[FONT=Arial,Bold][FONT=Arial,Bold]
ελπίζω να μην είμαι off-topic.
Δες και αυτό
Bali never again! Legionnaires disease!
ίσως να μην είναι ότι συνέβη στην περίπτωσή σου αλλά πρέπει να το έχουμε υπ'όψιν παντού και πάντα, το μικρόβιο μπορεί να βρισκεται στο νερό που ψεκάζεται για κλιματισμό,σε ένα συντριβάνι, ακόμα και στο δοχείο του νερού που ψεκάζουν οι υαλοκαθαριστήρες του αυτοκινήτου αν μείνει πολύ καιρό και δεν περιέχει καθόλου σαπούνι
[FONT=Arial,Bold][FONT=Arial,Bold]
Νόσος των Λεγεωναρίων
Της Δρος Τασούλας Κυπριανίδου- Λεοντίδου
Λειτουργού Επιθεώρησης Εργασίας
Μέλους του ΣΑΥΚ
Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί έξαρση στην εμφάνιση κρουσμάτων της νόσου των
Λεγεωναρίων. Ειδικότερα στην Κύπρο έχει καταγγελθεί από τουριστικούς οργανισμούς του
εξωτερικού ότι αριθμός τουριστών που ταξίδευσαν στην Κύπρο για διακοπές και παρέμειναν
σε ξενοδοχείο το οποίο είχε μόλις επαναλειτουργήσει μετά το εποχιακό κλείσιμό του, αμέσως
μετά την επιστροφή τους στη χώρα τους εκδήλωσαν την ασθένεια αυτή.
Η νόσος των Λεγεωναρίων είναι οξεία λοιμώδης νόσος που προκαλείται από το βακτηρίδιο
Legionella Pneumophila και εκδηλώνεται ως σοβαρή μορφή πνευμονίας. Η θνησιμότητα
από την πνευμονία αυτή είναι υψηλή, της τάξης του 15%, ιδιαίτερα σε άτομα υψηλού
κινδύνου, κυρίως ανοσοκατασταλμένα άτομα, στα οποία η θνησιμότητα φθάνει μέχρι και το
40%. Ομάδες πληθυσμού υψηλού κινδύνου είναι ηλικιωμένα πρόσωπα, καπνιστές με
αναπνευστικά προβλήματα, νεφροπαθείς, διαβητικοί και άτομα με καταστολή του
ανοσοποιητικού συστήματος. Η νόσος πρωτοεμφανίστηκε το 1976 στη Φιλαδέλφεια όπου
εκδηλώθηκαν κρούσματα πνευμονίας ανάμεσα σε άτομα που λάμβαναν μέρος σε συνέδριο
της αμερικανικής Λεγεώνας γι’ αυτό και το βακτηρίδιο που προκάλεσε την ασθένεια
ονομάστηκε Legionella. Η περίοδος επώασης και εκδήλωσης της ασθένειας κυμαίνεται από
δύο μέχρι δέκα μέρες.
Το βακτηρίδιο της Λεγεωνέλλας βρίσκεται σε μικρούς αριθμούς στο φυσικό μας υγρό
περιβάλλον (λίμνες, ποταμοί, φράγματα). Μπορεί να επιβιώσει σε ευρύ φάσμα
θερμοκρασιών (από 6-60° Κελσίου). Δεν μπορεί να πολλαπλασιαστεί σε θερμοκρασίες κάτω
των 20 βαθμών, ενώ θερμοκρασίες άνω των 60 βαθμών σκοτώνουν το βακτηρίδιο.
Οι θερμοκρασίες που ευνοούν πολύ την ανάπτυξη της Λεγεωνέλλας είναι μεταξύ 20 και 45°
Κελσίου. Επομένως η Λεγεωνέλλα μπορεί να επιβιώσει σε κρύο νερό και να αρχίσει να
πολλαπλασιάζεται όταν η θερμοκρασία του νερού ανεβεί σε ικανοποιητικά επίπεδα. Η
Λεγεωνέλλα ως βακτηρίδιο μπορεί εύκολα να πολλαπλασιαστεί και να αποικήσει συστήματα
κρύου και ζεστού νερού και οποιεσδήποτε άλλες εγκαταστάσεις που χρησιμοποιούν και
αποθηκεύουν νερό.
Ένας άλλος παράγοντας που ευνοεί την ανάπτυξη και πολλαπλασιασμό της Λεγεωνέλλας
είναι η παρουσία τροφής. Πηγές τροφής για το μικρόβιο αυτό είναι άλλοι οργανισμοί μέσα
στο σύστημα νερού, όπως αμοιβάδες, άλγη και άλλα βακτηρίδια. Σε περιβάλλον όπου
υπάρχουν ιζήματα, εναπόθεση πέτρας, σκουριά και λάσπη, η Λεγεωνέλλα μπορεί να
δημιουργήσει ραγδαία αναπτυσσόμενες αποικίες οι οποίες πολύ δύσκολα μπορούν να
καταπολεμηθούν και οι οποίες αποτελούν σοβαρό κίνδυνο για τον άνθρωπο.
Εύκολα μπορεί κανείς να δει πως οι κλιματολογικές συνθήκες της Κύπρου και η μη ύπαρξη
σωστής υποδομής δημιουργούν σοβαρούς κινδύνους για την υγεία του πληθυσμού και των
ξένων που έρχονται εδώ για τις διακοπές τους. Σκουριασμένα ντεπόζιτα με πλήθος
ακαθαρσίες (νεκρά πουλιά, λάσπη κλπ.) που είναι εκτεθειμένα στον καλοκαιρινό ήλιο
αποτελούν ιδανικό βιότοπο για το βακτηρίδιο. Επίσης παλιές υδραυλικές εγκαταστάσεις
σωλήνων γαλβανιζέ ή και άλλων που δεν συντηρούνται κανονικά και στις οποίες το νερό
μπορεί να μείνει στάσιμο για αρκετό καιρό εύκολα μπορούν να γίνουν εστίες μόλυνσης.
Χαρακτηριστική περίπτωση είναι οι βρύσες που δεν χρησιμοποιούμε συχνά στα σπίτια μετά
από τις καλοκαιρινές διακοπές ή στα εξοχικά μας σπίτια που μένουν κλειστά για αρκετούς
μήνες ή ακόμα και υπερμεγέθη ντεπόζιτα νερού που δεν έχουν σχεδιαστεί σωστά. Ιδιαίτερη
προσοχή και συντήρηση επιβάλλεται στα συστήματα κλιματισμού που λειτουργούν με νερό
(cooling towers) και στα κεντρικά συστήματα κλιματισμού που διοχετεύουν τον αέρα μέσω
αγωγών (φουγάρων), στους οποίους η παρουσία σκουριάς και υγρασίας δημιουργεί
πρόσφορο έδαφος για την ραγδαία ανάπτυξη και πολλαπλασιασμού του βακτηριδίου.
Η μετάδοση της νόσου γίνεται με την εισπνοή μολυσμένων σταγονιδίων νερού. Ένας από
τους πιο συχνούς τρόπους μετάδοσης είναι με τα λεπτότατα σταγονίδια (aerosol <5μ) των
κεντρικών κλιματιστικών μηχανημάτων, ενώ η μετάδοση μπορεί να γίνει και με τα σταγονίδια
που εκπέμπονται με το ντους, στο τζακούζι, στο SPA όπου αναπνέουμε ατμούς, στα
σιντριβάνια νερού και κατά το πλύσιμο των χεριών. Θα πρέπει να τονισθεί ότι η νόσος δεν
μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο. Κρούσματα της ασθένειας παρουσιάζονται κυρίως
το καλοκαίρι και αρχές φθινοπώρου. Στην Ευρώπη σημειώθηκαν 400 περιστατικά το 2000
που σχετίζονται με διαμονή σε ξενοδοχεία. Στην Κύπρο δεν έχει εκδηλωθεί ακόμα επιδημία
της νόσου, αλλά ο κίνδυνος είναι υπαρκτός και αποτελεί αναγκαιότητα η λήψη όλων των
προληπτικών μέτρων για την αποφυγή ενός τέτοιου ενδεχομένου. Ενδεικτικές του κινδύνου
για εμφάνιση της νόσου είναι οι πρόσφατες επιδημίες της ασθένειας αυτής στο
Παρίσι, την
Ολλανδία, την Αυστραλία και την Αγγλία.
Βασική προϋπόθεση για την αποφυγή της ανάπτυξης των βακτηριδίων που οδηγούν στην
εκδήλωση της νόσου των Λεγεωναρίων είναι η λήψη προληπτικών μέτρων έτσι ώστε να
αποτραπεί η ανάπτυξη και ο πολλαπλασιασμός του βακτηριδίου στα συστήματα νερού. Θα
πρέπει να γίνεται κατάλληλος σχεδιασμός και συντήρηση των συστημάτων ψύξης και των
υδραυλικών συστημάτων ενώ παράλληλα θα πρέπει να γίνονται οι αναγκαίες απολυμάνσεις.
Ειδικότερα για ελάττωση του κινδύνου μετάδοσης της νόσου στις ξενοδοχειακές μονάδες θα
πρέπει να εφαρμόζεται κατάλληλο προληπτικό πρόγραμμα ελέγχου που να περιλαμβάνει:
• Ορισμό υπεύθυνου ατόμου για τον έλεγχο.
• Παροχή κατάλληλης εκπαίδευσης στο άτομο αυτό.
• Διατήρηση του ζεστού νερού στους 50-60°C.
• Διατήρηση του κρύου νερού κάτω από 25°C.
• Άνοιγμα όλων των βρυσών και ντούς στα δωμάτια ξένων για αρκετά λεπτά
τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα εφόσον αυτά δεν χρησιμοποιούνται.
• Τακτικός καθαρισμός και απολύμανση των ψυκτικών πύργων, των σωληνώσεων
συστημάτων καθαρισμού, των καλοριφέρ και των κεφαλών των βρυσών και των
ντους.
• Βεβαίωση ότι τυχόν τροποποιήσεις ή αλλαγές στο υδραυλικό σύστημα δεν
δημιουργούν διακοπή στη ροή του νερού.