Φινλανδία 4.028 παγωμένα χιλιόμετρα

[Klair]

Κεφάλαιο 17ο: Πρώτη ημέρα στο Ελσίνκι
Μέρος 1ο
26 Ιανουαρίου 2025​

Ο Α. και εγώ ξυπνήσαμε λίγο πιο αργά, ενώ τα παιδιά συνέχισαν τον ύπνο τους. Δε θα μάς ακολουθούσαν στη βόλτα μας στην πόλη, αφού τη γνώριζαν ήδη από το προηγούμενο ταξίδι τους, και θα έμεναν στο διαμέρισμα για να ξεκουραστούν λίγο περισσότερο. Πριν εγκαταλείψουμε το σπίτι, κοίταξα έξω από το παράθυρο και είδα ότι η ημέρα ήταν μουντή και συννεφιασμένη. Η θερμοκρασία ήταν στον 1 βαθμό Κελσίου, δηλαδή μια χαρά σε σχέση με ότι είχαμε αντιμετωπίσει μέχρι τώρα και το πολύ ευχάριστο ήταν ότι δεν υπήρχε ίχνος από χιόνι στους δρόμους της πόλης. Έτσι, δε θα χρειαζόταν να φορέσουμε τις μπότες με τα καρφιά και, επιτέλους, θα καταγράφαμε ουκ ολίγα χιλιόμετρα περπατώντας με τα ελαφριά, άνετα και ξεκούραστα μποτάκια μας.

Το κατάλυμα βρισκόταν σε απόσταση, μόλις, 500 μέτρων από το Old Church Park και την Helsinki Old Church, οπότε αυτά ήταν τα πρώτα αξιοθέατα με τα οποία ήρθαμε σε επαφή.

Το Πάρκο είναι μια από τις πιο δημοφιλείς περιοχές πρασίνου στο κέντρο της πόλης, αλλά λόγω εποχής τα δέντρα ήταν γυμνά από τα πλούσια φυλλώματά τους και το μόνο που θύμιζε «πνεύμονα πρασίνου» ήταν το «ξεθωριασμένο» χορτάρι γύρω από την εκκλησία και τα μνημεία, Finnish Soldiers' Grave και German soldiers' Grave, που βρίσκονται στον χώρο.

Το Old Church Park είναι, επίσης, γνωστό ως «Πάρκο Πανώλης» (Ruttopuisto), καθώς τα θύματα της πανώλης, το 1710, θάφτηκαν δίπλα στην εκκλησία. Από τη δεκαετία του 1780 μέχρι λίγο μετά την κατασκευή της εκκλησίας, το ίδιο το Πάρκο ήταν το νεκροταφείο Kamppi. Από την άλλη, η Helsinki Old Church είναι η παλαιότερη υπάρχουσα εκκλησία στο κέντρο του Ελσίνκι και είναι διακοσμημένη με απλούς κίονες δωρικού ρυθμού, αετώματα και ένα λεπτό καμπαναριό.

Φτάσαμε στη Λεωφόρο Mannerheimintie με τα πολλά και διάσημα κτίρια. Στη αριστερή γωνία ορθωνόταν το πολυκατάστημα Stockmann

και στη δεξιά το Svenska Teatern που γιόρτασε την 150η επέτειό του το 2017 και σχεδιάστηκε από τον Ρώσο αρχιτέκτονα Nikolaj Benois.

Το Θέατρο συνορεύει με το Πάρκο Esplanadi, στο οποίο συνεχίσαμε τη βόλτα μας παρατηρώντας τα ιστορικά, σε αναγεννησιακό στιλ, κτίρια των οδών Pohjoisesplanadi και Eteläesplanadi που οριοθετούν τη βόρεια και τη νότια πλευρά του μακρόστενου αυτού Πάρκου και φιλοξενούν καταστήματα, καφέ, γκαλερί τέχνης κ.α.

Το Πάρκο Esplanade, στο οποίο περπατούσαμε κάτω από έναν συννεφιασμένο και μελαγχολικό ουρανό, αναφέρεται χαϊδευτικά ως «Espa» μεταξύ των ντόπιων και είναι το πιο διάσημο Πάρκο στη Φινλανδία, αλλά και η καταπράσινη καρδιά του Ελσίνκι. Ο μουντός καιρός δεν είχε αποτρέψει τους κατοίκους να βγουν τη βόλτα τους και να απολαύσουν τους μουσικούς του δρόμου που κατέβαλαν κάθε δυνατή προσπάθεια να ευχαριστήσουν τους περαστικούς και να αποκομίσουν τον οβολό τους.

Στη μέση του Πάρκου στέκεται το άγαλμα του Johan Ludvig Runeberg (1804-1877), του εθνικού ποιητή και συγγραφέα του εθνικού ύμνου της Φινλανδίας. Σμιλεμένο από τον γιο του ποιητή, Walter Runeberg (1838-1920), ήταν το πρώτο δημόσιο μνημείο που ανεγέρθηκε στο Ελσίνκι.

Καταλήξαμε στο ανατολικό άκρο του Πάρκου, στο Kapellesplanaden, το οποίο πήρε το όνομά του από το εστιατόριο Kapelli, που άνοιξε το 1867. Απέναντι από το εστιατόριο υπάρχει μια υπαίθρια σκηνή η οποία φιλοξενεί πολλές ζωντανές μουσικές παραστάσεις.

Η οδός Unioninkatu χωρίζει το Πάρκο Esplanadi από το Kauppatori, δηλαδή από την ανοιχτή Αγορά στο Λιμάνι του Ελσίνκι. Την είσοδο στην Πλατεία της Αγοράς σηματοδοτεί το σιντριβάνι Havis Amanda που σχεδιάστηκε το 1906 στο Παρίσι από τον γλύπτη Carl Wilhelm «Ville» Vallgren και ανεγέρθηκε στη σημερινή του θέση το 1908. Το Art Nouveau έργο παριστάνει μια γυμνή γοργόνα η οποία, σύμφωνα με τον Vallgren, συμβολίζει την αναγέννηση του Ελσίνκι.

Φανταστείτε το σοκ των Φινλανδών όταν, μετά τα αποκαλυπτήρια, αντίκρισαν αυτό το θέαμα. Το σιντριβάνι και το άγαλμα που στέκεται στην κορυφή του κατηγορήθηκαν, μεταξύ άλλων, για το ότι ήταν τόσο χυδαία που υποβάθμιζαν τα δημόσια ήθη. Ακόμα και για επιθέσεις εναντίον του γλυπτού γινόταν λόγος. Μέχρι και ο ίδιος ο δημιουργός κλήθηκε για να κατευνάσει τις αντιδράσεις, παρομοιάζοντας την πόλη του Ελσίνκι με μια νεαρή κοπέλα που αναδύεται από τους αφρούς, η οποία, όπως και η πόλη, αντλεί τη ζωτικότητά της από τα κύματα που χαϊδεύουν τις ακτές της.

Σιγά-σιγά το σιντριβάνι κέρδισε την εύνοια του κόσμου και μέχρι σήμερα αποτελεί το επίκεντρο αναρίθμητων εορτασμών. Η μεγαλύτερη από αυτές τις γιορτές είναι το Vappu, το οποίο γιορτάζεται κάθε χρόνο στις 30 Απριλίου-1η Μαΐου και είναι η παραδοσιακή γιορτή της άνοιξης. Κατά τη διάρκεια της κύριας εκδήλωσης, το βράδυ της 30ης Απριλίου, οι φοιτητές χρησιμοποιούν έναν γερανό για να βάλουν ένα καπέλο στο κεφάλι του αγάλματος Havis Amanda. Όμως, πριν συμβεί αυτό, κάνουν ένα καλό πλύσιμο με σαπούνι στη γοργόνα, ενώ τα πλήθη των θεατών επευφημούν και κουνούν τα δικά τους λευκά φοιτητικά καπέλα.

Πηγή φωτογραφιών: https://www.visitfinland.com/en/pro.../vappu-celebration-of-the-spring-in-helsinki/
https://www.edunation.co/blog/vappu-holiday-finland/​

Αφήσαμε το βλέμμα μας να περιπλανηθεί ολόγυρα, παρατηρώντας με προσοχή τα σημαντικά κτίρια που στολίζουν την Πλατεία της Αγοράς (Kauppatori). Το Προεδρικό Μέγαρο, το Δημαρχείο του Ελσίνκι, η Σουηδική Πρεσβεία και τα αμφιλεγόμενα κεντρικά γραφεία Stora Enso ορθώνονται απέναντι από τη Βαλτική Θάλασσα.

Πάνω στην Πλατεία ήταν αραδιασμένα κιόσκια που πουλούσαν διάφορα προϊόντα, αλλά για την ώρα δεν προχωρήσαμε προς τα εκεί. Αντιθέτως, στρίψαμε αριστερά, στην οδό Unioninkatu, για να επισκεφθούμε μια άλλη πλατεία-ορόσημο της πρωτεύουσας. Η «Οδός της Ένωσης», λοιπόν, είναι ένας από τους βασικούς δρόμους στο ιστορικό κέντρο της πόλης και όσο περπατάς σε αυτόν έχεις θέα στην Πλατεία της Γερουσίας και στον Καθεδρικό Ναό του Ελσίνκι. Μάλιστα, το τμήμα της Unioninkatu που βρίσκεται μεταξύ της Πλατείας της Αγοράς και της Πλατείας της Γερουσίας υφίσταται από τον 17ο αιώνα.

Τα βήματά μας, πάνω σε αυτόν τον ιστορικό δρόμο, μάς οδήγησαν στη Senaatintori (Πλατεία Γερουσίας), έναν χώρο που συγκεντρώνει τις πολιτικές, θρησκευτικές, επιστημονικές και εμπορικές δυνάμεις του Ελσίνκι. Αυτό είναι και το παλαιότερο τμήμα της πρωτεύουσας. Τα διάσημα κτίρια που περιβάλλουν την Πλατεία είναι ο Καθεδρικός Ναός, το Κυβερνητικό Μέγαρο, το κεντρικό κτίριο του Πανεπιστημίου και το Sederholm House, που σήμερα φιλοξενεί το Μουσείο της Πόλης και είναι το παλαιότερο κτίριο του κεντρικού Ελσίνκι που χρονολογείται από το 1757.

Τον 17ο και 18ο αιώνα, η περιοχή της Πλατείας Γερουσίας ήταν νεκροταφείο, αλλά σήμερα είναι η πιο πολυφωτογραφημένη τοποθεσία ολόκληρης της πόλης. Από εδώ, περνάει και το τραμ με τα καλώδια να χαλάνε τα φωτογραφικά μου πλάνα. Όλα τα κτίρια αντανακλούν το αρχιτεκτονικό ταλέντο του Carl Ludvig Engel, με τον Καθεδρικό Ναό να αποτελεί το μεγαλύτερο επίτευγμά του.

Ο φινλανδικός Ευαγγελικός Λουθηρανικός Καθεδρικός Ναός της Επισκοπής είναι το σήμα κατατεθέν του Ελσίνκι. Στέκεται, κορδωτός και καμαρωτός στα ψηλά, με το κατάλευκο χρώμα του και τον πράσινο θόλο του και τραβάει σαν μαγνήτης όλους τους επισκέπτες, αλλά όχι εμάς που προτιμήσαμε να επισκεφθούμε το εσωτερικό ενός άλλου ναού. Στη συνέχεια της αφήγησης θα μάθετε σε ποιον αναφέρομαι. Ένα άγαλμα του αυτοκράτορα Αλέξανδρου Β΄ βρίσκεται στο κέντρο της Πλατείας και μπροστά του είχε συγκεντρωθεί ένα γκρουπάκι ακούγοντας την ξενάγηση.

Πάντως, σε γενικές γραμμές, θα έλεγα ότι η κίνηση στη Senaatintori ήταν κάπως χαλαρή και υποτονική. Η καρδιά της πόλης του Ελσίνκι, μέχρι στιγμής, δεν είχε καταφέρει να κλέψει τη δική μου καρδιά. Θα κατάφερνε να μου αλλάξει τις εντυπώσεις μέχρι να φύγω;

 

[Klair]

Κεφάλαιο 18ο: Πρώτη ημέρα στο Ελσίνκι
Μέρος 2ο
26 Ιανουαρίου 2025​

Αφήσαμε ξοπίσω μας την Πλατεία Γερουσίας και τον ογκώδη Καθεδρικό Ναό και κατηφορίσαμε την οδό Katariinankatu (παράλληλη της Unioninkatu). Από αυτόν τον δρόμο διέρχεται το τραμ και στην αριστερή του πλευρά είδαμε όμορφα νεοκλασικά κτίρια, με εσωτερικές αυλές, τα οποία στεγάζουν το Μουσείο της πόλης. Το El Fant είναι ένα καφέ-μπαρ που λειτουργεί στο ισόγειο ενός εξ αυτών των κτιρίων και εκεί μπήκε ο Α. προς αναζήτηση καφέ, ενώ εγώ είχα τον χρόνο να πάρω μερικές φωτογραφίες του δρόμου και των οικοδομημάτων του.

Στην Πλατεία Αγοράς υπήρχε περισσότερη κίνηση. Βέβαια, το απόγειο της δημοτικότητάς της είναι στις αρχές Οκτωβρίου, όταν ξεκινά η ετήσια αγορά ρέγγας που χρονολογείται από το 1743. Τώρα, ήταν γεμάτη από κιόσκια με είδη ρουχισμού, σουβενίρ, λουλούδια, μούρα και φυσικά με θερμαινόμενες καντίνες πρόχειρου φαγητού. Στη μια σέρβιραν σούπα σολομού και στην άλλη hot dogs. Ήθελα να δοκιμάσω τη σούπα, αλλά ο συνωστισμός και η ουρά στο ταμείο με απέτρεψαν. Είχαμε αρκετά αξιοθέατα ακόμα που θέλαμε να δούμε πριν σκοτεινιάσει, γι΄ αυτό προχωρήσαμε. Ευτυχώς, εδώ στο Ελσίνκι νύχτωνε γύρω στις 17:30.

Μπροστά από την Πρεσβεία της Σουηδίας είδαμε να ορθώνεται ο οβελίσκος της Αυτοκράτειρας που είναι το παλαιότερο δημόσιο μνημείο της πόλης και έργο του, γνωστού σε όλους μας πλέον, Carl Ludvig Engel. Κατασκευάστηκε για να τιμήσει τη μνήμη της πρώτης επίσκεψης της αυτοκράτειρας Alexandra Feodorovna (της γερμανικής καταγωγής συζύγου του Νικολάου Α΄) στο Ελσίνκι. Όμως, έλειπε από την κορυφή η μπρούτζινη σφαίρα με τον δικέφαλο αετό.

Πλησιάσαμε στην άκρη του λιμανιού για να αγναντέψουμε τα γαλήνια νερά και να δούμε τα νησάκια που επιπλέουν στη Βαλτική Θάλασσα. Από την Πλατεία Αγοράς υπάρχει ακτοπλοϊκή σύνδεση με το νησί του φρουρίου Suomenlinna όλο τον χρόνο και το καλοκαίρι γίνονται κρουαζιέρες στα αξιοθέατα του Αρχιπελάγους. Πέρυσι, που πήγαν τα παιδιά στο φρούριο, τα νερά ήταν παγωμένα. Παρόλα αυτά τα καραβάκια εκτελούσαν κανονικά τα δρομολόγια.

Η HSL διατηρεί ακτοπλοϊκή σύνδεση με τη Suomenlinna και πήγαμε στην αποβάθρα για να πληροφορηθούμε το ωράριο αναχώρησης και επιστροφής των πλοίων για την αυριανή μας επίσκεψη στο φρούριο.

Ενημερωμένοι, πλέον, κινήσαμε για να δούμε από πολύ κοντά κάτι που μάς τράβηξε την προσοχή και μάς τσίγκλησε την περιέργεια. Το Allas Pool είναι ένα θαλάσσιο σπα και μια όαση αστικής κουλτούρας ακριβώς στην καρδιά της πόλης. Πήγαμε, λοιπόν, να απολαύσουμε με τα ίδια μας τα μάτια τους Φινλανδούς να ψυχαγωγούνται, μπαινοβγαίνοντας από πισίνα σε πισίνα, μέσα στο ψοφόκρυο. Το κέντρο διαθέτει σάουνες, πισίνες ζεστού νερού και πισίνα θαλασσινού νερού της οποίας η θερμοκρασία παραμένει αντίστοιχη με αυτήν της Βαλτικής Θάλασσας, καθιστώντας δυνατή την εμπειρία της αυθεντικής φινλανδικής κολύμβησης στον πάγο τους χειμερινούς μήνες. Όλες τις πισίνες τις τιμούσαν με μεγάλη χαρά και άνεση οι κάτοικοι του Ελσίνκι. Υπάρχει, επίσης, ένα καφέ, το εστιατόριο Seagrill και το Allas Sky Bar. Τη ρόδα που βρίσκεται παραπέρα θα την αφήσω ασχολίαστη.

Το κόκκινο χαλίκι που υπάρχει στο πλακόστρωτο δάπεδο το ρίχνουν σε πεζοδρόμια-πλατείες-αυλές όταν υπάρχει χιόνι για να μην γλιστράνε οι πεζοί ​

Ένα κανάλι, που σκάφτηκε τον 19ο αιώνα, μετέτρεψε τη χερσόνησο Katajanokka σε τεχνητό νησί. Σήμερα, υπάρχουν 4 γέφυρες κατά μήκος του καναλιού που συνδέουν την Katajanokka με την περιοχή του κέντρου της πόλης. Μάλιστα, το Allas Pool, το οποίο μόλις είχαμε επισκεφθεί, βρίσκεται στη νότια άκρη του τεχνητού νησιού, απέναντι από την Πλατεία Αγοράς. Σταθήκαμε πάνω στην πρώτη γέφυρα για να απολαύσουμε τη θέα και να φωτογραφίσουμε τις υπόλοιπες.

και συνεχίσαμε για το επόμενο αξιοθέατο το οποίο κατέχει περίοπτη θέση πάνω στο νησί Katajanokka. Ο Καθεδρικός Ναός Ουσπένσκι (Uspenskin katedraali) είναι η μεγαλύτερη ορθόδοξη εκκλησία στη Βόρεια και Δυτική Ευρώπη, αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου, η οποία ατενίζει την πόλη από την κορυφή του λόφου.

Αρχίσαμε να ανεβαίνουμε τα σκαλιά, στρέφοντας τον φωτογραφικό φακό προς τον ολόλευκο Καθεδρικό Ναό, το αντίπαλο δέος του Uspenskin. Από μακριά οι πράσινοι τρούλοι ήταν ακόμα πιο εντυπωσιακοί.

Είχαμε αρχίσει να νιώθουμε το κρύο οπότε, δίχως χρονοτριβή, μπήκαμε στο εσωτερικό. Η είσοδος είναι δωρεάν και οι επισκέπτες ήταν πολλοί. Βρήκαμε δύο ελεύθερες καρέκλες και καθίσαμε, νιώθοντας αμέσως τη ζεστασιά να αγκαλιάζει τα παγωμένα κορμιά μας. Και οι καρεκλίτσες ήταν βάλσαμο μετά από τόσο περπάτημα. Πλούσιος είναι ο εσωτερικός διάκοσμος που στολίζει την εκκλησία με πολύτιμες εικόνες.

Καθαγιάστηκε στις 25 Οκτωβρίου του 1868, κατόπιν αιτήματος του αυτοκράτορα Αλέξανδρου Β', και με τους χρυσούς τρούλους και την πρόσοψη από κόκκινο τούβλο είναι ένα από τα πιο ξεκάθαρα σύμβολα του ρωσικού αντίκτυπου στη φινλανδική ιστορία.

Ένα κατηφορικό δρομάκι, με τα διπλά και πανεύκολα ονόματα Borgmästarebrinken-Pormestarinrinne, μάς οδήγησε στη Μαρίνα του Ελσίνκι η οποία προσφέρει ανεμπόδιστη θέα στο Βόρειο Λιμάνι.

Από τον 19ο αιώνα έως τα μέσα του 20ου αιώνα, η Katajanokka ήταν μια περιοχή κακής φήμης όπου συχνά ασκούνταν παράνομες πωλήσεις ποτών και πορνεία. Για πολύ καιρό η εικόνα της βόρειας ακτής, στην οποία απολαμβάναμε τον περίπατό μας, κυριαρχούνταν από μεγάλες αποθήκες που αργότερα έγιναν εστιατόρια και καφέ.

Μια τεράστια άγκυρα με την αλυσίδα της και μια προπέλα είναι τα στολίδια αυτής της πρώην τούβλινης αποθήκης δίπλα στο νερό στην οποία σήμερα στεγάζεται ένα καταξιωμένο εστιατόριο με αστέρι Michelin που πολύ μάς άρεσε, μπαίνοντας στον πειρασμό να «κλέψουμε» αρκετές φωτογραφίες από το υπέροχο εξωτερικό του.

Απέναντί μας είχαμε έναν από τους ωραιότερους δρόμους της πρωτεύουσας, την οδό Pohjoisranta, με τα επιβλητικά κτίρια. Και σε αυτό το σημείο, κάπως άρχισα να γοητεύομαι από αυτήν την περιοχή του Ελσίνκι με τα αριστοκρατικά οικοδομήματα, την υδάτινη παρουσία και την πληθώρα των αραγμένων σκαφών στο κλειστό Βόρειο Λιμάνι.

Από την απέναντι πλευρά, εντυπωσιακή παρουσία δήλωνε στις φωτογραφίες και το Katajanokka το οποίο, μόλις, είχαμε εγκαταλείψει οδεύοντας, ξανά, προς την Πλατεία Αγοράς και το Νότιο Λιμάνι. Αφού, όμως, πρώτα απαθανατίσαμε τις γέφυρες που συνδέουν το τεχνητό νησί με την υπόλοιπη πόλη.

Διασχίσαμε την Kauppatori και στρίψαμε αριστερά, στην οδό Eteläranta, φτάνοντας μπροστά στο κτίριο της Παλιάς Αγοράς (Old Market Hall). Η Αγορά ήταν κλειστή, λόγω Κυριακής,

αλλά η παρακείμενη προβλήτα μάς έδωσε πολλά φωτογραφικά ερεθίσματα. Γλάροι ξεκουράζονταν πάνω στο ξύλινο δάπεδο, αγναντεύοντας, μαζί με εμάς, το σημαντικότερο και πιο πολύβουο κομμάτι της πρωτεύουσας. Μετά, ανοίγοντας τα μεγάλα φτερά τους πετούσαν πάνω από τα νερά της Βαλτικής Θάλασσας και χάνονταν στο βάθος του Νότιου Λιμανιού του Ελσίνκι.

Συνεχίσαμε τη βόλτα μας κατά μήκος του Λιμανιού και όταν είδαμε από μακριά τη Γερμανική Ευαγγελική Λουθηρανική Εκκλησία (German Evangelical Lutheran Congregation in Finland) να ορθώνεται πάνω στον λόφο, αρχίσαμε να ανηφορίζουμε κατά κει.

Προς μεγάλη μου έκπληξη, διάβασα ότι η Ευαγγελική Λουθηρανική Εκκλησία της Φινλανδίας είναι μια από τις μεγαλύτερες λουθηρανικές εκκλησίες στον κόσμο. Είναι το μεγαλύτερο θρησκευτικό σώμα της χώρας, και στα τέλη του 2022, το 65,2% των Φινλανδών ήταν μέλη της εκκλησίας.

Εμάς, μάς τράβηξε η νεογοτθική αρχιτεκτονική του ναού και θελήσαμε να τον περιεργαστούμε από κοντά. Ήταν, λοιπόν, φυσική συνέπεια να αναζητήσω κάποιες πληροφορίες οι οποίες με ενημέρωσαν ότι η Γερμανική Ευαγγελική Λουθηρανική Εκκλησία δημιουργήθηκε για γερμανόφωνους κατοίκους στη Φινλανδία. Είναι μέρος της φινλανδικής εκκλησίας και ανήκει στη σουηδική επισκοπή του Porvoo. Το κτίριο χτίστηκε το 1864.

Δεν ήταν όμορφη μόνο η εκκλησία, αλλά ολόκληρη η συνοικία και φυσικά το Πάρκο Tähtitorninvuori το οποίο απλώνεται στην κορυφή ενός βραχώδους λόφου, πάνω από το Νότιο Λιμάνι. Αν και χειμώνας, φάνηκε ότι το Πάρκο είναι πλούσιο σε χλωρίδα με πολλά δέντρα και πράσινο χλοοτάπητα. Ένα ανηφορικό λιθόστρωτο δρομάκι μάς οδήγησε στην είσοδο του Αστεροσκοπείου του Ελσίνκι το οποίο σχεδιάστηκε το 1834 από τη μεγάλη αρχιτεκτονική φίρμα, τον Engel, τον οποίο, θέλατε δε θέλατε, μάθατε και εσείς μέσα από αυτήν την αφήγηση. Σήμερα, το Αστεροσκοπείο λειτουργεί ως δημόσιο κέντρο αστρονομίας και δεν χρησιμοποιείται για ερευνητικούς σκοπούς. Αστρονομικές παρατηρήσεις δεν μπορούν, πλέον, να γίνουν από εδώ λόγω της φωτορύπανσης από την πόλη.

Ήταν πολύ όμορφος ο περίπατος μέσα σε αυτό το Πάρκο, το οποίο κάποτε ήταν μέρος της οχύρωσης της πόλης αλλά και «φάρος» για τα καράβια, αφού εδώ πάνω άναβαν φωτιές για να οδηγηθούν οι ναυτικοί με ασφάλεια στο λιμάνι.

Σε κάθε ταξίδι που κάνω, πάντα, σκέφτομαι πως θα ήταν το τοπίο αν βρισκόμουν στον προορισμό της επίσκεψής μου κάποια άλλη εποχή του χρόνου. Ας πούμε, πόσο πιο όμορφο θα ήταν το Tähtitorninvuori την άνοιξη με τα ανθισμένα λουλούδια ή το καλοκαίρι με τη δροσιά κάτω από τα πυκνά φυλλώματα των δέντρων; Σίγουρα, θα είναι το αγαπημένο μέρος των κατοίκων οι οποίοι είναι πολύ τυχεροί έχοντας μέσα στα πόδια τους ένα τέτοιο μέρος απόδρασης από την πολύβουη πόλη.

Ανάμεσα από δύο κτίρια είδα να ξεπροβάλλουν οι σουβλεροί πύργοι του ναού του Αγίου Ιωάννη με το χάλκινο χρώμα. Εκεί θα πάμε τώρα, είπα στον Α.

Κάναμε διάφορους ελιγμούς, περάσαμε ακόμα και μέσα από μια περιφραγμένη παιδική χαρά με δύο εισόδους/εξόδους, για να κόψουμε δρόμο και να βρεθούμε πιο εύκολα και πιο γρήγορα έξω από τη St. John's Church (Johanneksenkirkko).

Τι ωραία εκκλησία ήταν αυτή! Αλλά και η γειτονιά δεν υπολειπόταν ομορφιάς! Τον 18ο και 19ο αιώνα, οι κάτοικοι αυτής της περιοχής, που ονομάζεται Punavuori, ήταν κυρίως ναυτικοί και ψαράδες που ζούσαν σε ξύλινες εξοχικές κατοικίες λόγω της γειτνίασης με τη θάλασσα. Ήταν, δηλαδή, μια κατοικημένη περιοχή για τη φτωχή εργατική τάξη. Η περιοχή άλλαξε προς το χειρότερο τη δεκαετία του 1870, όταν εδώ εγκαταστάθηκαν πολλοί εγκληματίες και λαθρέμποροι, αποκτώντας κακή φήμη η οποία παρέμεινε μέχρι τη δεκαετία του 1970.

Παρόλα αυτά, η εκκλησία του Αγίου Ιωάννη ολοκληρώθηκε το 1891, αντιπροσωπεύει το νεογοτθικό στιλ και είναι και αυτή λουθηρανική. Είναι η μεγαλύτερη πέτρινη εκκλησία στη Φινλανδία και μπορεί να φιλοξενήσει 2.600 άτομα.

Σήμερα, οι κάτοικοι της συνοικίας Punavuori ανήκουν στη μεσαία τάξη και τον χειμώνα ψυχαγωγούνται στο παγοδρόμιο Johanneksenpuisto που θεωρείται ένα από τα πιο ακριβά τεχνητά παγοδρόμια στη Φινλανδία. Ήταν Κυριακή και ολόκληρες οικογένειες επιδίδονταν με μεγάλη δεξιοτεχνία στο αγαπημένο τους σπορ.

Απέναντι από το παγοδρόμιο, ένα εντυπωσιακό κτίριο τράβηξε την προσοχή μας. Δεν ήταν άλλο από το Μουσείο Αρχιτεκτονικής και Σχεδιασμού (Arkitektur-och designmuseet) το οποίο ιδρύθηκε πρόσφατα, στις αρχές του 2024, με τη συγχώνευση του Μουσείου Αρχιτεκτονικής και του Μουσείου Σχεδιασμού. Η πορεία μας, όμως, δεν ήταν προς το μέρος του γι΄ αυτό αρκεστήκαμε σε μερικές φωτογραφίες ακολουθώντας στη συνέχεια αντίθετη κατεύθυνση.

Το Πάρκο Sinebrychoff ήταν ο επόμενος στόχος μας, σε απόσταση 1.000 μέτρων από τον ναό του Αγίου Ιωάννη. Φτάνοντας στον προορισμό μας δεν είχαμε αλλάξει γειτονιά, αφού το Sinebrychoffin puisto (το Πάρκο δηλαδή) ανήκει στη συνοικία Punavuori, για την οποία μίλησα πιο πριν. Το Πάρκο πήρε το όνομά του από τη ζυθοποιία Sinebrychoff η οποία είχε τις εγκαταστάσεις της εδώ, από το 1819 έως το 1992. Μάλιστα, ο σημερινός χώρος αναψυχής ήταν ο ιδιωτικός κήπος του ρωσικής καταγωγής επιχειρηματία ο οποίος έφτιαξε τη βίλα του κατά μήκος της οδού Bulevardi. Σήμερα, το σπίτι του στεγάζει το Sinebrychoff Art Museum. 750 έργα τέχνης συγκεντρώθηκαν από μέλη της οικογένειας τα οποία, τελικά, δωρήθηκαν στον φινλανδικό λαό δημιουργώντας τα θεμέλια για την εθνική γκαλερί της χώρας.

Η πόλη του Ελσίνκι απέκτησε το Πάρκο Sinebrychoff το 1965 και, πλέον, αποτελεί έναν πολύ αγαπημένο χώρο περιπάτου και άσκησης των κατοίκων οι οποίοι το προφέρουν Koffari ή Koff. Είδαμε κοπέλες να κάνουν jogging, ζευγάρια να έχουν βγάλει βόλτα τα σκυλάκια τους και ποδηλάτες να αθλούνται με τα ποδήλατά τους. Η αλήθεια είναι ότι ήμασταν τυχεροί γιατί, λόγω Κυριακής, είδαμε πολύ ωραίες εικόνες του τρόπου ζωής των ντόπιων. Το σύμβολο του Πάρκου είναι ένας οκτάπλευρος πύργος από κόκκινο τούβλο που χτίστηκε το 1865.

Την περιήγησή μας στο Πάρκο διέκοψε το τηλεφώνημα των παιδιών. Δεν είχαμε παραδώσει, ακόμη, το αυτοκίνητο οπότε σκέφτηκαν να αξιοποιήσουμε αυτό το γεγονός και να πεταχτούμε όλοι μαζί μέχρι το γραφικό Porvoo. Αγκαλιάσαμε με περισσή χαρά και ενθουσιασμό την ιδέα και τούς είπαμε ότι, το πολύ, σε 15 λεπτά θα βρισκόμασταν στο διαμέρισμα για να ξεκινήσουμε.

Την όμορφη και ιστορική Λεωφόρο Bulevardi ακολουθήσαμε. Αυτός ο δρόμος, που κατασκευάστηκε τον 19ο αιώνα, μου άρεσε πολύ. Είχε ψηλά δέντρα και όμορφα κτίρια, πολλά από τα οποία είναι ηλικίας 100 χρόνων.

Έχω, ήδη, αναφέρει ότι το Sinebrychoff Art Museum βρίσκεται σε αυτήν τη Λεωφόρο, αλλά και το Θέατρο Alexander, το οποίο κοντοστάθηκα για να φωτογραφίσω, στολίζει όχι μόνο τον ιστορικό δρόμο αλλά και τη συνοικία Kamppi, δηλαδή τη γειτονιά μας αφού το διαμέρισμά μας απέχει, μόλις, 170 μέτρα από αυτό.

Είναι ένα ρωσικό θέατρο που χτίστηκε για να καλύψει τις ανάγκες της ρωσικής μειονότητας που ζούσε τότε στο Ελσίνκι. Ολοκληρώθηκε τον Οκτώβριο του 1879 και τον Φεβρουάριο του 1880 πήρε το όνομά του από τον Ρώσο Τσάρο Αλέξανδρο Β΄. Ήταν απόγευμα Κυριακής όταν περάσαμε έξω από το Aleksanterin teatteri και είδαμε γονείς με μικρά παιδιά να εισέρχονται στο κτίριο. Ήταν ηλίου φαεινότερο ότι κάποια παιδική παράσταση λάμβανε χώρα στο εσωτερικό του.

Τα παιδιά μάς περίμεναν μέσα στο αυτοκίνητο, το οποίο είχαμε παρκάρει έξω από την πολυκατοικία που βρισκόταν το διαμέρισμά μας. Λόγω Κυριακής δεν υπήρχε χρέωση για τη στάθμευση. Πολλαπλά τα οφέλη αυτής της ημέρας στην πρωτεύουσα της Φινλανδίας. Αλλάξαμε μόνο παπούτσια και χωρίς καθυστέρηση ξεκινήσαμε για το Porvoo.

 

[Klair]

Κεφάλαιο 19ο: H απογευματινή βόλτα στο Porvoo
26 Ιανουαρίου 2025​

Το Porvoo, ή Borgå στα σουηδικά, βρίσκεται στη νότια ακτή της χώρας, στον Κόλπο της Φινλανδίας και απέχει, περίπου, 50 Km από το Ελσίνκι. Είναι ένας δίγλωσσος δήμος με επίσημες γλώσσες τα φινλανδικά και τα σουηδικά. Ο πληθυσμός αποτελείται από 64% φινλανδόφωνους, 28% σουηδόφωνους και 8% ομιλητές άλλων γλωσσών. Η περιοχή κατοικείται από τη Λίθινη Εποχή. Το Porvoo αποικίστηκε από Σουηδούς τον 13ο και 14ο αιώνα και είναι η δεύτερη παλαιότερη πόλη της χώρας. Είναι περισσότερο γνωστό για την Παλιά Πόλη του και σε αυτήν θα εστιάζαμε εκείνο το απόγευμα.

Φτάσαμε γύρω στις 17:00 και παρκάραμε εύκολα και δωρεάν σε έναν χώρο στάθμευσης στα όρια της Παλιάς Πόλης. Είχε, σχεδόν, νυχτώσει αλλά αυτή η ώρα ήταν η ωραιότερη για περατζάδα στα όμορφα και γραφικά δρομάκια και για ατμοσφαιρικές φωτογραφίες.

Τα ανηφορικά λιθόστρωτα καλντερίμια ήταν παγωμένα, αλλά με τα καρφιά στις μπότες δεν αντιμετωπίσαμε καμία δυσκολία ούτε όταν «σκαρφαλώναμε» στις ψηλές γειτονιές, ούτε όταν «κατρακυλούσαμε» στα χαμηλά, δίπλα στο ποτάμι. Φυσικά υπάρχει και εδώ ποταμός, ο Porvoonjoki, που ήταν παγωμένος.

Από το ξεκίνημα της γνωριμίας μας με την Παλιά Πόλη του Porvoo, νιώσαμε ότι κάθε βήμα που κάναμε προς τα μπροστά μάς οδηγούσε πολλά βήματα πίσω στο παρελθόν. Το να περπατάς στους έρημους δρόμους με τα ιστορικά ξύλινα σπίτια, που χρονολογούνται από τον Μεσαίωνα, είναι σαν να μεταφέρεσαι, μεμιάς, πίσω στον χρόνο. Δεν είναι άδικα η πιο πολυφωτογραφημένη πόλη της Φινλανδίας.

Οι δύο κεντρικοί δρόμοι είναι πλαισιωμένοι με παλιά σπίτια που μοιάζουν με κουκλόσπιτα στα οποία λειτουργούν ατμοσφαιρικά καφέ και εστιατόρια, αλλά και εμπορικά καλόγουστα καταστήματα.

Στη σμίξη των δύο κεντρικών δρόμων δημιουργείται μια πλατεία, η Πλατεία του Παλαιού Δημαρχείου (Rådhustorget), και εδώ ορθώνεται το Παλαιό Δημαρχείο το οποίο είναι το παλαιότερο δημαρχείο στη Φινλανδία, καθώς η πρώτη γραπτή αναφορά για αυτό το οικοδόμημα χρονολογείται από το 1545.

Στην ίδια Πλατεία, και δίπλα στη Gallery Vanha Kappalaisentalo, ορθώνεται ένα ακόμα ιστορικό κτίριο, το Holm΄s House. Σήμερα, και τα δύο κτίρια είναι μουσεία που παρουσιάζουν την ιστορία της πόλης από την Εποχή των Παγετώνων μέχρι τον 18ο αιώνα. Βασικά, δεν είναι μουσεία αλλά χρονοκάψουλες που σε ταξιδεύουν στον 18ο αιώνα, είτε τα επισκεφθείς εσωτερικά, είτε τα παρατηρήσεις με προσοχή και δέος εξωτερικά.

Πλατεία Παλαιού Δημαρχείου και Gallery Vanha Kappalaisentalo​

Holm΄s House αριστερά και Παλαιό Δημαρχείο δεξιά​

Παλαιό Δημαρχείο​

Όσο εμείς απολαμβάναμε τα όμορφα διατηρημένα ξύλινα σπίτια του 18ου αιώνα που πλαισιώνουν τη γοητευτική Πλατεία, χάσαμε τον Α. Κάποια στιγμή, τον είδαμε να ξεπροβάλλει από ένα στενό σοκάκι και να μας φωνάζει: -«Ελάτε από ΄δω να δείτε τι ανακάλυψα»!

Τρυπώσαμε στο στενό πέρασμα και μονομιάς μεταφερθήκαμε στον 18ο αιώνα. Βρεθήκαμε σε μια περίκλειστη αυλή με παμπάλαια και ετοιμόρροπα ξύλινα σπίτια και ήταν σαν να πηδήξαμε στις σελίδες ενός παιδικού βιβλίου με παραμύθια. Τι μέρος ήταν αυτό! Υπήρχε και παγκάκι για να καθίσουμε και να χωνέψουμε την ιστορία, αφού εδώ στέκονται κάποια από τα παλαιότερα σπίτια της πόλης τα οποία ολοκληρώθηκαν το 1760 ή το 1764, όπως η σημερινή Galleria Vanha Kappalaisentalo και το Μουσείο Holm΄s House.

Κατά τη μεγάλη πυρκαγιά του Porvoo, το καλοκαίρι του 1760, 200 οικογένειες έμειναν άστεγες. Έτσι, αποφασίστηκε τα δημόσια κτίρια να χτίζονται με πέτρα. Μερικοί από τους πλούσιους κτηνοτρόφους της πόλης έχτισαν τα νέα τους σπίτια με τούβλα ή πέτρα. Σε αυτήν την αυλή βρισκόταν, αρχικά, η κύρια είσοδος του Holm΄s House.

Η αρχική είσοδος του Holm΄s House ​

Πρωταρχικά, το πέτρινο κτίριο που χτίστηκε τη δεκαετία του 1760 χρησιμοποιήθηκε για επαγγελματικούς λόγους και ο δεύτερος όροφος ήταν το σπίτι της οικογένειας του κτηνοτρόφου Holm. Αρτοποιεία και ελβετικά ζαχαροπλαστεία λειτουργούσαν στο κτίριο το 1800. Το 1860 άνοιξε μια πόρτα απευθείας από το κατάστημα προς την Πλατεία, λόγω της λειτουργίας του φούρνου. Κάποια από τα ξύλινα σπίτια της αυλής χρησιμοποιήθηκαν το 1700 για ζώα, καθώς και για αποθήκευση τροφίμων και ρούχων.

Βάλαμε πλώρη για τις ψηλές γειτονιές. Ανηφορικά λιθόστρωτα δρομάκια ελίσσονταν ανάμεσα από κόκκινα και κίτρινα ξυλόσπιτα.

The devil's stairs! Σύμφωνα με μια παλιά ιστορία, ο ίδιος ο διάβολος σκάλισε τα σκαλοπάτια στον βράχο που παραμένουν μέχρι σήμερα με την φυσική πέτρα. Σύμφωνα με μια άλλη ιστορία, το όνομα προέρχεται από το γεγονός ότι οι σκάλες είναι ολισθηρές τόσο με βροχερό καιρό όσο και τον χειμώνα.​

Φτάσαμε στην κορυφή του λόφου, έξω από ένα κτίριο που αποτελεί την απόδειξη της βαθιάς ιστορίας και της αρχιτεκτονικής ομορφιάς ολόκληρης της Φινλανδίας. Ο Καθεδρικός Ναός του Porvoo, αυτή η εκπληκτική κατασκευή, βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο της Παλιάς Πόλης και είναι ένα εντυπωσιακό παράδειγμα γοτθικού και μπαρόκ σχεδιασμού. Ως ένας από τους παλαιότερους καθεδρικούς ναούς της Φινλανδίας έχει γνωρίσει αιώνες ιστορίας που τον καθιστούν ζωτικό μέρος της κληρονομιάς της χώρας.

Αρχικά, μάς φάνηκε κλειστός. Όμως, κάνοντας τον γύρο διαπιστώσαμε ότι η εμβληματική Ευαγγελική Λουθηρανική Εκκλησία ήταν ανοιχτή. Έσπρωξα την πόρτα τρυπώνοντας στο εσωτερικό. Μια μεγάλη έκπληξη με περίμενε, αφού ο Καθεδρικός ήταν κατάμεστος από κόσμο. Όλη η πόλη βρισκόταν εκεί μέσα, παρακολουθώντας την ομιλία μιας κυρίας. Κατευθύνθηκα στο πίσω μέρος του ναού, για να μην τραβήξω τα βλέμματα ως νεοφερμένη, και έμεινα εκεί για κάμποσα λεπτά παρακολουθώντας το δρώμενο. Μου φάνηκε σαν το κήρυγμα που κάνει ο ιερέας μετά τη λειτουργία, αλλά δεν μπορώ να είμαι σίγουρη. Δεν τράβηξα καμία φωτογραφία για προφανείς λόγους και βγήκα αθόρυβα και διακριτικά για να συναντήσω τους υπόλοιπους στον περίβολο όπου υπάρχει και δεύτερη εκκλησία, η Ξύλινη Εκκλησία ή Μικρή Εκκλησία (Pikkukirkko).

Λογικά, κάποιος θα σκεφτεί τι μπορεί να προσφέρει μια δεύτερη εκκλησία και μάλιστα ακριβώς δίπλα στον Καθεδρικό; Είναι απλό: Ο ναός καθαγιάστηκε το 1740, έτσι ώστε οι φινλανδικές και οι σουηδικές λειτουργίες να μπορούν να πραγματοποιούνται ταυτόχρονα στην πόλη.

Ο Καθεδρικός Ναός του Porvoo (Porvoon Tuomiokirkko) αρχικά ήταν ξύλινος. Πηγές αναφέρουν ότι ξεκίνησε να κατασκευάζεται το 1200, ενώ οι πρώτοι πέτρινοι τοίχοι χτίστηκαν μεταξύ 1410 και 1420. Είναι αφιερωμένος στη Μαρία, τη μητέρα του Ιησού. Έχει καταστραφεί από πυρκαγιές πολλές φορές. Οι Δανοί έκαψαν την εκκλησία το 1508. Tο 1571 και το 1590 κάηκε από τους Ρώσους. Ανακατασκευάστηκε τον 17ο αιώνα, αλλά κατά τη διάρκεια του Μεγάλου Βόρειου Πολέμου, το 1708, κάηκε ξανά. Πρόσφατα, το 2006, ένας άνδρας έβαλε φωτιά ως σκόπιμη πράξη βανδαλισμού που καταδικάστηκε ευρέως σε ολόκληρη τη Σκανδιναβία.

Συνεχίσαμε τη βόλτα μας στις γειτονιές τριγύρω από τον Καθεδρικό οι οποίες αποτελούν ένα σφιχτό πλέγμα ανηφορικών δρόμων και ξύλινων σπιτιών. Ευτυχώς, που το σχέδιο κατεδάφισης του 19ου αιώνα ακυρώθηκε λόγω της λαϊκής αντίστασης κι έτσι σήμερα οι επισκέπτες απολαμβάνουν αυτό το καταπληκτικό και τόσο ιστορικό μέρος.

Κατηφορίσαμε προς τον παγωμένο Porvoonjoki με την ιστορική του γέφυρα.

Κάποτε, ο ποταμός αυτός ήταν η εμπορική οδός για τους Tavastians (αρχαία φινλανδική φυλή). Όμως, και σήμερα την ίδια χρήση έχει, αλλά με άλλον τρόπο. Κατά μήκος του είναι χτισμένα, από το 1760, κατακόκκινα ξύλινα σπιτάκια που μπορεί τότε να χρησίμευαν ως αποθήκες, όμως, σήμερα φιλοξενούν καταλύματα, εστιατόρια και καταστήματα.

Ήταν χάρμα οφθαλμών η παραποτάμια βόλτα μας. Πάνω στον λόφο δέσποζε ο φωτισμένος πυραμοειδής Καθεδρικός Ναός, του οποίου η παρουσία γινόταν κάτι παραπάνω από αισθητή απ΄ όλα τα σημεία της Παλιάς Πόλης και δίπλα στο παγωμένο ποτάμι τα παραποτάμια σπίτια έβαφαν με χρώμα το γκρίζο τοπίο.

Σταθήκαμε στη μέση της Gamla bron, της παλιάς γέφυρας του Porvoo, για να απολαύσουμε τον ποταμό και την πόλη σε όλο τους το μεγαλείο. Ακόμα και αυτό το σημείο βροντοφώναζε ιστορία, αφού σε αυτήν ακριβώς τη θέση υπήρχε ξύλινη γέφυρα από τον 15ο αιώνα μέχρι το 1954, όταν αντικαταστάθηκε από μια σιδερένια. Μέχρι το 1957, η Gamla bron αποτελούσε τον μόνο τρόπο διάσχισης του Porvoonjoki.

Πηγή φωτογραφιών Gamla bron: http://www.helenius.net/vykort/borga/index.htm​

Αυτό ήταν το κουκλίστικο Porvoo που έχει απεικονίσει σε πολλούς πίνακες ο διάσημος ζωγράφος Albert Edelfelt, αλλά και η πόλη στην οποία έζησε και εργάστηκε ο Johan Ludvig Runeberg, ο εθνικός ποιητής της Φινλανδίας. Επιστρέψαμε στο Ελσίνκι και κατευθυνθήκαμε στην Railway Square. Στη γωνία των οδών Mikonkatu και Kaisaniemenkatu βρίσκεται ένα εστιατόριο της γνωστής αλυσίδας Vapiano στο οποίο δειπνήσαμε. Επιστρέψαμε στο διαμέρισμα και λίγο αργότερα οι δύο άντρες έφυγαν για να παραδώσουν το αυτοκίνητο στο σημείο που είχαμε συνεννοηθεί με την εταιρεία. 4.028 παγωμένα χιλιόμετρα διανύσαμε σε 10 ημέρες.

 

[Billouk]

Μια απορία: Όλες οι φωτογραφίες είναι με iphone ή υπάρχει και τρίποδο με mirrorless ή DSLR;
Η ιστορία μέχρι τώρα είναι να την διαβάσεις το καλοκαίρι με τους 40 βαθμούς, έτσι για να νιώσεις μια δροσουλα!

Υ.Γ.: Εξαιρετικό ταξίδι και με καλό προγραμματισμό!

 

[Klair]

Μια απορία: Όλες οι φωτογραφίες είναι με iphone ή υπάρχει και τρίποδο με mirrorless ή DSLR;
Η ιστορία μέχρι τώρα είναι να την διαβάσεις το καλοκαίρι με τους 40 βαθμούς, έτσι για να νιώσεις μια δροσουλα!

Υ.Γ.: Εξαιρετικό ταξίδι και με καλό προγραμματισμό!

@Billouk Ναι, όλες οι φωτογραφίες είναι τραβηγμένες μόνο με iPhone (16 pro max και 15 pro max). Τρίποδο για το iPhone χρησιμοποιήσαμε μόνο για τις λήψεις του Σέλαος.

Ωραία ιδέα για ανάγνωση της ιστορίας με τον καύσωνα, αλλά να είναι και το air condition στο full για προσομοίωση των καιρικών συνθηκών.

Όντως ήταν ένα πολύ ιδιαίτερο και διαφορετικό ταξίδι που το απολαύσαμε με όλες μας τις αισθήσεις και ήδη το αναπολούμε!

Σε ευχαριστώ πολύ για την ανάγνωση και τον σχολιασμό!

 

[Sassenach77]

δεν υπήρχε ίχνος από χιόνι στους δρόμους της πόλης.

Γενάρη μήνα και δεν είχε χιόνι στο Ελσίνκι, φαντάσου, πρέπει να πιάσεις βόρειο κύκλο για να δεις χιόνι...

 

[Klair]

Γενάρη μήνα και δεν είχε χιόνι στο Ελσίνκι, φαντάσου, πρέπει να πιάσεις βόρειο κύκλο για να δεις χιόνι...

Ναι, δεν είχε εκείνες τις ημέρες χιόνι! Είχε ανέβει η θερμοκρασία πάνω από το μηδέν και είχε λιώσει, ενώ πέρυσι, την ίδια περίπου περίοδο, τα παιδιά βρήκαν χιονισμένο το Ελσίνκι και τη θάλασσα επιφανειακά παγωμένη.

 

[Klair]

Κεφάλαιο 20ο: Δεύτερη ημέρα στο Ελσίνκι
27 Ιανουαρίου 2025​

Ξημέρωσε μια ηλιόλουστη ημέρα. Ο λαμπρός ήλιος και ο γαλανός ουρανός ήταν το δωράκι και η επιβράβευση της χώρας προς εμάς, που αψηφήσαμε κάθε δυσκολία και κάθε ακραία καιρική συνθήκη για να τη γνωρίσουμε, να τη ζήσουμε και τελικά να την αγαπήσουμε τόσο, ώστε να σκεφτόμαστε πριν ακόμα επιστρέψουμε στην Ελλάδα να ξαναγυρίσουμε εδώ κάποιο από τα επόμενα καλοκαίρια. Ο γιος μου, πάντως, μετά το περσινό τους ταξίδι ψάχνει να αγοράσει σπίτι από το Rovaniemi και προς τα πάνω. Οι τιμές δεν είναι υψηλές και πιστεύω ότι κάποια στιγμή θα τα καταφέρει (αν η ζωή δεν τού τα φέρει αλλιώς και αλλάξει γνώμη).

Το σημερινό πρόγραμμα περιλάμβανε αρκετά αξιοθέατα, αφού αυτή θα ήταν η τελευταία μας ημέρα στο Ελσίνκι. Αρχικά, θα γνωρίζαμε καλύτερα τη γειτονιά μας, δηλαδή το Kamppi, που είναι η πολυσύχναστη καρδιά της πόλης. Πολύ κοντά στο διαμέρισμά μας βρισκόταν η Πλατεία Hietalahdentori που είναι γνωστή και δημοφιλής για την υπαίθρια αγορά της. Τους χειμερινούς μήνες δεν υφίσταται καμία εξωτερική δραστηριότητα, όμως, στην άκρη της Πλατείας ορθώνεται η αίθουσα της Αγοράς Hietalahti που φιλοξενεί πολλά εστιατόρια και καφέ, οπότε κινήσαμε για εκεί.

Ο τεράστιος χώρος της Hietalahdentori έδειχνε πολύ «γυμνός» και άχαρος χωρίς τα τραπεζάκια και τους πάγκους με τα καλούδια που στήνονται εδώ από τον Μάιο μέχρι τον Σεπτέμβριο.

Ήταν, όμως, εντυπωσιακό το τεράστιο κτίριο στο οποίο στεγαζόταν το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι.

Μπήκαμε μέσα στη μεγάλη Αίθουσα της Αγοράς. Σιγά-σιγά, το ένα μετά το άλλο, άνοιγαν τα εστιατόρια με τις διαφορετικές κουζίνες. Υπήρχαν από σάντουιτς μέχρι φιλιππινέζικο, βιετναμέζικο, πορτογαλικό ή ιταλικό φαγητό. Μόλις είχαμε φάει το πρωινό μας στο κατάλυμα, οπότε αποχωρήσαμε χωρίς να δοκιμάσουμε κάτι.

Μια τάρτα, όμως, από το διάσημο Ekberg θα την έτρωγα, γι΄ αυτό δίχως καθυστέρηση, περάσαμε μπροστά από το Θέατρο Alexander

και βγήκαμε στη Λεωφόρο Bulevardi με τα αξιόλογα ιστορικά κτίρια, τα εστιατόρια και τα καφέ.

To Café Ekberg, που βρίσκεται κατά μήκος της Bulevardi, είναι ένα καφέ-αρτοποιείο που ιδρύθηκε από τον Fredrik Ekberg το 1852, γεγονός που το καθιστά το παλαιότερο καφέ που εξακολουθεί να λειτουργεί στο Ελσίνκι. Τα τραπεζάκια του είχαν κόσμο που έπινε τον καφέ του. Έριξα μια ματιά στην πλευρά του αρτοποιείου και μετά αναζήτησα τις ατομικές στρογγυλές τάρτες του με τα φρούτα οι οποίες δεν υπήρχαν πουθενά. Σε καμία βιτρίνα και σε κανένα ράφι. Δεν είχε ατομικές τάρτες. Που πήγαν οι τάρτες…οεοοοο;

Όταν φτάσαμε στην Πλατεία Narinkka, είδαμε έναν ολοκάθαρο γαλάζιο ουρανό σπαρμένο με ανάλαφρα πουπουλένια συννεφάκια εδώ κι εκεί! Είχαμε μέρες να αντικρίσουμε αυτό το χρώμα και μάς είχε λείψει.

Εδώ, λοιπόν, ήρθαμε για να δούμε κάμποσα αξιοθέατα μαζεμένα, μερικά από αυτά είναι κάπως ιδιαίτερα και περίεργα. Αλλά, ας πάρουμε τα πράγματα ένα-ένα και με τη σειρά. Καταρχάς, η Πλατεία Narinkka είναι μια πολυσύχναστη πλατεία που βρίσκεται στην καρδιά του Ελσίνκι, προσφέροντας έναν μοναδικό συνδυασμό χαλάρωσης, πολιτισμού και αστικής ζωής. Αυτός ο ανοιχτός χώρος χρησιμεύει ως κεντρικό σημείο συγκέντρωσης, τόσο για τους ντόπιους όσο και για τους τουρίστες, καθιστώντας τον ιδανική τοποθεσία για να βυθιστεί κανείς στη ζωντανή ατμόσφαιρα της πόλης. Περιβάλλεται από αξιοσημείωτα ορόσημα όπως το Kamppi Centre στα δυτικά, το ιστορικό πρώην κτίριο των στρατώνων Turku στα ανατολικά και το ξενοδοχείο Scandic Hotel Simonkenttä στα νότια. Τα διάφορα κτίρια συνδυάζουν τη μοντέρνα με την παραδοσιακή, αλλά και την παράξενη φινλανδική αρχιτεκτονική.

Το Kamppi Chapel ή αλλιώς Παρεκκλήσι της Σιωπής είναι, αναμφισβήτητα, ένα ιδιαίτερο κατασκεύασμα που δεν περνάει απαρατήρητο. Αντιθέτως σε προκαλεί, με την πρώτη ματιά, να ασχοληθείς μαζί του και να ψάξεις για πληροφορίες. Γιατί έχει αυτό το σχήμα; Γιατί είναι κατασκευασμένο ολόκληρο από ξύλο;

Το Παρεκκλήσι είναι οικουμενικό και καλωσορίζει όλους τους ανθρώπους ανεξαρτήτως θρησκείας, φιλοσοφίας ζωής ή καταγωγής. Ο συνολικός σχεδιασμός (τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό) είναι πολύ λιτός, απλοϊκός και ουδέτερος, που μοιάζει με μια αίθουσα προσευχής πολλών θρησκειών. Κατασκευάστηκε ως μέρος του προγράμματος World Design Capital και έχει βραβευτεί σε διεθνή διαγωνισμό για την καινοτόμο ξύλινη αρχιτεκτονική του.

Η Φινλανδία έχει μια πλούσια παράδοση σε αγροτικές ξύλινες εκκλησίες, οι πιο εμβληματικές από τις οποίες κοσμούν τις παράκτιες περιοχές σαν κυβιστικά γλυπτά και στέκονται αψηφώντας το σκληρό βόρειο κλίμα. Αλλά για το Παρεκκλήσι της Σιωπής στο Kamppi, η εταιρεία K2S Architects ανέτρεψε την παράδοση αποφεύγοντας τις γωνίες και δημιουργώντας ένα ωοειδές μπολ.

To Εμπορικό Κέντρο Kamppi είναι ένα αστικό και πολυσύχναστο μέρος με 90 καταστήματα και υπηρεσίες και σχεδόν 50 καφέ και εστιατόρια σε 7 ορόφους. Χρόνο δεν είχαμε για να ασχοληθούμε μαζί του, οπότε προχωρήσαμε στα επόμενα αξιοθέατα της περιοχής. Οι εκπλήξεις συνεχίστηκαν στη διπλανή Πλατεία Lasipalatsi όπου η ιστορία 100 και πλέον χρόνων συναντά τη σύγχρονη αστική ζωή. Εδώ, ορθώνονται δύο κτίρια ορόσημα, το Glassplace του 1930 με εστιατόρια και κινηματογράφο και το Kulttuurikasarmi (στρατώνας Turku) του 1830-33, που ήταν σταθμός λεωφορείων και στη συνέχεια μετατράπηκε σε συγκρότημα κινηματογράφων και εστιατορίων.

Η καινοτομία, όμως, είναι το νέο υπόγειο μουσείο Amos Rex. H αρχιτεκτονική εταιρεία JKMM ανακαίνισε το ιστορικό κτίριο Glassplace ανασκάπτοντας τους τεράστιους βράχους για να δημιουργήσει έναν υπόγειο χώρο γκαλερί 2.200 τετραγωνικών μέτρων. Πάνω από την επιφάνεια, μια σειρά από θόλους και φεγγίτες δημιουργήθηκαν για να σχηματίσουν ένα νέο κυματιστό τοπίο στην Πλατεία Lasipalatsi.

Αυτή η μοντέρνα και άκρως φουτουριστική νέα προσθήκη, αλλά και το Παρεκκλήσι της Σιωπής αποδεικνύουν ότι η πόλη βιώνει πολύ σημαντικές αλλαγές τα τελευταία χρόνια συνδέοντας με ευφάνταστο και ευρηματικό τρόπο το παρόν με το παρελθόν. Αυτό ήταν το συμπέρασμα που είχα αποκομίσει με όλα αυτά που είχα δει μέχρι στιγμής.

Διασχίσαμε κάθετα τη Λεωφόρο Mannerheimintie και αυτό ήταν αρκετό για να αλλάξουμε γειτονιά και να εισχωρήσουμε στο Kluuvi, το εμπορικό κέντρο του Ελσίνκι.

Ο Κεντρικός Σιδηροδρομικός Σταθμός, το Κεντρικό Ταχυδρομείο, τα πολυκαταστήματα Stockmann και Sokos, το εμπορικό κέντρο Kluuvi, το Casino, το Sanomatalo (στεγάζει τα συντακτικά γραφεία αρκετών εφημερίδων), το Πανεπιστήμιο, το Φινλανδικό Εθνικό Θέατρο και το Μουσείο Τέχνης Ateneum είναι μερικά από τα οικοδομήματα που περιλαμβάνει η συνοικία.

Πρώτα, συναντήσαμε το γρανιτένιο κτίριο του Κεντρικού Σιδηροδρομικού Σταθμού με τον Πύργο του Ρολογιού και τα αγάλματα των Φανοφόρων (Lyhdynkantajat).

Σε αυτό το σημείο θα μεταφέρω μια πληροφορία για τον Πύργο που μου έκανε εντύπωση: Κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Σταθμός χρησίμευε ως στρατιωτικό νοσοκομείο και ο Πύργος του Ρολογιού ως προσωρινό νεκροτομείο (αυτή η ιδιότητα με ξάφνιασε). Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου είχε μια πιο νορμάλ χρήση, αυτής του παρατηρητηρίου.

Η περιοχή, όπως ήταν λογικό έσφυζε από κίνηση, τόσο οχημάτων όσο και ανθρώπων. 200.000 ψυχές περνούν από εδώ κάθε ημέρα, πως να μην έχει ζωντάνια και περατζάδα το σημείο αυτό. Επιπλέον, ο Σταθμός έχει γίνει το σύμβολο ολόκληρου του σιδηροδρομικού δικτύου στη Φινλανδία και ακόμα και αυτοί που δεν ταξιδεύουν, όπως εμείς, έρχονται εδώ για να περιεργαστούν το κτίριο και να γνωρίσουν τη Railway Square (Rautatientori) που βρίσκεται δίπλα. Ίσως, όχι μόνο να τη γνωρίσουν, αλλά και να ταξιδέψουν προς κάποιο προορισμό αφού η Πλατεία λειτουργεί ως δευτερεύων σταθμός λεωφορείων της πόλης.

Η Πλατεία, αν και είναι ένας σημαντικός συγκοινωνιακός κόμβος στην περιοχή της πρωτεύουσας, διαθέτει στα δύο άκρα της σημαντικά κτίρια. Στη βόρεια πλευρά, ορθώνεται το Φινλανδικό Εθνικό Θέατρο που είναι το παλαιότερο φινλανδόφωνο επαγγελματικό θέατρο (ιδρύθηκε το 1872). Στεγάζεται σε ένα υπέροχο κτίριο, χτισμένο σε εθνικό ρομαντικό στιλ. Οφείλω να ομολογήσω ότι δεν είχα ιδέα για αυτό το αρχιτεκτονικό στιλ και ο «ψυχαναγκασμός» μου επέμενε ότι έπρεπε, οπωσδήποτε, να το ψάξω. Ε…μαζί με εμένα, θέλετε δε θέλετε, θα το μάθετε και εσείς.

Ήταν, λέει, ένα σκανδιναβικό αρχιτεκτονικό στιλ που ήταν μέρος του εθνικού ρομαντικού κινήματος (μάλλον δεν είμαι ρομαντική γι΄ αυτό δεν το γνώριζα) κατά τα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ου αιώνα. Συχνά, θεωρείται ότι είναι μια μορφή Art Nouveau. Εξαπλώθηκε σε όλη τη Δανία, τη Νορβηγία, τη Σουηδία, τη Φινλανδία, την Εσθονία, τη Λετονία καθώς και τη Ρωσία.

Στη νότια πλευρά, βρίσκεται το Μουσείο Κλασικής Τέχνης Ateneum που διαθέτει τις μεγαλύτερες συλλογές κλασικής τέχνης στη Φινλανδία. Καταλαμβάνοντας ένα ανακτορικό νεοαναγεννησιακό κτίριο του 1887, προσφέρει μια ραγδαία πορεία στην τέχνη της χώρας.

Η Railway Square είναι ένας χώρος που ενσαρκώνει την ουσία της ζωντανής ζωής της πόλης. Η περιοχή, εκτός από τα κτίρια-ορόσημα στα οποία αναφέρθηκα λίγο πιο πριν, πλαισιώνεται από καταστήματα, καφέ, εστιατόρια (εδώ δειπνήσαμε το προηγούμενο βράδυ) και ο ανοιχτός χώρος της είναι συχνά γεμάτος με πεζούς, καλλιτέχνες του δρόμου και εποχιακές αγορές. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού φιλοξενεί διάφορες εκδηλώσεις, αλλά και φεστιβάλ.

Βέβαια, όλα τα παραπάνω είναι απολύτως λογικά και φυσιολογικά να συμβαίνουν σε μια τέτοια περιοχή. Το παράδοξο ξέρετε ποιο είναι; Το παράδοξο, λοιπόν, είναι ότι ΌΟΟΛΗ αυτή η περιοχή ήταν κάποτε θάλασσα, ο κόλπος Kluuvinlahti, και μάλιστα όχι τόσο πολύ παλιά, αλλά τον 19ο αιώνα. Όταν χτίστηκε το πρώτο κτίριο του Σιδηροδρομικού Σταθμού, το 1861, η τοποθεσία της σημερινής Πλατείας ήταν μια λασπώδης και βρώμικη περιοχή γεμάτη νερό, σκουπίδια και βάλτους.

Μεταφερθήκαμε λίγα μέτρα παραδίπλα, έξω από το Κεντρικό Ταχυδρομείο, στο οποίο γινόταν ολική ανακαίνιση και ολόκληρο το κτίριο ήταν σκεπασμένο με υφάσματα ενώ φορτηγά, οικοδομικά υλικά και εργάτες είχαν, σχεδόν, καλύψει το παρακείμενο πέρασμα. Προχωρήσαμε, έχοντας αριστερά μας το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Kiasma και δεξιά μας το γυάλινο κτίριο Sanomatalo (στεγάζει τα συντακτικά γραφεία αρκετών εφημερίδων).

Σε λίγο, απλώθηκε μπροστά μας ένας αχανής επίπεδος χώρος γεμάτος με ενδιαφέροντα κτίρια που μάς καλούσαν να τα γνωρίσουμε από κοντά.

Αρχικά, πατήσαμε στην Πλατεία Kansalaistori. Αυτό το πολυσύχναστο μέρος χαρακτηρίζεται από το μοντέρνο αρχιτεκτονικό περιβάλλον και από τα διαμορφωμένα σημεία για ξεκούραση και χαλάρωση. Ευτυχώς, που η πρωτεύουσα δεν ήταν χιονισμένη και μπορούσαμε να ευχαριστηθούμε τις περιοχές με το γκαζόν και τα παγκάκια τα οποία ήταν πάρα πολλά σε αυτόν τον εκτεταμένο χώρο-πλατεία. Δε βρίσκω παράλογο το γεγονός, ότι οι ντόπιοι την αποκαλούν «το σαλόνι του Ελσίνκι», αφού και με μοντέρνα γλυπτά είναι στολισμένη

και ντιζαϊνάτα φωτιστικά διαθέτει,

αλλά και καθρέφτες από τις προσόψεις των γύρω γυάλινων κτιρίων.

Χαλί πράσινο, καθίσματα…..έτοιμο το σαλόνι. Για περάστε να σάς ξεναγήσουμε στα αξιοθέατα που κοσμούν την αυλή μας!

Στην ανατολική πλευρά της Πλατείας βρίσκεται η Κεντρική Βιβλιοθήκη του Ελσίνκι, Oodi. Δε θα σταθώ στο τι χρήση έχει ο κάθε όροφος ή από τι υλικά είναι κατασκευασμένο το κτίριο, αλλά στο πώς επιλέχθηκε το τελικό σχέδιο κατασκευής του.

Η στρατηγική θέση της Βιβλιοθήκης Oodi, ακριβώς απέναντι από το Eduskuntatalo (Κοινοβούλιο), επιλέχθηκε σκόπιμα ως σύμβολο της διασύνδεσης μεταξύ της κυβέρνησης και των πολιτών. Το Oodi, έχει σχεδιαστεί μαζί με τους κατοίκους της πόλης έτσι ώστε να μπορεί να ανταποκρίνεται καλύτερα στις επιθυμίες και τις ανάγκες που έχουν οι χρήστες της Βιβλιοθήκης. Ιδέες, συμβουλές και όνειρα έχουν συγκεντρωθεί από αστικές εκδηλώσεις, καθώς και μέσω ιστοσελίδων και διαφόρων καμπανιών.

Ως Κεντρική Βιβλιοθήκη, το Oodi, είναι ανοιχτό σε όλους–ένας δημόσιος χώρος που ανήκει στους κατοίκους. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πρέπει να ανταποκρίνεται στις ποικίλες ανάγκες των διαφορετικών ομάδων χρηστών και συνεργατών του, και αυτό δε θα ήταν δυνατό χωρίς τη συλλογική εργασία σχεδιασμού.

Ο σχεδιασμός διεξήχθη, ενθαρρύνοντας την ενεργό συμμετοχή μεταξύ των κατοίκων και των συνεργατών με διάφορους τρόπους. Για παράδειγμα, μια καμπάνια το 2012 δέχτηκε πάνω από 2.300 ιδέες από τους κατοίκους της πόλης για τον περαιτέρω σχεδιασμό της Κεντρικής Βιβλιοθήκης. Την ίδια χρονιά, δοκιμάστηκε ο συμμετοχικός προϋπολογισμός, επιτρέποντας στους κατοίκους να αποφασίσουν ποιες τέσσερις πιλοτικές δοκιμές θα λάμβαναν τα 100.000 ευρώ της διαθέσιμης χρηματοδότησης.

Επιπλέον, το όνομα της Κεντρικής Βιβλιοθήκης βασίζεται σε πρόταση ενός από τους κατοίκους της πόλης. Ένας ανοιχτός διαγωνισμός ονοματοδοσίας είχε ως αποτέλεσμα περισσότερες από 1.600 συμμετοχές, από τις οποίες η κριτική επιτροπή επέλεξε τον τελικό νικητή. Στα ελληνικά σημαίνει «Ωδή», ώστε να αντικατοπτρίζει τον ρόλο της Βιβλιοθήκης ως ύμνο στον πολιτισμό, τη γνώση και τη δημοκρατία.

Κάναμε όλο τον γύρο της Βιβλιοθήκης και στη συνέχεια ακολουθήσαμε την οδό Töölönlahdenkatu έχοντας, τώρα, στα δεξιά μας το Finlandia Hall

και στα αριστερά μας το Helsinki Music Centre.

Ένας τεράστιος ανοιχτός χώρος πρασίνου εκτείνεται μπροστά από την Αίθουσα Finlandia που φτάνει μέχρι τον Κόλπο Töölö. Σε όλη αυτήν την έκταση γινόταν ανάπλαση, με εργάτες και μηχανήματα να σκάβουν διαμορφώνοντας κήπους και παρτέρια για μελλοντική φύτευση δέντρων και καλλωπιστικών λουλουδιών.

Το Finlandia Hall είναι ένας χώρος συνεδρίων και εκδηλώσεων που σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα Alvar Aalto και κατασκευάστηκε εξ ολοκλήρου από ιταλικό μάρμαρο Carrara. Η αλήθεια είναι ότι κάνει αισθητή και αξιοπρόσεκτη την παρουσία του με την τόση λευκότητα.

Συνεχίσαμε το περπάτημα επί της οδού Töölönlahdenkatu, ανηφορίζοντας δίπλα από το πράσινο μεγαθήριο που στεγάζει το Μουσικό Κέντρο (Helsingin musiikkitalo). Οι λάτρεις της κλασικής μουσικής οφείλουν να γνωρίζουν ότι εδώ συγκατοικούν η Φιλαρμονική Ορχήστρα του Ελσίνκι, η Συμφωνική Ορχήστρα του Ραδιοφώνου της Φινλανδίας και η Ακαδημία Sibelius.

Στο βάθος της Λεωφόρου Mannerheimintie, το Εθνικό Μουσείο της Φινλανδίας βρισκόταν σε ανακαίνιση. Και για πείτε μου, να δω αν προσέχατε στο μάθημα, σε τι αρχιτεκτονικό στιλ είναι κατασκευασμένο το κτίριο; ...μπράβο, παιδιά! Σε εθνικό ρομαντικό, φυσικά!

Επιτέλους, είχε έρθει η ώρα για ολιγόλεπτη ξεκούραση. Μια πράσινη «πλαγιά» απλωνόταν μπροστά από το Musiikkitalo με σειρές από παγκάκια που έφταναν από τη μια πλευρά μέχρι την άλλη.

Στα δεξιά μας είχαμε το Κτίριο της Βουλής του Ελσίνκι (Eduskunta),

ευθεία μπροστά μας τη βόρεια πλευρά του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης Kiasma,

και στα αριστερά μας απλωνόταν η γιγάντια Πλατεία Kansalaistori με την εμβληματική Βιβλιοθήκη Oodi. Με λίγα λόγια, βλέπαμε τα πάντα αφ΄ υψηλού.

Είμαι σίγουρη ότι σε αυτό το φόρουμ, πολλοί γνωρίζετε την καταγωγή μου και την αγάπη μου για την Αρκαδία. Όμως, είμαι σχεδόν-για να μην είμαι και απόλυτη-σίγουρη ότι δεν γνωρίζετε ότι το Κτίριο της Βουλής του Ελσίνκι είναι χτισμένο πάνω σε έναν λόφο που ονομάζεται Arkadianmäki, δηλαδή Αρκαδικός Λόφος. Τον 19ο αιώνα, η περιοχή φιλοξενούσε τη βίλα Arkadia από την οποία πήρε το όνομα, όχι μόνο ο Λόφος, αλλά και ένας πολύ κεντρικός δρόμος, ο Arkadiankatu, τμήμα του οποίου περπατήσαμε στη συνέχεια της περιήγησής μας στην πόλη. Υπήρχε και το Θέατρο Αρκαδίας (από το 1861 έως το 1908), αλλά ας μην επεκταθώ περισσότερο.

Ίσως, το κτίριο του Κοινοβουλίου σχεδιάστηκε σε κλασικό αρχιτεκτονικό στιλ, συνδυάζοντας τον νεοκλασικισμό με τον μοντερνισμό των αρχών του 20ου αιώνα, για να μοιάζει με ελληνικό οικοδόμημα. Η κύρια πρόσοψή του περιλαμβάνει 14 κίονες με κορινθιακά κιονόκρανα, όλα από κόκκινο γρανίτη.

Για να φτάσουμε στο επόμενο αξιοθέατο χρειάστηκε να περπατήσουμε ένα τμήμα της οδού Arkadiankatu (Αρκαδίας),

και να θαυμάσουμε το κτίριο του 1913 στο οποίο στεγάζεται το Finnish Museum of Natural History,

πριν ανηφορίσουμε την οδό Fredrikinkatu η οποία μάς οδήγησε στην είσοδο της Temppeliaukio Church.

Πριν λίγα χρόνια, η είσοδος σε αυτόν τον ναό ήταν δωρεάν αλλά, πλέον, κοστίζει 8 ευρώ το άτομο. Ήμουν αποφασισμένη ότι θα τα σκάσω, για να δω εκ των έσω την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική της εκκλησίας η οποία είναι χτισμένη υπογείως σε συμπαγή βράχο και γι΄ αυτό είναι, επίσης, γνωστή ως Church of the Rock ή Rock Church. Εκείνο που δεν περίμενα ήταν η άνεση με την οποία δέχτηκε να με ακολουθήσει ο Α. γνωρίζοντας την τσουχτερή (για ναό) τιμή εισόδου. Παραβλέποντας εντελώς τη θρησκευτικότητα και εστιάζοντας μόνο στις σχεδιαστικές και κατασκευαστικές αποφάσεις των δημιουργών, θεωρώ, ότι είναι ένα μέρος που αξίζει να δει κάποιος κατά την επίσκεψή του στο Ελσίνκι.

Είναι μια μοντερνιστική εκκλησία που εμφανίζεται διακριτικά καθώς την προσεγγίζεις από την οδό Fredrikinkatu, με έναν θόλο που, μόλις, υψώνεται πάνω στον πέτρινο λόφο. Μια ανεπιτήδευτη είσοδος μάς οδήγησε, μέσα από έναν σκοτεινό διάδρομο, στο γεμάτο φως ιερό που είναι λαξευμένο απευθείας στον βράχο, ενώ οι φεγγίτες που περιβάλλουν τον τρούλο δημιουργούν ένα παιχνίδι φωτός και σκιών πάνω στους βραχώδεις τοίχους.

Μια απαλή και γαλήνια μουσική έδενε αρμονικά με τον χώρο, ο οποίος χρησιμοποιείται συχνά για συναυλίες λόγω της εξαιρετικής ακουστικής του η ποιότητα της οποίας δημιουργείται από τις τραχιές, ουσιαστικά ακατέργαστες επιφάνειες βράχου.

Στα αριστερά της ρεσεψιόν υπάρχει μια μικρή σκάλα που με οδήγησε στον επάνω όροφο για να δω τη θέα και να τραβήξω φωτογραφίες ολόκληρου του χώρου.

Και επειδή είμαστε ανήσυχα πνεύματα, σκαρφαλώσαμε και στον πέτρινο λόφο για να δούμε την κατασκευή αυτής της ιδιαίτερης λουθηρανικής εκκλησίας και από πάνω. Άλλη μια καινοτομία της Temppeliaukio Church είναι ότι δεν έχει καμπαναριό. Μια ηχογράφηση από καμπάνες παίζεται από μεγάφωνα στον εξωτερικό τοίχο.

Σε αυτό το σημείο ολοκληρώθηκε η λίστα με τα must see της πόλης. Έμενε, όμως, να επισκεφθούμε ένα πάρα πολύ σημαντικό αξιοθέατο το οποίο, μάλιστα, είναι Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Για να πάμε ως εκεί έπρεπε να επιβιβαστούμε σε πλοίο, γι΄ αυτό καλέσαμε uber για να μας μεταφέρει στο Νότιο Λιμάνι της πόλης απ΄ όπου ξεκινούν τα ferries για το θαλάσσιο φρούριο Suomenlinna. Το ταξί μάς παρέλαβε από την είσοδο του Ναού Temppeliaukio

και μάς άφησε στο σιντριβάνι Havis Amanda (πληρώσαμε την κούρσα 6 ευρώ). Διασχίζοντας την Πλατεία Αγοράς περπατήσαμε πάνω σε μερικά μέτρα σιδηροδρομικών γραμμών. Στη δεκαετία του 1890, η σιδηροδρομική γραμμή του λιμανιού του Ελσίνκι κατασκευάστηκε κατά μήκος της ακτής στην Πλατείας Αγοράς και σήμερα έχουν κρατήσει πάνω στο λιθόστρωτο μερικά μέτρα από εκείνες τις γραμμές.

Η ημέρα εξακολουθούσε να είναι φωτεινή και ηλιόλουστη, δίνοντάς μου την ευκαιρία να απαθανατίσω το Δημαρχείο, τη Σουηδική Πρεσβεία, τα γύρω κτίρια, αλλά και τον Καθεδρικό Ναό Ουσπένσκι (Uspenskin katedraali) με όλη τους τη φωτογένεια.

Χορτασμένοι με ηλιόλουστες εικόνες ήμασταν πανέτοιμοι, ενθουσιασμένοι και ανυπόμονοι να προσθέσουμε στη «συλλογή» μας ένα ακόμα Μνημείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.

 

[Smaragda53]

Κεφάλαιο 20ο: Δεύτερη ημέρα στο Ελσίνκι
27 Ιανουαρίου 2025​

Ξημέρωσε μια ηλιόλουστη ημέρα. Ο λαμπρός ήλιος και ο γαλανός ουρανός ήταν το δωράκι και η επιβράβευση της χώρας προς εμάς, που αψηφήσαμε κάθε δυσκολία και κάθε ακραία καιρική συνθήκη για να τη γνωρίσουμε, να τη ζήσουμε και τελικά να την αγαπήσουμε τόσο, ώστε να σκεφτόμαστε πριν ακόμα επιστρέψουμε στην Ελλάδα, να ξαναγυρίσουμε εδώ κάποιο από τα επόμενα καλοκαίρια. Ο γιος μου, πάντως, μετά το περσινό τους ταξίδι ψάχνει να αγοράσει σπίτι από το Rovaniemi και προς τα πάνω. Οι τιμές δεν είναι υψηλές και πιστεύω ότι κάποια στιγμή θα τα καταφέρει (αν η ζωή δεν τού τα φέρει αλλιώς και αλλάξει γνώμη).

Το σημερινό πρόγραμμα περιλάμβανε αρκετά αξιοθέατα, αφού αυτή θα ήταν η τελευταία μας ημέρα στο Ελσίνκι. Αρχικά, θα γνωρίζαμε καλύτερα τη γειτονιά μας, δηλαδή το Kamppi, που είναι η πολυσύχναστη καρδιά της πόλης. Πολύ κοντά στο διαμέρισμά μας βρισκόταν η Πλατεία Hietalahdentori που είναι γνωστή και δημοφιλής για την υπαίθρια αγορά της. Τους χειμερινούς μήνες δεν υφίσταται καμία εξωτερική δραστηριότητα, όμως, στην άκρη της Πλατείας ορθώνεται η αίθουσα της Αγοράς Hietalahti που φιλοξενεί πολλά εστιατόρια και καφέ, οπότε κινήσαμε για εκεί.

View attachment 497030

Ο τεράστιος χώρος της Hietalahdentori έδειχνε πολύ «γυμνός» και άχαρος χωρίς τα τραπεζάκια και τους πάγκους με τα καλούδια που στήνονται εδώ από τον Μάιο μέχρι τον Σεπτέμβριο.

View attachment 497031

Ήταν, όμως, εντυπωσιακό το τεράστιο κτίριο στο οποίο στεγαζόταν το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι.

View attachment 497032

Μπήκαμε μέσα στη μεγάλη Αίθουσα της Αγοράς. Σιγά-σιγά, το ένα μετά το άλλο, άνοιγαν τα εστιατόρια με τις διαφορετικές κουζίνες. Υπήρχαν από σάντουιτς μέχρι φιλιππινέζικο, βιετναμέζικο, πορτογαλικό ή ιταλικό φαγητό. Μόλις, είχαμε φάει το πρωινό μας στο κατάλυμα οπότε αποχωρήσαμε χωρίς να δοκιμάσουμε κάτι.

View attachment 497033


View attachment 497034

Μια τάρτα, όμως, από το διάσημο Ekberg θα την έτρωγα, γι΄ αυτό, δίχως καθυστέρηση, περάσαμε μπροστά από το Θέατρο Alexander

View attachment 497035

και βγήκαμε στη Λεωφόρο Bulevardi με τα αξιόλογα ιστορικά κτίρια, τα εστιατόρια και τα καφέ.

View attachment 497036


View attachment 497037


View attachment 497038


View attachment 497039

To Café Ekberg, που βρίσκεται κατά μήκος της Bulevardi, είναι ένα καφέ-αρτοποιείο που ιδρύθηκε από τον Fredrik Ekberg το 1852, γεγονός που το καθιστά το παλαιότερο καφέ που εξακολουθεί να λειτουργεί στο Ελσίνκι. Τα τραπεζάκια του είχαν κόσμο που έπινε τον καφέ του. Έριξα μια ματιά στην πλευρά του αρτοποιείου και μετά αναζήτησα τις ατομικές στρογγυλές τάρτες του με τα φρούτα οι οποίες δεν υπήρχαν πουθενά. Σε καμία βιτρίνα και σε κανένα ράφι. Δεν είχε ατομικές τάρτες. Που πήγαν οι τάρτες…οεοοοο;

View attachment 497040


View attachment 497041

Όταν φτάσαμε στην Πλατεία Narinkka, είδαμε έναν ολοκάθαρο γαλάζιο ουρανό σπαρμένο με ανάλαφρα πουπουλένια συννεφάκια εδώ κι εκεί! Είχαμε μέρες να αντικρίσουμε αυτό το χρώμα και μας είχε λείψει.

View attachment 497042

Εδώ, λοιπόν, ήρθαμε για να δούμε κάμποσα αξιοθέατα μαζεμένα, μερικά από αυτά είναι κάπως ιδιαίτερα και περίεργα. Αλλά, ας πάρουμε τα πράγματα ένα-ένα και με τη σειρά. Καταρχάς, η Πλατεία Narinkka είναι μια πολυσύχναστη πλατεία που βρίσκεται στην καρδιά του Ελσίνκι, προσφέροντας έναν μοναδικό συνδυασμό χαλάρωσης, πολιτισμού και αστικής ζωής. Αυτός ο ανοιχτός χώρος χρησιμεύει ως κεντρικό σημείο συγκέντρωσης, τόσο για τους ντόπιους όσο και για τους τουρίστες, καθιστώντας τον ιδανική τοποθεσία για να βυθιστεί κανείς στη ζωντανή ατμόσφαιρα της πόλης. Περιβάλλεται από αξιοσημείωτα ορόσημα όπως το Kamppi Centre στα δυτικά, το ιστορικό πρώην κτίριο των στρατώνων Turku στα ανατολικά και το ξενοδοχείο Scandic Hotel Simonkenttä στα νότια. Τα διάφορα κτίρια συνδυάζουν τη μοντέρνα με την παραδοσιακή, αλλά και την παράξενη φινλανδική αρχιτεκτονική.

View attachment 497043


View attachment 497044


View attachment 497045

Το Kamppi Chapel ή αλλιώς Παρεκκλήσι της Σιωπής είναι, αναμφισβήτητα, ένα ιδιαίτερο κατασκεύασμα που δεν περνάει απαρατήρητο. Αντιθέτως σε προκαλεί, με την πρώτη ματιά, να ασχοληθείς μαζί του και να ψάξεις για πληροφορίες. Γιατί έχει αυτό το σχήμα; Γιατί είναι κατασκευασμένο ολόκληρο από ξύλο;

View attachment 497046

Το Παρεκκλήσι είναι οικουμενικό και καλωσορίζει όλους τους ανθρώπους ανεξαρτήτως θρησκείας, φιλοσοφίας ζωής ή καταγωγής. Ο συνολικός σχεδιασμός (τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό) είναι πολύ λιτός, απλοϊκός και ουδέτερος, που μοιάζει με μια αίθουσα προσευχής πολλών θρησκειών. Κατασκευάστηκε ως μέρος του προγράμματος World Design Capital και έχει βραβευτεί σε διεθνή διαγωνισμό για την καινοτόμο ξύλινη αρχιτεκτονική του.

Η Φινλανδία έχει μια πλούσια παράδοση σε αγροτικές ξύλινες εκκλησίες, οι πιο εμβληματικές από τις οποίες κοσμούν τις παράκτιες περιοχές σαν κυβιστικά γλυπτά και στέκονται αψηφώντας το σκληρό βόρειο κλίμα. Αλλά για το Παρεκκλήσι της Σιωπής στο Kamppi, η εταιρεία K2S Architects ανέτρεψε την παράδοση αποφεύγοντας τις γωνίες και δημιουργώντας ένα ωοειδές μπολ.

View attachment 497047

To Εμπορικό Κέντρο Kamppi είναι ένα αστικό και πολυσύχναστο μέρος με 90 καταστήματα και υπηρεσίες και σχεδόν 50 καφέ και εστιατόρια σε 7 ορόφους. Χρόνο δεν είχαμε για να ασχοληθούμε μαζί του, οπότε προχωρήσαμε στα επόμενα αξιοθέατα της περιοχής. Οι εκπλήξεις συνεχίστηκαν στη διπλανή Πλατεία Lasipalatsi όπου η ιστορία 100 και πλέον χρόνων συναντά τη σύγχρονη αστική ζωή. Εδώ, ορθώνονται δύο κτίρια ορόσημα, το Glassplace του 1930 με εστιατόρια και κινηματογράφο και το Kulttuurikasarmi (στρατώνας Turku) του 1830-33, που ήταν σταθμός λεωφορείων και στη συνέχεια μετατράπηκε σε συγκρότημα κινηματογράφων και εστιατορίων.

View attachment 497049


View attachment 497048

Η καινοτομία, όμως, είναι το νέο υπόγειο μουσείο Amos Rex. H αρχιτεκτονική εταιρεία JKMM ανακαίνισε το ιστορικό κτίριο Glassplace ανασκάπτοντας τους τεράστιους βράχους για να δημιουργήσει έναν υπόγειο χώρο γκαλερί 2.200 τετραγωνικών μέτρων. Πάνω από την επιφάνεια, μια σειρά από θόλους και φεγγίτες δημιουργήθηκαν για να σχηματίσουν ένα νέο κυματιστό τοπίο στην Πλατεία Lasipalatsi.

View attachment 497050

Αυτή η μοντέρνα και άκρως φουτουριστική νέα προσθήκη, αλλά και το Παρεκκλήσι της Σιωπής αποδεικνύουν ότι η πόλη βιώνει πολύ σημαντικές αλλαγές τα τελευταία χρόνια συνδέοντας με ευφάνταστο και ευρηματικό τρόπο το παρόν με το παρελθόν. Αυτό ήταν το συμπέρασμα που είχα αποκομίσει με όλα αυτά που είχα δει μέχρι στιγμής.

View attachment 497051


View attachment 497052

Διασχίσαμε κάθετα τη Λεωφόρο Mannerheimintie και αυτό ήταν αρκετό για να αλλάξουμε γειτονιά και να εισχωρήσουμε στο Kluuvi, το εμπορικό κέντρο του Ελσίνκι.

View attachment 497053


View attachment 497054

Ο Κεντρικός Σιδηροδρομικός Σταθμός, το Κεντρικό Ταχυδρομείο, τα πολυκαταστήματα Stockmann και Sokos, το εμπορικό κέντρο Kluuvi, το Casino, το Sanomatalo (στεγάζει τα συντακτικά γραφεία αρκετών εφημερίδων), το Πανεπιστήμιο, το Φινλανδικό Εθνικό Θέατρο και το Μουσείο Τέχνης Ateneum είναι μερικά από τα οικοδομήματα που περιλαμβάνει η συνοικία.

Πρώτα, συναντήσαμε το γρανιτένιο κτίριο του Κεντρικού Σιδηροδρομικού Σταθμού με τον Πύργο του Ρολογιού και τα αγάλματα των Φανοφόρων (Lyhdynkantajat).

View attachment 497055


View attachment 497056


View attachment 497057


View attachment 497058

Σε αυτό το σημείο θα μεταφέρω μια πληροφορία για τον Πύργο που μου έκανε εντύπωση: Κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Σταθμός χρησίμευε ως στρατιωτικό νοσοκομείο και ο Πύργος του Ρολογιού ως προσωρινό νεκροτομείο (αυτή η ιδιότητα με ξάφνιασε). Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου είχε μια πιο νορμάλ χρήση, αυτής του παρατηρητηρίου.

View attachment 497059

Η περιοχή, όπως ήταν λογικό έσφυζε από κίνηση, τόσο οχημάτων όσο και ανθρώπων. 200.000 ψυχές περνούν από εδώ κάθε ημέρα, πως να μην έχει ζωντάνια και περατζάδα το σημείο αυτό. Επιπλέον, ο Σταθμός έχει γίνει το σύμβολο ολόκληρου του σιδηροδρομικού δικτύου στη Φινλανδία και ακόμα και αυτοί που δεν ταξιδεύουν, όπως εμείς, έρχονται εδώ για να περιεργαστούν το κτίριο και να γνωρίσουν τη Railway Square (Rautatientori) που βρίσκεται δίπλα. Ίσως, όχι μόνο να τη γνωρίσουν, αλλά και να ταξιδέψουν προς κάποιο προορισμό αφού η Πλατεία λειτουργεί ως δευτερεύων σταθμός λεωφορείων της πόλης.

View attachment 497060


View attachment 497061


View attachment 497062

Η Πλατεία, αν και είναι ένας σημαντικός συγκοινωνιακός κόμβος στην περιοχή της πρωτεύουσας, διαθέτει στα δύο άκρα της σημαντικά κτίρια. Στη βόρεια πλευρά, ορθώνεται το Φινλανδικό Εθνικό Θέατρο που είναι το παλαιότερο φινλανδόφωνο επαγγελματικό θέατρο (ιδρύθηκε το 1872). Στεγάζεται σε ένα υπέροχο κτίριο, χτισμένο σε εθνικό ρομαντικό στιλ. Οφείλω να ομολογήσω ότι δεν είχα ιδέα για αυτό το αρχιτεκτονικό στιλ και ο «ψυχαναγκασμός» μου επέμενε ότι έπρεπε, οπωσδήποτε, να το ψάξω. Ε…μαζί με εμένα, θέλετε δε θέλετε, θα το μάθετε και εσείς.

View attachment 497063

Ήταν, λέει, ένα σκανδιναβικό αρχιτεκτονικό στιλ που ήταν μέρος του εθνικού ρομαντικού κινήματος (μάλλον δεν είμαι ρομαντική γι΄ αυτό δεν το γνώριζα) κατά τα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ου αιώνα. Συχνά, θεωρείται ότι είναι μια μορφή Art Nouveau. Εξαπλώθηκε σε όλη τη Δανία, τη Νορβηγία, τη Σουηδία, τη Φινλανδία, την Εσθονία, τη Λετονία καθώς και τη Ρωσία.

View attachment 497064

Στη νότια πλευρά, βρίσκεται το Μουσείο Κλασικής Τέχνης Ateneum που διαθέτει τις μεγαλύτερες συλλογές κλασικής τέχνης στη Φινλανδία. Καταλαμβάνοντας ένα ανακτορικό νεοαναγεννησιακό κτίριο του 1887, προσφέρει μια ραγδαία πορεία στην τέχνη της χώρας.

View attachment 497065


View attachment 497066

Η Railway Square είναι ένας χώρος που ενσαρκώνει την ουσία της ζωντανής ζωής της πόλης. Η περιοχή, εκτός από τα κτίρια-ορόσημα στα οποία αναφέρθηκα λίγο πιο πριν, πλαισιώνεται από καταστήματα, καφέ, εστιατόρια (εδώ δειπνήσαμε το προηγούμενο βράδυ) και ο ανοιχτός χώρος της είναι συχνά γεμάτος με πεζούς, καλλιτέχνες του δρόμου και εποχιακές αγορές. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού φιλοξενεί διάφορες εκδηλώσεις, αλλά και φεστιβάλ.

View attachment 497067


View attachment 497068

Βέβαια, όλα τα παραπάνω είναι απολύτως λογικά και φυσιολογικά να συμβαίνουν σε μια τέτοια περιοχή. Το παράδοξο ξέρετε ποιο είναι; Το παράδοξο, λοιπόν, είναι ότι ΌΟΟΛΗ αυτή η περιοχή ήταν κάποτε θάλασσα, ο κόλπος Kluuvinlahti, και μάλιστα όχι τόσο πολύ παλιά, αλλά τον 19ο αιώνα. Όταν χτίστηκε το πρώτο κτίριο του Σιδηροδρομικού Σταθμού, το 1861, η τοποθεσία της σημερινής Πλατείας ήταν μια λασπώδης και βρώμικη περιοχή γεμάτη νερό, σκουπίδια και βάλτους.

Μεταφερθήκαμε λίγα μέτρα παραδίπλα, έξω από το Κεντρικό Ταχυδρομείο, στο οποίο γινόταν ολική ανακαίνιση και ολόκληρο το κτίριο ήταν σκεπασμένο με υφάσματα ενώ φορτηγά, οικοδομικά υλικά και εργάτες είχαν, σχεδόν, καλύψει το παρακείμενο πέρασμα. Προχωρήσαμε, έχοντας αριστερά μας το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Kiasma και δεξιά μας το γυάλινο κτίριο Sanomatalo (στεγάζει τα συντακτικά γραφεία αρκετών εφημερίδων).

View attachment 497069

Σε λίγο, απλώθηκε μπροστά μας ένας αχανής επίπεδος χώρος γεμάτος με ενδιαφέροντα κτίρια που μας καλούσαν να τα γνωρίσουμε από κοντά.

View attachment 497070


View attachment 497071


View attachment 497072

Αρχικά, πατήσαμε στην Πλατεία Kansalaistori. Αυτό το πολυσύχναστο μέρος χαρακτηρίζεται από το μοντέρνο αρχιτεκτονικό περιβάλλον και από τα διαμορφωμένα σημεία για ξεκούραση και χαλάρωση. Ευτυχώς, που η πρωτεύουσα δεν ήταν χιονισμένη και μπορούσαμε να ευχαριστηθούμε τις περιοχές με το γκαζόν και τα παγκάκια τα οποία ήταν πάρα πολλά σε αυτόν τον εκτεταμένο χώρο-πλατεία. Δε βρίσκω παράλογο το γεγονός, ότι οι ντόπιοι την αποκαλούν «το σαλόνι του Ελσίνκι», αφού και με μοντέρνα γλυπτά είναι στολισμένη

View attachment 497073

και ντιζαϊνάτα φωτιστικά διαθέτει,

View attachment 497074

αλλά και καθρέφτες από τις προσόψεις των γύρω γυάλινων κτιρίων.

View attachment 497075

Χαλί πράσινο, καθίσματα…..έτοιμο το σαλόνι. Για περάστε να σας ξεναγήσουμε στα αξιοθέατα που κοσμούν την αυλή μας!

View attachment 497076


View attachment 497077

Στην ανατολική πλευρά της Πλατείας βρίσκεται η Κεντρική Βιβλιοθήκη του Ελσίνκι, Oodi. Δε θα σταθώ στο τι χρήση έχει ο κάθε όροφος ή από τι υλικά είναι κατασκευασμένο το κτίριο, αλλά στο πως επιλέχθηκε το τελικό σχέδιο κατασκευής του.

View attachment 497078

Η στρατηγική θέση της Βιβλιοθήκης Oodi, ακριβώς απέναντι από το Eduskuntatalo (Κοινοβούλιο), επιλέχθηκε σκόπιμα ως σύμβολο της διασύνδεσης μεταξύ της κυβέρνησης και των πολιτών. Το Oodi, έχει σχεδιαστεί μαζί με τους κατοίκους της πόλης έτσι ώστε να μπορεί να ανταποκρίνεται καλύτερα στις επιθυμίες και τις ανάγκες που έχουν οι χρήστες της Βιβλιοθήκης. Ιδέες, συμβουλές και όνειρα έχουν συγκεντρωθεί από αστικές εκδηλώσεις, καθώς και μέσω ιστοσελίδων και διαφόρων καμπανιών.

Ως Κεντρική Βιβλιοθήκη, το Oodi, είναι ανοιχτό σε όλους–ένας δημόσιος χώρος που ανήκει στους κατοίκους. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο πρέπει να ανταποκρίνεται στις ποικίλες ανάγκες των διαφορετικών ομάδων χρηστών και συνεργατών του, και αυτό δεν θα ήταν δυνατό χωρίς τη συλλογική εργασία σχεδιασμού.

View attachment 497079

Ο σχεδιασμός διεξήχθη, ενθαρρύνοντας την ενεργό συμμετοχή μεταξύ των κατοίκων και των συνεργατών με διάφορους τρόπους. Για παράδειγμα, μια καμπάνια το 2012, δέχτηκε πάνω από 2.300 ιδέες από τους κατοίκους της πόλης για τον περαιτέρω σχεδιασμό της Κεντρικής Βιβλιοθήκης. Την ίδια χρονιά, δοκιμάστηκε ο συμμετοχικός προϋπολογισμός, επιτρέποντας στους κατοίκους να αποφασίσουν ποιες τέσσερις πιλοτικές δοκιμές θα λάμβαναν τα 100.000 ευρώ της διαθέσιμης χρηματοδότησης.

Επιπλέον, το όνομα της Κεντρικής Βιβλιοθήκης βασίζεται σε πρόταση ενός από τους κατοίκους της πόλης. Ένας ανοιχτός διαγωνισμός ονοματοδοσίας είχε ως αποτέλεσμα περισσότερες από 1.600 συμμετοχές, από τις οποίες η κριτική επιτροπή επέλεξε τον τελικό νικητή. Στα ελληνικά σημαίνει «Ωδή», ώστε να αντικατοπτρίζει τον ρόλο της Βιβλιοθήκης ως ύμνο στον πολιτισμό, τη γνώση και τη δημοκρατία.

Κάναμε όλο τον γύρο της Βιβλιοθήκης και στη συνέχεια ακολουθήσαμε την οδό Töölönlahdenkatu έχοντας, τώρα, στα δεξιά μας το Finlandia Hall

View attachment 497080

και στα αριστερά μας το Helsinki Music Centre.

View attachment 497081

Ένας τεράστιος ανοιχτός χώρος πρασίνου εκτείνεται μπροστά από την Αίθουσα Finlandia που φτάνει μέχρι τον Κόλπο Töölö. Σε όλη αυτήν την έκταση γινόταν ανάπλαση, με εργάτες και μηχανήματα να σκάβουν διαμορφώνοντας κήπους και παρτέρια για μελλοντική φύτευση δέντρων και καλλωπιστικών λουλουδιών.

View attachment 497082

Το Finlandia Hall είναι ένας χώρος συνεδρίων και εκδηλώσεων που σχεδιάστηκε από τον αρχιτέκτονα Alvar Aalto και κατασκευάστηκε εξ ολοκλήρου από ιταλικό μάρμαρο Carrara. Η αλήθεια είναι ότι κάνει αισθητή και αξιοπρόσεκτη την παρουσία του με την τόση λευκότητα.

View attachment 497083

Συνεχίσαμε το περπάτημα επί της οδού Töölönlahdenkatu, ανηφορίζοντας δίπλα από το πράσινο μεγαθήριο που στεγάζει το Μουσικό Κέντρο (Helsingin musiikkitalo). Οι λάτρεις της κλασικής μουσικής οφείλουν να γνωρίζουν ότι εδώ συγκατοικούν η Φιλαρμονική Ορχήστρα του Ελσίνκι, η Συμφωνική Ορχήστρα του Ραδιοφώνου της Φινλανδίας και η Ακαδημία Sibelius.

View attachment 497084

Στο βάθος της Λεωφόρου Mannerheimintie, το Εθνικό Μουσείο της Φινλανδίας βρισκόταν σε ανακαίνιση. Και για πείτε μου, να δω αν προσέχατε στο μάθημα, σε τι αρχιτεκτονικό στιλ είναι κατασκευασμένο το κτίριο; ...μπράβο, παιδιά! Σε εθνικό ρομαντικό, φυσικά!

View attachment 497085

Επιτέλους, είχε έρθει η ώρα για ολιγόλεπτη ξεκούραση. Μια πράσινη «πλαγιά» απλωνόταν μπροστά από το Musiikkitalo με σειρές από παγκάκια που έφταναν από τη μια πλευρά μέχρι την άλλη.

View attachment 497086


View attachment 497088

Στα δεξιά μας είχαμε το Κτίριο της Βουλής του Ελσίνκι (Eduskunta),

View attachment 497089

ευθεία μπροστά μας τη βόρεια πλευρά του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης Kiasma,

View attachment 497090

και στα αριστερά μας απλωνόταν η γιγάντια Πλατεία Kansalaistori με την εμβληματική Βιβλιοθήκη Oodi. Με λίγα λόγια, βλέπαμε τα πάντα αφ΄ υψηλού.

View attachment 497093


View attachment 497095

Είμαι σίγουρη ότι σε αυτό το φόρουμ, πολλοί γνωρίζετε την καταγωγή μου και την αγάπη μου για την Αρκαδία. Όμως, είμαι, σχεδόν-για να μην είμαι και απόλυτη-σίγουρη ότι δεν γνωρίζετε ότι το Κτίριο της Βουλής του Ελσίνκι είναι χτισμένο πάνω σε έναν λόφο που ονομάζεται Arkadianmäki, δηλαδή Αρκαδικός Λόφος. Τον 19ο αιώνα, η περιοχή φιλοξενούσε τη βίλα Arkadia από την οποία πήρε το όνομα, όχι μόνο ο Λόφος, αλλά και ένας πολύ κεντρικός δρόμος, ο Arkadiankatu, τμήμα του οποίου περπατήσαμε στη συνέχεια της περιήγησής μας στην πόλη. Υπήρχε και το Θέατρο Αρκαδίας (από το 1861 έως το 1908), αλλά ας μην επεκταθώ περισσότερο.

Ίσως, το κτίριο του Κοινοβουλίου σχεδιάστηκε σε κλασικό αρχιτεκτονικό στιλ, συνδυάζοντας τον νεοκλασικισμό με τον μοντερνισμό των αρχών του 20ου αιώνα για να μοιάζει με ελληνικό οικοδόμημα. Η κύρια πρόσοψή του περιλαμβάνει 14 κίονες με κορινθιακά κιονόκρανα, όλα από κόκκινο γρανίτη.

Για να φτάσουμε στο επόμενο αξιοθέατο χρειάστηκε να περπατήσουμε ένα τμήμα της οδού Arkadiankatu (Αρκαδίας),

View attachment 497099

και να θαυμάσουμε το κτίριο του 1913 στο οποίο στεγάζεται το Finnish Museum of Natural History,

View attachment 497101


View attachment 497102

πριν ανηφορίσουμε την οδό Fredrikinkatu η οποία μάς οδήγησε στην είσοδο της Temppeliaukio Church.

View attachment 497104

Πριν λίγα χρόνια, η είσοδος σε αυτόν τον ναό ήταν δωρεάν αλλά, πλέον, κοστίζει 8 ευρώ το άτομο. Ήμουν αποφασισμένη ότι θα τα σκάσω, για να δω εκ των έσω την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική της εκκλησίας η οποία είναι χτισμένη υπογείως σε συμπαγή βράχο και γι΄ αυτό είναι, επίσης, γνωστή ως Church of the Rock ή Rock Church. Εκείνο που δεν περίμενα ήταν η άνεση με την οποία δέχτηκε να με ακολουθήσει ο Α. γνωρίζοντας την τσουχτερή (για ναό) τιμή εισόδου. Παραβλέποντας εντελώς τη θρησκευτικότητα και εστιάζοντας μόνο στις σχεδιαστικές και κατασκευαστικές αποφάσεις των δημιουργών, θεωρώ, ότι είναι ένα μέρος που αξίζει να δει κάποιος κατά την επίσκεψή του στο Ελσίνκι.

View attachment 497107

Είναι μια μοντερνιστική εκκλησία που εμφανίζεται διακριτικά καθώς την προσεγγίζεις από την οδό Fredrikinkatu, με έναν θόλο που, μόλις, υψώνεται πάνω στον πέτρινο λόφο. Μια ανεπιτήδευτη είσοδος μάς οδήγησε, μέσα από έναν σκοτεινό διάδρομο, στο γεμάτο φως ιερό που είναι λαξευμένο απευθείας στον βράχο, ενώ οι φεγγίτες που περιβάλλουν τον τρούλο δημιουργούν ένα παιχνίδι φωτός και σκιών πάνω στους βραχώδεις τοίχους.

View attachment 497108


View attachment 497109

Μια απαλή και γαλήνια μουσική έδενε αρμονικά με τον χώρο, ο οποίος χρησιμοποιείται συχνά για συναυλίες λόγω της εξαιρετικής ακουστικής του η ποιότητα της οποίας δημιουργείται από τις τραχιές, ουσιαστικά ακατέργαστες επιφάνειες βράχου.

View attachment 497110

Στα αριστερά της ρεσεψιόν υπάρχει μια μικρή σκάλα που με οδήγησε στον επάνω όροφο για να δω τη θέα και να τραβήξω φωτογραφίες ολόκληρου του χώρου.

View attachment 497111

Και επειδή είμαστε ανήσυχα πνεύματα, σκαρφαλώσαμε και στον πέτρινο λόφο για να δούμε την κατασκευή αυτής της ιδιαίτερης λουθηρανικής εκκλησίας και από πάνω. Άλλη μια καινοτομία της Temppeliaukio Church είναι ότι δεν έχει καμπαναριό. Μια ηχογράφηση από καμπάνες παίζεται από μεγάφωνα στον εξωτερικό τοίχο.

View attachment 497112


View attachment 497113

Σε αυτό το σημείο ολοκληρώθηκε η λίστα με τα must see της πόλης. Έμενε, όμως, να επισκεφθούμε ένα πάρα πολύ σημαντικό αξιοθέατο το οποίο, μάλιστα, είναι Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO. Για να πάμε ως εκεί έπρεπε να επιβιβαστούμε σε πλοίο, γι΄ αυτό καλέσαμε uber για να μας μεταφέρει στο Νότιο Λιμάνι της πόλης απ΄ όπου ξεκινούν τα ferries για το θαλάσσιο φρούριο Suomenlinna. Το ταξί μάς παρέλαβε από την είσοδο του Ναού Temppeliaukio

View attachment 497114

και μάς άφησε στο σιντριβάνι Havis Amanda (πληρώσαμε την κούρσα 6 ευρώ). Διασχίζοντας την Πλατεία Αγοράς περπατήσαμε πάνω σε μερικά μέτρα σιδηροδρομικών γραμμών. Στη δεκαετία του 1890, η σιδηροδρομική γραμμή του λιμανιού του Ελσίνκι κατασκευάστηκε κατά μήκος της ακτής στην Πλατείας Αγοράς και σήμερα έχουν κρατήσει πάνω στο λιθόστρωτο μερικά μέτρα από εκείνες τις γραμμές.

View attachment 497115

Η ημέρα εξακολουθούσε να είναι φωτεινή και ηλιόλουστη, δίνοντάς μου την ευκαιρία να απαθανατίσω το Δημαρχείο, τη Σουηδική Πρεσβεία, τα γύρω κτίρια, αλλά και τον Καθεδρικό Ναό Ουσπένσκι (Uspenskin katedraali) με όλη τους τη φωτογένεια.

View attachment 497117


View attachment 497116

Χορτασμένοι με ηλιόλουστες εικόνες ήμασταν πανέτοιμοι, ενθουσιασμένοι και ανυπόμονοι να προσθέσουμε στη «συλλογή» μας ένα ακόμα Μνημείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.

Et in Arcadia ego. Ε, πως να το κάνουμε!
Tι όμορφο που είναι το Porvoo, σα να βρίσκεσαι μέσα στις σελίδες ενός παραμυθιού!
Το Ελσίνκι δεν με τραβάει για να πω την αλήθεια, αλλά η rock church είναι ένα αριστούργημα!

 

[Klair]

Et in Arcadia ego. Ε, πως να το κάνουμε!

Giovanni Francesco Barbieri

Nicolas Poussin

Ε!!!! Ναι!!! @Smaragda53

Tι όμορφο που είναι το Porvoo, σα να βρίσκεσαι μέσα στις σελίδες ενός παραμυθιού!

Ιστορικό, κουκλίστικο και παραμυθένιο! Το λατρέψαμε

Το Ελσίνκι δεν με τραβάει για να πω την αλήθεια

Θα πω τη γνώμη μου στον επίλογο. Δεν κάνω spoiler από τώρα.

αλλά η rock church είναι ένα αριστούργημα!

Άξιζε την επίσκεψη!

 

[Klair]

Κεφάλαιο 21ο: Εξερευνώντας τα 3 από τα 6 νησιά του φρουρίου Suomenlinna
27 Ιανουαρίου 2025​

Φτάσαμε στον σταθμό των ferries για το θαλάσσιο φρούριο Suomenlinna. Βγάλαμε εισιτήρια στα αυτόματα μηχανήματα πληρώνοντας με κάρτα. Το αντίτιμο ήταν 3,20 ευρώ/άτομο η μονή διαδρομή και το εισιτήριο έχει ισχύ και για τα υπόλοιπα ΜΜΜ της ζώνης AB.

Για περισσότερες λεπτομέρειες εδώ: https://www.suomenlinna.fi/en/visitor/how-to-get-there/hsl-ferry/

Το ταξίδι διαρκεί, μόλις, 15 λεπτά τα οποία είναι αρκετά για να απολαύσει ο επισκέπτης τον Κόλπο του Ελσίνκι με τα διάσπαρτα νησάκια. Παρόλο το κρύο, μείναμε έξω χαζεύοντας το Ελσίνκι να απομακρύνεται και το σύμπλεγμα των νησιών να πλησιάζει.

Πριν ακόμη πιάσουμε λιμάνι μάς εντυπωσίασε το τεράστιο ροζ κτίριο Rantakasarmi, το οποίο δεσπόζει στην προκυμαία του νησιού Iso Mustasaari (Μεγάλο Μαύρο Νησί), αλλά και η ογκώδης εκκλησία με τον πράσινο τρούλο ο οποίος έχει διττό ρόλο αφού χρησιμοποιείται και ως φάρος, από το 1929 μέχρι και σήμερα.

Στα δεξιά μας, είχαμε οπτική επαφή με το νησί Pikku Mustasaari ή Pikku Musta (Μικρό Μαύρο Νησί), το βορειότερο και 4ο του συμπλέγματος, πάνω στο οποίο βρίσκεται το κτίριο όπου λειτουργεί η Ναυτική Ακαδημία.

Κατεβήκαμε, παρέα με αρκετό κόσμο, και σταθήκαμε στην προκυμαία για να σχεδιάσουμε με τη βοήθεια του χάρτη την πορεία που έπρεπε να ακολουθήσουμε για να γνωρίσουμε τα περισσότερα σημεία των νησιών όσο ακόμη θα διαρκούσε το ημερήσιο φως.

Η Suomenlinna μεταφράζεται ως «Κάστρο της Φινλανδίας». Η τοποθεσία ονομαζόταν «Sveaborg» από τους Σουηδούς και είναι Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO από το 1991. Αυτό δηλώνει και η επιγραφή που βρίσκεται στην προκυμαία του νησιού Iso Mustasaari.

Αυτό το φρούριο έχει μεγάλη ιστορία. Κατασκευάστηκε, αρχικά, από τη Σουηδία ξεκινώντας το 1748, λόγω της εξαιρετικής θέσης του για την αντιμετώπιση της αυξανόμενης ρωσικής θαλάσσιας απειλής εκείνη την περίοδο. Η γενική ευθύνη για το οχυρωματικό έργο δόθηκε στον Augustin Ehrensvärd (στη συνέχεια της πορείας μας και της αφήγησης θα συναντήσουμε το μνημείο και τον τάφο του). Κατά τη διάρκεια του ρωσο-σουηδικού πολέμου, η Σουηδία παρέδωσε το Sveaborg στους Ρώσους, το 1808, ανοίγοντας τον δρόμο για την κατάληψη της Φινλανδίας από τις ρωσικές δυνάμεις και την ίδρυση του Μεγάλου Δουκάτου της Φινλανδίας στο τέλος του πολέμου. Οι Ρώσοι οχύρωσαν περαιτέρω το φρούριο και τα νησιά χρησιμοποιήθηκαν ως βάση για τον ρωσικό στόλο της Βαλτικής στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι ρωσικές δυνάμεις έφυγαν μετά την ανεξαρτησία της Φινλανδίας, το 1917.

Ο στρατιωτικός ρόλος του φρουρίου μειώθηκε μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Έκτοτε, τα κτίρια έχουν ανακαινιστεί για να λειτουργήσουν ως διαμερίσματα και χώροι εργασίας, για να στεγάσουν ιδιωτικές και δημόσιες υπηρεσίες, μουσεία, αίθουσες εργασίας καλλιτεχνών, ναυτική ακαδημία μέχρι και ανοιχτή φυλακή (θα φτάσουμε ως εκεί εξερευνώντας το νησί Iso Mustasaari). Σήμερα, η Suomenlinna είναι ένα από τα πιο δημοφιλή τουριστικά αξιοθέατα στη Φινλανδία και αποτελεί μια συνοικία του Ελσίνκι με 850 κατοίκους.

Επειδή νηστικό αρκούδι δεν χορεύει και νηστικός ταξιδιώτης δεν έχει ενέργεια για πολυυυυύ περπάτημα, και μάλιστα στο κρύο, έπρεπε να καταναλώσουμε τροφή την οποία προμηθευτήκαμε από το Κ-market που βρίσκεται λίγα βήματα από το λιμάνι του νησιού Iso Mustasaari. Πανέτοιμοι και χορτάτοι, ξεκινήσαμε την εξερεύνησή μας από το νησί στο οποίο βρισκόμασταν.

Ήδη, προσεγγίζοντας το λιμάνι με το πλοίο, είχαμε εντυπωσιαστεί από το μέγεθος του ροζ κτιρίου. Το Rantakasarmi (στρατώνας) δεσπόζει στη βόρεια ακτή της Suomenlinna, όπου το πλοίο HSL φέρνει τους επισκέπτες από την Πλατεία της Αγοράς και αποτελεί την κύρια πύλη του φρουρίου η οποία χτίστηκε κατά τη ρωσική περίοδο. Μέρος αυτού του κτιρίου χρησιμοποιήθηκε ως κύριο φυλάκιο με θαλάμους συλλήψεων, θαλάμους κρατουμένων και δωμάτια για τους φρουρούς και τον αξιωματικό. Σήμερα, οι Στρατώνες Rantakasarmi στεγάζουν το Suomenlinna Visitor Center, το Suomenlinna Brewery Restaurant και εγκαταστάσεις της ζυθοποιίας, την HAA Gallery της Ένωσης Καλλιτεχνών του Ελσίνκι και το Viapori Deli & Café.

Δεν αργήσαμε καθόλου να βρεθούμε μπροστά από τον ναό της Suomenlinna που χτίστηκε το 1854 ως ορθόδοξη εκκλησία φρουράς για τα ρωσικά στρατεύματα. Έχω, ήδη, αναφερθεί στον διπλό ρόλο της, γεγονός που την καθιστά μια από τις μοναδικές εκκλησίες διπλής χρήσης στον κόσμο.

Όμορφα ροζ ή κίτρινα κτίρια φιλοξενούν καφέ, ενώ δε λείπουν και οι παιδικές χαρές, αφού τα νησιά αποτελούν μόνιμο τόπο διαμονής πολλών ανθρώπων.

Αυτό που απολαμβάναμε μέχρι στιγμής, περπατώντας στα νοτισμένα χωμάτινα μονοπάτια, ήταν το ήρεμο περιβάλλον και η αίσθηση της εξοχής. Μόνον οι ταμπέλες ή κάποιο κανόνι έξω από τα μεγάλα, μακρόστενα οικοδομήματα μάς επανέφεραν και μάς υπενθύμιζαν ότι πατούσαμε χώματα ποτισμένα με αλμύρα, αίμα και ιστορία.

Λιθόστρωτες ανηφοριές, επιβλητικά τούβλινα κτίρια και δομές βαμμένες στα χρώματα της σέπιας και της τσιχλόφουσκας, δαρμένες από τις άγριες καιρικές συνθήκες, είχαν ξεθωριάσει με το πέρασμα του χρόνου δημιουργώντας ένα σαγηνευτικό αποτέλεσμα που θα ζήλευε και ο πιο ταλαντούχος ζωγράφος. Και όλα αυτά με φόντο έναν γαλάζιο ουρανό που έδενε αρμονικά με τα παστέλ και τα γήινα χρώματα του θαλασσινού φρουρίου. Ήμασταν πολύ τυχεροί και ευγνώμονες που βρεθήκαμε σε αυτό το μέρος με αυτές τις καιρικές συνθήκες.

Στο τέλος του νησιού Iso Mustasaari συναντήσαμε τις φυλακές. Αν δεν υπήρχαν οι μικρές ταμπέλες πάνω στον φράχτη να το γράφουν και το απαγορευτικό για φωτογραφίες δεν καταλάβαινες ότι πίσω από τους χαμηλούς ξύλινους φράχτες και μέσα στα χρωματιστά σπιτάκια στεγάζονται φυλακισμένοι. Μάλιστα, οι κρατούμενοι εργάζονται στη συντήρηση των εγκαταστάσεων του νησιού.

Το Iso Mustasaari είναι το πιο πυκνοκατοικημένο από τα νησιά Suomenlinna και φιλοξενεί, εκτός όσων ανέφερα προηγουμένως, τη μοναδική βιβλιοθήκη αλλά και σχολείο. Μόνιμοι κάτοικοι, εργαζόμενοι, τουρίστες, μουσεία, καφέ και εστιατόρια, εκκλησία, βιβλιοθήκη, σχολείο και φυλακή πάνω σε ένα τόσο δα νησάκι, συνυπάρχουν, πορεύονται ειρηνικά και είναι όλοι μαζί μια ωραία ατμόσφαιρα! Μπράβο στους Φινλανδούς!

Η Γέφυρα Susisaareen Silta ενώνει το Iso Mustasaari με το Iso Susisaari, αλλά πριν τη διαβούμε κάναμε μια στάση για ξεκούραση και καφεδάκι στο καφέ του Suomenlinna Museum που βρίσκεται ακριβώς δίπλα της. Εκείνη την ώρα μάς πήραν τηλέφωνο τα παιδιά και μάς ανακοίνωσαν ότι θα πάρουν το ferry και θα έρθουν να μάς βρουν. Χαρήκαμε πολύ που κατά τη διάρκεια της εξερεύνησής μας στο Susisaari θα τα είχαμε παρέα.

Μισή ώρα διήρκεσε το διάλειμμα στο καφέ και όταν βγήκαμε έξω ήρθαμε αντιμέτωποι με άλλες καιρικές συνθήκες. Με ήλιο και γαλανό ουρανό μπήκαμε, με συννεφιά, καταχνιά και ομίχλη βγήκαμε. Πως άλλαξε ο καιρός μέσα σε 30 λεπτά! Σαν να ήρθαμε άλλη μέρα σε άλλον τόπο.

Διασχίσαμε τη γέφυρα αλλάζοντας νησί. Πρώτα, κατευθυνθήκαμε στο ναυπηγείο Suomenlinna ή ναυπηγείο Viapori, ένα πάρα πολύ σημαντικό και ιστορικό σημείο του νησιού. Το ναυπηγείο Suomenlinna είναι η παλαιότερη αποβάθρα στη Φινλανδία και μια από τις παλαιότερες περιοχές ναυπηγείων στην Ευρώπη. Έχει παίξει κεντρικό ρόλο στην ιστορία του φρουρίου Suomenlinna και μπορεί, επίσης, να θεωρηθεί επίτευγμα στην ιστορία της τεχνολογίας.

Η κατασκευή του ναυπηγείου Suomenlinna ξεκίνησε το 1750 και είναι μια ξηρά αποβάθρα η οποία απομονώνεται με ένα φράγμα από τη θάλασσα. Τον 18ο αιώνα, το ναυπηγείο κατασκεύασε πολλά πολεμικά πλοία για τον Σουηδικό Στόλο του Αρχιπελάγους. Όταν η Φινλανδία βρισκόταν υπό ρωσική κυριαρχία, το ναυπηγείο χρησιμοποιούνταν κυρίως για επισκευές πλοίων και θεωρούνταν αποθηκευτικός χώρος. Το φινλανδικό κρατικό εργοστάσιο αεροσκαφών λειτούργησε στην περιοχή του ναυπηγείου από το 1921 έως το 1935, παρέχοντας σημαντικό εξοπλισμό για την αεροπορία. Εδώ, κατασκευάστηκε το πρώτο αεροσκάφος της Φινλανδίας. Στη δεκαετία του 1930 και του 1940 ήταν η βάση για τον υποβρύχιο Στόλο του Φινλανδικού Ναυτικού. Η δεκαετία του 1940 ήταν η επόμενη πολυάσχολη εποχή της ναυπηγικής, όταν ολοκληρώθηκαν τα εμπορικά πλοία για τις ανάγκες της Φινλανδίας και της Σοβιετικής Ένωσης. Σήμερα, επισκευάζει παλιά παραδοσιακά ξύλινα πλοία και ιστιοφόρα.

Λίγο παραπέρα βρίσκεται και το μοναδικό υποβρύχιο της Φινλανδίας που έχει απομείνει από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

H UNESCO έχει φροντίσει να υπενθυμίζει στους επισκέπτες ότι τα νησιά ανήκουν στη λίστα της με αναρτημένες πινακίδες σε καίρια σημεία όπου βρίσκονται σημαντικά και ιστορικά αξιοθέατα. Μια τέτοια ανάρτηση συναντήσαμε καθώς πλησιάζαμε στο σπίτι του Augustin Ehrensvärd, ο οποίος σχεδίασε το φρούριο.

Το ελκυστικό κτίριο του 18ου αιώνα-που σήμερα είναι μουσείο-βρίσκεται στη μεγάλη αυλή του φρουρίου και ο πρώτος κάτοικός του ήταν, φυσικά, ο Augustin Ehrensvärd (1710-1772). Φυσικό επακόλουθο ήταν να βρίσκεται εδώ η τελευταία και παντοτινή κατοικία του, δηλαδή το μνημείο με τον περίτεχνο τάφο του. Ο ίδιος ο βασιλιάς της Σουηδίας, Gustaf III, το σχεδίασε και μάλιστα παρευρέθηκε αυτοπροσώπως κατά την τοποθέτηση του φερέτρου, στις 5 Ιουλίου του 1783.

«Εδώ αναπαύεται ο κόμης Augustin Ehrensvärd, στρατάρχης, ιππότης και διοικητής του τάγματος της Αυτού Βασιλικής Μεγαλειότητας, στη μέση του δικού του έργου, του φρουρίου Sveaborg».

Κάναμε τις τελευταίες μας βόλτες στο νησί Susisaari, που μεταφράζεται ως Νησί του Λύκου. Είδαμε τα γύρω κτίρια που αποτελούσαν το παλιό διοικητικό κέντρο του φρουρίου και τα μεγάλα κανόνια που προστάτευαν την ακεραιότητα των νησιών.

Προχωρήσαμε προς το συναρπαστικότερο νησί και το πιο ατμοσφαιρικό τοπίο της Suomenlinna. Το νησί Kustaanmiekka, που μεταφράζεται ως Το Σπαθί του Γουσταύου, είναι το νοτιότερο από τα νησιά που αποτελούν την περιοχή της Suomenlinna. Κάποτε, χωριζόταν από το νησί Susisaari-που μόλις αφήσαμε πίσω μας-με ένα θαλάσσιο στενό το οποίο γεμίστηκε με χώμα τον 19ο αιώνα κι έτσι τώρα στη θέση του υπάρχει ένα χερσαίο πέρασμα που συνδέει τα νησιά μεταξύ τους. Μόνο κοιτώντας τον χάρτη γίνεται κατανοητή η συνένωση, γιατί περπατώντας δεν αντιλαμβάνεσαι ότι αλλάζεις νησί. Από το αρχικό θαλάσσιο στενό, μόνο δύο κόλποι έχουν απομείνει και στον έναν από αυτούς σταματήσαμε για να περιεργαστούμε τη μικροσκοπική αμμώδη παραλία που σχηματίζεται ανάμεσα στα λεία βράχια.

Συνεχίσαμε την πορεία μας στον χωματόδρομο και ανεβαίνοντας κάμποσα ξύλινα σκαλοπάτια

βρεθήκαμε στο ψηλότερο σημείο του νησιού, αρκετά μέτρα πάνω από τη θάλασσα, να περιεργαζόμαστε από πολύ κοντά τα κανόνια που ήταν στραμμένα προς το Αρχιπέλαγος. Παλιές αποθήκες πυρομαχικών ήταν κρυμμένες μέσα στον λόφο. Σε ορισμένες, οι πόρτες ήταν ανοιχτές και μπορέσαμε να ρίξουμε μια γρήγορη ματιά στο εσωτερικό τους. Άλλες ήταν μικρές και άλλες μεγάλες. Έμοιαζαν με τα σπιτάκια των Χόμπιτ από τις ταινίες του Άρχοντα των Δαχτυλιδιών.

Πράσινο χορτάρι, μέχρι εκεί που έφτανε το βλέμμα μας, κάλυπτε τους μικρούς κυματιστούς λοφίσκους και στο βάθος, τυλιγμένος στην καταχνιά και την ομίχλη, ορθωνόταν ο Gyllenborg Bastion. Σκηνικό για ταινία του αείμνηστου Θ. Αγγελόπουλου. Πόσο έδενε η συννεφιά και η γκριζάδα με το τοπίο!

Τραβήξαμε για τον προμαχώνα, αποτυπώνοντας με πολλές λήψεις το υπέροχο και ατμοσφαιρικό τοπίο. Το πλοίο της Ακτοφυλακής εμφανίστηκε στo στενό πέρασμα και ένα πολεμικό ελικόπτερο, τυλιγμένο από την ομίχλη, εκτελούσε χαμηλή πτήση πάνω από τη θάλασσα.

Αμυντικά τείχη, προμαχώνες, στρατώνες, υπόγειες στοές και σκοτεινές σήραγγες, κανόνια και πολεμίστρες συνέθεταν το σκηνικό στο οποίο βρισκόμασταν εδώ και λίγη ώρα, εξερευνώντας κάθε φανερή και κρυφή γωνιά του προμαχώνα.

Φτάσαμε στο τέλος του νησιού Kustaanmiekka (Σπαθί του Γουσταύου), το οποίο ονομάστηκε έτσι προς τιμήν της γέννησης του Σουηδού διαδόχου πρίγκιπα Gustav, ο οποίος ήρθε στον κόσμο κατά τη διάρκεια της κατασκευής του φρουρίου Suomenlinna.

Η Πύλη του Βασιλιά είναι ένα εμβληματικό σύμβολο και το τελευταίο αξιοθέατο αυτής της εκπληκτικής πορείας που είχαμε ακολουθήσει μέχρι τώρα. Κατασκευάστηκε το 1753–54 ως πύλη εισόδου στο φρούριο. Χτίστηκε στη θέση που αγκυροβόλησε το πλοίο που μετέφερε τον βασιλιά Αδόλφο Φρειδερίκο της Σουηδίας, όταν ήρθε να επιθεωρήσει την κατασκευή του φρουρίου, το 1752.

Βγάλαμε φωτογραφίες από ψηλά

και στη συνέχεια κατηφορίσαμε για να τη διαβούμε και να την φωτογραφίσουμε και από κοντά. Περπατήσαμε πάνω στις φαρδιές σκάλες και θαυμάσαμε την κινητή γέφυρα και την τάφρο που κάποτε εμπόδιζε την αναρρίχηση στο φρούριο. Θα μπορούσε, κάλλιστα, να αποτελέσει σκηνικό για το Game of Thrones.

Μια μικρή μαρίνα υπάρχει πολύ κοντά στην Πύλη του Βασιλιά όπου κάνει στάση το θαλάσσιο λεωφορείο κατά τη θερινή περίοδο.

Εμφανίστηκαν και τα παιδιά! Όλοι μαζί συνεχίσαμε να πεζοπορούμε και να εξευρευνούμε το νοτιότερο νησί του συμπλέγματος. Πέρυσι, τα παιδιά είχαν επισκεφθεί τη Suomenlinna με πολύ χιόνι και τώρα χαιρόντουσαν το τοπίο κάτω από διαφορετικές συνθήκες. Τους άρεσε πάρα πολύ χωρίς τα χιόνια. Μας είπαν ότι ήταν σαν να ερχόντουσαν σε ένα εντελώς διαφορετικό μέρος από αυτό που γνώριζαν και θυμόντουσαν. Είχαν όρεξη να περιηγηθούμε σε απόμακρες γωνιές του νησιού και εμείς δεν τους χαλάσαμε το χατήρι. Ακολουθήσαμε με μεγάλη χαρά, παρόλα τα χιλιόμετρα που είχαν γράψει τα πόδια μας από νωρίς το πρωί.

Άρχισε να σουρουπώνει και πήραμε τον δρόμο της επιστροφής προς το λιμάνι. Καθ΄ οδόν, όλο και κάποιο δρομάκι μάς έκανε να λοξοδρομήσουμε, όλο και κάποιο κτίριο τραβούσε την προσοχή μας και τρέχαμε να το φωτογραφίσουμε, όλο και κάποια αυλή ή κάποιο φωτισμένο παράθυρο μάς έκανε να κρυφοκοιτάξουμε τη διακόσμηση του σπιτιού. Δε χορταίναμε με τίποτα τις εικόνες που διαρκώς ξεδιπλώνονταν στο διάβα μας.

Η εκκλησία ήταν υπέροχα φωτισμένη και ο στρατώνας Rantakasarmi με το ρολόι του το ίδιο.

Βγάλαμε εισιτήρια και επιβιβαστήκαμε στο πλοίο που ξεκίνησε αμέσως. Βγήκαμε έξω και καθίσαμε μπροστά-μπροστά για να δούμε το Ελσίνκι πανοραμικά και φωταγωγημένο.

Όταν αποβιβαστήκαμε κατευθυνθήκαμε προς την Old Market Hall (Vanha kauppahalli) την οποία είχαμε βρει κλειστή την προηγούμενη ημέρα. Υπολογίζαμε να καθίσουμε για φαγητό, δοκιμάζοντας επιτέλους τη σούπα σολομού, αλλά την προλάβαμε οριακά ανοιχτή. Έκλεινε στις 18:00 και είχαμε, μόλις, 5 λεπτά στη διάθεσή μας για να περιηγηθούμε στους χώρους της ιστορικής Αγοράς που εξυπηρετεί πελάτες από το 1889. Είναι η παλαιότερη αίθουσα αγοράς στην πόλη και εδώ οι έμποροι πωλούν όλα τα είδη τυριών, ψαριών, οστρακοειδών, λαχανικών, φρούτων και καφέδων. Η ποικιλία στα ψαρικά ήταν πολύ μεγάλη και οι τιμές «αλμυρές».

Τα παιδιά πρότειναν να πάμε για φαγητό σε μια πινζερία που γνώριζαν από το περσινό τους ταξίδι γιατί έμεναν στην περιοχή και είχαν δοκιμάσει το μενού. Το μαγαζί λέγεται UUNO και είναι ένα συνοικιακό εστιατόριο στη χερσόνησο Jätkäsaari στο οποίο τρώνε, κυρίως, οι ντόπιοι. Από την Πλατεία Αγοράς πήραμε το τραμ χρησιμοποιώντας τα εισιτήρια που είχαμε εκδώσει για το πλοίο, η διάρκεια των οποίων δεν είχε λήξει.

Οι μόνοι τουρίστες στο UUNO ήμασταν εμείς. Υπήρχαν οικογένειες με τα παιδιά τους που είχαν τελειώσει με το φαγητό τους και διασκέδαζαν παίζοντας διάφορα επιτραπέζια παιχνίδια, ενώ άλλοι απολάμβαναν ακόμη το δείπνο τους. Εντελώς οικογενειακή κατάσταση. Το φαγητό ήταν υπέροχο για τα δικά μας γευστικά κριτήρια, το προσωπικό ευγενέστατο, εξυπηρετικό και η ατμόσφαιρα χαλαρή, ζεστή και φιλική. Μέχρι να ετοιμαστούν οι pinzas και να αποφάμε, άδειασε και το μαγαζί. Η ώρα ήταν, μόλις, 19:30 αλλά οι γονείς μάζεψαν τα παιδάκια τους και έφυγαν για το σπίτι. Μείναμε για ώρα ολομόναχοι στο μαγαζί, αφού δεν ήρθε κανείς άλλος.

Uuno Pinza – Easy Love Pinza

Καλέσαμε uber για το κέντρο της πόλης, αφού θα μας στοίχιζε λιγότερα από το να παίρναμε το τραμ. Ήταν το τελευταίο βράδυ μας και όσο κι αν μάς είχε καταβάλει η κούραση δε θέλαμε να επιστρέψουμε τόσο νωρίς στο κατάλυμα. Περπατήσαμε στη Λεωφόρο Mannerheimintie με τα εμπορικά καταστήματα. Το πολυκατάστημα Stockmann είχε κλείσει, αλλά υπήρχαν άλλα εμπορικά κέντρα για χάζεμα και people watching.

Σύραμε τα κουρασμένα μας πόδια για λίγο ακόμη στους δρόμους της πρωτεύουσας και καταλήξαμε στο διαμέρισμα για πακετάρισμα και ετοιμασία των αποσκευών. Μια εκκρεμότητα μού είχε μείνει από τα αξιοθέατα του Ελσίνκι. To Sibelius Park με το Sibelius Monument. Είναι ένα όμορφο μικρό πάρκο που πήρε το όνομά του από τον διάσημο Φινλανδό συνθέτη Jean Sibelius, ο οποίος γεννήθηκε εκεί κοντά. Το Μνημείο του Sibelius είναι κατασκευασμένο από συγκολλημένο χάλυβα με πάνω από 600 σωλήνες και με την προτομή του συνθέτη στη μια πλευρά. Είναι ένα από τα πιο δημοφιλή και πιο γνωστά αξιοθέατα του Ελσίνκι.

Η πτήση μας για την Ελλάδα ήταν στις 13:25. Αν ξυπνούσα πολύ νωρίς θα είχα το περιθώριο να πάω μέχρι το Sibelius Park και να γυρίσω στο κατάλυμα για την αναχώρηση για το αεροδρόμιο. Δεν υπήρχε περίπτωση να με ακολουθήσει κανείς άλλος σε αυτό το εγχείρημα. Μόνη μου θα πήγαινα. Έβαλα το ξυπνητήρι στις 7:30 ελπίζοντας να έχω το κουράγιο να περπατήσω τα 5 Km που απαιτούνταν για να φτάσω μέχρι το Πάρκο και να επιστρέψω στο διαμέρισμα. Για να δούμε θα τα καταφέρω;

 

[Smaragda53]

Διάβαζα κι ελεγα: σα σκηνικό ταινίας και μετά διάβασα που γράφεις για τον Αγγελόπουλο!!!