώνα μ.Χ.

Καθʼ όλη τη μακρά διάρκεια της ιαπωνικής ιστορίας, οι δύο αυτές θρησκείες ήταν εκείνες που συνέβαλαν τα μέγιστα στην αντίληψη των Ιαπώνων για τον εαυτό τους και τον κόσμο.


Πηγή: Σίντο & Βουδισμός ::

 

[orbit]

Σίντο, η εγχώρια θρησκεία της Ιαπωνίας

Ενώ ο Ιαπωνικός Βουδισμός, μάλιστα με τη μορφή του Ζεν είναι αρκετά γνωστός, το Σίντο, δηλαδή η θρησκεία που υπήρχε στο ιαπωνικό αρχιπέλαγος πριν ακόμη εισαχθεί σε αυτό ο Βουδισμός, με άλλα λόγια η εγχώρια θρησκεία της Ιαπωνίας, παρέμενε μέχρι πρόσφατα σχεδόν ανεξερεύνητη.

Ωστόσο, τα τελευταία χρόνια αρκετοί ερευνητές αφιερώνουν τον μόχθο τους στην αποκάλυψη όλων των μέχρι τώρα κρυμμένων πτυχών της ιστορίας της.

Μια πολυθεϊστική θρησκεία, σε πολλά όμοια με την αρχαία ελληνική, φορτισμένη με ένα ιδιαίτερο μυστήριο, που πήρε, υπό την επίδραση του Βουδισμού, του Κομφουκιανισμού αλλά και πολιτικών παραγόντων διάφορες μορφές στη διάρκεια της ανάπτυξής της• μια θρησκεία με πανάρχαια έθιμα και γιορτές που σημαδεύουν την διάρκεια του ιαπωνικού έτους και χρωματίζουν την καθημερινή ζωή του ιαπωνικού λαού από την παιδική ηλικία, καθώς, σύμφωνα με έναν γνωστό αφορισμό, <ο Ιάπωνας γεννιέται Σιντοϊστής και πεθαίνει Βουδιστής>.


Το Σίντο προάγει και στηρίζει, μέσω των θεοτήτων του (κάμι) οτιδήποτε έχει σχέση με την ζωή, όπως ο γάμος, μια καινούργια γέννηση, η ανάπτυξη των παιδιών, της οποίας οι διάφορες φάσεις αποτελούν αφορμή για ιδιαίτερες γιορτές, η σπορά και η σοδειά του καινούργιου ρυζιού, η κατασκευή καινούργιων κτιρίων, η αγορά νέων πραγμάτων, το νέο έτος κ.λπ., και επιδιώκει να απομακρύνει, μέσω καθαρτήριων τελετών, οτιδήποτε έχει σχέση με τον θάνατο. Διαθέτει επίσης μια γοητευτική μυθολογία, που μας είναι ακόμη άγνωστη. Είναι μια θρησκεία χωρίς εικονιστική τέχνη, αλλά με μια τόσο χαρακτηριστική, όσο και μαγευτική αρχιτεκτονική, που την κάνει προφανή σε κάθε γωνιά της ιαπωνικής γης.


Πηγή: Σίντο, η εγχώρια θρησκεία της Ιαπωνίας

 

[Bahari]

Το ενδιαφέρον μας τραβάει κυρίως η ίδια η λατρεία αυτής της θρησκείας. Είναι
φανερή στην καθημερινή εκδήλωση της ζωής του μέσου Ιάπωνα. Μέσα στην εβδομάδα, ο
ευσεβής σίντο, θα συμμετάσχει ή θα πράξει μόνος του σε διάφορες τελετουργίες.

Στο ξεκίνημα της ημέρας του, θα αποτίει μια σύντομη ευχή στους αρμόδιους Κάμι της
περιόδου (ανάλογα με την εποχή ή με τα θέματα που τον απασχολούν), που δεν θα
διαρκέσει πάνω από δύο λεπτά, αλλά θα εφοδιάσει των εαυτό του με δύναμη για την
ημέρα. Αυτή η ιεροπραξία λέγεται και τελετή του πλυσίματος διότι σύμφωνα με την
παράδοση, η σωματική καθαριότητα έχει άμεση σχέση με την πνευματική, έτσι λοιπόν
πλένουν το πρόσωπό τους ή και όλο το σώμα τους για να βγουν στο κοινό βίο.

Καθημερινά ο σίντο θα κάνει μια θυσία (συνήθως αναίμακτη) στο Κάμι- προστάτη του,
επάνω στο Κάμι-Ντάνα τον οικιακό βωμό. Μια ή δύο φορές την εβδομάδα, στο τοπικό ιερό
θα αφήσουν ένα αναμμένο κερί ή λίγα άνθη στο βωμό του θεού στον οποίο ανήκει ο ναός.
Την ημέρα της ανάπαυσης (την Κυριακή του δυτικού κόσμου) ο θρησκευτής θα αποτίει
τιμές στους προγόνους, συνήθως με ένα μεγάλο κυλινδρικό κερί, το οποίο θα το αφιερώσει
στον οικιακό βωμό, ή μπροστά σε μια φωτογραφία ενός αγαπημένου εκλιπόντος
προσώπου.

Γεγονός είναι ότι ο σιντοϊσμός δεν έχει εβδομαδιαία λειτουργία. Ουσιαστικά η
λατρεία γίνεται σαν μια ατομική πράξη στους ναούς των Κάμι ή στον ειδικά διαμορφωμένο
για αυτό το λόγο οικιακό βωμό. Λαϊκή συνεύρεση γίνεται στις εορτές που είναι ιδιαίτερα
δημοφιλής και περίτεχνες και έχουν κοινωνικό χαρακτήρα,όπου περιλαμβάνουν χορούς,
παραστάσεις εκδηλώσεις ακόμα και μαζικούς θρήνους. Σε αυτές τις εορτές οι θρησκευτές,
ντύνονται συνήθως με πολύχρωμα ενδύματα και καλά υφάσματα, στολίζουν τα ρούχα και
τα μαλλιά τους με λουλούδια και παρακολουθούν ή συμμετέχουν σε δρώμενα.

Θεότητες του σιντοϊσμού:

 

[Bahari]

Κατά βάση, ο σιντοϊσμός χωρίζεται σε δύο κατηγορίες, στον παραδοσιακό σίντο και στο σχισματικό. Μεταξύ τους έχουν περισσότερες ομοιότητες, παρά διαφορές και αυτό φαίνεται και στο ότι μέλοι ναών που ανήκουν στον ένα τύπο μετέχουν και σε λατρευτικές πράξεις που διοργανώνονται από τον άλλο.

Ο παραδοσιακός ή Μιτζοκου σιντοϊσμός είναι ένας συνδυασμός αρχαίων φυλετικών τελετών εξαγνισμών και τοπικών εθίμων που τον συναντάμε κυρίως στην επαρχεία, ενώ ο σχισματικός ή Κουόχα είναι αποτέλεσμα ένωσης διαφόρων διδασκάλων του σίντο, που διαχώρισαν την θέση τους από την παράδοση και είτε επηρεάστηκαν από ξένα δόγματα, είτε εισήγαγαν καινοτομίες.

Στην γεμάτοι από ναούς χώρα, οι θρησκευτές μετέχουν σε κάθε λατρευτική εκδήλωση με κάθε ευκαιρία, χωρίς να λαμβάνουν υπόψιν τις φιλοσοφικές διαφορές που χωρίζουν τους μετέχοντες. Η λατρεία των θεών είναι πολύ σημαντική για να μπαίνουν ανθρώπινα εμπόδια. Τον ιάπωνα τον ενδιαφέρει η εύνοια των Κάμι και δεν θυσιάζει την σχεδόν ερωτική του επαφή με το θείο.

Θρησκευτική τελετή στην Kamakura:

 

[Bahari]

Οι ιεροπραξίες είτε γίνονται από τους ιερείς του παραδοσιακού τύπου είτε του σχισματικού, είναι τελείως αδιάφορο για τους σιντοιστές οι οποίοι συμμετέχουν πανηγυρικά και στις περισσότερες περιπτώσεις αγνοούν και από ποιους διοργανώνεται το γεγονός. Επίσης ιερείς του ενός τύπου, συμμετέχουν άνετα σε ιεροπραξίες του άλλου, όπου μάλιστα αναλαμβάνουν και ιερατικά καθήκοντα.

Ιερείς στο ναό Tsurugaoka Hachimangu στην Kamakura:

 

[Bahari]

Ο ναός στην σιντοϊστική θρησκεία είναι ένα περίτεχνο κόσμημα που ξεχωρίζει στο περιβάλλον. Χαρακτηριστική είναι πολύχρωμη περιφραγμένη αυλή που περιβάλει το κυρίως κτίσμα του ναού, γεμάτη από πολλά και διάφορα λουλούδια, δενδρύλια ή δένδρα και συντριβάνια. Η καμπυλωτή στέγη του ναού φέρει διάφορα χρώματα αλλά συνήθως είναι πράσινη.

Οι ναοί είναι σχεδόν πάντα ξύλινοι με φυσικό χρώμα και βασισμένοι στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική. Χαρακτηριστικές είναι οι πύλες, οι οποίες ονομάζονται Τορίι και έχουν συγκεκριμένο λειτουργικό λόγο. Είναι πάντα δύο κάθετες κολόνες που στηρίζουν δύο οριζόντιες. Συμβολίζουν τις φωλιές των πουλιών που είναι βασικό κομμάτι της Μυθολογίας και συνήθως σχετίζονται με μύθους γύρω από τον θεό Σουσάνο-Γούο.

Οι Τορίι είναι χρηστικές στα τελετουργικά δρώμενα καθώς ο σίντο θα περάσει από πολλά τέτοια για να μπει στο ναό. Από τα Τορίι θα περάσει σε ένα μακρύ διάδρομο όπου οδηγεί σε μια δεξαμενή καθαρμών, πριν ο σιντοϊστής μπει στον ναό. Εκεί θα ξεπλύνει το στόμα του, θα ανάψει θυμίαμα και θα κτυπήσει ελαφρά την καμπάνα που βρίσκεται έξω από το κύριο ναό και ίσως κάνει μια προσφορά στο Χάιντεν (εξωτερικό του ναού). Έτσι εξαγνίζουν τον εαυτό τους για μια επαφή με τα Κάμι.

Izumo Taisha, ο παλαιότερος σιντοϊστικός ναός της Ιαπωνίας:

 

[Bahari]

Οι ναοί συνήθως είναι μικρά κτίσματα, αφιερωμένα σε έναν θεό, όμως οι εθνικοί ναοί είναι αρκετά μεγάλοι και πολλές φορές είναι αφιερωμένοι σε παραπάνω από έναν Κάμι. Το εσωτερικό του ναού ονομάζεται Χόντεν και είναι το σημείο επικοινωνίας με τους Κάμι. Εκεί ο σίντο θα αφήσει προσφορές από ρύζι, λαχανικά και γλυκίσματα. Εκεί βρίσκεται και το γκόχεϊ, ένα καλάμι από ζαχαροκάλαμο όπου οι ευσεβείς βάζουν πάνω πολύχρωμες κορδέλες για να εξορκίσουν τα κακά πνεύματα. Στο κέντρο του χόντεν υπάρχει το Σιντάι, το ιερό αντικείμενο του Κάμι, που συνήθως είναι αστραφτερό αντικείμενο όπως κάποιος πολύτιμος λίθος ή κάποιος καθρέπτης. Η παράδοση λέει ότι το Σιντάι είναι προέκταση του ίδιου του θεού.

Αυτά είναι τα gohei:

 

[Bahari]

Η Ιαπωνία είναι κυριολεκτικά γεμάτοι ναούς, ακόμα και σε απομακρυσμένα μέρη της υπαίθρου. Σε κάθε χωριό βρίσκεται τουλάχιστον ένας ναός αφιερωμένος σε μια θεότητα και διάσπαρτα ιερά για να προστατέψουν την σοδειά, την αλιεία, ακόμα και την βιομηχανική παραγωγή, όταν το απαιτεί η περίσταση.

(Αποσπάσματα από το άρθρο του Α. Χαλιού: ΣΙΝΤΟΙΣΜΟΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΣΕ ΜΙΑ ΦΥΣΙΚΗ ΚΟΣΜΟΛΑΤΡΕΥΤΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ. Ολόκληρο το άρθρο μπορείτε να το διαβάσετε εδώ: http://www.nysee.gr/downloads/Sinto.pdf)

Μικρός ναός στην Kita Kamakura:

 

[Bahari]

Οι ναοί είναι σχεδόν πάντα ξύλινοι με φυσικό χρώμα και βασισμένοι στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική. Χαρακτηριστικές είναι οι πύλες, οι οποίες ονομάζονται Τορίι και έχουν συγκεκριμένο λειτουργικό λόγο. Είναι πάντα δύο κάθετες κολόνες που στηρίζουν δύο οριζόντιες... Εκεί θα ξεπλύνει το στόμα του, θα ανάψει θυμίαμα και θα κτυπήσει ελαφρά την καμπάνα που βρίσκεται έξω από τον κύριο ναό

Σιντοϊστικός ναός (στο κέντρο διακρίνεται η καμπάνα)

 

[Bahari]

Προσφορά στους θεούς: