Defkalion
Administrator
- Μηνύματα
- 11.400
- Likes
- 17.206
- Ταξίδι-Όνειρο
- Αλάσκα
Πριν από μερικούς μήνες επισκέφθηκα επιτέλους το Μουσείο Μετανάστευσης (Immigration Museum), που βρίσκεται στην καρδιά της πόλης, δίπλα στον κεντρικό σταθμό τρένων Flinders και την κεντρική πλατεία της πόλης μας ονόματι Federation Square. Ακριβώς έξω από το μουσείο βρίσκεται μία από τις πεζογέφυρες που διασχίζουν τον ποταμό Yarra και προσφέρουν όμορφη θέα στην πόλη.
Το μουσείο έχει σταθερές εκθέσεις που περιγράφουν με κάθε λεπτομέρεια το πώς η Αυστραλία έγινε το σπίτι κατάδικων αρχικά και μεταναστών στη συνέχεια. Πάνω από 9 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν ταξιδέψει συνολικά από άλλα σημεία του πλανήτη για να κάνουν την Αυστραλία σπίτι τους, και πάρα πολλοί άλλοι το επιχείρησαν αλλά δε τα κατάφεραν ποτέ, και υπάρχει στην είσοδο μια αίθουσα με αντικείμενα που θυμίζουν τις απώλειες των ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους προσπαθώντας να φτάσουν στη μακρινή αυτή ήπειρο:
Είναι παράξενο που η έκθεση ξεκινάει με αυτόν τον τρόπο, αλλά όλη η προσέγγιση του μουσείου έχει σκοπό να αναδείξει τη σημασία της μετανάστευσης ως βασικό μοχλό ανάπτυξης και προόδου της χώρας, και να μεταφέρει τον κοινό δεσμό που μοιράζονται όλοι οι κάτοικοί της παρά τις αμέτρητες διαφορετικές καταβολές τους.
Σε ένα γιγαντιαίο τοίχο υπάρχει σπάγκος και πινέζες, και οι επισκέπτες τραβάνε μια γραμμή από το μέρος που άφησαν πίσω τους προς το μέρος που ζουν τώρα στην Αυστραλία και πιο συγκεκριμένα στα διάφορα σημεία της Βικτόρια. Ακούγεται πολύ απλό αλλά σου δίνει μια παράξενη αίσθηση οικειότητας όταν βλέπεις ότι υπάρχουν εκατοντάδες πινέζες στο ίδιο μέρος που ζεις κι'εσύ, με το κομματάκι σπάγκου τους να έχει εκκίνηση από τόσες διαφορετικές χώρες του κόσμου.
Τον τοίχο περιβάλλουν οι λέξεις "We are all Victorians".
Η κεντρική αίθουσα μετανάστευσης περιγράφει όλες τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν οι άνθρωποι που έκαναν το πολύμηνο ταξίδι προς το νέο κόσμο, για να καταλήξουν σε μια ήπειρο με πολύ αφιλόξενη φύση και χωρίς υποδομές να τους υποστηρίξει. Διαβάζοντας τις ιστορίες και βλέποντας αποκόμματα εφημερίδων της εποχής, γίνεται ξεκάθαρο ότι αυτή η παράξενη κοινωνία ζυμώθηκε μέσα από αλεπάλληλες αλλαγές, που είναι και το μοναδικό σταθερό της σημείο, δώρο θάλεγε κανείς των συνεχόμενων κυμάτων μετανάστευσης. Περίοπτη θέση στην έκθεση κατέχουν ελληνίδες και ιταλίδες, με τις ραπτομηχανές τους και τα υπόλοιπα εργαλεία της εποχής να καταλαμβάνουν ένα από τα πιο κεντρικά σημεία του χώρου.
Οι τέχνες από τα διάφορα μέρη του κόσμου διαθέτουν μια ξεχωριστή αίθουσα και εντύπωση μου έκανε που αναφέρονται στα πλαίσια των συνθηκών μέσα από τις οποίες αναδείχθηκαν στις ιδιαίτερες πατρίδες τους. Από την Ελλάδα ένα δείγμα ήταν ο Καραγκιόζης:
Κάθε κομμάτι μέσα στο μουσείο σου δίνει τη δυνατότητα να εξερευνήσεις, να παίξεις, να μάθεις, να πειράξεις. Τίποτα δεν απαγορεύεται, μπορείς να πιάσεις και να πειράξεις τα πάντα, κάτι που μάλιστα το ενθαρρύνουν. Είναι μια μεγάλη διαφορά στον τρόπο ζωής των Αυστραλών, που δένονται με τη διαδικασία της μάθησης μέσω βιωματικών αλληλεπιδράσεων και όχι μόνο μέσω θεωρίας. Σε ένα κλειστό δωμάτιο οι τοίχοι είναι ντυμένοι από πάνω μέχρι κάτω με διαβατήρια ανθρώπων που μετανάστευσαν τις τελευταίες δεκαετίες, ενώ σε ένα άλλο μπορείς να παίξεις το ρόλο του πράκτορα μετανάστευσης παρακολουθώντας συνεντεύξεις υποψηφίων Αυστραλών πολιτών και αποφασίζοντας το αν θα τους επέτρεπες να μπουν στη χώρα ή να πάρουν την αυστραλιανή υπηκοότητα.
Σε κεντρικό σημείο μιας άλλης αίθουσας υπάρχουν τεράστια πάνελ με τις μαύρες στιγμές στην ιστορία της Αυστραλίας, που αφορούν την κακομεταχείριση μεταναστών τις δεκαετίες που είχε ήδη δημιουργηθεί μια ντόπια αποικία, με τους ντόπιους να βαφτίζουν τους εαυτούς τους Αυστραλούς και να αντιμετωπίζουν τους νέους μετανάστες ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Δεκάδες περιστατικά περιγράφονται στους τοίχους αυτούς, που σε τίποτα δε διαφέρουν ουσιαστικά από αυτά που βλέπουμε τα τελευταία χρόνια στη σύγχρονη Ευρώπη. Με αυτόν τον τρόπο προσπαθούν να αναδείξουν το πρόβλημα ώστε να είναι αναγνωρισμένο και να μην επαναλαμβάνονται τα λάθη, αντί να προσπαθούν να το κρύψουν από την ιστορία της χώρας.
Τις μέρες εκείνες το μουσείο φιλοξενούσε μια ειδική έκθεση, ονόματι LOVE.
Το αντικείμενο ήταν, τι άλλο, η αγάπη. Εκατοντάδες ιστορίες αγάπης και μετανάστευσης, άλλες με χαρούμενη κατάληξη, άλλες με τραγικό τέλος, όλες παρουσιάζονται ωμά, γυμνές μπροστά στους επισκέπτες να τις δουν με πολύ έντονο τρόπο. Εκατοντάδες γράμματα, από ένα μετανάστη που κατάφερε να φτάσει στην Αυστραλία προς την αγαπημένη του στα βρετανικά νησιά, από ένα ντόπιο αβορίγινα που ερωτεύτηκε την πλούσια λευκή που ήρθε στο νέο κόσμο από τη Γερμανία, από τα τρία παιδιά μιας μητέρας που έκανε τη μεγαλύτερη θυσία που υπάρχει και τα αποχωρίστηκε για να τα στείλει στην Αυστραλία προσπαθώντας να τους δώσει καλύτερη ζωή.
Ιστορίες γεμάτες τρομερά συναισθήματα και καταστάσεις που δύσκολα μπορούμε να φανταστούμε σήμερα καθισμένοι στους καναπέδες μας. Κάθε μία από τις ιστορίες έχει και μια ακουστική αφήγηση και συνοδεύεται από ποιήματα που έχουν γραφτεί συγκεκριμένα για την κάθε ιστορία. Οι ποιητές και δημιουργοί δεν είναι διάσημοι, αλλά το γεγονός ότι αυτά τα ποιήματα και οι ακουστικές αφηγήσεις έχουν δημιουργηθεί συγκεκριμένα για την κάθε ιστορία, κάνει την εμπειρία πραγματικά συγκλονιστική. Μπορείς να πάρεις τα ακουστικά στην είσοδο, και να περιηγηθείς στο χώρο βλέποντας τα γράμματα κάθε ιστορίας και ακούγοντας την αφήγησή της, και έτσι ζεις/ξαναζείς τις ιστορίες αυτές σε απόλυτη απομόνωση από το περιβάλλον και τους άλλους επισκέπτες.
Στο τέλος της έκθεσης υπάρχει ένας τεράστιος τοίχος στον οποίο ο κάθε επισκέπτης καλείται να αφήσει ένα σημείωμα αγάπης που απευθύνεται σε οποιονδήποτε άνθρωπο, κάποιον αγαπημένο του, κάποιον από την οικογένεια, κάποιον που είδε στο δρόμο, κάποιον που γνώρισε κάποτε και δεν του εκφράστηκε, οτιδήποτε νιώθει ο καθένας. Στη συνέχεια το προσωπικό του μουσείου περνάει αυτά τα σημειώματα από ένα σπάγκο και τα κρεμάει στον τοίχο, και μπορεί οποιοσδήποτε να πάει να τα διαβάσει. Υπάρχουν νέες ιστορίες αγάπης εκεί, από τις πιο κοινότυπες μέχρι τις πιο απίστευτες που μπορεί κανείς να φανταστεί. Άφησα κι'εγώ ένα σημείωμα για έναν άνθρωπο που δε θα το διαβάσει ποτέ, αλλά θα έχει παρέα ανάμεσα στα χιλιάδες ανώνυμα και επώνυμα σημειώματα.
Το μουσείο μετανάστευσης μπορεί να μην έχει αρχαία ή ευρήματα πολιτιστικού ενδιαφέροντος, μπορεί να μην περιγράφει κάποια σημαντική στρατιωτική στιγμή, μπορεί να μην έχει καν ιδιαίτερο ενδιαφέρον από πλευράς τέχνης ή και "σημαντικής" ιστορίας όπως αντιλαμβανόμαστε τα γεγονότα που διαμορφώνουν σε πολιτικό επίπεδο την εξέλιξη μιας χώρας. Έχει όμως εκατοντάδες μικρές, άσημες, ασήμαντες φαινομενικά, προσωπικές ιστορίες ανθρώπων σαν εμάς, που άφησαν πίσω τους μια ολόκληρη ζωή για να δημιουργήσουν μια καινούρια στην Αυστραλία.
Το μουσείο έχει σταθερές εκθέσεις που περιγράφουν με κάθε λεπτομέρεια το πώς η Αυστραλία έγινε το σπίτι κατάδικων αρχικά και μεταναστών στη συνέχεια. Πάνω από 9 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν ταξιδέψει συνολικά από άλλα σημεία του πλανήτη για να κάνουν την Αυστραλία σπίτι τους, και πάρα πολλοί άλλοι το επιχείρησαν αλλά δε τα κατάφεραν ποτέ, και υπάρχει στην είσοδο μια αίθουσα με αντικείμενα που θυμίζουν τις απώλειες των ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους προσπαθώντας να φτάσουν στη μακρινή αυτή ήπειρο:
Είναι παράξενο που η έκθεση ξεκινάει με αυτόν τον τρόπο, αλλά όλη η προσέγγιση του μουσείου έχει σκοπό να αναδείξει τη σημασία της μετανάστευσης ως βασικό μοχλό ανάπτυξης και προόδου της χώρας, και να μεταφέρει τον κοινό δεσμό που μοιράζονται όλοι οι κάτοικοί της παρά τις αμέτρητες διαφορετικές καταβολές τους.
Σε ένα γιγαντιαίο τοίχο υπάρχει σπάγκος και πινέζες, και οι επισκέπτες τραβάνε μια γραμμή από το μέρος που άφησαν πίσω τους προς το μέρος που ζουν τώρα στην Αυστραλία και πιο συγκεκριμένα στα διάφορα σημεία της Βικτόρια. Ακούγεται πολύ απλό αλλά σου δίνει μια παράξενη αίσθηση οικειότητας όταν βλέπεις ότι υπάρχουν εκατοντάδες πινέζες στο ίδιο μέρος που ζεις κι'εσύ, με το κομματάκι σπάγκου τους να έχει εκκίνηση από τόσες διαφορετικές χώρες του κόσμου.
Τον τοίχο περιβάλλουν οι λέξεις "We are all Victorians".
Η κεντρική αίθουσα μετανάστευσης περιγράφει όλες τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν οι άνθρωποι που έκαναν το πολύμηνο ταξίδι προς το νέο κόσμο, για να καταλήξουν σε μια ήπειρο με πολύ αφιλόξενη φύση και χωρίς υποδομές να τους υποστηρίξει. Διαβάζοντας τις ιστορίες και βλέποντας αποκόμματα εφημερίδων της εποχής, γίνεται ξεκάθαρο ότι αυτή η παράξενη κοινωνία ζυμώθηκε μέσα από αλεπάλληλες αλλαγές, που είναι και το μοναδικό σταθερό της σημείο, δώρο θάλεγε κανείς των συνεχόμενων κυμάτων μετανάστευσης. Περίοπτη θέση στην έκθεση κατέχουν ελληνίδες και ιταλίδες, με τις ραπτομηχανές τους και τα υπόλοιπα εργαλεία της εποχής να καταλαμβάνουν ένα από τα πιο κεντρικά σημεία του χώρου.
Οι τέχνες από τα διάφορα μέρη του κόσμου διαθέτουν μια ξεχωριστή αίθουσα και εντύπωση μου έκανε που αναφέρονται στα πλαίσια των συνθηκών μέσα από τις οποίες αναδείχθηκαν στις ιδιαίτερες πατρίδες τους. Από την Ελλάδα ένα δείγμα ήταν ο Καραγκιόζης:
Κάθε κομμάτι μέσα στο μουσείο σου δίνει τη δυνατότητα να εξερευνήσεις, να παίξεις, να μάθεις, να πειράξεις. Τίποτα δεν απαγορεύεται, μπορείς να πιάσεις και να πειράξεις τα πάντα, κάτι που μάλιστα το ενθαρρύνουν. Είναι μια μεγάλη διαφορά στον τρόπο ζωής των Αυστραλών, που δένονται με τη διαδικασία της μάθησης μέσω βιωματικών αλληλεπιδράσεων και όχι μόνο μέσω θεωρίας. Σε ένα κλειστό δωμάτιο οι τοίχοι είναι ντυμένοι από πάνω μέχρι κάτω με διαβατήρια ανθρώπων που μετανάστευσαν τις τελευταίες δεκαετίες, ενώ σε ένα άλλο μπορείς να παίξεις το ρόλο του πράκτορα μετανάστευσης παρακολουθώντας συνεντεύξεις υποψηφίων Αυστραλών πολιτών και αποφασίζοντας το αν θα τους επέτρεπες να μπουν στη χώρα ή να πάρουν την αυστραλιανή υπηκοότητα.
Σε κεντρικό σημείο μιας άλλης αίθουσας υπάρχουν τεράστια πάνελ με τις μαύρες στιγμές στην ιστορία της Αυστραλίας, που αφορούν την κακομεταχείριση μεταναστών τις δεκαετίες που είχε ήδη δημιουργηθεί μια ντόπια αποικία, με τους ντόπιους να βαφτίζουν τους εαυτούς τους Αυστραλούς και να αντιμετωπίζουν τους νέους μετανάστες ως πολίτες δεύτερης κατηγορίας. Δεκάδες περιστατικά περιγράφονται στους τοίχους αυτούς, που σε τίποτα δε διαφέρουν ουσιαστικά από αυτά που βλέπουμε τα τελευταία χρόνια στη σύγχρονη Ευρώπη. Με αυτόν τον τρόπο προσπαθούν να αναδείξουν το πρόβλημα ώστε να είναι αναγνωρισμένο και να μην επαναλαμβάνονται τα λάθη, αντί να προσπαθούν να το κρύψουν από την ιστορία της χώρας.
Τις μέρες εκείνες το μουσείο φιλοξενούσε μια ειδική έκθεση, ονόματι LOVE.
Το αντικείμενο ήταν, τι άλλο, η αγάπη. Εκατοντάδες ιστορίες αγάπης και μετανάστευσης, άλλες με χαρούμενη κατάληξη, άλλες με τραγικό τέλος, όλες παρουσιάζονται ωμά, γυμνές μπροστά στους επισκέπτες να τις δουν με πολύ έντονο τρόπο. Εκατοντάδες γράμματα, από ένα μετανάστη που κατάφερε να φτάσει στην Αυστραλία προς την αγαπημένη του στα βρετανικά νησιά, από ένα ντόπιο αβορίγινα που ερωτεύτηκε την πλούσια λευκή που ήρθε στο νέο κόσμο από τη Γερμανία, από τα τρία παιδιά μιας μητέρας που έκανε τη μεγαλύτερη θυσία που υπάρχει και τα αποχωρίστηκε για να τα στείλει στην Αυστραλία προσπαθώντας να τους δώσει καλύτερη ζωή.
Ιστορίες γεμάτες τρομερά συναισθήματα και καταστάσεις που δύσκολα μπορούμε να φανταστούμε σήμερα καθισμένοι στους καναπέδες μας. Κάθε μία από τις ιστορίες έχει και μια ακουστική αφήγηση και συνοδεύεται από ποιήματα που έχουν γραφτεί συγκεκριμένα για την κάθε ιστορία. Οι ποιητές και δημιουργοί δεν είναι διάσημοι, αλλά το γεγονός ότι αυτά τα ποιήματα και οι ακουστικές αφηγήσεις έχουν δημιουργηθεί συγκεκριμένα για την κάθε ιστορία, κάνει την εμπειρία πραγματικά συγκλονιστική. Μπορείς να πάρεις τα ακουστικά στην είσοδο, και να περιηγηθείς στο χώρο βλέποντας τα γράμματα κάθε ιστορίας και ακούγοντας την αφήγησή της, και έτσι ζεις/ξαναζείς τις ιστορίες αυτές σε απόλυτη απομόνωση από το περιβάλλον και τους άλλους επισκέπτες.
Στο τέλος της έκθεσης υπάρχει ένας τεράστιος τοίχος στον οποίο ο κάθε επισκέπτης καλείται να αφήσει ένα σημείωμα αγάπης που απευθύνεται σε οποιονδήποτε άνθρωπο, κάποιον αγαπημένο του, κάποιον από την οικογένεια, κάποιον που είδε στο δρόμο, κάποιον που γνώρισε κάποτε και δεν του εκφράστηκε, οτιδήποτε νιώθει ο καθένας. Στη συνέχεια το προσωπικό του μουσείου περνάει αυτά τα σημειώματα από ένα σπάγκο και τα κρεμάει στον τοίχο, και μπορεί οποιοσδήποτε να πάει να τα διαβάσει. Υπάρχουν νέες ιστορίες αγάπης εκεί, από τις πιο κοινότυπες μέχρι τις πιο απίστευτες που μπορεί κανείς να φανταστεί. Άφησα κι'εγώ ένα σημείωμα για έναν άνθρωπο που δε θα το διαβάσει ποτέ, αλλά θα έχει παρέα ανάμεσα στα χιλιάδες ανώνυμα και επώνυμα σημειώματα.
Το μουσείο μετανάστευσης μπορεί να μην έχει αρχαία ή ευρήματα πολιτιστικού ενδιαφέροντος, μπορεί να μην περιγράφει κάποια σημαντική στρατιωτική στιγμή, μπορεί να μην έχει καν ιδιαίτερο ενδιαφέρον από πλευράς τέχνης ή και "σημαντικής" ιστορίας όπως αντιλαμβανόμαστε τα γεγονότα που διαμορφώνουν σε πολιτικό επίπεδο την εξέλιξη μιας χώρας. Έχει όμως εκατοντάδες μικρές, άσημες, ασήμαντες φαινομενικά, προσωπικές ιστορίες ανθρώπων σαν εμάς, που άφησαν πίσω τους μια ολόκληρη ζωή για να δημιουργήσουν μια καινούρια στην Αυστραλία.
