Ιταλία Οικογενειακή υπόθεση στη Ρώμη

taita

New Member
Μηνύματα
2
Likes
7
Το θέμα αυτό είναι ολοκληρωμένο. Εάν το επιθυμούν οι διαχειριστές μπορούν να το εντάξουν στις ολοκληρωμένες ιστορίες.

Ημέρα 1η - ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1

Συστάσεις

Το γραπτό αυτό ξεκίνησε κυρίως γιατί έχω διαβάσει πολλές ταξιδιωτικές ιστορίες άλλων μελών που με έχουν κάνει να “ταξιδέψω” μαζί τους, να θαυμάσω αυτούς και τα ταξίδια τους, να ονειρευτώ και να ζηλέψω. Γράφω για μένα λοιπόν το οδοιπορικό μας τώρα που τα έχω φρέσκα ακόμα στο μυαλό μου, για να θυμάμαι τις στιγμές που έζησα εκεί με τα αγαπημένα μου πρόσωπα. Ίσως πάλι αυτό το ταξιδάκι δώσει έμπνευση σε κάποιους άλλους. Ίσως όχι. Για τη Ρώμη έχουν γράψει πολλοί άνθρωποι πριν από μένα κι εγώ δεν έχω να προσθέσω κάτι ιδιαίτερο ή νέο οπότε αν το διαβάσει κανείς ας μην περιμένει να βρει εδώ πληροφορίες. Χιλιοταξιδεμένη, όμορφη, ρομαντική, πόλη μουσείο, πολύβουη... πολλά είναι τα επίθετα που της ταιριάζουν και που ήταν οι λόγοι για τη δική μας φαμίλια των τριών να την επισκεφτούμε. Όλα αυτοί και μερικοί λόγοι ακόμη.

Η σύζυγος (στο εξής mamma ή αλλιώς Σιρ Χαν) έχει ιταλικές ρίζες από τη μία γιαγιά της και καθότι δεν είχε επισκεφτεί ποτέ την Ιταλία όφειλε ένα (μην σου πω και δύο και τρία...) ταξιδάκι στα πάτρια εδάφη. Επιπλέον, η mamma εκτός από ένα ταξίδι που είχε κάνει την εποχή των παγετώνων στο εξωτερικό δεν είχε ξαναβγεί από την Ελλάδα. Βέβαια την εποχή εκείνη το ταξίδι αυτό ήταν άπιαστο για τους περισσότερους ανθρώπους. Κρουαζιέρα στην Καραϊβική! Οπότε την κράτησε για αρκετά χρόνια. Σαν τα εμβόλια ένα πράμα. Έτσι λοιπόν ήρθε η ώρα για το ουσιαστικά πρώτο της ταξιδάκι.

Η κόρη (στο εξής Μόγλης) για την ηλικία της (εργαζόμενη και νορμάλ φοιτήτρια) την λες και ταξιδεμένη. Σε μέρη σιγουράκια βέβαια, αλλά ok δεν είναι και λίγα... Κύπρο, Λισσαβόνα, Μάλτα, Βαρσοβία, Κωνσταντινούπολη. Με φίλες, με boyfriend, τέλος πάντων νομίζω πως ξεκίνησε καλά. Να μην πάει όμως στα έστω και μακρινά, πάτρια εδάφη;

Εγώ ο Taita ή κατ' άλλους Μπαλού, έχω κάνει τα ταξιδάκια μου στας Ευρώπας αποκλειστικά και μόνο. Ιταλία πρωτοπήγα πριν τους παγετώνες οδικώς μ'ένα Fiat 128 και αρκετές περιπέτειες και συγκεκριμένα Ανκόνα, Μιλάνο, Κόμο, Φλωρεντία, Άγιο Μαρίνο, Ρίμινι με στάσεις σε αρκετές κωμοπόλεις και χωριά που πλέον δεν θυμάμαι. Στη νεότερη ιστορία επισκέφτηκα επανειλημμένως το Μιλάνο και ιδιαίτερα τη Νοβάρα όπου έφτασα και στη λίμνη Ματζόρε. Ρώμη όμως; Niente.

Σαν φαμίλια λοιπόν δεν είχαμε ταξιδέψει εκτός Ελλάδος και όλοι ξέραμε ότι χρωστούσε ο ένας στον άλλο ένα city break και οι μέρες που του ταιριάξαμε ήταν Παρασκευή μεσημέρι με Δευτέρα μεσημέρι. Ως συνήθως το πρόβλημα ήταν βρεθούν βολικές για όλους ημερομηνίες και όταν τελικά βρέθηκαν, οι τιμές των αεροπορικών ήταν κανονικές και όχι φθηνές (γύρω στα 600€ με 3 χειραποσκευές). Ο Μόγλης φρόντισε να κλείσει ξενοδοχείο με δίχωρο δωμάτιο (έτσι νόμιζε!) κι εγώ σαν ψυχαναγκαστικός να μελετήσω και να φτιάξω πλάνα για να εκμεταλλευτούμε κάθε στιγμή και να δούμε όλα όσα νομίζαμε εμείς (ή εγώ) σημαντικά. Έριξα πολλές ώρες διάβασμα. Μελέτησα χάρτες, συγκοινωνίες, εισιτήρια... αφού στο τέλος ήθελα να φωνάξω... ΕΧΩ ΠΑΕΙ! Αλλά φευ... με προσγείωσε η mamma λέγοντας «να σου πω... εγώ θέλω να πάω και να δω ότι μπορώ και να το απολαύσω, όχι να τρέχω σαν τρελή να προλάβω το 608 στη Πατησίων». Αυτό ήταν. Χαλάρωσα και παραδόθηκα. Τα μοναδικά εισιτήρια που έκλεισα (κι επέμεινα γι' αυτό) ήταν του Βατικανού. Με αγγλόφωνο ξεναγό, skip the line, 3-4 θεματικές ενότητες των μουσείων, με Cappella Sistina και Άγιο Πέτρο, συνολικά 180€ περίπου από το getyourguide.

Αφήσαμε το αυτοκίνητο στο πάρκινκ μεγάλης διάρκειας του ΕλΒελ (αλήθεια γιατί το λένε ΕλΒελ και όχι ΕλΒεν) που είχαμε κλείσει online, οι καπνιστές της παρέας έκαναν τα τσιγαράκια τους στον εξωτερικό χώρο του αεροδρομίου και έχοντας κάνει ηλεκτρονικά τα check-in περάσαμε μέσα ανυπομονώντας να φύγουμε. Ο Μόγλης βέβαια έκανε μια στάση στο Γρηγόρη για να φάει ένα ηλεκτροσόκ. Ότι τον πλησιάζω και βλέπω μια παγωμένη έκφραση... «Τι έπαθες;» «Τίποτα.» «Είσαι σίγουρος;» «Ναι μωρέ... ένα μικρό νερό και μια τυρόπιτα πήρα...» Και το βλέπω! Το νερό! «Πόσα έδωσες;» «Ξέρω 'γω; 12€;» «Εμ... evian ήθελες...» «Τι evian, εγώ ένα νερό πήρα...» «Ναι αλλά όταν ψωνίζουμε κοιτάμε και τις τιμές και τις επιλογές μας. Το διπλανό ταπεινό ελληνικό νεράκι έχει φυσιολογική τιμή. Να κοίτα... αυτό που παίρνω εγώ.» Το παγωμένο βλέμμα μόλις έγινε αγελαδινό.

Ημέρα 1η - ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2

Sky Express θα λες και θα κλαις.

Μετά της κεράσματα της αεροπορικής πάλι ο Μόγλης ήταν αυτός που πείνασε. Και αφού διάβασε το menu, ζήτησε ένα σαντουιτσάκι που ήταν κάπως εναλλακτικό σε περιεχόμενο και γεύση. Κι αφού το πλήρωσε ότι να 'ναι και δαγκώνει τη πρώτη μπουκιά... δεν λέει τίποτα. Και αφού το μασάει αργά - πράγμα περίεργο γι' αυτόν - δαγκώνει τη δεύτερη μπουκιά, ξαναμασάει πιο αργά, το ξανατυλίγει και το αφήνει. «Τι έπαθες πάλι;» τον ρωτάω. «Ε... είναι παγωμένο.» «Και δεν θα το φας;» «Πως να το φάω αφού δεν μασιέται;» «Τι εννοείς;» «Είναι ΠΑΓΩΜΕΝΟ». Το κοιτάω και πράγματι το περιεχόμενο ήταν παγάκι. Είχε κρυστάλλους. Φωνάζω την αεροσυνοδό και της ζητάω να το ξεπαγώσει σε κάποιο φουρνάκι ή σε κάτι τέλος πάντων. «Δεν έχουμε τέτοια πράγματα κύριε», μου λέει. «Ναι εντάξει αλλά ξέρετε αυτό το πράγμα δεν τρώγεται. Μόνο πίνεται.» «Μα τι λέτε;» με ρωτάει με απορημένο ύφος και το φρύδι λίγο ψηλά. Και σκύβει να το δει καλύτερα. Για πότε το πήρε ψιθυρίζοντας «μα αυτό έχει πάγο!» και το εξαφάνισε δεν πρόλαβα να δω. Τελικά επέστρεψε με δύο άλλου τύπου σαντουιτσάκια που δεν είχαν χάσει το χαρακτήρα τους.

01_flight.jpg 02_flight.jpg

Μετά από πολλές παραθυρικές φωτογραφίες της mamma (η θέση του παράθυρου ήταν δικαιωματικά δική της) φτάσαμε στον πολυπόθητο προορισμό μας. Η αποβίβαση και η αποχώριση από το αεροδρόμιο ήταν ευκολάκι. Και πως να μην ήταν δηλαδή όταν mamma και Μόγλης είχαν ζητήσει σοφέρ! Ναι σωστά. Είχαμε κλείσει αυτοκίνητο από το "ξενοδοχείο” να μας περιμένει. Τι είναι μωρέ 60€; Τι ψυχή έχουν; Ήταν κι αυτό μέσα στους όρους της mamma. «Εγώ μετά από ταξίδι δεν μπαίνω σε τρένο. Θέλω να φτάσω σαν άνθρωπος» είχε δηλώσει. Όπερ και εγένετο. Περιττό βέβαια να πω πως εγώ μετά από τόση μελέτη ήξερα πολύ καλά πως το τρένο θα μας άφηνε στο Termini απ’ όπου το κατάλυμα ήταν δεν ήταν 500 μέτρα. Αλλά πως να χαλάσω χατίρι; Δεν μπορώ.

Ημέρα 1η - ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3

Ο Μάρκας και τα κόλπα του

Κι αφού η λιμουζίνα (ψέματα μαύρο βανάκι ήταν) μας άφησε έξω από το “ξενοδοχείο” κατά δήλωση του οδηγού, έφυγε. Και μείναμε εμείς να ψάχνουμε την πόρτα του ξενοδοχείου. Πως λέγεται το ξενοδοχείο Μόγλη; Τάδε… Και γιατί δεν το γράφει; Κοιτάμε την οδό… σωστή. Κοιτάμε τον αριθμό… σωστός. Κοιτάμε και το κτίριο… ένα παμπάλαιο κτίριο της δεκαετίας του 40 με μια ψηλή δίφυλλη βαριά ξύλινη πόρτα. Είχε και κουδούνια. Άχρηστα βέβαια γιατί δεν είχαν καμία ένδειξη. Όπως κοιτάω γύρω μου βλέπω πως ακριβώς απέναντι υπάρχει ολόφωτο ξενοδοχείο με το σωστό όνομα. «Ναι αλλά ο αριθμός είναι διαφορετικός. Κι αν έγινε λάθος;», σκέφτομαι. Πάω λοιπόν μέσα, προσωπικό με στολές, ωραία σάλα υποδοχής, και ρωτάω τον συμπαθητικό Ινδό ρεσεψιονίστ: «Γεια σας, μήπως έχετε μια κράτηση στο όνομα Taita;» «Μισό λεπτό κύριε να κοιτάξω.» Και κοιτάει, ξανακοιτάει… «Όχι κύριε δεν έχουμε.» «Έχετε κάποιο έγγραφο;» «Ναι μισό λεπτό να το φέρω.» Πάω κι εγώ να το πάρω από τον Μόγλη όπου φτάνοντας μου λέει «Έλα ρε Μπαλού, πήρα τηλέφωνο τον Μάρκο (Μάρκα μ’ έκαψες) και μου είπε ότι εδώ είναι. Τώρα έρχεται». Το λοιπόν: Το κατάλυμα το κλείσαμε μέσω booking και τελικά ήταν αυτή η προπολεμική πολυκατοικία μετασκευασμένη σε Airbnb. Το κόλπο ήταν πως στο booking χρησιμοποιούσε το όνομα του απέναντι και decent ξενοδοχείου ενώ τελικά δεν είχε όνομα. Κι αν είχε θα ήταν κάτι σαν “θεία Καλλιόπη”.

Ομιλητικότατος ο Μάρκας. «Καλώς ήρθατε. Είχατε ωραίο ταξίδι; Πάμε μέσα να σας δείξω το διαμέρισμά σας!» «Ωχ…» λέω. Μπαίνουμε σ’ ένα διάδρομο ανακριτικού γραφείου της KGB και πάει να ανέβει τις σκάλες. «Που πας του λέω;» «Επάνω» μου απαντάει. «Μας είχατε επιβεβαιώσει πως υπάρχει ανελκυστήρας», του λέω εγώ. Όταν έκλεισε το ξενοδοχείο ο Μόγλης του είπα να το επιβεβαιώσει καθώς ήμουν υποψιασμένος για παλιά κτίρια που πιθανότατα δεν έχουν ανελκυστήρα και στην φάση που είμαι δεν χρειάζομαι καθημερινά τεστ κοπώσεως. Έχω κάνει. «Μην ανησυχείτε, στον πρώτο όροφο είναι», λέει ο Μάρκας. «Κάνουμε συντήρηση του ανελκυστήρα αυτές τις μέρες». Άντε να το πιούμε κι αυτό. Για να μην τον αδικώ όμως πρέπει να πω πως το διαμέρισμα ήταν αρκετά καθαρό, πλήρως ανακαινισμένο και εξοπλισμένο, με δύο κρεβατοκάμαρες, καθιστικό, κουζίνα, μπάνιο. Άψογο. Φτάνει να μην άνοιγες τις μπαλκονόπορτες. Και οι δύο είχαν ανεμπόδιστη θέα σε φωταγωγούς με άπειρες εξωτικές μυρωδιές. Η mamma είχε ήδη αλλάξει χρώμα και το στόμα της είχε σφιχτεί στην προσπάθειά της να μην μιλήσει. Ακόμα κι ο Μάρκας την κατάλαβε και της λέει: «Έλα mamma… γιατί δεν σου αρέσει;» Η αλήθεια είναι πως το θέμα της θέας στην πραγματικότητα δεν μας απασχολούσε γιατί δεν είχαμε σκοπό να καθίσουμε σπίτι. Τελικά όμως όχι μόνο της άρεσε, αλλά στεναχωρήθηκε κιόλας όταν φύγαμε. Με τα πολλά ο Μάρκας μετά από τις οδηγίες που μας έδωσε, που να πάμε, τι να δούμε, τι να προσέχουμε κ.λπ. ζήτησε κι ένα καπέλο 60€ σαν δημοτικό φόρο, μετρητά και μόνο και χωρίς απόδειξη. Κι αφού δεν ήμουν σε θέση να το επιβεβαιώσω εκείνη τη στιγμή κι επειδή δεν ήθελα σε καμία περίπτωση να χαλάσω τη ψυχολογία κανενός (δικαίως ή αδίκως) ελάφρυνα τις τσέπες μου λίγο ακόμα.

03_home.jpg 04_home.jpg 05_home.jpg

Εδώ θέλω να πω πως η μεγάλη ανησυχία της mamma πριν ξεκινήσουμε το ταξίδι και γνωρίζοντας πως τέτοιου είδους εξορμήσεις απαιτούν πολύ ποδαρόδρομο, ήταν το αν θα τα καταφέρουμε να είμαστε στους δρόμους όλη μέρα χωρίς απρόοπτα. Δικαιολογημένη ανησυχία αν σκεφτεί κανείς πως η ζωή μας είναι απολύτως καθιστική, και ιδιαίτερα η δική μου με πονάκια στη μέση και στα γόνατα. Παρ’ όλα αυτά δεν διαμαρτυρήθηκε κανείς μας. Η κούραση στο τέλος της κάθε μέρας ήταν φυσιολογική μετά από 20km. Μόνο τη δεύτερη μέρα το πρωί σηκώθηκα από το κρεβάτι και αναρωτιόμουν αν μου έκαναν μεταμόσχευση ξύλινων ποδιών. Οι γάμπες μου ήταν ανένδοτες. «Τι λες ρε φίλε; Σοβαρά τώρα; Θέλεις κι άλλο; Δεν βλέπεις τα χάλια σου;» μου ψιθύριζαν. Ο εγωισμός μου όμως ήταν πιο πειστικός. Πράγματι μετά από μια-δυο ώρες περπάτημα ξεχάστηκα. Τι σου είναι η καλή ψυχολογία!

Δεν κάτσαμε πολύ στο σπίτι. Αφού τακτοποιηθήκαμε ξεχυθήκαμε στους δρόμους και έχοντας στο χέρι ένα χάρτη του κέντρου κινήσαμε κατά κει. Σαν χαζά κοιτάζαμε γύρω μας και όλα μας φαινόντουσαν όμορφα. Γιατί με τα μάτια του τουρίστα-επισκέπτη είναι όμορφα. Όταν αυτές οι εικόνες των παμπάλαιων κτιρίων είναι η καθημερινότητά σου, προφανώς και χάνουν την ομορφιά τους. Απαξιώνονται και ξεθωριάζουν. Και φυσικά δεν μιλάω για τα μνημεία ή τοπόσημα ιδιαίτερης σημασίας που κι αυτά ακόμα για τον ντόπιο μπορεί να μην υπάρχουν. Αλλά ευτυχώς δεν ήμασταν ντόπιοι.

06_map.jpg

Ημέρα 1η - ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4

Κολοσσαίο και πέριξ

Ήταν όμως ήδη αργομεσήμερο και μια πείνα την είχαμε. Εντελώς τυχαία λοιπόν και πάνω στο κεντρικό δρόμο στην Piazza dell'Indipendenza βρίσκουμε ένα μαγαζί-κιόσκι με τραπεζάκια έξω και ομπρέλες. Πουλούσε γαριδάκια, λαχεία, εφημερίδες και τσιγάρα μέχρι καρμπονάρες. Φαινόταν συμπαθητικό. Κοιτάμε τον κατάλογο όπου φυσικά είχε ότι θέλεις από μακαρονάδα και πίτσα σε νορμάλ τιμές. «Καθόμαστε;» «Καθόμαστε.» Παραγγείλαμε τα al dente (χωρίς να το ζητήσουμε) ζυμαρικά μας τα οποία απολαύσαμε εγώ κι ο Μόγλης με τη mamma να γκρινιάζει για τη καρμπονάρα της «εγώ δεν το τρώω αυτό, μυρίζει αβγουλίλα». «Μα καλή μου έτσι τη φτιάχνουν οι Ιταλοί τη καρμπονάρα. Δεν θυμάσαι που στο είχα πει παλιότερα;» «Και γιατί δεν μου το είπες τώρα; Που θες να το θυμάμαι;» Δεν ήθελε να πάρει άλλο πιάτο, το πάλεψε όσο μπορούσε κι επειδή αυτές οι συζητήσεις είναι επικίνδυνες παράγγειλα τον εσπρέσο μου ο οποίος ήταν ανώτερος γευστικά από πάμπολους που έχω πιει καθότι είμαι λάτρης και πότης αποκλειστικά αυτού του καφέ.

07_Pasticceria_Google.jpg

Ξεκινώντας την περιήγηση – οδοιπορικό μας, θέλω να σημειώσω πως δεν θα αναφερθώ εκτενώς στο τι είδαμε, πότε και ποιος το έκτισε, τι συμβολίζει κ.λπ. καθώς υπάρχουν άπειρες και εγκυρότερες πηγές πληροφοριών από μένα. Καταγράφω απλώς τις βόλτες μας και τις εικόνες μας, σχολιάζοντας τις δικές μας εντυπώσεις.

Πρώτη στάση το άγαλμα του πάπα έξω από το Termini. Είναι το μπρούτζινο άγαλμα του Ιωάννη Παύλου του Β’ περί τα 6 μέτρα ψηλό, ο οποίος κοιτάει χαμηλά με τα ράσα ανοιχτά σαν φτερούγες πουλιού. Η mamma το ερωτεύτηκε. Εντυπωσιακό.

08_termini_Πάπας.jpg

Συνεχίσαμε το δρόμο μας πάντα χαζεύοντας ότι μας έκανε εντύπωση και φτάσαμε στη Βασιλική της Σάντα Μαρία Ματζόρε. Φωτογραφίες από εδώ, φωτογραφίες από εκεί σε κάθε στάση και γωνία για μια πανέμορφη εκκλησία. Δεν μπήκαμε μέσα καθώς δεν το είχαμε σκοπό και δεν θυμάμαι καν αν ήταν ανοιχτή.

09_termini.jpg 10_Βασιλική_της_Σάντα_Μαρία_Ματζόρε.jpg

Ακολουθώντας τη via Cavour και κάνοντας άπειρες στάσεις για φωτογραφίες σε κάθε στενάκι-καλντερίμι-καντούνι-πείτε το όπως θέλετε, βγήκαμε στον κεντρικό δρόμο που οδηγεί στο Κολοσσαίο τη Via dei Fori Imperiali. Αμάν τι έγινε;

11_via_cavour_Προς_Κολοσσαίο.jpg 12_via_cavour_Προς_Κολοσσαίο.jpg 13_Αρχαία_Αγορά_Προς_Κολοσσαίο.jpg 14_Αρχαία_Αγορά_Προς_Κολοσσαίο.jpg

Ακολουθώντας το δρόμο στα δεξιά μας είναι η Ρωμαϊκή αγορά και στο βάθος το μεγαθήριο. Ήταν ήδη νωρίς το απόγευμα και το φως του ήλιου το χτύπαγε από δεξιά δίνοντάς του μια εντυπωσιακή ζεστή λάμψη. Τεράστιο! Υπέροχο! Όλος αυτός ο δρόμος είναι γεμάτος τουρίστες που ψάχνουν τη καλύτερη γωνία για selfie. Λαοθάλασσα. Και επειδή το καλύτερο σημείο για φωτογραφία με φόντο το Κολοσσαίο είναι στη μέση του δρόμου στη νοητή νησίδα, προσοχή στα διερχόμενα λεωφορεία, πατίνια, ποδήλατα, περιπολικά, μοτοσικλέτες και άλογα (ναι, έχουν έφιππη αστυνομία). Βγάλαμε ότι φωτογραφία μπορεί κανείς να φανταστεί. Από μακριά λοιπόν κοιτώντας το μεγαθήριο βλέπεις μια σειρά από αψίδες με αγάλματα. Και αναφωνείς… «Τι όμορφο που είναι!» Αμ δε… Μια πατέντα είναι με Ιταλική φινέτσα. Γιατί όταν πλησιάσεις διαπιστώνεις ότι δεν υπάρχουν αγάλματα. Είναι ζωγραφιστά αγάλματα σε χαρτόνια ή άλλο υλικό με μαύρο φόντο όπου κοιτώντας τα από μακριά σε ξεγελούν και νομίζεις ότι πράγματι είναι αγάλματα. Λίγο κίτσικο αλλά έξυπνο.

15_Κολοσσαίο.jpg 16_Κολοσσαίο.jpg 17_Κολοσσαίο.jpg 18_Κολοσσαίο_αγάλματα_αφίσες.jpg

Ημέρα 1η - ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5

Αγορά και αγορές

Κι αφού το είδαμε από δω, το είδαμε κι από κει και μην έχοντας σκοπό να μπούμε μέσα, το κυκλώσαμε και βρεθήκαμε στην πίσω δεξιά πλευρά όπου νομίζω πως είναι η πιο εντυπωσιακή για τη συγκεκριμένη ώρα με αυτό το φως. Εκεί βρίσκεται και η αψίδα του Μέγα Κωνσταντίνου. Και όχι μόνο. Εκεί βρίσκονται κι όλοι οι μελαμψοί μικροπωλητές. Τι νομίζετε, μόνο εδώ έχουμε; Μιλάμε για δεκάδες. Απ’ ότι κατάλαβα όμως πρέπει να έχουν σιωπηλή συμφωνία με τις αρχές να μαζεύονται σε αυτό το σημείο και όχι στον κεντρικό δρόμο. Έτσι δεν είναι ορατοί στη μόστρα. Κι εκεί βέβαια υπάρχει αστυνομία αλλά κάνουν ότι δεν τους βλέπουν. Εγώ πάντως νομίζω πως έκανα μια καλή αγορά. Το πιο χρήσιμο αντικείμενο για μένα, το οποίο δεν είχα σκεφτεί να πάρω μαζί μου στο ταξίδι, ήταν ένα powerbank. Αυτό και οι ομπρέλες ήταν τα κύρια προϊόντα που πουλούσαν οι μικροπωλητές. «Πόσο έχει αυτό;» ρωτάω έναν. «20€» μου απαντάει. «Καλά άστο», του λέω και πάω να φύγω. «Περίμενε… πάρ’ το 19€». «Όχι λέω, δεν δίνω τόσα για κάτι που δεν ξέρω καν αν δουλεύει». Και φεύγω πάλι. «Όχι, όχι… 18€» λέει και με ακολουθεί. «Όχι ρε φίλε δεν το θέλω». Αυτός όμως είχε βάλει σκοπό να το πουλήσει. Κι εγώ είχα βάλει σκοπό να το πάρω σε μία λογική τιμή χωρίς παζάρι. «Εντάξει δώσ’ μου 15€». Κάθετος εγώ συνεχίζω το δρόμο μου. «Πόσα δίνεις;» με ρωτάει τελικά. «7€» του λέω. Γουρλώνει τα μάτια, λέει κάτι μέσα από τα δόντια του για τα καημένα τα παιδάκια του ίσως και για το δικό μου και μου το δίνει. Του μετράω τα ψιλά, τον ευχαριστώ και συνεχίζω το δρόμο μου.

19_Αψίδα_Μ._Κωνσταντίνου.jpg 20_Κολοσσαίο.jpg

Από το σημείο αυτό ξεκινάει ένα πλακόστρωτο δρομάκι που οδηγεί στην είσοδο της Ρωμαϊκής αγοράς. Είχαμε ήδη συμφωνήσει ότι δεν θα μπούμε μέσα στην Αγορά όπως δεν μπήκαμε και στο Κολοσσαίο. Εγώ βέβαια είχα άλλη άποψη για την Αγορά αλλά τέλος πάντων ήμουν μειοψηφία. Έτσι κι αλλιώς ήταν πλέον αργά για να μπούμε. Η τελευταία είσοδος ήταν αν θυμάμαι καλά γύρω στις 5. Στα αρνητικά επίσης ήταν ότι είχε διαφορετικά εισιτήρια ανάλογα τις θεματικές ενότητες που ήθελες να δεις. Για εμάς που δεν ξέραμε τι θέλαμε να δούμε ήταν κι αυτό πρόβλημα. Μικρό βέβαια, αλλά πρόβλημα. Για να πούμε πάντως την αλήθεια για να δεις και να απολαύσεις την αγορά χρειαζόταν τουλάχιστον μισή μέρα. Που εμείς δεν είχαμε. Αριστερά της εισόδου ξεκινάει μια ανηφοριά που οδηγεί στον Παλατίνο λόφο. Την ακολουθήσαμε και μπορώ να πω πως ακόμα κι αυτή η βόλτα με τη περιμετρική θέα της Αγοράς ήταν πολύ όμορφη.

21_Αρχαία_αγορά_Κολοσσαίο.jpg 22_Αρχαία_αγορά_Κολοσσαίο.jpg 23_Αρχαία_αγορά_Κολοσσαίο.jpg 24_Αρχαία_αγορά_Κολοσσαίο.jpg 25_Αρχαία_αγορά_Κολοσσαίο.jpg

Επιστρέψαμε στο κεντρικό δρόμο του Κολοσσαίου και κατευθυνθήκαμε προς τα πάνω έχοντας δηλαδή αριστερά μας την κυρίως Αγορά και δεξιά μας τις Αγορές του Αυγούστου και του Τραϊανού. Οι εικόνες ήταν μοναδικές. Το φως και τα χρώματα της συγκεκριμένης ώρας πάνω στα μνημεία-γκρέμια ήταν ότι πιο όμορφο μπορούσαμε να δούμε από τη στιγμή που δεν μπήκαμε μέσα.

26_Αρχαία_αγορά.jpg 27_Αρχαία_αγορά.jpg 28_Αρχαία_αγορά_Santi_Luca_e_Martina.jpg 29_Αρχαία_αγορά.jpg 30_Αρχαία_αγορά_Santi_Luca_e_Martina.jpg

Ημέρα 1η - ΚΕΦΑΛΑΙΟ 6

Ο Μανωλιός και το Cin Cin

Το καλύτερο όμως άρχισε να σκάει μύτη από τα αριστερά μας προς το τέλος του δρόμου. Πάνω στη Piazza Venezia ένας έφιππος με περικεφαλαία και φτερό, ψηλά στον ουρανό. Μα φυσικά! Ο Μαν-ωλιός του 16ου. Ok το ξέρω, κρύο αστειάκι. Είναι ο Vittorio Emanuele II, ο ιδρυτής της Ιταλίας σαν κράτος. Το μνημείο που του έφτιαξαν πάντως δείχνει πως τον είχαν-έχουν σε μεγάλη εκτίμηση. Θεόρατο! Βασικά είναι ένα σύμπλεγμα μνημείων με τη Φτερωτή Νίκη, Το Βωμό της Πατρίδας, το μνημείο του Μανωλιού, ένα πολεμικό μουσείο, μια βιβλιοθήκη, ίσως και άλλα. Πολλά τα σκαλιά για να ανέβεις πάνω αλλά αξίζει το κόπο. Ωραία πανοραμική θέα. Μπήκαμε μέσα (δεν πληρώνεις είσοδο) και περιηγηθήκαμε σε διάφορες αίθουσες και διαδρόμους όπου σε κάθε γωνιά στεκόσουν να θαυμάσεις τις διακοσμητικές γλυπτές και άλλες λεπτομέρειες. Περάσαμε μπροστά κι από μια αίθουσα που υποθέτω πως ήταν το πολεμικό μουσείο που ναι μεν ήταν ανοιχτή η πόρτα και πήραμε λίγο μάτι αλλά δεν ήταν ανοιχτό για το κοινό. Η διαδρομή της εξόδου μας οδήγησε στη πίσω πλευρά του μνημείου όπου υπήρχε ανελκυστήρας για να ανέβεις στην οροφή για ακόμη καλύτερη θέα.

31_προς_Vittorio_Emanuele.jpg 32_Vittorio_Emanuele.jpg 33_Vittorio_Emanuele.jpg 34_Vittorio_Emanuele_θέα_Αγορά_Τραϊανού.jpg 35_Vittorio_Emanuele.jpg 36_Vittorio_Emanuele.jpg

Είχε νυχτώσει πια και βγαίνοντας έξω πήγαμε ακριβώς απέναντι από τον Μανωλιό στα 2-3 μικρά μαγαζάκια για ένα απεριτίβο. Το Cin Cin που επιλέξαμε είχε όπως όλα λίγα τραπεζάκια στο πεζοδρόμιο, σόμπες ομπρέλες και καρό τραπεζομάντηλα. Μαγαζιά που στην Αθήνα θα τα προσπερνούσα σαν να μην υπάρχουν. Στον κεντρικό δρόμο δεν υπάρχουν άλλες επιλογές και παρόλο που ήταν λες και βγήκαν από τη δεκαετία του '80 είχαν μια χάρη έστω και τουριστική. Το σημείο πάντως ήταν ιδανικό για people watching. Πραγματική πασαρέλα. Εκεί διαπιστώσαμε πως δεν υπάρχει αυτοκίνητο της αστυνομίας που να κυκλοφορεί χωρίς σειρήνα. Κι όταν λέμε σειρήνα δεν εννοούμε τα φώτα αλλά τη ΣΕΙΡΗΝΑ που ουρλιάζει και σου τρυπάει τα αυτιά. Fact: Κυκλοφορούν πολλά. Πάρα πολλά κι ασταμάτητα σε όλη τη πόλη. Εδώ έχει μεγάλη σημασία να προσθέσω πως η αίσθηση της ασφάλειας είναι πολύ μεγάλη. Ίσως να είναι και ψευδαίσθηση δεν ξέρω, αλλά όπως κι αν έχει το να βλέπεις παντού γύρω σου (το είδαμε και τις επόμενες μέρες) αστυνομία όλο το εικοσιτετράωρο, σαν τουρίστας αισθάνεσαι καλά. Θα μου πείτε πως μέσα στο κέντρο της πόλης με τόσο τουρισμό που τον λες και μπουλούκια χωρίς υπερβολές, δεν είναι φυσιολογικό να τους προσέχουν; Απαντώ ναι και τους δίνω πόντο.

Τα απεριτίβο τελικά δεν ήταν ακριβώς απεριτίβο αλλά ένα ποτήρι κοκκινόμαυρο κρασί που ειλικρινά δεν ξέρω τι ήταν πέρα από νόστιμο για μένα και δυο ποτήρια από αυτό το ξανθό και σκληρό (scotch νομίζω το λένε) για τις κυρίες. Α ναι… και φυσικά chips και κάτι τεράστιες τσουπωτές πράσινες ελιές που έκλεψαν τη παράσταση. Η mamma ενθουσιάστηκε. Δως της ότι καρπό θέλεις. Τους τρώει όλους. Αν είναι όμως έστω και κατ’ υποψία μαλακός θα πάει άπατος. Ντομάτα, μανταρίνι, αγγούρι, ελιά, ροδάκινο, ότι θες τέλος πάντων, αν δεν είναι άγουρος μπετόστοκος θα πάει στα σκουπίδια. Ήταν όμως θεϊκές.

37_Cin_Cin_Piaza_Venezia.jpg 38_Cin_Cin_Google.jpg

Ημέρα 1η - ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7

Με οδηγό τη πείνα

Αφού κάτσαμε και κάναμε το χάζι μας καμιά ώρα είπαμε να ξεκινήσουμε να βρούμε να φάμε κάτι μια και η ώρα είχε περάσει και είχε νυχτώσει για τα καλά πια. Ο Γκούγκλης δεν μπορώ να πως ότι βοήθησε και πολύ μια και το κόψαμε μέσα στα στενάκια. Κάτι η κούραση που άρχισε γίνεται εμφανής, κάτι η πείνα, κάτι που τα μαγαζάκια που βρίσκαμε είτε ήταν γεμάτα είτε δεν μας άρεσαν, το μάτι μας έπεσε στους χάρτες σε μια safe (λέμε τώρα) επιλογή. Mac. Θα μου πείτε ότι είναι ιεροσυλία να είσαι στη Ρώμη και να πας να φας Mac. Θα συμφωνήσω όσο δεν γίνεται. Απ’ την άλλη όμως και τι α κανς; Να κατς να σκας; Και το κόψαμε κατά κει. Έλα όμως που ο θεούλης των χαρτών είχε άλλα σχέδια! Γιατί όχι κύριε δεν είναι δυνατόν να είσαι εδώ, τόσο κοντά και εσύ να σκέφτεσαι το φαγητό που θα πάρεις πακέτο και το να γυρίσεις σπίτι να απλώσεις τις ποδάρες σου και να αναστενάζεις με κάθε μπουκιά που βάζεις στο στόμα σου. Όχι δεν επιτρέπεται. Πάρε λοιπόν στην άλλη γωνία μια Fontana di Trevi. Γιατί έτσι. Και πέσαμε πάνω της. Ήταν το μοναδικό πράγμα που δεν βλέπαμε στον χάρτη γιατί το μυαλό μας ήταν στη μασαμπούκα. Βασικά την είχαμε προγραμματίσει για την επόμενη μέρα το πρωί αλλά τι να κάνουμε τώρα; Να κάνουμε ότι δεν είδαμε; Τι λαός ήταν αυτός; Κοσμοπλημύρα. Κι αυτή η ρουφιάνα όμως, εκεί ολοφώτιστη, πεντακάθαρη, σαγηνευτική. Πως να αντισταθείς. Άπειρες οι φωτογραφίες και αγώνας να βρεις θέση μπροστά ή έστω ένα δευτερόλεπτο σ’ ένα σημείο να τραβήξεις μια πόζα χωρίς photobombing. Ωραία ήταν αλλά τα Mac μας περίμεναν.

39_Fontana_di_Trevi.jpg 40_Fontana_di_Trevi.jpg

Κι αφού τα πήραμε πακέτο πήραμε κι ένα taxi για να πάμε μια ώρα νωρίτερα σπίτι με λιγότερα από 10€. Ως γνωστό το metro εξυπηρετεί μόνο μία πλευρά της πόλης κι εμείς δεν είμασταν σ’ αυτή. Πάντως κάνουν έργα, πιθανώς και metro, σ’ όλη τη πόλη. Εργοτάξιο θυμίζει.

Απολαύσαμε που λέει ο λόγος το βραδινό μας παρακολουθώντας το διάσημο και στη γείτονα χώρα Voice. Το μόνο σχόλιο που θα κάνω είναι τα μπουμπούκια της κριτικής επιτροπής. Ναι, υπάρχουν παντού.

41_Voice.jpg

Ημέρα 2η - ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8

Ένα Ιταλικό πρωινό με πολλά σιντριβάνια

Το επόμενο πρωινό μας βρήκε να τριγυρίζουμε στην Piazza della Rupubblica ψάχνοντας να φάμε και να πιούμε κάτι για πρωινό. Εντάξει και στο σπίτι είχαμε μπινελίκια (μπισκότα, κράκερς) και καφετιέρα με κάψουλες αλλά θέλαμε κάτι πιο ντόπιο για πρωινό. Panzerotti, panini, ξέρετε τώρα… “αγνά” και νόστιμα πράγματα. Και κάπου στη Via Nazionale βρήκαμε ένα μαγαζάκι με αυτά που ζητούσαμε. Φυσικά με ένα-δύο τραπεζάκια στο πεζοδρόμιο. Ήταν Σάββατο αρκετά νωρίς το πρωί όμως και δεν είχε people watching. Φύγαμε από τον πίσω παράλληλο δρόμο τη Via del Quirinale περνώντας από τη Via delle Quattro Fontane όπου θαυμάσαμε τα υπέροχα γωνιακά σιντριβάνια, βγάλαμε πάλι φωτογραφίες και περπατήσαμε προς τη Piazza del Quirinale. Ελάχιστοι οι πεζοί μάλλον λόγω ημέρας και ώρας. Στη πλατεία αυτή βρίσκεται ο οβελίσκος του Κουρινάλε (Obelisco del Quirinale), το σιντριβάνι των Διόσκουρων (Fontana dei Dioscuri), το ανάκτορο του Κουρινάλε και το συνταγματικό δικαστήριο. Πλούσια πλατεία.

42_Quattro_Fontane.jpg 43_Quattro_Fontane.jpg 44_Piazza_del_Quirinale.jpg 45_Piazza_del_Quirinale.jpg

Παρεμπιπτόντως, είναι εντυπωσιακό το πόσες πλατείες έχει αυτή η πόλη. Κατεβήκαμε τις σκάλες στη δεξιά πλευρά της πλατείας και αφού στρίψαμε δεξιά δύο στενά μετά ξαναβρεθήκαμε στη Fontana di Trevi. Αυτή τη φορά πρωί και με άπειρο κόσμο. Την ξανάδαμε λοιπόν απ’ όλες τις γωνίες. Απ’ όπου μπορούσαμε δηλαδή. Η mamma πάντως πέταξε και το κέρμα της και το καταχάρηκε.

46_fontana_di_Trevi.jpg 47_fontana_di_Trevi.jpg

Βρεθήκαμε να περνάμε μέσα από ένα πολυκατάστημα τη Galleria Alberto Sordi και να βγαίνουμε στην Piazza Colona. Η Galleria ήταν επιμελώς προσεγμένη και άκρως εντυπωσιακή. Ταλαιπωρήσαμε λίγο τους αυχένες μας κοιτώντας τόση ώρα τη γυάλινη τύπου βιτρό οροφή και τις σκαλιστές λεπτομέρειες ψηλά στους τοίχους. Χαλάλι όμως. Η έξοδος μας οδήγησε στη Piazza Colonna. Ακόμη μια πλατεία με αρκετό κόσμο. Εκεί η mamma είδε ένα κατάστημα κινητών τηλεφώνων και σκέφτηκε να αγοράσει ένα προστατευτικό τζαμάκι για το καινούργιο της τηλέφωνο. Την παραμονή του ταξιδιού το κινητό της τηλέφωνο άρχισε να διαμαρτύρεται και να φωνάζει ότι δεν θέλει να πάει ταξίδι κι έτσι αναγκάστηκε να αγοράσει τελευταία στιγμή άλλο. Μπαίνουμε μέσα λοιπόν κι η ευγενέστατη υπάλληλος αφού βρήκε το κατάλληλο τζαμάκι μας ανακοινώνει και τη τιμή. 30 ολόκληρα ευρώ. Ποιος ήρθε; Τι καιρό θα κάνει αύριο; Έκλεισα το θερμοσίφωνο; Πως είπατε; «Μου ξαναλέτε παρακαλώ τη τιμή γιατί δεν κατάλαβα;» «30€. Αλλά αν πάρετε δύο θα σας κάνω έκπτωση, 50€ και τα δύο.» Και παίρνει ένα σφυράκι και αρχίζει να κοπανάει (μαλακά) ένα δείγμα που είχαν. «Είδατε πόσο καλό είναι; Δεν παθαίνει τίποτα». «Ναι αλλά θα πάθουμε εμείς», λέω από μέσα μου. «Ευχαριστούμε πολύ θα το σκεφτούμε», της είπαμε και αποχωρήσαμε. Τι ακριβώς πουλάνε αυτά τα μαγαζιά; Ποτέ μου δεν κατάλαβα. Εκτός κι αν στα τζαμάκια έχουν βάλει καμιά ύποπτη σκόνη (ξέρετε τι εννοώ) και η λέξη τζαμάκι είναι το σύνθημα. Ευχαριστούμε και πάλι, δεν θα πάρουμε.

48_galeria.jpg 49_galeria.jpg 50_colona.jpg

Ημέρα 2η - ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9

Μνημεία και ακόμα πιο πολλά σιντριβάνια

Η συνέχεια της διαδρομής μας ήταν μέσα από στενάκια με προορισμό το Πάνθεον. Δηλαδή Piazza della Rotonda και Pantheon. Εντάξει. Ένα σοκ το παθαίνεις. Άλλο ένα μεγαθήριο που άσχετα με το τι έχει περάσει μέσα από τους αιώνες, τι συντηρήσεις του έχουν κάνει, στέκει εκεί όρθιο, μπαρουτοκαπνισμένο (από το χρώμα του) αλλά ζωντανό μπροστά σου. Είναι τελικά ολοφάνερο πως οι άνθρωποι της εποχής εκείνης, άλλοι μεγαλοπιανόντουσαν και δημιουργούσαν γιγάντειες κατασκευές για να δείξουν τη δύναμή τους, άλλοι έχτιζαν για να φτάσουν το θεό κι άλλοι για να φοβίσουν τους αντιπάλους τους. Κι αυτό πιστεύω ισχύει για όλους τους ανθρώπους του πλανήτη. Και τα κατάφεραν. Η ουρά ατελείωτη. «Τι λέτε θα μπούμε;» «Μπα, δεν βλέπεις πόσο κόσμο έχει;» Κι αφήσαμε λοιπόν τη σειρά μας σε άλλους.

51_pantheon.jpg 52_pantheon.jpg 53_pantheon.jpg

Ξέρω πως είναι πολλά αυτά που δεν είδαμε. Κυρίως τους εσωτερικούς χώρους των μνημείων. Οι λόγοι όμως που το κάναμε είναι προφανείς. Πρώτα απ’ όλα δεν υπήρχε ο απαιτούμενος χρόνος για να δούμε τόσα πράγματα. Βάλε σ’ αυτό και το κόστος το οποίο δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητο. Επιπλέον ναι μεν μας αρέσει να τα βλέπουμε αλλά δεν ήρθαμε για ιστορικό τουρισμό ή τουλάχιστον μόνο γι’ αυτό. Η mamma είχε δηλώσει πως θέλει να έχει το χρόνο της για να ζήσει το σφυγμό της πόλης και των ανθρώπων της. Και όλοι συμφωνήσαμε μ’ αυτό. Άρα όλα καλά. Προσωπικά μόνο για ένα πράγμα μετάνιωσα – και όπως αποδείχθηκε αργότερα και η mamma και ο Μόγλης - που το αφήσαμε έξω έστω και τελευταία στιγμή παρ’ όλο που το είχαμε στο πρόγραμμα. Αλλά θα επανέλθω αργότερα.

Η συνέχεια της διαδρομής μας ήταν η αναμενόμενη. Κόψε από εδώ, στρίψε από εκεί, μπροστά μας αναδύθηκε μια τεράστια πλατεία η περιβόητη Piazza Navona με τα διάσημα τρία σιντριβάνια της. Τη Fontana del Moro (σιντριβάνι του Μαυριτανού), τη Fontana dei Quattro Fiumi (σιντριβάνι των τεσσάρων ποταμών) και τη Fontana del Nettuno (σιντριβάνι του Ποσειδώνα). Δεν θα αναλύσω τώρα τα σιντριβάνια και την καλλιτεχνία τους. Απλώς θα πω πως είναι εκπληκτικά. Η Ρώμη είναι γεμάτη σιντριβάνια και απ’ όσο γνωρίζω σχεδόν όλες οι ευρωπαϊκές πόλεις που έχω πάει. Η Ρώμη έχει τα πρωτεία. Κι αν το σκεφτεί κανείς γιατί έχουν τόσα σιντριβάνια, νομίζω πως οι περισσότεροι θα συμφωνήσουμε ότι προσδίδουν μια νότα χαράς σε μικρούς και μεγάλους, είναι συνήθως σύμβολα συνυφασμένα με την ιστορία του τόπου και η κίνηση του νερού πέρα από τους όποιους συμβολισμούς, προσδίδει μια νότα δροσιάς. Απλοϊκή εξήγηση αλλά εμένα με καλύπτει. Θυμάμαι και εκείνον τον ανεκδιήγητο δήμαρχο της Αθήνας που έκλεισε όλα μας τα σιντριβάνια (ακόμα και στην Ερμού) λέγοντας πως η Αθήνα και ο κόσμος της δεν χρειάζονται σιντριβάνια.

54_navona.jpg 55_navona.jpg 56_navona.jpg 57_navona.jpg

Ημέρα 2η - ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10

Ψώνια, το phantom και οι νεόνυμφοι

Τι να πω για τη Piazza Navona; Η λαοθάλασσα δεν αφήνει πολλά περιθώρια να την απολαύσουν τα μάτια μας. Ακόμα και τα κτίρια που την περικλείουν, ακόμα κι αυτά που δεν είναι μνημεία, λειτουργούν με τέτοιο τρόπο που είναι μέρος του χαρακτήρα της πλατείας αυτής. Οι μικροπωλητές είναι κι εδώ άπειροι. Μαντήλια, γκατζετάκια, θέματα ζωγραφικής, μαγνητάκια και… τι άλλο; Powerbanks. Εδώ απέκτησα το δεύτερο powerbank (ίδιο με το πρώτο) στην ίδια ακριβώς τιμή με την ίδια ακριβώς τακτική. Α ναι, πήρα κι ένα μαντήλι-κασκόλ-πασμίνα-δεν ξέρω τι, που έχει πάνω σχέδια της πόλης και γράφει Roma για τη μία γιαγιά μας. Κάτσαμε λοιπόν σ’ ένα από τα café bar που ουσιαστικά σερβίρουν τα πάντα για να πιούμε κι ένα aperitivo. Όχι τίποτα άλλο αλλά το είχα καημό. Να είμαι στη Ρώμη και να μην πιω ένα Aperol; Είμαι ένας από αυτούς που ανακάλυψαν πολύ πρόσφατα το Aperol και δηλώνω χωρίς καμία ντροπή ότι είναι εξαιρετικό. Ίσως όχι εδώ σ’ αυτό το μαγαζί. Αλλά είναι εξαιρετικό. Εκεί λοιπόν που χαχανίζαμε με τα ποτάκια μας και την καλή μας διάθεση παραλίγο να είχαμε κι ένα ατύχημα. Σηκώθηκα ο καλός σου να πάω τουαλέτα και παραλίγο να πάρω αγκαλιά και να σηκώσω στον αέρα τη σερβιτόρα για ένα τριπλό άξελ. Τα τραπέζια που καθόμασταν ήταν τοποθετημένα πάνω σε μια ξύλινη υπερυψωμένη κατασκευή όπου εγώ δεν είδα το σκαλί και έφυγα με μπλοζόν τύπου Σαργκάνη (παλιός άχαστος τερματοφύλακας με το παρατσούκλι Phantom). Το έσωσα όμως. Με δυο τρία παραπατήματα και στο τέλος με δυο τρία δευτερόλεπτα αμφίβολης ισορροπίας, ναι το έσωσα. Ούτε που το άγγιξα το κοριτσάκι. Μετά από λίγο να κι ένα νεόνυμφο ζευγάρι με το φωτογράφο τους σε περιοδεία στη Piazza Novara. Ο Γαμπρός με κουστούμι και ανθοδέσμη και η νύφη με λευκό πολύ μακρύ (παλιομοδίτικο νομίζω) νυφικό και τούλι στο κεφάλι. Ωραία εικόνα. Δεν ξέρω αν ήταν αληθινή εικόνα ή τουριστική attraction ας πούμε του δήμου. Πάντως ήταν ωραία εικόνα και αφού σηκώθηκα, τους πλησίασα, τους ζήτησα να ποζάρουν για μένα -πράγμα που έκαναν- και τους ευχήθηκα τα καλύτερα.

58_aperitivo.jpg 59_wedding.jpg

Ημέρα 2η - ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11

Ένα κράτος εν κράτει

Είχε έρθει η ώρα όμως του Βατικανού και το ραντεβού μας ήταν για τις 3. Πήγαμε λοιπόν στο σημείο συγκέντρωσης που ήταν και το γραφείο που συνεργαζόταν με το getyourguide και μετά από μια καθυστέρηση περίπου 30 λεπτών ήρθε η ξεναγός μας, μας κόλλησαν τα αναγνωριστικά αυτοκόλλητα στο πέτο, μας είπε τη διαδικασία που θα ακολουθήσουμε, τι να κάνουμε αν χαθούμε κ.λπ. και πήγαμε στην είσοδο. Το γραφείο ήταν σχεδόν απέναντι από την είσοδο οπότε σε 2 λεπτά ήμασταν εκεί. Τρομάξαμε λίγο με αυτό που είδαμε και λέγεται ουρά αλλά η Lucy μας καθησύχασε λέγοντάς μας να την ακολουθήσουμε. Πράγματι προσπεράσαμε την ουρά και βρεθήκαμε στο εσωτερικό όπου μετά τους ελέγχους, την παραλαβή των ακουστικών και τη διάσχιση μιας αίθουσας-διαδρόμου με βυζαντινές εικόνες βγήκαμε σ’ ένα αίθριο όπου μας η Lucy μας μάζεψε γύρω της και για μισή ώρα μας μιλούσε για τη ζωή και τα έργα του Μιχαήλ Άγγελου. Δεν λέω, ήταν οργανωμένη. Ακόμα και πλαστικοποιημένες φωτογραφίες μας μοίρασε για να βλέπουμε αυτά που έλεγε -και τα έλεγε καλά- αλλά ήταν too much information. Όποιος ήθελε να εμβαθύνει μπορούσε και να τα διαβάσει. Εκεί νομίζω χάθηκε αρκετός χρόνος που όπως αποδείχθηκε θα ήταν πολύ πιο χρήσιμος αργότερα. Το πρόγραμμα της ξενάγησης ήταν 3 ώρες και ήδη είχε χαθεί η μία. Στη συνέχεια μπήκαμε στην Αιγυπτιακή πτέρυγα (η κάθε πτέρυγα ή μουσείο έχει πολλές αίθουσες) όπου θαυμάσαμε σαρκοφάγους, μούμιες, αγάλματα, πήλινα σκεύη και θραύσματα. Εκπληκτική συλλογή κλοπιμαίων. Η δήλωση αυτή είναι δική μου και αφορά όλο το περιεχόμενο των μουσείων του Βατικανού απ’ όπου κι αν προέρχεται. Βέβαια μπορεί να πει κανείς -και είναι σωστό- ότι με αυτό το τρόπο διασώθηκαν και συντηρήθηκαν μοναδικοί θησαυροί. Από την άλλη όμως δεν τους ανήκουν και τους χρησιμοποιούν σαν ανεξάντλητη πηγή εσόδων. Δεν ξέρω τι άλλο να σκεφτώ… Μου άρεσε πολύ αλλά είχα και πολλές αρνητικές σκέψεις. Περάσαμε νομίζω από μία Ετρουσκική συλλογή και μπήκαμε στην επόμενη πτέρυγα με πολλά αγάλματα και εκθέματα κάθε είδους από την ελληνιστική και Ρωμαϊκή περίοδο. Ένα κόλλημα πάντως με την Αρχαία Ελλάδα το είχαν. Ο Διόνυσος έτσι, ο Διόνυσος γιουβέτσι, με το τσιράκι του τον κοντό (δεν θυμάμαι πως τον λένε), με κέρατα και χωρίς κέρατα, ο Ηρακλής κορμάρα, η Άρτεμις η σεμνή, η Αφροδίτη η ξετσίπωτη… απίστευτη και αστείρευτη συλλογή. Εντυπωσιακότερα όμως όλων για μένα ήταν τα φρέσκο (αν το λέω σωστά) των οροφών. Δεν χόρταινες να θαυμάζεις τις ζωγραφιές τους. Πόσες χιλιάδες ώρες καταπληκτικής δουλειάς είχαν ρίξει οι καλλιτέχνες και πόσα λεφτά οι πάπες της κάθε περιόδου για να κάνουν το κομμάτι τους! Αφού στο τέλος ξεχάσαμε και το αυχενικό. Καλή άσκηση. Πρέπει να πω όμως ότι η Lucy δεν περίμενε. Τα πέρναγε όλα με ρυθμό έντονου βάδην κι αν καθυστερούσες έστω και λίγο απλά την έχανες. Βέβαια κράταγε τη λαχανί ομπρελίτσα της σαν φάρο για να την βλέπεις αλλά παρόλα αυτά την έχανες. Ήταν λίγες οι στάσεις που έκανε για να πει δυο λόγια για συγκεκριμένα εκθέματα που κι αυτές μάλλον άκυρες ήταν καθώς με τόσο κόσμο ήταν δύσκολο να μείνεις γύρω της και να ακούσεις προσεκτικά τι έλεγε. Συνέχεια είχαν οι αίθουσες των ταπισερί-χαλιών και των χαρτών. Τα μεγέθη και των χαλιών και των χαρτών είναι αξιοθαύμαστα. Βασικά αναρωτιόμουν σε τι διάολο αίθουσες έστρωναν τέτοια χαλιά; Πόσο πλεμπαίοι είμαστε πια; Καπέλα Σιστίνα. Εδώ τώρα τι να πω; Απλώς τίποτα. Πάντως λίγες φωτογραφίες στη ζούλα τις τραβήξαμε. Εμείς και άλλοι χίλιοι. Ήταν το μοναδικό μέρος που απαγορευόταν η φωτογράφιση. Μετά από μερικούς ακόμα διαδρόμους βγήκαμε στη πλατεία του Αγίου Πέτρου. Εκεί η Lucy αφού μας μάζεψε πάλι γύρω της και είπε τα δικά της μας χαιρέτησε κι έφυγε. Ούτε φιλοδώρημα ζήτησε (δεν ξέρω αν ήταν μέσα στη τιμή) ούτε και κανείς έκανε κίνηση να δώσει. Εγώ είχα προνοήσει να έχω βάλει στη τσέπη ένα ποσό για το σκοπό αυτό και μάλιστα όταν με είδε η mamma να το ετοιμάζω μου έβαλε χέρι. «Τι κάνεις εκεί;» μου λέει. «Τα ετοιμάζω για να τα έχω εύκαιρα για τον ξεναγό», της απάντησα. «Για ποιο λόγο;» με ξαναρωτάει. «Βρε καλή μου στο τέλος μιας ξενάγησης είθισται να δίνουμε φιλοδώρημα στον ξεναγό.» Στράβωσε αλλά δεν είπε τίποτα άλλο. Η Lucy πάντως ήταν υπεράνω. Στη Βασιλική του Αγίου Πέτρου μείναμε αρκετά. Η Lucy, το πρακτορείο αλλά και το getyourguide μας είχαν προειδοποιήσει ότι μπορεί να μην είναι εφικτή η είσοδός μας εκεί για λόγους που κανείς δεν ήξερε. Μάλλον εξαρτιόταν από τις διαθέσεις του Αγίου. Είμασταν τυχεροί λοιπόν και χωρίς ξεναγό την απολαύσαμε όσο μπορούσαμε. Ένα tip που μπορώ να σας δώσω αν και με κάποια επιφύλαξη είναι πως εάν μπείτε με group στο Βατικανό μπορείτε να τριγυρίζετε όπου θέλετε για όσο θέλετε αρκεί βέβαια να μην σας ενδιαφέρει αν χάσετε τον ξεναγό και να ξέρετε που να πάτε. Οι αίθουσες-μουσεία είναι δαιδαλώδεις οπότε αν ξέρετε πως να κινηθείτε μπορείτε να δείτε περισσότερα πράγματα ή να εστιάσετε σε συγκεκριμένα θέματα, θεωρητικά σε απεριόριστο χρόνο. Κανείς δεν θα σας πει τίποτα. Αυτά.

Τις ημέρες που ήμασταν στη Ρώμη ο πάπας Φραγκίσκος νοσηλευόταν στο νοσοκομείο. Όλες αυτές τις μέρες καθημερινά στις 9 το βράδι ο κόσμος μαζευόταν στην πλατεία του Αγίου Πέτρου για να προσευχηθεί γι’ αυτόν. Για το λόγο αυτό είχαν τοποθετήσει εκατοντάδες καρέκλες στην πλατεία σε πλήρη στοίχιση και αρμονία.

60_vatican.jpg 61_vatican.jpg 62_vatican.jpg 63_vatican.jpg 64_vatican.jpg 65_vatican.jpg 66_vatican.jpg 67_vatican.jpg 68_vatican.jpg 69_vatican.jpg 70_vatican.jpg 71_vatican.jpg 72_vatican.jpg 73_vatican.jpg 74_vatican.jpg 75_vatican.jpg 76_vatican.jpg 77_vatican.jpg 78_vatican.jpg 79_vatican.jpg 80_vatican.jpg 81_vatican.jpg 82_vatican.jpg 83_vatican.jpg 84_vatican.jpg

Ημέρα 2η - ΚΕΦΑΛΑΙΟ 12

Δείπνο αλλά Ιταλικά

Είχε αρχίσει να σκοτεινιάζει πια όταν βγήκαμε πάλι στη πλατεία του Αγίου Πέτρου. Η κούραση ήταν ήδη μεγάλη και το taxi ήταν μάλλον μονόδρομος. Εκεί αποδείχθηκε δυσκολάκι να βρεθεί ένα. Ένα που σταμάτησε αφού του είπα που θέλουμε να πάμε (σπίτι) μου είπε προκαταβολικά μια τιμή που φάνηκε κάπως. Όταν τον ρώτησα αν θα βάλει ταξίμετρο, μου απάντησε όχι και τον άφησα να φύγει. Μετά ανέλαβε ο Μόγλης και το uber σε 15 λεπτά ήταν εδώ. Πήγαμε σπίτι, απλώσαμε λίγο τα πόδια μας, εγώ ήπια το εσπρεσάκι μου και ήμουν έτοιμος. Mamma και Μόγλης όμως είχαν άλλη άποψη. Πάμε να βρούμε κάτι να φάμε και μαζευόμαστε νωρίς για ξεκούραση. Ok, δεκτόν. Δεν δυσκολευτήκαμε. Στη Ρώμη ως γνωστό θα βρεις να φας κάτι κυριολεκτικά παντού. Και το “πάμε να βρούμε κάτι” με τον Γκούγκλη μας οδήγησε δυο τετράγωνα παρά κάτω σε ένα όμορφο εστιατόριο (The Bramble Bar & Kitchen) που έτρωγαν ντόπιοι. Δεν το συζητήσαμε. Μπήκαμε, καθίσαμε, παραγγείλαμε και μας σέρβιραν πολύ γρήγορα. Λαζάνια με σάλτσα ντομάτας και βασιλικό για μένα, φιλετάκια κοτόπουλου για το Μόγλη, πίτσα custom made για τη mamma και πράσινη σαλάτα με προσούτο. Ο κατάλογος με τις πίτσες ήταν πλούσιος αλλά δεν είχε αυτή τη ρημάδα την απλή (τυρί, ζαμπόν ή μπέικον) που τρώει η mamma. Το λέμε στη σερβιτόρα και μας λέει «Nessun problema. Lo faremo subito per te – Κανένα πρόβλημα, θα σας τη φτιάξουμε». Εννοείται ότι την έφτιαξαν και μάλιστα γρήγορα. Εντάξει δεν ήταν και κάτι. Μια μαργαρίτα που της έβαλαν από πάνω άψητο ζαμπόν. Καλή ήταν πάντως. Α… και τα leftovers πακέτο.

85_Bramble_Google.jpg 86_Bramble.jpg 87_Bramble.jpg 88_Bramble.jpg 89_Bramble.jpg

Επιστρέψαμε στο σπίτι κάνοντας στάση σ’ ένα super market που ήταν ανοιχτό και το βράδι. Αφού πήραμε ότι χρειαζόμασταν είπαμε να πάρουμε κι ένα ποτό για να το πιούμε στο σπίτι αφού δεν θα ξαναβγαίναμε. Χωρίς να πω τι πήραμε, θα πω μόνο ότι είχε 5€ φθηνότερα από την Ελλάδα. Επιστροφή στο σπίτι λοιπόν -έχετε δει ποτέ αυτοκινούμενο εργαστήριο tattoo; Αν όχι δείτε τώρα- ποτάκι, τηλεόραση, λίγο διάβασμα και ύπνο.

90_tatoo.jpg

Ημέρα 3η - ΚΕΦΑΛΑΙΟ 13

Stairway to heaven

Το πρωινό μας βρήκε στο Snack Bar Gastronomia στην Piazza dell'Indipendenza να πίνουμε τον καφέ μας και να τρώμε τα panini μας. Εδώ πρέπει να αναφέρω ότι η mamma θα έκανε μια μεγάλη υπέρβαση. Δέχθηκε να πάμε στον επόμενο προορισμό μας με metro. Ποια; Η mamma! Που στην Αθήνα πρέπει να υπάρχει εξαιρετικός λόγος για να πάρει τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Δηλαδή δεν μπαίνει. Άσε που δεν ξέρει να τα χρησιμοποιήσει. Τι πάει που, πως χτυπάμε εισιτήριο κ.λπ. Termini λοιπόν και κόκκινη γραμμή για Piazza di Spagna.

91_breakfast.jpg

Βασικά η Piazza di Spagna είναι το σημείο που ξεκινάει η Scalinata di Trinità dei Monti (σκάλα) που οδηγεί στη Piazza della Trinità dei Monti και στην ομώνυμη εκκλησία. Όλος ο κόσμος όμως όταν αναφέρεται στα σκαλιά λέει Piazza di Spagna. Ξανά μανά φωτογραφίες, άπειρος κόσμος, αστυνομία παντού. Αστυνομία και στις σκάλες. Πράγματι αν καθίσεις περισσότερο από ένα λεπτό έρχονται και σε σηκώνουν. Το είχα ακούσει αυτό και μου είχε φανεί υπερβολικό αλλά το είδα. Ωραία και η θέα από τη πλατεία-βεράντα της εκκλησίας στην οποία μπήκαμε μέσα. Δεν είχε λειτουργία εκείνη τη στιγμή αλλά η γνωστή εκκλησιαστική μουσική ακουγόταν διακριτικά και μαζί με τα αναμμένα κεροκαντηλάκια που ανάβουν οι πιστοί μπορώ να πω πως υπήρχε μια ωραία ατμόσφαιρα. Χρησιμοποιώ τον όρο “ωραία” γιατί ο όρος “κατανυκτική” που ταιριάζει καλύτερα, μάλλον δεν ταιριάζει σε μένα που δεν θεωρώ τον εαυτό μου πιστό αλλά κατά παράδοση θρησκευόμενο. Παρ’ όλα αυτά ήταν πολύ όμορφα. Δεν έχω επισκεφτεί και πολλές εκκλησίες ή ναούς άλλων δογμάτων-θρησκειών αλλά η εντύπωση που έχω σχηματίσει για τις εκκλησίες των καθολικών είναι πως σου χαρίζουν απλόχερα λίγες στιγμές ηρεμίας και ευκαιρίες περισυλλογής ή προσευχής ή ότι έχει ανάγκη ο καθένας, ασχέτως αν αυτά οφείλονται σε μια καλή σκηνοθεσία ή όχι. Πλατιάζω όμως και υπεραναλύω χωρίς λόγο. Πάμε παρακάτω.

92_Spagna.jpg 93_Spagna.jpg 94_Spagna.jpg 95_Spagna.jpg 96_Spagna.jpg 97_Spagna.jpg 98_Spagna.jpg

Ημέρα 3η - ΚΕΦΑΛΑΙΟ 14

Ξενάγηση haute couture

Σειρά είχε η περίφημη Via dei Condotti. Ακριβώς απέναντι από τη Scalinata ξεκινάει ο πιο ακριβός δρόμος της Ρώμης από άποψη marketing. Όλες οι φίρμες βρίσκονται εδώ. Τα πιο ακριβά καταστήματα όλα συγκεντρωμένα σ’ αυτό το δρόμο άντε κι σ’ ένα δυο ακόμα. Εδώ βρίσκεται και το διάσημο “Antico Caffe Greco”. Αυτός ο δρόμος είναι ένα αξιοθέατο από μόνος του. Όχι λόγω αρχιτεκτονικής αλλά λόγω των επιγραφών και των βιτρινών των καταστημάτων. Ο κόσμος που πηγαινοέρχεται είναι άπειρος. Δεν πιστεύω πως όλοι αυτοί ψωνίζουν -ούτε καν- αλλά εδώ κολλάει η παροιμία «φάτε μάτια ψάρια…». Και κάθε κατάστημα εννοείται πως έχει πόρτα ασφαλείας, άθραυστες τζαμαρίες και ένα δυο φουσκωτούς-μοντέλα, αγέλαστους να στέκονται εσωτερικά της κάθε εισόδου. Αν το δει κανείς συνολικά σαν attraction έχει τη πλάκα του. Ο Μόγλης όμως έχει πιο ταπεινά ένστικτα. Ήθελε να δει κι ένα κατάστημα ρούχων μιας γνωστής λαϊκής πολυεθνικής αλυσίδας. Όχι για ψωνίσει απαραίτητα αλλά για να έχει άποψη και μέτρο σύγκρισης για τα εν Ελλάδι καταστήματα αυτής της αλυσίδας. Ο Γκούγκλης με αρκετή δυσκολία μας βοήθησε να κινηθούμε μέσα από στενοσόκακα και τελικά να το βρούμε. Στόχος επετεύχθη.

99_Condotti.jpg 100_Condotti.jpg 101_Condotti.jpg 102_Condotti.jpg 103_Condotti.jpg 104_Condotti.jpg

Ημέρα 3η - ΚΕΦΑΛΑΙΟ 15

Μια μεγάλη ήττα

Από τη πρώτη μέρα είχα γίνει κουραστικός να λέω ότι πρέπει να δοκιμάσουμε κι ένα τζελάτο. Για κάποιο περίεργο λόγο καμία τους δεν είχε συγκινηθεί με τη λέξη τζελάτο παρ’ όλο που αυτές είναι οι λάτρεις του παγωτού κι όχι εγώ. Ακόμα δεν έχω καταλάβει τι τους συνέβη. Τέλος πάντων φεύγοντας από τη φωλιά της μόδας και κατευθυνόμενοι προς τη Piazza del Popolo αποφασίσαμε να φάμε αυτό το τζελάτο σ’ ένα μαγαζί στο δρόμο μας. Τα γνωστά, δυο-τρία τραπεζάκια έξω και τα παγωτά μας. Δεν ενθουσιάστηκα. Μπορεί να μην ήταν καλό μαγαζί, μπορεί να μην διάλεξα τις καλύτερες γεύσεις, δεν ξέρω… είχε μια ωραία υφή αλλά μέχρι εκεί.

105_gelato.jpg

Piazza del Popolo. Άλλη μια τεράστια πλατεία. Άλλος ένα οβελίσκος. Ωραία απλωσιά. Κι εδώ είχε πολύ κόσμο, με άλλους να κάθονται σε ότι σκαλάκι ή πεζουλάκι βρήκαν, άλλοι μαζί με μας να φωτογραφίζονται σε κάθε πλευρά της πλατείας σε κάθε δυνατή γωνία κι άλλοι να περπατάνε γύρω γύρω χαζεύοντας το κόσμο. Εκεί βρίσκεται και η Porta del Popolo, μια τεράστια πύλη-αψίδα του 16ου αιώνα. Εδώ το πλάνο μας έλεγε να επισκεφτούμε τη Villa Borghese. Ένα τεράστιο πάρκο με μουσεία, αρχαία μνημεία, μία μικρή λίμνη και φυσικά πολύ πράσινο. Αυτό λοιπόν είναι που μετανιώσαμε που δεν είδαμε το οποίο ανέφερα παραπάνω. Από την πλατεία καταλαβαίνει κανείς πως για να φτάσει στο πάρκο έχει αρκετό ανηφορικό περπάτημα εφόσον βρίσκεται σε διαφορετικό υψομετρικό επίπεδο. Εμείς ήμασταν ήδη αρκετά κουρασμένοι, ζεσταμένοι και διψασμένοι καθώς η μέρα ήταν αρκετά ζεστή και βλέποντας πως από τη πλατεία ξεκινάει μια σκάλα που σε ανεβάζει στο πρώτο επίπεδο του λόφου που βρίσκεται ένας περιφερειακός δρόμος, μπορώ να πω πως κωλώσαμε λιγάκι γιατί είχε πολύ ανηφορικό δρόμο ακόμα. Παρ’ όλα αυτά είπαμε να δοκιμάσουμε και βλέπουμε. Κανείς μας όμως δεν ήταν ιδιαίτερα ζεστός ώστε να παρασύρει και τους άλλους κι έτσι βρεθήκαμε στο πρώτο επίπεδο ελαφρώς εκνευρισμένοι να ψάχνουμε για νερό γιατί όπως είναι φανερό δεν είχαμε προνοήσει να έχουμε μαζί μας. Φυσικά εκεί δεν υπήρχε τίποτα. Η mamma μέχρι και δημόσια βρύση έψαχνε, σαν αυτές που υπάρχουν παντού στη Ρώμη και που παρέχουν συνεχώς πόσιμο νερό. Αμ δε. Το αποτέλεσμα ήταν βγάλουμε μερικές πανοραμικές φωτογραφίες της πλατείας από ψηλά και να αποχωρήσουμε ηττημένοι. Κατεβήκαμε πάλι στην πλατεία και περνώντας μέσα από τη πύλη κατευθυνθήκαμε στο σταθμό του metro Flaminio για επιστροφή στη βάση μας στο Termini.

106_Popolo.jpg 107_Popolo.jpg 108_Popolo.jpg 109_Popolo.jpg 110_Popolo.jpg

Ημέρα 3η - ΚΕΦΑΛΑΙΟ 16

Youth is vintage

Όπως προ είπα η mamma ουδεμία σχέση έχει με τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Δεν μπορώ να πω ότι άλλαξε γνώμη αλλά οι παραχωρήσεις που έκανε ήταν για κείνη πολύ μεγάλες. Της βγάλαμε το καπέλο. Αφού φτάσαμε στο Termini σειρά είχε να βρούμε και να πάρουμε λεωφορείο! Γνωρίζαμε ότι για τον επόμενο προορισμό μας υπάρχει λεωφορείο που θα μας πάει εύκολα και σχετικά γρήγορα. Η πλατεία του Termini είναι τεράστια και γεμάτη νησίδες με στάσεις που είναι αφετηρίες και τέρμα για πολλές λεωφορειακές γραμμές. Ψάχνοντας λοιπόν ο Μόγλης πρώτος εντόπισε τη στάση του Η36 το οποίο ήταν εκεί. Σχεδόν αμέσως μόλις επιβιβαστήκαμε ξεκίνησε για Trastevere. Η διαδρομή πρέπει να ήταν γύρω στα 20-25 λεπτά και ήμασταν τυχεροί που δεν ήταν γεμάτο. Ποιος θα την άκουγε τη mamma!

Μας είχαν πει πως μόλις το λεωφορείο περάσει το ποτάμι κατεβείτε όπου θέλετε και είστε στο Trastevere, πράγμα που κάναμε στην πρώτη στάση μετά το ποτάμι. Η διαφορά αυτής της συνοικίας με ότι είχαμε δει ήδη στο κέντρο της Ρώμης ήταν εμφανέστατη. Από την αρχιτεκτονική και το χρώμα των κτιρίων και των σπιτιών, των δρόμων, ακόμα και των πεζοδρομίων όπου φυσικά υπήρχαν. Φυσικά και δεν έλειπαν οι τουρίστες αλλά εδώ κυκλοφορούσαν και ντόπιοι, ιδιαίτερα νέοι άνθρωποι. Εν ολίγοις είναι αυτό που λένε η μποέμ συνοικία της Ρώμης. Σε κάποια σημεία θυμίζει λίγο την Πλάκα. Σε κάποια άλλα είναι πιο μοντέρνα χωρίς υπερβολές. Κάπου αλλού η ατμόσφαιρα κυρίως εξαιτίας των μαγαζιών και των νέων βγάζει κάτι πιο εναλλακτικό. Το μάτι του Μόγλη το εντόπισε αμέσως. Ένα vintage κατάστημα με μεταχειρισμένα ρούχα, ρούχα από νέους καλούς -μπορεί και όχι- σχεδιαστές, που σερβίρει ποτά, που χορεύεις, με κατασκευαστές κοσμημάτων, με πούρα, με φώτα που χορεύουν και δυνατή μουσική από DJ και ενίοτε live, με photo booth και δεν ξέρω κι εγώ τι άλλο. Φυσικά και μπήκαμε. Μπορούσαμε να κάνουμε αλλιώς; Ο Μόγλης μαζί με τη mamma δοκίμαζε διάφορα κι εγώ τριγύρναγα σαν βλάχος που ήρθε από το χωριό. Προσωπικά δεν ενθουσιάστηκα με τα προϊόντα, άλλωστε δεν απευθύνονται σε ανθρώπους σαν κι εμένα. Ενθουσιάστηκα όμως με αυτή τη συλλογική προσπάθεια που είχε τόση κινητικότητα, φρεσκάδα και ζωντάνια. Κι όπως τελικά διάβασα κάπου πρόκειται για μια κολεκτίβα διαφόρων καλλιτεχνών και μικροεμπόρων όπου με γνώμονα το «η ισχύς εν τη ενώση» δημιούργησαν αυτό το μαγαζί κυνηγώντας ο καθένας το δικό του όνειρο. Μπράβο. Νομίζω πάντως πως λειτουργεί μόνο Σαββατοκύριακα. Εκ των υστέρων έμαθα ότι τέτοια μαγαζιά υπάρχουν και σε άλλες πόλεις.

Περισσότερες λεπτομέρειες στο Insta alcazar_live 和 merkat_roma

111_Trastevere.jpg 112_Alkazar.jpg

Ημέρα 3η - ΚΕΦΑΛΑΙΟ 17

Λίγο ρομάντσο


Κάπως, κάπου, κάποτε βρεθήκαμε στο ποτάμι. Ήταν ένα σοκ. Καθ’ όλη τη διάρκεια της βόλτας μας πλάι στο ποτάμι δεν νομίζω να κλείσαμε το στόμα μας. Όχι επειδή μιλούσαμε, αλλά επειδή θαυμάζαμε. Μια άλλη εικόνα εντελώς διαφορετική. Την λες ρομαντική. Την λες όμορφη. Την λες χαλαρωτική. Την λες μυστήρια. Δεν ξέρω… ο καθένας ό,τι βλέπει. Σε κάποια σημεία νόμιζα ότι έβλεπα ένα πίνακα ζωγραφικής. Στη μια όχθη να καθρεπτίζονται καλοδιατηρημένα παραδοσιακά κτίρια, στην άλλη όχθη να γέρνουν τα γυμνά κλαδιά τους τα δέντρα λες και έψαχναν να βρουν το νερό και στη μέση ο ποταμός να ρέει ήρεμα και αθόρυβα τα πρασινωπά νερά του. Λίγο Άρλεκιν το έκανα αλλά δεν πειράζει. Οι όμορφες εικόνες είναι για τις βλέπεις, όχι για να τις λες.

113_Trastevere.jpg 114_Trastevere.jpg 115_Trastevere.jpg

Ξαναμπήκαμε στα στενά στενάκια του Trastevere στα οποία δεν κυκλοφορούν αυτοκίνητα. Δεν ξέρω αν απαγορεύεται αλλά όπως κι αν έχει δεν χωρούν. Εννοώ ότι είναι τόσο στενά που πραγματικά δεν χωρούν. Μπαράκια, ταβερνάκια, ντόπιοι, τουρίστες, νεολαία. Ζωντανή συνοικία από κάθε άποψη.

116_Trastevere.jpg 117_Trastevere.jpg

Η πείνα όμως μας χτύπαγε για τα καλά τη πόρτα κι ο Γκούγκλης μας πρότεινε κάποια ταβερνάκια χωρίς όμως να μας εντυπωσιάσουν οι κριτικές. Όχι ότι ήταν κακές αλλά δεν βρίσκαμε αυτό που λέμε «σιγουράκι». Με τα πολλά καταλήξαμε στο Casetta di Trastevere που βρίσκεται στην Piazza de’ Renzi, μια μικρή πλατεία περιτριγυρισμένη από παλιά παραδοσιακά σπίτια που θύμιζε μια παλιά γειτονιά της Αθήνας που μαζευόντουσαν για παιχνίδι τα παιδιά. Δεν πολυασχοληθήκαμε με το μενού αφού όλοι θέλαμε να δοκιμάσουμε ένα βέρο Ιταλικό πιάτο. Οσομπούκο μοσχάρι λοιπόν για όλους. «Σκέτο;» «Τι εννοείτε σκέτο;» «Θέλετε side dish όπως πατάτες, ρύζι κ.λπ.;» Στη Ρώμη λοιπόν η γαρνιτούρα του πιάτου σερβίρεται χωριστά και εννοείται πως χρεώνεται εξίσου χωριστά από το κυρίως πιάτο. Παραγγείλαμε τα συνοδευτικά μας, τη σαλάτα και τα ποτά μας και πολύ σύντομα ήρθαν τα πιάτα προς απογοήτευσή μας. Οσομπούκο δεν το λες. Τουλάχιστον με την ελληνική ερμηνεία του όρου. Ένα στρογγυλό ή οβάλ κομμάτι με πάχος ενός δάχτυλου που αποτελείται από ένα μέρος κρέας, ένα μέρος λίπος κι ένα μέρος κόκαλο που κολυμπάει σε μια άσπρη σάλτσα-ζουμί, απλά δεν είναι οσομπούκο. Το φαγητό λοιπόν αν και αδιάφορο δεν χάλασε τη διάθεσή μας. Το περιβάλλον ήταν γραφικό και όμορφο.

118_Trastevere.jpg 119_Trastevere.jpg

Ημέρα 3η - ΚΕΦΑΛΑΙΟ 18

Το τελευταίο βράδι μου… ♪♪♫

Η ώρα πέρασε -πλέον είχε νυχτώσει- και ήρθε η ώρα της επιστροφής. Ήταν το τελευταίο μας βράδι στη Ρώμη και δεν θέλαμε να γυρίσουμε ακόμη στο σπίτι. Πως γυρίζουμε πίσω λοιπόν; Η mamma έκανε άλλη μια υπέρβαση και καταδέχθηκε να πάρουμε το τραμ. Βγήκαμε στον κεντρικό δρόμο, βρήκαμε μια στάση με κατεύθυνση το κέντρο της Ρώμης, ήρθε ένα τραμ και μπήκαμε μέσα. Τόσο απλά. Σε λίγα λεπτά φτάσαμε στη Piazza Venezia, κατεβήκαμε και πήγαμε απ’ ευθείας στο αγαπημένο απ’ ότι αποδείχθηκε Cin Cin. Τραπεζάκι έξω δεν είχε ελεύθερο -είπαμε δεν είχε και πολλά- αλλά οι άνθρωποι και τραπεζάκι μας βρήκαν και σόμπα-ομπρέλα μας άναψαν γιατί είχε και μια δροσιά. Άλλο ένα Aperol για μένα, martini για τη mamma και νερό για τον Μόγλη που δήλωσε ότι δεν θέλει να φύγει αλκοολική από τη Ρώμη. Ήρθαν και τα chips αλλά εκείνες οι καταπληκτικές ελίτσες πουθενά. Η mamma δήλωσε ότι αυτό που παράγγειλε σαν martini δεν πίνεται. Ζητήσαμε από τον σερβιτόρο να της φέρει κάτι άλλο και μας ρώτησε τον λόγο. Του είπαμε λοιπόν ότι δεν της αρέσει και όχι μόνο της έφερε άλλο αλλά δεν το χρέωσαν! Οι ελίτσες όμως της έλειπαν. Τελικά φωνάζει τον σερβιτόρο ο οποίος ήταν ο ίδιος με την πρώτη φορά που ήρθαμε εδώ και του ζήτησε τις περιβόητες ελιές. Μισή ντροπή δική μας και μισή δική τους δεν λένε; Ο άνθρωπος είπε πως δεν έχουν αλλά δεν μας άφησε έτσι κι έφερε ένα δίσκο με κομμάτια πίτσας. Να… αυτά κάνουν και δεν τους ξεχνάς.

120_cin_cin.jpg 121_cin_cin.jpg 122_cin_cin.jpg

Ένα ακόμα taxi και επιστροφή στο σπίτι. Ετοιμάσαμε τα πράγματά μας, καθαρίσαμε το σπίτι τουλάχιστον στα βασικά, χαζέψαμε λίγο στη τηλεόραση και πήραμε θέση στα κρεβάτια μας. Την άλλη μέρα μας περίμενε η sky express να μας γυρίσει στη βάση μας.

Θα αναφέρω μια λεπτομέρεια που ουσιαστικά δεν έχει κάποια αξία αλλά θυμάμαι τα γεγονότα και γελάω. Μαζεύοντας το σπίτι είδα πως είχαμε ένα μπουκάλι ποτό σχεδόν γεμάτο. Ήταν αυτό που είχαμε πάρει από ένα super market σε καταπληκτική τιμή. Σκέφτηκα λοιπόν πως είναι κρίμα να πάει χαμένο και ξέροντας πως δεν επιτρέπεται η μεταφορά του στο αεροπλάνο σε τόσο μεγάλο μπουκάλι σκέφτηκα να το μοιράσω σε μικρά μπουκαλάκια νερού. Οι οδηγίες της sky ήταν σαφείς. Επιτρέπεται η μεταφορά υγρών (και αλκοόλ) αρκεί να είναι σε συσκευασίες που δεν ξεπερνούν ας πούμε τα 150ml. Έτσι λοιπόν μισογέμισα τέσσερα μπουκαλάκια νερού, και τα μοίρασα στη χειραποσκευή και στο σακίδιό μου. Το κρατάμε εδώ και θα συνεχίσω όταν έρθει η ώρα.

Ημέρα 4η - ΚΕΦΑΛΑΙΟ 19

Τελευταίες πινελιές περιπέτειας ή αλλιώς ταλαιπωρίας

Το επόμενο πρωί σηκωθήκαμε με την άνεσή μας καθώς η πτήση μας ήταν στη μία το μεσημέρι. Τελευταίες ετοιμασίες, έλεγχος του σπιτιού και έξω στους δρόμους με τις βαλίτσες μας. Πως θα πάμε στο αεροδρόμιο; Μα φυσικά με το τρένο! Ποιος την έπιανε τη mamma! Είχε ξεθαρέψει τόσο που θα πήγαινε και Βενετία με το ΚΤΕΛ. Φτάνουμε στο Termini και μετά από μια μικρή δυσκολία εύρεσης αυτόματων μηχανών έκδοσης εισιτηρίων και προσανατολισμού για τη σωστή αποβάθρα (είναι πολύ μεγάλος σταθμός και έχει αποστάσεις) φτάσαμε στην πλατφόρμα του δικού μας τρένου. Το τρένο ας πούμε ότι έφευγε στις 11:00 και ήταν παρά τέταρτο. Τρένο όμως πουθενά. Τριπλοτσέκαρα ότι ήμασταν στη σωστή αποβάθρα και αφού είδα ότι δεν ήμασταν οι μόνοι που το περιμέναμε καθησυχάστηκα. Που θα πάει; Θα έρθει. Πάει παρά δέκα… Πάει παρά πέντε… τίποτα. Με τα πολλά ξαφνικά εμφανίζεται ένας ένστολος του σταθμού καλέ, όχι της αστυνομίας, και σιγοπερπατώντας έρχεται προς εμάς. Βλέπω όμως ότι αυτός δεν μιλάει και κάποιοι άλλοι το κόβουν για άλλη πλατφόρμα. Τον ρωτάω λοιπόν αν περιμένουμε σωστά και σε άπταιστη νοηματική μου δείχνει τη διπλανή πλατφόρμα και μου λέει Run! Run! Γαμώτο! Τρέχουμε κι εμείς λοιπόν και δεν θυμάμαι αν προλάβαμε να καθίσουμε πριν ξεκινήσει. Μέρες αργότερα σε αξιολόγηση που μου ζήτησε ο Γκούγκλης να κάνω για το Termini έγραψα αυτό το περιστατικό και σε πολύ σύντομο χρόνο εκπρόσωπος του Termini μου ζήτησε συγνώμη. Un altro grado (ένας ακόμα βαθμός). Ο Μόγλης διάλεξε θέσεις στο τρένο (κάθεσαι όπου θέλεις) κι η mamma δεν μιλιόταν. Το τρένο ήταν άψογο, σύγχρονο, σε πολύ καλή κατάσταση και καθαρό. Οι θέσεις όμως οι χειρότερες που μπορούσες να βρεις. Χωρίς παράθυρα χωμένες πίσω από θέσεις ενός άλλου υπερυψωμένου επιπέδου που ήταν σαν να υψωνόταν ένα τοίχος μπροστά μας. Λες και ταξιδεύαμε incognito. Μην μας δουν οι paparazzi.

123_train.jpg 124_train.jpg

Όλα καλά. Σε 35 λεπτά φτάσαμε στο αεροδρόμιο και αφού κάναμε τις βόλτες μας περάσαμε τον έλεγχο. Μια στιγμή… Περάσαμε; Περάσανε ήθελα να πω. Όλες οι χειραποσκευές και τα σακίδια πέρασαν τον έλεγχο εκτός από τη δική μου χειραποσκευή η οποία κόλλησε στο μηχάνημα και μπλόκαρε όλες όσες ακολουθούσαν. Εγώ στο πλάι να την περιμένω. Τίποτα. Κανείς δεν ασχολούταν μαζί της. Τελικά μετά από ένα πεντάλεπτο το μηχάνημα (ή ο χειριστής του) αποφάσισε όχι να την ξεμπλοκάρει αλλά να την ρίξει σε διπλανό παράλληλο ιμάντα. Ε αυτό ήταν. Κινήθηκε ένα μέτρο και έμεινε εκεί. Έρχεται ένας ελεγκτής, την περιεργάζεται και ψάχνει με το βλέμμα να δει σε ποιον ανήκει. Του κάνω νόημα και με νοήματα μου ζητάει τον κωδικό της κλειδαριάς και του απαντώ επίσης με νοήματα ότι δεν έχει κωδικό. Την ανοίγει, την ψαχουλεύει, την παρατάει ανοιχτή και ακίνητη και φεύγει. Μετά από λίγο έρχεται μια κοπέλα. Την κοιτάει, την ξανακοιτάει και πιάνει κουβέντα με μια συνάδελφό της. Δεν ξέρω τι λέγανε. Που την έστησε χθες βράδι ο φίλος της; Ότι παράβρασε τα μακαρόνια; Δεν έχω ιδέα. Στην κοσμάρα τους με ύφος ζεν και πέρα βρέχει. Κάποια στιγμή βγάζει τα δύο σακουλάκια που περιείχαν τα μισογεμάτα μπουκαλάκια, μου τα δείχνει χωρίς να τα ανοίξει και στην παγκοσμίως δεκτή και αποτελεσματική νοηματική μου δίνει να καταλάβω ότι απαγορεύονται. Ανταπάντησα κι εγώ στην ίδια γλώσσα σηκώνοντας τους ώμους όπως λέμε «δεν με νοιάζει» ή «κάνε ότι θέλεις» κι αυτή ανοίγει ένα κάδο, τα πετάει μέσα, φεύγει κι η βαλίτσα απελευθερώνεται ανοιχτή και αναμαλλιασμένη. Το γελοίο της υπόθεσης είναι πρώτον ότι όλα ήταν σύμφωνα με τις οδηγίες της sky αλλά εγώ δεν είχα καμία διάθεση να μπω σε διαδικασία εξηγήσεων, αντεξηγήσεων και παρεξηγήσεων με ανθρώπους που δεν μιλάνε ή δεν θέλουν να μιλήσουν αγγλικά και δεύτερον ότι το σακίδιο πλάτης πέρασε τον έλεγχο ανέγγιχτο. Ότι να ‘ναι.

Φθάσαμε λοιπόν στα πάτρια εδάφη, πήραμε το αυτοκίνητό μας από το πάρκινγκ και γυρίσαμε σπίτι μας.

125_end.jpg

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 20

Επίλογος

Αυτό το ταξιδάκι έγινε τέλος Φεβρουαρίου του 2025 και ο καιρός ήταν καλός μαζί μας. Ουσιαστικά τις μέρες που ήμασταν στη Ρώμη ο καιρός έκανε μεταβολή και μας έδειξε το καλό του πρόσωπο. Τη μέρα που φύγαμε άλλαξε πάλι με βροχές. Η θερμοκρασία ήταν πολύ καλή, θα έλεγα φθινοπωρινή.

Ένα θέμα που ήθελα να θίξω είναι ο υπερ-τουρισμός. Λέμε ότι η Ελλάδα είναι μια κατ’ εξοχήν τουριστική χώρα και μάλιστα τα τελευταία χρόνια έχει ανέβει κι ο τουρισμός στην Αθήνα. Μιλώντας όμως για τη Ρώμη που ήταν κάτι που το είδα κι έζησα από κοντά η λέξη τουρισμός αφορά άλλο επίπεδο. Τέλος Φεβρουαρίου δεν το λες high season αλλά το πλήθος των τουριστών ήταν ότι είναι η Αθήνα στα καλύτερα της το καλοκαίρι. Και πάλι θα έλεγα ότι μάλλον δεν συγκρίνεται. Αν ήμουν κάτοικος αυτής της πόλης νομίζω πως μάλλον θα είχα πρόβλημα με τόσο υπερ-τουρισμό. Οι προσφερόμενες υπηρεσίες είναι κάτι στο οποίο δεν μπορώ να εκφέρω γνώμη καθώς αφενός στην Αθήνα δεν εισπράττω τουριστικές υπηρεσίες και αφετέρου στη Ρώμη αυτές οι λίγες μέρες και οι μίνιμουμ εμπειρίες δεν επιτρέπουν να βγάλω ασφαλή συμπεράσματα. Overall όμως μείναμε ευχαριστημένοι.

Οι τιμές δεν θα έλεγα ότι διαφέρουν ιδιαίτερα από την Ελλάδα. Είναι σαφώς λίγο πιο πάνω αλλά όχι απαγορευτικές. Για παράδειγμα η σημαία του taxi στην Ελλάδα είναι γύρω στα 2€ ενώ στη Ρώμη νομίζω 5€. Ναι είναι πιο ακριβά αλλά τέλος πάντων δεν θα χαθεί κανείς εκεί όταν έχει επιλογές. Το καφεδάκι είναι φθηνό και τα κοκτέιλ δεν ξεπερνάνε τα 10€. Για φαγητό υπάρχουν πολλές επιλογές επίσης που καλύπτουν όλα τα πορτοφόλια. Γενικά η Ρώμη σαν πόλη είναι εύκολη. Και όντας από μόνη της ένα απέραντο υπαίθριο μουσείο θέλει περπάτημα. Πολύ περπάτημα.

Το τελευταίο που μας απασχόλησε ήταν το θέμα της ασφάλειας. Σε καμία περίπτωση δεν αισθανθήκαμε ανασφάλεια. Φυσικά και είχαμε το νου μας για πορτοφολάδες αλλά μέχρι εκεί. Αν φυλάγεσαι και δεν προκαλείς όπως ο Μόγλης που κυκλοφορούσε με τσάντα που δεν κλείνει αλλά χαμογελάει σαν φάλαινα, δεν έχεις να φοβάσαι τίποτα. Η πολύ έντονη παντού και πάντα αστυνόμευση είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο. Κάποιοι μπορεί να πουν ότι είναι υπερβολική ή ότι τους χαλάει την αισθητική ή δεν ξέρω τι άλλο. Προσωπικά το είδα θετικά. Δεν ξέρω πόσο αποτελεσματική είναι αλλά πιστεύω ότι στα μάτια ενός τουρίστα είναι στοιχείο που προσδίδει πολλά στην ασφάλεια. Από την άλλη ίσως αυτός είναι ο μοναδικός τρόπος να προστατεύσουν το τουριστικό τους προϊόν και καλώς κάνουν.

Η mamma το ευχαριστήθηκε πολύ αυτό το ταξιδάκι. Κι εγώ ευχαριστήθηκα που το ευχαριστήθηκε εκείνη πρωτίστως. Δεν είχα καμία καούρα να πάω στη Ρώμη έχοντας πάει σε αρκετά άλλα μέρη της Ιταλίας, αλλά πραγματικά άξιζε και το κόπο και το χρήμα.

Και εις άλλα με υγεία.
 

Smaragda53

Member
Μηνύματα
1.130
Likes
2.560
Επόμενο Ταξίδι
αχ, μακάρι νάξερα!
Ταξίδι-Όνειρο
Πολυνησία
Πρέπει να ξαναπατε Ρώμη, αυτό είναι σίγουρο! Και να έχετε πιο πολύ χρόνο να τη χαρείτε με την ησυχία σας. Το τι γελασα με τον καθρέφτη πάνω από το κρεβάτι! Αυτοί οι Ιταλοί!!!
Φαγητό στη Ρώμη δεν πρόκειται να απολαύσετε, εκτός αν πάτε κάπου συστημένοι από ντόπιο που να ξέρει. Πανινι και Αperol με ελιές φυσικά! :lol:
 

taita

New Member
Μηνύματα
2
Likes
7
Πρέπει να ξαναπατε Ρώμη, αυτό είναι σίγουρο! Και να έχετε πιο πολύ χρόνο να τη χαρείτε με την ησυχία σας. Το τι γελασα με τον καθρέφτη πάνω από το κρεβάτι! Αυτοί οι Ιταλοί!!!
Φαγητό στη Ρώμη δεν πρόκειται να απολαύσετε, εκτός αν πάτε κάπου συστημένοι από ντόπιο που να ξέρει. Πανινι και Αperol με ελιές φυσικά! :lol:
Συμφωνώ μαζί σας, ίσως με περισσότερο χρόνο να ξαναπήγαινα. Επίτηδες δεν ανέφερα τον καθρέπτη αλλά εσείς το παρατηρήσατε! Ακόμα και το σημείο που τον τοποθετήσανε είναι άκυρο.
 

Samion

Member
Μηνύματα
10.641
Likes
9.952
Επόμενο Ταξίδι
Παλέρμο
Διασκεδαστικη ιστορια. Θαυμαζω το κουραγιο αλλα και το περιεχομενο. Τη διαβασα ολη, αν και συνηθως ποστ τετοιου μεγεθους σπανιοτατα διαβαζω. Ελπιζω να συνεχισεις παντα ετσι.
και για τους επομενους επισκεπτες, χωρις να θελω να αποθαρρυνω:
Αιγυπτιακή πτέρυγα (η κάθε πτέρυγα ή μουσείο έχει πολλές αίθουσες) όπου θαυμάσαμε σαρκοφάγους, μούμιες, αγάλματα, πήλινα σκεύη και θραύσματα. Εκπληκτική συλλογή κλοπιμαίων. Η δήλωση αυτή είναι δική μου
Κλοπιμαια; Δεν τα ειπε καλα η ξεναγος. Η αιγυπτιακη πτερυγα διαφερει απο μουσεια με «κλοπιμαια». Τα περισσοτερα ειναι απο τη βιλα του Ανδριανου, φτιαγμενα απο ρωμαικα χερια στη Ρωμη οταν υπηρχε η «μοδα» της Αιγυπτου. Τα πιο λιγα ερχονται απο μια επαρχια του κρατους, δεν κλαπηκε τιποτε. Μην γινεται συγχυση με ελγινεια, καμμια σχεση.
ζήτησε κι ένα καπέλο 60€ σαν δημοτικό φόρο, μετρητά και μόνο
Προκειται για το ιταλικο τακκ (5-6€/ατομο/βραδυ στη Ρωμη). Οπως και στην Ελλαδα, ιδιωτες δεν υποχρεουνται να εχουν pos. Απλα επρεπε να ειχε ενημερωσει πριν το τσεκ ιν.
Η Ρωμη, οπως και η villa Borghese βεβαια, ειναι γεματη εδω και πολλους αιωνες με βρυσες με καθαρο νερο. Χαρτες στο διαδικτυο. Πχ
IMG_9016.jpeg


Στην πιτσα της φωτο στην ιστορια δεν υπαρχει αψητο ζαμπον, αλλα prosciutto cotto..
IMG_9015.jpeg
 

Εκπομπές Travelstories

Τελευταίες δημοσιεύσεις

Booking.com

Στατιστικά φόρουμ

Θέματα
34.039
Μηνύματα
925.743
Μέλη
39.757
Νεότερο μέλος
Bandit7

Κοινοποιήστε αυτή τη σελίδα

Top Bottom