xenos
Member
- Μηνύματα
- 2.414
- Likes
- 804
- Επόμενο Ταξίδι
- Ν.Α Ασια
- Ταξίδι-Όνειρο
- Bανουατου/Tαιλανδη
Μιας και θα ειμαστε κοντα σε θαλασσες αυτον τον καιρο,και ολο και μερικα ψαρακια θα καταναλωνουμε...ισως περισσοτερο απο αλλες φορες.
Aρθρο της Ελευθεροτυπιας 29/7/2008
«ΧΤΥΠΟΥΝ» ΤΗΝ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΤΟΥ ΘΑΛΑΣΣΙΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
SOS στο Αιγαίο για ψάρια-εισβολείς
Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΙΟΥΣΗ
Το μπαρμπούνι της Ανατολής ή λοχίας (Upeneus moluccensis), ο λεποσκαρμός (Saurida undosquamis), ο λαγοκέφαλος (Lagocephalus sceleratus) δεν είναι απλώς μερικά από τα ψάρια που πονοκεφαλιάζουν τους επιστήμονες. Χαρακτηρίζονται βιολογικοί εισβολείς και συμβάλλουν στη διατάραξη της ισορροπίας του θαλάσσιου συστήματος. Σήμερα έχουν ήδη εγκατασταθεί και αναπαράγονται στη Μεσόγειο περίπου 40 είδη ψαριών που προέρχονται από την Ερυθρά Θάλασσα και τον Ινδικό Ωκεανό. Στις ελληνικές θάλασσες αναπαράγονται τουλάχιστον δεκαέξι από αυτά.
Οι επιστήμονες ανησυχούν πως με τη δημιουργία του πετρελαιαγωγού Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη τα πλοία, όταν θα αδειάζουν το έρμα, θα αφήνουν ελεύθερους και οργανισμούς που θα αναπαραχθούν και θα αποτελέσουν βιολογικούς εισβολείς στο Αιγαίο.
Το μπαρμπούνι της Ανατολής ή λοχίας (επάνω) και ο λεποσκαρμός (δεξιά), δύο από τους εισβολείς στη Μεσόγειο
Οι βιολογικές εισβολές είναι ένα φαινόμενο με πολλές διαστάσεις, ενδιαφέρον αλλά και επικίνδυνο. «Οταν ένα είδος εποικεί και διατηρείται σε μια περιοχή που δεν κατοικούσε προηγούμενα, μιλάμε για βιολογική εισβολή», μας λέει ο Γιώργος Κόκκορης, λέκτορας του Πανεπιστημίου Αιγαίου στο Τμήμα Επιστημών της Θάλασσας. «Η εκτόπιση των γηγενών εμπορικών ειδών, η αντικατάστασή τους από μη εμπορικά ξενικά είδη και η μείωση της βιοποικιλότητας συμβάλλουν στην οικονομική και οικολογική υποβάθμιση μιας θαλάσσιας περιοχής. Οι βιολογικές εισβολές θεωρούνται η δεύτερη πιο σημαντική βραχυπρόθεσμη απειλή για τη βιοποικιλότητα μετά την καταστροφή των ενδιαιτημάτων (βιοτόπων) των ειδών».
Ο λέκτορας του Πανεπιστημίου Αιγαίου Γ. Κόκκορης
Ειδικά η Μεσόγειος είναι μια θαλάσσια λεκάνη που δέχεται με αυξανόμενο ρυθμό βιολογικές εισβολές ψαριών, ασπόνδυλων και φυκών, είτε λόγω φυσικών διαδικασιών, με αύξηση της εξάπλωσης ειδών και διόδους τη Διώρυγα του Σουέζ και το Στενό του Γιβραλτάρ, είτε λόγω ανθρωπογενών αιτίων. Η δημιουργία του φράγματος του Ασουάν στον Νείλο, που ξεκίνησε το 1902 και τελειοποιήθηκε σταδιακά το 1912 και το 1934, βοήθησε στις εισβολές θαλασσίων ειδών που βρίσκονταν αρχικά στην Ερυθρά Θάλασσα και τον Ινδικό Ωκεανό να περάσουν στη Μεσόγειο. Η αλατότητα της Μεσογείου πριν από το φράγμα κυμαινόταν σε χαμηλές τιμές, διότι δεχόταν μεγάλες ποσότητες γλυκού νερού από τον ποταμό Νείλο. Μετά την κατασκευή του φράγματος το φαινόμενο αυτό παρεμποδίστηκε, οπότε η άνοδος της αλατότητας στη θαλάσσια μάζα της Μεσογείου προσέγγισε αυτήν της Ερυθράς, με αποτέλεσμα την εισβολή ειδών μέσω της Διώρυγας του Σουέζ.
«Εδώ έχουμε ένα φαινόμενο άξιο παρατήρησης. Στην περιοχή παρουσιάζει έντονη ασυμμετρία: πολλά είδη έχουν περάσει από την Ερυθρά Θάλασσα στη Μεσόγειο αλλά πολύ λίγα είδη αντίστροφα. Τα είδη που περνούν τη Διώρυγα του Σουέζ και εμφανίζονται στη Μεσόγειο αποκαλούνται και Λεσσεψιανοί Μετανάστες, από το όνομα του μηχανικού που κατασκεύασε τη διώρυγα (1869)», προσθέτει η Νίκη Ζερβού, επιστημονική συνεργάτις του τμήματος.
Κάποια από αυτά που αναπαράγονται στις ελληνικές θάλασσες έχουν οικονομικές και οικολογικές επιπτώσεις στα θαλάσσια οικοσυστήματα της Μεσογείου, όπως το μπαρμπούνι της Ανατολής ή λοχίας (Upeneus moluccensis) και ο λεποσκαρμός (Saurida undosquamis). Ενα από αυτά τα ψάρια που ήδη αναπαράγεται στα νερά του Αιγαίου, ο λαγοκέφαλος (Lagocephalus sceleratus), είναι ιδιαίτερα τοξικό αν καταναλωθεί κατά λάθος από τον άνθρωπο. Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Δωδεκανήσου έχουν μάλιστα, ξεκινήσει εκστρατεία ενημέρωσης των ψαράδων και του κοινού.
Ενας από τους κυριότερους παράγοντες που συμβάλλουν στο φαινόμενο των βιολογικών εισβολών στη θάλασσα είναι η ναυσιπλοΐα, τονίζει ο κ. Κόκκορης. Τα πλοία χρειάζονται έρμα (σαβούρα) για να είναι ευσταθή και αξιόπλοα στο ταξίδι τους στη θάλασσα. Ετσι, γεμίζουν με θαλασσινό νερό τα αμπάρια τους όταν είναι κενά φορτίου. Το θαλασσινό νερό περιέχει βέβαια και πολλούς οργανισμούς που μεταφέρονται με αυτό τον τρόπο μακριά από την περιοχή αρχικής εξάπλωσής τους. Η αντίθετη διαδικασία ακολουθείται όταν τα πλοία γεμίζουν φορτίο: αδειάζουν το έρμα αφήνοντας ελεύθερους και όλους τους οργανισμούς που μετέφεραν. Κάποιοι από αυτούς θα επιζήσουν, θα εγκατασταθούν, θα αναπαραχθούν και θα αποτελέσουν βιολογικούς εισβολείς σε μια περιοχή στην οποία πριν δεν υπήρχαν».
Ο ίδιος τονίζει πως ένα τέτοιο πρόβλημα θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε και να διαχειριστούμε με τη δημιουργία του πετρελαιαγωγού Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη. «Μεγάλος αριθμός τάνκερ θα επισκέπτεται την περιοχή της Αλεξανδρούπολης και θα αδειάζει έρμα για να φορτώσει πετρέλαιο. Είναι προφανές ότι η περιοχή χρειάζεται μια πλήρη ωκεανογραφική (φυσική, χημική, βιολογική και γεωλογική) μελέτη για την εκτίμηση των συνεπειών αυτής της αλλαγής». *
Aρθρο της Ελευθεροτυπιας 29/7/2008
«ΧΤΥΠΟΥΝ» ΤΗΝ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ ΤΟΥ ΘΑΛΑΣΣΙΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ
SOS στο Αιγαίο για ψάρια-εισβολείς
Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΚΙΟΥΣΗ
Το μπαρμπούνι της Ανατολής ή λοχίας (Upeneus moluccensis), ο λεποσκαρμός (Saurida undosquamis), ο λαγοκέφαλος (Lagocephalus sceleratus) δεν είναι απλώς μερικά από τα ψάρια που πονοκεφαλιάζουν τους επιστήμονες. Χαρακτηρίζονται βιολογικοί εισβολείς και συμβάλλουν στη διατάραξη της ισορροπίας του θαλάσσιου συστήματος. Σήμερα έχουν ήδη εγκατασταθεί και αναπαράγονται στη Μεσόγειο περίπου 40 είδη ψαριών που προέρχονται από την Ερυθρά Θάλασσα και τον Ινδικό Ωκεανό. Στις ελληνικές θάλασσες αναπαράγονται τουλάχιστον δεκαέξι από αυτά.
Οι επιστήμονες ανησυχούν πως με τη δημιουργία του πετρελαιαγωγού Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη τα πλοία, όταν θα αδειάζουν το έρμα, θα αφήνουν ελεύθερους και οργανισμούς που θα αναπαραχθούν και θα αποτελέσουν βιολογικούς εισβολείς στο Αιγαίο.
Οι βιολογικές εισβολές είναι ένα φαινόμενο με πολλές διαστάσεις, ενδιαφέρον αλλά και επικίνδυνο. «Οταν ένα είδος εποικεί και διατηρείται σε μια περιοχή που δεν κατοικούσε προηγούμενα, μιλάμε για βιολογική εισβολή», μας λέει ο Γιώργος Κόκκορης, λέκτορας του Πανεπιστημίου Αιγαίου στο Τμήμα Επιστημών της Θάλασσας. «Η εκτόπιση των γηγενών εμπορικών ειδών, η αντικατάστασή τους από μη εμπορικά ξενικά είδη και η μείωση της βιοποικιλότητας συμβάλλουν στην οικονομική και οικολογική υποβάθμιση μιας θαλάσσιας περιοχής. Οι βιολογικές εισβολές θεωρούνται η δεύτερη πιο σημαντική βραχυπρόθεσμη απειλή για τη βιοποικιλότητα μετά την καταστροφή των ενδιαιτημάτων (βιοτόπων) των ειδών».
Ειδικά η Μεσόγειος είναι μια θαλάσσια λεκάνη που δέχεται με αυξανόμενο ρυθμό βιολογικές εισβολές ψαριών, ασπόνδυλων και φυκών, είτε λόγω φυσικών διαδικασιών, με αύξηση της εξάπλωσης ειδών και διόδους τη Διώρυγα του Σουέζ και το Στενό του Γιβραλτάρ, είτε λόγω ανθρωπογενών αιτίων. Η δημιουργία του φράγματος του Ασουάν στον Νείλο, που ξεκίνησε το 1902 και τελειοποιήθηκε σταδιακά το 1912 και το 1934, βοήθησε στις εισβολές θαλασσίων ειδών που βρίσκονταν αρχικά στην Ερυθρά Θάλασσα και τον Ινδικό Ωκεανό να περάσουν στη Μεσόγειο. Η αλατότητα της Μεσογείου πριν από το φράγμα κυμαινόταν σε χαμηλές τιμές, διότι δεχόταν μεγάλες ποσότητες γλυκού νερού από τον ποταμό Νείλο. Μετά την κατασκευή του φράγματος το φαινόμενο αυτό παρεμποδίστηκε, οπότε η άνοδος της αλατότητας στη θαλάσσια μάζα της Μεσογείου προσέγγισε αυτήν της Ερυθράς, με αποτέλεσμα την εισβολή ειδών μέσω της Διώρυγας του Σουέζ.
«Εδώ έχουμε ένα φαινόμενο άξιο παρατήρησης. Στην περιοχή παρουσιάζει έντονη ασυμμετρία: πολλά είδη έχουν περάσει από την Ερυθρά Θάλασσα στη Μεσόγειο αλλά πολύ λίγα είδη αντίστροφα. Τα είδη που περνούν τη Διώρυγα του Σουέζ και εμφανίζονται στη Μεσόγειο αποκαλούνται και Λεσσεψιανοί Μετανάστες, από το όνομα του μηχανικού που κατασκεύασε τη διώρυγα (1869)», προσθέτει η Νίκη Ζερβού, επιστημονική συνεργάτις του τμήματος.
Κάποια από αυτά που αναπαράγονται στις ελληνικές θάλασσες έχουν οικονομικές και οικολογικές επιπτώσεις στα θαλάσσια οικοσυστήματα της Μεσογείου, όπως το μπαρμπούνι της Ανατολής ή λοχίας (Upeneus moluccensis) και ο λεποσκαρμός (Saurida undosquamis). Ενα από αυτά τα ψάρια που ήδη αναπαράγεται στα νερά του Αιγαίου, ο λαγοκέφαλος (Lagocephalus sceleratus), είναι ιδιαίτερα τοξικό αν καταναλωθεί κατά λάθος από τον άνθρωπο. Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Δωδεκανήσου έχουν μάλιστα, ξεκινήσει εκστρατεία ενημέρωσης των ψαράδων και του κοινού.
Ενας από τους κυριότερους παράγοντες που συμβάλλουν στο φαινόμενο των βιολογικών εισβολών στη θάλασσα είναι η ναυσιπλοΐα, τονίζει ο κ. Κόκκορης. Τα πλοία χρειάζονται έρμα (σαβούρα) για να είναι ευσταθή και αξιόπλοα στο ταξίδι τους στη θάλασσα. Ετσι, γεμίζουν με θαλασσινό νερό τα αμπάρια τους όταν είναι κενά φορτίου. Το θαλασσινό νερό περιέχει βέβαια και πολλούς οργανισμούς που μεταφέρονται με αυτό τον τρόπο μακριά από την περιοχή αρχικής εξάπλωσής τους. Η αντίθετη διαδικασία ακολουθείται όταν τα πλοία γεμίζουν φορτίο: αδειάζουν το έρμα αφήνοντας ελεύθερους και όλους τους οργανισμούς που μετέφεραν. Κάποιοι από αυτούς θα επιζήσουν, θα εγκατασταθούν, θα αναπαραχθούν και θα αποτελέσουν βιολογικούς εισβολείς σε μια περιοχή στην οποία πριν δεν υπήρχαν».
Ο ίδιος τονίζει πως ένα τέτοιο πρόβλημα θα κληθούμε να αντιμετωπίσουμε και να διαχειριστούμε με τη δημιουργία του πετρελαιαγωγού Μπουργκάς-Αλεξανδρούπολη. «Μεγάλος αριθμός τάνκερ θα επισκέπτεται την περιοχή της Αλεξανδρούπολης και θα αδειάζει έρμα για να φορτώσει πετρέλαιο. Είναι προφανές ότι η περιοχή χρειάζεται μια πλήρη ωκεανογραφική (φυσική, χημική, βιολογική και γεωλογική) μελέτη για την εκτίμηση των συνεπειών αυτής της αλλαγής». *
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 29/07/2008
