10900km
Member
- Μηνύματα
- 392
- Likes
- 4.190
Περιεχόμενα
- Κεφάλαιο 1
- Κεφάλαιο 2ο
- Κεφάλαιο 3ο (Antigua)
- Κεφάλαιο 4ο
- Κεφάλαιο 5ο
- Κεφάλαιο 6ο
- Κεφάλαιο 7ο
- Κεφάλαιο 8ο
- Κεφάλαιο 9ο
- Κεφάλαιο 10ο
- Κεφάλαιο 11ο
- Κεφάλαιο 12ο
- Κεφάλαιο 13ο
- Κεφάλαιο 14ο
- Κεφάλαιο 15ο
- Κεφάλαιο 16ο
- Κεφάλαιο 17ο
- Κεφάλαιο 18ο
- Κεφάλαιο 19ο
- Κεφάλαιο 20ο
- Κεφάλαιο 21ο
- Κεφάλαιο 22ο
- Κεφάλαιο 23ο
- Κεφάλαιο 24ο
- Κεφάλαιο 25ο
- Κεφάλαιο 26ο
- Κεφάλαιο 27ο
090706 Δευτέρα (TS)
Λούφαρα, είναι αλήθεια, que' quieren que les diga?, τι να πω για να απολογηθώ;... Η αλήθεια πάντως είναι ότι όλο αυτό το διάστημα, δύο φορές έστρωσα τον πισινό μου στο γράψιμο, και κατέληξα να γράψω από ένα... μυθιστόρημα (από πλευράς μάκρους κειμένων), όμως και τις δύο φορές επέλεξα να κρατήσω τα... μυθιστορήματά μου για μένα, κρίνοντας ότι στη συντριπτική πλειοψηφία τους αυτά που έγραψα ήταν μάλλον προσωπικές εξομολογήσεις, αδιάφορες είμαι βέβαιος για όλους σας, και πολύυυυ λιγότερο εντυπώσεις από τα μέρη στα οποία πήγα. Χωρίς μεγαλύτερη εισαγωγή λοιπόν, περνάω απευθείας σε εντυπώσεις από Γουατεμάλα και Μεξικό (ναι, εδώ και εννιά μέρες είμαι στο Μεξικό, και το χαίρομαι. Πόσο; Un chingo, που λένε οι Μεξικάνοι, όχι όμως μπροστά στη μαμά τους, μια και η έκφραση είναι στα όρια του “βρόμικου”).
Παναχατσέλ...
Στη βόρεια πλευρά της λίμνης Ατιτλάν. Σούπερ μέρος αν έχεις περάσει αρκετές ημέρες στο “ήσυχο” Σαν Πέδρο, και θέλεις να δεις κόσμο, τουρίστες, δεκάδες μαγαζιά με αναμνηστικά, να “χαθείς” λίγο μεταξύ των ορδών των τουριστών που βρίσκεις στο “Πάνα”. Για όλους αυτούς τους λόγους, τις δύο πρώτες ημέρες μού άρεσε πολύ. Για τους ίδιους ακριβώς λόγους, με κούρασε τις υπόλοιπες, και φρόντισα κάθε μέρα κάπου να πηγαίνω “μονοήμερη”, και να επιστρέφω όσο γίνεται αργότερα. Στα σούπερ θετικά τού “Πάνα”, το σημείο στο οποίο βρίσκεται, σημείο ιδανικό για να κάνεις πολλές εξορμήσεις. Στα σούπερ αρνητικά του η κακή νοοτροπία του κόσμου, τουλάχιστον ενός μεγάλου μέρους του. Για πρώτη φορά μετά από ενάμιση μήνα στη Γουατεμάλα, “τα πήρα” με ντόπιους. Πήγαινα σε μίνι μάρκετ για να αγοράσω ένα κουτάκι Super Cola, που κανονικά κοστίζει 2,50 κετσάλες (λιγότερο από 25 λεπτά του ευρώ), και μου ζητούσαν 10 κετσάλες, απλά και μόνο επειδή ήμουν ξένος. Η πλάκα είναι ότι ειδικά στα κουτάκια της Super Cola, η τιμή είναι γραμμένη με μεγάλα νούμερα πάνω, ψηλά.
Παρ' όλα αυτά, οι “Παναχατσελιανοί” είχαν το θράσος να μου ζητούν τον ουρανό με τ' άστρα, κι όταν τους έλεγα ότι δεν ήμουν πρωτάρης στη Γουατεμάλα, ότι ήδη είχα περάσει βδομάδες, κι ότι ήξερα πάνω-κάτω πόσο κόστιζε το κάθε τι, η ωμή απάντησή τους ήταν “εσείς οι ξένοι έχετε λεφτά”(!). Εκεί που έφθασα στο αμήν ήταν με έναν οδηγό “αγροτικού” που έκανε κούρσες μεταξύ “Πάνα” και ενός χωριού στα ανατολικά. Τον ρώτησα πόσο κόστιζε η κούρσα, ξέροντας εκ των προτέρων ότι έκανε 1,20 κετσάλες. Το σκέφτηκε μερικά δευτερόλεπτα (προφανώς σκεφτόταν πόσο τον έπαιρνε να με “δαγκώσει”), και μου πέταξε ένα “δέκα κετσάλες”. Του πέταξα κι εγώ ένα “tengo 'cabron' escrito en mi frente?”, “γράφει 'μαλάκας' στο μέτωπό μου;”, κι αυτό ήταν... Από εκείνη τη στιγμή και μετά άρχισα να παίρνω την κατάσταση στο χαβαλέ, γιατί αν την έπαιρνα στα σοβαρά, με τον οξύθυμο χαρακτήρα μου, θα κατέληγα να κουτουλήσω κανέναν (οι πρώην συνάδελφοί μου που ρίχνουν αραιά και πού μια ματιά εδώ, ξέρουν τι λέω...). ΤΟ χάιλαϊτ των εφτά ημερών που πέρασα στο “Πάνα”, ήταν η τρίωρη συνάντηση με την Έλσα, μία Ελληνίδα. Τη βρήκα μέσω ενός σάιτ, έτυχε να είναι στην πόλη μία από τις ημέρες που ήμουν κι εγώ εκεί, βρεθήκαμε, τα είπαμε περί ταξιδιών, και πολύ το χάρηκα, μου είχε λείψει πολύ μία ΚΑΛΗ κουβέντα στα Ελληνικά...
Σολολά
Πόλη κτισμένη ψηλά, σε μικρή απόσταση από τη λίμνη, στα 8-9 χιλιόμετρα από το Παναχατσέλ. Συμπαθητική κεντρική πλατεία, καλή θέα προς τη λίμνη από μερικά σημεία (παραδόξως ΤΟ σημείο για να χαζέψει κανείς από ψηλά τη λίμνη, είναι το νεκροταφείο, που καταλαμβάνει τον χώρο με την καλύτερη θέα...), όμως το καλύτερο γύρω από το Σολολά είναι... η επιστροφή με τα πόδια στο Παναχατσέλ. Τα 8-9 χιλιόμετρα τα κατεβαίνεις εύκολα, έχοντας μονίμως δεξιά σου τη λίμνη, πρώτα από πολύ ψηλά και μετά από όλο και χαμηλότερα, και αριστερά σου το βουνό, με καταπράσινες πλαγιές, και με δύο καταρράκτες, εκ των οποίων ο ένας είναι μεγάλος, και σχεδόν... λούζει τα αυτοκίνητα που περνούν από δίπλα. Είχα διαβάσει ότι είναι λίγο επίφοβο να περπατήσει κανείς μεταξύ των δύο πόλεων. Σχόλιό μου: τρίχες. Το μόνο που συνάντησα ήταν ντόπιοι με τσάπες στον ώμο να πηγαίνουν/επιστρέφουν στη/από την δουλειά τους, να με χαιρετούν χαμογελαστοί. Μόνο όταν είδα καμιά δεκαριά αδέσποτα σκυλιά ανησύχησα κάπως, όμως... τα εννιά αρσενικά ήταν... απασχολημένα ακολουθώντας τη μία θηλυκή, οπότε δεν ασχολήθηκαν μαζί μου...
Σαν Χόρχε Λα Λαγκούνα
Στα δεξιά όπως κατεβαίνεις από το Σολολά στο Παναχατσέλ, κάπου στα μισά. Από ψηλά, από τον δρόμο, είδα “κίνηση” στην κεντρική πλατεία, δηλαδή στην... αλάνα μπροστά από την εκκλησία. Έπαιζαν μπάλα. Πήγα να ρίξω μια ματιά από κοντά. Από τα χάιλαϊτ του ταξιδιού. Πέντε chavos ντυμένοι στα λευκά και κόκκινα, οι “bomberos”, οι “πυροσβέστες” (κυριολεκτικά, είναι η ομάδα του πυροσβεστικού σταθμού του χωριού, όπως ρώτησα και έμαθα), έπαιζαν κόντρα σε άλλους πέντε ντυμένους στα μπλε. Υπό βροχή. Στην αλάνα, μέσα στη λάσπη, με κόσμο τριγύρω στα μπαλκόνια, με κότες να σουλατσάρουν στον “αγωνιστικό χώρο”, με ιντίχενας κοπελίτσες και κυρίες να πηγαίνουν δεξιά-αριστερά με καφάσια στο κεφάλι, κουβαλώντας κι εγώ δεν ξέρω τι, φορώντας όμως πάντα ημίψηλα τακούνια, κι όλα αυτά με τη λίμνη... φόντο, και με μουσική μαρίμπα να έρχεται από τα ηχεία, στον διπλανό σταθμό της πυροσβεστικής. Απερίγραπτες εικόνες... Α! Και με έναν τύπο να το παίζει προπονητής των “bomberos”, και να φωνάζει περισσότερο από τον παλιό καλό Γιάννη Ιωαννίδη...
Τσιτσικαστενάνγκο
Ίσως η πιο γνωστή αγορά της Γουατεμάλας. Μεγάλη. Πολύχρωμη. ΜΕΓΑΛΗ λέμε... Με σούπερ ευκαιρίες, αν το έχεις μέσα σου να παζαρεύεις. Νόμιζα ότι δεν το είχα, όμως ήταν η τελευταία μέρα μου στο Παναχατσέλ (είναι γύρω στη μιάμιση ώρα από το “Πάνα”), και μετά από μία βδομάδα “τσαμπουκάδων” με κλέφτες (χωρίς εισαγωγικά) πωλητές εκεί, ήξερα πάνω-κάτω πόσο κόστιζε κάθε τι, από αυτά που αγοράζει κανείς σαν αναμνηστικά από τη Γουατεμάλα. Γέμισα έναν σάκο με ψιλολόγια και με manteles, καλύμματα για τραπέζια τα οποία όμως μπορεί να χρησιμοποιήσει κανείς ακόμη και για να στολίσει τοίχους, ακόμη και σαν “σακίδιο πλάτης”, δένοντας τις τέσσερις άκρες σε δύο κόμπους. Οι ιντίχενας στη Γουατεμάλα κουβαλούν τα μωρά τους στην πλάτη με τέτοια manteles... Μέρος της... ανταμοιβής για τον κόπο στον οποίο μπαίνεις για να πας στο “Τσίτσι” από το “Πάνα” (αν χάσεις το απευθείας λεωφορείο, μετά πρέπει να πάρεις τρία για να καλύψεις την ίδια απόσταση), το χάζι στα ίδια τα λεωφορεία που παίρνεις, λεωφορεία που μοιράζεσαι με ντόπιους (εκτός κι αν τα έχεις ακουμπήσει σε κάποιο πρακτορείο, και πηγαίνεις με βανάκι, στοιβαγμένος και στριμωγμένος μαζί με δέκα ακόμη τουρίστες). ΤΟ χάζι... Πάντα με μουσικούλα από τα ηχεία, και με πωλητές να ορμάνε στο λεωφορείο κάθε φορά που φθάνει σε μία διασταύρωση, για να πουλήσουν από τοπικές λιχουδιές μέχρι... χάπια που θεραπεύουν τα πάντα, από πονόκοιλο μέχρι καρκίνο (λέμε τώρα...).
Ταπατσούλα, Μεξικό
Προσπερνάω τα υπόλοιπα μέρη στα οποία πήγα από το Παναχατσέλ, “πηδάω” τις 48 πολύ φορτισμένες συναισθηματικά ώρες που πέρασα στη Xela στο τέλος του διμήνου μου στη Γουατεμάλα, και πηγαίνω απευθείας στον πρώτο σταθμό μου στο Μεξικό. Τη διαφορά μεταξύ Γουατεμάλας και Μεξικού την καταλαβαίνεις από τα σύνορα κιόλας. Στην πλευρά της Γουατεμάλας, σε ένα... τσαρδί που από έξω έγραφε “συνοριακός σταθμός”, κάτι τύποι με τα πουκάμισα ξεκούμπωτα, με γυαλιά ηλίου στο μέτωπο, με τσιγάρο στο χέρι, αξύριστοι, σκέτοι νταβάδες, μιλάνε μεταξύ τους και κάποια στιγμή ασχολούνται και με σένα που περιμένεις να περάσεις τα σύνορα. Στο τέλος σού ζητούν και δέκα κετσάλες, “για την έξοδο από τη χώρα”. Δέκα κετσάλες είναι λιγότερο από ένα ευρώ, όμως είχα διαβάσει για αυτό στον Lonely Planet μου, ήξερα ότι είναι νταβατζιλίκι, και τα νταβατζιλίκια δεν τα σηκώνω. “Είναι γραμμένο στην πινακίδα”, μου είπαν όταν τους ρώτησα πού το γράφει ότι είμαι υποχρεωμένος να πληρώσω για να βγω από τη χώρα. “Πού;”, ξαναρώτησα. Είχε μία ταμπέλα με διάφορες ανακοινώσεις πάνω από την πόρτα. “Εκεί”, μου είπε ένας από τους νταβατζίκους, και βγήκε για να μου το δείξει. Φυσικά δεν υπήρχε πουθενά. Εκείνη τη στιγμή έσκασε μύτη ο... αρχηγός της συμμορίας, κι όταν του εξήγησαν ότι δεν τους έδινα τα δέκα κετσάλες που μου είχαν ζητήσει, με κοίταξε, και μου είπε ένα ξερό, “καλά, πέρνα”. Όπως φόρτωνα τα πράγματα στον ώμο, τους άκουσα να μιλάνε και να ρωτάνε ο ένας τον άλλο από πού είμαι...
Α! Κι όλα αυτά σε ένα δωμάτιο χωρίς κλιματιστικό, σε μία πόλη (Τεκούν Ουμάν) στην οποία year-round η θερμοκρασία και η υγρασία χτυπούν κόκκινο... Περνάς λοιπόν τα σύνορα, και ξαφνικά βρίσκεσαι... στον πολιτισμό. Άψογη σήμανση, άψογες εγκαταστάσεις, ελεγκτές ντυμένοι στην τρίχα, ευγενικότατοι, εξυπηρετικότατοι, με τον δικό μου να με ρωτάει μέχρι και πώς γράφεται το όνομά του με ελληνικούς χαρακτήρες. Μέχρι και για το μετρό της Θεσσαλονίκης φθάσαμε να μιλήσουμε, αλλά η καλύτερή μου ήταν όταν με ρώτησε για τη “Μακεδονία”(!!). Πολύ ενημερωμένος ο κύριος... Του είπα ότι οι “Μακεδόνες” υποστηρίζουν ότι η Θεσσαλονίκη είναι υπό ελληνική κατοχή, κι ότι το να λέει κανείς κάτι τέτοιο είναι τόσο τρελό όπως το να λέει ένας Αμερικάνος ότι η Μπάχα Καλιφόρνια, το κομμάτι του Μεξικού στα βορειοδυτικά, είναι υπό μεξικανική κατοχή... Οι Αμερικάνοι ΧΡΩΣΤΑΝΕ στο Μεξικό (γη), και όχι το αντίθετο...
Όσο για την Ταπατσούλα (μισή ώρα από τα σύνορα), έχει κακή φήμη, κάτι σαν την... Τιχουάνα του νότου, όμως εμένα μου φάνηκε... εξωτική. Έκανε τρελή ζέστη, είχε εξίσου τρελή υγρασία, όμως αν έχεις περάσει δύο μήνες σε μία χώρα με θερμοκρασίες στην καλύτερη περίπου “καλούτσικες”, με τον κόσμο να φοράει “πολλά”, και ξαφνικά βρίσκεσαι στην Ταπατσούλα, με τη θερμοκρασία και την υγρασία στο κόκκινο, και με τον κόσμο να σουλατσάρει, Κυριακή απόγευμα, στην κεντρική πλατεία, φορώντας μόνο τα... απολύτως απαραίτητα, η αλλαγή σού “κάθεται” πολύ ευχάριστα... Είχα δωμάτιο πληρωμένο (με φιλοξένησε μία φίλη που γνώρισα στη Xela, που δουλεύει αυτό το διάστημα στην Ταπατσούλα), καλή παρέα, μεγάλη πόλη για να κάνω βόλτες, πολλά σημεία με γιαααααμμμμμ “tortas”, (σάντουιτς-σήμα κατατεθέν του Μεξικού), και μία μεγάλη πόλη για να κάνω βόλτες τα πρωινά, την ώρα που η φίλη μου ήταν στο εργαστήριό της, κάνοντας πειράματα με... DNA που είχε συλλέξει από χώμα. Μιααα χαρά η Ταπατσούλα. Αντίθετα, απογοήτευση σκέτη ήταν το Πουέρτο Μαδέρο, η κοντινότερη παραλιακή πόλη. Είπα να δω πώς είναι η ακτή του Ειρηνικού. Άουτς... Έχασα τον λογαριασμό από μεθυσμένους που ήταν αραγμένοι σε γωνιές, ή ακόμη και στη μέση του δρόμου. Με κοιτούσαν λες και ήμουν... εξωγήινος. Σκέφτηκα ότι στο Πουέρτο Μαδέρο πηγαίνουν πολύ λίγοι τουρίστες. Ας το θέσω έτσι... Αν είσαι άνδρας και βρεθείς ποτέ στην Ταπατσούλα, πάνε στο Πουέρτο Μαδέρο μόνο αν θέλεις να βγάλεις φωτογραφίες με κύματα να σκάνε στα βράχια που έχουν χρησιμοποιήσει οι τοπικές αρχές για να αποκόψουν το χωριό από τη θάλασσα. Αν είσαι άνδρας κι έχεις αδερφή που ταξιδεύει μόνη της ή με φίλες στην περιοχή, πέσ' της να ΜΗΝ πάει στο Πουέρτο Μαδέρο...
Σαν Κριστόμπαλ ντε λας Κάσας
Εκεί που είμαι εδώ και πέντε μέρες. Η “πατρίδα” των Ζαπατίστας. Όχι ακριβώς... Κάποιοι ίσως ξέρετε τη Ριγκομπέρτα Μεντσού. Γουατεμαλτέκα, έχει τιμηθεί με Νόμπελ Ειρήνης. Ειρωνεία της υπόθεσης είναι ότι στην περιοχή από την οποία κατάγεται, δεν είναι ιδιαίτερα αγαπητή μεταξύ των Μάγια, των δικών της ανθρώπων, επειδή πιστεύουν ότι η δραστηριότητά της είχε σαν αποτέλεσμα να... ξεσπούν συχνά-πυκνά οι αρχές, στρατός και αστυνομία, στην τοπική κοινότητα των Μάγια. Κάτι παρόμοιο συμβαίνει αυτό το διάστημα και στο Σαν Κριστόμπαλ. Τριγύρω, σε χωριά, οι Ζαπατίστας έχουν ακόμη υποστηρικτές, όμως στην ίδια την πόλη, την οποία την 1η Ιανουαρίου του '94 κατέλαβαν για μία μέρα, το κίνημα έχει λίγους υποστηρικτές, και οι περισσότεροι είναι ξένοι, κυρίως Ευρωπαίοι, ελαφρώς ρομαντικοί, που έχουν έρθει για να υποστηρίξουν τους Ζαπατίστας. Όπως και να έχει, η πόλη είναι κ ο υ κ λ ί σ τ ι κ η, είναι πιο όμορφη από την Αντίγουα Γουατεμάλα, χαίρεσαι βόλτα, όλα τα κτίρια είναι χαμηλά με κεραμίδια στις σκεπές, πολλά έχουν “κρυμμένες” αυλές, πάμπολα έχουν μετατραπεί σε στιλάτα ρεστοράν/καφέ, και γενικά μπορεί μεν να έχει πολλούς ξένους, όμως στη συντριπτική πλειοψηφία τους είναι ισπανόφωνοι, κυρίως Αργεντίνοι. Μετά από μία-δύο μέρες έχεις την αίσθηση ότι η πόλη, στο κέντρο της, είναι μία μικρή αργεντίνικη αποικία. Η προφορά των Αργεντινών είναι ΠΟΛΥ χαρακτηριστική, κάνει μπαμ, και δεν χρειάζεται να είσαι ειδήμων στα Ισπανικά για να καταλάβεις ότι κάποιος είναι Αργεντίνος. Παρατήρηση: σε κάθε μεξικάνικη πόλη, υπάρχει ένα σημείο στο οποίο κυματίζει μία ΤΕΡΑΣΤΙΑ σημαία της χώρας. Στο Σαν Κριστόμπαλ η σημαία στην κορυφή του ψηλότερου λόφου είναι μικρή(...).
Φαράγγι Σουμιδέρο
Once again, προσπερνάω άλλα μέρη στα οποία πήγα με βάση το Σαν Κριστόμπαλ, και αναφέρομαι μόνο στη σημερινή εκδρομή. Το φαράγγι του Σουμιδέρο είναι υποψήφιο για τα εφτά φυσικά θαύματα (μαζί με τη Λίμνη Ατιτλάν, μεταξύ πολλών άλλων). Δεν είχα σκοπό να πάω, δεν είμαι πολύ της... φύσης, όμως είδα φωτογραφίες και... ψήθηκα. Είχα τύχη ΝΑ, με το συμπάθιο. Στο πλοιάριο που πήραμε 30 τουρίστες, υπήρχε μία θέση πίσω, ψηλά, δίπλα στον “οδηγό”. Όταν είπε “υπάρχει μία θέση εδώ”, όρμηξα. Ένα μόνο θα “πω”... Μέσα στη μιάμιση ώρα που κράτησε η “βόλτα” πάνω-κάτω στο φαράγγι, γέμισα μία xd κάρτα του ενός GB, με φωτογραφίες και κλιπάκια... Τι άλλο να “πω”;... Χάιλαιτ μία εξάδα κροκοδείλων που είδαμε. Υπάρχουν πολλοί στο φαράγγι, και τα πλοιάρια πηγαίνουν σε απόσταση αναπνοής. Αρνητικό χάιλαϊτ η... θάλασσα σκουπιδιών σε συγκεκριμένα σημεία, ειδικά στη βάση του βράχου όπου ο γκρεμός έχει το μεγαλύτερο ύψος, ένα ολόκληρο χιλιόμετρο παρακαλώ!... Είναι σαν να έχεις αγοράσει μία ολοκαίνουργια Φεράρι, τσίλικη, να σου την... αφοδεύουν ένα μάτσο περιστέρια την πρώτη μέρα, κι εσύ να αφήνεις τις κουτσουλιές εκεί, να μαγαρίζουν την εικόνα της πανάκριβης Φεράρι σου... Αδιανόητο... Φαντάζεται κανείς τους στύλους του Παρθενώνα με γκραφίτι; Όχι ότι έχω κάτι εναντίον του γκραφίτι (το αντίθετο), αλλά... το κάθε τι έχει τον χώρο του...
Αυτά, τα κάθε άλλο παρά ολίγα... Αύριο το μεσημέρι παίρνω λεωφορείο για Παλένκε, 50% επειδή δύο μήνες στη Γουατεμάλα δεν αξιώθηκα να πάω στο Τικάλ, στο νούμερο ένα Μάγια σημείο, οπότε θέλω να πάω στο νούμερο δύο, και 50% επειδή δεν αντέχω τα λεωφορεία για πολλές ώρες, και θέλω να σπάσω το ταξίδι μέχρι το Κανκούν σε 5-6 κομμάτια.
Τελευταίο σχόλιο... Πέρσι τον Απρίλιο και τον Μάιο πέρασα αρκετές ημέρες στο Μεξικό. Τότε, συγκρίνοντας τους Μεξικάνους με τους Βραζιλιάνους, που ήταν η αμέσως προηγούμενη εμπειρία μου από Λατινική Αμερική, οι Μεξικάνοι μού φάνηκαν “μαγκωμένοι”, “συντηρητικοί”, “κλειστοί”, σχετικά απόμακροι. Αυτήν τη φορά, συγκρίνοντας άθελά μου τους Μεξικάνους με τους Γουατεμαλτέκους, οι Μεχικάνος μού φαίνονται πολύ “ανοικτοί”, γεμάτοι αυτοπεποίθηση, “άνετοι”, προσιτοί, κεφάτοι, γεμάτοι χιούμορ και καλή διάθεση. Μέχρι και σέξι μού φαίνονται οι γυναίκες, σε πλήρη αντιδιαστολή με τις εντυπώσεις που μου άφησαν πέρσι. Τότε, ήρθα νομίζοντας ότι όλες θα ήταν σαν τη Σάλμα Χάγιεκ, ειδικά στη Γουαδαλαχάρα, που έχει τη φήμη ότι έχει τις ομορφότερες γυναίκες στη χώρα. Φέτος μπορεί να μην έχω δει σωσία της Σάλμα, όμως... δεν έχω παράπονο...
Καλά ταξίδια σε όλους!
Λούφαρα, είναι αλήθεια, que' quieren que les diga?, τι να πω για να απολογηθώ;... Η αλήθεια πάντως είναι ότι όλο αυτό το διάστημα, δύο φορές έστρωσα τον πισινό μου στο γράψιμο, και κατέληξα να γράψω από ένα... μυθιστόρημα (από πλευράς μάκρους κειμένων), όμως και τις δύο φορές επέλεξα να κρατήσω τα... μυθιστορήματά μου για μένα, κρίνοντας ότι στη συντριπτική πλειοψηφία τους αυτά που έγραψα ήταν μάλλον προσωπικές εξομολογήσεις, αδιάφορες είμαι βέβαιος για όλους σας, και πολύυυυ λιγότερο εντυπώσεις από τα μέρη στα οποία πήγα. Χωρίς μεγαλύτερη εισαγωγή λοιπόν, περνάω απευθείας σε εντυπώσεις από Γουατεμάλα και Μεξικό (ναι, εδώ και εννιά μέρες είμαι στο Μεξικό, και το χαίρομαι. Πόσο; Un chingo, που λένε οι Μεξικάνοι, όχι όμως μπροστά στη μαμά τους, μια και η έκφραση είναι στα όρια του “βρόμικου”).
Παναχατσέλ...
Στη βόρεια πλευρά της λίμνης Ατιτλάν. Σούπερ μέρος αν έχεις περάσει αρκετές ημέρες στο “ήσυχο” Σαν Πέδρο, και θέλεις να δεις κόσμο, τουρίστες, δεκάδες μαγαζιά με αναμνηστικά, να “χαθείς” λίγο μεταξύ των ορδών των τουριστών που βρίσκεις στο “Πάνα”. Για όλους αυτούς τους λόγους, τις δύο πρώτες ημέρες μού άρεσε πολύ. Για τους ίδιους ακριβώς λόγους, με κούρασε τις υπόλοιπες, και φρόντισα κάθε μέρα κάπου να πηγαίνω “μονοήμερη”, και να επιστρέφω όσο γίνεται αργότερα. Στα σούπερ θετικά τού “Πάνα”, το σημείο στο οποίο βρίσκεται, σημείο ιδανικό για να κάνεις πολλές εξορμήσεις. Στα σούπερ αρνητικά του η κακή νοοτροπία του κόσμου, τουλάχιστον ενός μεγάλου μέρους του. Για πρώτη φορά μετά από ενάμιση μήνα στη Γουατεμάλα, “τα πήρα” με ντόπιους. Πήγαινα σε μίνι μάρκετ για να αγοράσω ένα κουτάκι Super Cola, που κανονικά κοστίζει 2,50 κετσάλες (λιγότερο από 25 λεπτά του ευρώ), και μου ζητούσαν 10 κετσάλες, απλά και μόνο επειδή ήμουν ξένος. Η πλάκα είναι ότι ειδικά στα κουτάκια της Super Cola, η τιμή είναι γραμμένη με μεγάλα νούμερα πάνω, ψηλά.
Παρ' όλα αυτά, οι “Παναχατσελιανοί” είχαν το θράσος να μου ζητούν τον ουρανό με τ' άστρα, κι όταν τους έλεγα ότι δεν ήμουν πρωτάρης στη Γουατεμάλα, ότι ήδη είχα περάσει βδομάδες, κι ότι ήξερα πάνω-κάτω πόσο κόστιζε το κάθε τι, η ωμή απάντησή τους ήταν “εσείς οι ξένοι έχετε λεφτά”(!). Εκεί που έφθασα στο αμήν ήταν με έναν οδηγό “αγροτικού” που έκανε κούρσες μεταξύ “Πάνα” και ενός χωριού στα ανατολικά. Τον ρώτησα πόσο κόστιζε η κούρσα, ξέροντας εκ των προτέρων ότι έκανε 1,20 κετσάλες. Το σκέφτηκε μερικά δευτερόλεπτα (προφανώς σκεφτόταν πόσο τον έπαιρνε να με “δαγκώσει”), και μου πέταξε ένα “δέκα κετσάλες”. Του πέταξα κι εγώ ένα “tengo 'cabron' escrito en mi frente?”, “γράφει 'μαλάκας' στο μέτωπό μου;”, κι αυτό ήταν... Από εκείνη τη στιγμή και μετά άρχισα να παίρνω την κατάσταση στο χαβαλέ, γιατί αν την έπαιρνα στα σοβαρά, με τον οξύθυμο χαρακτήρα μου, θα κατέληγα να κουτουλήσω κανέναν (οι πρώην συνάδελφοί μου που ρίχνουν αραιά και πού μια ματιά εδώ, ξέρουν τι λέω...). ΤΟ χάιλαϊτ των εφτά ημερών που πέρασα στο “Πάνα”, ήταν η τρίωρη συνάντηση με την Έλσα, μία Ελληνίδα. Τη βρήκα μέσω ενός σάιτ, έτυχε να είναι στην πόλη μία από τις ημέρες που ήμουν κι εγώ εκεί, βρεθήκαμε, τα είπαμε περί ταξιδιών, και πολύ το χάρηκα, μου είχε λείψει πολύ μία ΚΑΛΗ κουβέντα στα Ελληνικά...
Σολολά
Πόλη κτισμένη ψηλά, σε μικρή απόσταση από τη λίμνη, στα 8-9 χιλιόμετρα από το Παναχατσέλ. Συμπαθητική κεντρική πλατεία, καλή θέα προς τη λίμνη από μερικά σημεία (παραδόξως ΤΟ σημείο για να χαζέψει κανείς από ψηλά τη λίμνη, είναι το νεκροταφείο, που καταλαμβάνει τον χώρο με την καλύτερη θέα...), όμως το καλύτερο γύρω από το Σολολά είναι... η επιστροφή με τα πόδια στο Παναχατσέλ. Τα 8-9 χιλιόμετρα τα κατεβαίνεις εύκολα, έχοντας μονίμως δεξιά σου τη λίμνη, πρώτα από πολύ ψηλά και μετά από όλο και χαμηλότερα, και αριστερά σου το βουνό, με καταπράσινες πλαγιές, και με δύο καταρράκτες, εκ των οποίων ο ένας είναι μεγάλος, και σχεδόν... λούζει τα αυτοκίνητα που περνούν από δίπλα. Είχα διαβάσει ότι είναι λίγο επίφοβο να περπατήσει κανείς μεταξύ των δύο πόλεων. Σχόλιό μου: τρίχες. Το μόνο που συνάντησα ήταν ντόπιοι με τσάπες στον ώμο να πηγαίνουν/επιστρέφουν στη/από την δουλειά τους, να με χαιρετούν χαμογελαστοί. Μόνο όταν είδα καμιά δεκαριά αδέσποτα σκυλιά ανησύχησα κάπως, όμως... τα εννιά αρσενικά ήταν... απασχολημένα ακολουθώντας τη μία θηλυκή, οπότε δεν ασχολήθηκαν μαζί μου...
Σαν Χόρχε Λα Λαγκούνα
Στα δεξιά όπως κατεβαίνεις από το Σολολά στο Παναχατσέλ, κάπου στα μισά. Από ψηλά, από τον δρόμο, είδα “κίνηση” στην κεντρική πλατεία, δηλαδή στην... αλάνα μπροστά από την εκκλησία. Έπαιζαν μπάλα. Πήγα να ρίξω μια ματιά από κοντά. Από τα χάιλαϊτ του ταξιδιού. Πέντε chavos ντυμένοι στα λευκά και κόκκινα, οι “bomberos”, οι “πυροσβέστες” (κυριολεκτικά, είναι η ομάδα του πυροσβεστικού σταθμού του χωριού, όπως ρώτησα και έμαθα), έπαιζαν κόντρα σε άλλους πέντε ντυμένους στα μπλε. Υπό βροχή. Στην αλάνα, μέσα στη λάσπη, με κόσμο τριγύρω στα μπαλκόνια, με κότες να σουλατσάρουν στον “αγωνιστικό χώρο”, με ιντίχενας κοπελίτσες και κυρίες να πηγαίνουν δεξιά-αριστερά με καφάσια στο κεφάλι, κουβαλώντας κι εγώ δεν ξέρω τι, φορώντας όμως πάντα ημίψηλα τακούνια, κι όλα αυτά με τη λίμνη... φόντο, και με μουσική μαρίμπα να έρχεται από τα ηχεία, στον διπλανό σταθμό της πυροσβεστικής. Απερίγραπτες εικόνες... Α! Και με έναν τύπο να το παίζει προπονητής των “bomberos”, και να φωνάζει περισσότερο από τον παλιό καλό Γιάννη Ιωαννίδη...
Τσιτσικαστενάνγκο
Ίσως η πιο γνωστή αγορά της Γουατεμάλας. Μεγάλη. Πολύχρωμη. ΜΕΓΑΛΗ λέμε... Με σούπερ ευκαιρίες, αν το έχεις μέσα σου να παζαρεύεις. Νόμιζα ότι δεν το είχα, όμως ήταν η τελευταία μέρα μου στο Παναχατσέλ (είναι γύρω στη μιάμιση ώρα από το “Πάνα”), και μετά από μία βδομάδα “τσαμπουκάδων” με κλέφτες (χωρίς εισαγωγικά) πωλητές εκεί, ήξερα πάνω-κάτω πόσο κόστιζε κάθε τι, από αυτά που αγοράζει κανείς σαν αναμνηστικά από τη Γουατεμάλα. Γέμισα έναν σάκο με ψιλολόγια και με manteles, καλύμματα για τραπέζια τα οποία όμως μπορεί να χρησιμοποιήσει κανείς ακόμη και για να στολίσει τοίχους, ακόμη και σαν “σακίδιο πλάτης”, δένοντας τις τέσσερις άκρες σε δύο κόμπους. Οι ιντίχενας στη Γουατεμάλα κουβαλούν τα μωρά τους στην πλάτη με τέτοια manteles... Μέρος της... ανταμοιβής για τον κόπο στον οποίο μπαίνεις για να πας στο “Τσίτσι” από το “Πάνα” (αν χάσεις το απευθείας λεωφορείο, μετά πρέπει να πάρεις τρία για να καλύψεις την ίδια απόσταση), το χάζι στα ίδια τα λεωφορεία που παίρνεις, λεωφορεία που μοιράζεσαι με ντόπιους (εκτός κι αν τα έχεις ακουμπήσει σε κάποιο πρακτορείο, και πηγαίνεις με βανάκι, στοιβαγμένος και στριμωγμένος μαζί με δέκα ακόμη τουρίστες). ΤΟ χάζι... Πάντα με μουσικούλα από τα ηχεία, και με πωλητές να ορμάνε στο λεωφορείο κάθε φορά που φθάνει σε μία διασταύρωση, για να πουλήσουν από τοπικές λιχουδιές μέχρι... χάπια που θεραπεύουν τα πάντα, από πονόκοιλο μέχρι καρκίνο (λέμε τώρα...).
Ταπατσούλα, Μεξικό
Προσπερνάω τα υπόλοιπα μέρη στα οποία πήγα από το Παναχατσέλ, “πηδάω” τις 48 πολύ φορτισμένες συναισθηματικά ώρες που πέρασα στη Xela στο τέλος του διμήνου μου στη Γουατεμάλα, και πηγαίνω απευθείας στον πρώτο σταθμό μου στο Μεξικό. Τη διαφορά μεταξύ Γουατεμάλας και Μεξικού την καταλαβαίνεις από τα σύνορα κιόλας. Στην πλευρά της Γουατεμάλας, σε ένα... τσαρδί που από έξω έγραφε “συνοριακός σταθμός”, κάτι τύποι με τα πουκάμισα ξεκούμπωτα, με γυαλιά ηλίου στο μέτωπο, με τσιγάρο στο χέρι, αξύριστοι, σκέτοι νταβάδες, μιλάνε μεταξύ τους και κάποια στιγμή ασχολούνται και με σένα που περιμένεις να περάσεις τα σύνορα. Στο τέλος σού ζητούν και δέκα κετσάλες, “για την έξοδο από τη χώρα”. Δέκα κετσάλες είναι λιγότερο από ένα ευρώ, όμως είχα διαβάσει για αυτό στον Lonely Planet μου, ήξερα ότι είναι νταβατζιλίκι, και τα νταβατζιλίκια δεν τα σηκώνω. “Είναι γραμμένο στην πινακίδα”, μου είπαν όταν τους ρώτησα πού το γράφει ότι είμαι υποχρεωμένος να πληρώσω για να βγω από τη χώρα. “Πού;”, ξαναρώτησα. Είχε μία ταμπέλα με διάφορες ανακοινώσεις πάνω από την πόρτα. “Εκεί”, μου είπε ένας από τους νταβατζίκους, και βγήκε για να μου το δείξει. Φυσικά δεν υπήρχε πουθενά. Εκείνη τη στιγμή έσκασε μύτη ο... αρχηγός της συμμορίας, κι όταν του εξήγησαν ότι δεν τους έδινα τα δέκα κετσάλες που μου είχαν ζητήσει, με κοίταξε, και μου είπε ένα ξερό, “καλά, πέρνα”. Όπως φόρτωνα τα πράγματα στον ώμο, τους άκουσα να μιλάνε και να ρωτάνε ο ένας τον άλλο από πού είμαι...
Α! Κι όλα αυτά σε ένα δωμάτιο χωρίς κλιματιστικό, σε μία πόλη (Τεκούν Ουμάν) στην οποία year-round η θερμοκρασία και η υγρασία χτυπούν κόκκινο... Περνάς λοιπόν τα σύνορα, και ξαφνικά βρίσκεσαι... στον πολιτισμό. Άψογη σήμανση, άψογες εγκαταστάσεις, ελεγκτές ντυμένοι στην τρίχα, ευγενικότατοι, εξυπηρετικότατοι, με τον δικό μου να με ρωτάει μέχρι και πώς γράφεται το όνομά του με ελληνικούς χαρακτήρες. Μέχρι και για το μετρό της Θεσσαλονίκης φθάσαμε να μιλήσουμε, αλλά η καλύτερή μου ήταν όταν με ρώτησε για τη “Μακεδονία”(!!). Πολύ ενημερωμένος ο κύριος... Του είπα ότι οι “Μακεδόνες” υποστηρίζουν ότι η Θεσσαλονίκη είναι υπό ελληνική κατοχή, κι ότι το να λέει κανείς κάτι τέτοιο είναι τόσο τρελό όπως το να λέει ένας Αμερικάνος ότι η Μπάχα Καλιφόρνια, το κομμάτι του Μεξικού στα βορειοδυτικά, είναι υπό μεξικανική κατοχή... Οι Αμερικάνοι ΧΡΩΣΤΑΝΕ στο Μεξικό (γη), και όχι το αντίθετο...
Όσο για την Ταπατσούλα (μισή ώρα από τα σύνορα), έχει κακή φήμη, κάτι σαν την... Τιχουάνα του νότου, όμως εμένα μου φάνηκε... εξωτική. Έκανε τρελή ζέστη, είχε εξίσου τρελή υγρασία, όμως αν έχεις περάσει δύο μήνες σε μία χώρα με θερμοκρασίες στην καλύτερη περίπου “καλούτσικες”, με τον κόσμο να φοράει “πολλά”, και ξαφνικά βρίσκεσαι στην Ταπατσούλα, με τη θερμοκρασία και την υγρασία στο κόκκινο, και με τον κόσμο να σουλατσάρει, Κυριακή απόγευμα, στην κεντρική πλατεία, φορώντας μόνο τα... απολύτως απαραίτητα, η αλλαγή σού “κάθεται” πολύ ευχάριστα... Είχα δωμάτιο πληρωμένο (με φιλοξένησε μία φίλη που γνώρισα στη Xela, που δουλεύει αυτό το διάστημα στην Ταπατσούλα), καλή παρέα, μεγάλη πόλη για να κάνω βόλτες, πολλά σημεία με γιαααααμμμμμ “tortas”, (σάντουιτς-σήμα κατατεθέν του Μεξικού), και μία μεγάλη πόλη για να κάνω βόλτες τα πρωινά, την ώρα που η φίλη μου ήταν στο εργαστήριό της, κάνοντας πειράματα με... DNA που είχε συλλέξει από χώμα. Μιααα χαρά η Ταπατσούλα. Αντίθετα, απογοήτευση σκέτη ήταν το Πουέρτο Μαδέρο, η κοντινότερη παραλιακή πόλη. Είπα να δω πώς είναι η ακτή του Ειρηνικού. Άουτς... Έχασα τον λογαριασμό από μεθυσμένους που ήταν αραγμένοι σε γωνιές, ή ακόμη και στη μέση του δρόμου. Με κοιτούσαν λες και ήμουν... εξωγήινος. Σκέφτηκα ότι στο Πουέρτο Μαδέρο πηγαίνουν πολύ λίγοι τουρίστες. Ας το θέσω έτσι... Αν είσαι άνδρας και βρεθείς ποτέ στην Ταπατσούλα, πάνε στο Πουέρτο Μαδέρο μόνο αν θέλεις να βγάλεις φωτογραφίες με κύματα να σκάνε στα βράχια που έχουν χρησιμοποιήσει οι τοπικές αρχές για να αποκόψουν το χωριό από τη θάλασσα. Αν είσαι άνδρας κι έχεις αδερφή που ταξιδεύει μόνη της ή με φίλες στην περιοχή, πέσ' της να ΜΗΝ πάει στο Πουέρτο Μαδέρο...
Σαν Κριστόμπαλ ντε λας Κάσας
Εκεί που είμαι εδώ και πέντε μέρες. Η “πατρίδα” των Ζαπατίστας. Όχι ακριβώς... Κάποιοι ίσως ξέρετε τη Ριγκομπέρτα Μεντσού. Γουατεμαλτέκα, έχει τιμηθεί με Νόμπελ Ειρήνης. Ειρωνεία της υπόθεσης είναι ότι στην περιοχή από την οποία κατάγεται, δεν είναι ιδιαίτερα αγαπητή μεταξύ των Μάγια, των δικών της ανθρώπων, επειδή πιστεύουν ότι η δραστηριότητά της είχε σαν αποτέλεσμα να... ξεσπούν συχνά-πυκνά οι αρχές, στρατός και αστυνομία, στην τοπική κοινότητα των Μάγια. Κάτι παρόμοιο συμβαίνει αυτό το διάστημα και στο Σαν Κριστόμπαλ. Τριγύρω, σε χωριά, οι Ζαπατίστας έχουν ακόμη υποστηρικτές, όμως στην ίδια την πόλη, την οποία την 1η Ιανουαρίου του '94 κατέλαβαν για μία μέρα, το κίνημα έχει λίγους υποστηρικτές, και οι περισσότεροι είναι ξένοι, κυρίως Ευρωπαίοι, ελαφρώς ρομαντικοί, που έχουν έρθει για να υποστηρίξουν τους Ζαπατίστας. Όπως και να έχει, η πόλη είναι κ ο υ κ λ ί σ τ ι κ η, είναι πιο όμορφη από την Αντίγουα Γουατεμάλα, χαίρεσαι βόλτα, όλα τα κτίρια είναι χαμηλά με κεραμίδια στις σκεπές, πολλά έχουν “κρυμμένες” αυλές, πάμπολα έχουν μετατραπεί σε στιλάτα ρεστοράν/καφέ, και γενικά μπορεί μεν να έχει πολλούς ξένους, όμως στη συντριπτική πλειοψηφία τους είναι ισπανόφωνοι, κυρίως Αργεντίνοι. Μετά από μία-δύο μέρες έχεις την αίσθηση ότι η πόλη, στο κέντρο της, είναι μία μικρή αργεντίνικη αποικία. Η προφορά των Αργεντινών είναι ΠΟΛΥ χαρακτηριστική, κάνει μπαμ, και δεν χρειάζεται να είσαι ειδήμων στα Ισπανικά για να καταλάβεις ότι κάποιος είναι Αργεντίνος. Παρατήρηση: σε κάθε μεξικάνικη πόλη, υπάρχει ένα σημείο στο οποίο κυματίζει μία ΤΕΡΑΣΤΙΑ σημαία της χώρας. Στο Σαν Κριστόμπαλ η σημαία στην κορυφή του ψηλότερου λόφου είναι μικρή(...).
Φαράγγι Σουμιδέρο
Once again, προσπερνάω άλλα μέρη στα οποία πήγα με βάση το Σαν Κριστόμπαλ, και αναφέρομαι μόνο στη σημερινή εκδρομή. Το φαράγγι του Σουμιδέρο είναι υποψήφιο για τα εφτά φυσικά θαύματα (μαζί με τη Λίμνη Ατιτλάν, μεταξύ πολλών άλλων). Δεν είχα σκοπό να πάω, δεν είμαι πολύ της... φύσης, όμως είδα φωτογραφίες και... ψήθηκα. Είχα τύχη ΝΑ, με το συμπάθιο. Στο πλοιάριο που πήραμε 30 τουρίστες, υπήρχε μία θέση πίσω, ψηλά, δίπλα στον “οδηγό”. Όταν είπε “υπάρχει μία θέση εδώ”, όρμηξα. Ένα μόνο θα “πω”... Μέσα στη μιάμιση ώρα που κράτησε η “βόλτα” πάνω-κάτω στο φαράγγι, γέμισα μία xd κάρτα του ενός GB, με φωτογραφίες και κλιπάκια... Τι άλλο να “πω”;... Χάιλαιτ μία εξάδα κροκοδείλων που είδαμε. Υπάρχουν πολλοί στο φαράγγι, και τα πλοιάρια πηγαίνουν σε απόσταση αναπνοής. Αρνητικό χάιλαϊτ η... θάλασσα σκουπιδιών σε συγκεκριμένα σημεία, ειδικά στη βάση του βράχου όπου ο γκρεμός έχει το μεγαλύτερο ύψος, ένα ολόκληρο χιλιόμετρο παρακαλώ!... Είναι σαν να έχεις αγοράσει μία ολοκαίνουργια Φεράρι, τσίλικη, να σου την... αφοδεύουν ένα μάτσο περιστέρια την πρώτη μέρα, κι εσύ να αφήνεις τις κουτσουλιές εκεί, να μαγαρίζουν την εικόνα της πανάκριβης Φεράρι σου... Αδιανόητο... Φαντάζεται κανείς τους στύλους του Παρθενώνα με γκραφίτι; Όχι ότι έχω κάτι εναντίον του γκραφίτι (το αντίθετο), αλλά... το κάθε τι έχει τον χώρο του...
Αυτά, τα κάθε άλλο παρά ολίγα... Αύριο το μεσημέρι παίρνω λεωφορείο για Παλένκε, 50% επειδή δύο μήνες στη Γουατεμάλα δεν αξιώθηκα να πάω στο Τικάλ, στο νούμερο ένα Μάγια σημείο, οπότε θέλω να πάω στο νούμερο δύο, και 50% επειδή δεν αντέχω τα λεωφορεία για πολλές ώρες, και θέλω να σπάσω το ταξίδι μέχρι το Κανκούν σε 5-6 κομμάτια.
Τελευταίο σχόλιο... Πέρσι τον Απρίλιο και τον Μάιο πέρασα αρκετές ημέρες στο Μεξικό. Τότε, συγκρίνοντας τους Μεξικάνους με τους Βραζιλιάνους, που ήταν η αμέσως προηγούμενη εμπειρία μου από Λατινική Αμερική, οι Μεξικάνοι μού φάνηκαν “μαγκωμένοι”, “συντηρητικοί”, “κλειστοί”, σχετικά απόμακροι. Αυτήν τη φορά, συγκρίνοντας άθελά μου τους Μεξικάνους με τους Γουατεμαλτέκους, οι Μεχικάνος μού φαίνονται πολύ “ανοικτοί”, γεμάτοι αυτοπεποίθηση, “άνετοι”, προσιτοί, κεφάτοι, γεμάτοι χιούμορ και καλή διάθεση. Μέχρι και σέξι μού φαίνονται οι γυναίκες, σε πλήρη αντιδιαστολή με τις εντυπώσεις που μου άφησαν πέρσι. Τότε, ήρθα νομίζοντας ότι όλες θα ήταν σαν τη Σάλμα Χάγιεκ, ειδικά στη Γουαδαλαχάρα, που έχει τη φήμη ότι έχει τις ομορφότερες γυναίκες στη χώρα. Φέτος μπορεί να μην έχω δει σωσία της Σάλμα, όμως... δεν έχω παράπονο...
Καλά ταξίδια σε όλους!
Attachments
-
15,3 KB Προβολές: 134
Last edited by a moderator: