Klair
Member
- Μηνύματα
- 2.210
- Likes
- 25.750
- Ταξίδι-Όνειρο
- Υπερσιβηρικός
Κεφάλαιο 5
Σάββατο 6 Οκτωβρίου 2018
Πήραμε το πρωινό μας στο Paul στην Grand Place και πρώτος στόχος για σήμερα ήταν το Μουσείο Καλών Τεχνών της Λιλ (Palais des Beaux Arts de Lille).
Aκολουθήσαμε τη Rue de Béthyne,
η οποία καταλήγει στην Place Richebé. Σε αυτήν την πλατεία έχει στηθεί ένα μνημείο προς τιμήν του Louis Faidherbe. Ήταν ο στρατηγός που κέρδισε τις μάχες των Pont Noyelles και Bapaume, ηγούμενος του στρατού του Βορρά το 1870. Το μνημείο εγκαινιάστηκε στις 25 Οκτωβρίου του 1896.
Το βάθρο εξιστορεί τον αγώνα του Faidherbe στη μάχη του Bapaume το 1871, η οποία έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια του γαλλo-πρωσικού πολέμου, όπου ο στρατηγός ήταν νικητής.
Ακριβώς απέναντι από την Place Richebé και το μνημείο του στρατηγού εκτείνεται η μεγάλη πλατεία Place de la République. Αυτή η πλατεία μπορεί επάξια να υπερηφανεύεται για τα δύο κτίρια στολίδια που κοσμούν τις δύο άκρες της.
Βόρεια ορθώνεται το υπέροχο Préfecture de Lille από το 1865.
Το αρχικό σχέδιο περιελάμβανε ένα κτίριο μικτής χρήσης:
1. Στέγαση του νομάρχη και της οικογένειάς του.
2. Δωμάτια που μπορούν να φιλοξενήσουν διακεκριμένους επισκέπτες.
3. Αίθουσες συνεδριάσεων και εργαστηρίων.
4. Τα γραφεία των νομαρχιακών υπηρεσιών.
5. Αίθουσα εκδηλώσεων με θέα στον κήπο.
Οι χώροι είναι τοποθετημένοι σε σχήμα Η με κήπο. Η βόρεια πτέρυγα στεγάζει τα νομαρχιακά διαμερίσματα.
Νότια ορθώνεται το Palais des Beaux Arts αφιερωμένο στις Καλές Τέχνες, τη Σύγχρονη Τέχνη και τις Αρχαιότητες. Είναι ένα από τα μεγαλύτερα μουσεία τέχνης στη Γαλλία. Ιδρύθηκε με οδηγίες του Ναπολέοντα Α΄ στις αρχές του 19ου αιώνα στο πλαίσιο διάδοσης της τέχνης. Δυστυχώς τα έργα ανακατασκευής του κτιρίου δε μας άφησαν περιθώρια για να θαυμάσουμε το εξωτερικό του.
Μας αποζημίωσε όμως με την πληθώρα έργων τέχνης των: Raphael, Van Dyck, Rembrand, Goya, El Greco, Delacroix, Rubens και πολλών άλλων σημαντικών καλλιτεχνών.
Μέχρι τις 14 Ιανουαρίου του 2019, όσοι επισκεφθούν το Μουσείο θα έχουν την ευκαιρία να δουν μια αξιοθαύμαστη σειρά έργων του Mattise, η οποία περιλαμβάνεται στο εισιτήριο και βρίσκεται στον κάτω όροφο.
Στο κέντρο της πλατείας, στέκει άχαρα χωρίς νερό, το σιντριβάνι που ονομάζεται “Groupe des trois”, δηλαδή “Όμάδα των τριών”.
H Boulevard de la Liberté είναι μια μεγάλη λεωφόρος, η οποία περνάει από την Place de la République, και την ακολουθήσαμε μόλις βγήκαμε από το Μουσείο Καλών Τεχνών.
Η λεωφόρος είναι κατάφυτη από πανύψηλα δέντρα και τις δύο πλευρές της στολίζουν όμορφα κτίρια.
Μετά από 10 λεπτά περπάτημα στρίψαμε στη Rue d΄Hazebrouck για να επισκεφθούμε την Porte de Paris και το Δημαρχείο με το Καμπαναριό.
Γωνία Rue d΄Hazebrouck με Rue Lyderic και Rue de Denain
Η Porte de Paris είναι μια αψίδα θριάμβου που χτίστηκε για να γιορτάσει τις νίκες του Louis XIV και θεωρείται ένα αριστούργημα. Είναι χαρακτηρισμένο ιστορικό κτίριο από το 1875.
Όταν η πόλη κατακτήθηκε από τον Λουδοβίκο το 1667, ο προσωπικός του μηχανικός Vauban τον συμβούλευσε να χτίσουν μια στρατιωτική Ακρόπολη, τη Citadelle de Lille, την οποία θα επισκεφθούμε αμέσως μετά. Όμως για να εδραιωθεί η επιρροή του βασιλιά στην πόλη χτίστηκε αυτό το μνημείο αφιερωμένο στη νίκη και τη δόξα του Λουδοβίκου.
Αυτή η Πύλη αντικατέστησε την Porte des Malades (Πύλη των ασθενών), η οποία αποτελούσε τη νότια έξοδο της πόλης και υπήρχε σε αυτήν τη θέση από τον μεσαίωνα. Στη μια πλευρά στέκεται ο Ηρακλής, σύμβολο της δύναμης, και στην άλλη ο Άρης ο Θεός του πολέμου. Η κορυφή είναι στεφανωμένη από δύο αγγέλους. Αρχιτέκτονας του έργου ήταν ο Simon Vollant οποίος συνεργάστηκε με τον Vauban και στην κατασκευή της Ακρόπολης.
Απέναντι από την Porte de Paris, το Καμπαναριό του Δημαρχείου είναι το ψηλότερο πολιτικό Kαμπαναριό στην Ευρώπη.
Συνδέεται με το Hôtel de Ville και αποτελεί ένα τεράστιο αρχιτεκτονικό σύνολο. Το Καμπαναριό αναμειγνύει την art deco και τη νέο-φλαμανδική αρχιτεκτονική και είναι κατασκευασμένο με κόκκινο τούβλο, ενώ υψώνεται άνω των 104 μέτρων από το έδαφος, επιβεβαιώνοντας έτσι την πολιτική και εμπορική δύναμη της πόλης εκείνην την εποχή. Φιλοξενεί μια συλλογή από σύγχρονα έργα και αποτελεί Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.
Έχει θέα 360ο στη Λιλ και είναι ανοιχτό καθημερινά από τις 10:00 έως τις 13:00 και από τις 14:00 έως τις 17:30 με τιμή εισιτηρίου στα 7,5 ευρώ.
Εμείς δεν ανεβήκαμε, διότι όπως θα δείτε και στο ρολόι, όταν ήμασταν εκεί η ώρα ήταν 13:40 και δε θέλαμε να χάσουμε χρόνο περιμένοντας να ανοίξει.
Είχαμε βαρύ πρόγραμμα να φέρουμε εις πέρας και έτσι αφήσαμε πίσω μας την Porte de Paris και το Beffroi de Lille
και ακολουθώντας πάλι την Boulevard de la Liberté φτάσαμε, μετά από περπάτημα δύο περίπου χιλιομέτρων, στο τέλος της λεωφόρου και στον Jardin Vauban (κήπο του Vauban).
O Jardin Vauban δημιουργήθηκε το 1863 και είναι ένας χώρος με πράσινο χορτάρι, αιωνόβια δέντρα, κανάλια και δρομάκια για περιπάτους. Βρίσκεται πριν τη Citadelle de Lille και σίγουρα είναι μια μικρή προετοιμασία για τον επισκέπτη, πριν αυτός μπει στον μεγαλύτερο πράσινο χώρο αναψυχής της Λιλ. Ξεκουραστήκαμε λίγη ώρα δίπλα στο κανάλι χαζεύοντας τους κωπηλάτες να βολτάρουν στο νερό.
Περάσαμε την Pont de la Citadelle. Από αυτό το σημείο ξεκινάει ουσιαστικά η είσοδος στον τεράστιο χώρο της Ακρόπολης, ο οποίος περιλαμβάνει Ζωολογικό Κήπο, Λούνα Παρκ, απέραντους χώρους πρασίνου, κανάλια με νερό, δάσος με πανύψηλα δέντρα και φυσικά τα κτίρια και τα τείχη της Ακρόπολης.
Ακριβώς μετά την Pont de la Citadelle είδαμε το μνημείο Au Pigeon Voyager αφιερωμένο στη μνήμη των 20.000 νεκρών αγωνιστικών περιστεριών που πέθαναν για τη χώρα τους. Από τον Νώε ακόμη γνωρίζουμε ότι το περιστέρι αποτελεί έναν γρήγορο και αποτελεσματικό αγγελιαφόρο.
Στη διάρκεια των αιώνων, η ιστορία έχει πολλές φορές δείξει, ότι οι στρατοί χρησιμοποιούσαν τις υπηρεσίες των περιστεριών σε καιρό πολέμου. Ο γαλλικός στρατός, κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, χρησιμοποιούσε αγωνιστικά περιστέρια. Αλλά και πιο πριν, κατά τη διάρκεια της πολιορκίας του Παρισιού από τους Πρώσους, τα περιστέρια “επέτρεπαν” την επικοινωνία. Μετά από αυτήν την εμπειρία δημιουργήθηκαν κέντρα εκπαίδευσης στρατιωτικού περιστεριού και έτσι η Γαλλία αποκτά μια παράδοση σε αυτόν τον τομέα.
Στο μνημείο, το γυναικείο άγαλμα συμβολίζει την Ειρήνη, η οποία περιβάλλεται από ένα σμήνος περιστεριών, ενώ στα πόδια της μια ασπίδα με ένα περιστέρι συνθλίβει το φίδι, που συμβολίζει τον εχθρό.
Προχωρήσαμε ευθεία, έχοντας το Λούνα Παρκ στα αριστερά μας, και μπήκαμε στην Ακρόπολη από αυτήν την Πύλη.
Mια γέφυρα οδηγεί στην κλειστή είσοδο των κτιρίων, τα οποία χρησιμοποιούνται από τον γαλλικό στρατό μέχρι σήμερα, ως έδρα του σώματος Γρήγορης Αντίδρασης της Γαλλίας, μια εξουσιοδοτημένη από το ΝΑΤΟ δύναμη, ικανή να διοικεί ένα τμήμα 5.000 έως και 60.000 στρατιωτών που προέρχονται από 13-15 διαφορετικά Έθνη (RRC-Fr HQ).
Πηγή:Citadelle de Lille — Wikipédia
Για να κατανοήσουμε όμως τη γέννηση της Ακρόπολης καλό είναι να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Όλα ξεκινούν από τον γάμο του βασιλιά Louis XIV της Γαλλίας. Καθώς η κυριαρχία της Ισπανίας εξασθενεί, συμφωνήθηκε συμμαχία με τη Μαρία Τερέζα της Ισπανίας, φυσικά με μεγάλη προίκα ως μέρος της συμφωνίας. Ο γάμος έγινε, αλλά η προίκα δεν ήρθε ποτέ, και αυτό έδωσε αφορμή στον Louis να απαιτήσει την πληρωμή του, εδώ και τώρα.
Εκείνη την εποχή η Λιλ ήταν υπό Ισπανική κυριαρχία. Ο βασιλιάς πολιόρκησε την πόλη και σε 9 μέρες η Λιλ παραδόθηκε. Τότε ο Λουδοβίκος ανέθεσε στον δικό του άνθρωπο, τον Vauban, να αναμορφώσει ολόκληρη την πόλη. H Ακρόπολη κατασκευάστηκε σε μόλις 3 χρόνια (1667-1670). Αρχικά ήταν μια μικρή πόλη που περιβαλλόταν από 5 προμαχώνες οι οποίοι σχημάτιζαν ένα αστέρι.
Για να χτιστεί ήταν απαραίτητο να ψηθούν εξήντα εκατομμύρια τούβλα και να εξαχθούν από τα λατομεία τρία εκατομμύρια πέτρες. Ήταν μέρος της Pre Carré, μιας διπλής γραμμής 28 οχυρών που εκτείνονταν από τη Βόρεια Θάλασσα μέχρι το Meuse, για προστασία των συνόρων. Ο σχεδιασμός της Aκρόπολης ξεκίνησε από μια απλή, αλλά αποτελεσματική ιδέα: κανένας από τους τοίχους δεν μπορεί να προσεγγιστεί από τον εχθρό χωρίς αυτός να βρεθεί κάτω από τα πυρά, ή τη φωτιά ενός διπλανού ή κοντινού τοίχου.
H Ακρόπολη σκοπίμως επιλέχθηκε να κατασκευαστεί στα δυτικά της πόλης, σε ελώδεις εκτάσεις, γεγονός που καθιστά τη χρήση των βάλτων, του νερού και της λάσπης, ως φυσικό αμυντικό μέσο για να καταστήσει τις συνθήκες πολιορκίας όσο το δυνατόν πιο δύσκολες για τον εχθρό. Mέσω ενός συστήματος υδατοφρακτών και πυλών η Ακρόπολη μπορούσε να πλημμυρίσει σε 48 ώρες προσφέροντας προστασία στην πόλη.
Διάφορα κτίρια κατασκευασμένα στο εσωτερικό εξυπηρετούσαν τους διαμένοντες εντός της Ακρόπολης όπως: εκκλησία, εργαστήρια, μύλοι που τροφοδοτούνταν από υδραγωγείο, αρτοποιεία, ξενώνες αλλά και κατοικίες για τον κυβερνήτη και τους αξιωματικούς. Στρατώνες σε διπλή σειρά εξυπηρετούσαν τη στέγαση των στρατευμάτων. Μια πραγματική πόλη στεγαζόταν μέσα, αποτελούμενη από 3.000 στρατιώτες, υπαλλήλους, εργαζόμενους και τον Κυβερνήτη.
Ο Vauban ανέπτυξε επίσης μια πολυεπίπεδη άμυνα αποτελούμενη από τάφρους, αυλάκια και κανάλια. Ήξερε ότι κανένα φρούριο δεν είναι εντελώς απόρθητο, έτσι πολλαπλασίασε τα εμπόδια για να επιβραδύνει τον εχθρό και να μπορεί το στράτευμα να έχει τον χρόνο της ανασυγκρότησης, αν χρειαζόταν και όταν θα χρειαζόταν.
Όχι δεν είναι γυαλιστερό, φρεσκοκουρεμένο χορτάρι. Είναι κανάλι με νερό! Πράσινο νερό!!
Αυτή λοιπόν η στρατιωτική δομή του 17ου αιώνα για την υπεράσπιση της Λιλ ονομάστηκε
“Η Βασίλισσα των Ακροπόλεων” και είναι ένα έργο αξιοθαύμαστο, για το μέγεθός του, την αρχιτεκτονική του αλλά και την κατάσταση στην οποία διατηρείται μέχρι σήμερα. Χαρακτηρίστηκε ως ιστορικό μνημείο στο σύνολό του με διάταγμα της 5ης Σεπτεμβρίου του 2012. Αυτή “Η Bασίλισσα των Aκροπόλεων” είναι η μήτρα για τον σχεδιασμό και άλλων παρόμοιων έργων.
Η Ακρόπολη περιβάλλεται από δασώδη έκταση και είναι ο μεγαλύτερος πράσινος χώρος αναψυχής της Λιλ.
Αποτέλεσε και για εμάς, το highlight του διήμερου οδοιπορικού μας στην πόλη, αφού μας πρόσφερε φοβερές εικόνες ομορφιάς και μας έδειξε, πόσο τυχερός είναι ο κάτοικος της Λιλ, που έχει ένα δάσος “δίπλα στην πόρτα του σπιτιού του”, αλλά και πόσο υπεύθυνος πολίτης είναι διατηρώντας καθαρή και περιποιημένη “την αυλή” που θα κάνει ποδήλατο, θα τρέξει, θα ξαπλώσει, θα βγει βόλτα, θα ψυχαγωγηθεί. Μα πάνω απ΄ όλα σε ένα τέτοιο περιβάλλον θα γυμναστεί το παιδί του και στη συνέχεια θα αφήσει κληρονομιά στο εγγόνι του.
Πήραμε τον δρόμο της επιστροφής προς το κέντρο, αρκετά κουρασμένοι, μα πλήρως ικανοποιημένοι από τη βόλτα μας σε αυτό το εντυπωσιακό κομμάτι της πόλης. Προς στιγμήν σκεφτήκαμε να βρούμε κάποιο λεωφορείο, για να γλιτώσουμε το περπάτημα, αλλά αμέσως διώξαμε αυτήν την επιλογή και συνεχίσαμε ακάθεκτοι, μα και καταπονημένοι είναι η αλήθεια, να περπατάμε στη Rue Nationale με προορισμό την Grand Place.
Λίγο πριν φτάσουμε στην πλατεία, απέναντι ακριβώς από το πολυκατάστημα Printemps, συναντήσαμε μικρά καφέ και κάποια σαντουιτσάδικα με τραπεζάκια έξω στο πεζοδρόμιο, και δεν χάσαμε την ευκαιρία, να καθίσουμε να φάμε και να πιούμε κάτι δροσιστικό. Tο μόνο που με εκνεύρισε στην πόλη είναι, ότι αυτού του είδους τα μαγαζιά, παρ΄ όλο που διαθέτουν τραπεζοκαθίσματα για το κοινό, δε διαθέτουν τουαλέτες. Το ίδιο διαπιστώσαμε και στο Paul που καθίσαμε δύο φορές. Δεν μπορείς να πλύνεις ούτε τα χέρια σου για να φας κάτι. Aναγκαστικά μπήκαμε στο Printemps ψάχνοντας όλους τους ορόφους για τουαλέτες, καταλήγοντας τελικά στον τελευταίο, όπου εκεί μπορούσες να χρησιμοποιήσεις, έναντι πληρωμής, τις τουαλέτες του πολυκαταστήματος.
Δύο τελευταία αξιοθέατα υπήρχαν γραμμένα στη λίστα που δεν είχαμε δει ακόμα.
Η Πύλη της Γάνδης (Porte de Gand) και το σπίτι-μουσείο, στο οποίο γεννήθηκε ο Charles de Gaulle, στην 9 Rue Princesse. Το σπίτι αυτό αναδημιουργεί την ατμόσφαιρα ενός τυπικού σπιτιού του τέλους του 19ου αιώνα, της βιομηχανικής μεσαίας τάξης της Βόρειας Γαλλίας.
Ο χρόνος δεν έφτανε να δούμε και τα δύο και έτσι επελέγη η Πύλη της Γάνδης, η οποία βρίσκεται στο παλιό ισπανικό τείχος και χτίστηκε κατά την επέκταση της πόλης. Κατατάχθηκε ως ιστορικό μνημείο το 1929. Η Rue de Gand είναι ο κεντρικός δρόμος που οδηγεί στην Πύλη και στη συνέχεια, αφού κάνει κάποιες “καμπύλες”, χώνεται μέσα σε κήπους και αραιοκατοικημένα χωράφια.
Rue de Gand έξω από την Πύλη
O δρόμος είναι πλακόστρωτος, και γεμάτος και στις δύο πλευρές του, από εστιατόρια και μπαρ τα οποία γεμίζουν τα πεζοδρόμια με τραπέζια και καρέκλες. Είναι ένα πολύ ζωντανό σημείο της πόλης, κάτι παρόμοιο με τη δική μας Πλάκα, σε πολύ μικρότερη όμως κλίμακα.
Ακριβώς δίπλα στην ιστορική Πύλη υπάρχει και ένα ελληνικό εστιατόριο με κρητική κουζίνα.
Αρχικά υπήρχε μόνο το κεντρικό πέρασμα της Πύλης. Οι δύο επιπλέον καμάρες προστέθηκαν για να βελτιωθεί η κυκλοφορία και να επιτραπεί η διέλευση του τραμ που κυκλοφορούσε μέχρι το 1963. Η Πύλη έχει διαφορετική διακόσμηση στις δύο προσόψεις της. Η πρόσοψη που “βλέπει εκτός πόλης” έχει τούβλα στο μεσαίο τμήμα και διακοσμείται με βασιλικά εμβλήματα. Το άνω μέρος αποτελείται από έναν θριγκό με μια κεντρική κονσόλα λευκής πέτρας.
Η άλλη πλευρά της Πύλης, με θέα προς την πόλη, στο μεσαίο τμήμα σχηματίζεται από δίχρωμο τοίχο με τούβλα, ο οποίος φέρει γεωμετρικά σχέδια και διατρυπάται με 6 σταυροειδή παράθυρα. Το πάνω και τελευταίο μέρος σχηματίζεται από στέγη σχιστόλιθου, με φεγγίτη στο κέντρο, και δύο καμινάδες τζακιών. Εδώ στεγάζεται και το γαστρονομικό εστιατόριο Les Remparts από το 1997.
O χρόνος όμως είναι αμείλικτος και η παραμονή μας στην πόλη έφτανε στο τέλος της. Eπιστρέφοντας προς το ξενοδοχείο πήραμε μερικές τελευταίες φωτογραφίες της παλιάς πόλης.
Με τα σακίδια στην πλάτη ξεκινήσαμε για το ραντεβού που είχαμε δώσει με το τεράστιο Carrefour, την προηγούμενη μέρα, μόλις φτάσαμε στη Λιλ. Ήταν Σάββατο απόγευμα και στο Euralille επικρατούσε το αδιαχώρητο. Σαν αίλουροι τρυπώναμε βιαστικά και κάναμε ελιγμούς, ανάμεσα από εκατοντάδες ανθρώπους, που συνωστίζονταν σε όλα τα μαγαζιά και τους διαδρόμους. Μπήκαμε ασθμαίνοντας στο αχανές σούπερ μάρκετ και αρχίσαμε να ψάχνουμε στα τυφλά, ανάμεσα σε διαδρόμους με χιλιάδες προϊόντα, τα δικά μας αντικείμενα του πόθου! Έναν κουβά και μια σφουγγαρίστρα!
Δύο ευτελούς αξίας προϊόντα, που στη χώρα μας βρίσκεις με πολύ λίγα χρήματα ακόμα και σε συνοικιακά μπακάλικα, είχε καταστεί αδύνατον να βρεθούν στη Γάνδη. Έτσι αναγκαστήκαμε να τα αναζητούμε στη Γαλλία ελπίζοντας να σταθούμε περισσότερο τυχεροί. Και ναι φίλοι και φίλες! Μη σας κρατάω άλλο σε αγωνία! Τα βρήκαμε και τα δύο! 6,5 ευρώ ο κούβας και 6,5 ευρώ η σφουγγαρίστρα!
Είναι να μη βάλει κάτι στο μυαλό της η Ελληνίδα μάνα, αν και αυτόν τον όρο τον έχω αποποιηθεί από το πρώτο κιόλας κεφάλαιο. Μην ξεχνιόμαστε!
Η αποστολή εστέφθη με απόλυτη επιτυχία και στην επιστροφή με το Flixbus προς τη Γάνδη, εκτός από τα σακίδιά μας, κουβαλούσαμε πανευτυχείς έναν κουβά και μια σφουγγαρίστρα. Συμπέρασμα: Γι΄ αυτό πρέπει να ταξιδεύει ο άνθρωπος! Γιατί δεν ξέρει ποτέ τί εμπειρίες και απρόοπτα του επιφυλάσσει το κάθε ταξίδι.
Το λεωφορείο της Flixbus έφτασε στον σταθμό Dampoort της Γάνδης γύρω στις 8 το βράδυ. Χρειαζόμασταν καινούρια δεκάδα διαδρομών για το λεωφορείο και έτσι μπήκαμε μέσα στον σταθμό, αναζητώντας κάποιο μηχάνημα ή γκισέ, για να αγοράσουμε τα εισιτήρια. Δυσκολευτήκαμε πολύ γιατί τα μηχανήματα δεν μας έδιναν αυτήν την επιλογή και δε βρίσκαμε και υπάλληλο για να μας εξυπηρετήσει. Μετά από κάμποση ώρα εμφανίστηκε κάποιος πίσω από έναν γκισέ και αμέσως τρέξαμε προς αυτόν. Αγοράσαμε με 16 ευρώ ένα εισιτήριο των 10 διαδρομών και φύγαμε, κατάκοποι πλέον, για τη στάση του λεωφορείου.
Λίγες μέρες αργότερα πήραμε μια σημαντική απόφαση!
Ο γιος μου νοίκιασε ποδήλατο για τις μετακινήσεις του με 15 ευρώ τον μήνα. Οποιαδήποτε άλλη λύση μεταφοράς δε συνέφερε, τελικά. Οι 10 διαδρομές, με κόστος 16 ευρώ, τελείωναν χωρίς να το πάρεις χαμπάρι και η μηνιαία κάρτα για τα ΜΜΜ κόστιζε 48 ευρώ. Εγώ, για τις μέρες που θα έμενα ακόμα στη Γάνδη, θα χρησιμοποιούσα το αγαπημένο μου μέσο μεταφοράς, τα ποδαράκια μου, και έτσι όλοι ήμασταν ευχαριστημένοι!
Σάββατο 6 Οκτωβρίου 2018
Πήραμε το πρωινό μας στο Paul στην Grand Place και πρώτος στόχος για σήμερα ήταν το Μουσείο Καλών Τεχνών της Λιλ (Palais des Beaux Arts de Lille).
Aκολουθήσαμε τη Rue de Béthyne,
η οποία καταλήγει στην Place Richebé. Σε αυτήν την πλατεία έχει στηθεί ένα μνημείο προς τιμήν του Louis Faidherbe. Ήταν ο στρατηγός που κέρδισε τις μάχες των Pont Noyelles και Bapaume, ηγούμενος του στρατού του Βορρά το 1870. Το μνημείο εγκαινιάστηκε στις 25 Οκτωβρίου του 1896.
Το βάθρο εξιστορεί τον αγώνα του Faidherbe στη μάχη του Bapaume το 1871, η οποία έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια του γαλλo-πρωσικού πολέμου, όπου ο στρατηγός ήταν νικητής.
Ακριβώς απέναντι από την Place Richebé και το μνημείο του στρατηγού εκτείνεται η μεγάλη πλατεία Place de la République. Αυτή η πλατεία μπορεί επάξια να υπερηφανεύεται για τα δύο κτίρια στολίδια που κοσμούν τις δύο άκρες της.
Βόρεια ορθώνεται το υπέροχο Préfecture de Lille από το 1865.
Το αρχικό σχέδιο περιελάμβανε ένα κτίριο μικτής χρήσης:
1. Στέγαση του νομάρχη και της οικογένειάς του.
2. Δωμάτια που μπορούν να φιλοξενήσουν διακεκριμένους επισκέπτες.
3. Αίθουσες συνεδριάσεων και εργαστηρίων.
4. Τα γραφεία των νομαρχιακών υπηρεσιών.
5. Αίθουσα εκδηλώσεων με θέα στον κήπο.
Οι χώροι είναι τοποθετημένοι σε σχήμα Η με κήπο. Η βόρεια πτέρυγα στεγάζει τα νομαρχιακά διαμερίσματα.
Νότια ορθώνεται το Palais des Beaux Arts αφιερωμένο στις Καλές Τέχνες, τη Σύγχρονη Τέχνη και τις Αρχαιότητες. Είναι ένα από τα μεγαλύτερα μουσεία τέχνης στη Γαλλία. Ιδρύθηκε με οδηγίες του Ναπολέοντα Α΄ στις αρχές του 19ου αιώνα στο πλαίσιο διάδοσης της τέχνης. Δυστυχώς τα έργα ανακατασκευής του κτιρίου δε μας άφησαν περιθώρια για να θαυμάσουμε το εξωτερικό του.
Μας αποζημίωσε όμως με την πληθώρα έργων τέχνης των: Raphael, Van Dyck, Rembrand, Goya, El Greco, Delacroix, Rubens και πολλών άλλων σημαντικών καλλιτεχνών.
Μέχρι τις 14 Ιανουαρίου του 2019, όσοι επισκεφθούν το Μουσείο θα έχουν την ευκαιρία να δουν μια αξιοθαύμαστη σειρά έργων του Mattise, η οποία περιλαμβάνεται στο εισιτήριο και βρίσκεται στον κάτω όροφο.
Στο κέντρο της πλατείας, στέκει άχαρα χωρίς νερό, το σιντριβάνι που ονομάζεται “Groupe des trois”, δηλαδή “Όμάδα των τριών”.
H Boulevard de la Liberté είναι μια μεγάλη λεωφόρος, η οποία περνάει από την Place de la République, και την ακολουθήσαμε μόλις βγήκαμε από το Μουσείο Καλών Τεχνών.
Η λεωφόρος είναι κατάφυτη από πανύψηλα δέντρα και τις δύο πλευρές της στολίζουν όμορφα κτίρια.
Μετά από 10 λεπτά περπάτημα στρίψαμε στη Rue d΄Hazebrouck για να επισκεφθούμε την Porte de Paris και το Δημαρχείο με το Καμπαναριό.
Γωνία Rue d΄Hazebrouck με Rue Lyderic και Rue de Denain
Η Porte de Paris είναι μια αψίδα θριάμβου που χτίστηκε για να γιορτάσει τις νίκες του Louis XIV και θεωρείται ένα αριστούργημα. Είναι χαρακτηρισμένο ιστορικό κτίριο από το 1875.
Όταν η πόλη κατακτήθηκε από τον Λουδοβίκο το 1667, ο προσωπικός του μηχανικός Vauban τον συμβούλευσε να χτίσουν μια στρατιωτική Ακρόπολη, τη Citadelle de Lille, την οποία θα επισκεφθούμε αμέσως μετά. Όμως για να εδραιωθεί η επιρροή του βασιλιά στην πόλη χτίστηκε αυτό το μνημείο αφιερωμένο στη νίκη και τη δόξα του Λουδοβίκου.
Αυτή η Πύλη αντικατέστησε την Porte des Malades (Πύλη των ασθενών), η οποία αποτελούσε τη νότια έξοδο της πόλης και υπήρχε σε αυτήν τη θέση από τον μεσαίωνα. Στη μια πλευρά στέκεται ο Ηρακλής, σύμβολο της δύναμης, και στην άλλη ο Άρης ο Θεός του πολέμου. Η κορυφή είναι στεφανωμένη από δύο αγγέλους. Αρχιτέκτονας του έργου ήταν ο Simon Vollant οποίος συνεργάστηκε με τον Vauban και στην κατασκευή της Ακρόπολης.
Απέναντι από την Porte de Paris, το Καμπαναριό του Δημαρχείου είναι το ψηλότερο πολιτικό Kαμπαναριό στην Ευρώπη.
Συνδέεται με το Hôtel de Ville και αποτελεί ένα τεράστιο αρχιτεκτονικό σύνολο. Το Καμπαναριό αναμειγνύει την art deco και τη νέο-φλαμανδική αρχιτεκτονική και είναι κατασκευασμένο με κόκκινο τούβλο, ενώ υψώνεται άνω των 104 μέτρων από το έδαφος, επιβεβαιώνοντας έτσι την πολιτική και εμπορική δύναμη της πόλης εκείνην την εποχή. Φιλοξενεί μια συλλογή από σύγχρονα έργα και αποτελεί Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.
Έχει θέα 360ο στη Λιλ και είναι ανοιχτό καθημερινά από τις 10:00 έως τις 13:00 και από τις 14:00 έως τις 17:30 με τιμή εισιτηρίου στα 7,5 ευρώ.
Εμείς δεν ανεβήκαμε, διότι όπως θα δείτε και στο ρολόι, όταν ήμασταν εκεί η ώρα ήταν 13:40 και δε θέλαμε να χάσουμε χρόνο περιμένοντας να ανοίξει.
Είχαμε βαρύ πρόγραμμα να φέρουμε εις πέρας και έτσι αφήσαμε πίσω μας την Porte de Paris και το Beffroi de Lille
και ακολουθώντας πάλι την Boulevard de la Liberté φτάσαμε, μετά από περπάτημα δύο περίπου χιλιομέτρων, στο τέλος της λεωφόρου και στον Jardin Vauban (κήπο του Vauban).
O Jardin Vauban δημιουργήθηκε το 1863 και είναι ένας χώρος με πράσινο χορτάρι, αιωνόβια δέντρα, κανάλια και δρομάκια για περιπάτους. Βρίσκεται πριν τη Citadelle de Lille και σίγουρα είναι μια μικρή προετοιμασία για τον επισκέπτη, πριν αυτός μπει στον μεγαλύτερο πράσινο χώρο αναψυχής της Λιλ. Ξεκουραστήκαμε λίγη ώρα δίπλα στο κανάλι χαζεύοντας τους κωπηλάτες να βολτάρουν στο νερό.
Περάσαμε την Pont de la Citadelle. Από αυτό το σημείο ξεκινάει ουσιαστικά η είσοδος στον τεράστιο χώρο της Ακρόπολης, ο οποίος περιλαμβάνει Ζωολογικό Κήπο, Λούνα Παρκ, απέραντους χώρους πρασίνου, κανάλια με νερό, δάσος με πανύψηλα δέντρα και φυσικά τα κτίρια και τα τείχη της Ακρόπολης.
Ακριβώς μετά την Pont de la Citadelle είδαμε το μνημείο Au Pigeon Voyager αφιερωμένο στη μνήμη των 20.000 νεκρών αγωνιστικών περιστεριών που πέθαναν για τη χώρα τους. Από τον Νώε ακόμη γνωρίζουμε ότι το περιστέρι αποτελεί έναν γρήγορο και αποτελεσματικό αγγελιαφόρο.
Στη διάρκεια των αιώνων, η ιστορία έχει πολλές φορές δείξει, ότι οι στρατοί χρησιμοποιούσαν τις υπηρεσίες των περιστεριών σε καιρό πολέμου. Ο γαλλικός στρατός, κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, χρησιμοποιούσε αγωνιστικά περιστέρια. Αλλά και πιο πριν, κατά τη διάρκεια της πολιορκίας του Παρισιού από τους Πρώσους, τα περιστέρια “επέτρεπαν” την επικοινωνία. Μετά από αυτήν την εμπειρία δημιουργήθηκαν κέντρα εκπαίδευσης στρατιωτικού περιστεριού και έτσι η Γαλλία αποκτά μια παράδοση σε αυτόν τον τομέα.
Στο μνημείο, το γυναικείο άγαλμα συμβολίζει την Ειρήνη, η οποία περιβάλλεται από ένα σμήνος περιστεριών, ενώ στα πόδια της μια ασπίδα με ένα περιστέρι συνθλίβει το φίδι, που συμβολίζει τον εχθρό.
Προχωρήσαμε ευθεία, έχοντας το Λούνα Παρκ στα αριστερά μας, και μπήκαμε στην Ακρόπολη από αυτήν την Πύλη.
Mια γέφυρα οδηγεί στην κλειστή είσοδο των κτιρίων, τα οποία χρησιμοποιούνται από τον γαλλικό στρατό μέχρι σήμερα, ως έδρα του σώματος Γρήγορης Αντίδρασης της Γαλλίας, μια εξουσιοδοτημένη από το ΝΑΤΟ δύναμη, ικανή να διοικεί ένα τμήμα 5.000 έως και 60.000 στρατιωτών που προέρχονται από 13-15 διαφορετικά Έθνη (RRC-Fr HQ).
Πηγή:Citadelle de Lille — Wikipédia
Για να κατανοήσουμε όμως τη γέννηση της Ακρόπολης καλό είναι να πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Όλα ξεκινούν από τον γάμο του βασιλιά Louis XIV της Γαλλίας. Καθώς η κυριαρχία της Ισπανίας εξασθενεί, συμφωνήθηκε συμμαχία με τη Μαρία Τερέζα της Ισπανίας, φυσικά με μεγάλη προίκα ως μέρος της συμφωνίας. Ο γάμος έγινε, αλλά η προίκα δεν ήρθε ποτέ, και αυτό έδωσε αφορμή στον Louis να απαιτήσει την πληρωμή του, εδώ και τώρα.
Εκείνη την εποχή η Λιλ ήταν υπό Ισπανική κυριαρχία. Ο βασιλιάς πολιόρκησε την πόλη και σε 9 μέρες η Λιλ παραδόθηκε. Τότε ο Λουδοβίκος ανέθεσε στον δικό του άνθρωπο, τον Vauban, να αναμορφώσει ολόκληρη την πόλη. H Ακρόπολη κατασκευάστηκε σε μόλις 3 χρόνια (1667-1670). Αρχικά ήταν μια μικρή πόλη που περιβαλλόταν από 5 προμαχώνες οι οποίοι σχημάτιζαν ένα αστέρι.
Για να χτιστεί ήταν απαραίτητο να ψηθούν εξήντα εκατομμύρια τούβλα και να εξαχθούν από τα λατομεία τρία εκατομμύρια πέτρες. Ήταν μέρος της Pre Carré, μιας διπλής γραμμής 28 οχυρών που εκτείνονταν από τη Βόρεια Θάλασσα μέχρι το Meuse, για προστασία των συνόρων. Ο σχεδιασμός της Aκρόπολης ξεκίνησε από μια απλή, αλλά αποτελεσματική ιδέα: κανένας από τους τοίχους δεν μπορεί να προσεγγιστεί από τον εχθρό χωρίς αυτός να βρεθεί κάτω από τα πυρά, ή τη φωτιά ενός διπλανού ή κοντινού τοίχου.
H Ακρόπολη σκοπίμως επιλέχθηκε να κατασκευαστεί στα δυτικά της πόλης, σε ελώδεις εκτάσεις, γεγονός που καθιστά τη χρήση των βάλτων, του νερού και της λάσπης, ως φυσικό αμυντικό μέσο για να καταστήσει τις συνθήκες πολιορκίας όσο το δυνατόν πιο δύσκολες για τον εχθρό. Mέσω ενός συστήματος υδατοφρακτών και πυλών η Ακρόπολη μπορούσε να πλημμυρίσει σε 48 ώρες προσφέροντας προστασία στην πόλη.
Διάφορα κτίρια κατασκευασμένα στο εσωτερικό εξυπηρετούσαν τους διαμένοντες εντός της Ακρόπολης όπως: εκκλησία, εργαστήρια, μύλοι που τροφοδοτούνταν από υδραγωγείο, αρτοποιεία, ξενώνες αλλά και κατοικίες για τον κυβερνήτη και τους αξιωματικούς. Στρατώνες σε διπλή σειρά εξυπηρετούσαν τη στέγαση των στρατευμάτων. Μια πραγματική πόλη στεγαζόταν μέσα, αποτελούμενη από 3.000 στρατιώτες, υπαλλήλους, εργαζόμενους και τον Κυβερνήτη.
Ο Vauban ανέπτυξε επίσης μια πολυεπίπεδη άμυνα αποτελούμενη από τάφρους, αυλάκια και κανάλια. Ήξερε ότι κανένα φρούριο δεν είναι εντελώς απόρθητο, έτσι πολλαπλασίασε τα εμπόδια για να επιβραδύνει τον εχθρό και να μπορεί το στράτευμα να έχει τον χρόνο της ανασυγκρότησης, αν χρειαζόταν και όταν θα χρειαζόταν.
Όχι δεν είναι γυαλιστερό, φρεσκοκουρεμένο χορτάρι. Είναι κανάλι με νερό! Πράσινο νερό!!
Αυτή λοιπόν η στρατιωτική δομή του 17ου αιώνα για την υπεράσπιση της Λιλ ονομάστηκε
“Η Βασίλισσα των Ακροπόλεων” και είναι ένα έργο αξιοθαύμαστο, για το μέγεθός του, την αρχιτεκτονική του αλλά και την κατάσταση στην οποία διατηρείται μέχρι σήμερα. Χαρακτηρίστηκε ως ιστορικό μνημείο στο σύνολό του με διάταγμα της 5ης Σεπτεμβρίου του 2012. Αυτή “Η Bασίλισσα των Aκροπόλεων” είναι η μήτρα για τον σχεδιασμό και άλλων παρόμοιων έργων.
Η Ακρόπολη περιβάλλεται από δασώδη έκταση και είναι ο μεγαλύτερος πράσινος χώρος αναψυχής της Λιλ.
Αποτέλεσε και για εμάς, το highlight του διήμερου οδοιπορικού μας στην πόλη, αφού μας πρόσφερε φοβερές εικόνες ομορφιάς και μας έδειξε, πόσο τυχερός είναι ο κάτοικος της Λιλ, που έχει ένα δάσος “δίπλα στην πόρτα του σπιτιού του”, αλλά και πόσο υπεύθυνος πολίτης είναι διατηρώντας καθαρή και περιποιημένη “την αυλή” που θα κάνει ποδήλατο, θα τρέξει, θα ξαπλώσει, θα βγει βόλτα, θα ψυχαγωγηθεί. Μα πάνω απ΄ όλα σε ένα τέτοιο περιβάλλον θα γυμναστεί το παιδί του και στη συνέχεια θα αφήσει κληρονομιά στο εγγόνι του.
Πήραμε τον δρόμο της επιστροφής προς το κέντρο, αρκετά κουρασμένοι, μα πλήρως ικανοποιημένοι από τη βόλτα μας σε αυτό το εντυπωσιακό κομμάτι της πόλης. Προς στιγμήν σκεφτήκαμε να βρούμε κάποιο λεωφορείο, για να γλιτώσουμε το περπάτημα, αλλά αμέσως διώξαμε αυτήν την επιλογή και συνεχίσαμε ακάθεκτοι, μα και καταπονημένοι είναι η αλήθεια, να περπατάμε στη Rue Nationale με προορισμό την Grand Place.
Λίγο πριν φτάσουμε στην πλατεία, απέναντι ακριβώς από το πολυκατάστημα Printemps, συναντήσαμε μικρά καφέ και κάποια σαντουιτσάδικα με τραπεζάκια έξω στο πεζοδρόμιο, και δεν χάσαμε την ευκαιρία, να καθίσουμε να φάμε και να πιούμε κάτι δροσιστικό. Tο μόνο που με εκνεύρισε στην πόλη είναι, ότι αυτού του είδους τα μαγαζιά, παρ΄ όλο που διαθέτουν τραπεζοκαθίσματα για το κοινό, δε διαθέτουν τουαλέτες. Το ίδιο διαπιστώσαμε και στο Paul που καθίσαμε δύο φορές. Δεν μπορείς να πλύνεις ούτε τα χέρια σου για να φας κάτι. Aναγκαστικά μπήκαμε στο Printemps ψάχνοντας όλους τους ορόφους για τουαλέτες, καταλήγοντας τελικά στον τελευταίο, όπου εκεί μπορούσες να χρησιμοποιήσεις, έναντι πληρωμής, τις τουαλέτες του πολυκαταστήματος.
Δύο τελευταία αξιοθέατα υπήρχαν γραμμένα στη λίστα που δεν είχαμε δει ακόμα.
Η Πύλη της Γάνδης (Porte de Gand) και το σπίτι-μουσείο, στο οποίο γεννήθηκε ο Charles de Gaulle, στην 9 Rue Princesse. Το σπίτι αυτό αναδημιουργεί την ατμόσφαιρα ενός τυπικού σπιτιού του τέλους του 19ου αιώνα, της βιομηχανικής μεσαίας τάξης της Βόρειας Γαλλίας.
Ο χρόνος δεν έφτανε να δούμε και τα δύο και έτσι επελέγη η Πύλη της Γάνδης, η οποία βρίσκεται στο παλιό ισπανικό τείχος και χτίστηκε κατά την επέκταση της πόλης. Κατατάχθηκε ως ιστορικό μνημείο το 1929. Η Rue de Gand είναι ο κεντρικός δρόμος που οδηγεί στην Πύλη και στη συνέχεια, αφού κάνει κάποιες “καμπύλες”, χώνεται μέσα σε κήπους και αραιοκατοικημένα χωράφια.
Rue de Gand έξω από την Πύλη
O δρόμος είναι πλακόστρωτος, και γεμάτος και στις δύο πλευρές του, από εστιατόρια και μπαρ τα οποία γεμίζουν τα πεζοδρόμια με τραπέζια και καρέκλες. Είναι ένα πολύ ζωντανό σημείο της πόλης, κάτι παρόμοιο με τη δική μας Πλάκα, σε πολύ μικρότερη όμως κλίμακα.
Ακριβώς δίπλα στην ιστορική Πύλη υπάρχει και ένα ελληνικό εστιατόριο με κρητική κουζίνα.
Αρχικά υπήρχε μόνο το κεντρικό πέρασμα της Πύλης. Οι δύο επιπλέον καμάρες προστέθηκαν για να βελτιωθεί η κυκλοφορία και να επιτραπεί η διέλευση του τραμ που κυκλοφορούσε μέχρι το 1963. Η Πύλη έχει διαφορετική διακόσμηση στις δύο προσόψεις της. Η πρόσοψη που “βλέπει εκτός πόλης” έχει τούβλα στο μεσαίο τμήμα και διακοσμείται με βασιλικά εμβλήματα. Το άνω μέρος αποτελείται από έναν θριγκό με μια κεντρική κονσόλα λευκής πέτρας.
Η άλλη πλευρά της Πύλης, με θέα προς την πόλη, στο μεσαίο τμήμα σχηματίζεται από δίχρωμο τοίχο με τούβλα, ο οποίος φέρει γεωμετρικά σχέδια και διατρυπάται με 6 σταυροειδή παράθυρα. Το πάνω και τελευταίο μέρος σχηματίζεται από στέγη σχιστόλιθου, με φεγγίτη στο κέντρο, και δύο καμινάδες τζακιών. Εδώ στεγάζεται και το γαστρονομικό εστιατόριο Les Remparts από το 1997.
O χρόνος όμως είναι αμείλικτος και η παραμονή μας στην πόλη έφτανε στο τέλος της. Eπιστρέφοντας προς το ξενοδοχείο πήραμε μερικές τελευταίες φωτογραφίες της παλιάς πόλης.
Με τα σακίδια στην πλάτη ξεκινήσαμε για το ραντεβού που είχαμε δώσει με το τεράστιο Carrefour, την προηγούμενη μέρα, μόλις φτάσαμε στη Λιλ. Ήταν Σάββατο απόγευμα και στο Euralille επικρατούσε το αδιαχώρητο. Σαν αίλουροι τρυπώναμε βιαστικά και κάναμε ελιγμούς, ανάμεσα από εκατοντάδες ανθρώπους, που συνωστίζονταν σε όλα τα μαγαζιά και τους διαδρόμους. Μπήκαμε ασθμαίνοντας στο αχανές σούπερ μάρκετ και αρχίσαμε να ψάχνουμε στα τυφλά, ανάμεσα σε διαδρόμους με χιλιάδες προϊόντα, τα δικά μας αντικείμενα του πόθου! Έναν κουβά και μια σφουγγαρίστρα!
Δύο ευτελούς αξίας προϊόντα, που στη χώρα μας βρίσκεις με πολύ λίγα χρήματα ακόμα και σε συνοικιακά μπακάλικα, είχε καταστεί αδύνατον να βρεθούν στη Γάνδη. Έτσι αναγκαστήκαμε να τα αναζητούμε στη Γαλλία ελπίζοντας να σταθούμε περισσότερο τυχεροί. Και ναι φίλοι και φίλες! Μη σας κρατάω άλλο σε αγωνία! Τα βρήκαμε και τα δύο! 6,5 ευρώ ο κούβας και 6,5 ευρώ η σφουγγαρίστρα!
Είναι να μη βάλει κάτι στο μυαλό της η Ελληνίδα μάνα, αν και αυτόν τον όρο τον έχω αποποιηθεί από το πρώτο κιόλας κεφάλαιο. Μην ξεχνιόμαστε!
Η αποστολή εστέφθη με απόλυτη επιτυχία και στην επιστροφή με το Flixbus προς τη Γάνδη, εκτός από τα σακίδιά μας, κουβαλούσαμε πανευτυχείς έναν κουβά και μια σφουγγαρίστρα. Συμπέρασμα: Γι΄ αυτό πρέπει να ταξιδεύει ο άνθρωπος! Γιατί δεν ξέρει ποτέ τί εμπειρίες και απρόοπτα του επιφυλάσσει το κάθε ταξίδι.
Το λεωφορείο της Flixbus έφτασε στον σταθμό Dampoort της Γάνδης γύρω στις 8 το βράδυ. Χρειαζόμασταν καινούρια δεκάδα διαδρομών για το λεωφορείο και έτσι μπήκαμε μέσα στον σταθμό, αναζητώντας κάποιο μηχάνημα ή γκισέ, για να αγοράσουμε τα εισιτήρια. Δυσκολευτήκαμε πολύ γιατί τα μηχανήματα δεν μας έδιναν αυτήν την επιλογή και δε βρίσκαμε και υπάλληλο για να μας εξυπηρετήσει. Μετά από κάμποση ώρα εμφανίστηκε κάποιος πίσω από έναν γκισέ και αμέσως τρέξαμε προς αυτόν. Αγοράσαμε με 16 ευρώ ένα εισιτήριο των 10 διαδρομών και φύγαμε, κατάκοποι πλέον, για τη στάση του λεωφορείου.
Λίγες μέρες αργότερα πήραμε μια σημαντική απόφαση!
Ο γιος μου νοίκιασε ποδήλατο για τις μετακινήσεις του με 15 ευρώ τον μήνα. Οποιαδήποτε άλλη λύση μεταφοράς δε συνέφερε, τελικά. Οι 10 διαδρομές, με κόστος 16 ευρώ, τελείωναν χωρίς να το πάρεις χαμπάρι και η μηνιαία κάρτα για τα ΜΜΜ κόστιζε 48 ευρώ. Εγώ, για τις μέρες που θα έμενα ακόμα στη Γάνδη, θα χρησιμοποιούσα το αγαπημένο μου μέσο μεταφοράς, τα ποδαράκια μου, και έτσι όλοι ήμασταν ευχαριστημένοι!
Last edited:
