Ινδία Ιncredible India: Οι φυλές της Orissa (κι όχι μόνο)

[hydronetta]

Mε avatar το ροζουλί γουρούνι, αποτελεί σχήμα οξύμωρο να τρέφω μια ιδιαίτερη αγάπη στην Ινδία, μια χώρα όπου οι χοίροι θεωρούνται ζώο ακάθαρτο προς βρώση, θλιβερό γαστρονομικό προνόμιο μόνο των εξαθλιωμένων της κοινωνικής πυραμίδας της χώρας (άντε και κάποιων φυλών). Aν κι οι γελάδες λατρεύονται και απολαμβάνουν ασυλίας από τα μπάρμπεκιου ή την κατσαρόλα, εντούτοις τα γρυλίζοντα τετράποδα και υπάρχουν και κυκλοφορούν ανενόχλητα στις ρούγες καταβρογχίζοντας οτιδήποτε εκτελώντας χρέη απορριμματοφόρου. Ως εκ τούτου έχω το ελευθέρας να επισκέπτομαι τη χώρα.

Τρίτο ταξίδι λοιπόν στην Ινδία (αμετανόητα θα επανακάμψω στο μέλλον, διότι μια Ινδία το ψυχίατρο τον κάνει πέρα), το οποίο περιελάμβανε εκτός της κλασικής διαδρομής από το Βαρανάσι ως το Δελχί (επιτέλους) και μια 7ήμερη διαδρομή στην επαρχία της Orissa.

Orissa; μα, κατά πού πέφτει αυτή;

Στα βορειοδυτικά παράλια του κόλπου της Βεγγάλης η επαρχία της Odisha (Orissa) παραμένει ακόμα στην αφάνεια από τον μαζικό τουρισμό που πλημμυρίζει άλλες, πιο επιφανείς περιοχές της αχανούς μα γοητευτικής Ινδίας. Μέχρι κι οι Ινδοί (πέρα από τα μνημεία θρησκευτικού ενδιαφέροντος που βουλιάζουν από επισκέπτες) την σνομπάρουν. Ευλογία θα σχολίαζα για τον ανήσυχο ταξιδιώτη.

Κι αν αναρωτηθείτε γιατί να πάει κανείς εκεί, θα απαντήσω πώς:
- είναι η φυσική της ομορφιά με τους δασωμένους λόφους, τα ποτάμια και τις παραλίες,

- η ιστορία και τα μνημεία της,

- μα κυρίως η ενδιαφέρουσα φυλετική κουλτούρα που διαμορφώνουν ένα συναρπαστικό συνονθύλευμα που δεν μπορεί να αφήσει ασυγκίνητο τον ταξιδιώτη

Αυτό ήταν και το κίνητρο του ταξιδιού στη περιοχή. Να γνωρίσουμε τις φυλές της Orissa, να ξεκλέψουμε ματιές σε παραδοσιακές κοινωνίες που κι αυτές με την έλευση του “πολιτισμού” αλλάζουν. Πόθος δικός μου, που έπρεπε όμως να το συνδυάσω με ολίγον Βαρανάσι και τους γνωστούς τουριστικούς προορισμούς στον ινδικό βορρά, για να πεισθεί ο φίλος travelogatos να ακολουθήσει. Με το δέλεαρ που ακούει στη μαγική γι’αυτόν λέξη Βαρανάσι δεν χρειάστηκε δεύτερη σκέψη.

Τελικά όμως (ακόμα και για τον travelogato που δεν είχε την σκορδοκαΐλα) η Orissa όχι μόνο δεν απογοήτευσε, αντίθετα μας πρόσφερε απλόχερα εικόνες απροσδόκητα όμορφες.

H περιήγηση οργανώθηκε σε συνεργασία με το τοπικό πρακτορείο Dulcimer Tours καθώς είναι επιβεβλημένη από την ινδική κυβέρνηση η παρουσία συνοδού για να επισκεφθείς τις φυλές στα χωριά τους.
Ο Jitu, ιδιοκτήτης του πρακτορείου, συνοδός/ξεναγός μας για κάποιες μέρες, υπήρξε άψογος κι υπομονετικός να απαντά σε ένα καταιγισμό emails, όπου ρωτούσα χίλιες δυο λεπτομέρειες, κόβοντας και ράβοντας το προτεινόμενο πρόγραμμα ως την τελευταία ώρα.
Και έκτοτε πάντα στέλνει ευχές επ´ευκαιρία οιασδήποτε αφορμής του ινδικού ή χριστιανικού εορτολογίου. Το να εύχεσαι Happy Holi σ’έναν μη ινδουιστή αποτελεί πρωτοτυπία για μένα, αλλά εξομολογούμαι ότι είναι από τα ταξιδιωτικά απωθημένα μου να βρεθώ τότε στην Ινδία για να γίνω μουλτικολόρ από τις εκσφενδομιζόμενες πολύχρωμες πούδρες.

Ελάτε λοιπόν να ταξιδέψουμε σε μια λιγότερο γνωστή γωνιά ενός κόσμου πολύχρωμου, μοναδικά διαφορετικού, που λέγεται Ινδία.

Ιncredible India για την ακρίβεια…

ΥΓ. Οι πληροφορίες για μερικές από τις φυλές προήλθαν από βιβλιογραφία που μου έστειλε ο Jitu, καθώς ακόμα και στο διαδίκτυο οι αναφορές είναι πενιχρές. Η ιστορία αυτή αφιερώνεται στους ανθρώπους αυτούς που ακόμα ανθίστανται στην ομογενοποίηση, διατηρώντας τις παραδόσεις και τον τρόπο ζωής τους.

 

[giannismits]

Με ταχύτητα φωτός η υπόσχεσή σου, όχι αστεία Super!

 

[hydronetta]

Bhubaneswar

Με τα φτερά της Gulf Air προσγειωθήκαμε στο Νέο Δελχί εν μέσω πυκνής ομίχλης, ιδανικό σκηνικό για ταινία τρόμου. Μετεπιβίβαση άμεσα στην Air India για Bhubenaswar, την πρωτεύουσα της επαρχίας Οrissa που εκτός του εξωτικού ονόματος φέρει και το προσωνύμιο “η πόλη των ναών”.

Με τη πρώτη ματιά αυτό που επικρατεί είναι το γνωστό κυκλοφοριακό χάος χαρακτηριστικό των ινδικών πόλεων: αμάξια, μηχανάκια, τρίκυκλα, γελάδες, πεζοί φορτωμένοι την Άρτα και τα Γιάννενα, όλα σε ένα αχταρμά, υπό τον ήχο ασταμάτητων κορναρισμάτων. Eπιτέλους ένα γουρούνι στο φυσικό του μπιχοπεριβάλλον! Ανάσανα Ινδία!

Το ολονύχτιο ταξίδι δεν αποτέλεσε δικαιολογία για να μην ξεχυθούμε σχεδόν αμέσως στα αξιοθέατα της πόλης (το σχεδόν οφείλεται στον Jitu που περιμέναμε να μας εξασφαλίσει συνάλλαγμα σε προνομιακή ισοτιμία)

Ξεκινήσαμε από τα σπήλαια Udayagiri, όπου επικρατούσε κοσμοσυρροή. Μαζί με τα γειτονικά σπήλαια Khandagiri είναι εν μέρει φυσικά, εν μέρει τεχνητά κι έχουν ιστορική και θρησκευτική σημασία. Udayagiri σημαίνει “Λόφος της Ανατολής”.

Eίναι μια σειρά από λεπτά και περίτεχνα σκαλισμένα σπήλαια κατασκευασμένα κατά τη διάρκεια του 2ου αιώνα π.Χ. κυρίως ως συγκροτήματα κατοικιών των μοναχών Jain κατά τη διάρκεια της βασιλείας του βασιλιά Καραβέλα (κι όχι... Καρβέλα).

Στη συνέχεια κινηθήκαμε προς το ιστορικό κέντρο της πόλης με τους πάμπολλους ναούς, αρκετοί από τους οποίους είναι γλωσσοδέτες ακόμα και να τους προφέρεις.

Αρχικά ο εξαίσιος Rajarani, ινδουιστικός ναός του 11ου αιώνα, από θαμπό κόκκινο και κίτρινο ψαμμίτη σε στυλ pancharatha (δηλαδή με πέντε προσόψεις σε κάθε πλευρά).

Προς γενικήν γνώσιν υπάρχουν ναοί triratha, pancharatha, saptaratha, navaratha (3,5,7,9 προσόψεων ανά πλευρά). Θα μου πείτε τι μας νοιάζει βρε γουρούνι πόσες προσόψεις ανά πλευρά έχουν οι ινδικοί ναοί ; Μα γιατί;! Σκεφτείτε να συναντήσετε έναν ινδό και να θέσετε το ερώτημα: “οι ναοί στη πόλη σας είναι triratha ή saptaratha;” Kάγκελο ο ινδός από τον πλούτο των γνώσεών σας!

Ο εν λόγω ναός είναι γνωστός και ως «ναός της αγάπης» λόγω των ερωτικών γλυπτών γυναικών και ζευγαριών. Αλλά το “μάτι” έχει κι αντίτιμο, οπότε πληρώνεις εισιτήριο για να τον επισκεφθείς. Ομολογώ, ότι όπως και στο Khajuraho, με εντυπωσίασε το πόσο ανερυθρίαστα, ακομπλεξάριστα, αιώνες πριν, οι ινδοί αναπαράστησαν σε προσόψεις ναών ερωτικές σκηνές που θα χαρακτηρίζονταν προσβολή της δημοσίας αιδούς ακόμα και σήμερα. Για άλλη μια φορά αναφωνώ: Incredible India!

Από κει και πέρα ο ένας ναός εναλλασσόταν από άλλον, τόσοι που αν τους κατονομάσω όλους κι αναλύσω τα αρχιτεκτονικά τους χαρακτηριστικά θα γράψω ένα κατεβατό (γι’αυτό θα προτιμήσω να κάνω διαδικτυακές παραπομπές).

Ιδού οι τρείς πιο εντυπωσιακοί:

Ναός Mukteshwar

Εδώ πέραν του εντυπωσιακού ναού πετύχαμε χορευτικό δρώμενο ό,τι πρέπει για να γράψει στο φωτογραφικό φακό. Μικρή λεπτομέρεια μόνο ότι οι καλλίγραμμες νεάνιδες χορεύτριες, που αρχικά τις θεωρήσαμε “γνησιότατες ινδές” μας προέκυψαν από την... Πενσυλβάνια των ΗΠΑ!

Nαός Parasurameswara

Κάποιοι δεν ήταν απλώς μνημεία αλλά λειτουργούσαν και ως κοινόβια. Υπαίθρια μαγειριά, λάτρα, μπουγάδα και τσακωτός μοναχός να πλένει στη λίμνη τα οπισθιά του μετά τον απόπατο κι από κοντά τα λαχανικά για το μαγείρεμα ( Incredible India!!!)

Καταλήξαμε μέσα από έναν αχταρμά από γελάδες, μηχανάκια και πλήθος προσκυνητών...

... στον εμβληματικότερο ναό όλων, τον Lingaraj. Σύμπλεγμα ολόκληρο. Ατυχώς για μας τους αλλόθρησκους, η είσοδος δεν επιτρεπόταν κι έτσι αρκεστήκαμε σε κλεφτές ματιές από ειδική εξέδρα που έχει διαμορφωθεί σε μια γωνιά για να απολαμβάνουν τη θέα οι δύσμοιροι τουρίστες.

Είχε πια σχεδόν νυχτώσει κι επιβαλλόταν να επιστρέψουμε στη βάση μας με τρίκυκλο εν μέσω κυκλοφοριακού κομφούζιου και πανζουρλισμού συνεχών κορναρισμάτων.

Μιας κι ήταν ανήμερα Χριστούγεννα επιβαλλόταν ένα "επίσημο" δείπνο.

“Πού έχει το καλύτερο φαγητό;” ρωτήσαμε τον Jitu.

“Μα μόλις μερικά μέτρα από το ξενοδοχείο σας είναι το καλύτερο χορτοφαγικό εστιατόριο της πόλης” απάντησε.

“Λοιπόν εγώ οργάνωσα το ταξίδι, εσύ κερνάς το χριστουγεννιάτικο εορταστικό δείπνο. Κι ας είναι χορτοφαγικό” ενημερώνω με απόλυτα "δημοκρατικές" διαδικασίες τον συνταξιδιώτη μου.

Φαντασιώνοντας ο μωρός χλίδες έστω και χωρίς κοψίδια, βρέθηκα εμβρόντητος να ανηφορίζω μια σκάλα, να εισέρχομαι σε ένα μπιχλοημιόροφο γεμάτο τραπέζια χωρίς τραπεζομάντηλα, να αντικρίζω τον σεφ ημίγυμνο και να διαβάζω σ'ένα πίνακα γραμμένο με κιμωλία το μενού, όπου το ακριβότερο πιάτο (Special Thali) δεν έκανε ούτε 1 ευρώ. Από το χριστουγεννιάτικο "gala" δεν θα μπορούσαν να λείπουν και τα ανάλογα ποτά: νερό σε κανάτα φερμένο από το βαρέλι, αγνώστου προελεύσεως και μικροβιακού φορτίου…
Παραγγέλναμε ξανά και ξανά της Παναγιάς τα μάτια, αγανάκτησε το γκαρσόνι, κορακιάσαμε από τη δίψα (ούτε που διανοηθήκαμε να γεμίσουμε τα ποτήρια με το νερό) και ξοδέψαμε τελικά το εξωφρενικό ποσό των 3 ευρώ το άτομο.
“Καταξοδεύτηκες” είπα πειράζοντας στον συνταξιδιώτη μου.
Και μπορεί εκεί να τράβαγα τις λιγοστές τρίχες της κεφαλής μου, ομολογώ όμως ότι αυτό το χριστουγεννιάτικο gala θα μου μείνει αξέχαστο!

Αχ Incredible India!

 

[giannoula]

τελικά ποτέ μία ή δυο φορές στην Ινδία δεν είναι αρκετές... Αχχχχ Ινδία.. Γουρουνάκι μου που είναι οι φωτο από το υπερπολιτελεστατο χριστουγεννιάτικο γκαλά;;; αλήθεια τι καιρό είχε εκεί τα Χριστούγεννα;;;;

 

[hydronetta]

τελικά ποτέ μία ή δυο φορές στην Ινδία δεν είναι αρκετές... Αχχχχ Ινδία.. Γουρουνάκι μου που είναι οι φωτο από το υπερπολιτελεστατο χριστουγεννιάτικο γκαλά;;; αλήθεια τι καιρό είχε εκεί τα Χριστούγεννα;;;;

Ατυχώς δεν είχαμε πάρει μηχανές μαζί μας στο γκαλά, οπότε θα αρκεστείτε στην περιγραφή
Ο καιρός καθόλη τη διάρκεια του ταξιδιού ήταν εξαιρετικός, με κοντομάνικα τριγυρνάγαμε, εν αντιθέσει με το Βαρανάσι όπου υπήρχε κρύο και ομίχλη.

 

[hydronetta]

Iστορία αιώνων σε μια μέρα

Σ’αυτό το κεφάλαιο θα ξεκινήσω με μια ιστορία που χάνεται στο χρόνο:

Ο Aσόκα, γόνος της δυναστείας Mauryan, έζησε τον 3ο αιώνα πΧ.
Υπήρξε από τους σημαντικότερους βασιλείς όλων των εποχών στην Ινδική χερσόνησο. Στα χρόνια του κατάφερε να επεκτείνει τα όρια της επικράτειάς του από το Πακιστάν ως το Μπανγκλαντές και νότια μέχρι το Tamil Nadu και την Κerala.
Κι όπως οι περισσότεροι κοσμοκράτορες ήταν βάρβαρος, ανηλεής, οπορτουνιστής. Tου έδωσαν το προσωνύμιο “Ασόκα ο Άγριος” κι ήταν γνωστό ότι είχε κατασκευάσει την “Παραδεισένια κόλαση”, ένα περίτεχνο δωμάτιο βασανιστηρίων για τους αντιπάλους του.
Αυτός ο αιμοδιψής βασιλιάς στα πλαίσια των επεκτατικών πολέμων κινήθηκε κατά του βασιλείου της Kalinga, στη περιοχή της σημερινής Orissa. H μάχη ήταν σφοδρή, οι απώλειες σε ανθρώπινες ζωές τεράστιες, οι καταστροφές ανυπολόγιστες. Όμως το θέαμα του ποταμού που είχε βαφτεί κόκκινος από το αίμα των νεκρών, τα πτώματα που κείτονταν παντού, συγκλόνισαν τον Aσόκα και του επέτρεψαν να συνειδητοποιήσει το μέγεθος της φρίκης ενός πόλεμου.
Κι έτσι επήλθε η μεταμόρφωση. Αφοσιώθηκε στον βουδισμό τον οποίο διέδωσε σ’όλη την Ινδία και εκτός των συνόρων της και μετασχηματίστηκε σ’έναν σταθερό και ειρηνικό αυτοκράτορα για το υπόλοιπο της βασιλείας του.

Την περιοχή που εκτυλίχθηκε η μάχη, στα ριζά του λόφου Dhauli, επισκεφθήκαμε σαν εγκαταλείψαμε το Bhubenaswar.

Εκεί υπάρχουν χαραγμένα σε βράχο κάποια από τα διατάγματα του Ασόκα όπου εκφράζει την ανησυχία του για την "ευημερία ολόκληρου του κόσμου" (αντίστοιχα διατάγματα υπάρχουν διάσπαρτα σ’όλη την Ινδία). Λόγια που ακόμα και σήμερα ακούγονται σχεδόν ουτοπικά:
“Στόχος σας πρέπει να είναι να ενεργείτε με αμεροληψία. Είναι εξαιτίας αυτών των πραγμάτων - ο φθόνος, ο θυμός, η σκληρότητα, το μίσος, η αδιαφορία, η τεμπελιά ή η κούραση - που κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει. Επομένως, ο στόχος σας πρέπει να είναι: "Τα πράγματα αυτά να μην είναι μέσα μου". Και η ρίζα αυτού είναι η μη οργή και η υπομονή”

Πάνω από το βράχο με τα διατάγματα υπάρχει ένας γλυπτός πέτρινος ελέφαντας, το παλαιότερο βουδιστικό γλυπτό της Orissa.

Το σκηνικό συνθέτει η κατάλευκη παγόδα της Ειρήνης στο λόφο Dhauli που έχει χτιστεί στη δεκαετία του 1970 και την οποία είδαμε από απόσταση, καθώς ως ρέμπελοι προτιμήσαμε να σεργιανίσουμε για δημόσιες σχέσεις ανάμεσα στις οικογένειες των Ινδών που λόγω Σ/Κ είχαν εκδράμει για πικ νικ.

Ο ναός Chausathi Jogini Mandir βρίσκεται στο χωριουδάκι Hirapur, 20 χλμ. έξω από το Bhubaneswar και πιστεύεται ότι χτίστηκε κατά τη διάρκεια του 9ου αι. π.Χ

Είναι χτισμένο σε κυκλικό σχήμα και στο εσωτερικό του τοίχου έχει κοιλότητες, όπου στην καθεμία στέκεται το άγαλμα μιας θεότητας κατασκευασμένης από μαύρο γρανίτη. Μαζί με το κεντρικό είδωλο που είναι η Θεά Κάλι, υπάρχουν συνολικά 64 τέτοιου είδους είδωλα, συμβολικός αριθμός, που αντιστοιχεί στο θρύλο της θεάς Durga που πήρε τη μορφή 64 ημιθεοτήτων για να νικήσει έναν δαίμονα (προσωπικά ακόμα δεν έχω καταφέρω να ξεδιαλύνω τα του ινδικού πάνθεου). Είναι ένας ταντρικός ναός και τα τελετουργικά προσευχής περιλαμβάνουν τη λατρεία της Βhumandala (το περιβάλλον που αποτελείται από όλα τα 5 στοιχεία της φύσης - φωτιά, νερό, γη, ουρανός και αέρας). Ένα τέτοιο τελετουργικό παρακολουθήσαμε κι εμείς μαζί με τους ευσεβείς προσκυνητές του ναού.

Με τις ευλογίες 64 θεοτήτων κινήσαμε νότια προς τη παραθαλάσσια πόλη Puri. H κίνηση στην εθνική οδό ήταν απερίγραπτη λόγω εκδρομέων, συχνά με ρυθμούς χελώνας. Τόσο που μπορούσαμε να επεξεργαστούμε με κάθε λεπτομέρεια τη διακόσμηση της νεκροφόρας που προπορευόταν, με το σώμα του στολισμένου θανώντος που όδευε προφανώς σε ιερό χώρο για καύση.

Η στάση στην πόλη Pipli ήταν σύντομη για αγορές (πασίγνωστο μέρος για τα πολύχρωμα υφάσματα που καλύπτουν πλέον το καθιστικό μου) πριν φτάσουμε στο σημαντικότερο αξιοθέατο της περιοχής που ανήκει στα μνημεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO, το Ναό του Ήλιου Konark στο Puri.

Ο Ναός Konark, του 13ου αι.μ.Χ. χτισμένος από πέτρα, έχει τη μορφή ενός γιγαντιαίου άρματος αφιερωμένου στον θεό Ήλιο, τον Surya. Έτσι όταν βλέπει κανείς τον ναό από την ενδοχώρα κατά την αυγή, φαίνεται να ανατέλλει από τα βάθη της γαλάζιας θάλασσας. Στην ινδουιστική εικονογραφία ο Surya απεικονίζεται ανεβαίνοντας από την ανατολή να ταξιδεύει στον ουρανό σε άρμα με εφτά άλογα αντάμα με τις δύο θεές της αυγής που με τα βέλη τους διώχνουν το σκοτάδι (σας θυμίζει κάτι από την ελληνική μυθολογία;; ). Η αρχιτεκτονική του ναού είναι επίσης συμβολική, με τα δώδεκα ζεύγη τροχών να αντιστοιχούν στους 12 μήνες του ημερολογίου των ινδουιστών. Οι 24 περίτεχνα σκαλισμένοι τροχοί έχουν διάμετρο σχεδόν 3,5 μέτρα.

Σήμερα απομένει μόνο το χαμηλότερο τμήμα του ναού ύψους 30 μέτρων καθώς ο κυρίως πύργος sikhara (που έφτανε τα 60 μέτρα) πάνω από το ιερό έχει καταρρεύσει (πιθανολογείται ως αποτέλεσμα των ισλαμικών επιδρομών κατά τον 15ο και 17ο αι.)

Η γοητεία του δεν αρκείται μόνο στην αρχιτεκτονική του αρτιότητα αλλά και στην αισθητική καθώς είναι περίτεχνα διακοσμημένος περιμετρικά με ανάγλυφα που αναπαριστούν μουσικούς, χορευτές, ινδουιστικές θέοτητες, εικόνες από την καθημερινή ζωή του βασιλιά, της ελίτ αλλά και απλών ανθρώπων, στρατιώτες αλλά και διάφορα ζώα, μυθολογικά πλάσματα και ζωφόρους που διηγούνται ινδικά κείμενα. Ακόμα περιλαμβάνουν καθαρά διακοσμητικά γεωμετρικά σχέδια και μοτίβα λουλουδιών.
Δεν θα μπορούσαν να απουσιάζουν και τα ερωτικά γλυπτά με ζευγάρια που ερωτοτροπούν απεικονίζοντας όλη την Kama Sutra (όπως στους ναούς του Khajuraho).

(ΥΓ: Σας διαβεβαιώνω υπήρχαν και πιο ...εκκεντρικά συμπλέγματα ....)

Kαι μιας και το ανέφερα, ατυχώς η Kama Sutra, στο μυαλό των περισσοτέρων εξ’ημών, είναι συνώνυμη ως το αλφαβητάρι ευφάνταστων σεξουαλικών στάσεων, αν και στην πραγματικότητα, μόνο ένα κομμάτι του βιβλίου ασχολείται με αυτό. Κυρίως διδάσκει τη φιλοσοφία και τη θεωρία του έρωτα, τι προάγει και στηρίζει την ερωτική επιθυμία, συστατικό για μια καλή σχέση σ’ένα ζευγάρι. Κείμενο 2,000 ετών ράπισμα στα μούτρα του νεοσυντηρητικού καθωσπρεπισμού.
Αχ Incredible India!

 

[Vasileti]

εξαιρετικός...

 

[hydronetta]

Οι φυλές της Orissa: Kutia Kondh

Aυτό ήταν, το ταξιδιωτικό μενού πλέον για τις επόμενες μέρες, όσο εμείς κατευθυνόμασταν ανωφερώς προς την ενδοχώρα, περιλαμβάνει μόνο φύση κι επίσκεψη στα χωριά ή στις εβδομαδιαίες αγορές όπου συναθροίζονται οι φυλές της Οrissa.

Τον εμβληματικό ναό Jagannath στο Puri όπου συρρέουν κατά χιλιάδες οι ευσεβείς προσκυνητές, δεν προκάμαμε λόγω χρόνου να τον επισκεφθούμε. Αρκεστήκαμε σε μακρινά πλάνα. Όχι ότι θα άλλαζε κάτι καθώς η είσοδος σε μη ινδουιστές είναι απαγορευμένη...

Με φόντο την πιο διάσημη και γραφική δεξαμενή του Puri, την Narendra Pushkarini, χτισμένη τον 15ο αιώνα, απολαύσαμε φρεσκοτηγανισμένo street food. Θεωρείται ιερή δεξαμενή, γι'αυτό κι εκεί λούζονται οι ευσεβείς ινδουιστές. Τα ιερά νερά ενδείκνυνται και για μπουγάδα, ώστε πέραν του σώματος και του πνεύματος να πάρουν και τα ρούχα ευλογία...

Καθ’οδόν για την πολίχνη Baliguda όπου και θα διανυκτερεύαμε, σταματήσαμε αρχικά στο Raghurajpur, χωριό πνιγμένο ανάμεσα σε φυτείες καρύδας, φοινικιάς και μάνγκο. Μια σταλιά. Δύο δρόμοι με καμιά κατοστή σπίτια, τα περισσότερα διακοσμημένα με τοιχογραφίες.

Από το 2000 χαρακτηρίστηκε χωριό εθνικής κληρονομιάς και σήμερα είναι ο χώρος όπου παραμένει ζωντανή η τεχνοτροπία ζωγραφικής Pattachitra. Αυτή γίνεται πάνω σε ένα κομμάτι ύφασμα γνωστό ως Patta. Πάνω του ζωγραφίζονται πολύχρωμες και περίπλοκες εικόνες από διάφορεςς θεότητες και μυθολογικές σκηνές με διακοσμητικά στοιχεία λουλούδια, δέντρα και ζώα. Αφού είδαμε ένα καλλιτέχνη επί το έργον, δεν μπόρεσα να αντισταθώ στο καταναλωτικό κτήνος μέσα μου (όσο κι αν δεν είχα ενθουσιαστεί από την θεματολογία μιας και δεν είχα καημό να κοσμήσω τους τοίχους του σπιτιού μου με το ινδικό πάνθεον).

Κι επειδή το πρόγραμμα εκείνη τη μέρα δεν προέβλεπε παρά να φτάσουμε στη Baliguda, αδράξαμε την ευκαιρία να κάνουμε στάσεις και να σεργιανίσουμε στα παζάρια που συναντούσαμε στο δρόμο μας. Πολύβουα, πολύχρωμα, ένας φωτογραφικός παράδεισος.

​

Σαν ξημέρωσε στην σκονισμένη Βaliguda (τι πρωτότυπο για μια ινδική επαρχιακή πόλη) κινήσαμε για τα χωριά όπου μένουν οι Kondh, πολυπληθής φυλή που διακρίνεται σε βουνίσιους και καμπίσιους Kondh.

Tσάι στη Baliguda πριν την αναχώρηση

Οι ρυθμοί στο χωριό των βουνίσιων Kutia Kondh κυλούσαν χαλαροί με ελάχιστους κατοίκους να βρίσκονται εκείνο το πρωινό γύρω από τα σπιτικά τους. Οι περισσότεροι ήταν ηλικιωμένοι ή παιδιά.

Για τον όρο Kutia υπάρχουν διάφορες εκδοχές: ονομάστηκαν έτσι επειδή έσπαγαν τα κρανία των ζώων όταν τα σκότωναν για φαγητό, από τη λέξη Chitta Kutta που στη γλώσσα της Ορίσσα σημαίνει τατουάζ (καθώς οι Kutia Κondh έκαναν τατουάζ στο πρόσωπό τους) ή επί το παραδοσιακότερον ότι ξεπήδησαν μαζί με τον Δημιουργό Sapangada από μια τρύπα στη γη (kuti στην τοπική διάλεκτο).

Οι Κutia Kondh είναι ανιμιστές και λατρεύουν ένα πάνθεον θεοτήτων. Η Penu είναι η υπέρτατη θεότητα τους, λατρεύεται σε όλες τις γεωργικές τελετουργίες και διαθέτει ιερό στο κέντρο κάθε χωριού όπου θυσιάζονται βουβάλια προς τιμή της. Αυτή η θυσία ζώων είναι λείψανο των ανθρωποθυσιών του παρεθόντος, πρακτική που κατάργησαν οι βρετανοί αποικιοκράτες.

Οι Kutia είναι παραδοσιακά κυνηγοί-τροφοσυλλέκτες με ότι μπορεί να τους μπορεί να τους προσφέρει η μητέρα γη, σε αντίθεση με τους υπολοιπους ινδούς είναι και γουρουνοφάγοι και μοσχαροφάγοι.

Η κοινωνική δομή των Kutia βασίζεται στην οικογένεια. Τα παιδιά παντρεύονται αφότου έχουν μπει στην εφηβεία κι εγκαταλείπουν την πατρογονική εστία. Οι γονείς και τα αδέλφια τους βοηθούν να στήσουν το σπιτικό τους. Εξαίρεση αποτελεί ο νεαρότερος γιος που κληρονομεί μεν την πατρική περιουσία αλλά ζει μαζί τους μέχρι τα βαθειά τους γεράματα. Οι γάμοι μπορεί να είναι μετά από προξενιό, με ανταλλαγή (!) αδελφών, ακόμα και με απαγωγή της νύφης! Η κοινωνία τους επιτρέπει την πολυγαμία, οι χήρες μπορούν να ξαναπαντρευτούν, ενώ απαγορεύεται η αιμομιξία.

Στο χωριό των Kutia Κondh συναντήσαμε έναν ηλικιωμένο που παρά τα άσπρα του μαλλιά καταλάβαινες από τη σωματοδομή του ότι διέθετε ακόμα τα κότσια ώστε να σπάει πέτρες στο δάσος. Ο ίδιος μας αναπολώντας είπε ότι στα νιάτα του αλωνίζανε στη περιοχή τίγρεις.

Στο χωριό δοκιμάσαμε και το τοπικό αλκοολούχο ποτό το οποίο επιδέξια (και χωρίς μέτρα προστασίας) μας κατέβασε από την κορφή του φοινικόδεντρου. Από την πηγή στην κατανάλωση. Ο Jitu σχολίασε πικρόχολα ότι ο αλκοολισμός είναι ένα καρκίνωμα για τις μικρές αυτές τοπικές κοινωνίες.

Αφήσαμε πίσω το χωριό των Kutia Kondh και βάλαμε ρότα στο χωριό Jighidi, του οποίου οι κάτοικοι ακολουθούν πανάρχαιες παραδοσιακές τεχνικές κατασκευής μεταλλικών μινιατούρων, αποκλειστικά με τα χεράκια τους.
Μας έδειξαν όλη τη διαδικασία, από το άναμμα της φωτιάς ως την τελική μορφοποίηση των κομψοτεχνημάτων τους. Αφού φτάσαμε στο τσακίρ κέφι υπό τους ήχους του πνευστού που έπαιξαν προς τιμήν μας, μας πρότειναν και το δια ταύτα, κοινώς αγγλοσαξωνιστί shopping (άλλη μια ευκαιρία να ξυπνήσει το καταναλωτικό κτήνος μέσα μου). Παρένθεση: ομολογώ ανερυθρίαστα ότι όσες φορές έχω βρεθεί στην Ινδία κι έχω υποσχεθεί στον εαυτό μου να απέχω από αγορές, τόσο ανακαλύπτω ότι φτάνω στην Ελλάδα με κατά τι βαρύτερη βαλίτσα.

Μέσα από τα τοπία με τους δασωμένους λόφους και τις καλλιέργειες κινήσαμε κατά το μεσημέρι για το χωριό της φυλής Desia Kondh όπου και θα διανυκτερεύαμε σε αντίσκηνα.

Στη διαδρομή κάναμε στάση για γεύμα σε ένα μαγειρειό στο πουθενά. Κατάμαυρη η οροφή από τη τσίκνα, λιγδιασμένα τα πάντα τριγύρω (ο εφιάλτης του μικροβιοφικού) και το ηλικιωμένο ζευγάρι των πολωνών ταξιδιωτών με τους οποίους συμφάγαμε μας ρωτούσαν εναγωνίως αν πρόκειται να επιστρέψουν υγιείς στην χώρα τους ή θα τους έχει θερήσει η δυσεντερία ως τότε.

Χαλαροί εμείς απολαύσαμε το φρεσκομαγειρεμένο λιτό μενού που αποδείχθηκε όχι μόνο νοστιμότατο αλλά κι αθωότατο για το γαστρεντερικό μας σύστημα. Αυτό που μου άρεσε - και ήταν κοινή πρακτική στη Ορίσσα - ήταν τα πιάτα σερβιρίσματος που ήταν από αποξηραμένα φύλλα μπανανιάς. Μια οικονομική, πρακτική λύση αλλά κι έντονα οικολογική.

Το σχετικά πυκνοδομημένο χωριό των Desia Kondh μας υποδέχτηκε πολύβουο. Μιας και νύχτωνε όλο το χωριό είχε μαζευτεί και κυκλοφορούσε στους δυό παράλληλους δρόμους του με τα πιτσιρίκια και τις κότες να τρέχουν ανάμεσα στα πόδια μας. Το ηλεκτρικό κι η άσφαλτος είναι λίγα μόλις χρόνια που έφτασαν εδώ.

Αράξαμε στον περίβολο του σχολείου όπου ο Jitu κι ο οδηγός μας έστησαν τις σκηνές κι ανέλαβαν να μαγειρέψουν το δείπνο μας.
Καθώς οι ντόπιοι κράτησαν διακριτικές αποστάσεις από την ιδιότυπη κατασκήνωσή μας, η βραδιά θα ήταν αρκούντως ειδυλλιακή, αν δεν γινόταν τσιμπούρι ο μεθυσμένος του χωριού τον οποίο είδαμε και πάθαμε να ξεφορτωθούμε. Εκεί δικαιώθηκαν και τα σχόλια του Jitu σχετικά με την μάστιγα του αλκοολισμού.

 

[Pel]

Τι απίθανες φωτογραφίες! Αυτό το κοριτσάκι στην τελευταία φωτογραφία με το πεσμένο μανίκι είναι λατρεία!

 

[fenia42]

Νομίζω ότι βλέπω τελείως διαφορετικές φυσιογνωμίες από την υπόλοιπη Ινδία ή έστω από το κομμάτι που επισκέφτηκα εγώ. Οι φωτογραφίες σου έχουν ανεβει λεβελ! Ανυπομονώ για τη συνέχεια.

 

[taver]

Διακρίνω πάντως μια καθαριότητα... Σίγουρα Ινδία είμαστε, ε;

 

[hydronetta]

Διακρίνω πάντως μια καθαριότητα... Σίγουρα Ινδία είμαστε, ε;

είδες? κι όμως ναι.....