Ιορδανία Ισραήλ Κίνα Μιανμάρ (Βιρμανία) Νότια Κορέα Παλαιστίνη Αίγυπτος-Σουδάν-Ιορδανία-Ισραήλ-Σεούλ-Γουαμ-Παλάου-Μικρονησία-Χαβάη-Αυστραλία-Μυανμαρ-Η.Κοng-Λονδίνo

[Yorgos]

@Yorgos, έχεις κάπου γραμμένη την προσωπική σου κατάταξη σε χώρες?

Στείλε μου με πμ ένα μέιλ και με χαρά θα σου στείλω το εξελακι.

 

[x7777]

Θυμάσαι πως πήγες μέχρι Mrauk -u. Από πoυ πήγες και που πήγες μετά. Κινήθηκες οδικώς, αεροπορικώς ? Πολύ δύσκολη πρόσβαση έχει πάντως. Εκτός και αν κάποιος πάει και έρθει από Yangon (μέ ακριβά σχετικά αεροπορικά).

 

[Yorgos]

Αεροπλάνο μέχρι το δύσκολα προσβάσιμο Sittwe κι από κει ένας μαραθώνιος πλωτής διαδρομής μέχρι το πολυπόθητο Mrauk U. Βρήκα έναν τύπο που δέχτηκε να με πάει με...50$, απίστευτη τιμή αν σκεφτθεί κανείς πως δεν υπήρχε άλλος επιβάτης και κανονικά κάθε πλοίο θέλει μίνιμουμ 150$. Σε όσους ντόπιους το είπα στο Mrauk U, απλά δε με πίστευαν. Όπως κι εγώ πίστεψα ότι οι προβλέψεις περί επικίνδυνης καταιγίδας και ακρίων καιρικών φαινομένων ήταν απλά λάθος.

Βουαλα.

 

[x7777]

Βουαλα.

Ευχαριστω!
Και απο εκεί που πήγες ? Οδικώς bagan? Πίσω Yangon? Το που θα παω μετά με προβληματίζει και πως. Οι λύσεις είναι πίσω Yangon ή οδικώς Bagan.

 

[poly0410]

Αγαπητή παρέα καλησπέρα έπειτα από την πολύτιμη βοήθεια σας (ειδικά του Yorgos και σ'ευχαριστώ πολύ) στην Κούβα, ήρθε η ώρα για άλλο ένα υπερατλαντικό ταξίδι αυτή την φορά στην Νότια Κορέα και ειδικότερα στην Σεούλ. Θα την επισκεφτώ τέλος Νοεμβρίου και για 10 ημέρες. Την έχει επισκεφτεί κανείς; Θα εκτιμούσα κάποια tips αν είναι εύκολο.

 

[KIKI]

Γύρισα. Να τα πούμε;

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Το ταξίδι για το οποίο θα γράψω διήρκησε κάτι παραπάνω από τρεις μήνες. Το οποίο ακούγεται λίγο, αν σκεφθεί κανείς τον αριθμό των προορισμών, αλλά φαντάζει πιο λογικό αν αναλογιστεί κανείς ότι Σεούλ, Γκουάμ και Παλάου ουσιαστικά ήταν stopover (αν και τα είδα κανονικότατα διανυκτερεύοντας).

Όταν ξεκίνησε ο σχεδιασμός του ταξιδιού οι βασικοί στόχοι ήταν οι εξής:

Α) να επισκεφθώ κυρίως, αλλά όχι αποκλειστικά, χώρες στις οποίες δεν είχα πάει.

Β) να ικανοποιήσω τις ταξιδιωτικές μου ανησυχίες, δηλαδή με σειρά προτεραιότητας αρχαιολογία, κοινωνικοπολιτική κατάσταση, φύση και έπονται τα επόμενα

Γ) να μη βαρεθώ/κουραστώ. Σε αυτό θέλω να σταθώ. Το προηγούμενο μεγάλο ταξίδι –ως μεγάλα θεωρώ τα άνω των 45 ημερών- ήταν στη Δυτική Αφρική και υπάρχει σχετική ιστορία, με είχε κουράσει. Δεν ήταν ξεκάθαρο αν είναι επειδή δεν έχω τις ίδιες αντοχές –σωματικές, ψυχολογικές, αποθέματα υπομονής- με πριν από 15 χρόνια ή αν ήταν το γεγονός πως πάνω-κάτω όλες οι χώρες είχαν κάποια κοινά χαρακτηριστικά, από το κλίμα μέχρι τα ενδιαφέροντα και τις δυσκολίες. Επομένως σε αυτό το ταξίδι θέλησα να “ανακατέψω” προορισμούς. Όχι μόνο γεωγραφικά, επισκεπτόμενος 4 ηπείρους, δηλαδή αφήνοντας εκτός την αμερικάνικη που είναι και ο τόπος διαμονής μου, αλλά εξασφαλίζοντας ότι θα υπάρχει ποικιλία και στο είδος των προορισμών. Να υπάρχει εναλλαγή δηλαδή: από το Ισλάμ στους Βουδιστές, από τους ανιμιστές στους Εβραίους, από τριτοκοσμικά χωριά σε υπερμοντέρνα μεγαλούπολη, από αρχαιολογικό προορισμό σε φυσιολατρικό, από τα χιόνια στη ζέστη κλπ. Να εξασφαλίσω δηλαδή ότι το όποιο fatigue, αν υπάρξει, θα είναι σωματικό και όχι ταξιδιωτικό. Είμαι σε μια ταξιδιωτική ηλικία που πια έχω δει πολλά, ενθουσιάζομαι πιο δύσκολα και η παραμικρή μονοτονία με κάνει και βαριέμαι. Δε θα μπορούσα δηλαδή να πάω για τέσσερις μήνες στη νοτιανατολική Ασία, με τους εκεί προορισμούς να είναι τόσο παρεμφερείς μεταξύ τους. Ήθελα να τεστάρω αν κουράζομαι επειδή βαριέμαι ή αν είναι επειδή γέρασα και πια πρέπει να κάνω μικρότερα ταξίδια, με διαλείμματα.

Δ) να μπορέσω να χρησιμοποιήσω κάποια μίλια από αυτά που είχα από τρία διαφορετικά προγράμματα (Avianca, aegean και AirFrance) σε προορισμούς όπου τα εισιτήρια πραγματικά κοστίζουν

Ε) Να κρατήσω το μπάτζετ σε τετραψήφια νούμερα, αν είναι δυνατόν στα ύψη των περσινών κερδών από το στοίχημα (Πόποβιτς σε αγαπώ)

ΣΤ) Να χάσω καμιά δεκαριά κιλά, διότι έφυγα ιπποπόταμος από την Ελλάδα, μεταξύ άλλων επειδή κάποιοι συμφορουμίτες με τρέχανε σε κάτι ξυγκοκαταστάσεις τύπου Ασία βραδιάτικα

Ζ) Να είναι ταξίδι κι όχι τουρ. Εννοώ ότι δεν ήθελα να προκαθορίσω το πού θα πάω, πότε θα πετάξω, πόσο θα μείνω, αλλά να αγοράζω τα εισιτήρια as we go, αποφασίζοντας επί τόπου τους επόμενους προορισμούς. Ταξίδι είναι αν δεν ξέρεις πού θα κοιμηθείς αύριο, πότε θα γυρίσεις ακριβώς, ποια θα είναι η επόμενη ή έστω η μεθεπόμενη χώρα, πού θα φας κλπ. Όχι ότι δεν έχω κάνει και ταξίδια όπου είχα κάνει κράτηση εισιτηρίων ή και διαμονής από πριν, αλλά κακά τα ψέμματα, άλλη χάρη έχει η ελευθερία. Άρα η επιλογή ενός round the world εισιτηρίου που σε δεσμεύει εξαρχής, έστω και όχι απόλυτα, αποκλείσθηκε. Έκλεισα το πρώτο εισιτήριο κι έφυγα…

Η) Να είμαι Ευρώπη για το final four. Καλά τα ταξίδια αλλά μην αμελούμε και το μπασκετάκι μας.

Κάποια από αυτά επιτεύχθηκαν, κάποια άλλα όχι, θα γίνει αποτίμηση στο τέλος. Απλά εξηγώ τη λογική της επιλογής των διαδρομών. Στην αρχική σκέψη υπήρχε και η Κεντρική Ασία, την οποία δεν έχω επισκεφθεί καθόλου και υπάρχει ένα μεγάλο κενό στον ταξιδιωτικό μου χάρτη. Δυστυχώς, λόγω της έλλειψης σελίδων στο διαβατήριό μου, αδυναμίας έκδοσης νέου και της μανίας αυτών των χωρών να καταλαμβάνουν σελίδες ολόκληρες. Κάποιες άλλες χώρες αποκλείστηκαν λόγω ασφάλειας ή υπερβολικών περιορισμών (Ερυθραία, Υεμένη, Συρία), ενώ το καραστάνταρ του ταξιδιού ήταν και ο δυσκολότερος από πλευράς πρόσβασης προορισμός, δηλαδή η Μικρονησία, όπου πραγματικά έπιασαν τόπο τα μίλια της aegean (πετάει μόνο η Continental, η οποία χρεώνει και ό,τι της κατέβει ειδικά για τις εσωτερικές πτήσεις, χωρίς να υπάρχει και άλλος τρόπος μετακίνησης μάλιστα).

Στη συνέχεια θα κάνω μια περίληψη του τι είδα σε κάθε χώρα, τι μου άρεσε, τι όχι, τι έκανα σωστά και τι λάθος. Ειδικά το τελευταίο είναι και το πιο σημαντικό, αφού δυνητικά μπορεί να βοηθήσει και κάποιον άλλον. Γενικώς γράφω πιο πολύ έχοντας στο μυαλό μου το σύνολο και λιγότερο τα επιμέρους. Δηλαδή το αν αυτός ο τρόπος ταξιδιού (το τουρλού-τουρλού ηπείρων) έτυχε, πέτυχε ή απέτυχε, γιατί για μένα ήταν νέο εγχείρημα. Και φυσικά θα υπάρχει η αγαπημένη μου αξιολόγηση ανά χώρα, σε μια προσπάθεια πρόστυχης ποσοτικοποίησης αυτών που σου αφήνει ο κάθε προορισμός. Θα βάλω και κάποιες φωτογραφίες, από τις καλύτερες που τράβηξα, αν και καλός φωτογράφος δεν είμαι.

Στο θέμα της επιλογής της φωτογραφικής μηχανής θέλω να πω τα εξής: πάντα ταξίδευα με μικρές και φτηνές compact. Και για οικονομικούς λόγους και επειδή είμαι εξαιρετικά αφηρημένος και απρόσεκτος με τα πράγματά μου αλλά και επειδή θεωρώ πως οι μεγάλες μηχανές περιορίζουν πολύ τον τρόπο ταξιδίου. Δεν μπορείς με μια κουμούτσα να χωθείς στις αγορές του Νίγηρα, να “κλέψεις”μια φωτό μιας μαμάς που θηλάζει, να σκαρφαλώσεις ένα βουνό, να κάνεις εύκολα ωτοστόπ στη Νικαράγουα, να κάνεις τρεκ στη βροχή, να παίξεις μπουγέλωμα στη Βιρμανία. Καλώς ή κακώς… τη δεύτερη μέρα του ταξιδιού μου η μηχανή μου έσπασε, επειδή έκανα τον καουμπόη. Ο συνταξιδιώτης μου σε Αίγυπτο και Σουδάν είχε μια ακριβή μηχανή από αυτές με τους φακούς, την οποία και μου επέτρεψε να χρησιμοποιήσω αποσπασματικά: Γουάου! Ειλικρινά δεν είχα ιδέα τι θαύματα μπορεί να κάνει αυτό το θηρίο. Καθόμουν και σκεφτόμουν ότι θα είχα μεγαλουργήσει με αυτήν στα προηγούμενα ταξίδια μου. Άλλωστε μια καλή μηχανή σου δίνει και το κίνητρο να παιδευτείς λίγο παραπάνω την ώρα που θα πάρεις μια φωτό. Ενώ με μια της πλάκας των 50 ευρώ, παίρνεις τη φωτογραφία έτσι, για να θυμάσαι τι είδες, γνωρίζοντας ότι το οπτικό αποτέλεσμα μέτριο θα είναι, ακόμη κι αν έδειχνες περισσότερη επιμέλεια και υπομονή.

Αμέσως μετά το Σουδάν πήγα στην Ιορδανία, όπου θα έβρισκα μια συνταξιδιώτισσα Γιαπωνέζα που θα ερχόταν από το Τόκυο και προσφέρθηκε να μου φέρει όποια μηχανή θέλω για να αντικαταστήσω την εκλιπούσα. Σκέφτηκα λοιπόν να πάρω εκείνο το θηρίο, μια εβδομάδα στροφογύριζε στο μυαλό μου, ειδικά όταν μου είπε η φίλη μου ότι στην Ιαπωνία κόστιζε 540€ αντί για 700€ στην Ευρώπη, αλλά τελικά αντιστάθηκα. Θα τη διέλυα τη μηχανή με τις σκόνες, τα τρεκ, τα μπουγέλα, τα ωτοστόπ, τα τρεχαλητά, τα σκαρφαλώματα σε νταλίκες και την επική μου αφηρημάδα και δε θα μπορούσα να πάω σε πολλά από τα “αμάν τι γίνεται εκεί; ας χωθούμε!”. Όταν με το καλό οι compact γίνουν καλύτερες, θα βγάζω και καλύτερες φωτό και θα αφιερώνο και κάποια δευτερόλεπτα παραπάνω στην καθεμία. Προς το παρόν θα βολευτώ με τη μηχανή των 70 ευρώ και τις μέτριες φωτό, ομοίως και οι αναγνώστες αυτής της ιστορίας. Άλλωστε δεν πρόκειται περί φωτορεπορτάζ, αλλά περί περιληπτικής διήγησης. Αλλά ότι μου έμεινε το μαράζι για το πόσο καλύτερες φωτογραφίες θα είχα, μου έμεινε. Δεν μπορείς να τα έχεις όλα.

Ξεκινάμε. Πρώτη στάση, Αίγυπτος, 13 χρόνια μετά την πρώτη μου επίσκεψη.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: ΑΙΓΥΠΤΟΣ

Γιατί: Στην Αίγυπτο είχα ξαναπάει, πριν από 13-14 χρόνια περίπου και την είχα γυρίσει αρκετά. Αναρωτιόμουν πόσος καιρός πρέπει να περάσει από την επίσκεψη σε ένα προορισμό ώστε να τον έχεις “ξεχάσει” αρκετά για να τον ξαναεπισκεφθείς και νομίζω ότι τελικά τα 14 χρόνια είναι ένα εύλογο διάστημα. Σε αυτό το ταξίδι η Αίγυπτος προέκυψε λόγω της επιθυμίας μου να δω το Σουδάν, η βίζα για το οποίο βγαίνει ευκολότερα στο Ασουάν, όπου μάλιστα δεν είχα πάει ποτέ. Με δεδομένο ότι είχα συνταξιδιώτη μαζί μου, ο οποίος δεν είχε επισκεφθεί ούτε το Κάιρο, αποφασίσαμε να ξεκινήσουμε από κει και να κατευθυνθούμε νότια.

Πού: Πτήση για Κάιρο, από κει μετάβαση με το τραίνο για Ασουάν, το οποίο και –μέχρι να εκδοθεί η πολυπόθητη σουδανέζικη βίζα- χρησιμοποιήσαμε ως βάση για το Λούξορ, το Άμπου Σίμπελ, το Edfu, το Kom Ombo και τα γύρω αξιοθέατα.

Πώς κινηθήκαμε: Τα απλά, λεωφορεία και τραίνα, με μόνη πολυτέλεια το sleeping train της Watania στη διαδρομή Κάιρο-Ασουάν.

Τι μου άρεσε: Μου άρεσε που δεν είχε σχεδόν καθόλου τουρισμό και ήμασταν κυριολεκτικά μόνοι μας σε αξιοθέατα όπου κανονικά υπάρχει κοσμοπλημμύρα, με μάγεψε το Edfu (ποιο Καρνάκ και ποιες πυραμίδες τώρα), πολύ όμορφο το Kom Ombo κι εντυπωσιακό το Abu Simbel. Μου άρεσε η ασφάλεια που ένιωθες παντού 'οπου, σε αντίθεση με τα θρυλούμενα, για δεύτερη φορά στη χώρα δεν είχα κανένα πρόβλημα με διάρροιες παρότι έτρωγα και από το δρόμο, η ευκολία στις μετακινήσεις (βανάκια και τραίνα για παντού με μεγάλη συχνότητα κι ας ήταν πολύ άβολα) και το ότι βρίσκαμε ίντερνετ πλέον ακόμη και στα φτηνότερα των καταλυμάτων. Μου άρεσε πάρα πολύ το ισλαμικό Κάιρο, δεν το θυμόμουν τόσο εντυπωσιακό. Εκπληκτικό το Αιγυπτιακό Μουσείο, παρά την απαράδεκτη “αξιοποίησή” του από τους Αιγύπτιους. Μου άρεσε και ο Κορεάτης που γνωρίσαμε, εξαιρετικό παλικάρι, με ξενάγησε και by night στην Κορέα, by agria ximeromata δηλαδή. Πολύ εντάξει οι άνθρωποι και στα δύο καταλύματα που μείναμε, παρότι πολύ φτηνά οι ιδιοκτήτες τους ήταν οάσεις αξιοπρέπειας και υπευθυνότητας σε μια χώρα όπου πλακώνεσαι με τους ντόπιους τέσσερις φορές τη μέρα.

Τι δεν μου άρεσε: Απογοητευτικές οι πυραμίδες και ως θέαμα, αλλά κυρίως ως ατμόσφαιρα με τους Αιγύπτιους να κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους για να καταστρέψουν την εμπειρία όλων των επισκεπτών. Γενικώς αυτό που μου άρεσε λιγότερο στη χώρα ήταν οι Αιγύπτιοι: κλέφτες, αγενείς, βρώμικοι, απαράδεκτη συμπεριφορά ακόμη και μεταξύ τους για να μη μιλήσουμε για τη συμπεριφορά απέναντι στις γυναίκες ή ακόμη και sτα ζώα, κανένας σεβασμός στα ίδια τους τα μνημεία (κατούρημα στις πυραμίδες, σκουπίδια μέσα στους ναούς, γκραφίτι “ο Γιούσεφ αγαπάει τη Μύριαμ” σε μνημεία 3.000 ετών), απίστευτα κουραστικοί και απατεώνες. Δεν μου άρεσε που η οικονομία πάει κατά διαόλου, ταλαιπωρούνται πάρα πολύ οι άνθρωποι, όλοι όσους ρωτήσαμε μας έλεγαν ότι η ζωή ήταν απείρως καλύτερη επί Μουμπάρακ. Στην έξοδο από τη χώρα οι υπάλληλοι της υπηρεσίας μετανάστευσης πρώτα μας ζήτησαν μπαξίσι για να μας σφραγίσουν τα διαβατήρια και μετά αποπειράθηκαν να κλέψουν την τσάντα του συνταξιδιώτη μου (με το διαβατήριο κι όλα τα χρήματα μέσα). Άθλιοι. Η δε προσπάθεια υπερχρέωσης άγγιζε τα όρια του ηλίθιου, δηλαδή έλεος αν νομίζουν ότι έστω και ο πρωτάρης τουριστας δυσκολεύεται να καταλάβει τους αραβικούς αριθμούς… Δυστυχώς το φαινόμενο δεν έχει να κάνει απλά με τουριστικά μέρη. Και σε φούρνο σε άσχετο χωριό τα ίδια, στη λαϊκή αγορά για να αγοράσεις μπανάνες τα ίδια, πολύ κουραστικό και εκνευριστικό.

Απρόοπτα: Το καλό μας σουδανικό προξενείο στο Ασουάν είναι κλειστό τις Τετάρτες γιατί έτσι, ξανακλείνει την Παρασκευή γιατί προσεύχονται και την Κυριακή που τελικά ήταν έτοιμη η βίζα μας, μας την παρέδωσε στις 11 το πρωί για να μην ξυπνάνε πρωινιάτικα, με αποτέλεσμα να μπορούμε να φύγουμε μόλις την επόμενη. Κοινώς, χάθηκαν 3 μέρες από το Σουδάν που “ξοδεύθηκαν” στην Αίγυπτο, έστω κι αν τις αξιοποιήσαμε καλά. Αλλά εκεί που το ταξίδι ήταν να γίνει “ολίγον Αίγυπτος και μπόλικο Σουδάν”, έγινε το αντίθετο. Ήδη ανέφερα ότι στην έξοδο από τη χώρα και περνώντας τις αποσκευές από το μηχάνημα με τις ακτίνες, η τσάντα του Κώστα εξαφανίστηκε. Η αρχική μας σκέψη ήταν ότι την πήρε –κατά λάθος ή μη- κάποιος από τους επιβάτες που ήταν μπροστά μας, οπότε και ακινητοποίησαμε και τα δύο λεωφορεία, ανοίγοντας τις μπαγαζιέρες και πετώντας έξω όλες τις αποσκευές των επιβατών πορκαλώντας χάος προκειμένου να βρούμε την απωλεσθείσα τσάντα, για να διαπιστώσουμε τελικά πως αυτή βρισκόταν μέσα στο μηχάνημα με τις ακτίνες παρότι ο Κώστας ρώτησε τρεις φορές το χειριστή του αν τη βλέπει στην οθόνη του. Ο άνθρωπος προφανώς προσπάθησε να την κλέψει και μιλάμε για υπάλληλο του τελωνείου, όχι κανέναν περαστικό. Α ναι, έσκασαν και κάτι βόμβες στο Κάιρο όσο ήμασταν εκεί (ακούσαμε και τις εκρήξεις), αλλά αυτά είναι συνηθισμένα, όπου πάω τέτοια γίνονται.

Τι έκανα σωστά: Στο Κάιρο νομίζω ότι αξιοποιήσαμε το χρόνο μας πολύ σωστά. Το τραίνο Κάιρο-Ασουάν παρότι πανάκριβο για κουκέτα (87€/άτομο με πρωινό και δείπνο) μας γλίτωσε πολύ χρόνο και φτάσαμε ακμαίοι κι ετοιμοπόλεμοι στο Aσουάν. Μπορεί να τσακώθηκα άπειρες φορές με τους Αιγύπτιους, αλλά δεν τους χαριστήκαμε ούτε μια φορά. Είναι τραγικό να σου ζητάνε ΚΑΘΕ ΦΟΡΑ τα διπλά από τα συμφωνηθέντα, αλλά όσο και να νομίζουν ότι με το πρήξιμο και τους κουραδοτσαμπουκάδες θα τα πάρουν, κάνουν λάθος, δεν ξέρουν πού έμπλεξαν. Εξαιρετικά καλή επιλογή το να πηγαίνουμε στα μνημεία λίγο πριν κλείσουν, μαγεία το να είσαι εντελώς μόνος σε χώρους μαγικούς, όχι τόσο για τους τουρίστες όσο για τους κολλιτσίδες/απατεώνες που βρύθουν μέσα. Στις πυραμίδες μετά τις 4 δεν υπάρχει ψυχή, κάθεσαι και τις απολαμβάνεις και όταν ξεκινάει η προσευχή ακούς δεκάδες μουεζίνους να ψέλνουν από τη Γκίζα που βρίσκεται πιάτο από κάτω, φοβερή στιγμή. Σωστή απόφαση το να μην κλείσουμε ξενοδοχείο για το πρώτο βράδυ, αφού προσγειωθήκαμε περασμένα μεσάνυχτα και μέχρι να ξεκαθαρίσουμε με βίζες κλπ φτάσαμε στο ξενοδοχειάκι μας στις 3.30. Προς τιμήν τους μας έκαναν early check-in εκείνη την ώρα, ουσιαστικά δίνοντάς μας μια διανυκτέρευση δωρεάν, το άξιζε το φιλοδώρημα ο πιτσιρίκος. Εξαιρετικός πραγματικά ο οικοδεσπότης μας στο Ασουάν. Ζήτησα να μου σφραγίσουν το διαβατήριο πάνω σε σφραγίδες άλλων κρατών λόγω έλλειψης λευκών σελίδων (ας μου εξηγήσει κάποιος γιατί οι Ιταλοί έχουν 48 σελίδες στα διαβατήριά τους, οι Γιαπωνέζοι 100 κι εμείς μόλις 31…) και το έκαναν με ευχαρίστηση… άλλο αν στην έξοδο μου σφράγισαν μια ολόλευκη σελίδα και χτυπούσα το κεφάλι μου στον τοίχο. Πολύ καλύτερη εποχή ο Φεβρουάριος σε σχέση με τον Απρίλιο που πήγα την προηγούμενη φορά. Παρά τον ήλιο, η ζέστη ήταν απολύτως υποφερτή κι ας περπατούσαμε ακόμη και πάνω από 30 χιλιόμετρα κάποιες μέρες.

Τι έκανα λάθος: Προφανώς το να φτάσουμε στο Ασουάν Τετάρτη ήταν μπαρούφα λόγω του φοβερού ωραρίου του σουδανικού προξενείου. Επίσης το sound and light show στο Philae δεν έγινε διότι πήγαμε στη γερμανική έκδοση, όπου δε συμπληρώθηκε το μίνιμουμ των δέκα ατόμων (εμείς και μια Γερμανίδα τουρίστρια ήμασταν όλοι κι όλοι) που απαιτείται.

Απωθημένα: Κανένα. Την είχα ξαναεπισκεφθεί τη χώρα, έχοντας πάει και σε Λευκή Έρημο, Σινάι, Αλεξάνδρειες, Σαχάρες κλπ, αυτό που μου έλειπε ήταν το Abu Simbel και κάποια αρχαιολογικά μνημεία. Δεν έχω καμία επιθυμία να την ξαναεπισκεφθώ. Για τον Κώστα που ήταν η πρώτη του φορά, προφανώς μένουν πάρα πολλά να δει, θέλει αρκετές εβδομάδες η χώρα, για όποιον έχει στομάχι να ανεχθεί τους ντόπιους.

Θα ξαναπάω; Ποτέ μη λες ποτέ, αλλά αν είναι για μένα, όχι. Τώρα αν θέλει η μέλλουσα γυναίκα μου ή προκύψει κανένα συνέδριο κλπ, βλέπουμε. Αλλά εγώ θεωρώ πως ό,τι είχα να δω το είδα και δεν μου είναι ευχάριστος ο κόσμος για να επιστρέψω. Χαίρομαι πάρα πολύ που πήγα δυο φορές σε μια τόσο μοναδική χώρα. Αλλά επειδή καταφέρνουν να βγάλουν κι έναν συνήθως πολύ ήρεμο άνθρωπο σαν κι εμένα από τα ρούχα του, καλύτερα μακριά κι αγαπημένοι. Ευτυχώς δεν είναι όλοι οι Άραβες έτσι, δυστυχώς επειδή για πολλούς είναι η πρώτη αραβική χώρα που επισκέπτονται, δημιουργούνται παραπλανητικές εντυπώσεις.

Αξιολόγηση:

• Φύση 4: Μπορεί να μην τα επισκέφθηκα αυτή τη φορά, αλλά η Ερυθρά Θάλασσα, τα μονοπάτια στο Σινάι, η Λευκή Έρημος και γενικώς η Σαχάρα με τις οάσεις κάτι λένε. Δεν το λες και φυσιολατρικό προορισμό την Αίγυπτο, αλλά δεν είναι και τελείως για πέταμα. Ένα τέσσερα το παίρνει.

• Αρχαιολογία 10: Ε, δέκα. Και δεν παίρνει και το 12 λόγω Περού. Φοβερά πράγματα σε απίστευτη ποσότητα, όσο κι αν προσπαθούν φιλότιμα να τα διαλύσουν οι ντόπιοι, είναι καταπληκτικά. Ειδική μνεία στο Edfu, για μένα το εντυπωσιακότερο όλων, ενώ και το Kom Ombo ήταν ευχάριστη έκπληξη, βασικά λόγω απομόνωσης και ησυχίας. Δέκα με τόνο, από τους 5-6 σημαντικότερους αρχαιολογικούς προορισμούς του πλανήτη μας, αν και ένα overdose μπορεί και να το πάθεις, τουλάχιστον την προηγούμενη φορά που είχα πάει για εβδομάδες το έπαθα μέχρι κι εγώ, το πρεζάκι της αρχαιολογίας. Είναι που σε κουράζουν και οι ντόπιοι και δε σε αφήνουν να τα απολαύσεις.

• Αρχιτεκτονική 4: Το κομμάτι του ισλαμικού Καϊρου είναι πολύ αξιόλογο κι εκεί έχει γίνει και σοβαρή δουλειά. Η Αλεξάνδρεια δε μου λέει και πολλά, το νεκροταφείιο ωραίο, ενώ θυμάμαι και κάτι κυριολεκτικά ξεχασμένα χωριά στο δρόμο για τις οάσεις που με είχαν εντυπωσιάσει. Πέραν τούτου, λίγα πράγματα, άσχημες πόλεις, χωρίς ιδιαίτερο χαρακτήρα, παίρνει ένα τεσσαράκι.

• Άνθρωποι 2: Γενικά δυσκολεύομαι πολυ να βάλω κάτω από τη βάση σε οποιοδήποτε λαό, με τη λογική ότι ό,τι και να γίνει, οι περισσότεροι άνθρωποι σε κάθε χώρα είναι εκ προοιμίου καλοί. Από την προηγούμενη φορά τους είχα βάλει 2 και πριν ξαναπάω σκεφτόμουν μήπως τους αδίκησα, μήπως ήμουν αυστηρός, μήπως έχουν βελτιωθεί τα πράγματα. Μπα, 2 και πολύ είναι, μακράν η χειρότερη βαθμολογία που έχω βάλει σε οποιοδήποτε λαό τη χώρα του οποίου έχω επισκεφθεί. Και δεν παίρνουν μηδέν διότι ναι, υπάρχουν και πολλοί άνθρωποι έντιμοι, φιλόξενοι ευγενείς, αλλά δυστυχώς το impact τους στον επισκέπτη είναι απειροελάχιστο σε σχέση με όλους τους υπόλοιπους, από τον καμηλιέρη που ανεβάζει μια Αργεντίνα γιαγιά σε μια καμήλα και δεν την κατεβάζει μέχρι να του δώσει τα τριπλάσια από τα συμφωνηθέντα, μέχρι αυτούς που σου δίνουν λάθος οδηγίες για το ναό ώστε να περάσεις από το μαγαζί τους. Για τη δε μπίχλα, συγγνώμη αλλά η φτώχεια δεν είναι δικαιολογία. Υπάρχουν απείρως πιο φτωχοί λαοί από τους Αιγύπτιους που δεν κολλάνε τις μίξες τους στα τζάμια των τραίνων και δεν πετάνε μπουκάλια μέσα στις σαρκοφάγους, άσε το χέσιμο ΜΕΣΑ στον κινηματογράφο, μπροστά σε όλους που τους έχουν και κυριολεκτικά χεσμένους. 2 και πολύ είναι. Δεν μου έρχεται στο νου άλλος προορισμός με τέτοιο τεράστιο πολιτιστικό πλούτο που να καταστρέφεται τόσο έντονα από τους ντόπιους. Για το δε γύφτουλα που ήθελε λεφτά για να μας επιστρέψει τα διαβατήριά μας στα σύνορα και τον ξεφτίλα που πήγε να μας κλέψει διαβατήρια και λεφτά, δεν έχω λόγια. 15 χρόνια πέρασαν σχεδόν από την προηγούμενη φορά, τα ίδια χάλια πάλι από λεωφορειατζήδες, συνοριακούς, περαστικούς, ταξιτζήδες, μαγαζάτορες κλπ. Δεν περιγράφω άλλο.

• Κόστος 7: Παίρνει ένα 7, αλλά με αστερίσκο. Οι είσοδοι έχουν ακριβύνει πολύ στους αρχαιολογικούς χώρους, το οποίο σημαίνει ότι αν επισκέπτεσαι 2-3 κάθε μέρα όπως εμείς, μια τριαντάρα ευρώ φεύγει μόνο σε αυτούς. Κατά τα λοιπά πάντως, οι μετακινήσεις είναι φτηνές, το φαγητό το ίδιο αρκεί αν αποφύγεις τις γελοίες διπλές τιμές, τα καταλύματα μου φαίνονται λογικά, όπως και η βίζα των 25$. Ακριβή χώρα δεν τη λες με τίποτε, αλλά δεν είναι και τσάμπα όπως ήταν. Μακάρι πάντως το πρόβλημά της να ήταν το κόστος.

• Ασφάλεια 8: Πολύ ασφαλής χώρα γενικώς, αν και από γυναίκες που ταξιδεύουν μόνες ακούς διάφορα. Όχι ότι αποκλείεται να φας καμιά βόμβα στο κεφάλι, αλλά τη σήμερον ημέρα ο μισός πλανήτης έτσι είναι. Πάντως κυκλοφορείς ελεύθερα ό,τι ώρα κι αν είναι κι αυτό είναι μεγάλη υπόθεση.

• Μοναδικότητα 10: Ε ναι, δεν τα βλέπεις αλλού αυτά που θα δεις στην Αίγυπτο. Μοναδική αρχαιολογία, ενώ και η πιο πρόσφατη ιστορία της χώρας είναι πολύ ιδιαίτερη, όρεξη να έχεις να διαβάζεις και να συζητάς. 10 και χαλαρά.

• Αυθεντικότητα 8: Για χώρα με τέτοια επισκεψιμότητα, ο παραδοσιακός τρόπος ζωής καλά κρατεί. Δυστυχώς αυτό μερικώς είναι λόγω πενίας, αλλά είναι και λόγω ισχυρής πολιτιστικής ταυτότητας. Τα πράγματα δεν είναι όπως τα βλέπεις επειδή τα έφτιαξαν για να τα βλέπει ο τουρίστας, αλλά επειδή έτσι είναι.

• Φαγητό 6: Δεν είναι κακό. Χωρίς να έχει καμιά τρομερή ποικιλία, βρίσκεις και πολύ ενδιαφέροντα πράγματα να φας, αν κι έξω από το Κάιρο περιορίζονται πολύ οι επιλογές. Κάποια από τα προϊόντα τους (π.χ. εκείνο το μαλακό λευκό τυρί γίδας ή το γέμισμα στο γεμιστό περιστέρι) είναι και εθιστικά.

• Ποικιλία 7: Μεγάλη χώρα, αλλά σχεδόν όλη είναι έρημος. Παρόλα αυτά και κάτι από φύση έχει, αρκετή αρχιτεκτονική, ολίγον από βυθό, κάτι από σύγχρονη κουλτούρα, νομάδες, τρέκκινγκ, διαφορετικές θρησκείες, είναι λιγότερο μονότονη απ’ όσο σε προϊδεάζει η φύση της, αλλά λιγότερο απ’ όσο αντιστοιχεί στο μέγεθος και τον πληθυσμό της.

ΣΥΝΟΛΟΝ: Με 66 βαθμούς, κατατάσσεται 37η ανάμεσα σε περίπου 100 χώρες. Εννοείται πως πρέπει να την επισκεφθεί κάποιος, μοναδική πραγματικά χώρα, αρκεί να έχει υπομονή και στομάχι. Αξιολογότατη χώρα, παρά τα στραβά της.


ΤΟΠ-5

1. Edfu: Πραγμτική ανατριχίλα, απίστευτο μέρος. Αποκάλυψη, αν δεν πας παράλειψη, κλάσεις ανώτερο από το Καρνάκ για μένα.

2. Mουσείο Αιγύπτου στο Κάιρο: εκπληκτικά πράγματα συγκεντρωμένα με άθλιο τρόπο

3. Ισλαμικό Κάιρο: Εκτός από την ομορφία των κτιρίων και την ιστορία, η μαγεία του να βλέπεις το Κάιρο σκαρφαλώνοντας σαν παιδάκι σε ταράτσες, μιναρέδες, τοίχους είναι απερίγραπτη

4. Kom Ombo: Σε άλλη χώρα θα ήταν πλημμυρισμένο με τουρίστες, στην Αίγυπτο όντας ανάμεσα σε Λούξορ και Ασουάν, έχει κανείς τη σπάνια ευκαιρία να είναι καραμόνάχος του σε έναν ναό εκπληκτικής ιστορικής σημασίας, καθόλου συχνό φαινόμενο

5. Το δείπνο στην ταρατσούλα μας από τη νουβαική οικογένεια που μας φιλοξένησε στο Ασουάν, όαση ησυχίας και γευστικότατο, περιδρομιάσαμε πάλι

Αν ήταν ταινία θα ήταν το “Βρώμα, μπίχλα και ροχάλα Νο2”, με το Νο1 να είναι πριν από 13 χρόνια... Όσο για τον κόσμο, τους αφιερώνω το “Είσαι για κλωτσές-σφαλιάρες-καρπαζές” της Γυναίκας Μαραντόνα. Όχι ότι η όλη εμπειρία βέβαια μπορεί να αμαυρωθεί από τους κόπανους που θα συναντήσεις, όσοι κι αν είναι αυτοί.

Επόμενος σταθμός: Σουδάν . Αλλά ακολουθούν φωτό από Αίγυπτο, αν θέλει το τρομερό ίντερνετ.

Σκουπιδαριό μπροστά από τον κεντρικό σταθμό τραίνων.

Υπαίθριος πωλητής γυαλιών με πάουερ ροζ ξεσκονίστρα.

Ζάρια 2.500 ετών από το μουσείο του Καϊρου. Μπαρμπουτιάρηδες οι Φαραώ.

Θέα από ταράτσες του Καϊρου... πού ζει ο κόσμος ρε.

Γκραφίτι για την επανάσταση που πήγε στράφι (η επανάσταση, το γκραφίτι καλό είναι).

Πικνικ στις πυραμίδες, τα σκουπίδια τα άφησαν εκεί βέβαια.

παρκάρισμα ανάμεσα σε πρόβατα και σκουπιδιαρό

Περιστεράκια γεμιστά

ένας κάγκουρας παπασούζας

η ανάπαυση του πολεμιστή στις πυραμίδες μόλις έφυγαν οι οχτροί (καμηλιέρηδες, μικροπωλητές, κολλιτσίδες, μασατζήδες, πορτοφολάδες, ενοχλητικοί, μεσάζοντες, κοσμηματοπώλεις και λοιποί)

Ανάμεσα στα σκουπίδια χτίζουμε και σπίτια.

Εσωτερικό του ναού στο Edfu, ιερογλυφικά παντού, ανεβαίνεις σκάλες, κατεβαίνεις και πάντα μόνος σου είσαι, με παρέα μερικών δεκάδων αιώνων.

Η είσοδος στο Edfu από μέσα κι απ' έξω.

Δέος με το μέγεθος του Καρνακ.

2 η ώρα το πρωί και μείναμε και στη γέφυρα με τη σακαράκα του κυρίου. Η φάση είναι ότι το επόμενο πρωί φεύγαμε στις 4, οπότε δεν κοιμηθήκαμε πάλι.

Η είσοδος του Kom Ombo.

Είσοδος μουσείου, αν χοροπηδήξεις ανάμεσα στα σκουπίδια, μπαίνεις. Έλεος.

Σμήνη πουλιών στον ουρανό περιμένοντας (ατέρμονα) το φέρι για Σουδάν.

Φτάνει με την Αίγυπτο, πάμε Σουδάν.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΣΟΥΔΑΝ

Γιατί: Γιατί ήθελα να πάω να δω τις πυραμίδες και τα λοιπά αρχαία των Σουδανών. Γιατί ήταν ευκαιρία, τώρα που είναι ήσυχα και είπαμε ότι το βασικό κίνητρο για το όλο ταξίδι είναι η αρχαιολογία. Μετά λοιπόν από την Αίγυπτο και την Αιθιοπία, το Σουδάν είναι μάλλον η πιο πλούσια σε αρχαιολογία χώρα της Αφρικής (δε γνωρίζω πόσο εντυπωσιακά είναι της Λιβύης και μάλλον δε θα το μάθω και σύντομα με αυτά που γίνονται εκεί).

Πού: Είσοδος (πάντα επεισοδιακά… Αφρική είναι αυτή, μη χαλάμε και τις παραδόσεις) από τα σύνορα με την Αίγυπτο στη… μαγική Wadi Halfa, μετά διανυκτέρευση και επίσκεψη στην Καρίμα και τέλος Χαρτούμ, το οποίο χρησιμοποιήθηκε ως βάση για την επίσκεψη στα αρχαιολογικά βορείως του Χαρτούμ (Meroe, Naga και Musawarat), αλλά και το Omdurman με τους αρχέγονους χορούς των δερβίσηδων.

Πώς κινηθήκαμε: Μπήκαμε με ΚΤΕΛ, συνεχίσαμε με ΚΤΕΛ, φαιενή ιδέα να πάρουμε έναν ταξιτζή και μείναμε στην έρημο για ώρες αφού χάλασε το τρομερό όχημα, οπότε στο Χαρτούμ αναγκαστήκαμε να νοικιάσουμε έναν κυριούλη με τζιπ για να μας πάει στα αρχαία.

Τι μου άρεσε: Μου άρεσαν τα αρχαία. Δεν είναι του ιδίου διαμετρήματος με της Αιγύπτου, αλλά είναι σαφώς πιο ατμοσφαιρικά. Να είσαι ανάμεσα σε πυραμίδες και να είσαι εντελώς μόνος; Αξία ανεκτίμητη, χώρια το ταξίδι για να φτάσεις σε κάτι απομονωμένα μέρα τύπου Jebel Barkal, Musawarat χωρίς να ξέρεις τι θα αντικρύσεις κι όταν φτάνεις να είναι και ανώτερα των προσδοκιών, μαγεία πραγματική και η χαρά του φωτογράφου. Οι Σουδανοί πολύ ωραίοι, κάποιοι και σκλαβωτικοί, πολύ περήφανοι, αν και μετά τους Αιγύφτιους, όπου και να πήγαινα όλοι έξοχοι θα μου φαίνονταν. Μου άρεσε η ασφάλεια, το φαγητό στο δρόμο τα βράδια, το πόσο “ανέγγιχτη” είναι η Wadi Halfa, που νιώθεις ότι ταξιδεύεις στο χρόνο γενικώς, πλην Χαρτούμ. Που στο Omdurman βλέπεις δερβίσηδες να εκστασιάζονται κατά δεκάδες μπροστά σε ένα πλήθος με ρυθμό, αυθεντικά και όμορφα, όπως σε άλλες εποχές. Και το μουσείο στο Χαρτούμ, αξιοπρεπέστατο ήταν. Μου άρεσε που γνωρίσαμε έναν εκκεντρικό τύπο που ερχόταν από Mogadishu, όπου είχε πάει με βρετανικό πρακτορείο που ειδικεύεται να σε πάει σε επικίνδυνα μέρη χωρίς να σε αποκεφαλίσουν.

Τι δεν μου άρεσε: Το Χαρτούμ που είναι ένα χάλι μαύρο, οι αξιωματούχοι, που καθυστέρησαν να μας βγάλουν τη βίζα τόσο που χάσαμε 3 μέρες, η διάσχιση συνόρων τουλάχιστον επεισοδιακή κι απίστευτα χρονοβόρα, το κόστος της βίζας και στο καπάκι άλλα 60$ για registration, η απίστευτη γραφειοκρατία για τα πιο απλά πράγματα (άδεια φωτογραφικής μηχανής που τη βγάζεις… σε υπουργείο όπου ζητούν μέχρι και το χρώμα της θήκης της μηχανής;;; WTF;;; ), που μείναμε στην έρημο κι έχασα κάτι άλλες πυραμίδες, που τόσο αξιοπρεπείς άνθρωποι ζουν τόσο φτωχικά όταν στο Χαρτούμ κάποιοι οδηγούν τζιπάρες, που στο αεροδρόμιο τα ανταλλακτήρια δεν έχουν συνάλλαγμα διότι τελείωσε (!), οπότε συνέχισα με μερικές εκατοντάδες σουδανέζικες λίρες στην τσέπη μου (θέλει κανείς να αγοράσει μερικές; πάρτε καλέ) , που φυσικά δεν κατάφερα να αλλάξω πουθενά. Που λόγω φραγμάτων ορισμένα μνημεία εξαφανίστηκαν δια παντός, που κανείς δεν ξέρει ότι το Σουδάν έχει ορισμένα εκπληκτικά αρχαιολογικά μνημεία.

Απρόοπτα: Για τόσες λίγες μέρες, πάρα πολλά. Απίστευτη ταλαιπωρία στα σύνορα όπου για ώρες μας ήλεγχαν κι αφού τη γλιτώσαμε, εξαιτίας του Κορεάτη μας ξαναφώναξαν στο γραφείο για να πληρώσουμε ένα φόρο εισόδου που πήγε στις τσέπες του κυρίου με τη στολή, African style πάντα. Απίστευτα σκηνικά στη Wadi Halfa, όπου ο δρόμος άνοιξε για χερσαία πρόσβαση στην Αίγυπτο πρόσφατα… αλλά υποδομές δεν υπάρχουν, με αποτέλεσμα οι εκατοντάδες άνθρωποι που διασχίζουν τα σύνορα να ανταγωνίζονται για ένα κρεβάτι από σκοινί (!!) ή μια θέση στο πάτωμα. Μετά μείναμε στην έρημο να σπρώχνουμε ένα τραγικό αμάξι χωρίς ελπίδα επί ώρες κάτω από τον ήλιο, τελικά φτάσαμε αργά στην Καρίμα, ενώ την επομένη στο Χαρτούμ μάθαμε πως δε θα μπορούσαμε να πάμε στις πυραμίδες γιατί δεν είχαμε… άδεια, την οποία τελικώς καταφέραμε να βγάλουμε με το ζόρι σε ένα υπουργείο την άλλη μέρα, αλλά αναγκαστήκαμε να νοικιάσουμε έναν τζιπά για πραγματικά δυσθεωρητο ποσό, αφού έπρεπε σε μια μέρα να κάνουμε γύρω στα 500χλμ, πολλά από αυτά off road, δίνοντας πέντε (!) φορές τη φωτοτυπία της ανήκουστης άδειας σε κάθε τυχάρπαστο έλεγχο. Έσκασαν τα χείλια μου όσο ποτέ και δυσκολευόμουν να μιλήσω και να κοιμηθώ, μιλούσα και μάτωνα. Με ένα liposan έγινα περδίκι σε μιάμιση μέρα… αλλά μου πήρε μέρες να το βρω.

Τι έκανα σωστά: Αφού καταφέραμε και είδαμε όλα όσα θέλαμε σε τόσο λίγες μέρες (μόλις 6), θρίαμβος ήταν. Τελικώς η επιλογή του τζιπ ήταν σωστή, δεν υπήρχε καμία περίπτωση μόνοι μας να βρίσκαμε στη μέση του πουθενά της ερήμου αυτά τα πράγματα, χώρια ότι ακούσαμε ότι κάποιοι που πήγαν μόνοι τους πριν από μερικούς μήνες έφαγαν το ξύλο της αρκούδας από εξαγριωμένους ντόπιους, άγνωστο το γιατί.

Τι έκανα λάθος: Αυτό που νόμιζα ότι θα περνούσαμε τα σύνορα στις 10 το πρωί και το απογευματάκι θα ήμαστε στην Καρίμα ήταν πολύ αισιόδοξο. Περάσαμε τα σύνορα στις… 7 το απόγευμα και κοιμήθηκαμε μεσάνυχτα στα σύνορα σε ένα κατάλυμα που ακόμη και για τα δικά μου δεδομένα ήταν πραγματικά επικό… Γατάκι dim kyr θα δεις, θα βάλω φωτό. Μετά νόμιζα ότι παίρνοντας έναν ταρίφα θα έφτανα πιο γρήγορα στον προορισμό μου… το πλήρωσα σπρώχνοντας ένα σαράβαλο στην έρημο για ώρες. Και στο τέλος δεν είχα ιδέα ότι χρειαζόμουν άδεια για να πάω στο σημαντικότερο μνημείο της χώρας. Aκόμη καλύτερα, νόμιζα ότι στο Kurru θα έβρισκα τον υπεύθυνο και θα μας άνοιγε για να δούμε κάποια από τα ευρήματα… ακόμη τον ψάχνουμε τον μπάρμπα. Όλος ο οικονομικός σχεδιασμός λάθος λόγω τζιπ, αδειών, φόρων και –κυρίως- έλλειψης ημερών λόγω της καθυστέρησης έκδοσης της βίζας. Δε βαριέσαι, άξιζε τον κόπο. Αλλά, υποσαχάρια Αφρική: κούραση ακόμη και για τα πιο απλά.

Απωθημένα: Καλά το Kurru, αλλά αυτή τη Naqa ήθελα να τη δω, αν και με αποζημίωσαν τα υπόλοιπα. Όταν θα μάθω καταδύσεις, θα πάω και στο Port Sudan, για τώρα δε χρειάζεται. Γενικώς, δεδομένων των χρονικών περιορισμών, μια χαρά τα πήγαμε.

Αξιολόγηση:

· Φύση: 2 . Λίγα πράγματα, βασικά μια έρημος είναι το Σουδάν κι ούτε καν από τις εντυπωσιακές. Υποτίθεται πως έχει καλό βυθό στα ανατολικά, αλλά τέλος πάντων για φυσιολατρικό τουρισμό δεν πας.

· Αρχαιολογία: 7. Αξιοπρεπέστατα αρχαία και δεν είναι μόνο σε ένα σημείο της χώρας, πηγαίνοντας κανείς στο Εθνικό Μουσείο μαθαίνει και για λιγότερο εντυπωσιακά οπτικά, αλλά πολύ σημαντικά ιστορικά αρχαιολογικά μνημεία. Δε γνωρίζουν όλοι για τις πυραμίδες του Σουδάν, αλλά πέραν αυτών υπάρχουν κι άλλα, ειδικά οι τάφοι είναι πολύ ενδιαφέροντες όπως και η όλη ιστορία της χώρας.

· Αρχιτεκτονική: 1. Ε, και πολύ είναι. Δεν έχει τίποτε το φοβερό η χώρα από πλευράς αρχιτεκτονικής, οι πόλεις είναι ελαφρώς χάλια, ούτε καν εντυπωσιακά τζαμιά δεν έχει. Κάποια παραδοσιακά παραπήγματα δεν μπορείς να πεις ότι θεωρούνται αρχιτεκτονικό στιλ και ακόμη και τα μοντέρνα κτίρια που ξεπετάγονται στο Χαρτούμ, μάλλον κακόγουστα και outofplace είναι.

· Άνθρωποι: 7 Καλά, προερχόμενος από την Αίγυπτο και δέκα ήμουν έτοιμος να τους βάλω. Γενικά έχει πολύ περήφανους ανθρώπους αλλά δεν έλειψαν ο κλασικός απατεών ταρίφας, ο συνοριοφύλακας που σε χρεώνει επειδή είσαι λευκός, ο αδιάφορος υπάλληλος ξενοδοχείου, ο άσχετος στο αεροδρόμιο που σε καθυστερεί δυο ώρες για το τίποτε, στην υποσαχάρια Αφρική είμαστε. Προτιμώ να θυμάμαι την κοπελίτσα που μας βρήκε ένα πάμφθηνο δωμάτιο στο σπίτι ενός ευγενέστατου χασάπη στην Καρίμα, τον αδελφό της που αρνήθηκε να πληρωθεί για διαδρομή μιας ώρας με το τουκ-τουκ μέσα στα σκοτάδια για να πάμε να δούμε εμείς κάτι παλιοσίδερα στο λιμάνι, τους ευγενείς ανθρώπους που μας χαιρετούσαν περιχαρείς που έβλεπαν ξένους, τους ανθρώπους σε κάτι εστιατόρια υπαίθρια που χαμογελούσαν συνεχώς. Γενικώς, μια χαρά λαός και πανέμορφος και πανύψηλος.

· Κόστος: 7 Ναι, επτά. Παρότι πληρώσαμε τα μαλλιά μας για registration, βίζα και το τζιπ, αν έχεις χρόνο και φτηνά καταλύματα έχει (τρώγλες) και φαγητό τρως τζάμπα, και οι συγκοινωνίες φτηνές είναι και οι είσοδοι στα μνημεία λογικές. Θέμα χρόνου και αντοχών είναι, εμείς από το πρώτο δεν είχαμε και πολύ.

· Ασφάλεια 9: Χωρίς εγκληματικότητα ουσιαστικά η χώρα, με τον εμφύλιο να έχει κοπάσει και τουλάχιστον στα βασικά σημεία ενδιαφέροντος κινείσαι πολύ εύκολα, πράοι άνθρωποι. Δε νιώθεις καμία απειλή.

· Μοναδικότητα 7: Παρότι σε πολλά μοιάζει με άλλες χώρες της Αφρικής, δεν παύει να είναι μια χώρα όπου Νούνιοι και Κουσίτες παρουσίασαν έναν πολιτισμό πολύ ιδιαίτερο, οπότε δεν μπορώ να τη βάλω στο ίδιο σακί με άλλες.

· Αυθεντικότητα 9: Χωρίς να ειναι και η πιο αυθεντική χώρα της Αφρικής, αν μη τι άλλο δεν έχει καμία σχέση με τουριστικά σόου και δυτικόφερτες καταστάσεις. Εδώ μιλάμε ότι πας σε αρχαιολογικούς χώρους παγκοσμίας κλάσης και είσαι εσύ και ο φύλακας… αν υπάρχει κι αυτός, ο παραδοσιακός τρόπος ζωής καλά συνεχίζεται, τα γαϊδουράκια είναι πολλαπλάσια των αυτοκινήτων και γενικώς ο επισκέπτης βρίσκεται όντως σε άλλη ήπειρο και εποχή.

· Φαγητό 6: Δεν μπορώ να πω ότι έχουν καμιά φοβερή κουζίνα, μάλλον “στεγνή” είναι, αλλά ό,τι έφτιαχναν οι άνθρωποι και οικονομικό ήταν και τρωγόταν, μου άρεσαν και τα ατελείτα υπαίθρια εστιατοριάκια με τις πλαστικές καρέκλες πάνω στην άμμο, ενώ στο Χαρτούμ χωρίς να ψάξεις πολύ οι επιλογές είναι σαφώς περισσότερες. Τη βάση την πιάνουν, άνετα.

· Ποικιλία: Τεράστια χώρα, που δε διαφέρει και πολύ από τη μια άκρη στην άλλη, με το τοπίο να μη βοηθάει, αφού η μονοτονία του καθορίζει τα πάντα. Έχει τα αρχαία της, έχει βυθό, έχει και κάποιο πολιτιστικό ενδιαφέρον, αλλά δε θες και εβδομάδες για να το πιάσεις το νόημα.


ΣΥΝΟΛΟΝ: Με 58 βαθμούς, κατατάσσεται στην 60η θέση. Δεν είναι τόσο άσχημα όσο φαίνεται, η είσοδος στην 20άδα πια είναι σχεδόν αδύνατη (μία μόνο είχε πιθανότητες σε αυτό το ταξίδι να το καταφέρει) και σε σχέση με άλλες αφρικάνικες καλά τα πήγε, πολύ καλύτερα από Σενεγάλη, Τόγκο, Μπουρκίνα Φάσο, Γκάμπια και Μπενίν, αλλά κάτω από Αιθιοπία, Μάλι, Μαρόκο, Αίγυπτο, Νίγηρα, Τανζανία. Αξιόλογη χώρα κι ας είναι λίγο κουραστική, για κάποιον με ενδιαφέρον στην αρχαιολογία αξίζει τον κόπο. Αν πηγαίνει βέβαια κανείς με σκοπό να συγκρίνει την αρχαιολογική της κληρονομιά με αυτή της Αιγύπτου, θα απογοητευθεί.


ΤΟΠ-5

1. Ε, οι πυραμίδες στο Μερόε, αυτές ήταν το βασικό κίνητρο και ναι, είναι υπέροχα, δεν αποτυπώνεται στο φακό ή στο κείμενο το συναίσθημα

2. Η εμπειρία των συνόρων ήταν όλη σουρεάλ, δεν ξέρω αν ήταν φοβερά ευχάριστη αλλά μπαίνει στο πάνθεον των επεισοδιακών εισόδων στη χώρα, από το φέρι στην 7ωρη αναμονή, τους τελωνειακούς, τη σουρεαλιστική Wadi Halfa και την αίσθηση πως μπήκες σε άλλη εποχή

3. Καταπληκτικοί οι άνθρωποι στην Καρίμα, από την κοπελίτσα με τα καλά Αγγλικά που έφαγε ώρες για να μας βρει να μείνουμε κάπου πάμφθηνα και πεντακάθαρα, στον αδερφό της που μας γυρόφερνε βραδιάτικα με φακούς και τουκ-τουκ χωρίς να δεχθεί μία, τον κύριο που μου έκανε το μεταφραστή, τους εστιάτορες, το χασαπη-οικοδεσπότη, τον μπάτσακλα που έκανε το registration μας. Χαμογελαστοί, ωραίοι, περήφανοι.

4. Το Mussawarat μου έκανε κλικ. Ακόμη και μετά την Αίγυπτο η όλη αίσθηση απομόνωσης και...αρχαιότητας ήταν μοναδική, από αυτές που λες "άξιζε τον κόπο"

5. Την τελευταία μέρα πήγαμε στο Omdurman όπου κάθε Παρασκευή μαζεύονται οι δερβίσηδες... Ο χαβαλές που κάναμε με τους ντόπιους πριν ξεκινήσει το όλο σκηνικό αλλά και η παγανιστική τελετή αυτή καθαυτή με την αυθεντικότητά της ήταν εξαιρετικά.

Ακολουθούν φωτό, με την ευγενική χορηγία του συνταξιδιώτη Κώστα.

Πρώτο γεύμα στο Σουδάν, με τα χέρια βεβαίως-βεβαίως, μαχαιροπήρουνε δεν υπάρχουν. Γευστικό και στεγνό, σε τραπεζάκια πάνω στην άμμο.

Τα καταλύματα κοστίζουν όλα 2,5 ευρώ το άτομο. Κάποιοι δεν έχουν να τα διαθέσουν και κοιμούνται με τις αποσκευές τους στο "σταθμό" λεωφορείων.

Αν είχατε καμιά απορία τι ατάλυμα βρίσκει κανείς με 2,5 ευρώ, ιδού. Στρώματα και σεντόνια δεν υπάρχουν και το πάτωμα είναι άμμος.

Soundproof τοίχοι, για privacy στις ιδιαίτερες στιγμές.

Μετά από αρκετό ψάξιμο, καταλήξαμε σε αυτό.

Οι συγγενείς του spiderman στο ταβάνι μας.

Πόρτα ασφαλείας και για ανάψεις τον ανεμιστήρα έπρεπε να ενώσεις δυο καλώδια.

Αυτό είχε και στρώματα, δε θυμάμαι γιατί το απορρίψαμε. Α ναι, μύριζε σκατίλα.

Μετά από μερικές ώρες λεωφορείου κι αφού μας άφησε κάπου απ' όπου δεν ήταν ευκολο να βρούμε σύνδεση για Καρίμα, είπαμε να πάρουμε ταξί, μπας και φτάσουμε στα αρχαία στην ώρα μας. Μπα, χάλασε στη μέση του πουθενά.

Πάω στη διασταύρωση να φωνάξω βοήθεια...

Πού είναι αυτή η διασταύρωση που λέγαμε;

Κάποιοι έσπρωχναν κάτω από τον ήλιο της Σαχάρα, όσο κάποιοι αναίσθητοι έβγαζαν φωτογραφίες.

-Και δε μου λες Μουμπάρακ, πώς το βλέπεις θα φύγουμε;
-Σύντομα.
-Πόσο σύντομα;
-Ο Αλλάχ ξέρει.
-Καλά, πες του Αλλάχ να σε πληρώσει αν δεν προλάβω τα αρχαία.
-Βλασφημία! Ο Αλλάχ είναι μεγάλος, όλα τα μπορεί.
-Με τα μηχανικά δεν τον βλέπω και πολύ ξεφτέρι...

Έχω αρχίσει και εκνευρίζομαι με το φίλο του Μουμπάρακ που θα ερχόταν "σε δέκα λεπτά", πέρασαν δυόμιση ώρες κι ακόμη τίποτε. Είχα και τον άλλον να με βγάζει φωτογραφίες.

Mε τα πολλά φτάσαμε και στα προάστεια της Καρίμα, βρήκαμε και το Kurru όπου οι ανασκαφές στους τάφους συνεχίζονται, αλλά παρότι μας έστειλαν στο σπίτι του κλειδοκράτορα, αυτός δεν εβρέθη. Οπότε έμεινα να κάνω συνεννόηση-καρούμπαλο με τους εργαζόμενους στις ανασκαφές, μπας και μας ανοίξουν να δούμε τους τάφους.

Δε συνεννοηθήκαμε τελικώς, οπότε τους είδαμε απέξω.

Τη Νaqqa δεν την προλάβαμε χάρη στις βλάβες τους Μουμπάρακ, οπότε μας έμενε τουλάχιστον το Jebel Barkal που έχει και εξωτερικά αρχαία, και τάφο με ιερογλυφικά και πυραμιδούλες.

Οι πρώτες πυραμίδες που αντικρύσαμε.

Περπάτημα μες στην άμμο κάτω από τον ήλιο για να φτάσουμε...

Αλλά άξιζε τον κόπο μωρέ.

Ιρεογλυφικά στο εσωτερικό του τάφου, όμορφα πράγματα.

Ε, μετά από βλάβες, ταλαιπωρίες, καβγάδες, σπρώξιμο, καθυστερήσεις, ήλιο και περπάτημα, δικαιούμαστε γεύμα στο καλύτερο εστιατόριο της πόλης.

Μάστορας ο ψήστης και χαμογελαστός.

Τη μεθεπόμενη πάντως είναι που πήγαμε στα πραγματικά εντυπωσιακά αρχαία...

Boρείως του Χαρτούμ υπάρχουν τρία κύρια συγκροτήματα αρχαίων, που με τζιπ, απίθανες άδειες, πολλή τύχη και ξύπνημα νωρίς, μπορεί κανείς να τα δει όλα σε μια μέρα, αν έχετε οδηγό ξεφτέρι και ξέρει πού πάει. Μόνοι σας θα είστε, εσεις και οι αρχαιολόγοι. Το πρώτο είναι ένας πολύ όμορφος ναός.

Κλασική η σκηνή του αποκεφαλισμού των αντιπάων (π.χ. στο Άμπου Σίμπελ είναι πανταχού παρούσα), αλλά η μοναξιά του τοπίου και ο βαθός συντήρησης μεγενθύνουν το δέος.

Γερμανίδα αρχαιολόγος σκιτσάρει τα ανάγλυφα. Και αυτή αλλά και οι υπόλοιποι Γερμανοί αρχαιολόγοι που γνωρίσαμε μένουν εκεί, 250χλμ από το Χαρτούμ, μέσα στην έρημο, σε συνθήκες πολύ δύσκολες, για αρκετές εβδομάδες το χρόνο, εργαζόμενοι με ό,τι υλικά βρουν.

Ο δεύτερος αρχαιολογικός χώρος είναι μια ολόκληρη πόλη, με πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία, από τους κίονες μέχρι τις ράμπες για να ανεβοκατεβαίνουν οι ελέφαντες.

Στο μεταξύ άλλοι πάνε με τζιπ κι άλλοι με ό,τι διαθέτουν.

Δε φαίνεται η έκταση από εδώ, αλλά πραγματικά μεγάλος χώρος, θέλει χρόνο.

Κι αυτός είναι ο εσιπράκτωρ. Δεν ξέρω από πού ξεπετάχτηκε, μάλλον θα μένει μαζί με τους αρχαιολόγους στις γειτονικές σκηνές, αλλά ήρθε με τη χιλιοταλαιπωρημένη τσαντούλα του και εισιτήρια με απόδειξη χειρόγραφη με καρμπονάκι, θεούλης.

Μετά από μια Αίγυπτο όπου μείναμε για να βγάλουμε μια σουδανική βίζα που μας τα έκαναν τσουρέκια, ταλαιπωρίες, τρώγλες, καθυστερήσεις, άμμο, σπασμένες μηχανές, ανεκδιήγητα φέρι μποτ, βλάβες, έφτασε η ποθητή ώρα. Επιτέλους φτάσαμε στις πυραμίδες του Μερόε. Καλώς ήρθατε; Καλώς σας βρήκαμε!

Δεν αντέχανε και πολύ τα πόδια μου, είπαμε να πάρουμε καμήλα από τους τέσσερις μοναχικούς μαλημιέρηδες που περίμεναν μήπως, αν, ίσως, ποιος ξέρει, σήμερα εμφανιστεί κανένας τουρίστας (απ΄ό,τι μας είπαν 2-3 φορές την εβδομάδα κάποιος εμφανίζεται, συνήθως expats από του Σουδάν που δουλεύουν για διεθνείς οργανισμούς). Τι γέλιο έκανα με αυτούς τους καμηλιέρηδες δε λέγεται, να' ναι καλά οι άνθρωποι και με στερεοτυπικά ονόματα από καρτούν: Μουχάμεντ, Αμντούλ, Ομάρ και Αμπντουλάχ.

Το πρώτο γκρουπ από πυραμίδες, μαζί με τις δυο αναστηλωμένες.

Άλλο σύμπλεγμα παρακάτω.

Η κλίση και η ελάχιστη απόσταση μεταξύ τους σημαίνουν πως μπορείςνα σκαρφαλώσεις ή και να κάνεις ασκήσεις για να ισιώσει η πλάτη σου.

Πάμε και παρακάτω...

Πώς λέμε "μια πόλη, μια ομάδα"; Ε, "μια έρημος, ένα δέντρο, ένας γάιδαρος".

Σουδάν με κούρασες, αλλά άξιζες τον κόπο. Στο επανιδείν.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: ΙΟΡΔΑΝΙΑ

Γιατί: Τι γιατί; Άκου “γιατί”. Πέτρα.

Πού: Προσεγιώθηκα από το Χαρτούμ μέσω Καϊρου στο Αμμάν, όπου συναντηθήκαμε με τη γιαπωνέζα συνταξιδιώτισσα (ο Κώστας είχε φύγει, γενικώς είχε πολλούς gueststar φύγε συ- έλα συ το ταξίδι), από κει στη Γέρασα, όπου επισκεφθήκαμε και το Ajloun, συνεχίσαμε για Μάνταμπα και Νεκρά Θάλασσα, έπειτα Πέτρα κι έξοδος μέσω Άκαμπα, όπου λόγω χιονοθύελλας περάσαμε κι από το WadiRum (όπου μας έπιασε αμμοθύελλα), για να περάσουμε για Ισραήλ.

Πώς κινηθήκαμε: Το σύνηθες, δηλαδή ΚΤΕΛ. Για την έξοδο από τη χώρα αναγκαστήκαμε να κλείσουμε τζιπ, λόγω αποκλεισμού δρόμων από το χιόνι.

Τι μου άρεσε: Αααααχ, Ιορδανία. Μου άρεσαν οι άνθρωποι, πραγματικά ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΟΙ, δεν έχω λόγια. Για τα αρχαία της τι να πει κανείς… Στην Πέτρα ανατρίχιασα, παρότι ήξερα τι θα δω, αν και το… 11ωρο τρεκ πέριξ ήταν απρόσμενα εκπληκτικό, μου άρεσε η Πέτρα το βράδυ αλλά τι να πει κανείς για τη Γέρασα, ειλικρινά δεν έχω λόγια και δεν είχα και ιδέα ότι όλο αυτό το πράγμα είναι… έτσι. Τη βάζω εύκολα στο ίδιο επίπεδο με την Έφεσο, δηλαδή κορυφή. Και η Μάνταμπα μου άρεσε με τα ψηφιδωτά και την όμορφη αρχιτεκτονική και η διαδρομή στο WadiRum ήταν ωραία, το Αμμάν πολύ ανώτερο του αναμενομένου και περιέργως οικείο (σε πολλές γειτονιές νόμιζα ότι βρίσκομαι στις γειτονιές όπου μεγάλωσα στην Αθήνα), όλα μου άρεσαν. Μου άρεσε που η χώρα είναι εξαιρετικά πολιτισμένη, που οι μετανάστες (δηλαδή η πλειοψηφία των κατοίκων!) συμπεριφέρονται ευγενικά και πολιτισμένα ακόμη κι αν είναι Αιγύπτιοι, μου άρεσε η θέση των γυναικών, μου άρεσε το φαγητό τους και οι φούρνοι, τα ζαχαροπλαστεία, τα καφέ, μου άρεσε που τα μουσεία τους είναι προσεγμένα, που κουτσά-στραβά θα συνεννοηθείς στα Αγγλικά, που δεν κλέβει ΚΑΝΕΙΣ τον τουρίστα, εν γένει που ήμουν σε ένα κράτος τόσο λίγο δυτικοποιημένο και τόσο άνετο, αξιοπρεπές, ανάβλυζε μια ευγένεια από παντού. Μπράβο τους, παράδειγμα για όλο τον αραβικό κόσμο. Μέχρι και το βασιλιά συμπάθησα, που εκείνες τις ημέρες καθοδηγούσε αεροπορική επιδρομή κατά του Ισλαμικού Χαλιφάτου, που χτυπάει δυστυχώς και την πόρτα της Ιορδανίας. Ε καλά, για τη Ράνια τι να πει κανείς, δε χρειάζεται να επισκεφθείς τη χώρα για να τη γουστάρεις, φωνάρα η Παλαιστίνια. Δε συνηθίζω να γρλάφω καλά λόγια για δαύτους, αλλά το LP της Ιορδανίας εξαιρετικό (όπως και το Bradt του Σουδάν), ειδικά στη Γέρασα ήταν άψογο, δε χρειαζόσουν περεταίρω βοήθεια (στην Πέτρα πιο μέτριο, ο γιαπωνέζικος οδηγός που είχαμε ήταν πολύ πιο πρακτικός). Καλά οργανωμένα τα μουσεία, άξιζαν τον κόπο.

Τι δε μου άρεσε: Ρε λεβέντες, 70 ευρώ το εισιτήριο στην Πέτρα; Είπαμε είναι τεράστιος ο αρχαιολογικός χώρος, θέλει συντήρηση, έχει και ανάγκες η χώρα αλλά όχι και 6 φορές το εισιτήριο της Ακρόπολης και όλων των μουσείων της Αθήνας, μήπως ξεφύγατε λίγο; Κι άλλα 25 για τη βραδινή επίσκεψη που δεν έχει κανένα επιπλέον κόστος για τους διοργανωτές; Δε μου άρεσε το κρύο, πολύ κρύο μιλάμε. Δε μου άρεσε το κόστος της βίζας αλλά ΟΚ, τα άξιζε (αλλά 60 ευρώ είναι πάρα πολλά τη σήμερον ημέρα που όλοι καταργούν βίζες), δε μου άρεσε που η κουζίνα τους είναι τόσο νόστιμη (κάντε και κάτι χωρίς μυρωδιές, μου μαμήσατε τη δίαιτα), και δε μου άρεσε που μια χώρα τόσο αξιοπρεπής την πληρώνει για όσα συμβαίνουν σε Παλαιστίνες, Υεμένες, Συρίες, Αιγύπτους κλπ, δείχνοντας πάντωε εξαιρετική ικανότητα στο να αφομειώνει τους άπειρους μετανάστες της.

Απρόοπτα: Ευτυχώς την πρώτη μέρα όχι μόνο την είδαμε την Πέτρα, αλλά τη σκίσαμε κυριολεκτικά, διότι την επόμενη ξυπνήσαμε με …χιόνια στο καμπαναριό, η δε χιονοθύελλα θα μας απέκλειε για καμιά εβδομάδα αφού σταμάτησαν οι συγκοινωνίες, αλλά μας έσωσε το τζιπ. Ο βασικός δρόμος βέβαια αποκλείστηκε, αλλά έτσι αναγκαστήκαμε να περάσουμε από το WadiRum όπου…φάγαμε μια αμμοθύελλα στη μάπα.

Τι έκανα σωστά: Κρύο-ξεκρύο,κανείς δεν πάει χειμώνα στην Ιορδανία, οπότε ήμασταν μόνοι μας, ειδικά στη Γέρασα ήταν απόλαυση. Και γλιτώσαμε και την τραγική ζέστη. Η διανυκτέρευση στη Γέρασα δεν ήταν απαραίτητη, εύκολα θα μπορούσαμε να την είχαμε κάνει μαζί με το Ajloun από το Αμμάν. Όχι ότι μας χάλασε, άλλωστε χάρη σε αυτή περιδρομιάσαμε σε ένα απίθανο εστιατόριο, αλλά το κόστος της διανυκτέρευσης ήταν τεράστιο, ένα guesthouse έχει και χρεώνει ό,τι θέλει. Απίστευτο valueformoney το ξενοδοχείο στην Πέτρα (11 ευρώ/άτομο με σούπερ πρωινό, κανονικότατο ξενοδοχείο τριών αστέρων με πολύ καλό σέρβις). Πανάκριβο μεν, άξιζε δε το Petrabynight.Αν δεν ανατριχιάσεις είσαι αναίσθητος ή κακόγουστος. Το “σόου” είναι της πλάκας, αλλά ευτυχώς κρατάει ένα 20λεπτο αλλά η όλη εμπειρία του να περπατάς το φαράγγι και να βλέπεις το Treasury υπό το φως κεριών είναι συγκλονιστική, ειδικά αν –όπως εμείς- φροντίσεις να είναι η πρώτη θέα της Πέτρας.

Τι έκανα λάθος: Ε…το να πετάξω από το Σουδάν με καλοκαιρινά ήταν βλακώδης ιδέα, δεν είχα καν ότι το Αμμάν έχει τέτοιο υψόμετρο ή ότι χιονίζει κανονικότατα το χειμώνα. Για μένα που περπάτησα πάνω από 25 χλμ την πρώτη μέρα στην Πέτρα (σύμφωνα με το appτης Τσιάκι), η δεύτερη μέρα στην Πέτρα ειναι περιττή, έστω κι αν αυτό σήμαινε 11 ώρες τρεκ, το οποίο καταευχαριστηθήκαμε.

Απωθημένα: Θα μπορούσα να είχα πάει στο UmQaisή στο Azraq, αλλά είδαμε παραπλήσια αρχαία και κάστρα, δε θα έλεγα πως έχω κανένα απωθημένο.

Θα ξαναπάω; Όχι σύντομα, νιώθω αρκετά γεμάτος κι ότι κάλυψα όλα όσα με ενδιέφεραν. Αλλά τη συστήνω τόσο ανεπιφύλακτα που δεν αποκλείω να ξαναπεράσω αν με φέρει ποτέ από κει ο δρόμος, π.χ. αν ποτέ γίνει ασφαλής η Συρία και αφήσουν τίποτε όρθιο οι ανώμαλοι, που καταστρέφουν αρχαία και είναι για ανασκολοπισμό όλοι τους.

Αξιολόγηση: Πάμε στο αγαπημένο μου κομμάτι…

· Φύση: 4

Θα της δώσω τη Νεκρά Θάλασσα, το WadiRum, τα πολύ ωραία φαράγγια, κάποιες συμπαθείς κοιλάδες… αλλά δεν αρκούν. Παίρνει ένα 4 και μένει ελαφρώς κάτω από τη βάση.

· Αρχαιολογία: 10

Μη σας πω ότι ταλαντεύτηκα να της δώσω και 12. Αυτό που νιώθει κανείς πρωτοβλέποντας την Πέτρα είναι αντάξιο ενός Μάτσου Πίτσου, μιας Νήσου του Πάσχα, μιας Εφέσου, ενός AngkorWat, ενός Stonehenge. Αλλά και για τη Γέρασα τι να πει κανείς… απίστευτα πράγματα σε εκπληκτικά καλή κατάσταση, με τοπία που “δένουν” μαγικά. Και δεν είναι μόνο αυτά, έχει κι άλλα ρωμαϊκά η χώρα, έχει πράγμα και το Αμμάν, έχει κάτι φοβερά ψηφιδωτά, έχει κάστρα, δέκα με τόνο. Κορυφαίος αρχαιολογικός προορισμός. Ντροπή μου που δεν είχα πάει, ανατρίχιασα τουλάχιστον δυο φορές, στην Πέτρα ένιωσα ένα κόμπο στο στήθος.

· Αρχιτεκτονική 2

Χαμηλός ο βαθός διότι όντως λίγα είναι τα αξιόλογα κτίρια. Έχει μια χάρη περίεργη βέβαια ακόμη και το Αμμάν, αλλά ακόμη και μικρότερες πόλεις από τις οποίες περάσαμε ή η Μάνταμπα δε διαθέτουν κάτι το φοβερό.

· Άνθρωποι 10

Δεν παίρνει 12 μόνο και μόνο διότι υπάρχουν και οι γείτονες Ιρανοί, που έχουν καπαρώσει τη θέση. Αλλά είναι εκλπηκτικοί όλοι τους. Μπαίναμε σε φούρνο να ζητήσουμε οδηγίες και βγαίναμε με γλυκά δώρο, μια ευγένεια διάχυτη, άνθρωποι που μας χαιρετούσαν στο δρόμο και ταυτόχρονα σοβαροί, αξιοπρεπείς, ΤΙΜΙΟΙ. Φανταστικοί πραγματικά, από τους λίγους.

· Κόστος 7

Της βάζω ένα 7 παρότι είχε κάποιες εκτραβαγκάντσιες όπως η βίζα, οι φόροι εισόδου/εξόδου και η είσοδος στην Πέτρα ή το Petrabynight. Κατά τα άλλα οι συγκοινωνίες είναι πολύ λογικές, οι υπόλοιπες είσοδοι ομοίως, το φαγητό φτηνό (έστω κια να μείς αποφασίσαμε να κάνουμε μια τρελή υπέρβαση) και τα καταλύματα πραγματικά οικονομικά.

· Ασφάλεια 10

Κανείς κίνδυνος, πουθενά. Όπου θες πας, δε σε ενοχλεί κανείς. Αν σε πλησιάσει κάποιος ή για να βοηθήσει είναι ή για να κεράσει.

· Μοναδικότητα 7

Έρημο, ρωμαϊκά αρχαία, Ισλάμ και πρόσφατη πολιτική ιστορία έχουν και οι γείτονες. Αλλά οι Ναβαταίοι και η Πέτρα είναι μοναδικά, η κουζίνα έχει μικρές ιδιαιτερότητες, Νεκρά Θάλασσα έχει μόνο η γειτονιά, ε ένα 7 το δικαιούται.

· Αυθεντικότητα 7

Έχει χαθεί βέβαια η ζωή των βεδουίνων, είναι μια χώρα σχετικά μοντέρνα, αλλά δεν υπάρχει κάτι το φτιασιδωμένο για τους τουρίστες (που έχουν μειωθεί δραστικά δυστυχώς από την ώρα που το Χαλιφάτο έκανε την εμφάνισή του στις οθόνες) και η καθημερινότητα έχει πολλά ιδιαίτερα στοιχεία. Δεν είναι και η Αιθιοπία, αλλά ούτε και η Σιγκαπούρη. Επτά.

· Φαγητό 8

Δεν περίμενα ότι θα έβαζα 8 σε χώρα της περιοχής πλην Λιβάνου, αλλά να που κι εδώ μεγαλούργησαν οι φίλοι Ιορδανοί. Δεν έχει τρελή ποικιλία αλλά ό,τι κάνουν το κάνουν καλά, από το streetfood και τα ζαχαροπλαστεία, μέχρι τα εστιατόρια πολυτελείας και τα μαγειρεία. Δυνατοί!

· Ποικιλία 5

Για τόσο μικρή χώρα σίγουρα έχει πολλά να παρουσιάσει, οπότε παίρνει κάποιους πόντους γι’ αυτό, αλλά από την άλλη είναι μια χώρα αρκετά ομοιογενής από τη μια πλευρά μέχρι την άλλη. Της βάζω ένα 5 διότι βλέπεις διαφορετικές θρησκείες, έχει λίγη φύση, μπόλικα αρχαία, κάστρα μεσαιωνικά, αλλά δεν είναι ότι διαφέρει απίστευτα ο βοράς από το νότο ή ότι έχει διαφορετικά πρόσωπα.

ΣΥΝΟΛΟΝ: 70

Πολύ υψηλή βαθμολογία, κατατάσσεται στην 24η θέση σε περίπου 100 χώρες, με πραγματικούς κολοσσούς μπροστά της. Με εξέπληξε θετικότατα, δεν το περίμενα και με “γέμισε” πολύ και μάλιστα ξεκούραστα.


ΤΟΠ-5

1. Η Πέτρα με το τρεκ της, τα σκαρφαλώματα σε αρχαία μονοπάτια, το να πατάς τέτοια ιστορικά χώματα και να μην το χορταίνεις, χωρίς άλλα λόγια

2. Η Γέρασα, θα αφήσω τις φωτό να μιλήσουν

3. Η Πέτρα το βράδυ… Ναι δυο φορές Πέτρα στο ΤΟΠ-5

4. Το WadiRum έχει κάτι το επικό, κάτι το Λορενσιανό… το’ χει

5. Το Αμμάν. Δε θυμάμαι άλλη πόλη να μου θυμίζει τόσο έντονα τα παιδικά μου χρόνια

Ακολουθούν φωτό. Σε μεγάλο μέγεθος και αρκετές, κατά τας επιταγάς. Ναι, απόψε.

Εικόνες από το Αμμάν:

Δάχτυλα χεριού από τεράστιο άγαλμα που αγνοείται.

Κι από αρχαία καλά πάμε στην αμμανική ακρόπολη.

Δεν ξέρω γιατί, αλλά μου θυμίζει απίστευτα Αθήνα στα 80s.

Έχει αρχαιότατη ιστορία η χώρα και ορισμένα πολύ ενδιαφέροντα εκθέματα, όπως αυτό το ζευγάρι/σιαμαίοι, από τα σύμβολα της χώρας.

Και θέατρο μέσα στο κέντρο το Αμμάν, Αθήνα κανονική.

Ε άμα σας λέω ότι είμαστε στον Άγιο Παντελεήμονα το '87...

Δώστε θέατρα στο λαό.

Ο συμπαθέστατος ιρακινός πρόσφυγας που επισκεύασε τα παπούτσια μου και τους έδωσε 2 απαραίτητους μήνες επιπλέον ζωής.

Κάτω Πατήσια, 30 χρόνια πριν.

Στα φωτογραφεία η βασιλική οικογένεια έχει την τιμητική της. Τι φωνάρα είναι αυτή η Ράνια ωρέ...

Πολύ όμορφα καφέ σε πολλά σημεία της πόλης με πρωτότυπα γλυκάκια, τσάγια σαλάτες.

1. jousis likes this.
2. 
   YorgosMember
   Μηνύματα:
   3.359
   Likes:
   9.656
   Επόμενο Ταξίδι:
   Π.Ρίκο-Βόρειο Μεξικό
   Ονειρεμένο Ταξίδι:
   Αϊτή
   Ένα κατάλυμα έχει όλο κι όλο στη Γέρασα, αλλά είναι ακριβώς απέναντι από τα αρχαία, πίνεις τον καφέ σου το πρωί και είσαι στα πενήντα μέτρα.
   
   
   
   
   Η πύλη εισόδου... νόμιζα ότι το βασικό αρχαίο ήταν αυτό, χαχα.
   
   
   
   Ακολουθεί το φόρουμ...
   
   
   
   Παλιά και νέα Γέρασα.
   
   
   
   Έχουν κι εδώ θέατρα και μάλιστα πολλά.
   
   
   
   Είχε και δυο ταλαίπωρους με κάτι γκάιντες που μάλλον έδειχναν την ακουστική του θεάτρου... ολίγον άσχετο το όργανο και η μελωδία του...τελευταίου των Μοϊκανών αλλά ΟΚ.
   
   
   
   Πολύ πράγμα η Γέρασα, τεσσερις ώρες κάτσαμε μέσα, χωρίς σταματημό. Και ήμασατν μόνοι μας, μαγεία. Χειμώνα να πάτε κι ας ξεπαγιάσετε.
   
   
   
   Ψηφιδωτά.
   
   
   
   
   
   
   
   Μέσα σε ένα ναό είχε το σταντ ενός πλανώδιου, αυτός έλειπε και είπα να πλησιάσω να δω τι πουλάει, αν και ποτέ δεν αγοράζω. Τελικώς εμφανίστηκε και πλησίασε, φοβήθηκα ότι θα με έπρηζε να αγοράσω. Τελικώς ήρθε να μου προσφέρει τσάι που είχε πάει να μου πάρει διότι "δε φοράτε μπουφάν και πρέπει να κρυώνετε". Δε μου ζήτησε να αγοράσω τίποτε. Ιορδανοί, θεούληδες. Να περάσουν οι Αιγύφτιοι να πάρουν μαθήματα, δίπλα είναι.
   
   
   
   Κι άλλα θέατρα, όλα για μένα, όλα δικά μου.
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   Ένας πιτσιρικάς δείχνει πώς φτιάχνουν αυτά τα μπουκάλια με τις ζωγραφιές από πολύχρωμη άμμο.
   
   
   
   Είπαμε να τα σπρώξουμε χοντρά στο φαγητό, πήγαμε στο πιο ξακουστό εστιατόριο της πόλης κι από τα καλύτερα στη χώρα. Το σκίσαμε... Από βατραχοπόδαρα και ψάρια, μέχρι φουα γκρα, αρωματικά γεμιστά κουνουπίδια, ορτύκι, γαρίδες curry, με 70 ευρά λογαριασμό μας κέρασαν μια γαβάθα φρούτα και δυο γλυκάρες. Και η δίαιτα συνεχίζεται.
   
   
   
   
   
   Στεγαζόταν και σε ένα παλιό αρχοντικό, φανταστικό εστιατόριο πραγματικά, χαλάλι τα 35.
   
   
   
   Και το πρωί ξυπνάς κι από την πόρτα βλέπεις τα αρχαία.
   
   

To κάστρο Ajloun από μακριά, ένα από τα πολλά μεσαιωνικά κάστρα της Ιορδανίας.

Ψηφιδωτά στη Μάνταμπα.

Πανταχού παρών ο Βλαδίμηρος...

Ούτε στη Μάνταμπα φάγαμε άσχημα βέβαια.

-Θα με βγάλεις την κλασική φωτό με το βιβλίο στη Νεκρά Θάλασσα;
-Όχι βέβαια, είναι STP.
-Δηλαδή;
- Stupid Tourist Photo, τις σιχαίνομαι.
- Mα είμαι Γιαπωνέζα! Γι' αυτές ζω!

To Petra by Night είναι ένα εισιτήριο που σου επιτρέπει να επισκεφθείς το siq και το Treasury το βράδυ, όταν και είναι φωτισμένα με κεριά. Λαμβάνει χώρα κι ένα μουσικό σόου όπου δυο φλαουτίστες σολάρουν υπό το φως των κεριών και ευτυχώς διαρκεί μόνο 20 λεπτά. Η πρόσβαση γίνεται φυσικά μέσω του siq (φαραγγιού) με τη βοήθεια των κεριών και το οπτικό αποτέλεσμα είναι πολύ όμορφο.

Η άφιξη στο Treasury (δεν ξέρωαν το μεταφράζουμε ως θησαυροφυλάκιο στα Ελληνικά) είναι πολύ εντυπωσιακή.

Αλλά ακόμη κι η αναχώρηση, καλούτσικη είναι.

Την επόμενη μέρα είχαμε τη χαρά να διανύσουμε το siq με μια ομάδα από Κορεατάκια. Σταματούσαν στο siq και έψελναν στα σημεία που είχε καλύτερη ακουστική. Κρίμα που δε διαθέτω ήχο.

Πέραν της αρχαιολογία, το τρεκ στην Πέτρα είναι εξαιρετικό κι ήμασταν και τυχεροί με τον καιρό: ολίγο κρύο, αλλά ιδανικά λίγος ήλιος, καθόλου άνεμος και καλή θερμοκρασία.

Και φυσικά στις διαδρομές συναντάς ταφικά μνημεία, ναούς, σημεία θυσιών, πραγματική απόλαυση.

Όσο καλός ήταν στη Γέρασα ο LP, τόσο μέτριος ήταν στην Πέτρα, όπου είχεμόνο στάνταρ διαδρομές και κακό υπολογισμό αποστάσεων. Αντίθετα, ο γιαπωνέζικος ήταν εξαιρετικός και οπτικά...διαφορετικός.

Το βράδυ επαληθεύτηκαν οι προβλέψεις περί χιονοθύελλας, οι δρόμοι μπλοκαρίστηκαν, η Πέτρα έκλεισε και πήραμε το τζιπ. Από τα χιόνια βρεθήκαμε στην έρημο και από κει στο Wadi Rum και στα σύνορα για Ισραήλ.

Ευρηματικά ονόματα είχαν στα πατατάκια τους οι Ιορδανοί.

Κάποιοι υπερέβαλλαν λίγο με το θέμα της αμμοθύελας νομίζω.

Φτάνει και η Ιορδανία, ακολουθεί το Ισραήλ και η Παλαιστίνη.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: ΙΣΡΑΗΛ (και Παλαιστίνη, μην ξεχνιόμαστε)

Γιατί: Όχι ότι δεν έχει αρχαία, αλλά ο βασικός λόγος ήταν η κοινωνικοπολιτική κατάσταση, που με ενδιαφέρει πολύ. Είχα αγοράσει εισιτήρια ένα χρόνο πριν, αλλά τελευταία στιγμή επαγγελματικές υποχρεώσεις με ανάγκασαν να ακυρώσω το ταξίδι και πλέον είχε έρθει η ώρα να το πραγματοποιήσω . Το ότι με τα μίλια της AirFrance το Τελ Αβίβ-Σεούλ (απαραίτητος ενδιάμεσος για Παλάου-Μικρονησία) μου κόστισε μόλις… 31 ευρώ (ναι, εγώ είμαι ο Yorgos στη διαφήμιση με τα μίλια) σήμαινε ότι το Ισραήλ θα τοποθετούταν τελευταίο χρονικά στην τετράδα Αίγυπτος-Σουδάν-Ιορδανία-Ισραήλ, που ήταν το πρώτο σκέλος του ταξιδιού.

Πού: Είσοδος από την Άκαμπα στο Εϊλάτ, επίσκεψη σε Μασάντα, EinGedi, από κει Ναζαρέτ, Ραμάλα, Ιεροσόλυμα απ’ όπου επισκεφθήκαμε εκτός από τη Βηθλέεμ και αρκετούς καταυλισμούς Ισραηλινών στα κατεχόμενα συν τη Χεβρώνα που ήταν αποκάλυψη, Τελ Αβίβ, Χάιφα, Άκκο συν κάποιες διανυκτερεύσεις σε μέρη που δε θυμάμαι γιατί είμαι και γέροντας. Α ναι επισκέφθηκα και κάποια αρχαιολογικά μνημεία στο βόρειο Ισραήλ όπως και το Mamshit στο νότιο.

Πώς κινηθήκαμε: Λεωφορεία παντού και ολίγον από τραίνο, πιο πολύ για το ονόρε.

Τι μου άρεσε: Δε θα’ λεγα ότι μου άρεσε ακριβώς αλλά ναι, ήταν τρομερά ενδιαφέρουσα η κοινωνικοπολιτική κατάσταση, δεν υπάρχει αυτό το πράγμα πουθενά στον κόσμο. Θα αποφύγω πολιτικά σχόλια διότι ως κοινότητα δεν έχουμε επιδείξει καλή διαγωγή στο θέμα. Η θρησκευτική διάσταση του θέματος επείσης έχει ενδιαφέρον. Π.χ. μια κυρία που μας φιλοξένησε (παράνομα) στο σπίτι της ήταν ορθόδοξη Εβραία, απαγορευόταν να πιέσει κομβία το Σάββατο και ως εκ τούτου έκλεισε το ξυπνητήρι…στην κατάψυξη. Επιτρεπόταν όμως να χρησιμοποιεί το touchphone διότι εκεί απλά ακουμπούσε και “δεν πίεζε κομβία”. Αδιάφορη κοινωνία δεν τη λες. Για τα κατεχόμενα και τους εποίκους δεν έχω λόγια, απλά εμπιερία ζωής και απροσδόκητη για μένα, δεν περίμενα ότι θα ήταν τόσο εμφανείς/εξωπραγματικές οι ιδιαιτερότητες στην καθημερινότητα.

Μου άρεσαν τα μουσεία τους, εξαιρετικά καλή παρουσίαση, ορισμένα είναι πραγματικά παγκόσμιας κλάσης. Σε ό,τι αφορά τα αρχαία, μπορεί να μην είναι και Ιορδανία, αλλά έχει πάρα πολύ πράγμα η χώρα και μάλιστα από διαφορετικούς πολιτισμούς και εποχές, εντυπωσιακά πολλά για το μέγεθός της.

Μου άρεσε που αμφότεροι Παλαιστίνιοι και Ισραηλινοί δεν έχουν κανένα πρόβλημα να εκθέσουν τις απόψεις τους και συνήθως σε πολύ υποφερτά Αγγλικά.

Όμορφη η Ιερουσαλήμ, ίσως όχι στο επίπεδο των προσδοκιών, αλλά όμορφη πόλη. Ίντερνετ σχεδόν παντού εύκολα, δωρεάν και γρήγορα, ευκολία στις μεταφορές.

Μου άρεσε που εκτός Ιεροσολύμων δεν είχε σχεδόν καθόλου τουρισμό. Απορώ δηλαδή πώς γίνεται σε μια χώρα με τόσο ιστορικό ενδιαφέρον όλοι μα όλοι να επικεντρώνουν απλά στο θρησκευτικό κομμάτι.

Μου άρεσε η ποικιλία στο φαγητό και η εναλλαγή ανάμεσα στις αραβικές και εβραϊκές γειτονιές, συμπεριλαμβανομενης της κουζίνας (ε, οι τιμές στους αραβικούς τομείς ήταν απείρως πιο ανθρώπινοι). Μου άρεσε που οι Ισραηλινοί ζουν και αναπνέουν για το μπάσκετ, μέχρι και στο τελευταίο εστιατόριο πιάνεις κουβέντα μπασκετικού επιπέδου.

Τι δε μου άρεσε: Δε μου άρεσε το κόστος. Πανάκριβη η χώρα, σε ορισμένα πράγματα διαπλανητικές τιμές, κυριολεκτικά έπαθα σοκ. Το ΠΣ είναι πολύ δύσκολο να κάνεις οτιδήποτε, από το να βρεις φαγητό μέχρι να μετακινηθείς.

Δε μου άρεσε αυτό που τραβάνε οι άνθρωποι εκεί. Απίστευτη καθημερινότητα ανάμεσα στον τρόμο, την υστερία, το θρησκευτικό φανατισμό, τους πανηλίθιους περιορισμούς και κυρίως το μίσος που βλέπει κανείς ανάμεσα σε δυο κοινότητες που πολύ απλά δεν μπορούν να συνυπάρξουν και μεγάλα τους κομμάτια δε θέλουν κιόλας.

Πολύ αρνητική εντύπωση μου προκάλεσε η συνεχής προσπάθεια προπαγάνδας ένθεν και ένθεν. Ειδικά στη Χεβρώνα οι Παλαιστίνιοι το παράκαναν. Οι Ισραηλίτες το κάνουν αρκετά πιο συγκεκαλυμμένα, αλλά φτάνει ένα σημείο που σε κουράζει να νιώθεις πως και οι δύο σε χρησιμοποιούν: οι μεν ως ασπίδα/διεθνή παρατηρητή/μάρτυρα, οι δε ως απόδειξη ότι δεν είναι όλα όπως τα λέει η άλλη πλευρά, πως η χώρα είναι μια χώρα νορμάλ, που δεν είναι βέβαια.

Απρόοπτα: Νομίζω δε γίνεται να μην έχεις απρόοπτα σε τέτοια χώρα. Στη Ραμάλα συνελήφθην κατά τις 11 το βράδυ όταν έβγαλα φωτογραφίες το κτίριο της Παλαιστινιακής αρχής, αν και η κράτησή μου πέρασε όμορφα με σουρεαλιστικές συζητήσεις με τους ευγενέστατους Παλαιστίνιους στρατιώτες.

Στην είσοδο στη χώρα με κράτησαν περίπου ένα τρίωρο για συνέντευξη και “διαστάυρωση στοιχείων” με τα κεντρικά. Ο Ιταλός τον οποίο γνώρισα στα σύνορα και που πέρασε πανεύκολα, όπως και η Γιαπωνέζα, μπήκε στο γραφείο και με ρώτησε αν θα αργήσω για να με περιμένει, τον είδε η “ανακρίτρια” και του είπε “α φίλος αυτού εδώ είστε; Για ελάτε και σεις για συνέντευξη!”. Το χαντάκωσα τον κακομοίρη τον Τζιοβάνι, έφαγε κι αυτός δυο ώρες σ’ εκείνο το δωματιάκι.

Στη Χεβρώνα όταν πήγαμε έπεφτε το σύνηθες βρωμόξυλο: Παλαιστίνιοι εναντίον εποίκων, έτυχε να είναι τη μέρα που είχαμε πάει για ξενάγηση με Παλαιστίνιους, οι οποίοι είχαν βιντεοσκοπήσει τα γεγονότα και μας έβαζαν στα σπίτια τους να δούμε το βίντεο. Πρέπει να το είδα ίσα με έξι φορές, με τις σκηνές όπου μια εβραϊκή καρέκλα σκάει σε ένα παλαιστινιακό κεφάλι να δίνονται σε slowmotion, ενώ οι σκηνές όπου τέσσερις Παλαιστίνιοι ποδοπατάνε έναν ανήλικο να περνάνε στο fastforward.

Στο EinGedi… έσπασε ο δρόμος κι αποκλειστήκαμε στο ομώνυμο εθνικό παάρκο για ένα βράδυ, μάλιστα ήταν αργά και είχαν κλείσει τα εστιατόρια, ακούσαμε φωνές πιο πέρα, περπατήσαμε περίπου 2 χιλιόμετρα και διαπιστώσαμε πως κάποιοι Ισραηλίτες πρόσκοποι έιχαν λαοσύναξη: μας έδωσαν να φάμε δωρεάν όσο θέλαμε και ήταν και νοστιμότατα.

Στη Ναζαρέτ κοιμήθηκα στον κοιτώνα ενός μοναστηριού γιατί βαριόμουν να ψάξω για άλλο κατάλυμα και ήταν και πάμφθηνο, αλλά είχαν curfew οι καλόγριες, με αποτέλεσμα να μείνω απέξω, τελικά μετά από πολύ banging μου άνοιξαν και μου ζήτησαν και συγγνώμη.

Μας πήραν οι Ισραηλινοί αρκετές φορές με ωτοστόπ, μια-δυο φορές κοιμηθήκαμε σε σπίτια αντί για καταλύματα, μια άλλη (στο δρόμο για Μασάντα) κοιμηθήκαμε σε… λάθος χωριό, αλλά ευγενέστατοι Ισραηλινοί μας βρήκαν μέρος να κοιμηθούμε, γενικώς μικροαπρόοπτα είχαμε, αλλά σε γενικές γραμμές ευχάριστα.


Τι έκανα σωστά: Το itineraryήταν πολύ σωστό, είδα πάρα πολλά πράγματα και διαφορετικής φύσεως, με αποτέλεσμα να μη βαρεθώ καθόλου. Όποιος νομίζει ότι το Ισραήλ είναι μόνο προσκηνυματικός τουρισμός, κάνει πάρα πολύ λάθος. Ήρθε η μητέρα μου για 5 μέρες και ήταν εξαιρετικός ο συγχρονισμός, με το που έφυγε η Γιαπωνέζα. Ορθώς της αφιέρωσα δυο εβδομάδες της χώρας, δεν ήταν ούτε για παραπάνω ούτε για λιγότερο. Εξαιρετική η ιδέα για μια μέρα τουρ στα παλαιστινιακά εδάφη με παλαιστίνιο ξεναγό (που είχε ζήσει και στην Ελλάδα και μιλούσε κι Ελληνικά) και η επόμενη στους εποίκους (που δε θέλουν να αποκαλούνται έτσι)με Αμερικανοεβραίο έποικο. Ό,τι και να πω είναι λίγο, ήταν το ζουμί της επίσκεψης, αλλά ας το αποφύγουμε. Καλή η ιδέα να μπω οδικώς από Ιορδανία και να φύγω πετώντας, τρελό valueformoney το Τελ Αβίβ – Σεούλ με τα μίλια, εξαιρετικό το ότι συγχρονίστικα να είμαι στους κήπους της Χάιφα στην ώρα του τουρ, που είναι και ο μοναδικός τρόπος να το δει κανείς αυτό το απίστευτο μέρος και για να μάθει για μια θρησκεία… εμ ενδιαφέρουσα.

Τι έκανα λάθος: Ελαφρώς μπέρδεμα με τις ημέρες και τι είναι ανοικτό πότε στα Ιεροσόλυμα. Τραγικές ελλείψεις σε θρησκευτικά θέματα είχα, έπρεπε να είχα κάνει homework. Χάνεις πολλά επεισόδια αν δεν ξέρεις τη διαολεμένη σημασία που έχει αν ο Ναός του Σολομώντα ήταν εδώ ή 20 μέτρα παρακάτω και γιατί ο Αβραάμ σχετίζεται και με τις τρεις θρησκείες ή τι είναι αυτό με τον κρίνο. Ταχύρρυθμα έκανα ο άνθρωπος επιτόπου κι έχασα επεισόδια. Οι άθεοι/αγνωστικιστές/άσχετοι να ξέρουν ότι θα κοιτάνε σα χαζοί. Έκανε ψοφόκρυο και δεν ήμουν προετοιμασμένος.

Απωθημένα: Μου μείνανε κάτι ψιλοαρχαία, η Ιεριχώ επίσης, ενώ ο μπασκετόφιλος που μου βρήκε εισιτήριο για το Μακάμπι-Παναθηναϊκός και δεν πρόλαβα και το πήραν κάτι παρατρεχάμενοι του Μπατίστα, αλλά γενικώς έφυγα πλήρης.

Θα ξαναπάω: Αμέ! Δίπλα είναι, φτηνές οι πτήσεις και ένα ματσάκι της Μακάμπι πρέπει να πάω να το δω, έχουμε και τα κονέ λόγω δουλειάς. Και ναι, θα ήθελα να πάω και στη Γάζα όταν καταστεί δυνατό, θα ήθελα να δω το Χάνουκα, θα’ θελα να περάσω περισσότερο χρόνο στη Ραμάλα με τους φανταστικούς ανθρώπους, γιατί όχι να περάσω και λίγο περισσότερο χρόνο στην έρημο (π.χ. το Μουσείο Μπεν Γκουριόν ακούγεται εξαιρετικά ενδιαφέρον). Επιφυλασσόμεθα για το τοπ-16 του χρόνου…

Αξιολόγηση:

· Φύση: Θα του βάλω τβίιια, που έλεγε κι ο Ιάσων Τβιανταφυλλίδης. Ε, λίγο η Νεκρά, λίγο κάποια παράλια, κάποια κομμάτια της ερήμου κάτι λένε (π.χ. Μασάντα), αλλά γενικώς δεν είναι και τίποτε το φοβερό. Το Ein Gedi απογοήτευση.

· Αρχαιολογία: Έχει πράγμα. Και δεν εννοώ τα χριστιανικά, μερικά εκ των οποίων είναι ολίγον σουρεάλ (π.χ. η μια πατούσα της Παναγίας είναι εδώ κι η άλλη στο λόφο τάδε… ούτε ο ΛεΜπρον να ήταν, έλεος ), αλλά τα εξαιρετικά ρωμαϊκά, τα των Ναβαταίων, τα παλιότερα ακόμη, τα κάστρα, τα αραβικά, έχει πράγμα μπόλικο. ΟΚ, αν έρχεσαι από Ιορδανίες και Αιγύπτους είναι ένα ελαφρύ downgrade, αλλά ελαφρύ. Επτά και με το σπαθί του.

· Αρχιτεκτονική: Νομίζω είμαι επιεικής με το 5 που βάζω. Έχει ωραία κομμάτια βέβαια, όπως το Άκκο, κομμάτια της Χάιφα, φυσικά τα Ιεροσόλυμα, μου άρεσε η παλιά αγορά στη Χεβρώνα (αν δεν έριχναν πέτρες οι μεν στους δε και δεν κατουρούσαν οι δε τις μπουγάδες των μεν θα ήταν και λίγο πιο εύκολο να την απολαύσεις), η παλιά Ναζαρέτ κάτι έχει, ομοίως και η Βηθλέεμ, αλλά στο μεγαλύτερό της κομμάτι η χώρα αποτελείται από κτίρια κομουνιστικής εμπνεύσεως, το Τελ Αβίβ έχει το μαύρο του το χάλι (πλην μιας γειτονιάς, η δε αρχιτεκτονική με τα “εντυπωσιακά λευκά σπίτια” που λένε οι οδηγοί είναι φορ δε μπαζ) και για τους νέους οικισμούς μην τα πούμε καν. Πέντε γιατί έχει πράγμα για να δεις, αλλά ούτε φοβερό είναι, ούτε πρωταρχικός λόγος για να επισκεφθεί κανείς τη χώρα.

· Άνθρωποι: Νομίζω το λογικό και το σύνηθες είναι να κάνει κανείς διαχωρισμό ανάμεσα σε Παλαιστινίους και Ισραηλινούς. Στη Ραμάλα για παράδειγμα οι άνθρωποι ήταν εκπληκτικό, δε σταμάτησαν να με κερνάνε, δεν πάει και κανένας τουρίστας εδώ που τα λέμε. Σε άλλα σημεία ήταν λιγότερο φιλόξενοι, αλλά γενικά πολύ συμπαθείς και πολιτισμένοι οι Παλαιστίνιοι, πλην των “δημπσιογράφων” και “ακτιβιστών” που κατάντησαν λίγο φορτικοί. Άσε να βγάλουμε και κανένα συμπέρασμα μόνοι μας, μη μας το τρίβεις στη μούρη κάθε 5 λεπτά. Οι Ισραηλίτες είναι περίεργη περίπτωση. Πετύχαμε ανθρώπους που έκαναν 20χλμ παραπάνω για να μας αφήσουν στο κατάλυμά μας, ανθρώπους που σου δίνουν οδηγίες και συμβουλές με το χαμόγελο στα χείλη, πετύχαμε και τους κλασικούς μουντρούχηδες που σε αγνοούν λες και πέρασε καμιά μύγα από μπροστά. Μάλλον ελαφρώς συμπαθέστεροι οι Παλαιστίνιοι, αλλά δεν κάνουμε διαγωνισμό. Θα τους βάλω μαζί…δέκα. Ναι, δέκα. Όχι γιατί είναι οι συμπαθέστεροι, αλλά για τον ίδιο λόγο που βάζω 10 και στους Κουβανούς: είναι τόσο απίστευτη η καθημερινότητα, έχει τόσες ιστορίες/εμπειρίες να σου πει ο καθένας που το να γνωρίσεις αυτούς τους ανθρώπους, ανεξαρτήτως του τι άποψη θα σχηματίσεις ή πόσο θα ψυχοπλακωθείς με αυτά που βλέπεις, αξίζει τον κόπο. ΔΕΚΑ. Δέκα για τον κύριο που του σκότωσαν με λιθοβολισμό την κόρη επειδή πέρασε από χωράφια Παλιστινίων, δέκα και για το θείο του παιδιού που έφαγε σφαίρα στο δόξα πατρί επειδή πέταξε πέτρα σε ένα τανκ. Δέκα για τον τρόμο, για το φανατισμό, για το απαρτχάιντ, για θρησκοληπτική παράνοια, για τους Σιωνιστές για τη Χαμάς. Εντυπωσιακή η εθνική συνείδηση των Ισραηλινών, δεν έχω ξαναδεί τέτοιο πράγμα: Αιθίοπες, Ρώσοι, Ιταλοί, Αμερικάνοι Νοτιοαφρικανοί, Ουρουγουανοί ενωμένοι. Αξιοθαύμαστο αλλά και τρομακτικό ταυτόχρονα. Έχω δει κράτη που σχηματίστηκαν λόγω κοινής ιστορίας, κοινής γλώσσας, κοινής κουλτούρας, κράτος με βασικό συστατικό και μόνο κοινό στοιχείο τη θρησκεία δεν έχω ξαναδεί κι είναι εντυπωσιακό πώς το αντιμετωπίζουν, σα να ήταν ένας λαός.


· Κόστος: Έβαλα τβίιια πάλι κι αυτό επειδή υπάρχει κι ο παλαιστινιακός τόμέας, όπου τρως σε τιμές ανθρώπινες, κοιμάσαι φτηνά και δεν τρομάζεις να πιες ένα χυνμό. Πανάκριβη η χώρα γενικώς, δεν το περίμενα.



· Ασφάλεια: Αν δεν κάνεις ταρζανιές και δεν πέσεις σε καμιά ιντιφάντα ή… προεκλογική περίοδο (εγώ έπεσα κι είχε στείλει ο Μπίμπι τα τανκς, πάλι νεκρούς είχε, κάθε προεκλογική τα ίδια), μια χαρά ασφαλής χώρα και το ίδιο ισχύει και για τα παλαιστινιακά, στη Γάζα βέβαια δεν πήγα κι είναι άλλο κεφάλαιο και τραγικό εκείνο. Εγώ θα βάλω 9 γιατί δεν περιορίστηκα σε τίποτε.


· Μοναδικότητα: Ε, 10, τι να λέμε τώρα, τα λόγια περιττεύουν.




· Αυθεντικότητα: Βάζω 9. Ψευτοκαταστάσεις και ορδές δεν έχει, τι να λέμε, πας στο Τείχος των Δακρύων και βλέπεις ανθρώπους να χτυπιούνται, Παλαιστίνιοι σου διηγούνται πώς στέλνουν το υστέρημά τους στους συγγενείς τους για να αγοράσουν ρουκέτες στο Λίβανο, εμφανής έλλειψη τουριστών και το να βλέπει κανείς τους ορθόδοξους εβραίους να τηρούν ευλαβικά ένα τρόπο ζωής που για τους υπόλοιπους είναι ακατανόητα παρανοϊκός (για μένα τουλάχιστον είναι), από τα checkpoints μέχρι το τείχός της ντροπής, τίποτε δεν είναι στημένο. Όλο αυτό το παρανοϊκό πράγμα βρίσκεται μια ώρα πτήσης από την Ελλάδα, αδιανόητο (θα μου πεις εδώ πια έχουμε το Ισλαμικό Χαλιφάτο στην πόρτα μας…)


· Φαγητό: Παίρνουν 7. Δυνατοί οι φούρνοι, καλό το streetfood, έχει και καλούτσικη εθνική κουζίνα, έχει και μια μονοτονία πάντως. Δεν είναι και το Περού, η Ιαπωνία ή η Ισπανία, αλλά δεν τους λες και άσχετους. Αξιοπρεπέστατη η κουζίνα και των δύο.



· Ποικιλία: Θα του βάλω 7. Έχει λίγο απ’ όλα: αρχαία, έρημο, παραλίες, εβραίους, μουσουλμάνους χριστιανούς, οάσεις, ιστορία, nightlife, κοινωνικοπολιτική κατάσταση, μπόλικη τέχνη εκατέρωθεν. Για μικρή χώρα πολλά να δεις και να κάνεις και διαφορετικής φύσης.


ΣΥΝΟΛΟΝ: Έλαβον 68 και ισοβαθμεί στην 27η θέση, εξαιρετικά καλά. Αν δεν ήταν και τόσο ακριβά θα ήταν στην εικοσάδα. Φοβερά ενδιαφέρουσα χώρα, αν και θέλει στομάχι, δεν είναι εύκολο να βλέπεις ανθρώπους να ζουν μονίμως πίσω από συρματοπλέγματα και με ανιχνευτές μετάλλων σε κάθε δημόσιο κτίριο ή ενόπλους στα νηπιαγωγεία κι άλλους να εξευτελίζονται πολλάκις καθημερινά επειδή γεννήθηκαν από τη λάθος μεριά. Αλλά η χώρα έχει απ’ όλα. Αποκάλυψη, αν δεν πας παράλειψη. Απορώ πώς δεν είχα πάει νωρίτερα. Και θα ξαναπάω με την πρώτη (μπασκετική) αφορμή.

Πάμε για φωτορεπορτάζ με υπομονή διότι πλέον έχουμε να κάνουμε με κουβανικό κι όχι αυστριακό ίντερνετ…

Είσοδος στο Ισραήλ, περιμένοντας να πάνε τα στοιχεία της "συνέντευξης" στα κεντρικά. Η υπάλληλος ήταν επαγγελματίας, αλλά όχι τρομερά φιλική κι η γάτα της ομοίως.

Το πρώτο βράδυ μείναμε σε μια κυρία που βρήκε ο Τζιοβάνι στο δρόμο και του πρότεινε να μείνουμε σπίτι της. Παρότι ορθόδοξη Εβραία, είχε και κάποια πόστερ με χιουμοριστική διάθεση απέναντι στους προφήτες, όπως αυτό με το Μωυσή.

Και κάποια όχι και τόσο χιουμοριστικά.

Άποψη του σπιτιού όπου μείναμε: εργατικές κατοικίες, απέξω άθλιες, μέσα όμως πολύ άνετα σπίτια, ένα μοτίβο που επαναλήφθηκε πολλές φορές στη χώρα.

Ε, αφού αναγκαστήκαμε να περάσουμε τη νύχτα στο Εϊλάτ, είπαμε να πάμε να δούμε τουλάχιστον το ενυδρείο, που ήταν πολύ ενδιαφέρον (και πανάκριβο), το μεγαλύτερο κομμάτι του είναι υποθαλάσσιο,δηλαδή έχει χτιστεί γύρω από το φυσικό reef, στη φωτό το κομμάτι που εξέχει πάνω από τη θάλασσα.

Σάββατο πρωί όλα τα εστιατόρια κλειστά, αδύνατον να βρεις έστω και καφέ. Βρήκαμε όμως...ντολμαδάκια και κράκερ σε ένα σούπερ μάρκετ βενζινάδικου.

Λύσσαξα να πάμε να δούμε τα αρχαία των Ναβαταίνω στο Mamshit, παρότι διαβάσαμε ότι το λεωφορείο θα μας άφηνε "λίγο μακριά". Όχι και τόσο λίγο...

Βρεθήκαμε σε ένα σταυροδρόμι, όπου η διαφωτιστική ταμπέλα δυστυχώς είχε πέσει.

Καλούτσικα ήταν τα αρχαία.

Με ωραία μωσαϊκά.

Και πολλά χριστιανικά αποτυπώματα.

Fωτιά και λάβρα οι τιμές. Για να χρησιμοπιήσουμε ένα κοινό μέτρο σύκρισης, ένα μενού στα McDonald's είχε 11 ευρώ...

Έχει και πράσινα κομμάτια η χώρα, αλλά βασικά έχει πολλή ξεραϊλα.

Η άλλη κυρία που μας φιλεξένησε σε ένα χωριό όπου βρεθήκαμε κατά λαθός και όπου το μοναδικό ξενοδοχείο ήταν φουλ από απίστευτα ντυμένους Εβραίους που ήταν εκεί για παραδοσιακό γάμο (ξαναλέω... απίστευτες εμφανίσεις!), μας πήγε να δούμε το τοπικό μνημείο-γλυπτό: καλά το καταλάβατε κι αυτό είχε να κάνει με τον πόλεμο των 6 ημερών κι ένα πιλότο-ήρωα. Βασικά είναι δύσκολο να μη σου υπενθυμίζεται συνεχώς πως η χώρα τελεί υπό απειλή. Ρωτήσαμε π.χ. μια άλλη οικοδέσποινα αν έχει πάει στην Πέτρα, λίγες ώρες μακριά της και μας απάντησε "πώς να πάμε εκεί; είμαστε Ιρσαηλινοί, θα μας σκοτώσουν οι Ιορδανοί, δεν έχω πάει ποτέ". Έμενε στα σύνορα κι έβλεπε την Άκαμπα της Ιορδανίας από το παράθυρό της κάθε μέρα...

Νέος στο σταθμό λεωφοφρείων. Ξαφνικά έβγαλε αυτό το ζωνάρι, το έδεσε στο χ΄ρι του κι άρχισε να κάνει κάτι σαν αυτομαστίγωμα. Σε όλους φάνηκε πολύ φυσικό...

Μακέτα του αρχαιολογικού χώρου της Μασάντα. Πρόκειται για οχυρό/παλάτι Ρωμαϊκής εποχής, επί Ηρώδη, με φοβερή θέα, το οποίο κατέλαβαν Εβραίοι επαναστάτες, περικυκλώθηκαν σε πολιορκία επί μήνες από τους Ρωμαίους και εν τέλει αποφάσισαν να αυτοκτονήσουν. Πραγματικά εξαιρετικό multimedia μουσείο κι ο αρχαιολογικός χώρος όπου πας με τελεφερίκ άψοφος, δυστυχώς οι φωτογραφίες μου είνια μάπα, αλλά οι ενδιαφερόμενοι θα βρουν πολλά στο γούγλη. Εμένα με εντυπωσίασε .

Πανάκριβα ακόμη και τα κρατικά youth hostel, αλλά τουλάχιστον με πολύ καλό σέρβις, εξαιρετικό ίντερνετ και γενικώς καλές υπηρεσίες.

Εθνικό πάρκο Ein Gedi, δεν τρελάθηκα κιόλας,μια απλή όαση στην έρημο.

Είχαν κι εκλογές, ο Μπίμπι Νετανιάχου παντού.

Για να πάω στη Ναζαρέτ, υποχρεωτικά έπρεπε να περάσω από Ιερουσαλήμ, διότι το λεωφρείο δεν μπορεί να περάσει από τον παλαιστινιακό τομέα. Ακόμη κι από το παράθυρο του λεωφορείου, η Ιερουσαλήμ είναι μια μάλλον εξωτική πόλη.

Ο ναός στη Ναζαρέτ είναι πολύ περίεργος... ένας αρχαίος ναός, μέσα σε έναν λιγότερο παλιό, που είναι μέσα σε έναν υπερμοντέρνο.

Έχει και τα στενάκια της η Ναζαρέτ, not bad.

Πανταχού παρών ο Γιασέρ.

Η έκθεση ζωγραφικής είχε βέβαια πολύ πολιτικό ενδιαφέρον, από ένα καλλιτέχνη με ειδκότητα στα γαϊδουράκια.

Εξαιρετικό φαγητό στη Ναζαρέτ, το καλύτερο που είχα στη χώρα.

Αυτό με τους καλούς χριστιανούς που σφάζουν, με ξεπερνάει.

Προαύλιο του μοναστηριού στο οποίο διανυκτέρευσα.

Μακέτα του αρχαιολογικού χώρου στο Beit Shean. Αυτό το έργο είναι μακέτο;

H γαλήνη της επίσκεψης στον αρχαιολογικό χώρο διακόπτεται από τις συνεχείς πτήσεις πολεμικών αεροπλάνων. Οι μόνοι επισκέπτες ήταν ένα γκρουπ μικρών Ισραηλιτών. Για τα αρχαία δεν είχαν ιδέα, αλλά τους τύπους των αεροπλάνων τους ήξεραν απέξω κι ανακατωτά. Θλιβερό, αλλά όχι και αποκλειστικό του Ισραήλ.

Φαντάροι παντού, ειδικά στα λεωφορεία ήταν πλειοψηφία. Τουλάχιστον πληρώνουν συμβολικό εισιτήριο, διότι οι μισθοί τους είναι αστείοι και η θητεία είναι 3 χρόνια για τους άνδρες και 2 για τις γυναίκες. Πολύ φιλικοί και με ενδιαφέρον να μάθουν τι πιστεύουμε για τη χώρα τους και την κατάσταση.

Πολύ πρακτικό το τραμ στην Ιερουσαλήμ, όπου μοιράζεσαι το βαγόνι με μουφτήδες, ραβίνους, κοτσιδάκηδες, χριστιανούς προσκηνυτές, οπαδούς της Χαποέλ Ιερουσαλήμ, χίπηδες και λοιπούς παρατρεχάμενους.

Στη Ραμάλα έχουν ένα θέμα με το clopyright.

Θέα της Ραμάλα από το hostel.

Δε θα μπορούσε να λείπει ο Αραφάτ.

Πλανώδιος με αφίσα Τσάβες. Για το Μαδούρο ούτε λόγος βέβαια.

Πάρα πολύ γκραφίτι στη Ραμάλα.

Τα KFC πάντως ήταν αυθεντικά κι όχι μαϊμού. Γενικώς η Ραμάλα είναι μια πόλη με πάρα πολλή ζωή, γεμάτη εμπορικά κέντρα, ακριβά αυτοκίνητα και μια οικονομία που κινείται. Διαβόητη για τη διαφθορά της, η Παλαιστινιακή Αρχή διαχέει χρήμα γενικώς, πολλές οι πολυτελείς κατοικίες.

Στον ΄ταφο του Αραφάτ, λίγο πριν τη σύλληψη.

Επιστροφή στην Ιερουσαλήμ, δε νομίζω να είμαι ο μόνος που βρήκε το όνομα της μάρκας του ασανσέρ ολίγον ειρωνικό.

To μουσείο του Ισραήλ έχει εξαιρετικά εκθέματα κια παρουσίαση, π.χ. εδώ μέσα βρίσκονται τα αρχαιότερα χειρόγραφα στην εβραϊκή γλώσσα, με το σχήμα του δοχείου να έχει πολλούς συμβολισμούς.

Τεράστια μακέτα του πώς ήταν η Ιερουσαλήμ την εποχή του Σολομώντα.

Και μοντέρνα τέχνη διαθέτουμε.

Αλλά το πιο ενδιαφέρον κομμάτι του είναι η παρουσίαση, μέσω και φωτογραφιών, της εβραϊκής κουλτούρας, από τη γέννηση και την περιτομή μέχρι την ταφή.

Πολύ γουστάρω αρχαία βιβλία.

Υπάρχουν ολόκληρα αντίγραφα συναγωγών ανά τον κόσμο, από την Ινδία μέχρι το Μπουένος Άιρες και το Τόκυο.

Πρώτη όψη του Τείχους των Δακρύων από μακριά και κοντά.

Η ανθρωπογεωγραφία είναι αν μη τι άλλο ενδιαφέρουσα.

Θέα του χρυσού τρούλου στο Όρος του Ναού.

Τα Ιεροσόλυμα είναι μια πόλη με αιώνες ιστορίας και το θυμίζουν σε πολλές γωνιές.

Ιεροσόλυμα το βράδυ μετά τη βροχή.

Από τρελό κι από μπλουζάκι μαθαίνεις την αλήθεια.

Στη Βηθλέεμ πλήθη ευσεβών κάνουν ουρά για να αγγίξουν το σημείο της γέννησης του Ιησού. Στην προσπάθειά τους παίζουν ευσεβείς σφαλιάρες και ανταλάσσουν ευλαβικά σπρωξίματα, κωμικό το θέαμα. Οι πιο σφίχτερμεν ακουμπούν το αστέρι που υποδηλώνει το σημείο της γέννησης.

Μετά το Τείχος των Δακρύων, το Τείχος της Ντροπής.

Χωρίς σχόλια.

Η Χεβρώνα σχεδόν πάντα κάνει πρωτοσέλιδα για τους λάθος λόγους, αλλά είναι όμορφη πόλη.

Συρματοπλέγματα χωρίζουν τους Παλαιστίνιυς από τους εποίκους, που ζουν από πάνω. Κατά τους Παλαιστίνιους οι Εβραίοι τους πετάνε κάτουρα και bleach στο κεφάλι τους κάθε μέρα. Τουλάχιστον ύποπτο ότι ήξεραν και το "urine" και το "bleach" όλοι όσοι ήρθαν αυθόρμητα να μας πουν τον καημό τους, με άπταιστα Αγγλικά.

Τραγικής εμπνέυσεως checkpoint, ακόμη κι από αισθητικής άποψης. Στο Άουσβιτς είμαστε;

Κωμικοτραγικές καταστάσεις στο ιερό τζαμί/συναγωγή στη Χεβρώνα. Είναι χωρισμένο στα δύο, από αλλού μπάινουν οι Μουσουλμάνοι, αλλού οι Εβραίοι, οι Χριστιναοί και στις δύο πλευρές αλλά πρέπει να κάνουν τον κύκλο του ναού διότι οι δυο πλευρές χωρίζονται από τοίχο για να μη βλέπονται οι δυο κοινότητες, που έτσι κι αλλιώς θα ιδωθούν αφού στους τάφους των Πατριαρχών υπάρχει παράθυρο, άρα και οπτική επαφή. Παράνοια.

Η Χεβρώνα έχει την ιδιαιτερότητα ότι υπάρχουν έποικοι στο κέντρο της πόλης. Άρα επεισόδια, στρατός, ακτιβιστές, παρατηρητές και γενικώς μόνο νορμάλ πόλη δε λέγεται, ακόμη και για τα δεδομένα της χώρας.

Σπίτι Παλαιστινίων όπου φάγαμε, είδαμε βίνετο με τα επεισόδια της χτεσινής ημέρας με...υπότιτλους στα Αγγλικά και ακούσαμε πραγματικά απίστευτα πράγματα. Ορισμένα δύσκολα να τα πιστέψει κανείς, όπως π.χ. ότι οι Παλαιστίνιοι πάντα αφήνουν κάποιον μέσα στο σπίτι τους, διαφορετικά μπουκάρει ο στρατός, τους το κατασχέτει και το δίνει σε εποίκους.

Μετά τα επεισόδια πλάκωσαν και οι πολιτικοί, ένθεν και ένθεν για να μαζέψουν καμιά ψήφ... ε για να συμπαρασταθούν ήθελα να πω, έχουμε κι εκλογές.

Χωρίς σχόλια.

Μάνα, πάω στο χασάπη δυο λεπτά να φέρω κανά κεφάλι καμήλας να φάμε για μεσημεριανό.

Πάμε και στους εποίκους. Οι οποίοι επίσης έχουν περιορισμούς, όπως το ότι δεν τους επιτρέπεται να περνάνε από συγκεκριμένους δρόμους, με αποτέλεσμα να κάνουμε κάτι τραγικά detours, αφού την επομένη είχαμε πινακίδες εποίκου, στις τρεις νεότατες εποικιστικές κοινότητες που επισκεφθήκαμε.

Ο άνθρωπος που μας έκανε το τουρ είναι ο πρώην υπεύθυνος του Ηρωδείου. Στο οποίο πήγαμε αλλά δεν το επισκεφθήκαμε (να προστεθεί στα απωθημένα!), αν και είχαμε θέα στο "κάτω" Ηρώδειο.

Ε τότε γιατί πήγαμε στο Ηρώδειο; Για να ξεκινήσουμε το τουρ από το σημείο δολοφονίας του προκατόχου του ξεναγού μας, ο οποίος είδε τον συνάδελφό του να δολοφονείται ως μέρος τη τελετής μύησης στην PLO (ή έτσι μας είπε, δεν ήμουν εκεί) και τους δολοφόνους να το σκάνε για την Ιορδανία μέχρι να παραγραφεί το έγκλημα, και μετά από χρόνια να διορίζονται υπεύθυνοι ασφαλείας της ίδιας κοινότητας.

Μπάλες κατά ενδεχόμενων πολιορκητών που ήταν έτοιμες προς χρησιμοποίηση στο Ηρώδειο.

Παιδικός σταθμός σε εποικιστική κοινότητα. Ορθόδοξα και μη εβραιάκια παίζουν μαζί. Για μουσουλμάνους ούτε λόγος.

Πέσαμε σε πιτζάμα πάρτι στο δημοτικό. Άπειρα τα παιδάκια, ρώτησα πόσα παιδιά κάνει κατά μέσο όρο μια οικογένεια εποίκων. Απάντηση : 6-7...

Ο ξεναγός μας ο Μπρους στο λυώμενό του. Είναι από την Καλιφόρνια κι έχει απίστευτη προσωπική ιστορία: εργαζόταν στο κατασκοπευτικό κομμάτι της CIA κατά τον πόλεμο των 6 ημερών, τον είχαν βάλει να κούει τις συνομιλίες των Ισραηλινών, ακούγοντας έναν Ισραηλίτη φαντάρο να μιλάει με τη μητέρα του χωρίς να ξέρει ότι σε λίγες ώρες ξεκινάει η επίθεση, ο Μπρους συνειδητοποίησε ότι "υπηρετούσε στη λάθος πλευρά". Πήγε στο Ισραήλ, έγινε έποικος, αφήνοντας μια άνετη ζωή στην Καλιφόρνια για να μ΄νει σε ένα λυώμενο στα κατσάβραχα, ουσιαστικά σε εμπόλεμη ζώνη. Το κίνητρο; "Οι γραφές λένε ότι πρέπει να επιστρέψουμεστη γη των προγόνων μας". Σε αντίθεση με αυτά που περίμενα και οι 3 κοινότητες που επισκεφθήκαμε ήταν πολύ φτωχικές. Σαφώς πιο πλούσιες από αυτές των Παλαιστινίων, αλλά ουδεμία σχέση με άλλες που έχουν βίλες. Οι έποικοι είχαν τρία κοινά, ασχέτως με το αν ήταν Ιταλοί, Αιθίοπες, Ρώσοι ή Νοτιαφρικάνοι (απ' όλους γνωρίσαμε):
1. Απόλυτη πίστη ότι εκπληρώνουν μια προφητεία
2. Θυμός για το Τείχος της Ντροπής, αφού τους άφησε από την πλευρά των "εχθρών"
3. Πλήρωσαν τα μαλλιά τους για να αποκτήσουν το οικόπεδο και την οικοδομική άδεια, παρότι γνώριζαν ότι ενδεχομένως να τους ξηλώσουν από κει, όπως έχει γίνει με διάφουρς οικισμούς που παραβαίνουν τη συμφωνία στον ΟΗΕ. Στην ερώτηση αν νιώθουν παράνομοι η απάντηση ήταν η ίδια πάνω κάτω: κριτής μας ο Θεός, όχι τα δικαστήρια κι ο ΟΗΕ.

Επιστροφή στα Ιεροσόλυμα για να κάνουμε τη Via Dolorosa (δρόμος των Παθών; δεν ξέρω πώς λέγεται στα Ελληνικά , ισπανικό οδηγό είχα) με τους Φραντσισκανούς που μια φορά την εβδομάδα κάνουν αναπαράσταση των Παθών.

Να πω ότι με κατέλαβε καμιά κατάνυξη, ψέμματα θα είναι. Ο μαύρος ιερέας κρατούσε το μεγάφωνο για να ακούγεται η λειτουργία των περιφερόμενων ιερέων, όχι εκπληκτικά κατανυκτικό.

Ωραία πόλη πάντως, με πολλούς τόνους ιστορίας, θρησκευτικής και μη.

Eξαιρετική παρουσίαση της ιστορίας της πόλης στο μουσείο που στεγάζεται στον Πύργο του Δαβίδ.

Τελικά αυτές τις πόρτες δεν τις έχουν μόνο για τους Παλαιστινιους.

Το ξενοδοχείο μας στην Ιερσουλαήμ εξαιρετικό και με πολύ καλό εστιατόριο στο roof garden, δίπλα στην Πύλη της Δαμασκού και σε πολύ καλή τιμή.

Απαγορεύσεις θρησκευτικής φύσεως και παραταγμένες ασπίδες των ΜΑΤ στην είσοδο του Όρους του Ναού. Δεν έχει τελειωμό αυτό το πράγμα, no hope.

Δεν τρελάθηκα κιόλας με το Όρος του Ναού. Έχει γίνει άνω κάτω ο πλανήτης για ένα λόφο όπου οι Μουσουλμάνεοι θεωρούν ότι αποτέλεσε το εφαλτήριο του Μωάμεθ για τα ουράνια, οι Εβραίοι ότι εκεί ήταν ο Ναός του Σολομώντα αλλά δεν ξέρουν πού ακριβώς οπότε δεν τους επιτρέπεται να πάνε για να μην πατήσουν κατά λαθος το Ιερό (!!) και οι Χριστιανοί δε θυμάμαι τι ζόρι τραβάνε, αλλά κι αυτοί μπλεγμένα τα' χουν με όλη την υπόλοιπη πόλη.

Η οικονομία του Ισραήλ πάει καλά και φαίνεται: έργα υποδομών παντού, ορισμένα μεγαλεπήβολα. Ο διευθυντής ενός μουσείου που μας πήρε ωτοστόπ γκρίνιαζε ότι ο μισθός του είναι 3.500$ "δηλαδή τίποτε". Ο τύπος δούλευε μόνο ΠΣΚ επειδή ήταν βεδουίνος. Ρώτησα τι σχέση έχει αυτό με το πότε δουλεύει και μου είπε ότι Παρασκευή δε δουλεύουν οι Μουσουλμάνοι, Σάββατο οι Εβραίοι, Κυριακές οι Χριστιανοί, οπότε προσέλαβαν ένα βεδουίνο για να κάνει το διευθυντή τα ΠΣΚ... Religulous.

Τελ Αβίβ.

Πολύ λιγότερο θρησκόληπτο ως πόλη και πιο hip: μαγαζί με χυμούς όπου ο ιδιοκτήτης σερβιτόρος τατουαζάς ήταν ντυμένος 30s και είχε αντίκες πικάπ που έπαιζαν τζαζ εποχής ανάμεσα στους χυμούς..

Υποτίθεται ότι το βασικό αρχιτεκτονικό αξιοθέατο του Τελ Αβίβ είναι τα οικοδομήματα στιλ Bauhaus. Αστυνομία (αρχιτεκτονικού) γούστου δεν υπάρχει;

Φτιάχνεται νέα παραλιακή οδός με όλα τα κομφόρ, που φυσικά ανεβάζει την αξία των ακινήτων κατά μήκος της θάλασσας. Κυριολεκτικά θα βγαίνεις από την πολυκατοικία σου και θα βρίσκεσαι στην άμμο.

Η γειτονιά της Τζάφα είναι γραφική.

Φάγαμε εξαιρετικά στο εστιατόριο του εικονιζόμενου κάπελα, φτυστός ο Αχιλλέας Μπέος ήταν. Η διακόσμηση ΄πάντως είχε να κάνει με πιλότους αεροπλάνα, μετάλλια πολέμου κλπ, που δεν πολυδένουν με το λιβυκό μενού. Δε ρώτησα γιατί δεν ήθελα να ακούσω εν ώρα δείπνου για τον Αλλάχ, το Ταλμούδ, τους εποίκους, τους χριστιανοταλιμπάν, το Θεό-μεσίτη real estate, τους αυτοανατιναζόμενους για να πάνε στον Παράδεισο με τις 32 παρθένους, τις ανωμαλίες της Παλαιάς Διαθήκης και τον περιούσιο λαό και την ιντιφάντα.

Αν ήξερα να βγάζω φωτογραφίες αυτή θα ήταν πολύ ωραία.

Jaffa.

To Akko, μια παράλια πόλη παραδοσιακή, με μπόλικη ιστορία, ενδιαφέροντα μουσεία και επιτέλους σχεδόν αρμονική συνύπαρξη όλων. Δείγμα υγείας ότι οι Άραβες μου έβριζαν τη Χαμάς και οι Εβραίοι το Νετενιάχου. Μάλλον στα παράλια είναι ολίγον λιγότερο θρησκευτοταλιμπάν οι άνθρωποι, βλέπεις θάλασσα κι ανοίγει το μυαλό σου, ενώ στην έρημο αγριεύει ο κόσμος, το ρίχνει στο θρησκευτικό μέσα στην απεραντοσύνη της ερήμου και τα αποτελέσματα είναι ένα μπαχαλο. Καλή η θεωρία, αλλά η Γάζα είναι στα παράλια, οπότε δεν.

Μουσείο για τη φυλάκιση και απόδραση Ισραηλιτών επαναστατών κατά της βρετανικής κατοχής, έγινε και ταινία. Ωραίο ήταν, αλλά ψυχοπλακωτικό.

Εξαιρετική παρουσίαση στο Μουσείο του Άκκο, με την ιστορία της πόλης να περνάει κυριολεκτικά από δίπλα σου, από προϊστορικά ζώα μέχρι ιστορικά ζώα (π.χ. Σταυροφόροι).

Οι κήποι της Χάιφα, πρώτη άποψη.

Και από πάνω.

Κι από πιο πάνω. Μάλλον μου άρεσαν πολύ, φοβερή συμμετρία και γαλήνη. Αποτελούν ένα από τα τοτέμ της θρησκείας Μπαχάι, για την οποία δεν είχα ιδέα. Μόνο που έχουν αρχαιοελληνικά κτίρια για γραφεία και τέτοιους κήπους τους συμπάθησα. Η θρησκεία αποδέχεται ως προφήτες το Μωάμεθ, τον Ιησού, το Βράχμα, την Παλαιά Διαθήκη και γενικώς αυτοαποκαλέιται η θρησκεία της αρμονίας. Αυτό είναι μία ανάγνωση. Η άλλη είναι "κουτσοί στραβοί στον Άγιο Παντελεήμονα".

Μου βγήκε η πίστη να βρω το Μουσείο της Διασποράς που στεγάζεται μέσα σε ένα Πανεπιστήμιο στο Τελ Αβίβ. Μεγάλη μάπα τελικά, έπρεπε να το είχα ψυλλιαστεί αφού είχαν αφιέρωμα στη Winehouse...

Από το παλάτι του Ηρώση στη Μασάντα έχει φοβερή θέα της ερήμου, όπου ακόμη μπορεί κανείς να διακρίνει το πού έστησαν τα στρατόπεδά τους οι Ρωμαίοι για την πολιορκία.

ΤΟΠ-5 Ισραήλ (και Παλαιστίνης)
1. Η επίσκεψη στους εποίκους.
2. Το τουρ στη Χεβρώνα
3. Η ατμόσφαιρα στα Ιεροσόλυμα
4. Μασάντα, αποκάλυψη
5. Το Μουσείο του Ισραήλ

Ατάκες:

1. Μπαίνουμε στο Ισραήλ από την Ιορδανία, στην πρώτη στάση του λεωφορείου σταματάει σε ένα τεράστιο εμπορικό κέντρο στη μέση της ξεραϊλας, ακριβά εστιατόρια, φαστφουντάδικα και λέω "καλά, σαν αποικία της Αμερικής είναι εδώ", σοκαρισμένος από τη διαφορά με την Ιορδανία. Γιαπωνέζα:" Δεν κατάλαβες, η Αμερική είναι αποικία του Ισραήλ".

2. Επισκεπτόμαστε ένα σπίτι Παλαιστινίων στη Χεβρώνα. Ο γιος του ιδιοκτήτη σε άψογα Αγγλικά με αμερικάνικη προφορά μας δείχνει τα βίντεο που έχει γυρίσει για την καθημερινή κακοποίηση από τους Εβραίους: επαγγελματική δουλειά, με πολλά λεφτά. Μια Αμερικανίδα του γκρουπ χειροκροτάει με δάκρυα στα μάτια "αχ μπράβο, είστε ήρωες... ήρωες! Μα καλά , πώς αντέχετε και δεν κάνετε αντίποινα;". Απαντάει ο τύπος "είμαστε μουσουλμάνοι... ο Προφήτης λέει να υπομένουμε και να μην είμαστε βίαιοι, θα μας δικαιώσει ο Αλλάχ" λέει και χαμηλώνει το βλέμμα σε μια επιτηδευμένη προσπάθεια ταπεινοφροσύνης, οπότε και η Αμερικανίδα ξαναξεσπάει σε χειροκροτήματα "ήρωες! ήρωες! αξιοθαύμαστοι, να έρθει το CNN να τα καταγράψει αυτά! Για Νόμπελ είστε, για Νόμπελ!!!". Δύο λεπτά αργότερα τον ρωτάω τον τύπο: "Από όλους αυτούς τους εποίκους που μένουν εδώ, κάνεις παρέα έστω με έναν; Μιλάς με έναν, μπαλα παίζετε λες καλημέρα έστω και σε έναν;". Απάντηση με μίσος στο βλέμμα: "'Οχι βέβαια, ούτε με έναν! Είναι όλοι τους αρουραίοι, σκουλήκια, ανθρώπινες κουράδες! Θα καούν στην κόλαση οι π...δες!".

3. Τελειώνουμε το τουρ με τον Μπρους και μας επιστρέφει στα Ιεροσόλυμα. Στο αμάξι μαζί μας είναι η αδερφή του, που ήρθε από την Καλιφόρνια για να "κάνει διακοπές" (στα κατεχόμενα! τρελές διακοπές). Κοιτάει έξω από το παράθυρο και μονολογεί: "ξέρω πως πολλοί από σας τους ξένους πιστεύουν πως οι έποικοι είναι τέρατα. Στην πραγματικότητα το μόνο που θέλουμε είναι ένα κομμάτι γης, να έχουμε κι εμείς το κράτος μας. Υπάρχουν κράτη για Βουδιστές, Μουσουλμάνους, Χριστιανούς, να μην έχουμε κι εμείς ένα για μας; Και λένε ότι έχουμε απαρτχάιντ. Εγώ δε βλέπω κανένα απαρτχάιντ εδώ, έχουμε... παραλελχάιντ: ζούμε παράλληλες ζωές, εμείς από εδώ, οι μουσουλμάνοι από εκεί. Πού είναι το απαρτχάιντ;".

Εγώ από τα λίγα που κατάλαβα είναι ότι δεν υπάρχει ελπίδα. Αν η διαμάχη ήταν για το πετρέλαιο, τα εδαφικά, την πολιτική, μπορεί και να τα έβρισκαν μια μέρα. Από την ώρα που το θέμα πάει στο υπερφυσικό, στο ποιανού η Αγία Γραφή λέει ποιος είναι ο περιούσιος, που σταυρώθηκε κάποιος που περπατούσε στο νερό, πήγε σε ένα γάμο κι έκανε τα νερά κρασιά και στο τέλος αναστήθηκε, πού πάτησε ο Μωάμεθ για να γίνει η ανάληψή του, άκρη δε θα βγάλουν ποτέ. Δε γίνεται να μιλήσεις λογικά για πράγματα υπερφυσικά, που δεν έχουν καμία λογική. Και να βρεθούν δυο άνθρωποι σοβαροί να κάνουν μια συμφωνία έστω με τον ελάχιστο κοινό παρονομαστή, θα πεταχτούν οι εκατέρωθεν μουτζαχεντίν και θα γίνει πάλι ρόιδο, όπως έγινε με τη δολοφονία του Ράμπι ή με τον εμφύλιο Χαμάς-Φατάχ. No hope και βέβαια θα υποφέρει περισσότερο ο φτωχότερος και πιο αδύναμος από τους δύο, χωρίς αυτό να σημαίνει πως και οι άλλοι ζουν ξένοιαστοι. Εγώ τους λυπάμαι αυτούς που ζουν εκεί. Όλους. Οίκτο μου προκαλούν, ούτε συμπάθεια ούτε αντιπάθεια.

Tέλος από Ισραήλ, πετάω για Σεούλ.

KEΦΑΛΑΙΟ 6: ΣΕΟΥΛ

Γιατί: Γιατί είναι ένας από τους λίγους ενδιάμεσους σταθμούς στο δρόμο για τον πραγματικό προορισμό μου στην Ωκεανία, δηλαδή τη Μικρονησία. Έτσι κι αλλιώς θα έπρεπε να πάω στη Γκουάμ, και η Σεούλ αποδείχθηκε όχι απλά βολικός ενδιάμεσος σταθμός, αλλά και φθηνός, αφού χάρη στα μίλια της AirFrance η πτήση από το Τελ Αβίβ μου στοίχισε μόλις 31€. Επιπλέον, γνώρισα κι ένα συμπαθέστατο Κορεάτη στο Σουδάν, που προσφέρθηκε να με γυρίσει στην πόλη.

Πού: Ε, μόνο στη Σεούλ. Εξ’ ου και το (μίνι) κεφάλαιο δεν τιτλοφορείται “Ν.Κορέα” αλλά Σεούλ.

Πώς κινήθηκα: Με τοβολικότατο μετρό και το βράδυ με το αυτοκίνητο του JaeHo.

Τι μου άρεσε: Καταρχήν ήταν ευχάριστο να βρίσκομαι ξανά στην Ασία μετά από τόσο καιρό. Μου άρεσε η εξωτικότητα της γραφής, εξεπλάγην θετικότατα από το πόσο φτηνή είναι η πόλη για Ασιατική μεγαλούπολη πλούσιας χώρας(π.χ. δωμάτιο στην κεντρικότερη γειτονιά 28€), εξαιρετική η κουζίνααπό το λίγο που μπόρεσα να τη δοκιμάσω, ανετότατο το μετρό, πλήρης ασφάλεια, μου άρεσε το dejavu ότι βρίσκομαι στο Τόκυο, ευγενέστατοι οι Νοτιοκορεάτες, εύκολος προσανατολισμός και φυσικά μου άρεσε ο JaeHo. Εντυπωσιακό το ππώς υπάρχει κίνηση κυριολεκτικά όλο το 24ωρο, π.χ. δε κάθε σχεδόν τετράγωνο του κέντρου βρίσκεις φαγητό στις 3 το πρωί και πάρα πολλά μαγαζιά για να κάνεις τα ψώνια σου.

Τι δε μου άρεσε: Το κρύο! Που όλοι μα όλοι είναι πάνω από ένα iphone όλη την ημέρα, που η πόλη πρακτικά είναι ολοκαίνουρια και ουσιαστικά φτιάχτηκε για να πηγαίνουν οι εργαζόμενοι από το Α στο Β για να είναι όσο το δυνατόν πιο ακατάπαυστη η παραγωγή των μεγαλοεταιρειών που κινούν τα νήματα, δηλαδή της Samsung, της KIA κλπ, των οποίων η παρουσία είναι απίστευτα ορατή. Η έλλειψη σοβαρών αξιοθέατων.

Απρόοπτα: Η ευγένεια του JaeHo δεν ξέρω αν μπορεί να εκληφθεί ως απρόοπτο, αλλά σίγουρα είναι εντυπωσιακή. Μου είχε πει ότι τη μέρα που θα έφτανα είχε μάθημα μέχρι τις 10 το βράδυ (καθηγητής πανεπιστημίου είναι στη βιομηχανική μηχανολογία είναι) και ότι θα μπορούσαμε να βρεθούμε κατά τις 11.30 το βράδυ. Τελικώς με πήρε τηλέφωνο στις 12.30, ήρθε και με πήρε στις 1 το πρωί, κάναμε ένα Seoulbynight μέχρι τις 5.30 το πρωί, όπου και πήγαμε να φάμε και μου ζήτησε συγγνώμη γιατί έπρεπε να πάει στο αεροδρόμιο για να πάρει πτήση να πάει στην άλλη πόλη όπου δίδασκε. Είχε έρθει πετώντας από κει μόνο και μόνο για να μου κάνει τουρ και ξαναπετόύσε πίσω ξημερώματα, χωρίς να έχει κοιμηθεί καθόλου, όλα αυτά για να δω εγώ τη Σεούλ νυχτιάτικα…

Τι έκανα σωστά: Ωραία ήταν που την είδα και πρωί και βράδυ, καλά έκανα κι έμεινα στη γειτονιά που είναι όλα τα ξενοδοχειάκια

Τι έκανα λάθος: Δεν υπήρχε η δυνατότητα, λόγω αεροπορικών συνδέσεων, αλλά η πόλη σαφώς δικαιούται μια μέρα παραπάνω. Μέχρι εκεί.

Απωθημένα: Και μόνο για το φαγητό θα έμενα παραπάνω, δεν πρόλαβα να δοκιμάσω πολλά πράγματα.

Θα ξαναπάω: Βεβαίως! Καταρχήν δεν έχω επισκεφθεί τίποτε από τη χώρα, οπότε η επιστροφή είναι βέβαιη, ο JaeHo από μόνος του είναι αξιοθέατο. Αλλά γενικώς η χώρα, χωρίς να σε προδιαθέτει ότι βρύθει αξιοθέατων, φαίνεται προσιτή, οικονομική, εύκολη στο ταξίδι, χωρίς καθόλου τουρίστες και νοστιμότατη. Θα σας ξαναέρθουμε.

Αξιολόγηση: Ε δεν πρόκειται να κάνω αξιολόγηση μια χώρας επειδή επισκέφθηκα μια πόλη.

ΤΟΠ-5:

1. Ο Jae Ho

2. Το φαγητό στα υπαίθρια μαγαζάκια με το νάιλον το βράδυ

3. Οι τιμές

4. Η ευκολία: το επί χρόνια ψηφισμένο καλύτερο αεροδρόμιο στον κόσμο, το μετρό, το πόσο εύκολα γυρίζεις σε μια πόλη που κατά τ΄άλλα δεν έχει και καμιά σχέση με τον τουρισμό

5. Η αίσθηση ότι τίποτε δεν έγινε για τον τουρίστα, παντελής έλλειψη τουριστικού κιτς και συνεπακόλουθα η ευγένεια των ντόπιων

Ακολουθούν ολίγες φωτό.

Αεροδρομιάρα, μέχρι και πατινάζ κάνουν μέσα τα κορεατάκια.

Και στο δρόμο και στο μετρό, δεν κοιτάει κανείς γύρω του, όλοι με τα μάτια στο iphone είναι. Αφού είμαι σίγουρος ότι και στο διπλανό τους προτιμούν να στείλουν μήνυμα παρά να του μιλήσουν.

Πω ρε ναϊντίλα... Reebok blacktop pump it up.

Βιβλιοπωλεία παντού, πρέπει να διαβάζουν πολύ. Μάλλον στο κρεβάτι τους γιατί στα ΜΜΜ παίζει μόνο το κινητό.

Είσοδος πάρκου.

Ούτε ακριβό ούτε αδιάφορο το λες το φαγητάκι τους.

Τίγκα σε τέτοια εστιατοριάκια με νάιλον είναι η πρωτεύουσα, έφαγα κι εγώ σε ένα, δείχνοντας με το δάχτυλο.

3.20 το πρωί και οι δρόμοι γεμάτοι..

4 η ώρα το πρωί και τα μαγαζιά γεμάτα από πελάτες. Ρώτησα γιατί και μου είπαν πως δεν προλαβαίνουν κατά τη διάρκεια της ημέρας, δουλεύουν πολλές ώρες...

Πολλοί από αυτούς αγοράζουν χονρδική πάντως.

Φουτουριστικό κτίριο, αν θυμάμαι καλά εκθεσιακό κέντρο.

5 η ώρα το πρωί στην κορεάτικη εκδοχή του πατσατζίδικου.

Μ' αρέσει αυτό που ξέρεις ποιος είναι ο μίστερ χάριν του οποίου ονομάστηκε έτσι ο δρόμος.

Κι ανάμεσα στα τέρατα κι ένα παραδοσιακό κτίριο.

Φρουροί και παλάτι.

Μετανοείτε. Και στην Κορέα.

Σαν τον Καραμανλή δεν είναι αυτός;

Άτσα και Σαμουράι. Χούλιγκαν οι διαδηλωτές πάντως, κιχ δεν έβγαλαν.

Πολύς ουρανοξύστης λέμε, αλλά έχει και τέχνη.

Καμαρούλα μια σταλιά και περιμένεις και λίγο όρθιος αλλά το φαγητό καλό και πάμφθηνο.

Meετά την Ιπαωνία ερωτεύτηκα τα vending machines και φαίνεται ότι και η Κορέα δεν πάει πίσω.

Μέχρι και τα μωρά γκατζετάκηδες είναι.

Πάμε Γκουάμ.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7: ΓΚΟΥΑΜ

Γιατί: Γιατί έπρεπε. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος να πάει κανείς στη Μικρονησία.

Πού: Ε, δεν έχει και πολλά μέρη να πας στη Γκουαμ. Μια σκατουλίτσα νησάκι είναι. Με δεδομένο ότι είναι και πανάκριβα, κοιμήθηκα στο αεροδρόμιο το βράδυ, πήγα βόλτα να δω το νησί (τρομάρα του) την ημέρα και αργά το απόγευμα της επόμενης πέταξα για το Παλάου, το οποίο προσέθεσα ως έξτρα stopover.

Πώς κινήθηκα: Από το αεροδρόμιο επειδή τα ταξί είναι πανάκριβα, πήρα ωτοστόπ με το συμπαθέστατο οδηγό του λεωφορείου των εργαζόμενων του αεροδρομίου. Στην πόλη πήρα ένα λεωφορείο και μετά ένα τουριστικό λεωφορείο για τουρ το γύρο του νησιού, με ένα φιλοδωρηματάκι με άφησε και στο αεροδρόμιο.

Τι μου άρεσε: Τίποτε.Τουλάχιστον χρησιμοποιούν δολάρια, είναι ευγενέστατοι, μιλάνε Αγγλικά και μπόρεσα να κοιμηθώ στο αεροδρόμιο αντί να πληρώσω ένα σκασμό λεφτά για να μείνω σε αυτό το μέρος. Που στο αεροδρόμιο μπορείς να αγοράσεις ένα κινητό μόντεμ και να έχεις σύνδεση στο ίντερνετ οπουδήποτε στο νησί (αλλιώς θα ήμουν νεκρός από τη βαρεμάρα).

Τι δε μου άρεσε: Που η όποια τοπική κουλτούρα έχει εξαφανιστεί, που είναι ένα themepark για Γιαπωνέζους αγοραστές, που δεν έχει μείνει τίποτε από τη φύση, που μεγάλο μέρος του νησιού είναι αμερικάνικη βάση, που εξαφανίστηκε έως και η τοπική γλώσσα, που είναι πανάκριβα. Δεν ήξερα ότι ένα μέρος σε εξωτική τοποθεσία μπορεί να είναι τόσο μα τόσο άψυχο κι αδιάφορο.

Απρόοπτα: Βαρέθηκα σε βαθμό απρόοπτου. Κι έμεινα μόνο μια μέρα. Φαντάσου.

Τι έκανα σωστά: Έφυγα όσο πιο σύντομα γινόταν.

Τι έκανα λάθος: Εκείνο το τοπικό λεωφορείο που πήρα για να πάω να δω δε θυμάμαι τι και κόστισε και 10$, έλεος. Πάντως έπρεπε να πάω στη Γκουάμ, ήταν αναπόφευκτο. ΟΚ, το τουρ του νησιού ορθώς το πήρα, για να μου φύγει η περιέργεια.

Απωθημένα: Για τη Γκουάμ μιλάμε, ποια απωθημένα;

Θα ξαναπάω: Πας καλά; Στο επόμενο stopover στη Γκουαμ δε θα βγω ούτε από το αεροδρόμιο.

Αξιολόγηση: Tη βαθμολογώ ωσάν να ήταν χώρα

· Φύση: 3. Και πολύ έβαλα για μια μέτρια παραλία, ένα νησί βιασμένο από στρατιωτικές βάσεις, απαράδεκτα εκτρώματα, σχεδόν καθόλου δάσος, μηδέν γεωλογικό ενδιαφέρον.

· Αρχαιολογία: 1 . Πλήρης αδιαφορία.

· Αρχιτεκτονική: 1 Αίσχος, εμπορικά κέντρα-τέρατα, πολυκατοικίες του ’60 και κάτι βίλες κιτς.

· Άνθρωποι: 9 Α, όλα κι όλα. Ευγενέστατοι οι άνθρωποι.

· Κόστος: 3 Μη σου πω κι ακόμη χειρότερα. Αδικαιολόγητα πανάκριβα όλα.

· Ασφάλεια: 10 Ε άμα είναι να μας κλέψουν και στη Γκουάμ…

· Μοναδικότητα: 2 Τίποτε, μηδέν. Ένα προτεκτοράτο των ΗΠΑ στον Ειρηνικό.

· Αυθεντικότητα: 2 Ορίστε;

· Φαγητό: 3 Μπέργκερ, χοτ ντογκ και άθλιες πίτσες. Κάτι αλυσίδες κινέζικων, χάλι μαύρο.

· Ποικιλία: 1 Ποια ποικιλία; Σε 2 ώρες έχεις γυρίσει το νησί κι έχεις φρίξει. Αν δε σε ενδιαφέρουν τα dutufree, είναι για πέταμα.

ΣΥΝΟΛΟΝ: Ελαβον 35. Τελευταία των τελευταίων, αυτό τα λέει όλα. Κάτω κι από το Μπαχρέιν, δεν περιγράφω άλλο.


TOP-5: Ε όχι και τοπ-5 στη Γκουαμ. Δεν υπάρχουν 5 θετικά πράγματα για τη Γκουάμ. Εντάξει δε με βίασαν, δεν πέρασε τυφώνας, δεν κόλλησα κάποια ασθένεια, δεν έχασα το διαβατήριό μου κι ευτυχώς η πτήση έφυγε στην ώρα της, μετρούσα τα λεπτά.

Ακολουθεί φωτορεπορτάζ.
Καλώς ήρθατε στις ΗΠΑ.

Πανικός στο αεροδρόμιο από τα τσάρτερ από Κορέα και Ιαπωνία κυρίως. Είχαν διακοπές τα γιαπωνέζικα πανεπιστήμια και βουρ στη Γκουάμ. Βασικά πάνε και κλείνονται σε ένα ξενοδοχείο και τα αποφεύματα πάνε για ψώνια duty free. Απ' ό,τι μου είπαν κάτι φοιτητριούλες, πάνε επειδή είναι ασφαλής, κοντά, έχει καλό κλίμα, φτηνά ψώνια, παραλίες και ... "με 5 μέρες ετησίως για διακοπές πού αλλού να πάμε";

Εκτός από τα τέρατα υπάρχουν και μικρότερα εμπορικά.

Τα μενού στα γιαπωνέζικα και οι τιμές...γιαπωνέζικες.

Μια εκκλησία. Αυτό.

Το καλό με τα εμπορικά είναι πως έχουν αρκουδίσιον. Αυτό.

Στο τραγικό τουρ που δε θυμάμια πόσο κόστισε, νομίζω 40-60$/άτομο για 3 τραγικά βαρετές ώρες στο γύρο του νησιού, είχαμε στάση για μια "splendid view". Kαλά, τέτοια θέα ούτε στο Ρίο...

Επόμενη στάση... μία παραλία. ΓΟΥΑΟΥ.

Και μετά στάση στο σημείο όπου έκανε την απόβασή του ο Μαγγελάνος όπου υπάρχει ένα πάρκινγκ. Α ναι, και μια καντίνα. Που είναι και υπό ενοικίαση. Τραγέλαφος.

Στο τραγελαφικό τουρ, επισκεφθήκαμε κι ένα "παραδοσιακό οικισμό". Τόσο παραδοσιακό που η γιαγιά που μας έκανε την επίδειξη "παραδοσιακής ζωής" φορούσε τζιν, αλλά μπροστά μας έβαλε μια φολυστα για να έχει ένα παραδοσιακό touch. Και μετά μας έδειξε το πώς έφτιαχναν "τα παλιά τα χρόνια" χυμό ζαχαροκάλαμου: όπως κάνουν μέχρι σήμερασε κάθε γωνιά της Κούβας. Συγκλουνννίστηκα.

Κι εδώ με τη βοήθεια του συμπαθούς Γεμρναού τουρίστα μας έδειξε πώς φτιάχνουν καπέλα. Παρεμπιπτόντως το ζευγάρι Γερμανών εργάζονταν για πολυεθνική στη Σεούλ και "κάθε χρόνο πάνε σε κάποιον εξωτικό προορισμό. Πέρσι στο Ντουμπάι, φέτος στη Γκουάμ" και τους φάνηκε υπέροχη. Ε ρε traveller που σας χρειάζεται.

Αυτό ήταν το "παλιό σπίτι". Χτίστηκε το 63. Αυτό που μένω στην Αβάνα είναι του 1912... και δε θα τολμούσε να το πει κανείς παλιό.

Τρελή εκδρομή παιδιά, μην τη χάσετε.

Φανάρι στον Ειρηνικό. Αυτό όντως ήταν αξιοθέατο. Στη Μικρονησία νομίζω δεν είχε κανένα.

Αφού τα chamorro κυνηγήθηκαν κι εξαφανίστηκαν ως γλώσσα, τώρα τα βάζουμε στις ταμπέλες του αεροδρομίου για εφέ.

Πάμε σε κανένα προορισμό της προκοπής... Επόμενος σταθμός: Παλάου.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8: ΠΑΛΑΟΥ

Γιατί: Γιατί μπορούσα, δεν κόστιζε παραπάνω μίλια το stopover στο Παλάου. Γιατί ήθελα να βάλω κάτι στη θέση του Τόνγκα που απερρίφθη λόγω αεροπορικού κόστους και γενικών περικοπών (το ευρώ έπεσε περίπου 22% από τότε που σχεδίασα το ταξίδι μέχρι που ήρθε η ώρα για την Ωκεανία και πρέπει να είμεθα εντός μπάτζετ). Γιατί δε θέλει βίζες, γιατί βάζει λογικές σφραγίδες κι όχι δισέλιδες μουτζούρες, ακούς Τατζικιστάν;

Πού: Μια σταλιά χώρα είναι…

Πώς κινήθηκα: Με μια μόνο μέρα στη διάθεσή μου δεν είχα και πολλά περιθώρια, είπα να πάω να δω τα βασικά αξιοθέατα.

Τι μου άρεσε: Ααααααχ, Παλάου. Τι φύση! Τι παραλίες! Τι βλάστηση, τι νερά! Εκπληκτική JellyfishLake. Tι βυθός! O κόσμος καταπληκτικός. Η κωλοφαρδία μου, με μηδέν προετοιμασία κατάφερα να τα κάνω όλα.

Τι δε μου άρεσε: Οι τιμές. Αλλά τους δικαιολογώ και τους αγαπώ. Η επερχόμενη επέλαση των Κινέζων.

Απρόοπτα: Έφτασα βραδιάτικα, χωρίς δωμάτιο, χωρίς κράτηση για εκδρομή την επόμενη μέρα. Δωμάτιο μου βρήκε μια κυριούλα στο αεροδρόμιο μετά κόπων και βασάνων, αλλά εκδρομή την επομένη για να πάω να δω το JellyfishLake (δεν υπάρχει άλλος τρόπος, μόνο οργανωμένα γίνεται) δεν υπήρχε σε κανένα από τα 6 πρακτορεία που τηλεφώνησε, ούτε και σε κάποιο από τα 2 που είχα δει online. Στο ξενοδοχείο βρήκα έναν μποντιμπίλντερ Δανό που ζει εκεί και είναι εκπαιδευτής diving, αλλά παρά τις προσπάθειές του, ούτε αυτός τα κατάφερε: κάποια πρακτορεία δεν είχαν αναχώρηση την επόμενη, αλλά τη μεθεπόμενη και τα 2 που όντως έφευγαν ήταν 100% γεμάτα. Το βράδυ πηγαίνοντας στο τοπικό ψιλικατζίδικο είδα σε ένα εστιατόριο μια αφίσα ενός γιαπωνέζικου πρακτορείου, τους πήρα τηλέφωνο με τη βοήθεια της κοπέλας που έκλεινε το εστιατόριο, τέτοια ώρα δεν απαντούσε κανείς. Το άλλο πρωί πήραν εκείνοι στο ξενοδοχείο μου και μου είπαν πως είχα 15’ να ετοιμαστώ πριν με παραλάβουν. Ήταν η καλύτερη ημερήσια εκδρομή που έχω κάνει στη ζωή μου κι αν δεν ήταν εκείνη η αφίσα, απέναντι από ένα ψιλικατζίδικο στις 11 το βράδυ, μάλλον δε θα το είχα ζήσει ποτέ.

Τι έκανα σωστά: Όχι και πολλά. Αποκάλυψη το γιαπωνέζικο πρακτορείο, να’ ναι καλά οι άνθρωποι. Α, επειδή δήλωσα πως έμεινα λιγότερες από 24 ώρες (δεν ήταν αληθές), γλίτωσα τον τοπικό φόρο των 50$. Η χρήση των μιλίων σούπερ για τέτοιους προορισμούς, αφού θεωρήθηκε ενδιάμεσο stopover και δεν επιβαρύνθηκα.

Τι έκανα λάθος: Ήθελε κι άλλες μέρες. Έγκλημα το να μην έχω υποβρύχια κάμερα.

Απωθημένα: Ι’llbeback! Δεν το χόρτασα, δεν προλάβαινα να γυρίσω, έχει κι άλλες δραστηριότητες που μπορεί να κάνει κανείς, τόση ομορφιά δε χορταίνεται, κρίμα που μου πέφτει πολύ μακριά.

Θα ξαναπάω; Τρέχοντας, μπουσουλώντας, κουτρουβαλώντας, παρακαλώντας, κολυμπώντας και ποκαχόντας. ΕΚΠΛΗΚΤΙΚΟ μέρος.

Αξιολόγηση:

· Φύση: 10. Ολογράφως: ΔΕΚΑ. Από πού να ξεκινήσει και πού να τελειώσει κανείς; Παραλίες; Βουνά; Πράσινο; Sandbars; Εκπληκτικός βυθός; Το JellyfishLake; Το MilkyWay; Δεν υπάρχει το μέρος. Ή μάλλον υπάρχει και είναι δύσκολο να το πιστέψει κανείς.

· Αρχαιολογία: 2. Όχι ότι θα πάει κανείς για να δει stonemoney και υπολείμματα οικισμών, αλλά έχει κι από αυτά, μηδέν δεν είναι.

· Αρχιτεκτονική: 2 Ε, από κτίρια δεν πάμε και πολύ καλά, αλήθεια είναι. Τουλάχιστον δεν υπάρχουν εκτρώματα.

· Άνθρωποι: 9 Καταπληκτικοί πραγματικά, εξυπηρετικοί, υπομονετικοί, με διάθεση, με περιέργεια για τον ξένο, φιλόξενοι. Τα καλύτερα έχω να πω. Μέχρι και στο τοπικό πρακτορείο που έγραψα διαδικτυακά, παρότι δεν είχαν εκδρομή μου έδωσαν contactdetails για τους ανταγωνιστές τους, μπας και βρω θέση εκεί. Όταν τους είπα πως δε βρήκα, έκαναν ό,τι μπορούσαν, μου έγραψαν 2 σελίδες με πράγματα που θα μπορούσα να κάνω στο νησί τους. Τη μέρα που έφευγα με βρήκαν στο αεροδρόμιο και με ρώτησαν αν κατάφερα τελικά να κάνω την εκδρομή που ήθελα και χάρηκαν πιο πολύ από μένα, χοροπηδούσε ο άνθρωπος από τη χαρά του που κατάφερα να δω τα βασικά του νησιού τους. Τους έστειλα κι ένα ευχαριστήριο μέιλ στο τέλος για τις συμβουλές, το χρόνο και το ενδιαφέρον τους και… μου απάντησαν με δισέλιδη επιστολή λέγοντας πόσο ευγενικό είναι εκ μέρους μου, όταν επιστρέψω να πάω να τους βρω να πιούμε καφέ παρέα, ότι η φιλία μετράει περισσότερο από την πώληση μιας εκδρομής… Δεν υπάρχουν αυτοί. Οι αστυνομικοί εξυπηρετικοί, μέχρι και η κυρία που μάζευε το φόρο αεροδρομίου στενοχωρήθηκε που χάλασε ο υπολογιστής της στο αεροδρόμιο και καθυστερήσαμε ένα μισάωρο να μπούμε στην αίθουσα επιβίβασης και… μας μοίρασε σπιτικά κουλουράκια, σε μένα και τους άλλους… τέσσερις επιβάτες.

· Κόστος: 3 Ακριβά τα πράγματα. Ακριβή η διαμονή (δωμάτιο κάτω των 65$ δεν υπάρχει, κλασικό πρόβλημα στον Ειρηνικό), 100$ η είσοδος στο JellyfishLake (ισχύει για… ένα χρόνο το εισιτήριο αλλά δε μένω και στο Χονγκ Κονγκ να έρχομαι συνέχεια), ακριβές και οι εκδρομές. Φτηνό το φαγητό και –για Ειρηνικό- κάπως φτηνότερα τα σούπερ μάρκετ. Γενικώς ακριβά.

· Ασφάλεια: 9 Καμία ανησυχία, αρκεί να μην πέσεις σε κανένα μεθυσμένο βραδιάτικα.

· Μοναδικότητα: 10 Δεν μπορώ να μην του βάλω 10. Πολύ ξεχωριστό μέρος, πολλές από τις φυσικές ατραξιόν αν όχι παγκόσμιες αποκλειστικότητες, είναι θαύματα της φύσης. Όσο σκέφτομαι ότι η Γκουάμ είναι παραδίπλα κι έχει να επιδείξει μια καντίνα…

· Αυθεντικότητα: 7 Ωραίοι οι ντόπιοι με τις παραδοσιακές στολές τους, μασάνε το betelnut, έχει παραδοσιακά σπιτάκια. Με την (από φέτος) κινέζικη επέλαση πάντως, μάλλον θα πρέπει να ταξεχάσουμε αυτά. Οι 20.000 τουρίστες ετησίως έγιναν πλέον 60.000 και οι προβλέψεις μιλάνε για πάνω από 250.000 μέχρι το τέλος της δεκαετίας. Χαίρομαι που το πρόλαβα έτσι, θα βιαστώ να το ξαναδώ πριν αρχίσει η επιδρομή.

· Φαγητό: 8 Δεν έφαγα και άπειρα γεύματα, αλλά μου άρεσε. Καταρχήν σε χώρα που βρίσκεις bentobox και καλής ποιότητας παντού, ο βαθμός θα είναι εξ’ ορισμού υψηλός. Αλλά ωραία τα ψαράκια τους, οι σάλτσες τους και η … μαγειρευτή νυχτερίδα.

· Ποικιλία: 8 Πολύ πράγμα να κάνεις σε τόσο μικροσκοπικό κρατίδιο: τρέκινγκ, diving, snorkeling, το JellyfishLake από μόνο του άλλη κατηγορία, ολίγον από τοπική κουλτούρα, μπάνια, κάτι ψιλά από αρχαιολογία και με τις κατάλληλες άδεις παίζουν και τα RockyIslands.

ΣΥΝΟΛΟΝ: Έλαβον 68 και βρίσκεται στην 27η θέση, απίστευτα ψηλά. Είπαμε το να μπει κανείς στην 20άδα είναι σχεδόν απίθανο, δεν υπάρχει χώρος για newkidsontheblock. Η 27η θέση στις περίπου εκατό για μικροσκοπικό κρατίδιο είναι απλά κατόρθωμα. Ενθουσιάστηκα πραγματικά.


ΤOP-5:

1. Το JellyfishLake. Δεν υπάρχει το μέρος.

2. Ω τι snorkeling, μπαμπά. Έχω κάνει σε πάνω από 40 χώρες, τέτοιο πράγμα δεν έχω ξαναδεί. ΝΑ μια αυτο-μούντζα που δεν έχω βγάλει άδεια κατάδυσης.

3. Ο κόσμος, αξιαγάπητοι, μακάρι να μην αλλάξουν τώρα με την τουριστική έκρηξη.

4. Τα Rocky Islands. Τι θέαμα…

5. Οι παραλίες. Ακόμη κι εγώ δεν κρατιόμουν, που δε με λες και παραλιόπληκτο.

Ακολουθούν φωτό με την υποσημείωση ότι δεν είχα υποβρύχια μηχανή (δεύτερη μούντζα, ΟΡΣΕ να μη μου το χρωστάω) και ότι σε μεγάλο μέρος της εκδρομής την άφησα εκτός δράσης για να μη βραχεί. Παρακαλείται ο σύντροφος που έχει επισκεφθεί το Παλάου σίγουρα πιο επισταμένως κι έχει και φωτογραφίες της προκοπής να συμμετάσχει χωρίς να ντρέπεται. Θα καταφύγω και στο να ξεσηκώσω φωτό κι από το ίντερνετ παρότι δεν μου αρέσει ως τακτική συγγραφής ιστοριών, αλλά είναι κρίμα ο αναγνώστης να μην έχει οπτική επαφή με ΤΕΤΟΙΟ θαύμα της φύσεως όπως είναι το Παλάου.

Αν είχατε καμιά απορία για το πώς είναι ένα δωμάτιο των 65$ στο Παλάου. Και όχι, φτηνότερα δεν παίζουν. Οι δε Γιαπωνέζοι μου είπαν πως του χρόνου δε θα πηγαίνουν τουρίστες διότι οι Κινέζοι έχουν προκλείσει ΟΛΑ τα δωμάτια. Ναι, όλα. Και θα χτίσουν και 4 ξενοδοχεία ακόμη διότι δεν υπάρχει χωρητικότητα. Φέτος ξεκίνησαν να πηγαίνουν-πιλοτικά- ξετρελάθηκαν και θα γίνει χαμός του χρόνου.

Ε άμα πας να σηκώσεις λεφτά (δολάρια έχουν στο Παλάου) και το ΑΤΜ σου λέει "Αλόχα", ξεκινάει καλά το πράγμα. Στη Χαβάη δε μου έλεγαν Αλόχα τα ΑΤΜ πάντως.

Οι δύο συνοδοί της εκδρομής. Ο αριστερά τροφαντούλης μασούσε όλη τη μέρα betelnut, με αποτέλεσμα να μην έχει σχεδόν κανένα δόντι, ενώ ο δεξιά είναι δευτεραθλητής "μικρονησιακών αγώνων" στην άρση βαρών. Τέσσερα κρατίδια συμμετέχουν όλα κι όλα, αν είχατε απορία. Εξαιρετικά παιδιά και οι δύο.

Φεύγοντας από το λιμάνι εκκίνησης.

Λίγο να βγει ο ήλιος, αλλάζει το χρώμα στο νερό.

Το οποίον σε κάποιο σημείο αλλάζει επειδή φτάνεις στο Milky Way, ο βυθός του οποίου έχει μια περίεργη λευκή ουσία με την οποία πασαλοίβονται όλοι.

Ο εκπληκτικά ευγενής Γιαπωνέζος ξεναγός.

Ντάξει, όλοι πασαλοίβονται, αλλά το χάιλάιτ είναι τα νερά.

Μετά διαλέγεις σε ποιο νησάκι θέλεις να αράξεις...

Πρωινό δεν πρόλαβα να φάω, αλλά αγαπάμε bento boxes για μεσημεριανό.

Πριν το ξεχάσω, βουαλά και το σάιτ των ΕΥΓΕΝΕΣΤΑΤΩΝ ανθρώπων που μου έστειλαν καμιά δεκαριά προτάσεις με το πού να ψάξω για εκδρομή παρότι γνώριζαν ότι δε θα αγόραζα από αυτούς:
http://www.samstours.com/palau-tours/rock-island-tours

Και μερικές φωτό από το ίντερνετ (άντε ρε Αντώνη, ακόμη; ) που δείχνουν τα δύο πραγματικά χάιλάιτς από τα οποία δεν έχω καμία φωτογραφία: τη Λίμνη με τις μέδουσες και τα Rock Islands.

H πρώτη είναι μια λίμνη...με μέδουσες (γουάου, ανέλπιστο). Οι οποίες μέδουσες επειδή στη λίμνη δεν υπάρχει είδος που να τις απειλεί, δεν έχουν δηλητήριο και μπορείς να τις ακουμπήσεις, να τις τρυπήσεις, να τις βάλεις στη μούρη σου, αλλά βασικά είναι φοβερό το θέαμα του να κάνεις snorkelling σε τέτοιο τοπίο και να βλέπεις χιλιάδες μέδουσες από κάτω σου, από πάνω σου και.. πάνω σου.

Για το snorkelling δεν έχω λόγια. Ίσως να έχει φωτό ο κύριος Αντώνης. Πολύ απλά όσοι έχετε πάει σε Ερυθρές Θάλασσες, Ινδονησίες, Τανζανίες, Παναμάδες και Καραϊβικές ξεχάστε ό,τι έχετε δει. Εγώ τουλάχιστον αδυνατώ να κάνω σύγκριση.

Αυτό εκεί δεξιά από το νησί είναι ένα sandbar.

Στο οποίο πήγαμε.

Ο καπετάνιος εξακολουθούσε να μασάει και να φτύνει betelnut. Απίστευτο πράγμα, νέοι άνθρωποι και να μην έχουν δόντια από αυτή την αηδία. Το δοκίμασα στη Μικρονησία (όπου είναι ακόμη χειρότερη η κατάσταση), απαράδεκτη γεύση.

Η τεχνητή "λεωφόρος" στη θάλασσα ονομάζεται "γερμανικό τούνελ" και αποτελεί κληροδότημα των Γερμανών από το Β'Παγκόσμιο όπου στον Ειρηνικό έγινε ένας μικρός χαμός.

Έχει και ωραία σπιτάκια στο Παλάου.

"Δεμένα" καβούρια, διαλέγεις όποιο θες και στο μαγειρεύουν.

Άμα θες τρως και νυχτερίδα.

Ψαράκι, τσαγάκι με πάγο και ρυζάκι με καρύδα. Γιατί στην Κούβα δε βάζει κανείς καρύδα στο ρύζι, δε θα το καταλάβω ποτέ.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9: ΜΙΚΡΟΝΗΣΙΑ


Γιατί: Όταν, πριν από κάποια χρόνια, έψαχνα να βρω τι αρχαία έχει στην Ωκεανία, με έκπληξη έπεσα πάνω στα Ομόσπονδα Κράτη της Μικρονησία (Federated States of Micronesia, θα τη λέω Μικρονησία από εδώ και πέρα). Όχι ότι έχει κανένα Μάτσου Πίτσου ή τα θαύματα της Νήσου του Πάσχα, αλλά αν μη τι άλλο ένα –χοντρό- ενδιαφέρον το παρουσίαζε. Ψάχνοντας και πέρυσι είδα ότι εκτός αυτού διαθέτει απομονωμένη κουλτούρα και ενδιαφέρουσα φύση, αλλά είναι εξαιρετικά δύσκολο/ακριβό να φτάσει κανείς. Πετάει μόνο μια αεροπορική (United) από Χαβάη και Γκουάμ, ενώ και οι εσωτερικές πτήσεις –που είναι υποχρεωτικές, δεν υπάρχει εναλλακτική- με την ίδια εταιρεία γίνονται και με τιμές απάνθρωπες, από την ώρα που το πακέτο που προσέφερε η έταιρη αμερικάνικη αεροπορική μας αποχαιρέτισε με τη συγχώνευσή της με τη United. Μιας που είναι στο ίδιο πρόγραμμα μιλίων με την aegean και απαιτούνται γελοιωδώς λίγα μίλια, άρα είναι πραγματικό bargain να χρησιμοποιήσεις τα μίλια σου εκεί, είχα ένα έξτρα κίνητρο. Ήθελα να βάλω στην ταξιδάρα μου μια ασυνήθιστη, μακρινή χώρα με αρχαία, ε τη βρήκα!

Πού: Τα νησιά της χώρας χωρίζονται σε 4 ομάδες, κάθε μια εκ των οποίων έχει ένα… κεφαλονήσι: Yap, Ponphei, Chuuk και Κosrae. Πήγα σε όλα πλην Chuuk, όπου οι πληροφορίες περί επιθετικότητας των κατοίκων και εγκληματικότητας δεν με ενθουσίασαν ακριβώς.

Πώς κινήθηκα: Από το ένα νησί στο άλλο με τη United. Εντός νησιών, με δεδομένο ότι δεν υπάρχει συγκοινωνία πουθενά και δεν ξέρω να οδηγώ, με ωτοστόπ κυρίως και σε δυο περιπτώσεις νοίκιασα αυτοκίνητο με άλλους.

Τι μου άρεσε: Οι άνθρωποι, απλά φανταστικοί. Η φύση ασυναγώνιστη, τα αρχαία ενδιαφέροντα, η ησυχία/ασφάλεια/γαλήνη που επικρατεί παντού, η ιστορία, ο καιρός, η παντελής έλλειψη τουρισμού, που όλοι μιλάνε Αγγλικά.

Τι δε μου άρεσε: Οι τιμές! Φωτιά και λάβρα, με το φτηνότερο δωμάτιο να ξεκινάει στα 65$. Η έλλειψη ίντερνετ, τα εξωφρενικά επιθετικά σκυλιά, η δυσκολία μετάβασης στα outer islands που πρέπει να είναι και όλα τα λεφτά από πολιτιστικής άποψης, οι παραλίες.

Απρόοπτα: Ακυρώθηκε η πτήση προς Χαβάη λόγω του τυφώνα στο Βανουάτου, ευτυχώς μου κάλυψε τα έξοδα η ταξιδιωτική ασφάλεια και μετά διαπίστωσα…πως είχα υπολογίσει λάθος την ημερομηνία άφιξης στη Χαβάη έτσι κι αλλιώς, αφού παρότι πετάς προς τα ανατολικά, από κάποιο σημείο κι έπειτα… πας μια μέρα πίσω! Το όλο σκηνικό με τα σαλάχια στη Yap ήταν απρογραμμάτιστο, η συνάντηση με τους δυο απίθανους τύπους στην Pohnpei ήταν από τα πιο ευχάριστα απρόοπτα σε όλο το ταξίδι, η επίθεση από τα σκυλιά αποφεύχθηκε εγκαίρως (δυστυχώς δεν μπορώ να πω το ίδιο για τον καημένο το Σουηδό) και για κερασάκι στην τούρτα είχαμε μια εκκλησιαστική εμπειρία α λα Χάρλεμ.

Τι έκανα σωστά: Το ότι επισκέφθηκα τη χώρα as such ήταν σωστότατο ανεξαρτήτως κόστους, καλή εποχή διάλεξα και δεν πνίγηκα στις βροχές, μάλλον σωστή επιλογή να “κοπεί” το Chuuk από τα 4 νησιά, σωστή η διάρκεια διαμονής σε κάθε νησί, στο βαθμό του δυνατού ήμουν και οικονομικός, γνώρισα πολύ ωραίο κόσμο.

Τι έκανα λάθος: Λάθος μεγάλο ο υπολογισμός της παλίρροιας στο Nan Madol, ακόμη πιο τραγικό ότι έχασα τη Yap day, αυτά δε χάνονται. Είπαμε βέβαια, το ότι κάνεις ένα ταξίδι χύμα σημαίνει ότι θα έχεις και απώλειες, με αντάλλαγμα την πλήρη ελευθερία. Αν ήταν να κάνω κρατήσεις καταλυμάτων από πριν, να έχω “κλειδωμένες” ημερομηνίες και να είναι το ταξίδι προκάτ, θα έχανα σε ελευθερία κινήσεων.

Απωθημένα: Yap day και outer islands. Και όταν επιστρέψω, να έχω άδεια κατάδυσης.

Θα ξαναπάω; Δύσκολο λόγω απόστασης, κόστους και του ότι αν ξαναπάω στην Ωκεανία έχει κι άλλα μέρη να δω. Αλλά αν υπάρξει η ευκαιρία, αμέ. Παράδεισος. Εκπληκτικό το ότι υπάρχουν ακόμη τέτοια μέρη στον πλανήτη και μάλιστα χωρίς πάνω από 3-4 τουρίστες κάθε φορά.

Αξιολόγηση:

· Φύση: 9 Φανταστικά τοπία, τρομερός βυθός ακόμη και για μένα τον snorkeler, ωραία τρεκ, παρθένα δάση. Αυτό το Κοσράε δεν ξέρω από ποιον πίνακα βγήκε. Όνειρο.

· Αρχαιολογία: 6 Θα τα γράψω και στο κομμάτι με τις φωτογραφίες, αλλά δεν με απογοήτευσε η χώρα, επειδή πήγα με ελπίδες και όχι με προσδοκίες. Κάποια μνημεία, όπως το Nan Madol, ήταν πολύ εντυπωσιακά, σε άλλα όλα τα λεφτά ήταν το ταξίδι και σε άλλες περιπτώσεις ένωθες είτε Ιντιάνα Τζόουνς είτε μια ελαφρά απογοήτευση (stone money). Το 6 το παίρνει με το σπαθί της η χώρα.

· Αρχιτεκτονική: 2 Λίγα πράγματα, μερικές παραδοσιακές καλύβες, κάποια αραιά σπιτάκια με τις αυλές τους και τα υπόλοιπα βαρετές αλλά τουλάχιστον χαμηλές κατασκευές.

· Άνθρωποι: 10 Καταπληκτικοί. Άνθρωποι που σε παίρνουν για ωτοστόπ με την μία και σταματάνε το αυτοκίνητο… για να αγοράσουν και να σου προσφέρουν φρούτα. Πράοι, συμπαθητικοί, ενδιαφέροντες, ομιλητικοί, φιλόξενοι, αξιαγάπητοι. Πραγματικά λόγος για να πάει κανείς στη χώρα.

· Κόστος: 1 Πανάκριβα όλα. Ακριβά για να φτάσεις, ακριβά να μετακινηθείς εντός της χώρας, πανάκριβα τα καταλύματα, ακόμη και οι δραστηριότητες και το ίντερνετ ακριβό. Αναλογικά το φαγητό κάπως φτηνότερο, αλλά η χώρα είναι απλά πανάκριβη.

· Ασφάλεια: 8 Κανονικά θα έπρεπε να πάρει 10, αλλά της κόβω δυο πόντους επειδή στο Chuuk άκουσα από διάφορους πως λόγω εγκληματικότητας ούτε να βγεις από το ξενοδοχείο δεν μπορείς και επειδή σε αρκετά νησιά (ειδικά στην Πονπέι) ο κίνδυνος από τις αγέλες των άγριων σκύλων είναι πραγματικά υπαρκτός, για περισσότερες πληροφορίες ρωτήστε τον Μπέρτελ, που τον πέτυχα στο αεροπλάνο στη νησιά Μάρσαλ με το πόδι του κατακρεουργημένο από τις δαγκωματιές, ενώ κι εγώ ευτυχώς άκουσα τις συμβουλές… όλων, κυκλοφορούσα με ένα παλούκι και πέτρες και τη γλίτωσα.

· Μοναδικότητα: 6 Χμ. Περίεργη κατηγορία για τη Μικρονησία. Υπό μια έννοια είναι μια κλασική κοινωνία Ωκεανίας, από την άλλη έχει ένα φοβερά ανάμικτο DNA Ισπανών, Πολυνήσιων, Αμερικανών, Γιαπωνέζων και Κινέζων, συν αρχαιολογία από τις λίγες στην ήπειρο. Νομίζω το 6 είναι δίκαιο.

· Αυθεντικότητα: 8 Στο πρώτο νησί απογοητεύτηκα, στο δεύτερο γοητεύτηκα, στο τρίτο ενθουσιάστηκα, κι αν είχα πάει λίγες μέρες νωρίτερα και είχα πετύχει και τη Yap day, μάλλον θα είχε και υψηλότερο βαθμό. Έντονα αμερικανοποιημένη κοινωνία, αλλά ταυτόχρονα λόγω απομόνωσης πολύ παραδοσιακή και… ξεχασμένη. Ίσως να είμαι υπερβολικά επιεικής με το 8…αλλά τους αγαπώ, τι να κάνω.

· Φαγητό: 4 Ε, δεν παίρνει και κανένα βραβείο, ακόμη και στα “καλά” ξενοδοχεία. Για το βαθμό απομόνωσης πάλι καλά (στο Κιριμπάτι τρώνε αρλούμπες κάθε μέρα), αλλά θα μπορούσε και καλύτερα. Δεν πιάνει τη βάση.

· Ποικιλία: 6 Για τόσο μικρή χώρα, έχει πολλά να κάνεις: αρχαία, φύση, ιστορία παλιά και σύγχρονη (π.χ. για τους λάτρεις του Δευτέρου Παγκοσμίου έχει πράγμα), ολίγες παραλίες, πολύ diving και καλά τρεκ, συν δραστηριότητες και μια ενδιαφέρουσα κοινωνία. Δεν είναι για να μείνεις και κανένα μήνα, εκτός κι αν πας στα εξώτερα νησιά, οπότε το μήνα το θες… μόνο και μόνο μέχρι να γυρίσει το πλοίο. Αξιοπρεπής η ποικιλία της στο 6.

ΣΥΝΟΛΟΝ: Έλαβον 60 και βρίσκεται στην 54η θέση, λίγο πιο κάτω από τη μέση της λίστας. Αξιοπρεπέστατη βαθμολογία, δε φταίνε αυτοί που είναι πανάκριβοι, με κόστος γύρω στο 6 θα ήταν στην πρώτη 40άδα.

Προσγειώθηκα πολύ αργά το βράδυ (γενικά στην Ωκεανία αυτό με τα ωράρια των πτήσεων είναι μεγάλο θέμα), βρήκα έναν τυπά στο αεροδ΄ρόμιο που με πήγε σε ένα από τα ελάχιστα καταλύματα που διαθέτει το νησί της Yap, ευτυχώς σχετικά οικονομικό (45$, το φτηνότερο στο νησί) κι έπσεα ξερός για ύπνο. Το άλλο πρωί που ξύπνησα ήταν Κυραική, ερημιά παντού. Δεν υήρχε άνθρωπος να ρωτήσω πού είναι το κέντρο της πόλης. Τελικά έμαθα... ότι ΑΥΤΟ είναι το κέντρο της πόλης. Που δεν είναι πόλη αλλά ένα σύνολο σπιτιών ατάκτως διεσπαρμένα σε ένα εντελώς χαλαρό "αστικό ιστό".

Ένα από τα αξιοθέατα της Yap είναι τα stone money, τεράστιες πέτρες που χρησιμοποιούνταν ως μοναδες ανταλλαγής, ειδικά για οικόπεδα και προϊόντα μεγάλης αξίας. Περπατώντας, ακολουθώντας έναν...πρωτότυπο οδηγό που είχα αγοράσει στο διαδίκτυο κάτι χρόνια πριν, έφτασα στο πιο κοντινό "χωριό" στην πρωτεύουσα, όπου υπάρχει μια"τράπεζα" πέτρινου χρήματος. Περιέργως οι πέτρες μέχρι σήμερα αποτελούν και χρησιμοποιούνται ως τίτλοι ιδιοκτησίας, όλοι γνωρίζουν σε ποιον ανήκει ποια. Έχουν πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία, το "νομισματοκοποείο" μάλιστα βρισκόταν στο...Παλάου και τα πέτρινα θηρία μεταφέρονταν με κανώ επί πολλές ημέρες... Για όποιον θέλει να μάθει περισσότερα: Rai stones - Wikipedia

Σε ένα από τα παραδοσιακά δημόσια κτίρια υπήρχε θυροκολλημένο το εξής έγγραφο, που δίνει μια ιδέα περί της τοπικής γλώσσας (που διαφέρει εντελώς από τα άλλα νησιωτικά συμπλέγματα της χώρας, κάθε νησί έχει τη δική του):

Φυσικά χάθηκα.

Αλλά ωραία ήταν. Και πάνω που άρχισα να αναρωτιέμαι αν ζει κανείς σε αυτό το νησί, έπεσα σε ένα πιτσιρικά που με πήγε μέχρι το σόι του, όπου βρέθηκε μια κυρία που καταλάβαινε Αγγλικά και μου έδωσε την κόρη της για να με πάει πίσω στην "πρωτεύουσα". Τα μονοπάτια πανέμορφα.

Παντού στο οδόστρωμα βλέπει κανείς φτυσιές από betelnut... το οποίο μασάνε φανατικά οι ντόπιοι , όπως και σε άλλες χώρες τις περιοχής, πραγματική πληγή, ειδικά για τα δόντια τους:Areca nut - Wikipedia

Τα περισσότερα κτίσματα πια είναι σχετικά μοντέρνα, αλλά υπάρχουν και παραδοσιακές κατασκευές.

Υπάρχει κι ένα ξενοδοχείο με ειδικότητα στο diving, του οποίου το αξιοπρεπέστατο εστιατόριο είναι αυτό το πλοίο.

Ο κύριος που με φιλοξενούσε μου είχε πει ότι εκκλησιάζεται σε μια τοπική εκκλησία. Καθώς την έψαχνα (μπας και δω πού διάολο έχουν πάει όλοι), έπεσα σε έναν -προφανώς τουρίστα- με μπλουζάκι Κούβας. Πιάσαμε κουβέντα, προέκυψε πως εiναι Γερμανός diver, επέμενε να πάω μαζί τους την επομένη για diving, του είπα πως δεν έχω κάνει ποτέ μου και πολύ ευγενικά μου είπε πως θα μιλούσε με τον dive master και "σίγουρα" κανείς δε θα είχε αντίρρηση να πήγαινα μαζί τους και θα μου έβρισκαν ένα snorkelling post προκειμένου να βουτήξω και να δω αυτό για το οποίο πάει ο κόσμος στη Yap: τα manta rays. Λες;

Στο δρόμο για την εκκλησία είχε και ωραία πουλάκια, στο σούρουπο.

H "εκκλησία" ήταν ένα διαμέρισμα στο δεύτερο όροφο ενός απομονωμένου κτιρίου, στον πρώτο όρο του οποίου πωλούνταν καλάμια για ψάρεμα και γατοτροφές. Ο πάστορας ήτα ένας υπερνθουσιώδης τροφαντούλης που είχε και σλάιντς με τους στίχους των θρησκευτικών ύμνων, μια κιμπορτνίστρια που χτυπιόταν, κι ένα κοινό 20-25 πιστών που χοροπηδούσαν πάνω-κάτω ψέλνοντας στα Αγγλικά, οπότε ήταν εύκολο να συμμετάσχω κι εγώ. Ωραία μουσικούλα, εξαιρετική ατμόσφαιρα. Ελλείψει ροκάδικου, ωραίος τρόπος να περασεις ένα απόγευμα στη Yap.

Ακριβό το φαγητό στη Yap, τι ευρώ κατρακυλούσε, δεν είχα ιδέα τι θα πλήρωνα την επομένη για το snorkelling, οπότε βρήκα ένα μαγαζάκι που πουλούσε στιγμιαίες σούπες και πήρα μια για το διαμερισματάκι μου, που είχε και κανάτα για ζεστό νερό. Το μπάτζετ ειχε εκτροχιαστεί και αποφάσισα να κάνω οικονομία από το φαγητό: 2 εστιατόρια, 1 φαγητο σούπερ μάρκετ από εδώ και πέρα...

Tην επομένη, πήγα στο ξενοδοχείο των δυτών, με περίμενε ο Γερμανός μαζί με άλλους 6 και τον dive master.ΠΑρότι δεν είχαν προγραμματισμένο snorkelling trip, μου εδωσαν πέδιλα, μάσκες κλπ, ο τυπάς είπε ότι θα με χρεώνε 50$ για όλα (μαζί και το φαγητό) και αφού συμφωνούσαν και οι Γερμανοί θα κάναμε 3 στάσεις σε διαφορετικά snorkelling spots για να απολαύσω κι εγώ το βυθό. Στη διαδρομή οι Γεμρανοί -ευγενέστατοι όπως πάντα- μου εξήγησαν μπόλικα για τον κόσμο του diving, που όσο πιο πολλά μου εξηγούσαν (με απαράμιλλη υπομονή, αγαπάμε Γερμανία), τόσο πιο μεγάλη συναίσθηση αποκτούσα του πόσο άσχετος είμαι περί ενός πολύ σημαντικού τομέα του τουρισμού. Πριν πάω φοβόμουνα ότι το να πάει ένας άσχετος σε εκδρομή ανθρώπων που έχουν κάνει καταδύσεις σε πάνω από 70 χώρες ο καθένας είναι σα να έρχεται άσχετος με το μπάσκετ σε τελικούς πλέι οφ και στη μέση του ματς να σε ρωτάει τι είναι το τρίποντο και η άμυνα ζώνης. Μπα, οι άνθρωποι ήταν ακομπλεξάριστοι, ευγενέστατοι, έπεσαν μαζί μου για snorkelling (ωραίος ο βυθός, όχι Παλάου βέβαια, ούτε Ερυθρά θάλασσα, αλλά ας πούμε σαφώς ανώτερος της Κούβας) και μου είπαν να προσπαθήσω να πάω όσο πιο βαθιά γίνεται μαζί τους για να δούμε τα σαλάχια. Ο δε dive master επέμενε πως με σωστές κινήσεις κάποια από αυτά θα ανέβαιναν σε τέτοια επίπεδα (μη) βάθους που θα μπορούσα να τα αγγίξω κιόλας.

Λοιπον για να μην τα πολυλογώ, η όλη εμπειρία ήταν ΑΠΙΣΤΕΥΤΗ. Τεράστια σαλάχια -το μεγαλύτερο εκ των οποίων σύμφωνα με τους άλλους έφτανε τα 9 μέτρα- να περνάνε από πάνω, δίπλα, κάτω μου, το ένα κυριολεκτικά ξύστηκε πάνω μου, εκπληκτική αίσθηση. Δυστυχώς φωτό δεν έχω... Το συγκεκριμένο σημείο είναι cleaning station, πηγαίνουν δηλαδή εκεί σαλάχια για να "καθαριστούν" επομένως είναι σχεδόν 100% σίγουρο ότι θα τα δεις και το συναίσθημα δεν περιγράφεται.

Ο δε καπετάνιος του πλοίου μεγάλη μορφή, εννοείται πως μασούσε betelnut ασταμάτητα, το οποίο και δοκίμασα. Αν η λεπτοσπίρωση έχει γεύση, αυτή είναι.

Στιλάτα καπελάκια από τους Γερμαναράδες...

Πέρασα από το ταχυδρομείο να στείλω μια κάρτα και διαπίστωσα ότι οι εξαιρετικά φιλικές σχέσεις της Μικρονησίας με τις ΗΠΑ δεν περιρίζονται μόνο στην αποστολή στρατού σε Αφγανιστάν, Ιράκ κλπ, αλλά είναι κολλητική και αντιτρομοκρατική υστερία. Αν δω πάντως κανέναν της ISIS στη... Yap να ξέρω πού να πάρω τηλέφωνο.

Ε μετά δικαιούμουν κι ένα ανθρώπινο γεύμα.

Δύο σούπερ μάρκετ διαθέτει η πόλη και η ποικιλία μικρή, αλλά σαφώς περισσότερα πράγματα από όσα βρίσκεις στο μεγαλύτερο της Κούβας.

Την άλλη μέρα βρήκαμε ένα τυπάκο στο δρόμο και τον χαρτηλικώσαμε με τους Γερμανούς για να κάνουμε το γύρο του νησιού. Ένας εξ αυτών-Πολωνικής καταγωγής, δραπέτευσε επί ανατολικού μπλοκ- είχε φέρει και μια κάμερα-θηρίο μαζί του.

Τράπεζες πέτρινου χρήματος πάντως είδαμε μπόλικες. Μερικά από τα νομσίματα είναι απλά τεράστια.

Και άλλα απλά κείτονται δίπλα στα σπίτια των ντόπιων.

Ως θέατρο του Β'Παγκοσμίου πολέμου, η Yap διαθέτει πλήθος πεσμένων αεροπλάνων. Εκτός από τα πολεμικά, υπάρχουν και τα συντρίμια ενός της πολιτικής αεροπορίας. Όρεξη να' χεις να περπατάς στο δάσος.

Φτάσαμε μέχρι την άλλη άκρη του νησιού, όπου υπάρχει μια μικρή κοινότητα και μια μέτρια παραλία.

Ο Πολωνός είχε φτάσει στο νησί πολλές μέρες πριν και πρόλαβε τους εορτασμους για τη Yap day. Είδα το βίντεο και ζήλεψα, μιλάμε για πολύ φολκλόρ στο οποίο συμμετέχει όλο το νησί:https://www.google.com.cu/search?q=...oTCJTw_v3u58YCFYkNkgod7_MHqw&biw=1024&bih=475

E κι ένα σούσι το βράδυ δεν ήταν κακή ιδέα.

Γενικά από τη Yap έφυγα ελαφρώς απογοητευμένος. Από κουλτούρα λίγα πράγματα, η φύση πολύ μέτρια, τα stone money δε δικαιολογούσαν τη μετάβαση σε τόσο ακριβό προορισμό κι αν δεν ήταν η φάση (από σπόντα) με τα σαλάχια θα ήταν μάλλον ατυχής επιλογή η Yap. Φοβήθηκα μήπως και τα δύο επόμενα νησιά είναι απογοητεύσεις, μήπως τελικώς το μόνο που αξίζει τον κόπο είναι τα outer islands για τα οποία περνάει φέρυ μια φορά το μήνα και χρειάζεσαι και άδεια εκ των προτέρων (τρέχα γύρευε δηλαδή). Ευτυχώς διαψεύστηκα, πανηγυρικά κιόλας...

Προσγειώθηκα επιτέλους για μια φορά σε αυτό το ταξιδι σε ανθρώπινη ώρα στην Πονπέι. Ως συνήθως "χώθηκα" στο τράνσφερ ενός συμπαθούς Σουηδού καθηγητή ονόματι Μπέρτελ (ήταν ο μόνος ξένος στην πτήση από τους άλλους... έξι επιβαίνοντες) και οι κυρίες που τον υποδέχθηκαν με πήγαν στο ξενοδοχειάκι που είχε κλείσει, που μου φάνηκε ακριβό για 95$. Συμφωνήσαμε να πάω να βρω εγώ κάτι πιο κοντινό στις δυνατότητές μου και μετά να πάμε στο τουριστικό γραφείο για να δούμε πώς θα πάμε την επομένη στο Nan Madol. Όσο έψαχνα για δωμάτιο, περπάτησα την όχι τεράστια πόλη της Πονπέι, που σε κάποια σημεία της προσφέρει ωραία θέα, ενώ είναι εμφανές ότι μιλάμε για βλάστηση πολύ πιο πρασινη -και υγρή- από τη Yap.

Βρήκα κατάλυμα, μάταια ψάχναμε για ενοικίαση αυτοκινήτου, αλλά χάρη στη βόλτα αυτή πέσαμε πάνω στον Ισπανικό Τοίχο, ένα από τα λίγα απομεινάρια της ισπανικής αποικιοκρατίας στο νησί, όπως και μια μάλλον στοιχειωμένη εκκλησία.

Καταλήξαμε στο τουριστικό γραφείο, όπου μια καταπληκτική κυρία μας έδωσε συμβουλές για το πού να βρούμε αμάξι, πού να πάμε και με βομβάρδισε με ερωτήσεις για την Κούβα και την Ελλάδα. Τελικώς βρήκαμε αμάξι μέσω μιας...γνωστής της, σε καλή τιμή, αλλά η αποκάλυψη ήταν ο τρίτος... ξένος που βρισκόταν στο νησί, ένας Ολλανδός ονόματι Γιαν, κι αυτός γύρω στα 65, όπως και ο Μπέρτελ. Σε αντίθεση με το Σουηδό, ως κλασικός Ολλανδός, ο Γιαν ήταν πολύ πιο εκφραστικός και γρήγορα μάθαμε πως είναι πρώην πρωταθλητής άρσης βαρών στην Ολλανδία με συμμετοχή σε διεθνείς διοργανώσεις, πως έμεινε άνεργος στα 45 του λόγω ατυχήματος και δούλεψε σκουπιδιάρης, αλλά αυτό δεν τον πτόησε κι έχει καταφέρει να ταξιδέψει σε... 178 χώρες. Βρισκόταν στη Μικρονησία επισκεπτόμενος μια από τις τελευταίες που του είχε απομείνει, ενώ θα κατευθυνόταν σε άλλες δύο. Φυσικά συμφωνήσαμε να πάμε και οι τρεις στο Nan Madol, είχε πολύ ωραίες ιστορίες να μοιρασετί και διάθεση να μάθει για το δικό μου ταξίδι.

Τον αποχαιρετίσαμε και πήγαμε προς τα ξεοδοχεία μας. Στο δρόμο ρώτησα το Μπέρτελ σε πόσες χώρες έχει ταξιδέψει αυτός. Η απάντηση ήταν σοκαριστική: 186... και από τις 6 που του έλειπαν τις 5 θα τις επισκεπτόταν σε αυτό το ταξίδι, με την τελευταία να είναι η... Μάλτα. Την επόμενη μέρα βρεθήκαμε, ενημέρωσα το Γιαν ότι στο αυτοκίνητο που βρισκόταν δεν ήταν ο πιο ταξιδεμένος και εν τέλει αποδείχθηκε ότι και οι δύο αποτελούν μέλη μιας ιστοσελίδας με θέμα τους πιο ταξιδεμένους ανθρώπους στον κόσμο, στην οποία πρωταθλητής είναι ένας Έλληνας, ο κύριος Μπίζας. Ο πέρτελ δε φαινόταν να πολυνοιάζεται για... το ρεκόρ του, ο Γιαν από την άλλη το έχει βάλει στόχο ζωής να πάει κυριολεκτικά παντού (στη συγκεκριμένη σιτοσελίδα κάθονται και μετράνε μέχρι σε πόσες επαρχίες της Κίνας ή της Βραζιλίας έχει πάει ο καθένας...χαρά στο κουράγιο τους), ενώ οι ιστορίες και των δύο ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρουσες. Και δε μιλάω μόνο για τις ιστορίες από τα ταξίδια τους, αλλά την ιστορία της ζωής τους γενικώς. Σε χώρες σαν τη Μικρονησία λογικό είναι να συναντάς πολυταξιδεμένους και ήταν τιμή μου που τους γνώρισα και τους δύο για να μάθω πώς είναι να γίνεσαι από πρωταθλητής άστεγος και στη συνέχεια πολυταξιδεμένος ή πώς είναι από τροφική δηλητηρίαση στο Κότα Κιναμπάλου να χάνεις το 80% του εντέρου σου, να μη γνωρίζεις αν θα επιζήσεις και να παντρεύεσαι τη γιαπωνέζα νοσοκόμα που σου σώζει τη ζωή. Μη σας πλημμυρίσω με τις ιστορίες αυτών των δύο όμως, διότι και το δικό μας μυαλό πρωταρχικά, πέραν του να γνωριστούμε, ήταν στο να πάμε στο αντικείμενο του πόθου... Τον αρχαιολογικό χώρο του Nan Madol.

H διαδρομή καταπράσινη, δυστυχώς με ολίγη βροχή, αλλά από σηματοδότηση γιοκ. Τελικά βρήκαμε ένα καρόδρομο (να σημειωθεί ότι οδηγούσε ο Μπέρτελ που είχε να οδηγήσει πάνω από 10 χρόνια, αφού ούτε εγώ ούτε ο Γιαν γνωρίζουμε οδήγηση) που οδηγούσε σε...αυτό:

Δηλαδή σε μια μυστηριώδη άδεια ξύλινη καρέκλα, στο σημείο από όπου υποτίθεται ότι θα παίρναμε τη βάρκα που οδηγεί στο Nan Madol. Παραδίπλα υπήρχε ένα σπίτι, από το οποίο ακουγόταν μουσική, αλλά κανείς δεν εμφανίστηκε. Οι άλλοι δύο είπαν να κάνουμε αναστροφή και να φύγουμε, εγώ δεν ήθελα να φύγω χωρίς να διαπιστώσω αν υπάρχει κανένας φιλικός ντόπιος, οπότε πήδηξα το φράχτη, σκαρφάλωσα ένα τοίχο, μπήκα από το παράθυρο και έφυγα τρέχοντας γρηγορότερα από ποτέ όταν είδα δυο μαντρόσκυλα να με παίρνουν στο κυνήγι. Τουλάχιστον τα γαβγίσματά τους έκανανα μια κοπελίτσα που θήλαζε ένα μωρό να βγει από...το δάσος, για να μας πληροφορήσει πως ο βαρκάρης δεν ήταν εκεί και μάλλον δε θα ερχόταν, μας υπέδειξε όμως ένα "δρόμο" από τον οποίο θα φτάναμε χερσαίως...σχεδόν τουλάχιστον, στον αρχαιολογικό χώρο. Ιδού ο δρόμος:

...στο τέρμα του οποίου υπήρχε άλλο ένα μισοδιαλυμένο σπίτι, ο ιδιοκτήτης του οποίου είναι ο κύριος στις οικογενειακές εκτάσεις του οποίου βρίσκεται ο -τεράστιος- αρχαιολογικός χώρος. Μας ζήτησε τα 3$ που μας είχε πει η κυρία των τουριστικών πληροφοριών πως θα μας χρέωνε και μας πήγε από ένα φανταστικό μονοπάτι:

Απέναντί μας, μετά από 10' περπατήματος, επιτέλους το πρώτο από τα άπειρα κτίρια της πόλης του Nan Madol.

Γνωρίζαμε πως αν επιλέγαμε να πάμε από το αγρόκτημα του κυρίου, θα έπρεπε να περάσουμε από ένα σημείο με μπόλικο νερό. Με την παλίρροια να είναι χαμηλή, αποδείχθηκε πολύ πιο εύκολο από το αναμενόμενο.

Ναι, είχα ΚΑΙ ομπρέλα. Και ναι, ήμουν πανευτυχής να είμαι τόσο κοντά σε έναν από τους βασικότερους λόγους του ταξιδιού. Έως χαζοχαρούμενος.

Οι κοτρώνες στο ποτάμι δεν πτόησαν ούτε τον Γιαν, των άπειρων εγχειρήσεων.

Μετά από τέτοια εισαγωγή θα περιμένει κανείς αναγνώστης να δει το Μάτσου Πίτσου ή το Τικάλ. Ε, όχι. Δεν είναι τόσο το οπτικό θέμα, αλλά η ιστορία, το μυστήριο και η έκταση του μέρους. Για περισσότερες πληροφορίες, τα λέει καλύτερα η βιβλιοθήκη της Βίκυς:Nan Madol - Wikipedia

Φυλακή ή δωμάτιο τιμωρίας.

Σκαλισμένες πέτρες με τέτοιο τρόπο ώστε να βοηθούν στην παρασκευή αυτού του betel nut.

Δε θα επεκταθώ άλλο στα αρχαία διότι έχω συναίσθηση πως δεν προκαλούν τον ίδιο ενθουσιασμό στους περισσότερους (και μερικοί δεν τα θεωρούν καν αρχαία! παρεμπιπτόντως φίλε @Borealisβρήκα...74 μουσεία που φιλοξένησαν αρχαιολογικές εκθέσεις για τους Ίνκας...κανένα μα κανένα που να μη θεωρεί πως δεν πρόκειται για αρχαιολογία), λογικό είναι. Συνεχίσαμε τη βόλτα μας στο νησί.

Γιαν και Μπέρτελ.

Παραδοσιακά κανό.

Στο δρόμο για τον πιο διάσημο από τους καταρράκτες του νησιού, ντόπιοι ξεπετάγονται από το πουθενά.

Μια ντεκαντάνς την έχει το νησί.

Δεν ήταν κακός ο καταρράκτης.

Είχαν κι εκλογές, ιδού ο νικητής.

Δύσκολο πράγμα να βρεις εστιατόριο εκτός της Πόνπεϊ. Τελικώς λίγο έξω από το Παλικίρ βρήκαμε αυτό:

Όπως έλγε κι ο Γιαν: να βγάλουμε μια φωτό και να βάλουμε λεζάντα "μια φωτό, 450+ χώρες".

Φοράω το ίδιο ρολόι από την πέμπτη δημοτικού. Και νόμιζα ότι ήταν παλιό, μέχρι που είδα ότι ο Μπέρτελ έχει ακόμη παλιότερο μοντέλο.

Στην Πονπέι βρίσκεται και η πρωτεύουσα της Μικρονησίας, Παλικίρ.

Kαι το οποίο βασικά έχει κάποια κυβερνητικά κτίρια, κατά τα άλλα είναι χωριό, πολύ μικρότερο από την Κολόνια, που είναι η μεγαλύτερη πόλη της Πονπέι και της χώρας.

Πάντως δεν ξέρω και πολλά κοινοβούλια που να έχουν τέτοια θέα.

Στο Παλικίρ πέσαμε και πάνω σε κάτι συμπαθείς ντόπιους. Οι οποίοι μας συστήθηκαν -ευγενέστατα- ως gangstaz. Ναι...στο Παλικίρ, ό,τι να'ναι.

Εξίσου συμπαθείς και οι ψαράδες.

Τσιπς με γεύση γαρίδας και αστακού. "Κανονικά", π.χ. με μπέικον δεν διέθετε το κατάστημα. Αστακός ή τίποτε, όπως λέμε "Καραμανλής ή τανκς".

Κι άμα φάτε πατατάκια, να πλένετε και τα δόντια σας. Αν και μάλλον για το πρόβλημα με το betelnut το έχουν γράψει.

Ανεβήκαμε και στο βουνό πριν νυχτώσει, καλούτσικη θέα της πρωτεύουσας.

Είπαμε, αυτό με τις ανεξίτηλες κόκκινες ροχάλες είναι μεγάλο θέμα.

Παραδώσαμε και το αμάξι. Η ρεντεκαρού ήταν γύρω στο 1.40, με φούστα μπατίκ, σαγιονάρα μιτσούκο και μασούσε betelnut. Μικρονησία σε αγαπώ.

Θεούληδες.

Και μεις αγαπάμε το νησί μας, αλλά δεν το κάναμε κούρεμα.

Οι ντόπιοι όλοι εξαιρετικοί.

Ήρθε η ώρα και για το τρίτο και τελευταίο νησί, ονόματι Κοσράε.

Του οποίου η γλώσσα είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα.

Ως συνήθως δεν είχα κράτηση, οπότε "κόλλησα" σε έναν Αμερικανό καθηγητή γλωσσολογίας που ζει στην Ιαπωνία και είχε κράτηση σε ένα εξνοδοχείο και πήρα το δωρεάν τράνσφερ. Δεν έχει και πολλές επιλογές καταλυμάτων στο Κοσράε, η συμπαθέστατη Ιταλίδα ιδιοκτήτρια μου έκανε και καλή τιμή, έβρεχε και καταρρακτωδώς, ε το πήρα. Δεν το μετάνιωσα, παράδεισος πραγματικός.

Έξοδος προς το εστιατόριο.

Μόλις καταλάγιασε η βροχή, πήγα μια βολτίτσα μέχρι την πρωτεύουσα Τοφόλ. Καταπράσινο το νησί, όμορφες εικόνες, συζητήσεις με τους εξαιρετικούς ντόπιους που σε παίρνουν ωτοστόπ με τη μία. Ο Γιαν είχε δίκιο που επέμενε να έχω μαζί μου ένα ρόπαλο, όλοι οι ντόπιοι το ίδιο κάνουν, λόγω των αγελών από άγρια σκυλιά τα οποία είναι εξαιρετικά επικίνδυνα.

Παιδάκια τραγουδάνε στην παραλία.

Και το βράδυ, ενώ δειπνούσα κοτοπουλάκι με σάλτσα μάνγκο και καρύδας, γνώρισα τους άλλως "θαμώνες" του ξενοδοχείου. Μια Αμερικανίδα βιολόγο από την Καλιφόρνια που βρισκόταν εκεί για να επιθεωρήσει τα πρωτογενή δάση, έναν υδροβιολόγο με βάση τη Γκουάμ που είχε έρθει για να προχωρήσει στη μελέτη του για τροπικούς βατράχους κι έμαθα ότι και ο Αμερικανός γλωσσολόγος βασικά έκανε στοπόβερ ανάμεσα στη Χαβάη, όπου διατηρεί εξοχικό, και την Ιαπωνία όπου εργάζεται τα τελευταία 30 χρόνια. Γενικά σε αυτές τις κουφές χώρες ή συναντάς κανέναν...γιαν και Μπέρτελ που συμπληρώνει τις χώρες που του λείπουν ή κανέναν επαγγελματία με περίεργη δουλειά. Εξαιρετικά ενδιαφέροντες άνθρωποι όλοι τους, παραξενεύτηκαν λίγο με το ...round the world tour μου και μάλλον σοκαρίστηκαν και με το χαμηλό μπάτζετ με το οποίο τα κατάφερνα. Εμένα δε μου φάνηκε και τόσο χαμηλό, αλλά τέλος πάντων.

Για το άλλο πρωί ο γλωσσολόγος είχε κανονίσει να πάει βόλτα με τον τελευταίο παραδοσιακό storyteller του νησιού να δει τις μανγκρόβιες σε κανό. Ε, πήγα κι εγώ. Τώρα, μαγκρόβιες έχω φάει με το κουτάλι στην Κούβα και δεν μπορώ να πω ότι ενθουσιάστηκα ή είδα κάτι καινούριο, παρότι οι εικόνες ήταν αρκετά όμορφες.

Στο καπάκι είχε κανονίσει να πάει στα αρχαία. Yπάρχουν δύο βασικά σημεία αρχαιολογικού ενδιαφέροντος στο νησί: η αρχαία πόλη της Lelu και τα πιο δύσβατα -και λιγότερο εντυπωσιακά- στο Utwe. Εμείς πήγαμε καταρχήν στα δεύτερα, γνωρίζοντας ότι και μόνο για το τρεκ άξιζε τον κόπο. Ο άνθρωπος που μας περίμενε ήταν ο γιος του τελευταίου story teller. Οπότε εύλογα αναρωτήθηκα "και γιατί δεν συνέχισε το storytelling?". Τον ρώτησα αν αντιπαθεί τόσο τις ιστορίες κι έσκασε στα γέλια.

Πυκνή η βλάστηση, καρα-άξιζε το τρεκ, παρά την αφόρητη ιδρωτίλα λόγω υγρασίας.

Διασχίσαμε έξι φορές το ίδιο ποτάμι, πολλά τα βατραχάκια.

Μετά από μιάμιση ώρα φτάσαμε στην εγκαταλελιμένη πόλη, που μάλλον θρησκευτικό χαρακτήρα είχε. Τα τείχη της καλύπτονται από πυκνή βλάστηση πια. Ήταν τόπος λατρείας μέχρι που ανέλαβαν αυτοί οι ειρηνικοί ιεραπόστολοι που έφτασαν στον Ειρηνικό...

Στο γυρισμό μας έπιασε και βροχή, αλλά κόψαμε αυτοσχέδιες ομπρέλες.

Μετά από μια γεμάτη μέρα, περάσαμε το βράδυ με ιστορίες στην πανέμορφη προβλήτα του ξενοδοχείου. Κανονίσαμε μαζί με τη βιολόγο και το γλωσσολόγο να πάμε -μιας που ήταν Κυριακή- στο πιο απομονωμένο κομμάτι του νησιού, ώστε να παρακολουθήσουμε τους ντόπιους να ψέλνουν.

Η πρόσβαση έγινε με βάρκα με μηχανή από ένα λιμανάκι με καθαρότατα νερά.

Η μικροσκοπική κοινότητα είχε από παραδοσιακές καλύβες μέχρι ψιλομοντέρνα σπιτάκια, πάντα μέσα στη φύση.

Σιγά τα λάχανα, μάπα το καρπούζι. Ή κάτι τέτοιο θέλει να πει ο ποιητής.

Στη Μικρονησία παίρνουν στα πολύ σοβαρά το Χριστιανισμό. Τις Κυραικές δε δουλεύει κανείς και οι εκκλησίες είναι γεμάτες. Μετά από ένα σύντομο διάγγελμα (στα Kosrae ήταν, τα οποία ηχητικώς τουλάχιστον είναι πολύ ενδιαφέροντα), άρχισαν να ψέλνουν. Ειδικά οι γυναίκες, με απίστευτα υψηλούς τόνους, ήταν καταπληκτικές, άξιζε τον κόπο η εμπειρία. Φανταστικές φωνές.

Οι παραλιούλες δεν ήταν άσχημες και ο γλωσσολόγος λύσσαξε να βουτήξει, αλλά οι ντόπιοι που ρωτήσαμε μας είπαν πως είναι αμαρτία να κολυμπάει κανείς Κυριακή, οπότε έμεινε με την όρεξη.

Κάναμε βολτίτσα στο χωριό όπου γνωρίσαμε έναν Αμερικανό που έκανε τη θητεία του εκεί στα Peace Corps, είχε μάθει και την τοπική γλώσσα, ενδιαφέρον παλικάρι. Φάγαμε και τοπικό φαγητό, εξαιρετικά περίεργες γεύσεις, ανήλικη η μαγείρισσα.

... ο πατερας πάλι έπαιζε ψιλοχαλαρά με την κόρη του σε μια αιώρα. Ψαράς είναι, αλλά τις Κυριακές δε δουλεύει. "Θα θυμώσει ο Θεός και δεν κάνει. Τόσα κάνει για μας Αυτός".

Η αρχαία πόλη της Lelu είναι σαφώς εντυπωσιακότερη από τη Menka που επισκέφθηκα την προηγούμενη. Τεράστια τείχη, τάφρος, ταφικά μνημεία και σε μια κατάσταση που νιώθεις Ιντιάνα Τζόουν όταν πηδάς από κτίσμα σε κτίσμα ή βάζεις ξύλα για να περάσεις πάνω από το ποτάμι. Ψυχή δεν υπήρχε μέσα φυσικά, ούτε καν κάποιος φύλακας ή εισπράκτορας.

Ακόμη και οι επεξηγηματικές ταμπέλες δεν ήταν ευανάγνωστες.

Η βόλτα στην πρωτεύουσα όμορφη, αν και μου την έπεσαν αρκετές φορές σκυλιά. Συνήθως έκανα ό,τι μου συνιστούσαν οι ντόπιοι, δηλαδή να κάνω ότι σηκώνω μια πέτρα και έφευγαν. ΣΕ κάποια φάση όμως ήρθε μια αγέλη που δεν καταλάβαινε τίποτε και αποσύρθηκε μόνο όταν έριξα μία γερή στο κεφάλι του alpha male με το ρόπαλο που κουβαλούσα για καλό και κακό.

Τι να πει κανείς για τους ντόπιους, πάντα ευγενείς , χαμογελαστοί, με πήρε ένας κύριος στη σακαράκα του και σταμάτησε σε μια αγορά για να αγοράσει φρούτα και να μου τα προσφέρει όλα. ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΟΙ άνθρωποι. Σαν την Αίγυπτο ένα πράγμα...NOT.

Ωραίο πράγμα να ξυπνάς για πρωινό και να πηγαίνεις για την ομελέτα σου μέσα από τη φύση, με τους ντόπιους να σε καλημερίζουν χαμογελαστά και μ' ένα praise the lord.

Τελευταία μέρα στο νησί... ή έτσι νόμιζα τουλάχιστον. Πήγα στο μουσείο, ένα δωμάτιο όλο κι όλο, αλλά η ουσία της παρουσίασης ήταν ενδιαφέρουσα. Όπως και τα σκίτσα των πρώτων Ευρωπαίων επισκεπτών.

Από κατακτητές άλλο τίποτε το νησία. Πέραν αυτών, οι ντόπιοι έχουν και ρώσικο, πολυνησιακό και κινέζικο αίμα.

Τελικά ειδοποιηθήκαμε από τη United ότι λόγω του τυφώνα στο Βανουάτου η πτήση μας ακυρώθηκε. Άρα μας έμενε άλλη μια μέρα στο Κοσράε. Αποφάσισα να ακολουθήσω το γλωσσολόγο για μπάνιο σε μια παραλία όπου έπεφτες από μια πλατφόρμα και μετά πήγαμε για καγιάκ με ένα ντόπιο που ψάρευε με ένα περίεργο κοντάρι. Έπιασα κουβέντα με έναν ντόπιο που πολέμησε στο Ιράκ κι επέστρεψε με σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα "αλλά τουλάχιστον έτσι τα παιδιά μου θα πάνε πανεπιστήμιο στην Αμερική". Βαρύ το τίμημα, είχε σοβαρά θέματα με τον ύπνο, χρόνιες ημικρανίες και μόνιμη κατάθλιψη. Ο αριθμός των Μικρονήσιων που πηγαίνουν στον αμερικάνικο στρατό είναι εντυπωσιακά υψηλός.

Η έξτρα διαμονή και το γεύμα μου πληρώθηκαν από την ταξιδιωτική μου ασφάλεια, ενώ το τράνσφερ μας το έκανε δώρο η Ιταλίδα, που έδωσε σε μένα και τη βιολόγο κι από ένα αποχαιρετιστήριο λουλουδιασμένο στεφάνι. Το οποίο μύριζε απίστευτα.

Το check in στο αεροδρόμιο γίνεται υπαιθρίως, ανάμεσα σε παιδάκια που κοιτούν απορημένα τους δύο μοναδικούς επιβάτες.

Η μαραθώνια πτήση περιλαμβάνει και στάση στα Marshall Islands απ' ό,τι καταλάβατε.

Αριθμός επιβατών:2
Αριθμός υπαλλήλων στο αεροδρόμιο για να τσεκάρουν αποσκευές: 4
Αριθμός μηχανημάτων για έλεγχο χειραποσκευών: 0

ΤΟΠ-5 Μικρονησίας:
1. Το Nan Madol .
2. Τα σαλάχια στη Yap.
3. H γνωριμία με Γιαν και Μπέρτελ
4. Tα αρχαία στο Lelu.
5. To trek στο Utwe.

Εξαιρετικό μέρος: καταπράσινη φύση, ενδιαφέροντα αρχαία, εξαιρετικοί ντόπιοι. Αξίζει να πάει κανείς στη μέση του πουθενά για το δει; Εξαρτάται νομίζω από το τι προτεραιότητες έχει και πόσο θα του κοστίσει.Με δεδομένο το πόσο κοστίζει η μετάβαση σε χρόνο και χρήμα, μάλλον υπάρχουν πολλές καλύτερες εναλλακτικές. Για μένα που...περνούσα από την περιοχή και είχα μίλια, καρα-άξιζε. Πέρασα εξαιρετικά.

Επόμενη στάση, Χαβάη.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10: ΧΑΒΑΗ


Γιατί: Γιατί εκεί που είχα φτάσει (τέρμα Θεού, Μικρονησία) για να πάω στον επόμενο διακαή στόχο (Βιρμανία) ή θα έπρεπε να ξαναπάρω φαλάγγι όλα τα νησιά (και να ξοδέψω τα μαλλιά ή τα μίλια της κεφαλής μου) ή να πάω στη Χαβάη κι από κει Αυστραλία (με πάμφθηνη πτήση μιας lowcost), για να δω και ολίγον από Αυστραλία που δεν είχα ποτέ. Οπότε το λογικό, φτηνό και πρακτικό ήταν να περάσω από τη Χαβάη κι αυτό έκανα. Ε, είπα να κάτσω 3 μέρες να δω και τίποτε.

Πού: Γνώριζα καλά πως η Χαβάη αποτελείται από διάφορα νησιά, αλλά εγώ είχα χρόνο μόνο για ένα, οπότε έμεινα σε αυτό που προσγειώθηκα, στο Οάχου, έχοντας ως βάση το Waikiki. Τουλάχιστον μπορώ να πω ότι το γύρισα λίγο.

Πώς κινήθηκα: Βασικά με τη δημόσια συγκοινωνία που βολεύει και είναι οικονομικότατη, αλλά πήρα και μια οργανωμένη εκδρομή για το γύρο του νησιού.

Τι μου άρεσε: Τα εξαιρετικά μουσεία, το ότι έβρισκα υγιεινή τροφή παντού, το PearlHarbor, η δημόσια συγκοινωνία, η ευγένεια των πάντων, ορισμένα τοπία.

Τι δεν μου άρεσε: Πανάκριβη η διαμονή. Ο υπερβολικός στα δικά μου μάτι εκμοντερνισμός, ο εκφυλισμός, αν όχι εξαφάνιση, της τοπικής κουλτούρας, το ότι έχει τουρίστες παντού, που δεν προλάβαινα να πάω στα άλλα νησιά.

Απρόοπτα: Βλακωδώς δεν είχα ιδέα ότι περνώντας τη…γραμμή κερδίζεις μια ολόκληρη ημέρα. Ευτυχώς χάρη στον τυφώνα του Βανουάτου η κερδισμένη μέρα ισοφαρίστηκε με τη χαμένη και δε χρειάστηκε να κοστολογήσω άλλη.

Τι έκανα σωστά: Τελικά-δεδομένης της βροχής- μάλλον καλά έκανα και πήρα την οργανωμένη εκδρομή. Η χρήση του Waikiki ως βάσης μάλλον σωστή ήταν, σε σχέση με την άλλη επιλογή (Χονολουλού). Άψογη η πτήση για Αυστραλία με…200 ευρώ για τόσες ώρες.

Τι έκανα λάθος: Μπορούσα να είχα δει περισσότερα πράγματα, να είχα κάνει trekking, ίσως θα μπορούσα να έχω φύγει κατευθείαν για κάποιο άλλο νησί, αν και είδα πολύ ενδιαφέροντα πράγματα από ιστορικής άποψης, δε χόρτασα φύση. Αρκετές ψιλοαποτυχημένες επιλογές φαγητού, δεν είμαι σίγουρος αν διάλεξα λάθος ή αν είναι φορ δε μπαζ το φαγητό γενικώς για σχετικά χαμηλά βαλάντια.

Θα ξαναπάω: Ναι αμέ, κι ακόμη κι αν πρέπει να περάσω από το Oahu θα μείνω, έχω πολλά πράγματα να δω. Βασικά το νησί θέλει αμάξι, πρέπει κάποια στιγμή να μάθω οδήγηση, τέρμα. Πρόσφατα μου προέκυψαν και επαγγελματικές προτάσεις για το Kauai, το σκέφτομαι, έστω και για το μέλλον. Δε θεωρώ ότι είδα και πολλά από Χαβάη, οπότε ναι, θα πρέπει να ξαναπάω. Προτεραιότητα δεν είναι πάντως, ούτε εντός των πλαισίων του Ειρηνικού.

Αξιολόγηση: Δεν είναι “επίσημη” διότι δεν πρόκειται ούτε για χώρα ούτε καν μπορώ να πω ότι πήγα στη Χαβάη μόνο και μόνο με το Οάχου. Αλλά τέλος πάντων, για να πάρει κανείς μια ιδέα…

· Φύση: Ωραίο το νησί δε λέω, καλούτσικες οι παραλίες, πολύ πράσινο, αλλά δεν μουρλάθηκα κιόλας. Ξέρω γω… ας πούμε 8.

· Αρχαιολογία: Κάτι σκόρπιοι ναοί που τους πήρε η λάβα, τους διέλυσε ο χρόνος, σχεδόν τίποτε. 1

· Αρχιτεκτονική: Ένας πανέμορφος…γιαπωνέζικος ναός, κάποια ωραία εξοχικά, κατά τ’ άλλ τίποτες. 3.

· Άνθρωποι: Α, όλα κι όλα, ΕΥΓΕΝΕΣΤΑΤΟΙ όλοι. 9. Θα παίρνανε και 10 αν είχε περισσότερο πολυνησιακό στοιχείο.

· Κόστος: Η διαμονή πανάκριβη, οι είσοδοι σχετικά λογικές, οι εκδρομές ακριβές, το φαγητό για όλα τα βαλάντια, η δημόσια συγκοινωνία πάμφθηνη. Ας πούμε 3, έχουμε δει και χειρότερα.

· Ασφάλεια:Μια χαρά είναι, 8.

· Μοναδικότητα: Ε, έχει την ιστορία του το νησί, αλλά ένα ακόμη νησί του ειρηνικού είναι, με μπόλικη αμερικάνικη επιρροή. 5 και είμαι επιεικής.

· Αυθεντικότητα: Δύο. Και πολλά λέω.

· Φαγητό: Περίμενα περισσότερα.Μου άρεσε πάντως που είχα υγιεινές επιλογές, άπειρες. 7

· Ποικιλία: Για ένα νησί, έχει πράγματα να κάνεις θα του έβαζα ας πούμε ενα 7.

ΣΥΝΟΛΟΝ: Εάν το Οάχου ήταν χώρα θα είχε σύνολο 53, θα ήταν γύρω στη θέση 70. Οι ΗΠΑ βέβαια, ως χώρα με τεράστια ποικιλία και δυνατότητες είναι στην 27η θέση με 68. Η Αυστραλία πάντως είναι στα ίδια με τη Χαβάη, για να σας κάνω spoiler.

ΤΟΠ-5

1. ToBishopMuseum. Για να χαζεύεις και να μαθαίνεις με τις ώρες.

2. Το παλάτι και όλη η –θλιβερή- ιστορία για το πώς οι κάτοικοι της Χαβάης έχασαν την ανεξαρησία τους από ένα κράτος φαταούλα, αδηφάγο, αυτοκρατορικό.

3. Οι πολύ ευγενείς ντόπιοι.

4. Ωραία, καταπράσινα τοπία, ανοίγει το μάτι σου.

5. Το Περλ Χάρμπορ.

Ακολουθούν φωτό, σύντομες αυτή τη φορά, δεν είναι ότι τρελάθηκα κιόλας με το Οάχου.

Στάση στα νησιά Μάρσαλ. Δεν άκουσα και τα καλύτερα...

Ημέρα Αγίου Πατρικίου στη Χαβάη. Δηλαδή αντί για Πολυνησία και χορούς χούλα, ιρλανδόφατσες και μπυροκατάσταση. Αίσχος.

Τι άλλο θα δούμε...στη Χαβάη;

Καλές παραλίες έχει το Οάχου, αλλά δεν πέθανα κιόλας.

Στην Τσάινατάουν λιγότεροι ιρλανδομεθύστακες, αλλά το φαγητό γενικώς κάτω των προσδοκιών. Αυτό που μου άρεσε πάντως ήταν που ακόμη και στο τελευταίο σούπερ μάρκετ έβρισκα υγιεινό φαγητό, π.χ. σαλάτες με κίνοα και γαρίδες. Για τον @James να τονίσω ότι έχασα 10 κιλά στο ταξίδι. Όχι παίζουμε!

Σοβαρό αξιοθέατο: το παλάτι των βασιλιάδων της Χαβάης, το οποίο λειτουργεί ως μουσείο ιστορίας. Θλιβερή ιστορία το νησί με τους Αμερικανούς να υφαρπάζουν ξεδιάντροπα την εξουσία από ηγέτες κράτους που οι ίδιοι αναγνώρισαν.

Οι Πολυνήσιοι ντυμένοι ευρωπαίοι λόρδοι είναι κάπως.

Εξαιρετικοί πίνακες ως αποτύπωση της χαβανέζικης κουλτούρας.

Το σερφ, αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής στο Οάχου.

Εκπαιδευτική η επίσκεψη στο Περλ Χάρμπορ, εδώ φωτό από βυθισμένο υποβρύχιο.

Έπεσα και πάνω σε κάτι τσιρλίντερς, χάλια οι κοπέλες.

Απίστευτη ανοργανωσιά και ερασιτεχνισμός από τους Αμερικανούς στη γιαπωνέζικη επίθεση. Αλλά έμαθαν και με το παραπάνω.

Ενδιαφέροντα πράγματα βρίσκει κανείς στα αμερικάνικα φαρμακεία.

Διαβάζοντας κανείς τη θλιβερότατη ιστορία των τελευταίων βασιλισσών της Χαβάης με τα εξωτικά ονόματα, είναι εύκολο να φανταστεί πολυνησιακές καλλονές. Ε, όχι ακριβώς, αν και τα ξεσκονόπανα δίνουν έναν άλφα βασιλικό αέρα.

Στο πραγματικά καταπληκτικό μουσείο Bishop, η διαδραστικότητα δίνει και παίρνει. Εδώ π.χ. μπορεί κανείς να πειραματιστεί με τα σχέδια υφασμάτων στην Ωκεανία.

Εξαιρετικό φωτογραφικό υλικό από όλη την Ωκεανία. Αν ο στόχος του μουσείου είναι να σε κάνει να θες να επισκεφθείς την περιοχή, επιτεύχθηκε εντελώς.

Αυτή εδώ η εφαρμογή για παράδειγμα, με απασχόλησε για πάνω από μίσή ώρα ως linguistic freak: παίρνεις μια βασική έννοια (σπίτι, σκύλος, πίνω, ψάρι) και βλέπεις με ποια λέξη εκφράζεται στις διάφορες περιοχές της αχανούς Ωκεανίας. Η γλωσσολογική αλληλουχία δίνει μια πολύ αποκαλυπτική εικόνα του πώς κινήθηκαν οι ανθτώπινοι πληθυσμοί.

Μην ξανακούσω λέξη για τη Ζωή Κωνσταντοπούλου.

Καλά, δεν ήταν και όλα ρόδιναστην Ωκεανία.

Πολλοί από τους Ιάπωνες μετανάστες παντρεύονταν με συνοικέσιο δια αλληλογραφίας, επιλέγοντας νύφες από φωτογραφίες που σε πολλές περιπτώσεις δεν ήταν τελείως αντιπροσωπευτικές.

Και σαν να μην έφτανε αυτό, είχαν να αντιμετωπίσουν και έναν εργασιακό ρατσιστικό μεσαίωνα.

Στη Χονολουλού μην ξεχάσετε να επισκεφθείτε αυτό το ναό, να δείτε το τηλεοπτικό τους κανάλι και να τους κάνετε και like, είναι καταπληκτικοί όλοι τους. Για περίπτωση ανάγκης μπορείτε να πάρετε και στο 24/7/365 προσευχοτηλέφωνο (με το αζημίωτο).

Δεν εντυπωσιάστηκα με το φαγητό, οπότε είπα να πάω πιο επιλεγμένα, έψαξα και βρήκα ένα βιετναμέζικο με πολύ καλές συστάσεις, αλλά παρότι πήγα εντός ωραρίου, έφαγα χιλόπιτα. Mahalo=μπάχαλο. Πάντως από τα πολύ θετικά ήταν ότι ακόμη και στα σούπερ μάρκετ είχε υγιεινά φαγητά, οπως σαλάτες από κίνοα με γαρίδες.

Αμφιταλαντεύτηκα ανάμεσα σε οργανωμένη εκδρομή και την ενοικίαση μοτοσικλέτας. Με δεδομένη τη βροχή σε κάποια στιγμή της ημέρας, πήρα την εκδρομή. Ο ξεναγός ήταν ντόπιος και οδηγούσε ενόσω ξεναγούσε το τεράστιο λεωφορείο του, το οποίο βρήκα ενοχλητικό, ήταν αδύνατον να είναι 100% συγκεντρωμένος σε αυτά που έλεγε. Τουλάχιστον ήταν ντόπιος και κάποιας ηλικίας, οπότε είχε μνήμες από παλαιότερες εποχές και φυσικά εξαιρετικά ευγενής, american style. Κάποια τοπία ήταν πολύ χαριτωμένα.

Πολύ όμορφος γιαπωνέζικος ναός σε εκπληκτικό τοπίο.

Α ναι υπάρχει και ο μεγαλύτερος λαβύρινθος στον κόσμο στο νησί. Δεν τρελάθηκα κιόλας.

Ωραίο όνομα αλυσίδας καταστημάτων. Αν κρίνω από τα προϊόντα προς πώληση, είναι και ειλικρινής.

Ειδικά λεωφορεία και τουρ για γιαπωνέζους τουρίστες.

Κάθε βράδυ έχει και χορούς χούλα δωρεάν πάνω στην παραλία. Χαριτωμένη η χορεύτρια, αλλά πολύ στημένο το όλο σκηνικό σε μια απελπισμένη προσπάθεια έμπνευσης κλίματος Ωκεανίας.

Ε, από ηλιοβασίλεματα και σερφ καλά πάνε πάντως.

Επόμενη στάση: Αυστραλία.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11: ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ

Γιατί: Για να είμαι ειλικρινής, ποτέ δεν είχα καμία τεράστια καούρα να πάω στην Αυστραλία. Ας πούμε, η γειτονική Νέα Ζηλανδία ανέκαθεν μου φαινόταν πολύ πιο ελκυστικός προορισμός. Από την ώρα όμως που έπρεπε να κάνω “μεταβολή” για να επιστρέψω στην Ασία και τη Βιρμανία, η Αυστραλία ήταν μια φτηνή επιλογή (από Χαβάη για Αυστραλία το oneway ήταν πάνφθηνο δεδομένης της απόστασης) με το έξτρα κίνητρο ότι δεν είχα πάει ποτέ.

Πού: Με μόλις δύο εβδομάδες στα χέρια μου και χωρίς τη δυνατότητα οδήγησης αυτοκινήτου, ήθελα να δω μια μεγάλη πόλη (επιλέχθηκε η Μελβούρνη ατί του Σίδνεϋ και λόγω Δευκαλίωνα), μια μικρότερη (Darwin διότι ήταν κοντά σε εθνικά πάρκα και βόλευε για τη φτηνή πτήση για Βιρμανία), οπωσδήποτε το RedCenter (ως σημείο ενδιαφέροντος για τους Αβορίγινες και με ιδιαίτερη φύση) και τα εθνικά πάρκα του Βορρά (ως “άγρια φύση”).

Πώς κινήθηκα: Στη Μελβούρνη έφτασα αεροπορικώς, πήρα εσωτερική πτήση για το RedCenter, από κει λεωφορείο για Darwin, το οποίο και χρησιμοποίησα ως βάση για την επίσκεψη με οργανωμένη εκδρομή στα βόρεια εθνικά πάρκα. Στη Μελβούρνη έμεινα σε hostel λόγω κόστους, στο RedCenter μέναμε σε σκηνές ή sleepingbag, ομοίως και στα εθνικά πάρκα, ενώ στο Darwin έμεινα σε ένα ξενοδοχειάκι.

Τι μου άρεσε: Το πόσο πολιτισμένο κράτος είναι η Αυστραλία, η οργάνωσή τους, ο σεβασμός στη φύση, στο διαφορετικό, η ευγένειά τους και ταυτόχρονα το πόσο straightforward είναι όλα, η ποικιλία στο φαγητό και η πολυπολιτισμικότητα.

Τι δεν μου άρεσε: Το απίστευτο κόστος (σοκ και δέος), η τραγική κατάσταση των σύγχρονων Αβορίγινων, με απογοήτευσε η φύση, μηδέν ατμόσφαιρα για μένα το Uluru, ακόμη μεγαλύτερη απογοήτευση το Kakadu και τα λοιπά, δεν μου άρεσαν ιδιαίτερα οι ξένοι τουρίστες της Αυστραλίας, ενω και οι δύο ξεναγοί στις δυο οργανωμένες εκδρομές θα μπορούσαν να είναι αισθητά καλύτεροι. Το κλίμα του Darwin επιεικώς απαράδεκτο.

Απρόοπτα: Δεν μπορώ να πω πως συνέβη κάτι το αξιοσημείωτο.

Τι έκανα σωστά: Έψαξα να δω αν οι επιλογές μου για τους προορισμούς ήταν λάθος, αν υπήρχε κάτι άλλο που θα μπορούσε να με εντυπωσιάσει περισσότερο στη χώρα και νομίζω πως όχι. Συγκριτικά με το πόσο ακριβή είναι η χώρα, οι ολιγοήμερες οργανωμένες εκδρομές που πήρα ήταν καλές.

Τι έκανα λάθος: Δεν ξέρω αν έκανα λάθος, τα μέρη που είδα ήταν αυτά που ήθελα, απλά νομίζω πως η χώρα δεν έχει και τόσα πολλά να παρουσιάσει. Νομίζω είναι μια εξαιρετική χώρα για να ζει κανείς, αλλά μάλλον μέτρια για να επισκεφθεί κανείς.

Θα ξαναπάω; Ε ναι, είναι πάρα πολλά αυτά που δεν έχω δει, νομίζω όποτε πάω στη Νέα Ζηλανδία θα περάσω ξανά από την Αυστραλία, να δω το Σίδνεϋ, άκουσα ωραία πράγματα για το kangarooisland, μια περιέργεια για την Τασμανία (όχι Τανζανία, πήγαμε!) την έχω... Αλλά ενθουσιασμένος με αυτά που είδα, δεν είμαι.

Αξιολόγηση:



· Φύση: 5 Την πιάνει τη βάση, αλλά περίμενα κάτι πολύ παραπάνω. Τοπία μη μοναδικά και ακόμη και στην “κατηγορία τους” δεν ξεχωρίζουν σε σχέση με αυτά άλλων χωρών, τεράστιο κομμάτι αχανούς ερήμου πάει “χαμένο”, γενικώς δεν τρελάθηκα.

· Αρχαιολογία: 2 Εντάξει, δεν περίμενα να δω ούτε το Μεξικό ούτε την Ελλάδα, αλλά όχι κι έτσι. 50.000 χρόνια πολιτισμού αποτυπώνονται απλά σε μερικές σπηλαιογραφίες της κακιάς ώρας. Πολύ κάτω από τη βάση.

· Αρχιτεκτονική: 3 Κάποια κτίρια είναι όμορφα, αλλά μια τόσο νέα χώρα δύσκολα θα είχε εξαιρετική αρχιτεκτονική κληρονομιά.

· Άνθρωποι: 9 Πάρα πολύ ωραίοι, ακομπλεξάριστοι, ευγενέστατοι αλλά και χωρίς πολλά φρου-φρου οι Αυστραλοί. Ειλικρινά εντυπωσίαστηκα.

· Κόστος: 1 Ε, πανάκριβα. Ρε λεβέντες, 30 ευρώ για να κοιμηθώ σε κοιτώνα hostel; Το φαγητό πολύ πιο λογικό, αλλά τα υπεραστικά λεωφορεία τραζίκ και γενικώς μιλάμε για χώρα-φαρμακείο (οι τιμές του μεφιαλωμένου νερού επιεικώς απαράδεκτες).

· Ασφάλεια: 9 Πολύ ασφαλής η χώρα, σε όλα τα επίδεδα.

· Μοναδικότητα: 6 Λίγο οι Αβορίγινες, λίγο κάποια ιδιαίτερη φύση ή το “φυλακισμένο” παρελθόν της χώρας, μια σχετική διαφορετικότητα την έχει.

· Αυθεντικότητα:5 Δεν είναι ότι είναι υπερτουριστικοποιημένη η χώρα, αλλά της λείπει “ψυχή”, παράδοση, κληρονομιά.

· Φαγητό: 7 Ωραία πράγματα τρώει κανείς και οι επιλογές κουζίνας είναι άπειρες. Επιπλέον είναι πανεύκολο να βρει κανείς υγιεινές τροφές σε μια χώρα όπου η υγεία αποτελεί βασική προτεραιοτητα, είναι μουρλοί οι Αυστραλοί με τον υγιεινό τρόπο ζωής.

· Ποικιλία: 5 Πράγματα έχει να κάνει δεις, αλλά λίγη η αρχαιολογία, απογοητευτική η φύση και κάποια από αυτά που προσφέρει (ποτό, πάρτυ, παραλίες σερφ) δεν με πολυενδιαφέρουν.

ΣΥΝΟΛΟΝ: Έλαβον 52, δηλαδή πάτωσε, ισοβαθμώντας στην 72η θέση. Δεν μειώνει σε κάτι τα θετικά που είδα και δε θα με πείραζε καθόλου να την επισκεφθώ ξανά , αλλά δε βρήκα και κάτι που να με έκανε να πω γουάου.

Άφιξη στη Μελβούρνη απογευματάκι, ευχάριστη έκπληξη η έλλειψη κίνησης και τα αρκετά ευρωπαϊκά κτίρια.

Ένα θέμα με το λογοπαίγνιο το έχουν οι Αυστραλοί.

Και κάποια στοιχεία κιτς, αν και η πόλη μόνο από τον τουρισμό δε ζει.

Με το απερίγραπτο κόστος των καταλυμάτων και το ευρώ να έχει πιάσει ναδίρ, θυμήθηκα τα νιάτα μου κι έμεινα σε κοιτώνα hostel. Τα εξυπνακίστικα σλόγκαν δεν έλειπαν, αλλά οι υπηρεσίες πραγματικά εξαιρετικές.

Αυτό με τα λογοπαίγνια πάλι...

Το επόμενο πρωί, με άψογο καιρό, ξεχύθηκα σαν εμετός να δω την πόλη. Ήθελα να κλείσω και κάποια 3-4ήμερη εκδρομή για το Red Rock (βασικά για το βράχο Uluru και τα γύρω-γυρω), πράγμα το οποίο έγινε εύκολα και γρήγορα: στην κεντρική πλατεία, μέσα στα (κρατικά) γραφεία τουριστικών πληροφοριών όπου πρώτα παίρνεις όσες πληροφορίες θες από άρτια καταρτισμένους εγραζόμενους, στο υπόγειο υπάρχουν 4-5 (ιδιωτικά) πρακτορεία που συστεγάζονται, οπότε μπορείς να συγκρίνεις υπηρεσίες και τιμές. Ιδιωτικό και δημόσιο μαζί σε αγαστή συνεργασία για το καλό του τουρίστα... να δω πότε θα το δω και αλλού αυτό... Απέναντι, εκκλησία που με αφίσα καλωσορίζει τους πρόσφυγες.

Μάλλον πέρασε κι ο Σαμαράς κι από τη Μελβούρνη και τους έφερε δωρεάν wifi, το χει ψάξει...

Σε κάποια στενάκια τα γκραφίτι είναι εντυπωσιακά.

Πολύ πράσινο, μπόλικη άπλα.

Και πίσω από τη βρυσούλα για να πιεις νερό, έχει βρυσάρα για να γεμίσεις το μπουκάλι σου, σε μια χώρα που το νερό είναι πανάκριβο μάλιστα. Μπράβο τους.

Το πρώτο μουσείο στο οποίο πήγα, είναι το Μουσείο Μετανάστευσης. Με εντυπωσίασε, οπότε θα σταθώ λίγο σε αυτό. Αρχικά μου άρεσαν οι επικριτικές γελοιογραφίες.

Μετά η αναδρομή στις απαράδεκτες μεταναστευτικές πολιτικές του παρελθόντος.

Είχε και οθονίτσες όπου μπορούσεςε να πληκτρολογήσεις τη χώρα που σε ενδιέφερε, οπότε και έβλεπες μια παρουσίαση του ιστορικού της μεταναστευσης από τη συγκεκριμένη χώρα, με στατιστικές, φωτογραφικό υλικό, εξαιρετικά ενδιαφέρον.

Όπως στα περισσότερα σοβαρά μουσεία του κόσμου, τα εκθέματα είναι διαδραστικά. Μπορείς να ζουλήξεις, να πιάσεις, να ακούσεις, να νιώσεις, όχι να διαβάζεις μουγγές και κούφιες λεζάντες. Π.χ. στο ομοίωμα καραβιού μεταναστών μπορούσες να δοκιμάσεις το κρεβάτι στο οποίο ταξίδευαν επί μήνες οι άνθρωποι, να δεις τι έτρωγαν, να μυρίσεις τις μυρωδιές κλπ.

Από τα πολύ ενδιαφέροντα εκθέματα διαδραστικής φύσεως ήταν ένα βίντεο στο οποίο, αφού λάμαβνες συγκεκριμένες οδηγίες, έπαιρνες συνέντευξη από πιθανούς πρόσφυγες/μετανάστες. Τα κριτήρια με τα οποία θα επέλεγες αν γίνονται δεκτοί στη χώρα ήταν συγκεκριένα (αν είναι θύματα δίωξης, αν η ειδικότητά τους αφορά τη χώρα φιλοξενίας, η κατάσταση της υγείας τους κλπ) και στη συνέχεια πέλεγες αν θα τους έδινες άσυλο/βίζα διαμονής ή όχι, οπότε και ο υπολογιστής σου εξηγούσε αν η επιλογή σου είναι σωστή ή όχι με βάση τα κριτήρια της Υπηρεσίας Μετανάστευσης της Αυστραλίας. Το έπαιξα δύο φορές, την πρώτη έδωσα άδεια παραμονής σε μια Κινέζα που εμφανώς το δικαιούταν (και δέχτηκα συγχαρητήρια διότι πληρούσε τα κριτήρια) και τη δεύτερη ξαναέδωσα βίζα σε μια οικογένεια Νοτιαφρικανών που εμφανώς δεν τα πληρούσε, οπότε και ο υπεύθυνος της οθόνης με ξέχεσε ευγενέστατα. Απίστευτα ενημερωτικό και ήταν πολύ όμορφο να βλέπεις παιδάκια να μαθαίνουν παίζοντας, μαζί τους κι εγώ.

Εξαιρετικά βίντεο, προσωπικές ιστορίες και φωτογραφικό υλικό από τη ζωή μεταναστών πριν γίνουν δεκτοί στην Αυστραλία, που εξηγεί και τους λόγους της μετανάστευσής τους.

Έκανα και το τεστ "αυστραλότητας" που κάνουν οι μετανάστες όταν αιτούνται ασυτραλέζικη υπηκοότητα, 24/25 έπιασα. Δώστε μου διαβατήριο τώρα...

Βγήκα από το μουσείο ενθουσιασμένος αλλά και προβληματισμένος. Αν κάνουμε ένα μουσείο μεταναστών στην Ελλάδα, τι θα δείχνουμε; Την Αμυγδαλέζα;

Άρχισα να περπατάω κατά μήκος του ποταμού, όπου είχε -Σαββατοκύριακο γαρ- πολιτιστικές δραστηριότητες. Παιδιά και γονείς εντελώς διαφορετικής προέλευσης γιόρταζαν τη διαφορετικότητά τους: οι Βραζιλιάνοι έδειχναν σάμπα, οι Ινδοί πώς φτιάχνεται το κάρι, οι Αφρικάνοι τους χορούς τους και όλοι συμμετείχαν με τους παρουσιαστές/ανιματέρ να είναι εξαιρετικά καλοί στο ρόλο τους.

Η φάση είναι ότι με το πέρας της δραστηριότητας μοίραζαν φυλλάδια στα οποία εξηγούσαν πώς χρηματοδοτήθηκε το συγκεκριμένο δρώμενο (πόσα λεφτά δόθηκαν από σπόνσορες, πόσα πήραν οι χορευτές, τι έδωσε ο Δήμος της Μελβούρνης για ρέυμα, διακόσμηση κλπ) και συμπλήρωνες το αν είχες παρατηρήσεις/αντιρρήσεις για το πώς δαπανήθηκαν τα χρήματά σου ως Αυστραλός φορολογούμενος. Μας αντιγράφουν συνεχώς πια αυτοί οι καγκουροφάγοι...

Πιο πέρα είχε μπαζάρ όπου δοκίμαζες φαγητό από όλες τις ηπέιρους, παρακολουθούσες παραδοσιακούς χορούς κλπ.

Άσχημη πόλη δεν τη λες...

Ωραία και η εθνική πινακοθήκη...

Όπου γονείς και παιδιά καλούνται να ζωγραφίσουν χρησιμοποιώντας και την τεχνολογία. Όχι σαν κάτι άλλες πινακοθήκες που σου λένε μην ακουμπάς, μη μιλάς, μη ρωτάς, μην κλάνεις, "σσσσς!!". Τα μουσεία είναι για τους επισκέπτες, όχι για θηριοδαμαστές.

Μετά πέρασα από το Μέγατο Μουσικής, όπου μπήκα να ρωτήσω τι συναυλίες έχουν. Δυστυχώς η τελευταία διαθέσιμη είχε ξεκινήσει προ πολλού και η επόμενη ήταν την ημέρα της αναχώρησής μου. Με είδε που απογοητεύτηκα όμως ο νεαρός, μου είπε "περιμένετε δυυ λεπτά να δω τι μπορώ να κάνω" επειδή "είναι κρίμα να φύγετε από την πόλη μας χωρίς να δείτε έστω μια παράσταση" κι επέστρεψε με ένα εισιτήριο (αξίας 91$ παρακαλώ), το οποίο και μου χάρισε... για την παράσταση που είχε αρχίσει. Μου είπε να μην ανησυχώ κι ότι παρότι είχε ξεκινήσει η παράσταση, η ταξιθέτρια θα μου έδειχνε τη θέση μου. Ψιλοντράπηκα, είμαι κι από αυτούς που αντιπαθούν όσους έρχονται καθυστερημένοι σε θέατρα και κινηματογράφους... Η ταξιθέτρια πάλι ήταν όλο χαμόγελα, μου ζήτησε συγγνώμη που...δεν πρόλαβα όλη την παράσταση και στο τέλος του επόμενου κομματιού μου έδειξε τη θέση μου, όπου οι συμπαριστάμενοι με καλωσόρισαν με χαμόγελα. Εμένα, τον τζαμπατζή backpacker με τη βερμουδοκατάσταση, που έφτασε και μια ώρα καθυστερημένος. Ρε τι άνθρωποι είναι αυτοί... Αν πάω στο Μέαγρο Μουσικής της Αθήνας χύμα, καθυστερημένος, με βερμούδα και μπλουζάκι ταλαιπωριακού και τους ρωτήσω αν μπορώ να μπω, τι θα μου κάνουν ακριβώς; Βρωμοαυστραλοί, όταν εμείς χτίζαμε τον Παρθενώνα αυτοί τρώγαν βελανίδια, απολίτιστοι να' ούμε...

Να πούμε και δυο λόγια για την παράσταση: είχε να κάνει με τη μάχη της Gallipoli στην Τουρκία που οι Αυστραλοί τη γιορτάζουν λόγω της συμμετοχής τους (και των Νεοζηλανδών). Μάλιστα πριν κάποια χρόνια είχα βρεθεί στην Τουρκία για την Anzac Day και ήταν εντυπωσιακός ο αριθμός των παραβρικσομένων εξ Ωκεανίας. Σε αντίθεση με κάτι γραφικά τύπου "κορόιδο Μουσολίνι", "σας σκίσαμε, σας πατήσαμε κλπ", η παράσταση ήταν σύζευξη δύο μουσικών συγκροτημάτων, ένα ντόπιο κι ένα τούρκικο, με ταυτόχρονη μετάφραση των στίχων και φωτογραφικό υλικό από τα θύματα και τους αγωνιστές και των δύο πλευρών και με έμφαση στη φρίκη που προκάλεσε και στις δύο πλευρές η μάχη και το πώς μπορούν να αποφευχθούν τέτοια περιστατικά στο μέλλον, ενώ είχε και ιστορίες των επιζησάντων κι από τις δύο πλευρές.

Ωραία η κουλτούρα, αλλά πήγα και στο ασιταικό κομμάτι να φάω αυτό που μου αρέσει: ασιατική κουζίνα. Πάπια με γεύση λεμόνι και ρύζι με καρύδα και lemongrass, σε καλές τιμές το φαγητό στην Αυστραλία.

Δε με χάλασε καθόλου και η μίξη μοντέρνας και παλιότερης αρχιτεκτονικής.

Μεγάλος ο ανταγωνισμός στα εστιατόρια, πολύ καλή η ποιότητα, ορισμένα μενού και οι παρουσιάσεις είναι πρωτότυπα.

Περίεργα κτίρια.

Μετά πήγα και σ' εκείνο τον πύργο/ουρανοξύστη απ' όπου βλέπεις όλη τη Μελβούρνη από ψηλά. Το χάιλάιτ είναι υποτίθεται ένα διάφανο/γυάλινο κουτί, στο οποίο μπαίνεις και ξαφνικά εξαφανίζεται το πάτωμα και βλέπεις από κάτω το χάος. Γνώμη μου: τζάμπα τα (ουκ ολίγα) λεφτάκια που κοστίζει, άλλους τους είδα ενθουσιασμένους πάντως.

Εγώ με βάση τους μισθούς της Αυστραλίας, μια χαρά τις είδα τις τιμές στα σπίτια. Βέβαια άμα είσα έξω από το χορό, όλα εύκολα φαίνονται.

Καζίνο -ΤΕΡΑΣΤΙΟ- μέσα στον ιστό της πόλης, δε μου φάνηκε καλή ιδέα. Τουλάχιστον είχαν αφίσες πάνω σε ΚΑΘΕ κουλοχέρη που σε απέτρεπε -και καλά- από το να το παρακάνεις.

Την επόμενη πήγα στο μουσείο για τους Αβορίγινες, που με απογοήτευσε. Κάποιες καλές ζωγραφιές και φωτογραφίες, αλλά πέραν τούτου, λίγα πράγματα.

Η φάση είναι ότι όντως τους πιστεύω ότι θα ανοίξει στις 12.01 συνεχώς.

Και μετά πήγα και στο τεράστιο μουσείο, του οποίου το όνομα δε θυμάμαι, το οποίο με απογοήτευσε ακόμη περισσότερο. Ήταν ένα πολυθεματικό μουσείο, που είχε να κάνει με από ανθρωπογεωγραφία και βιολογία, μέχρι θετικές επιστήμες και αρχιτεκτονική. Μάλλον στα καλά μουσεία πήγα την πρώτη μέρα. Το φωτογραφικό υλικό για την ιστορία της πόλης πάντως είχε ενδιαφέρον.

Χειρότερη διάταξη σε εκθέματα ζώων δεν έχω ξαναδεί... Σα μαγαζί με παπούτσια δεν είναι η διαρρύθμιση;

Ναι ρε! Σοκοφρετα, ΙΟΝ αμυγδάλου, ΝΟΥΝΟΥ και ΕΛΜΑ στην Ωκεανία, αυτά είναι!

Το βράδυ έφαγα με τον κύριο Δευκαλίωνα (ωραίο το ιταλικό), τα είπαμε, έμαθα για τη ζωή/προσαρμογή στη χώρα και κατέληξα στο ότι η Μελβούρνη παίζει να μην έχει τα ατελείωτα αξιοθέατα, αλλά έχει φοβερή ποιότητα ζωής. Κοινώς είναι μια α΄πό αυτές τις πόλεις που δεν είναι για να τις επισκέπτεσαι, αλλά για να ζεις σε αυτές. Στα συν το power ελληνικό προάστιο όπου πίνεις φραπεδούμπα και τρως...pontikaki. Κατά τις δύο το πρωί βρίσκεις και τραίνο να σε πάει στο κέντρο φτηνά και ασφαλώς, εξαιρετικές οι συγκοινωνίες στην πόλη, ούτε ένα ταξί δεν πλήρωσα.

Έφυγα από τη Μελβούρνη με εξαιρετικές εντυπώσεις. Σκέφτηκα ότι αν έτσι είναι το θεωρητικά πιο αδιαφορο κομμάτι από τα 3 της Αυστραλίας που είχα επιλέξει, στα άλλα δύο θα πάθαινα την πλάκα μου. Αμ δε...

Προσγείωση στο Uluru, στη μέση της αυστραλέζικης ερήμου κι άρχισαν οι προειδοποιήσεις.

Περιμένοντας τις αποσκευές, οι οθόνες παίζουν πολύ Αβορίγινες και δημιουργούν προσδοκίες.

Είχα κλείσει από τη Μελβούρνη μια τριήμερη -πάμφθηνη για τα δεδομένα της χώρας- εκδρομή. Η πρώτη στάση ήταν η θέα του ιδίου του Uluru, που είναι και το icon της χώρας. Πάντα αναρωτιόμουν τι το φοβερό έχει ο τεράστιος βράχος στη μέση του πουθενά. Απάντηση δεν πήρα, σε αντίθεση με τους backpackers που συνταξίδευαν μαζί μου, δε με ενθουσίασε κιόλας. Είναι ένας βράχος. Και είναι μεγάλος. Α, είναι και κόκκινος. ΟΚ.

Κοντά εκεί είχε ένα κέντρο ενημέρωσης για τους Αβορίγινες, για τους οποίους ο χώρος είναι ιερός και υποτίθεται πως τους ανήκει. Είχα πολλές προσδοκίες από το μέρος.

Μέσα είχε κάποιες μαρτυρίες, φωτογραφικό υλικό, κάποια βίντεο και δυο-τρία εκθέματα σχετικά με την μακρά ιστορία των Αβορίγινων, που έχουν εκδιωχθεί από το χώρο για να στοιβαχθούν στον πολιτισμό των "κοινοτήτων". Δεν το βρήκα τρομερά ενημερωτικό, απογοητεύτηκα.

Κι έπειτα είχαμε την ευκαιρία να περπατήσουμε γύρω από τον ιερό βράχο. Οι μύγες ήταν τόσες που είχες δύο επιλογές: ή να κουνάς συνέχεια τα χέρια σου μπροστά από το πρόσωπό σου, ή να φορέσεις δίχτυ μελισσοκόμου, όπως έκαναν κάοιοι. Απίστευτα εκνευριστική κατάσταση, δε θα ξαναδιαμαρτυρηθώ για τις μύγες της Αφρικής. Άνοιξα βήμα για να απομακρυνθώ από τους άλλους και να απολαύσω την εμπειρία, αλλά το τοπίο δεν μου "άφησε" κάτι.

Κι αυτός ο λεβέντης ήταν ο ξεναγός-οδηγός μας. Πρώην μεταλλωρύχος, με μάλλον μηδαμινές γνώσεις περί της κουλτούρας των Αβορίγινων, συμπαθής αλλά "λίγος". Πάντως και μια ξεναγός-οδηγός του άλλου γκρουπ άλλης εταιρείας που είδα, έλεγε ακριβώς τα ίδια. Λίγες πληροφορίες, σαν ποιηματάκι. Ο δικός μας είχε και εφηβική φραεολογία του στιλ "λοιπόν εδώ ήταν οι Αβορίγινες, που ήταν δικός τους αυτό να' ουμε, αλλά τους το πήραν οι λευκοί, οπότε δεν πάνε και πολύ καλά, ψιλοχάλια δηλαδή η κατάστασή τους, δεν ξέρουν τις παραδόσεις τους, οπότε δεν ξέρουμε και πολλά για την ιστορία, μερικοί δε γνωρίζουν ούτε πότε γεννήθηκαν, ο βράχος είναι καρατεράστιος όπως βλέπετε, γιέα, αυτός είναι βράχος, όχι αστεία, λοιπόν και οι Αβορίγινες την έχουν βαμμένη, δε λέει η φάση". Πείτε με αυστηρό αλλά νόμισα ότι μου έκανε ξενάγηση ο "βασικά καλησπέρα σας" και θα έβγαινε το κωλόπαιδο ο Κυριάκος, Κούλα.

Πήγαμε να δούμε και κάποιες βραχογραφίες, τις οποίες περίμενα με ανυπομονησία. Απογοήτευση. Κι αυτοί οι Αβορίγινες, 50.000 χρόνια πολιτισμό, κάτι καλύτερο θα μπορούσαν να έχουν σκαρφιστεί. Εννοείται πως στο Red Center δεν βλέπεις κανέναν εξ αυτών, είναι στους καταυλισμούς που έφτιαξε η αυστραλέζικη κυβέρνηση.

Όλα κι όλα πάντως, το δείπνο ήταν εξαιρετικό. Και για να λέμε και τα σωστά, ο ξεναγός ήταν και οδηγός και μάγειρας κι έκοβε και ξύλα, έπλενε και τα πιάτα, πολλή δουλειά.

Στη δύση του ηλίου κάπως πιο inspiring ήταν το τοπίο αλλά δεν τρελάθηκα κιόλας. Μια αίσθηση κενού μου έμεινε, του στιλ "γι' αυτό ήρθα μέχρι εδώ;".

Το επόμενο πρωί αφύπνιση νωρίς αλλά ο λεβέντης ο ξεναγός άργησε κανά μισάωρο να σηκωθεί, οπότε ξεκινήσαμε μάλλον υπερβολικά αργά για να δούμε την ανατολή σε ένα φαράγγι. Καλούτσικο το τρεκ στο φαράγγι, αλλά την ανατολή τη χάσαμε. Ψιλοανεύθυνος ο ξεναγός, είχε πλακώσει τις μπύρες το πρηγούμενο βράδυ και ροχάλιζε μέχρι που τον ξύπνησα εγώ.

Α ναι, έτσι κοιμόμασταν. Βολικά ήταν και δεν μας τσίμπησε κανένας σκορπιός.

Πουλάνε κάτι προϊόντα στην έρημο...

Οι κουλ ταμπελίτσες δίνουν και παίρνουν.

Ιδού και το λεωφορείο.

Οι δρόμοι ατελείωτοι κι ερημικοί. Σε κάποιο σημείο σταματήσαμε για νακόψουμε ξύλα για να έχουμε φωτιά για το φαγητό το βράδυ. Πάλι πολλή δουλειά από τον ξεναγό, πτώμα ήταν το παιδί: οδήγηση,κόψιμο ξύλο, να τα δέσει στην οροφή, ξανά οδήγηση, να φτιάξει φωτιά, να μαγειρέψει, να πλύνει, να καθαρίσει και στις 5 το πρωί πάλι αφύπνιση. Ανεπαρκής ναι, τεμπέλης όχι, δύσκολη δουλειά.

Πήγαμε για άλλο φαράγγι την επόμενη, πάλι άργησε να ξυπνήσει ο λεβέντης...

Το τοπίο θύμιζε έντονα Μπουρκίνα Φάσο.

Καλύτερο φαράγγι αυτό.

Ακόμη και μέσα στην έρημο, βασικές εγκαταστάσεις για κατασκηνωτές υπήρχαν.

Κάναμε και στάση σε μια φάρμα, όπου είδαμε κάποια ζωάκια, μάλλον θλιβερό το θέαμα, ιδού ένα ντίνγκο.

Δεν τρελάθηκα με την εκδρομή. Ευτυχώς ακολουθούσε νέα εκδρομή στο βορά, κοντά στο Ντάργουιν, όπου θα είχε νέα τοπία και πολύ περισσότερα σημεία αβοριγινικού ενδιαφέροντος. Πήρα λεωφορείο από το μάλλον αδιάφορο Alice Springs προς το βορρά, που κράτησε πάνω από 16 ώρες, τουλάχιστον ήταν άνετο και η ανατολή του ηλίου δεν ήταν και χάλια. Οι λίγοι Αβορίγινες που είδα στην πόλη αναχώρησης πάντως ήταν μεθυσμένοι και η εικόνα τους θλιβερή.

Ένα από τα πολύ απογοητευτικά θεάματα και στο Alice Springs αλλά κυριως στο Darwin είναι η θλιβερή κατάσταση των Αβορίγινων. Δεν είδα ούτε έναν να εργάζεται. Όλοι στα πάρκα, σαν λαστεγοι, μονίμως μεθυσμένοι, με εμφανή προβλήματα ένταξης στο κοινωνικό σύνολο. Διάβασα και μου είπαν πως το κράτος τους δίνει σπίτια, αλλά λίγο βοηθά αυτό ένα λαό που έχασε την ταυτότητά του και τον τρόπο ζωής του. Ακόμη χειρότερα, τα χρήματα που παίρνουν τα χρησιμοποιούν για αλκοόλ. Είναι εύκολο να υποθέσει κανείς πως είναι θύματα κακοποίησησς αλλά στις δύο περιπτώσεις που είδα αστυνομικούς να χειρίζονται αντικοινωνικές συμπεριφορές Αβορίγινων (εκτόξευση μπουκαλιών, φτύσιμο περαστικών κλπ), ήταν εξαιρετικά ευγενείς, ενώ και στο λεωφορείο και σε ένα εστιατόριο οι "λευκοί" Αυστραλοί ήταν εξαιρετικά υπομονετικοί με Αβορίγινες που δε σεβάστηκαν την ουρά, αγνοούσαν τι είναι το checkin ή με τον τύπο που ούρησε πάνω στο τραπέζι κάποιων πελατών. Η Αυστραλία ως κράτος είχε ΤΡΑΓΙΚΕΣ και ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΕΣ συμπεριφορές απέναντι στους αυτόχθονες, αλλά πλέον ό,τι κι αν κάνουν δυστυχώς το παιχνίδι της ενσωμάτωσής τους στην κοινωναία φαίνεται να έχει χαθεί. Δεν έχω διαβάσει εκτεταμένα πάνω στο θέμα, αλλά η εικόνα ήταν τόσο χτυπητή, που θα ήταν παράλειψη να μην τη σχολιάσω, παρότι είμαι σίγουρος πως υπάρχουν περισσότερες οπτικές πάνω σε ένα θέμα από αυτή που βλέπει επιδερμικά ένας περαστικός χαζοτουρίστας.

Τα ζήλεψα τα σούπερ μάρκετ της Αυστραλίας... Υγιεινό φαγητό, τρομερή ποικιλία, κουζίνες και πρώτη ύλη από όλον τον πλανήτη σε μια ήπειρο στη μέση του πουθενά.

Στο Darwin έκατσα δυο μέρες περιμένοντας να πάρω το επόμενο τουρ για τα εθνικά πάρκα του βορά, δηλαδή Kakadu και τα πέριξ. Έφαγα καλά, αν και το απίστευτα ζεστό και υγρό κλίμα ήταν challenging ακόμη και για κάποιον που ζει χρόνια στην Καραϊβική.

Αααχ, superfoods all over.Τι κίνοα, τι μαύρο ρύζι, βιολογικές σουπιές, οι πιογευστικές σαλάτες που έφαγα σε όλο το ταξίδι και για καπάκι τίγκα στα βιετναμέζικα, ταϊλανδέζικα, ινδικά στην πιο ασιατική πόλη της χώρας.

Υπάρχει κι ελληνική εκκλησία. Αδιάφορο θα έλεγα αν δεν είχε μέσα κάτι που πραγματικά για πρώτη φορά με έκανε να πιστέψω ότι ναι, ίσως υπάρχει Θεός: κλιματισμός! Στις 4 το μεσημέρι...παράδεισος.

Έφτασε η μέρα που ήρθε το βανάκι να με πάρει για την εκδρομή. Για άλλη μια φορά οι συνταξιδιώτες ήταν κυρίως αγγλόφωνοι που έκαναν working holiday (τρελή μπίζνα για την Αυστραλία αυτό το scheme), κάποιοι Γερμανοί, ένα ζευγάρι Ισραηλινών που έκανε RTW trip (ο τυπάς είναι φόλα μπασκετόφιλος, βρεθήκαμε με τα παιδιά και στο Χονγκ Κονγκ κι έχουμε επικοινωνία ακόμη) και κάποιοι ακόμη. Η ατμόσφαιρα φιλική, αλλά πάλι η ξεναγός μου χάλασε τη σούπα. Δεν ξέρω αν με εκνεύρισαν περισσότερο τα "γιούχουουουου" που πετούσε κάθε 5 λεπτά ("and now it;s time for swimmy-swimmy, yuppy-yuppy, yahoooooooooo") ή το ότι έδειχνε νευρωτικά επιθετική ανά φάσεις και αδιάφορη/ανεύθυνη σε άλλες. Σε μια χώρα με καταπληκτικούς ανθρώπους, και οι δύο ξεναγοί/οδηγοί ήταν απογοήτευση, μπορεί να έπεσα στις περιπτώσις, μπορεί και να είναι κακοπληρωμένη η δουλειά στην Ασυτραλία (και σίγουρα είναι δύσκολη, κάθε μέρα στήνεις κατασκήνωση, μαγειρεύεις, πλένεις, καθαρίζεις, οδηγείς και την επομένη ξανά το ίδιο μέσα στην έρημο). Τέσπα, κάπως έτσι ήταν το βανάκι, στο τρέιλερ έμπαιναν πιάτα, κτασαρόλες, βαλίτσες, sleeping bags κλπ. Ενδιαφέρον τρόπος οργανωμένου τουρισμού.

Το τουρ περνούσε από 3-4 εθνικά πάρκα όπου τα βασικά ενδιαφέροντα ήταν οι κροκόδειλοι, οι βραχογραφίες των Αβορίγινων,η φύση (άπειροι καταρράκτες για να κάνεις μπάνιο, πρέπει να πήγαμε σε 4 διαφορετικούς) και η πανίδα (wallabies, πουλάκια, τερμίτες, αράχνες και άλλα ζωντανά).

Στο κυριότερο από τα σημεία συγκέντρωσης βραχογραφιών δεν μπορέσαμε να πάμε επειδή είχε βρέξει και είχε...20 εκ νερό. "Δεν περνάνε τα τζιπ από το νερό" είπε η άλλοτε ξινή, άλλοτε γιούχου αχαχούχα ξεναγός μας, ... και τότε πέρασαν δυο τζιπ! "το δικό μας δεν μπορεί πάντως!", απεφάνθη η μανδάμ.

Πήγαμε σε ένα άλλο πάντως και ήταν εμφανώς καλύτερες οι βραχογραφίες, χωρίς να είναι και η Καπέλα Σιξτίνα. Κάπου έβλεπες ξεκάθαρα καγκουρό...

...και κάπου αλλού "προικισμένους" κυρίους.

Από κάποια σημεία και πέρα, υπήρχε πολύ περισσότερο νερό, άρα και πράσινο.

Και μια άλλη μέρα πήγαμε σε έναν υδροβιότοπο για ναδούμε πτηνά και κροκόδειλους.

Η φύση σε κάποια σημεία ήταν πανέμορφη.

Μετά από αρκετή αναζήτηση, εμφανίστηκε κι ο κροκόδειλας.

Δεν μπορώ να πω ότι συμμερίστηκα και τον ενθουσιασμό των υπολοίπων, έχω δει κροκόδειλους άπειρους στη ζωή μου, αλλά η φύση ήταν όμορφη. Και δεν είχε και μύγες/κουνούπια κλπ όπως στο κέντρο της ηπέιρου.

Ο πρώτος -και μοναδικός-εγραζόμενος Αβορίγινας που είδα ήταν ο καπετάνιος, εξαιρετικό παλικάρι. Πολύ καλός και ο ξεναγός/crocospotter, με πολλές γνώσεις και αξιοσημείωτη διάθεση.

Στην κατασκήνωση όπου κοιμηθήκαμε στο έδαφος σε υπνόσακους, πάλι έπαθα την πλάκα μου με τις υποδομές τους: ζεστό νερό, ντουσιέρες, μέχρι και wifi είχαν οι θεούληδες, στη μέση του πουθενά.

Κι έφαγα σα βόδι, αφού είχε και γκριλ...

Την άλλη μέρα πήγαμε για τρεκ, πέσαμε και σε κάτι βουβάλια.

Διασχίσαμε γεφυρούλες...

Και μέσα σε 2 μέρες πήγαμε σε 6 καταρράκτες, κολυμπήσαμε στους 4. Μάλλον ανέυθυνα η γιουχουξεναγός πηδούσε χωρίς προφυλάξεις από τα βράχια, προσκαλώντας και τους υπολοίπους να το κάνουν, υπήρχε σοβαρός κίνδυνος τραυματισμού. Το έκανα, πλάκα είχε, αλλά αν ήμουν στη θέση της θα έτρεμα για την ευθύνη, ειδικά για τους 2-3 50άρηδες. Ένας εκ των οποίων ήταν Βρετανός που ερχόταν στην Αυστραλία για 7η φορά διότι είναι "η εντυπωσιακότερη χώρα στον κόσμο". Γούστα είναι αυτά.... Περού, Ινδία, Αιθιοπία, Ιαπωνία, Γουατεμάλα, Βολιβία, Ελλάδα, Μεξικό, Νεπάλ, Ινδονησία, με διαβάζετε και γελάτε, το ξέρω...

17 μέρες στην Αυστραλία, ένα καγκουρώ δεν είδα. Τουλάχιστον έσωσαν την παρτίδα τα wallabies.

Eνδιαφέρον έχουν και οι τερμίτες, κάποιοι σχηματίζουν "καθεδρικούς"...

...και κάποιοι άλλοι κάτι φωλιές που μοιάζουν με ταφόπλακες.

Για μένα που είναι ευλογία το μπάνιο σε γλυκό νερό και το σκαρφάλωμα, η επίσκεψη σε διαφορετικούς καταρράκτες μέσω τρεκ ήταν πολύ ωραία εμπειρία.

Σε μερικά μονοπάτια πάντως είχαμε και απρόσκλητους επισκέπτες...

Αυτό εδώ ήταν 6-7 σκαλωτές "πισίνες" από μικρούς καταρράκτες με φοβερό ρεύμα που σε προκαλούσε να κολυμπήσεις κόντρα.

Τελευταίο βράδυ στο Darwin. Από την επόμενη πηγαίνω στη χώρα για την οποία είχα τις μεγαλύτερες προσδοκίες: Βιρμανία.

ΤΟΠ-5 Αυστραλίας:

1. Η αίσθηση πολιτισμού/ποιότητας ζωής και ευγένειας/ακομπλεξισμού που αποπνέει η χώρα. Σε πολλά πράγματα είναι παράδειγμα πως καμιά φορά δεν είναι και τόσο δύσκολο να καταφέρεις πράγματα ως κοινωνία.
2. Η εκδρομούλα στα πάρκα του βορά
3. Ορισμένα από τα μουσεία στη Μελβούρνη, π.χ. το μουσείο για τους μετανάστες
4. Το φαγητό! Έφαγα ωραία, ποικιλόμορφα, υγιεινά, το απόλαυσα.
5. Μπορεί να μηνμ ήταν ό,τι περίμενα, αλλά είχε ενδιαφέρον η επαφή με την κουλτούρα των Αβορίγινων

Γενικώς, δεν είχα και πολλές προσδοκίες από τη χώρα και...δικαιώθηκα. Είναι χώρα για να ζεις, αλλά ως προορισμός δεν έχει και κάτι το τρομακτικά απίστευτο, αν και έμειναν πάρα πολλάπράγματα που δεν πρόλαβα να δω σε μια τόσο τεράστια χώρα και άκουσα για κάποια που αγνοούσα, π.χ. Kangaroo Island. Αν είχα πολύ περιορισμένους πόρους πάντως κι έπρεπε να διαλέξω προορισμό, η ακριβή και μακρινή Αυστραλία θα ήταν πολύ χαμηλά στη λίστα. Αν επέλεγα πού να ζήσω, θα ήταν σαφώς ψηλότερα.

Πάμε Βιρμανία. Δεν κρατιόμουν κιόλας, εκτός από τη χώρα θα έβλεπα μετά από πολύ καιρό και τον έναν, το μοναδικό, τον πραγματικό πρωταγωνιστή αυτού του ταξιδιού, τον κύριο Α.

KEΦΑΛΑΙΟ 12: ΒΙΡΜΑΝΙΑ

Γιατί: Η Βιρμανία ήταν κεντρικός πυλώνας του –ο Θεός να τον κάνει- σχεδιασμού. Μαζί με τη Μικρονησία ήταν οι δυο αδιαπραγμάτευτες χώρες, αυτές στις οποίες θα πήγαινα ανεξαρτήτως κόστους, ευκολίας ημερομηνιών, θεομηνιών κλπ. Γνωρίζοντας ότι έχει πολύ ενδιαφέρον από αρχαιολογικής/ιστορικής/θρησκευτικής άποψης αλλά και ότι η χώρα πλέον κάνει άνοιγμα στον έξω κόσμο, οπότε σύντομα θα δυτικοποιηθεί αφενός, μόλις άνοιξαν κάποιοι “νέοι” προορισμοί στο εσωτερικό της αφετέρου. Ειδικά το δέλεαρ του να είμαι εκ των πρώτων (τέλος πάντων πριν τις ορδές) που πηγαίνουν να δουν το MraukU ήταν τεράστιο.

Πού: Παντού! Από όλο το ταξίδι, η Βιρμανία είναι η χώρα στην οποία είχα σχεδιάσει να αφιερώσω τον περισσότερο χρόνο, 5 εβδομάδες στο σύνολο. Αφιέρωσα την πρώτη εβδομάδα στον λιγότερο τουριστικό νότο, με το που ήρθε στη συνέχεια ο σύντροφος Α ταξιδέψαμε στα πιο εμφανή τουριστικά αξιοθέατα (Yangon, Bagan, trek στο Kalaw, λίμνη Inle, Μandalay) και μετά άφησα για τον εαυτό μου το MraukU και τα πέριξ.

Πώς κινήθηκα: Λεωφορεία, τραίνα, μηχανάκια, ταξί και αρκετά αεροπλάνα, βασικά επειδή λόγω του waterfaestival (που είναι η κατάρα του Βούδα για τον τουρίστα), πολλές φορές δεν υπήρχε τίποτε μα τίποτε διαθέσιμο. Ούτε λεωφορείο, ούτε ταξί ούτε τίποτε.

Τι μου άρεσε: Μου άρεσε πάνω απ’ όλα ο κόσμος: αυθεντικοί άνθρωποι, ειλικρινείς ως επί το πλείστον, ευγενέστατοι, διακριτικοί, χαμογελαστοί, ζωντανοί. Μου άρεσε το πόσο αυθεντική είναι η χώρα, σα να έχει μείνει σε μια κάψουλα χρόνου, το μεγαλύτερο κομμάτι της χώρας που μπορεί να επισκεφθεί κανείς (διότι έχει και κομμάτια offlimits) είναι σχεδόν ανέγγιχτο από το μαζικό τουρισμό. Η αρχιτεκτονική κληρονομιά της χώρας είναι εντυπωσιακή, οι δυνατότητες για τρεκ ατελείωτες, οι φυλές αμέτρητες, η κουζίνα –χωρίς να είμαστε στην Ταϊλάνδη ή την Ινδία- αρκετά ευχάριστη, οι τιμές γενικά πολύ καλές και φυσικά μιλάμε για έναν προορισμό πολύ ασφαλή, όσο μένει κανείς εκτός των ζωνών σύγκρουσης διότι δυστυχώς ακόμη υπάρχουν τέτοιες.

Τι δεν μου άρεσε: Τα όσα διαβάζει κανείς για το τι έχει τραβήξει αυτός ο λαός από χούντες, διαφθορά, εμφυλίους, εμπόριο ναρκωτικών κλπ, χιλιοταλαιπωρημένοι είναι και δεν τους αξίζει. Δεν μου άρεσε που ακόμη πολλά κομμάτια της χώρας είναι μη επισκέψιμα, που κάποι ααπό αυτά που ανοίγουν (π.χ. νησιά στο νότο) γίνονται αποκλειστικά πανάκριβα exclusiveresorts, δεν μου άρεσε που οι συγκοινωνίες συχνά είναι για τον πέοντα (π.χ. το γιατί τα λεωφορεία βραδιάτικα σταματάνε κάθε μιάμιση ώρα για φαγητό, οι καθυστερήσεις των τραίνων επικές, με τις πτήσεις ποτέ δεν ξέρεις αν θα πετάξεις και τι ώρα) και δε μου άρεσε και η ξεραϊλα, αλλά αυτό μάλλον έχει να κάνει με την κάκιστη εποχή που επέλεξα να πάω.

Απρόοπτα: Άπειρες φορές τα σχέδια ανατράπηκαν επειδή πέσαμε σε καταιγίδα, χάλασε η βάρκα, το λεωφορείο δε θα φύγει, δεν υπάρχει συγκοινωνία κλπ. Ειδικά η τροπική καταιγίδα μέσα σε ξύλινη βάρκα όπου ήμουν ο μόνος επιβάτης θα μου μείνει αξέχαστη, όπως και το ότι ένα άλλο σκάφος… ξέμεινε επειδή χάλασε η μηχανή στη μέση του ποταμού οπότε και χρειάστηκε να κάνω θαλάσσιο… ωτοστόπ και με έσωσαν κάτι Γερμανοί για να μη χάσω την πτήση μου.

Τι έκανα σωστά: Το ότι πήγαμε είναι μια σωστή επιλογή από μόνη της. Η χώρα πλέον αλλάζει ταχύτατα και σε 2-3 χρόνια θα είναι αγνώριστη λόγω ανοίγματος σε νέες επενδύσεις, τεχνολογίες επιρροές και με σίγουρη άφιξη πλέον εκατομμυρίων τουριστών. Το itinerary δεν ήταν καθόλου κακό, όπως και το πόσες μέρες αφιέρωσα σε κάθε μέρος. Η άφιξη του Α μετά από 2 μήνες όπου ταξίδευα μόνος ήταν βάλσαμο, έριξα το γέλιο της ζωής μου κι επειδή είναι και χώρα όπου υπάρχει γλωσσικό ανάχωμα, χρειάζεσαι κάποιον να γελάσεις, να μοιραστείς τις εντυπώσεις σου, να πεις μια μαλακιούλα βρε αδερφέ (καλά εκεί το ξεχέσαμε). Σε αντίθεση με τους περισσότερους που γνώρισα και διάβασα, νομίζω ότι διαλέξαμε και σωστό τρεκ, κυρίως επειδή είχαμε διαβάσει για τις απογοητευτικές εμπειρίες άλλων. Το ότι είχα κλείσει αεροπορικά από/προς MraukU λίγες μέρες πριν φτάσω στη Βιρμανία ήταν σοφό. Ομοίως σωστή επιλογή ήταν να ξεκινήσω από τον λιγότερο εντυπωσιακό νότο, αν τον είχα αφήσει για το τέλος μάλλον θα ήταν downgrade.

Τι έκανα λάθος: Μια φορά σήκωσα λεφτά από ΑΤΜ λόγω ανάγκης και ήταν απίστευτα τραγικό το rate, μετρητά και πάλι μετρητά. Η περίοδος κατά την οποία θα ταξιδεύαμε ήταν δεδομένη, αφού ο Α είναι εκπαιδευτικός και μπορούσε μόνο μέσα στις διακοπές του Πάσχα, αλλά δε θα τη συνιστούσα σε κανέναν: από τη μία απίστευτη ξηρασία (τα τοπία πολύ λιγότερο εντυπωσιακά από το αναμενόμενο) με αφόρητη ζέστη κι από την άλλη το waterfestival το οποίο σήμαινε απίστευτη δυσκολία στο να βρεις έστω ένα εισιτήριο λεωφορείου κι από την άλλη διαρκές και καιταιγιστικό μπουγέλωμα από όλα τα παιδάκια της Βιρμανίας, που την καταβρίσκουν να βρέχουν εσένα, το σάκο σου, τη φωτογραφική σου μηχανή, τα ρούχα που μόλις έπλυνες και κατάφερες επιστέλους να στενγώσεις και όλα αυτά με νερό που δε μοσχομυρίζει κιόλας. Εξυπακούεται πως θα έπρεπε να είχαμε κλείσει λεωφορεία από πριν ή κάποια αεροπορικά, αλλά είπαμε, αν θες να ταξιδεύεις ελέυθερος, τέτοιες χλαπάτσες θα τις φας και δεν αλλάζω άποψη: ταξίδι όπου ξέρεις πού θα κοιμηθείς αύριο, τι ώρα θα φύγεις, πόσο θα κάτσεις σε κάθε μέρος είναι τουρισμός κι όχι ταξίδι, το οποίο και προτιμώ.

Θα ξαναπάω; Νομίζω πως όχι. Η χώρα μου άφησε εξαιρετικές εντυπώσεις, τη συνιστώ ανεπιφύλακτα και μάλιστα όποιος θέλει να πάει καλό είναι να τη βάλει στις προτεραιότητες για τον ίδιο λόγο που θα πρέπει να βιαστεί να πάει στο Ιράν ή την Κούβα, αλλά είδα όσα ήθελα να δω κι αν επιστρέψω σε μια πενταετία για να βρω πεντάστερα-θηρία, τις ξύλινες βάρκες να έχουν γίνει καταμαράν και τους χαμογελαστούς αγρότες να πρωταγωνιστούν σε χορευτικά σόου για αμερικάνικα γκρουπ, άστο καλύτερα. Ευλογημένος νιώθω που την είδα όπως την είδα τη χώρα και θα μου μείνει αξέχαστη.

Αξιολόγηση:

· Φύση: 7 Δυστυχώς δε βάζω “μισά” γιατί στην πραγματικότητα είναι για 6,5. Έχει ορυζώνες, βουνά, παραλίες, σπήλαια, φοβερές λίμνες, κάποιους καταρράκτες, ωραία τρεκ, αλλά δεν είναι το δυνατό της σημείο η φύση.

· Αρχαιολογία: 7 Πάλι ίσως να είμαι λίγο επιεικής, αλλά πράγμα έχει η χώρα. Και στο MraukU και στο Bagan και αλλού. Να ξεκαθαρίσω ότι όλους αυτούς τους εγκαταλελιμένους ναούς τους καταχωρώ στην αρχαιολογία κι όχι στην αρχιτεκτονική, όπου υπάγονται οι νεότεροι/πιο σύγχρονοι. Γενικά περίμενα ίσως κάτι καλύτερο, μάλλον είχα υπερβολικές προσδοκίες κι από τα δύο μεγάλα συμπλέγματα.

· Αρχιτεκτονική: 3. Οι πόλεις πραγματικά άσχημες, κάποιοι ναοί και ολίγη αποικιακή αρχιτεκτονική κάτι έλεγαν, όπως και μπόλικα χωριουδάκια με ξύλινα σπίτια, πολλές φορές με όμορφες, δουλεμένες προσόψεις. Αρχιτεκτονικό θαύμα πάντως δεν τη λες τη χώρα.

· Άνθρωποι: 9 Εξαιρετικοί, τι να λέμε. Πάντα χαμογελαστοί, τίμιοι, ευχάριστοι, αρκετά ενδιαφέροντες.

· Κόστος: 8 Πολύ φτηνή χώρα. Αν δεν είχαμε τα αεροπλάνα (ολίγον ακριβά!) και τα ταξί ως αποτελέσματα του waterfestival και είχαμε τη διάθεση να το κάνουμε πιο backpacking, δε νομίζω ότι θα ξοδεύαμε πάνω από 25€/ημέρα. Φαντάζομαι ότι θα ανέβουν οι τιμές με το χρόνο, αλλά προς το παρόν είναι πολύ οικονομικός προορισμός.

· Ασφάλεια: 10 Νομίζω οι πιο επικίνδυνοι άνθρωποι –τουλάχιστον στα σημεία εκτός των πολεμικών ζωνών- ήμασταν εμείς.

· Μοναδικότητα: 4 Χαμηλός βαθμός γενικώς. Η όλη ΝΑ Ασία μοιάζει πολύ κι αν βγάλεις κάποιες ιδιαιτερότητες αρχαιολογικής ή φυλετικής φύσεως, είναι εξαιρετικά ομοιογενής. Σε πάρα πολλές περιπτώσεις είχα dejavu από άλλα ταξίδια στην Ταϊλάνδη, το Λάος ή την Καμπότζη. Κάτι που δε συμβαίνει με χώρες όπως η Ινδία, το Ιράν, η Κούβα, η Ιαπωνία ή η Αιθιοπία, όπου οι θρησκευτικές/πολιτικές/πολιτιστικές ιδιαιτερότητες δημιουργούν την αίσθηση του ανεπανάληπτου.

· Αυθεντικότητα: 10 Ο τουρισμός ακόμη παίζει ελάχιστο ρόλο στον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρεται ο κόσμος, σχεδόν ό,τι βλέπει ο επισκέπτης είναι εκεί και όπως είναι… επειδή έτσι είναι, δε φτιάχτηκε για να το δει αυτός. Ο αποκλεισμός της χώρας από τον έξω κόσμο έχει διατηρήσει νόρμες καθημερινότητας που σε κάποιες περιπτώσεις προσφέρουν βιβλικές εικόνες, ειδικά στις επαρχίες, κάτι που θα αλλάξει γρήγορα βέβαια, λογικά προς το συμφέρον των κατοίκων (π.χ. φαντάζομαι ότι τα τρακτέρ γρήγορα θα αντικαταστήσουν τα άροτρα, οι ηλεκτρικές κουζίνες τις υπαίθριες φωτιές το βράδυ έξω από κάθε σπίτι και η άσφαλτος τα χωμάτινα δρομάκια).

· Φαγητό: 7 Δεν έφαγα άσχημα μωρέ. Ήξερα ότι δεν είναι και η επιτομή της ασιατικής κουζίνας, αλλά ελλείψει 6,5 αποφάσισα να τους δώσω 7, ειδικά συνυπολογίζοντας το σχεδόν ανύπαρκτο κόστος.

· Ποικιλία: 6 Έχει διαφορετικά πράγματα να κάνεις και να θαυμάσεις, αλλά έχουμε δει και χώρες πιο πολυποίκιλλες σε τοπία, δραστηριότητες, κλίμα κλπ. Καλά πάντως, ενδιαφέρον έχουν οι διαφορετικές επαρχίες και εθνότητες.

ΣΥΝΟΛΟΝ: Έλαβον 72 και κατατάσσεται 21η σε περίπου 100 χώρες, στο τσακ δεν μπήκε στην εικοσάδα, που είναι feat που δύσκολα θα καταφέρει άλλη χώρα από αυτές που δεν έχω επισκεφθεί (αν είχα βάσιμες υποψίες για κάποια, θα την είχα επισκεφθεί ήδη, με εξαίρεση δυο-τρεις που είναι offlimits προς το παρόν, π.χ. Υεμένη). Έπιασε την υψηλότερη βαθμολογία από τις χώρες που επισκέφθηκα στο όλο ταξίδι, λίγο πάνω από την Ιορδανία.

Ακολουθούν φωτό, που θα είναι και πολλές, άλλωστε είναι και η χώρα όπου έμεινα το περισσότερο. Υπομονή διότι το ίντερνετ είναι φορ δε μπαζ, αλλά μέχρι αρχές Σεπτέμβρη θα έχει ολοκληρωθεί ολόκληρη η ιστορία (μένουν ακόμη Χονγκ Κονγκ & Μακάο, συν Λονδίνο).

Ο σταθμός των λεωφορείων για το νότιο κομμάτι της χώρας λίγο χαοτικός, αλλά βγάζεις άκρη.

Από τα εισιτήρια πάλι δεν περιμένεις να βγάλεις άκρη, αλλά δεν υπερχρεώνουν οι άνθρωποι, τους τσέκαρα.

Ωραία υπαίθρια φαγητάκια.

Το πρώτο μου κατάλυμα. Λουξ δεν το λες, αλλά και μόνο που μου άνοιξαν στις 3 το πρωί, μπράβο τους. Σε κανά δυο άλλα που πήγα, τζάμπα βροντούσα.

Ωραίες φατσούλες με το κλασικό σπιτικό βιρμανικό αντηλιακό.

Πήγα μια βόλτα με μηχανάκι στα περίχωρα της Mawlamyine, όπου είχε διάφορα πραγματάκια να επισκεφθεί κανείς. Όπως ένας καρατεράστιος ξαπλωτός Βούδας, μάλιστα δίπλα έφτιαχναν και το δίδυμό του για να ξαπλώνουν μαζί.

Γάμος ήταν αυτός, κάποια θρησκευτική γιορτή, χελωνονιντζάκια ντύθηκαν, θα σας γελάσω.

Πήγα και σ' ένα τοπικό μουσείο που αφορούσε την ιστορία της περιοχής και των τοπικών μειονοτήτων. Φτωχά τα εκθέματα και χωρίς ρεύμα ήταν και ολίγο σκοτεινό. Από λεζάντες γιοκ, οπότε έμεινα στο σκοτάδι (pun intended).

Σε κυριλάτο εστιατόριο είχε κλιματισμό οπότε μπήκα να γλιτώσω από την τραγική ζέστη (πολύ τραγική, χειρότερα από την Κούβα τον Αύγουστο), αλλά και το φαγητό δεν ήταν άσχημο, κάθε άλλο.

Γραφική η πόλη, χωρίς να είναι εντυπωσιακή, είχε ενδιαφέρον το περπάτημα στις γειτονιές.

Τεράστιος ναός στα προάστια, όπου ανέβηκα από καμιά 400αριά σκαλιά, για να διαπιστώσω πως υπήρχε και ασανσέρ.

Σπιτάκια, μαγαζάκια, εστιατοριάκια. Βρήκα κι έναν κουρέα που με έκανε γουλί όπως του ζήτησα και στο τέλος μου έκανε και δυο ΚΡΑΚ στο λαιμό με μια κίνηση ανάμεσα σε μασάζ και καράτε που ακόμη τη θυμάμαι.

Χωρίς πολλές επιλογές για νυχτερινή ζωή, οι ντόπιοι κάθονται να παρακολουθήσουν το ηλιοβασίλεμα στις όχθες του ποταμού και τρώνε στα διάφορα υπαίθρια φαγάδικα.

Και δίπλα στην Υπηρεσία Μετανάστευσης μια τεράστια οθόνη που εξάρει το έργο των αρχών.

Λουκούλειο γεύμα σε τοπικό εστιατόριο, τρία πράγματα ζήτησα, μου έφεραν 8, με χρέωσαν μόνο 2... Μπάλα έγινα από το πολύ φαγητό και δεν μπορούσα να γυρίσω πίσω καλά-καλά.

Και την επομένη αναμονή στο λεωφορείο μέχρι να γεμίσει, παρέα με τις χαμογελαστές πλανόδιες.

Έφτασα σε ένα χωριό το όνομα του οποίου δε θυμάμαι, αλλά είχε μια όμορφη και γαλήνια λίμνη.

Κι αν διέσχιζες τον ποταμό κι ανέβαινες ένα βουνό, είχες αυτή τη θέα:

Ξύλινα σπιτάκια, στη βάση των οποίων το βράδυ όλοι μαγείρευαν πάνω από ανοιχτές φωτιές.

Την άλλη μέρα πήγα βολτίτσα με μηχανάκι. Από ορυζώνες άλλο τίποτε.

Και από νούφαρα καλά πάνε.

Στα αμέτρητα μοναστήρια υπογράφουν όλοι, ακόμη κι αυτοί που δεν ξέρουν να γράφουν.

Οι ναοί -συνήθως σε σπηλιές- σφύζουν από πιστούς πάντως, γενικώς οι Βιρμανοί δίνουν την αίσθηση ενός πολύ θησκευόμενου λαού και δεν εννοώ μόνο τους Βουδιστές.

Έσβησαν τα φώτα στο ναό/σπηλιά και κουτουλούσα συνεχώς με ένα ζευγαράκι, αλλά το πήραν με χιούμορ.

Πολύ το σκαρφάλωμα αλλά η θέα άξιζε τον κόπο.

Παιδάκια παντού.

Και στούπες το ίδιο, κυριολεκτικά παντού.

Υποβασταζόμενη γιαγιάκα που πήγε να προσευχηθεί, ωραία εικόνα.

Αυτή η μπύρα είναι λέει οε πίσημος σπόνσορας της Τσέλσι. Η Τσέλσι το ξέρει;

Παιδάκια παίζουν κρυφτό από τη μαμά τους μέσα σε σπηλιά/ναό.

Επιστροφή στη Γιανγκόν για να παραλάβω τον κύριο Α. Δύσκολη πόλη: άσχημη, δύσοσμη, υπερπληθυσμός, ζέστη και ιδρωτίλα αλλά και πολλή ζωντάνια στους δρόμους και ιδιαίτερα ασφαλής.

Πήγαμε μέχρι το κρατικό πρακτορείο ταξιδίων, σε ένα υπουργείο-παρωδία όπου δυο γιαγιάκες αντί να να ξέρουν να μας πουν δυο πράγματα μας ζητούσαν ομπρέλες. Τελικώς λεωφορείο και τραίνο για Μπαγκάν δεν υπήρχε, οπότε πήραμε αεροπορικά εισιτήρια, πάλι καλά που βρέθηκαν κι αυτά δηλαδή εν μέσω του σημαντικότερου εορτασμού της χρονιάς για τους Βιρμανούς. Ο Α βέβαια χλώμιασε και χρειάστηκε κανά μιάωρο για να πεισθεί ότι αν δεν πετάξουμε δε θα δούμε το Μπαγκάν, αφού το επόμενο διαθέσιμο λεωφορείο ήταν σε...11 μέρες.

Αν για κάτι είσαι σίγουρος στη ΝΑ Ασία είναι ότι πάντα κάτι κουβαλάνε.

Η βαλίτσα του Α χάθηκε...αλλά τελικά η Bangkok Air μας είπε ότι την έφεραν, αλλά έπρεπε να την παραλάβουμε εμείς, οπότε συνολικά φάγαμε περίπου 3 ώρες στα πήγαιν'-έλα του αεροδρομίου. Τουλάχιστον στην επιστροφή γίναμε μάρτυρες επίσκεψης UFO στη Γιανγκόν.

Ο κύριος Α πρέπει να σας πω ότι έχει κάνει τεράστια πρόοδο. Σχεδόν ξεπέρασε την πετοφοβία, τη δελφινοφοβία, τη μικροβιοφοβία, τις μανίες ότι κόλλησε AIDS στην Κούβα και γρίπη των χοίρων στις ΗΠΑ ("παιδιά αρρώστησα! φέρτε ένα θερμόμετρο!", "πού αρρώστησες ρε Α; στην έρημο είμαστε εδώ και 9 ώρες..."), αλλά το θαύμα του το έκανε: κατάφερε να φέρει 2 ντουζίνες νερά ΖΑΓΟΡΙ, καμιά δεκαριά κονσέρβες και άπειρους ξηρούς καρπούς από την Ελλάδα γιατί "δεν ξέρω τι νερά θα έχουν σε αυτά τα τρεκ που θα με πας". Επίσης τις μέρες πριν φτάσει μου έστειλε κανά δυο μάλλον αστεία μηνύματα του στιλ "τα πήρες τα χάπια για τη μαλάρια; τι παρενέργειες έχεις; πες μου την αλήθεια, θα το αντέξω!", αλλά γενικώς ο παλιός καλός Α των 100 φοβιών είναι παρελθόν. Χάσαμε τη φέτα από τη Δανία, χάσαμε και τον Α, δεν πάει καλά η χώρα...

Του Α του φάνηκε ολίγον γύφτικη η Γιανγκόν, εμένα μου άρεσε, πολύ ζωντανή πόλη μέχρι και πολύ αργά το βράδυ. Δυστυχώς ο Α δεν ήθελε να φάει street food, οπότε πήγαμε σε ένα ινδικό, αλλά με την πάροδο των ημερών έστρωσε ακόμη και σε αυτό. Τον χάσαμε σας λέω.

Από ένα σημείο κι έπειτα οι παγόδες καταντούν βαρετές.

Έχει και κάποια αποικιακά κτίρια, αλλά γενικώς αρχιτεκτονικά ένα μαύρο χάλι είναι.

Φυσικά με όλες αυτές τις άχρηστες αηδίες που έφερε ο Α...οι τσάντες του σκίστηκαν από το βάρος.

Ήρθε η ώρα να σας αποκαλύψω πως το "Α" είναι παρατσούκλι για το Βαρουφάκη. Με το Γιάνη ταξίδεψα στη Βιρμανία.

Πολύ στιλάτο το αεροδρόμιο της Γιαγκόνας λέμε...

Μοναχοτσατάρισμα.

Ε φτάσαμε και στο Μπαγκάν. Νοικιάσαμε ένα ταλαίπωρο μηχανάκι και ξεχυθήκαμε σαν εμετοί στους ναούς. Οι πρώτοι δε με ενθουσίασαν κιόλας η δε ξεραϊλα του τοπίου ήταν ολίγον απογοητευτική.

Από την ώρα βέβαια που σκαρφαλώνεις σε κάποιον, το πανόραμα αλλάζει.

Η κατάβαση γίνεται με κινήσεις χέλουρου, αυτού του ζωντανού ανάμεσα σε χέλι και αίλουρου.

Ο Α αποδείχθηκε απίστευτα δημοφιλής με τους ντόπιους, όλο του ζητούσαν να ποζάρει. Είναι κι ωραίο παλικάρι...

Με την ομίχλη έχει μεγαλύτερη γοητεία η θέα...απίστευτος αριθμός ναών, αν και σε καμία περίπτωση δε θα το σύγκρινα με το Άγκορ Βατ.

Ανάμεσα στους ναούς του Μπαγκάν μένουν και οι ντόπιοι στα σπιτάκια τους, πολλοί εκ των οποίων εργάζονται ως φύλακες ή πωλούν αναψυκτικά και ψιλοσουβενίρ. Ποτέ πισετικοί, πάντα χαμογελαστοί.

Μια διαφορά μεγέθους πατούσας την έχουμε με τους ντόπιους.

Η διάσημη τσάντα του Α, σκισμένη σε τρία διαφορετικά σημεία παρακαλώ.

Άφιξη στο Kalaw άγρια ξημερώματα, ύπνος μόλις 4 ωρών κι ετοιμαζόμαστε για τρεκ. Τουλάχιστον το πρωινό ήταν ικανότατο.

H Niang Niang η ακούραστη τρέκερ που μας πήγε στο τρεκ, στο οποίο ζητήσαμε να πάμε σε όσο το δυνατόν πιο απομακρυσμένα χωριουδάκια, ώστε να δούμε παραδοσιακή ζωή. Δεν είχαμε παράπονο. Εκτός από το φιλοδώρημα, γύρισε σπίτι και με τις...κονσέρβες του Α (τα νερά ΖΑΓΟΡΙ έμειναν στη Γιαγκόνα).

Ορυζώνες.

Χωριουδάκια σε λόφους.

Μοναχάκια ετοιμάζουν τα νεροπίστολά τους για το φεστιβάλ του νερού.

Παιδάκια που παίζουν με ρόδες, σβώλους και κουβαρίστρες...άλλη εποχή.

Η κουζίνα όπου ετοιμάστηκε το δείπνο στο σπίτι όπου διανυκτερεύσαμε.

Τρεχούμενο νερό δεν υπάρχει, οπότε ντουσάκι με τον κουβά από τη γούρνα. Ο Α ενοχλημένος νομίζει ότι τον βγάζω φωτό για να τη βάλω "σε κανένα από αυτά τα φόρουμ όπου με κάνεις ρεζίλι".

Γιαγιούλες επιστρέφουν με τα καλάθια τους γεμάτα λάχανα, άλλες επισκευάζουν τη σκεπή τους κι άλλες μαγειρεύουν.

H ανάβαση στους ναούς απαιτεί κι ενέργεια. Ο Α ακάθεκτος πάντως, λεβέντης!

Ρεύμα δεν υπήρχε βέβαια, οπότε φάγαμε υπό το φως ενός κεριού. Βιβλική στιγμή όταν όλη η οικογένεια ήρθε στο σαλόνι να προσευχηθεί στο βουδιστικό προσκυνητάρι τους, σα να μην ήμασταν εκεί. Μετά μας ζήτησαν και συγγνώμη οι άνθρωποι...

Το πρωί μας ξύπνησε αυτός ο μπόμπιρας.

Και μια νέα μέρα ξεκινά στο χωριό.

Συναπαντήματα στο τρεκ.

Ψώνισε σάκα και ταγάρι το πουλάκι μου και καμαρώνει σα γύφτικο σκεπάρνι.

Ο Βαρουφάκης πίνει το ουσικάκι του για να κοιμηθεί.

Και το πρωί κάνει ντους με παπούτσια για το φόβο των μικροβίων.

Είχα τη φαεινή ιδέα να πάρουμε το τραίνο. Απίστευτα αργό, έφυγε και με 2,5 ώρες καθυστέρηση, αλλά τουλάχιστον είχαμε καλτ συνεπιβάτες που άνοιξαν τους οδηγούς μας και τους κοιτούσαν όλο περιέργεια.

Άνετο το τραινάκι πάντως.

Ε κι αφού φτάσαμε τόσο αργά στη λίμνη Ίνλε, είπαμε να φάμε σε νεπαλέζικο, μιας που είχαμε φάει και πριν δυο μέρες και μας άρεσε. "Καλά πάλι σε...nepali θα φάμε;". -Ναι...πάλι.

Η λίμνη Ίνλε είναι γνωστή για τον παραδοσιακό τρόπο αλιείας, με τους ψαράδες να χρησιμοποιούν και το πόδι τους για να κάνουν κουπί. Επιλέξαμε αντί να πάμε στις "παραδοσιακές" θαλάσσιες αγορές, για τις οποίες μας είπαν πως είναι τελείως τουριστικό θέαμα, να πάμε στο Samcar, πολύ πιο μακριά, όπου πέρα από τους ναούς θα μπορούσαμε να δούμε και παραδοσιακό τρόπο ζωής. δε μας απογοήτευσε καθόλου η επιλογή.

Επισκευή σκεπής.

Τώρα τι με βγάζεις φωτογραφίες δηλαδή; Τόσο περίεργο είναι που βάζω αντηλιακό; Ή θα τις βάλεις πάλι στο travelstories και θα γράφεις "πήγα διακοπές με ένα νούμερο που έβαζε αντηλιακό"! Ε, όχι! Θα κάνω κι εγώ λογαρισμό στο travelstories και θα γράψω: Γεια σας! Είμαι ο "Α"! Και δεν είναι έτσι τα πράγματα όπως τα παρουσιάζει ο "yorgos".

Είχε και αρχαία, ωραία ήταν.

Μας δώσανε και λουλουδάκια τα παιδάκια, τι καλά!

Τώρα τι θα γράψεις; "Ταξίδευα με έναν ηλίθιο που κράταγε ομπρέλα;". Αφού βρέχει!

Εντυπωσιακοί οι ποταμίσιοι κήποι από τους οποίους προμηθεύεται τρόφιμα η μισή Βιρμανία, ατέλειωτοι.

Άρχισε για τα καλά το φεστιβάλ του νερού, όσο πιο μικροί τόσο πιο επίμονοι οι μπουγελωτές.

Για Μandalay ούτε ταξί βρίσκαμε, ούτε λεωφορείο, μόνο αεροπλάνο με τη Golden Air, ιδέα στην οποία ο Α κόντεψε να πάθει εγκεφαλικό "τη γλίτωσα μία φορά, σε παρακαλώ, μην το ξαναρισκάρουμε". Τελικώς βρήκαμε έναν ντόπιο χεβιμεταλά που μας πήγε με το αμάξι του. Στη διαδρομή βάλαμε ΤΡΥΠΕΣ και χτυπιότανκι αυτός, καλό παλικάρι.

Πλέον τα μπουγελώματα ήταν ασταμάτητα κι άρχισαν να γίνονται ενοχλητικά, σε κάθε μα σε κάθε δρόμο υπήρχαν ορδές παιδιών των οποίων η αποκλειστικότητα της ευτυχίας εξαρτόταν από το πόσους θα καταβρέξουν. Εκεί που νόμιζες πως τη γλίτωσες με ένα σλάλομ, εμφανιζόταν κανένα τρίχρονο από το πουθενά, σε έκανε μούσκεμα και μετά γελούσε σαν τα γκρέμλινς.

Οι μόνοι που τη γλίτωναν ήταν οι μοναχοί.

Γενικευμένη κατάσταση πια, αδύνατον να κυκλοφορήσεις στους δρόμους χωρίς να γίνεις μουσκίδι, με τις κάλτσες, τη φωτογραφική και τα αυτιά σου γεμάτα με νερό.

Οι backstreet boys, Mandalay version.

Το εκνευριστικό είναι ότι έμπαινε όλο το νερό από τον κουβά στο αυτί σου κι άντε να το ξεβουλώσεις μετά.

Έπεφτε, αλλά το συγκράτησε ο Α.

Στα περίχωρα του Μανταλάι έχει κάτι ενδιαφέροντα εγκαταλελειμμένα μνημεία.

Cool blades!

Yπαρχει κι ένας ναός με φίδια, όπου πρέπει να μπεις ξιπόλιτος, όπως σε όλους. Έπεισα τον Α ότι είναι επικίνδυνο, διότι τα φίδια τρώνε ποντικούς, που έχουν λεπτοσπίρωση, οπότε ίσως να την έχουμε κολλήσει κιόλας, δεν ξανάβγαλε παπούτσια, χαχα. Είμαι κακός άνθρωπος τελικά.

Βουκολικές εικόνες ακόμη και στα προάστεια της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης της χώρας.

-Καλέ κύριε λευκέ, τι ωραίο σώμα που έχετε!
-Σταματήστε καλέ, τα παραλέτε! (πείτε κι άλλα)

Δε βαρέθηκε να ποζάρει το χρυσό μου.

Υπήρχαν κάτι συμπλέγματα ναών σε βουκολικά τοπία χωρίς ψυχή τριγύρω, απόλαυση.

Ξύλινο μοναστήρι.

Υπερκινητικά μοναχάκια.

Χαριτωμένη πωλήτρια.

Και αυτή η κλασική γέφυρα την οποία όλοι παίρνουν φωτογραφία και όπου μαζεύονται οι ντόπιοι για να δουν το ηλιοβασίλεμα και να πλατσουρίσουν.

Μιλάμε για πολύ κόσμο...

Το ηλιοβασίλεμα ήταν μάπα, αλλά το να δει κανείς από κοντά τη νέα γενιά είχε ενδιαφέρον.

Ας πούμε ο ξανθός βιρμανός Τζον Λένον.

Ή ο ντόπιος τρανσέξουαλ Μάικλ Τζάκσον που αφού πάρκαρε το μηχανάκι του έκανε κάτι παλαβά.

Οι Βιρμανοί γουστάρουν να πλατσουρίζουν, αυτό είναι ξεκάθαρο.

Αυτό που δεν είναι ξεκάθαρο για όλους είναι η σεξουαλική τους ταυτότητα, αλλά ανεκτικούς τους είδα.

Κακοφωνία, κακογουστιά αλλά τους αγαπάμε.

Ε πήγαμε και στο διάσημο τεράστιο ναό. Δεν τρελάθηκα κιόλας.

Aρχικά νόμισα πως θα πήγαινα στο Mrauk U με αυτό το σκάφος... πού τέτοια τύχη...

Το εσωτερικό του καρυδότσουφλου που θα με πήγαινε στο Mrauk U. Βασικά δεν είχε καν εσωτερικό...

Αφού αποχαιρέτισα τον κύριο Α με πόνο ψυχής μου απέμενε το τελευταίο κομμάτι του ταξιδιού. Αεροπλάνο μέχρι το δύσκολα προσβάσιμο Sittwe κι από κει ένας μαραθώνιος πλωτής διαδρομής μέχρι το πολυπόθητο Mrauk U. Βρήκα έναν τύπο που δέχτηκε να με πάει με...50$, απίστευτη τιμή αν σκεφτθεί κανείς πως δεν υπήρχε άλλος επιβάτης και κανονικά κάθε πλοίο θέλει μίνιμουμ 150$. Σε όσους ντόπιους το είπα στο Mrauk U, απλά δε με πίστευαν. Όπως κι εγώ πίστεψα ότι οι προβλέψεις περί επικίνδυνης καταιγίδας και ακρίων καιρικών φαινομένων ήταν απλά λάθος...

Άραξα κι έγραψα το ημερολόγιό μου... Μέχρι να ξεκινήσει η κατιαγίδα, το μουσκίδι, οι κεραυνοί κλπ. Το δε πλεούμενο-σκυλοπνίχτρα αντί για τιμόνι είχε έναν ταλαίπωρο καπετάνιο με ένα μαδέρι κι αντί για GPS και ράδιο είχε ένα φακό από κινητό τηλέφωνο και... μια σφυρίχτρα....

Και ξαφνικά σκοτείνιασε, άρχισε να μπάζει νερό από παντού, όλα μούσκεμα, τρομερός αέρας, οι πιο δυνατοί κεραυνοί που έχω δει ποτέ μου έπεφταν ολόγυρα και μάλλον τα χρειάστηκα. Ο καπετάνιος πάντως ήταν μουσκίδι αλλά ψύχραιμός, όταν τον ρωτούσα αν θα φτάσουμε μου έλεγε "yes, yes", αν θα προσαράξουμε κάπου μέχρι να περάσει η θεομηνία "yes yes", στο τέλος την ψυλλιάστηκα και τον ρώτησα αν θα αφήσουμε τα κοκκαλάκια μας εδώ και πάλι "yes yes" μου είπε...

Μετά από 3 ώρες συνεχόμενης καταιγίδας μπόρεσα να διακρίνω κάτι βουβάλια, ατάραχα. Συνεχίσαμε και φτάσαμε στο τιμημένο Mrauk U στις 2 το πρωί αντί για τις 7 το απόγευμα.

Έπεσα για ύπνο σε ένα απίθανο αχούρι που βρήκα στην προβλήτα, που τύφλα να'χει η τρώγλη του Σουδάν μπροστά του. Το πρωί που ξύπνησα, με υποδέχθηκε ένα κατάλοιπο του φεστιβάλ νερού, που επιτέλους είχε τελειώσει πάντως.

Πέραν των αρχαίων και λοιπών αξιοθεάτων, το πιο όμορφο πράγμα ήταν ότι μιλάμε για ένα χωριό ξεχασμένο από το χρόνο και από τον τουρισμό, αφού η πρόσβαση επιτράπηκε σχετικά πρόσφατα και μάλιστα μόνο αεροπορικώς μέχρι το Sittwe και μετά με κάποια σκυλοπνίχτρα, οπότε ελάχιστοι είναι οι τουρίστες που κάνουν τον κόπο να φτάσουν μέχρι μια περιοχή που εκτός όλων των άλλων είναι στο επίκεντρο των εθνοτικών συγκρούσεων και έχει σοβαρότερο πρόβλημα με την ελονοσία απ' ό,τι η μέση επαρχία της χώρας.

Έτσι οι πάντες συναλλάσσονται, τρώνε, χαιρετιούνται και περνάνε τη μέρα τους στο δρόμο, το δε νερό το προμηθεύονται από μια γούρνα στο κέντρο του χωριού.

Και βέβαια στα περίχωρα υπάρχουν άπειροι ναοί, πιο εντυπωσιακοί από το πασίγνωστο Μπαγκάν για μένα, αφού προτιμώ την πέτρα από το τούβλο. Κακώς λέγεται "το άλλο Μπαγκάν" το Mrauk U, μάλλον το Bagan είναι το "άλλο Mrauk U". Δε θα κουράσω πολύ με φωτό ναών γιατί ήταν ατελείωτοι και τεράστιοι, σε κάποιους είχε χιλιάδες αγάλματα μέσα, τούνελ κλπ.

Τα περίχωρα δεν είναι άσχημα.

Οι ναοί ατελείωτοι και με πάρα πολλή δουλειά στο εσψτερικό τους.

Με σχεδόν κανένα σπίτι να μην έχει τρεχούμενο νερό, οι ντόπιοι χρησιμοποιούν τα ίδια πηγάδια που χρησιμοποιούσαν οι πρόγονοί τους επί αιώνες.

Άπειροι ναοί σε βουκολικά τοπία. Για μένα θες δύο πολύ γεμάτες μέρες μόνο για τους ναούς.

Σε κάποιους πιο μοντέρνους πάντως δε λείπει το κλασικό βουδιστικό κιτς.

Την τρίτη μέρα είπα να πάω μερικές δεκάδες χιλιόμετρα παραπέρα, να επισκεφθώ μια μειονότητα στην οποία έχουν απομείνει κάποιες γηραιές κυρίες που έχουν τα πρόσωπά τους τατουαρισμένα. Ένας ντόπιος tour operator (αν μπορεί να ειπωθεί πως υπάρχει κάτι τέτοιο στην περιοχή, στα σπάργανα είναι ακόμη ο τουρισμός), μου ζήτησε 60$, χαχα. Τελικώς πήγα μόνος μου με περίπου 5$ συνολικά. Αρχικά πήρα μηχανάκι μέσα στο κρύο του χαράματος για μερικές δεκάδες χιλιόμετρα...

...μέχρι το λιμάνι. Το οποίο βασικά είναι η όχθη του ποταμού με μερικές πιρόγες.

...μία εκ των οποίων με πήγε απέναντι για λίγα λεπτά του ευρώ.

Όπου είχε διάφορα χωριά, όπου οι αγορές γίνονται ακόμη με ανταλλαγή προϊόντων και ζύγι.

Αφού είδα ψαράδες...

κυρίες που έπλεναν ρούχα και σκεύη...

...καπνίζοντας την πίπα τους...

...βρήκα και το ποηθητό χωριό, μετά από συνεννόηση-καρούμπαλο.

Βρέθηκε ένας δασκαλάκος με καλά Αγγλικά που τελικώς με πήγε να δω κάποιες από τις γιαγιάκες. Αν δεν ήταν η απομόνωση λόγω της απαγόρευσης πρόσβασης στους ξένους, φαντάζομαι πως το όλο σκηνικό θα είχε εμπορευματοποιηθεί πλήρως. Εγώ πάντως βρήκα μια κοινότητα κανονική, όπου οι άνθρωποι ζουν από τη δουλειά τους κι όχι επειδή ποζάρουν στους έτσι κι αλλιώς ελάχιστους επισκέπτες.

Κανείς δε φαίνεται να ξέρει το λόγο για τον οποίο τα πρόσωπα των γυναικών αυτών τατουαριζόντουσαν στην προεφηβική τους ηλικία. Είναι πάντως μια πρακτική που έχει σταματήσει εδώ και δεκαετίες και σύντομα θα χαθεί, αφού έχουν απομείνει ελάχιστες. Ιδού η πρώτη που αντίκρυσα.

Κι από πιο κοντά...

Εξαιρετικά φιλικοί όλοι, χάρη στο δασκαλάκο-διερμηνέα με κάλεσε και ο ντόπιος βουδιστής ιεροδιδάσκαλος να φάμε στο σπίτι του, από αυτά τα γεύματα με τα 16 πιατάκια...

Οι Βιρλαμνοί τρώνε τουλάχιστον 5 φορές τη μέρα, απ' ο,τι μου είπαν μάλιστα το αντίσοιχο "τι κάνεις, καλά;" δικό μας είναι το "έφαγες καλά;" εκεί. Καλές εντυπώσεις μου άφησε η κουζίνα της χώρας.

Την τέταρτη μέρα ήρθε η ώρα να γυρίσω πίσω στο Sittwe με "πλοίο", προκειμένου να πάρω την πτήση της επιστροφής για τη Γιαγκόν. Είχα έρθει με μια βάρκα μόνος μου και τώρα έπρεπε να τη μοιραστώ με άλλους πενήντα, χωρίς καθόλου χώρο, παρότι οι άνθρωποι μου έδωσαν καρέκλα, εξαιρετικά ευγενείς πάντα οι Βιρμανοί.

Τλεικά η μηχανή της βάρκας χάλασε, μείναμε στη μέση για πάνω από μια ώρα, άρχισα να ανησηχώ ότι θα τη χάσω την πτήση μου... Εξήγησα στους συνεπιβάτες μου για ποιο λόγο βιάζομαι με παντομίμες κι αυτοί μετη σειρά τους έκαναν νόημα σε όποια μηχανοκίνητη πιρόγα περνούσε για να με πάρει. Δυστυχώς κανείς δεν πήγαινε τόσο μακριά όσο το Sittwe (στο οποίο τελικώς -παρά τις απαγορεύσεις της κυβέρνησης- θα μπορούσα να είχα πάει με λεωφορείο). Σε κάποια φάση δυο ντόπιοι κολύμπησαν μέχρι την όχθη για να μιλήσουν με τον ιδιοκτήτη μιας βάρκας μπας και με πάρει και δε χάσω την πτήση. Τελικώς πέρασε μια βάρκα που είχαν νοικιάσει δυο Γερμανοί. Όταν αποβιβλαστηκα για να μπω στη βάρκα τους όλοι οι ντόπιοι με χειροκρότησαν και μου ευχόντουσαν καλό ταξίδι, χαρούμενοι που δεν έχασα την πτήση μου... ενώ αυτοί έμειναν στη μέση του ποταμού περιμένοντας στωικά να δουν αν θα επισκευαστεί η μηχανή της βάρκας τους. Αξιολάτρευτοι.

Προσοχή στους λεπτοδείκτες... μάλλον στην τύχη την έβαζαν την ώρα.

Δυο μέρες αργότερα έφυγα από τη Γιανγκόν, πετώντας για Χονγκ Κονγκ. Ατελείωτη η ακτογραμμή της χώρας, με έκανε να σκεφτώ την ατελείωτη δυναμική του τουρισμού, που σίγουρα θα απογειωθεί σύντομα. Οι 500.000 επισκέπτες ετησίως -εκ των οποίων πολλοί είναι βασικά οι εργαζόμενοι στις μυριάδες ΜΚΟ με multiple entries- είναι ελάχιστοι για μια χώρα που εύκολα μπορεί να γίνει η νέα Ταϊλάνδη. Στην πτήση της επιστροφής έκατσα με ένα βρετανοϊταλικό ζευγάρι που πλέον είχαν έρθει να ανοίξουν την πρώτη αγγλόφωνη ανεξάρτητη εφημερίδα στη χώρα. Σε μια χώρα που αλλάζει και δε μετάνιωσα που πρόλαβα να τη δω όπως είναι ακόμη.

ΤΟΠ-5 Βιρμανίας
1. Οι ναοί του Μράουκ Ου, το χωριό και οι κοινότητες
2. Το Μπαγκάν
3. To χωριουδάκι στο τρεκ
4. Η εκδρομή πέριξ της λίμνης Ίνλε
5. Τα περίχωρα του Μανταλάι με τους ναούς, τους ορυζώνες κλπ

Γενικώς η χώρα είναι ένα παράθυρο στο παρελθόν, στο πώς ήταν η ΝΑ Ασία πριν από κάποιες δεκαετίες και αυτό είναι το βασικό της αξιοθέατο για μένα, μαζί με τους ανθρώπους της, πάνω από ναούς, τρεκ και φύση.

Ωραία η Βιρμανία, αλλά είχα διάθεση για μια μεγάλη πόλη, μοντέρνα, διαφορετική. Πάμε Χονγκ Κονγκ!

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 13: ΧΟΝΓΚ ΚΟΝΓΚ & ΜΑΚΑΟ

Γιατί: Ήθελα να προσθέσω στο ταξίδι και μια ασιατική μεγαλούπολη, κατά προτίμηση κάποια που να μην έχω πάει. Η αρχική σκέψη ήταν η Σαγκάη, αλλά το θέμα της κινεζικής βίζας αποτέλεσε τροχοπέδη (έχετε βγάλει ποτέ κινεζική βίζα στη Μικρονησία; ), αν και θα μπορούσε να παρακαμφθεί αν έκανα χρήση του δικαιώματος της παραμονής εκεί μόνο για 3 ημέρες. Ήθελα όμως να μείνω μια εβδομάδα ολόκληρη σε μια μεγάλη πόλη, να τη “ρουφήξω” κι επιτέλους να μείνω μια εβδομάδα ολόκληρη στο ίδιο κατάλυμα. Με δεδομένο ότι θα αποτελούσε και τον τελευταίο μη ευρωπαϊκό σταθμό, έπρεπε να είναι και μια πόλη με φτηνή πρόσβαση στην Ευρώπη, οπότε τα 250€ one-way γιαΛονδίνο ήρθαν κουτί. Διαβάζοντας κιόλας για το Χονγκ Κονγκ διαπίστωσα ότι έχει πάρα πολλά πράγματα να δει κανείς, περισσότερα να κάνει κι ακόμη περισσότερα…να φάει. Οπότε ερρίφθη ο κύβος και πήγα στο Χονγκ Κονγκ μόνος μου, δράττοντας την ευκαιρία να πεταχτώ κι από το Μακάο.

Πού: Ε τι πού; Μια σταλιά μέρος είναι το Χονγκ Κονγκ. Θεωρώ πως το γύρισα σχεδόν όλο.

Πώς κινήθηκα: Εξαιρετικές συγκοινωνίες, άρα μετρό και λεωφορεία, φτηνά και φοβερά εύχρηστα, συν τα κλασικά ιπτάμενα δελφίνια για το Χονγκ Κονγκ.

Τι μου άρεσε: Ααααχ, πολλά μου άρεσαν. Μου άρεσε που όλα είναι τόσο εύκολα, εύχρηστα, όποτε χρειάζεσαι κάτι το βρίσκεις και στα Αγγλικά χωρίς να χάνεις τη μαγία του κινέζικου. Μου άρεσε που πολλά πράγματα που στην Κίνα χάθηκαν, εκεί υπάρχουν ακόμη, έστω και ανάμεσα σε ουρανοξύστες, από ζωντανότατους ναούς με ανθρώπους που διατηρούν τη θρησκεία τους, μέχρι το οργανωμένο έγκλημα, παρόν παντού και σε όλα. Για το φαγητό τι να πει κανείς, μιλάμε για έναν εκ των κορυφαίων γαστρονομικών προορισμών στον κόσμο. Μου άρεσε η πολύ αποτελεσματική διαρρύθμιση χώρων στο πάμφθηνο και μικροσκοπικό κατάλυμά μου, μου άρεσε η αρχιτεκτονική στο Μακάο, τεράστια έκπληξη η φύση σε μια πόλη που περίμενα απλώς να δω ουρανοξύστες, η μαύρη αγορά τύπου Αβάνας, τα ντεκαντάνς κτίρια, ο καιρός, οι ντόπιοι. Όλα μου άρεσαν.

Τι δεν μου άρεσε: Η επιδρομή των Κινέζων που έχουν δημιουργήσει τόσα προβλήματα με τη μανία τους να αγοράσουν τα πάντα λόγω χαμηλότερων φόρων, που μέχρι που τους έχουν βάλει και περιορισμό στο πόσες φορές μπορούν να μεταβούν στο Χονγκ Κονγκ κάθε χρόνο γιατί όποτε πάνε τα σηκώνουν όλα και δε μένει τίποτε για τους ντόπιους, από ηλεκτρονικά μέχρι χαρτί υγείας. Δε μου άρεσαν οι ρυθμοί τους, που όλοι είναι μονίμως πάνω από ένα κινητό, η κιτσαρία των καζίνο (αν κι έχει το χαβαλέ της δε φτάνει στο κραγμένο κιτς του Βέγκας για να γίνει συμπαθής), η έλλειψη αρχαιολογίας (αν είχαν κι απ΄αυτό θα ήταν σκάνδαλο).

Απρόοπτα: Δε θυμάμαι κάτι συγκεκριμένο, όλα smoothly πήγαν απ’όσο θυμάμαι, έχει περάσει και σχεδόν ένας χρόνος πια, ίσως να ξέχασα και κάτι, γέρος άνθρωπος.

Τι έκανα σωστά: Οι επτά ημέρες ήταν σωστότατες ως διάρκεια, παρότι πριν πάω πίστευα ότι ίσως ήταν πολλές. Για μια φορά στη ζωή μου έκλεισα κατάλυμα πριν πάω και πέτυχα διάνα από πλευράς τοποθεσίας κόστους και ποιότητας/τιμής, έφαγα ό,τι ήθελα, είδα και μια φίλη μου, έκανα και τρέκκινγκ, εξαιρετικά όλα.

Τι έκανα λάθος: Ίσως θα έπρεπε να είχα διανυκτερεύσει στο Μακάου, πολύ ενδιαφέρον μέρος και δε μιλάω για τα καζίνα του βεβαίως. Ε, μέσα σε όλες τις γκουρμεδιές είχα και μια απογοήτευση, όπου ντρέπομαι να πω πως έσκασα 80€ για να φάω από τα χεράκια ενός Γάλλου σεφ μερικές μάλλον απογοητευτικές δημιουργίες, όταν αλλού μεγαλουργούσαν, από το επικό streetfoodμέχρι τα 4 εξαιρετικά γεύματα μοριακής κουζίνας που έφαγα, με κόστος που ξεκινούσε από τα 35€ κι έγλυφα τα δάχτυλα των ποδιώνε. Ναι, μένω σε τρώγλες, κάνω ωτοστόπ και τρώω σε γκουρμεδιές. Είμαι ο Yorgos και είμαι καλά και τρώω ακόμη καλύτερα.

Θα ξαναπάω; Θα ξαναδεί ο Καρανίκας εκπομπή της Μενεγάκη; Θα ξαναβάλει τρίποντο από τη σέντρα ο Κάρι; Θα ξαναπεράσει τυφώνας από την Κούβα; Κάποια πράγματα είναι απλά αναπόφευκτα. Εξαιρετικό stopover για Ασία αυτό το Χονγκ Κονγκ, δε δοκίμασα βέβαια την Καντόνα ή τη Σαγκάη, αλλά στην πρώτη ευκαιρία θα κάτσω για μερικές μέρες. Θα περιμένει, γιατί φέτος θα κινούμαστε σε άλλη ήπειρο, στην καλυτερότερη όλων…


Αξιολόγηση:

· Φύση: 7. Ναι, επτά. Σε μια πόλη, που μέχρι πρόσφατα είχε και τη γειτονιά με τον υψηλότερο συντελεστή πυκνότητας δόμησης στον κόσμο. Εξαιρετικό τρέκκινγκ ακι για τόσο μικρή “χώρα”, απρόσμενο. Έμεινα Παυλόπουλος.

· Αρχαιολογία: 1.Εδώ μου τα χαλάνε, ακόμη και τα “αρχαία” κτίσματα που έχουν αναστηλώσει σε μια γειτονιά, καραμέτρια ήταν.

· Αρχιτεκτονική: 6. Μερικοί υπέροχοι ναοί, όμορφη μοντέρνα αρχιτεκτονική, μου άρεσαν και τα ντεκαντάνς σχεδόν σοβιετικού χαρακτήρα κτίρια (κι εγώ σε ένα τέτοιο έμενα) και ναι, αποικιακή αρχιτεκοτνικη στο Μακάου με πινελιές κιτς. Και λίγο είναι το 6, τώρα που το σκέφτομαι, αν συνυπολογίσεις και κάτι ενδιαφέροντα πράγματα στο Μακάο.

· Άνθρωποι: 7. Λεβέντες. Δεν ερωτεύτηκα κιόλας, αλλά ευγενείς, ευχάριστοι, εξαιρετικά πολιτισμένοι, σε αντίθεση με τις ορδές των κινητών πτυελοδοχείων που ξερνάνε τα καράβια από τη mainlandChina.

· Κόστος: 6. Τους περίμενα και ακριβότερους να σας πω την αλήθεια. Φτηνές συγκοινωνίες, λογικότατα καταλύματα, φτηνό φαγητό (ακόμη και η μοριακή για το είδος της φτηνή είναι), αστείες είσοδοι σε μουσεία. Σαν μια σχετικά οικονομική χώρα της Ευρώπης ένα πράγμα, μωρέ μπράβο.

· Ασφάλεια: 9.Πολύ ασφαλής, Τζαπάν Στάιλ.

· Μοναδικότητα: Της βάζω οκτώ. Ιδιαίτερο μέρος, σε μερικά πράγματα είναι πιο κινέζικες επαρχίες από την Κίνα, σίγουρα διαφορετικό μέρος.

· Αυθεντικότητα: 7, δεν κάνουν τίποτε καραγκιοζιλίκια μόνο και μόνο για να προσελκύσουν τουρίστες, αλλά η κινέζικη εισβολή είναι αναπόφευκτη.

· Φαγητό: Εννιά και με το σπαθί του Το Χονγκ Κονγκ, ενώ και το Μακάου δεν απογοήτευσε.

· Ποικιλία: 7. Για τόσο μικρό μέρος το Μακάο-Χονγκ Κονγκ εντυπωσιάζει για το πόσα προσφέρει.

· ΣΥΝΟΛΟΝ: Έλαβον 67 και κατατάσσεται 32ο σε περίπου 100 χώρες, εύγε. Ανήκουστο για τόσο μικρό μέρος (δεν το λέω χώρα, αλλά τέτοιες ανταγωνίστηκε).

Ακολουθούν φωτό, περικαλώ υπομονή διότι είναι Πέμπτη. Και αύριο είναι Παρασκευή. Δηλαδή δυο μέρες σερί Ευρωλίγκα. Έχουμε και αρχές.
Έμεινα σε ένα από αυτά τα ιστορικά κτίρια που εμφανίζονται στις ταινίες του Μπρους Λι και του Τσάκι Τσαν, όπου οι κακοί του οργανωμένου εγκλήματος τις τρώνε σε σκουριασμένες σκάλες, χαλασμένα ασανσέρ και απερίγραπτες ταράτσες.

Στην είσοδο του ασανσέρ κάποιοι ένοικοι στέγνωναν σεντόνια.

Το δωμάτιο απίστευτα μιρκοσκοπικό αλλά και λειτουργικό. 28€/μέρα με εξαιρετικό ίντερνετ, πολύ ζεστό νερό και σε εξαιρετική τοποθεσία. Α, και με ΝΒΑ κάθε βράδυ, απόλαυση.

Με γοήτευσε ο τρόπος με τον οποίο "γεμίζουν" τους ελεύθερους χώρους με πράσινο.

Όπως και ο συνδυασμός θέας βουνού, θάλασσας και ουρανοξυστών.

Ένα από τα περίεργα μουσεία είναι αυτό της αστυνομίας. Όπου βλέπεις μερικούς αποκεφαλισμούς για παράδειγμα...

Ή το πώς η αστυνομία αντιμετώπιζε τις τίγρεις...

Ή την ιστορία εγκλήματος του γκέτο του Χονγκ Κονγκ που πλέον δεν υπάρχει...

Κι εκεί που αναρωτιέσαι τι κάνει ένα μεγάλο ψάθινο καλάθι στριμωγμένο στο ταβάνι ενός μουσείου αστυνομίας...

...μαθαίνεις πως αποτελούσε συνηθισμένο μέσο λαθρομετανάστευσης.

Είχε κι άλλα ωραία το μουσείο, όπως το πολύ ενδιαφέρον θέμα των "τριάδων", αλλά μετά ασχολήθηκα με τις αγορές.

Μου φάνηκε και πολύ ενδιαφέρον πως παραδοσιακοί ναοί ξεπετάγονται ανάμεσα σε ουρανοξύστες...

Ακόμη και το street food στο Hong Kong είναι ενδιαφέρον, αν και δεν περιορίστηκα σε αυτό.

Αυτό το παγωτό που φτιάχνουν με ατμό ή ό,τι είναι, ενδιαφέρον ήταν, αλλά δεν πέταξα και τη σκούφια μου.

Μπασκετολαός, δηλαδή σωστοί άνθρωποι, τους συμπάθησα.

Είχε ενδιαφέρον και ο ιππόδρομος, ήταν κάπως σουρεάλ οι σουίτες, οι ιππείς που περνάνε σύριζα δίπλα σου και στο βάθος οι ουρανοξύστες. Χαμός από στοιχήματα βέβαια, με τη βρετανική και την κινέζικη κουλτούρα να ενώνουν τη μανία τους για το τζόγο.

Α, είχε και χορευτικά.

Το μουσείο ιστορίας ήταν πολύ ενδιαφέρον, είχε και τα αρχαιολογικά, οικολογικά, αρχιτεκτονικά του στοιχεία, αλλά το πιο ενδιαφέρον είναι το πόσο επιμελή είναι τα παιδάκια.

Έχει κι ένα ολόκληρο κομμάτι πόλης για να δείξει πώς ήταν η ιστορική αρχιτεκτονική της πόλης.

Αστεράκια Μισελέν διαθέτουν ακόμη και φτηνά εστιατόρια στο Χονγκ Κονγκ, αδικαιολόγητα κατά τη γνώμη μου.

Ωραία και η αντίθεση ανάμεσα στα παραδοσιακά μέσα μεταφοράς και το μοντέρνο λιμάνι. Είναι και σχεδόν τσάμπα οι μεταφορές.

Το μουσείο ναυσιπλοϊας ή όπως λεγόταν είχε μοντέλα πλοίων, αλλά πιο ενδιαφέροντες μου φάνηκαν οι πίνακες, έδιναν μια πολύ ωραία αίσθηση της ναυτικής ιστορίας του λιμανιού, από τους πορτογαλικούς/κινεζικούς/βρετανικούς καιρούς μέχρι τη σύγχρονη εποχή.

Το φοβερό με τους ναούς δεν είναι πως βρίσκονται χωμένοι ανάμεσα σε καθαρά αστικά τοπία,

αλλά το πόσοι άνθρωποι, ντυμένοι μπίζνεσμεν βγαίνουν από τα γραφεία τους ή το μετρό για να προσευχηθούν έστω ένα πεντάλεπτο.

Το βράδυ τα κτίρια στο λιμάνι συντονίζονται και προσφέρουν ένα υπαίθριο σόου με τα φώτα τους, δωρεάν, για όσους βρίσκονται εκεί.

Φυσικά δε λείπουν τα υπαίθρια χάπενινγκς.

Απαραίτητη παρουσία κι ο Μπρους Λη.

Από τα πολύ περίεργα μουσεία είναι αυτό για τα γεγονότα της Τιεν Αν Μεν. Καταρχήν με εξέπληξε που επιτρέπεται -και μάλιστα με βαρείς χαρακτηρισμούς- να λειτουργεί κάτι τέτοιο "εντός" της Κίνας, σοβαρή ένδειξη πραγματικής ανεξαρτησίας.

Βίντεο συγγενών θυμάτων, εκθέσεις ιατροδικαστών, μαρτυρίες βασανιστηρίων, κράνη που διαλύθηκαν από σφαίρες αστυνομικών, απ' όλα είχε ο μπαξές. Όλα αυτά σε ένα μουσείο που μάλλον δικαίως αυτοαποκαλείται το μιρκότερο στον κόσμο.

Πάντα στη μέση του αστικού τοπίου, υπάρχουν αναδομημένοι ναοί, εξαιρετικά πάρκα που σέβονται την κινέζικη τεχνοτροπία, tea houses που σε μεταφέρουν αλλού.

Εξαιρετική urban architecture, που λεν και στου χουριού'μ.

Tην καλύτερη ζεστή σοκολάτα της ζωής μου περίμενα να την πιω σε κανένα Μεξικό, μια Ελβετία, έστω μια Βιέννη... Αμ δε, στο Χονγκ Κονγκ. Απίστευτα γευστική.

Κάπου στα New Territories έχουν επιβιώσει και δυο γειτονιές με ιστορικά κτίρια. Τίποτε το φοβερό βέβαια αν εχεις επισκεφθεί την επαρχιακή Κίνα, αλλά συνιστούν μια όμορφη βόλτα.

Απίστευτα φτηνό michelin-rated εστιατόριο, πάλι δεν ενθουσιάστηκα.

Και τελεφερίκ διαθέτουμε...

Όπου από κάτω βλέπεις τρέκερς να καλύπτουν όμορφες διαδρομές...

...που κλασικά καταλήγουν σε έναν τεράστιο Βούδα.

Μικρολίμανα με ωραίο και πάμφθηνο φαγητό.

Και κάποιοι αλήτες κλέβουν ρεύμα από το ασανσέρ για να μαγερεύουν, χαχα, αγαπώ το κτίριό μου.

Πήγα και στο Μακάο, όμορφα στοιχεία κινέζικης αρχιτεκτονικής...

και μπόλικης πορτογαλικής...

Χάπενινγκ στους δρομους...

Πανέμορφα καφέ με εδέσματα...

Και φυσικά τα πασίγνωστα ξενοδοχεία-καζίνο τέρατα.

Με δεδομένο ότι οι περισσότεροι εισαγόμενοι τζογαδόροι έρχονται από την Κίνα, η τοπική κυβέρνηση του προειδοποιεί να μην είναι τόσο γύφτουλες όσο στον τόπο διαμονής τους.

Πάλι ωραία έφαγα πάντως.

Το κιτς των ξενοδοχείων ήταν αναμενόμενο, με τις οροφές, να φωτίζονται, να καπνίζονται και να ...διαμαντίζονται.

Το πορτογαλικό στοιχείο πολύ έντονο στην αρχιτεκτονική, πανέμορφη πόλη.

Μου είχαν πει να αποφύγω τα ΣΚ και τα πλήθη, αλλά μεσοβδόμαδα είχε πλεϊ οφ Ευρωλίγκας ρε παιδιά.

Η Πορτογαλία είναι παρούσα και στη γαστρονομία βέβαια... αααχ, egg tarts.

Μας έμεινε και η πρόσοψη ενός ναού.

Kάποιες γωνιές είναι βγαλμένες από την Πορτογαλία.

Και κάπου αλλού βλέπεις ... γαλιθιάνικους χορούς.

Tα τρεκ εκτός από επινοητικά ονόματα...

Διαθέτουν ωραία μονοπάτια...

Όμορφες θέες μόλις λίγα λεπτά από την πόλη.

Καθαρός αέρας, δροσούλα και τα σύννεφα σε πολλάσ ημεία κάλυπταν τις βουνοκορφές.

Βρέθηκα και με την παλιά μου συμμαθήτρια τη Σόκο... ό,τι μοριακή κουζίνα βρήκαμε την ταράξαμε..

Και αναχωρώντας προς Λονδίνο, η κλασική εικόνα του κινέζου λαθρέμπορου αρωμάτων να φτιάχνει τη βαλίτσα του...αδιόρθωτοι.

TOP-5 Hong Kong
1. To φαγητό... εξαιρετικά πράγματα
2. Ο συνδυασμός φύσης/πράσινου και αστικού τοπίου
3. Η αρχιτεκτονική του Μακάου
4. Η ποιότητα ζωής/άνεση, χρειαζόμουν μια εβδομάδα στο ίδιο κατάλυμα, ανθρώπινο ίντερνετ, μπασκετάκι κάθε βράδυ στο κρεβάτι μου μετά από ένα φανταστικό δείπνο και χορταστικά μουσεία
5. Ο πολιτισμός των ντόπιων

Κι από εκεί, Λονδίνο, τελευταίος σταθμός. Εντάξει, δεν ήταν μόνο ακριβώς Λονδίνο, πήγαμε και λίγο πιο έξω κι εκεί θα εστιάσω.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 14: Λονδινο ΚΑΙ ΠΕΡΙΧΩΡΑ (BATH, STONEHENGE, WINDSOR)

Γιατί: Η ιδέα ήταν να περάσω λίγο χρόνο με το φίλο μου το Χ, που μας πούλησε και τελευταία στιγμή απέκλεισε τη συμμετοχή του από τη Βιρμανία. Ιδανικά θα ήθελα να τελειώσω το ταξίδι σε κάποιον ευρωπαϊκό προορισμό όπου θα μπορούσα να πάω μαζί του και, ακόμη πιο ιδανικά, μια μεγαλούπολη που να γνωρίζει καλά κανείς από τους δύο. Η επιλογή του Λονδίνου έγινε ευκολότερη με το one-way εισιτήριο των 250 ευρώ από το Χονγκ Κονγκ και από την ευκαιρία να επικσεφθούμε το Stonehenge, που αποτελούσε υγρό μου όνειρο εδώ και πολλά χρόνια.

Πού: Μείναμε όλες τις μέρες στο Λονδίνο, παίρνοντας μια ημερήσια εκδρομή για Windsor Castle-Bath-Stonehenge. Αρχικά είχα πολλούς ενδοιασμούς για το κάτα πόσο η συγκεκριμένη δε θα ήταν κάτι παραπάνω από ένα πασάλειμμα where they whizz you past everything before you can fart properly, αλλά τελικώς ήταν καλύτερα απ’ ό,τι περίμενα.

Πώς κινήθηκα: Στο Λονδίνο με συγκοινωνίες,η ημερήσια με οργανωμένη εκδρομή, λεωφορειακώς.

Τι μου άρεσε: Μου άρεσε ο καιρός που ήταν μια χαρά για Λονδίνο, περιέργως ενθουσιάστηκα με την αγορά του Κάμντεν που δεν είχα πάει ποτέ, συγκινήθηκα στο Stonehenge σε βαθμό δακρύων, συγκλονίστηκα στο Βρετανικό Μουσείο, μου άρεσε πολύ το φαγητό, η πολυπολιτισμικότητα, ο πολιτισμός που αποπνέει αυτό το κομμάτι του Ηνωμένου Βασιλείου (για το κομμάτι που σπούδασα δεν μπορώ να πω τα ίδια, το’ χω διαγράψει από τη μνήμη μου ως ποιότητα ζωής με τα γκέτο, τα μαχαίρια, τους πυροβολισμούς κλπ), αλλά πιο πολύ μου άρεσε που πέρασα χρόνο με το φίλο μου το Χ, που μεγαλώσαμε μαζί και τον βλέπω πια μια φορά το χρόνο.

Τι δεν μου άρεσε: Ε καλά, δεν ξετρελάθηκα κιόλας με τις τιμές, αν και δεν τις βρήκα τόοοοσο χάλι όσο λένε μερικοί. Μεγάλη απογοήτευση το Westminster Abbey και μικρή απογοήτευση το Tower of London, στα οποία πήγαινα για πρώτη φορά, που ήταν και πανάκριβα. Δεν μπορώ να πω πως υπήρχε κάτι άλλο που με απογοήτευσε, χωρίς να πω ότι έφυγα θεωρώντας το Λονδίνο μια από τις τοπ-10 αγαπημένες μου πόλεις. Σε καμία περίπτωση δε θα το βάλω στην ίδια κατηγορία με το Βερολίνο, τηΡώμη, το Μέξικο Σίτυ, την Αβάνα ή το Κούσκο. Αλλά ναι, έχει χίλια πράγματα να δεις και να κάνεις και δικαιολογεί πολλές επισκέψεις. Πιστεύω πάντως πως είναι μάλλον πόλη για να τη ζήσεις και λιγότερο να την επισκεφθείς.

Απρόοπτα: Μπα, όλα νορμάλ. Γενικώς η Ευρώπη είναι uneventful, δεν είναι;

Τι έκανα σωστά: Νομίζω κατανείμαμε τις μέρες μας σωστά, με βάση τα ενδιαφέροντά μας. Η επιλογή του καταλύματος (ενοικίαση διαμερίσματος απέναντι σχεδόν από σταθμό μετρό) αποδείχθηκε σωστότατη, με τις κάρτες των συγκοινωνιών τα πήγαμε μια χαρά, σωστοί και οι χρόνοι των μουσείων, γενικώς μια χαρά, δεν μου έμεινε κάποιο απωθημένο.

Τι έκανα λάθος: Δεν ξέρω αν θα ήμασταν καλύτερα έχοντας βγάλει κάποια από τις κάρτες που δίνουν προτεραιότητα σε κάποια αξιοθέατα συνδυάζοντας τα μεταφορικά, δεν τα κοίταξα καν αυτά πριν πάω, αλλά είναι λεπτομέρεια. Αν υπήρχε η δυνατότητα ενοικίασης αυτοκινήτου για την ημερήσια σε Stonehenge θα ήταν ενδιαφέρον, όχι για άλλο λόγο, αλλά επειδή οι εικόνες της εξοχής ήταν πραγματικά φανταστικές σε πολλά σημεία και άξιζαν στάσεις. Θα’ πρεπε να χω περισσότερες μέρες για να δω φίλους και γνωστούς, με τόσες λίγες δεν είχε νόημα να δω κάποιους για μια ώρα.

Θα ξαναπάω; Δύσκολο να μην ξαναπάς στο Λονδίνο, το κέντρο του κόσμου είναι, όλο και κάποιο stopover, συνέδριο, δουλειά, κοινωνικό γεγονός θα σε φέρει από κει. Για το Ηνωμένο Βασίλειο γενικότερα ασφαλώς, δεν το συζητάω, θέλει τουλάχιστον ένα πολύ μεγάλο ταξίδι 1-2 μηνών για να δω πολλά από αυτά που μου λείπουν, το έχω επισκεφθεί μόνο αποσπασματικά.


Αξιολόγηση: Να σημειωθεί πως βαθμολογώ γενικώς το Ηνωμένο Βασίλειο κι όχι ό,τι είδα σε αυτό το μεμονωμένο ταξίδι)

· Φύση: 7. Έχει φανταστικά τοπία η χώρα, από τα παραβλεπόμενα από πολλούς Midlands, μέχρι τη Σκωτία.

· Αρχαιολογία: 5. Μπορεί να μην είναι άπειρα, αλλά αρχαιολογικό ενδιαφέρον παρουσιάζει η χώρα, από το Stonehenge μέχρι το τείχος του Αδριανού (πολύ υποτιμημένο κατά τη γνώμη μου).

· Αρχιτεκτονική: 9 Πανέμορφες πόλεις και άπειρες, εξαιρετικά χωριά, φοβερά κτίρια ακόμη και σε αρχιτεκτονικά αδιάφορους οικισμούς.

· Άνθρωποι: 6. Ευγενείς και σνομπ, σοβαροί και μεθύστακες, απ’ όλα έχει ο μπαξές.
Δε θα πήγαινα στην Αγγλία για να γνωρίσω τον πληθυσμό της πάντως.

· Κόστος: 3 Ακριβά, πολύ ακριβά και δε μιλάω για την πρωτεύουσα μόνο, αλλά γενικώς η χώρα είναι ελαφρώς φαρμακείο. Όχι “αμάν, θα ξεμείνω και θα κάνω ωτοστόπ”, αλλά ακριβή, ναι.

· Ασφάλεια: 7 Από αυτά που έζησα ως φοιτητής έπρεπε να της βάλω 2, αλλά δεν είναι όλη η χώρα τόσο χάλι. Για τον τουρίστα ένα 7 το παίρνει.

· Μοναδικότητα: 10. Πολύ ιδιαίτερη χώρα με μια μοναδική κουλτούρα που εξαπλώθηκε ανά τον κόσμο. Χωρίς να είναι η αγαπημένη μου κουλτούρα, η μοναδικότητά της είναι αδιαμφησβήτητη.

· Αυθεντικότητα: 6, αρκετά μοντέρνα ζωή με τον παραδοσιακό τρόπο να υποχωρεί, ενώ τα τουριστικά πλήθη είναι πανταχού παρόντα.

· Φαγητό: 7. Θα έπαιρνε και ψηλότερο βαθμό αν στην επαρχία δεν ήταν τόσο fish n’ chips τα πράγματα. Αλλά γενικώς με τόσο διαφορετικές κουζίνες διαθέσιμες και σοβαρή προσπάθεια στα gastrobars (νομίζω ότι τα λένε έτσι επειδή γκαστρώνεις με τη μία εκεί), δεν μπορείς να βάλεις κακό βαθμό, θα ήταν εμπάθεια.

· Ποικιλία: 7. Με τέτοιο μέγεθος θα μπορούσε να έχει και περισσότερα κλίματα, κουλτούρες, θρησκείες, είδη αξιοθεάτων και δραστηριοτήτων. Δεν είναι κακό και το 7 πάντως.

· ΣΥΝΟΛΟΝ: Έλαβον 68 και ισοβαθμεί στην 25η θέση με ένα μάτσο χώρες. Κι όταν τη γυρίσω παραπάνω ίσως να πάει και πολύ πιο ψηλά. Θα περιμένει…


Δεν πρόκειται να κάτσω να επισυνάψω άπειρες φωτό από το Λονδίνο, που έχουν πάει φαντάζομαι σχεδόν όλοι. Ολίγες φωτό εν είδει εξιστόρησης του τι πήγαμε και είδαμε και φτάνει.


Μετά θα ακολουθήσει μια γενική αποτίμηση του ταξιδιού, όχι μόνο ως προορισμών, αλλά ως τρόπος ταξιδιού: είχα γράψει και στην εισαγωγή πως δεν είχα ξανακάνει Round The World, δεν γνώριζα εκ των προτέρων τα + και – του να ταξιδεύεις στο ίδιο ταξίδι σε διαφορετικές ηπέιρους και τόσο διαφορετικές χώρες. Επιπλέον, ένα τοπ-10 όοοολου του ταξιδιού, μερικές παρατηρήσεις και… σχέδια για το επόμενο RTW. Πάμε για φωτό από UK (μέτριες είναι, δε “δημιούργησα” κιόλας…)

Το πρώτο που επισκεφθήκαμε, μετά το National Gallery (που το χρησιμοποίησα ως δωρεάν left luggage, χοχο), ήταν τα Winston Churchill Rooms. Μόλις είχα τελειώσει και τη βιογραφία του Τσώρτσιλ που διάβαζα... από τη Μικρονησία και είχε εξαιρετικό ενδιαφέρον για μένα. Το εισιτήριο πανάκριβο βέβαια.

Πολύ όμορφες γειτονιές το Λονδίνο, έχουν γραφεί πάμπολλες φορές.

Επιβλητικός ο ναός, δε λέω.

Τα σχετικά με τη μεγάλη φωτιά στο Λονδίνο στο μουσείο της πόλης ήταν εξαιρετικά ενδιαφέροντα.

Εντάξει, δε νομίζω να τα άφησε ο Έλληνας εκεί, μάλλον σημείο συλλογής σκουπιδιών είναι, αλλά ότι γέλασα, γέλασα.

Τρίζουν τα κόκκαλα της Χρυσής Αυγής.

Α πήγαμε και στην Πρωτομαγιά, όπου έχουν κι εκεί μάυρο μπλοκ. Άψογη στάση της αστυνομίας.

Στο Βρετανικό Μουσείο έπαθα την πλάκα μου με πολλά, περισσότερο όμως με τα αετώματα από τις Βάσσες. Απίστευτα πράγματα, για μένα πιο εντυπωσιακά από τα Ελγίνεια.

Κι αυτό με εντυπωσίασε όσο λίγα.

Κουραστήκαμε πολύ τη μέρα του μουσείου και ψιλοκοιμήθηκα στην Ποντικοπαγίδα. Θυμάμαι όμως πως η πρωταγωνίστρια ήταν μία φωνάρα...μα μία φωνάρα! Πάμε παρακάτω, συμπαθές και το Κάστρο Windsor αλλά πιο συμπαθής ο καλτ Πορτογάλος ξεναγός που πετούσε συνεχώς ατάκες (ανάμεσα στο ασταμάτητο καμάκι σε οτιδήποτε θηλυκό) του στιλ "ξέρετε ότι έχουμε δύο βασίλισσες ε; Την Ελισσάβετ που είναι η αναπληρωματική, και τον Έλτον Τζον που είναι η πραγματική".

Από συχρονισμό ήταν γελοιωδώς τραγικοί, αλλά δεν έπρεπε να γίνεται και μια επιλογή ανάλογα με το ύψος;

Πολύ ενδιαφέρον το Bath και τα ρωμαϊκά λουτρά, ο αρχαιοπρεπής κύριος με τα σάβανα μέσα στο ψοφόκρυο μάλλον δίνει ένα touch καλτίλας φαντάζομαι.

Α ρε Λιακόπουλε, είσαι παντού.

Πανέμορφο το Bath, αν και οι αριθμοί των τουριστών την πνίγουν την πόλη, δυστυχώς.

Όποιος δεν κατάλαβε πού πάει το λεωφορείο...

Αααχ, δάκρυσα.

Πολύ όμορφη παρουσίαση στο μουσειάκι. Από παρουσίαση του πώς ήταν το μνημείο ανά τους αιώνες και στις διάφορες εποχές και ώρες της ημέρας, μέχρι ανάλυση DNA των οστών που βρέθηακν για απεικόνιση των κατοίκων του και επίδειξη του πώς φτιάχτηκε το όλο σύστημα των μενίρ, πού έμεναν εκείνοι οι άνθρωποι και πώς έχει απιεκονιστεί στα κόμιξ το Stonehenge.

Μαντέψτε πού κοιμόταν ο Χ και πού εγώ...

Ωραίες γειτονιές.

Ωραίες διαφημίσεις.

Σα γουρούνια φάγαμε στο Κάμντεν: περουβιάνικο, ινδικό, ιρανικό, βιετναμέζικο, γιαμ γιαμ.

Όταν βοηθάει ο καιρός, η πόλη γίνεται ακόμη ωραιότερη.

Παρκάκια.

Αυτοκινητάκια.

Ζευγαράκια.

Χαχα, θεοί είναι αυτοί, θα αγόραζα σπίτι από αυτούς μόνο και μόνο για την ευρηματικότητα.

Όταν μεγαλώσω, θ αποκτήσω κι εγώ ένα τέτοιο (ροζ ακομπλεξάριστο σακίδιο, όχι σπίτι).

ΕΠΙΛΟΓΟΣ-ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ-ΕΠΕΡΑΣΑΜΕ ΟΜΟΡΦΑ ΟΜΟΡΦΑ ΟΜΟΡΦΑ

Επιστρέφοντας στο πρώτο κεφάλαιο, κάνω μια σύγκριση των αρχικών στόχων κι επιδιώξεων του ταξιδιού με την έκβασή του.

Από τις χώρες που επισκέφθηκα, έμεινα πολύ ικανοποιημένος. Κατάφερα να πάω στις περισσότερες από αυτές που σχεδίαζα και σε γενικές γραμμές δεν απογοητεύτηκα. Κάποιες αποδείχθηκαν διαμάντια (Παλάου και Ιορδανία για παράδειγμα πολύ άνω των προσδοκιών), κάποιες ήταν τόσο ενδιαφέρουσες όσο τις περίμενα (Βιρμανία, Χονγκ Κονγκ, Αίγυπτος, Ισραήλ) και υπήρχαν και κάποιες μικρές απογοητεύσεις (Αυστραλία, Χαβάη), που πάλι πάντως εξαιρετικά ενδιαφέρουσες εμπειρίες ήταν. Επισκέφθηκα αρχαιολογικούς χώρους με το τσουβάλι, από τη Μικρονησία μέχρι το Σουδάν κι από την Ιορδανία μέχρι τη Βιρμανία, η κοινωνικοπολιτική κατάσταση ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρουσα σε μέρη όπως το Ισραήλ ή η Βιρμανία, περιηγήθηκα σε απίθανα τοπία τύπου Παλάου, έφαγα φανταστικά όπως στο Χονγκ Κονγκ, γνώρισα ενδιαφέροντες ανθρώπους, εν πολλοίς γέμισα το σάκο μου με εμπειρίες αξέχαστες, άρα το ταξίδι κρίνεται άκρως επιτυχημένο. Είναι γεγονός πως καμία από τις χώρες που επισκέφθηκα δεν πλασαρίστηκε στην πρώτη εικοσάδα της αξιολόγησής μου, αλλά κι αυτό αναμενόμενο ήταν. Ξέρω τι με ενθουσιάζει γενικώς και, όπως είναι λογικό, τις χώρες που έχουν αυτά τα χαρακτηριστικά τις έχω ήδη επισκεφθεί, με ελάχιστες εξαιρέσεις που πια δεν είναι εύκολες (π.χ. Ιράκ). Αλλά από αυτά που επισκέφθηκα στο ταξίδι, έμεινα σε γενικές γραμμές πολύ ικανοποιημένος.

Η καινοτομία αυτού του ταξιδιού σε σχέση με άλλα πολύμηνα που έχω κάνει, ήταν η φύση του ως Round The World, η μίξη δηλαδή διαφορετικών ηπείρων και εντελώς ασυμβίβαστων προορισμών μεταξύ τους, με σκοπό να αποφύγω την μονοτονία και την ψυχολογική κούραση. Ήθελα να δω κατά πόσον η τελμάτωση που κάποια στιγμή έρχεται μετά από 1-2-3 μήνες στο δρόμο είναι λόγω μονοτονίας ή επειδή πια, έχοντας δει αρκετά στα τριαντακάτι μου, δεν ενθουσιάζομαι εύκολα και μοιραία χάνω τον ενθουσιασμό μου από κάποιο σημείο κι έπειτα. Με χαρά μού αυτοανακοινώνω ότι δε βαρέθηκα καθόλου. Ούε μια στιγμή. Από τον πρώτο μέχρι τον τελευταίο προορισμό δεν ένιωσα η όρεξή μου να μειώνεται στο ελάχιστο, οι σωματικές μου αντοχές ήταν ακμαίες και η λαχτάρα για το τι θα έβλεπα την επόμενη μέρα αναλλοίωτη. Κοινώς, το πείραμα πέτυχε: η συνεχής εναλλαγή ηπείρων/θρησκειών/τοπίων ήταν τέτοια που νομίζω και άλλους 3 μήνες να ταξίδευα δε θα βαριόμουν, δε θα κουραζόμουν.

Φυσικά η διάνυση τέτοιων αποστάσεων αυξάνει το κόστος. Προφανώς και είναι φτηνότερα να κάνεις μόνο δυο πτήσεις σε διάστημα 3,5 μηνών και στη συνέχεια να κινείσαι στην ίδια ήπειρο, διότι τα μεταφορικά μειώνονται κατά πολύ. Για τις “εξωτερικές πτήσεις”, δηλαδή αυτές πλην των εσωτερικών σε Αυστραλία και Βιρμανία (καμιά εικοσιπενταριά στο σύνολο!), τελικώς δαπάνησα μόλις 2.080 ευρώ, κυρίως χάρη στην εξαργύρωση μιλίων, από διάφορες συμμαχίες. Ακόμη κι έτσι όμως, το τελικό συνολικό κόστος του ταξιδιού έφτασε τα 11.000 ευρώ, απίστευτα υψηλό ποσό για τέτοιες εποχές, οπότε ο στόχος του να ξοδευτούν πάνω-κάτω όσα είχα κερδίσει στο στοίχημα (8.500 ευρώ) συν κάτι ψιλά, ώστε να παραμείνω σε τετραψήφιο αριθμό, απέτυχε. Οι λόγοι είναι πολλοί, αλλά νομίζω οι βασικότεροι είναι οι εξής:

· Πολλές από τις χώρες που επισκέφθηκα είναι πολύ ακριβές. Χώρες δηλαδή όπου ένας reasonable backpacker (δηλαδή κάποιος που θα μείνει στη φτηνότερη δυνατή επιλογή που προσφέρει όμως private room, δικό του μπάνιο και καλή τοποθεσία), δύσκολα θα πέσει κάτω από τα 60-70$ ημερησίως. Η Αυστραλία για παράδειγμα αποδείχθηκε πανάκριβη, ακόμη κι αν έμεινα και σε κοιτώνες χόστελ στο τέλος.

· Κάποιες αναποδιές (π.χ. χιονοθύελλα στην Πέτρα, Φεστιβάλ Νερού στη Βιρμανία) με υποχρέωσαν να πάρω εσωτερικές πτήσεις, να χρησιμοποιήσω τζιπ με οδηγό κλπ, που ανέβασαν το κόστος δραματικά.

· Πολλές είσοδοι μουσείων/πάρκων/αρχαιολογικών χώρων πλέον είναι ακριβές, έως πολύ ακριβές. Από την Πέτρα μέχρι τα εθνικά πάρκα του Παλάου της εισόδου των 100$, το ημερήσιο κόστος ξαφνικά διπλασιαζόταν μόνο και μόνο από τις εισόδους

· Το ευρώ κατέρρευσε, εν πολλοίς και χάρη στα όσα συνέβαιναν στην Ελλάδα. Αν η ισοτιμία του με το δολάριο ήταν στο ύψος που βρισκόταν όταν “σχεδίασα” το ταξίδι, θα είχα δαπανήσει 10-12% λιγότερο, που σε ένα ταξίδι 11.000 ευρώ μεταφράζεται σε πάνω από χίλια ευρώ διαφορά

· Ταξίδευα μόνος για το μεγαλύτερο κομμάτι. Προφανώς άλλο είναι να μοιράζεσαι το κόστος δωματίου με άλλον κι άλλο να πληρώνεις μονόκλινο, να πληρώνεις μόνος του τα ταξί κλπ. Επιπλέον, ταξιδεύοντας μόνος, αρκετές φορές επιλέγω την εύκολη (αλλά ακριβότερη) λύση, λόγω έλλειψης παρέας. Π.χ. 15 ώρες σε ένα λεωφορείο με τον κολλητό μου για συνταξιδιώτη είναι έως και ευχάριστες, αν όμως είμαι μόνος, θα πληρώσω 50-60$ παραπάνω για να πάω πετώντας, με δεδομένο ότι 15 ώρες μόνος στο λεωφορείο δεν είναι τρομερά ευχάριστες

· Ήταν επιλογή μου να μην κάνω κρατήσεις από πριν, με αντίβαρο να έχω πλήρη ελευθερία κινήσεων. Προφανώς και τα καταλύματα θα κατέληγαν να είναι αρκετά φθηνότερα αν τα είχα κλείσει κάποιες εβδομάδες πριν, αυτό όμως θα με “φυλάκιζε” σε έναν προγραμματισμό που –κατά τη γνώμη μου πάντα- θα μετέτρεπε το ταξίδι σε τουρισμό, αφαιρώντας του το στοιχείο της έκπληξης/περιπέτειας/απόλυτης ελευθερίας του να μείνω όπου θέλω όσο θέλω. Την ίδια άποψη έχω και για τα οργανωμένα τουρ, είτε τα κλείνεις επιτοπίως είτε από πριν: κερδίζεις σε χρόνο, σίγουρα σε άνεση και πολλές φορές και σε χρήμα. Αλλά χάνεις τη “χαρά” του να πας σε ένα σταθμό λεωφορείου, να μοιραστείς ΜΜΜ με τους ντόπιους, να κάνεις ένα ωτοστόπ, να χαθείς, να σε φιλοξενήσουν, να μην ξέρεις ποιον θα γνωρίσεις, με ποιον θα φας, πού θα κοιμηθείς, τι ιστορίες θα ακούσεις. Έχει έξτρα κόστος αυτό; Ναι, και το ανέλαβα ευχαρίστως. Χρησιμοποίησα οδηγό ή τουρ μόνο όπου δεν υπήρχε καμία εναλλακτική, όπως π.χ. για το εσωτερικό της Αυστραλίας και φυσικά ήταν το λιγότερο απολαυστικό κομμάτι του ταξιδιού.


Άλλος στόχος ήταν χάσω καμιά δεκαριά κιλά. Περιέργως, δεν επιτεύχθηκε, αφού έχασα μόλις 6, παρά το ατέλειωτο περπάτημα και τη γενική ιδρωτίλα. Χάθηκαν με την επιστροφή στην Κούβα πάντως, πάλι περιέργως, οπότε μικρό το κακό. Περίμενα πάντως ότι με 3-4 μήνες ταξιδιού με τρεκ κλπ θα τα έχανα με τη μία, not so. Το να μην έχω ζυγαριά μαζί δε βοήθησε πάντως.


Ένα άλλο πρόβλημα που με απασχολούσε πριν φύγω, ήταν το θέμα των βιβλίων. Διαβάζοντας ένα βιβλίο την εβδομάδα κάτα μέσο όρο γενικά κι έχοντας και την ανάγκη να έχω ταξιδιωτικό οδηγό για σχεδόν κάθε χώρα που θα επισκεπτόμουν, το βάρος και ο όγκος ήταν ένα θέμα. Ευτυχώς το θέμα λύθηκε χάρη στον κύριο Α, που στο μέσο του ταξιδιού ήρθε για λίγες εβδομάδες στη Βιρμανία, έφερε 2-3 οδηγούς από την Ελλάδα και πήρε άλλους 3-4 μαζί του και ξαλαφρώσαμε. Επιπλέον είχα και μερικά κεφάλαια ηλεκτρονικά στον υπολογιστή μου, αλλά για να είμαι ειλικρινής δεν με βόλευε αυτό το είδος ανάγνωσης, ειδικά όταν χρειάζεσαι μια βασική πληροφορία στο δρόμο, δεν μπορώ να ανοίγω το netbook μου στο δρόμο με 8 κιλά αποσκευών στην πλάτη υπό βροχή, άλλο πράγμα το βιβλίο, κακά τα ψέμματα. Σε ό,τι αφορά τα βιβλία ανάγνωσης, πήρα λίγα από την Ελλάδα, αγόρασα μερικά στο δρόμο και αντάλλαξα μερικά με συνταξιδιώτες. Δεν ήταν η ιδεατή λύση, αλλά δεν μπορούσα στα 8 κιλά αποσκευών να είναι τα 3 βιβλία. Οι στάσεις πάντως σε χώρες όπου βρίσκεις βιβλία σε ευρωπαϊκές γλώσσες (Ισραήλ, Χονγκ Κονγκ, Αυστραλία, Χαβάη), βοήθησαν πολύ, στη Δυτική Αφρική π.χ. τέτοιες πολυτέλειες και βιβλιοπωλεία για να χάνεσαι, δεν υπάρχουν.


Γενικώς στο ερώτημα αν θα ξαναέκανα RTW η απάντηση είναι ένα τεράστιο “αμέ!”, γνωρίζοντας ότι οικονομικά θα είναι πάρα πολύ δύσκολο. Αλλά η ποικιλία προορισμών το κάνει υγρό πόθο. Φαντάζομαι π.χ. ένα ταξίδι με χώρες όπου δεν έχω πάει τύπου (οι αριθμοί υποδηλώνουν τις διανυκτερεύσεις): Ναμίμπια 10- Νότιος Αφρική 20-Λεσότο 3- Μαδαγακσάρη 30 – Υεμένη 25 – Ομάν 20 – Ουζμπεκιστάν 20 – Τουρκμενιστάν 7 – Μογγολία 20- Φιλιππίνες 25 - Παπούα 20 – Ν. Ζηλανδία 30 και ξερογλείφομαι. Χλωμό το βλέπω βέβαια, αλλά τα όνειρα είναι τζάμπα. Ας συμβιβαστούμε με αυτά που έρχονται, που δεν είναι και λίγα, αχαριστία θα ήταν να διαμαρτύρομαι εγώ, ντροπή.

TOP-20 ταξιδιού, συνολικά.​

Τι μου έμεινε από αυτό το ταξίδι; Ουφ άπειρες εικόνες, αλλά αν προσπαθήσω να κάνω ένα τοπ-20 εμπειριών, χωρίς να το πολυσκεφτώ (έτσι βγαίνουν τα καλύτερα τοπ…) θα ήταν κάπως έτσι:

- 20. Bishop Museum, Χαβάη: Σπάνια βλέπεις μουσείο που να σε κάνει να πας σε μέρη που δεν είχες σκεφτεί ποτέ. Ή αλλιώς… σπάνια βρίσκω μέρη που να μην είχα σκεφτεί να επισκεφθώ.

- 19. Οι Ιορδανοί, Ιορδανία: φανταστικοί άνθρωποι πραγματικά και ανακούφιση μετά την Αίγυπτο

- 18. Το φαγητό στο Χονγκ Κονγκ: απόλαυση, λόγος από μόνος του για να επισκεφθεί κανείς τη χώρα

- 17. Κολυμπώντας με τα σαλάχια στη Υap, Μικρονησία: Tεράστια εμπειρία

- 16. Snorkelling στο Παλάου: Όχι ότι είμαι κανένας ειδικός, αλλά εύκολα ο καλύτερος βυθός που έχω δει ποτε.

- 15. Το Nan Madol στην Pohnpei, Μικρονησία: Ενδιαφέροντας αρχαιολογικός χώρος στη μέση του πουθενά, η όλη εμπειρία αλλά και οι άνθρωποι με την οποία τη μοιράστηκα ήταν μοναδική

- 14. H όλη εμπειρία του MraukU στη Βιρμανία, από τον τρόπο άφιξης μέχρι τις απίστευτες αγορές και τα αρχαία. Δε νομίζω ότι θα είναι για πολύ καιρό ακόμη έτσι… Τι κόσμο θα παραδώσουμε στα παιδιά μας, Νίκο Τσιαμτσίκα;

- 13 RockyIslands, Παλάου. Απίστευτη φυσική ομορφιά, χωρίς λόγια.

- 12 Αιγυπτιακό μουσείο στο Κάιρο, Αίγυπτος.

- 11 Η Πέτρα το βράδυ, Ιορδανία: εντελώς διαφορετική εμπειρία από την πρωινή, ιδανικά θα έπρεπε να είναι η πρώτη γνωριμία με το μνημείο, φοβερό συναίσθημα

- 10 Οι πυραμίδες του Μερόε στο Σουδάν, με όλο το χαβαλέ για να φτάσεις εκεί, συν την αίσθηση ότι είσαι εντελώς μόνος

- 9 Βρετανικό Μουσείο, Λονδίνο: να’ χε η μέρα 30 ώρες…

- 8 Η εμπειρία του Ισραήλ-Παλαιστίνη, ειδικά η Χεβρώνα αλλά και οι οικισμοί των εποίκων… η αντιδιαστολή ανάμεσα στις δύο εκδοχές της ίδιας θλιβερής ιστορίας, μάθημα ζωής και θανάτου. Μαθαίνεις ότι η ιστορία έχει πάντα δυο πλευρές.

- 7 Stonehenge, Αγγλία: πώς μου είχε διαφύγει τόσον καιρό, it’samysterytome

- 6 Η βόλτα στο ισλαμικό Κάιρο, Αίγυπτος: Φαίνεταο πολύ ψηλά στη λίστα, ίσως και να υπερβάλλω, αλλά είχα πολύ καιρό να ενθουσιαστώ έτσι με περιήγηση σε μια πόλη

- 5 Edfu και KomOmbo, Αίγυπτος: Πώς γίνεται μνημεία τέτοιου διαμετρήματος να μην έχουν τουρισμό, δεν έχω ιδέα. Ειδικά το Edfu είναι από τα ατσμοσφαιρικότερα μνημεία που έχω δει ποτέ

- 4 Πέτρα και γύρω αρχαιολογικοί χώροι, Ιορδανία: Λίγες φορές μπορεί ένας τόσο χιλιοφωτογραφημένος χώρος να εντυπωσιάσει τόσο. Ο συνδυασμός με το τρεκ και την πληθώρα αρχαίων είναι μοναδικός. Ξεπέρασε τις προσδοκίες και ήταν και πολλές.

- 3 JellyfishLake, Παλάου: Δεν είναι μόνο η μοναδικότητα του φυσικού τοπίου και φαινομένου, αλλά και η έκπληξη του ότι δεν ήξερα τι θα βρω μπροστά μου. Άξιζε όλο τον κόπο, την κούραση, τα λεφτά, για κάτι τέτοια ταξιδεύουμε.

- 2 Γέρασα, Ιορδανία: Ναι, πιο πάνω κι από την Πέτρα. Μόνοι μας σε μια ολόκληρη ρωμαϊκή πόλη, σε άψογη σχεδόν κατάσταση, απίστευτο ότι υπάρχουν ακόμη τέτοιοι αρχαιολογικοί χώροι στον πλανήτη.

- 1 Βηθλέεμ, Ισραήλ-Παλαιστίνη: Να βλέπω την άθεη μαμά μου, που είχε διαγνωσθεί με καρκίνο να προσεύχεται και να συγκινείται (και να γίνεται καλά και να το αποδίδει εν μέρει και σε αυτό). Γιατί μερικά πράγματα στη ζωή είναι πιο σημαντικά κι από τα ταξίδια. Όπως ας πούμε η ίδια η ζωή.

ΤΕΛΟΣ​

Γύρισα. Να τα πούμε;

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Το ταξίδι για το οποίο θα γράψω διήρκησε κάτι παραπάνω από τρεις μήνες. Το οποίο ακούγεται λίγο, αν σκεφθεί κανείς τον αριθμό των προορισμών, αλλά φαντάζει πιο λογικό αν αναλογιστεί κανείς ότι Σεούλ, Γκουάμ και Παλάου ουσιαστικά ήταν stopover (αν και τα είδα κανονικότατα διανυκτερεύοντας).

Όταν ξεκίνησε ο σχεδιασμός του ταξιδιού οι βασικοί στόχοι ήταν οι εξής:

Α) να επισκεφθώ κυρίως, αλλά όχι αποκλειστικά, χώρες στις οποίες δεν είχα πάει.

Β) να ικανοποιήσω τις ταξιδιωτικές μου ανησυχίες, δηλαδή με σειρά προτεραιότητας αρχαιολογία, κοινωνικοπολιτική κατάσταση, φύση και έπονται τα επόμενα

Γ) να μη βαρεθώ/κουραστώ. Σε αυτό θέλω να σταθώ. Το προηγούμενο μεγάλο ταξίδι –ως μεγάλα θεωρώ τα άνω των 45 ημερών- ήταν στη Δυτική Αφρική και υπάρχει σχετική ιστορία, με είχε κουράσει. Δεν ήταν ξεκάθαρο αν είναι επειδή δεν έχω τις ίδιες αντοχές –σωματικές, ψυχολογικές, αποθέματα υπομονής- με πριν από 15 χρόνια ή αν ήταν το γεγονός πως πάνω-κάτω όλες οι χώρες είχαν κάποια κοινά χαρακτηριστικά, από το κλίμα μέχρι τα ενδιαφέροντα και τις δυσκολίες. Επομένως σε αυτό το ταξίδι θέλησα να “ανακατέψω” προορισμούς. Όχι μόνο γεωγραφικά, επισκεπτόμενος 4 ηπείρους, δηλαδή αφήνοντας εκτός την αμερικάνικη που είναι και ο τόπος διαμονής μου, αλλά εξασφαλίζοντας ότι θα υπάρχει ποικιλία και στο είδος των προορισμών. Να υπάρχει εναλλαγή δηλαδή: από το Ισλάμ στους Βουδιστές, από τους ανιμιστές στους Εβραίους, από τριτοκοσμικά χωριά σε υπερμοντέρνα μεγαλούπολη, από αρχαιολογικό προορισμό σε φυσιολατρικό, από τα χιόνια στη ζέστη κλπ. Να εξασφαλίσω δηλαδή ότι το όποιο fatigue, αν υπάρξει, θα είναι σωματικό και όχι ταξιδιωτικό. Είμαι σε μια ταξιδιωτική ηλικία που πια έχω δει πολλά, ενθουσιάζομαι πιο δύσκολα και η παραμικρή μονοτονία με κάνει και βαριέμαι. Δε θα μπορούσα δηλαδή να πάω για τέσσερις μήνες στη νοτιανατολική Ασία, με τους εκεί προορισμούς να είναι τόσο παρεμφερείς μεταξύ τους. Ήθελα να τεστάρω αν κουράζομαι επειδή βαριέμαι ή αν είναι επειδή γέρασα και πια πρέπει να κάνω μικρότερα ταξίδια, με διαλείμματα.

Δ) να μπορέσω να χρησιμοποιήσω κάποια μίλια από αυτά που είχα από τρία διαφορετικά προγράμματα (Avianca, aegean και AirFrance) σε προορισμούς όπου τα εισιτήρια πραγματικά κοστίζουν

Ε) Να κρατήσω το μπάτζετ σε τετραψήφια νούμερα, αν είναι δυνατόν στα ύψη των περσινών κερδών από το στοίχημα (Πόποβιτς σε αγαπώ)

ΣΤ) Να χάσω καμιά δεκαριά κιλά, διότι έφυγα ιπποπόταμος από την Ελλάδα, μεταξύ άλλων επειδή κάποιοι συμφορουμίτες με τρέχανε σε κάτι ξυγκοκαταστάσεις τύπου Ασία βραδιάτικα

Ζ) Να είναι ταξίδι κι όχι τουρ. Εννοώ ότι δεν ήθελα να προκαθορίσω το πού θα πάω, πότε θα πετάξω, πόσο θα μείνω, αλλά να αγοράζω τα εισιτήρια as we go, αποφασίζοντας επί τόπου τους επόμενους προορισμούς. Ταξίδι είναι αν δεν ξέρεις πού θα κοιμηθείς αύριο, πότε θα γυρίσεις ακριβώς, ποια θα είναι η επόμενη ή έστω η μεθεπόμενη χώρα, πού θα φας κλπ. Όχι ότι δεν έχω κάνει και ταξίδια όπου είχα κάνει κράτηση εισιτηρίων ή και διαμονής από πριν, αλλά κακά τα ψέμματα, άλλη χάρη έχει η ελευθερία. Άρα η επιλογή ενός round the world εισιτηρίου που σε δεσμεύει εξαρχής, έστω και όχι απόλυτα, αποκλείσθηκε. Έκλεισα το πρώτο εισιτήριο κι έφυγα…

Η) Να είμαι Ευρώπη για το final four. Καλά τα ταξίδια αλλά μην αμελούμε και το μπασκετάκι μας.

Κάποια από αυτά επιτεύχθηκαν, κάποια άλλα όχι, θα γίνει αποτίμηση στο τέλος. Απλά εξηγώ τη λογική της επιλογής των διαδρομών. Στην αρχική σκέψη υπήρχε και η Κεντρική Ασία, την οποία δεν έχω επισκεφθεί καθόλου και υπάρχει ένα μεγάλο κενό στον ταξιδιωτικό μου χάρτη. Δυστυχώς, λόγω της έλλειψης σελίδων στο διαβατήριό μου, αδυναμίας έκδοσης νέου και της μανίας αυτών των χωρών να καταλαμβάνουν σελίδες ολόκληρες. Κάποιες άλλες χώρες αποκλείστηκαν λόγω ασφάλειας ή υπερβολικών περιορισμών (Ερυθραία, Υεμένη, Συρία), ενώ το καραστάνταρ του ταξιδιού ήταν και ο δυσκολότερος από πλευράς πρόσβασης προορισμός, δηλαδή η Μικρονησία, όπου πραγματικά έπιασαν τόπο τα μίλια της aegean (πετάει μόνο η Continental, η οποία χρεώνει και ό,τι της κατέβει ειδικά για τις εσωτερικές πτήσεις, χωρίς να υπάρχει και άλλος τρόπος μετακίνησης μάλιστα).

Στη συνέχεια θα κάνω μια περίληψη του τι είδα σε κάθε χώρα, τι μου άρεσε, τι όχι, τι έκανα σωστά και τι λάθος. Ειδικά το τελευταίο είναι και το πιο σημαντικό, αφού δυνητικά μπορεί να βοηθήσει και κάποιον άλλον. Γενικώς γράφω πιο πολύ έχοντας στο μυαλό μου το σύνολο και λιγότερο τα επιμέρους. Δηλαδή το αν αυτός ο τρόπος ταξιδιού (το τουρλού-τουρλού ηπείρων) έτυχε, πέτυχε ή απέτυχε, γιατί για μένα ήταν νέο εγχείρημα. Και φυσικά θα υπάρχει η αγαπημένη μου αξιολόγηση ανά χώρα, σε μια προσπάθεια πρόστυχης ποσοτικοποίησης αυτών που σου αφήνει ο κάθε προορισμός. Θα βάλω και κάποιες φωτογραφίες, από τις καλύτερες που τράβηξα, αν και καλός φωτογράφος δεν είμαι.

Στο θέμα της επιλογής της φωτογραφικής μηχανής θέλω να πω τα εξής: πάντα ταξίδευα με μικρές και φτηνές compact. Και για οικονομικούς λόγους και επειδή είμαι εξαιρετικά αφηρημένος και απρόσεκτος με τα πράγματά μου αλλά και επειδή θεωρώ πως οι μεγάλες μηχανές περιορίζουν πολύ τον τρόπο ταξιδίου. Δεν μπορείς με μια κουμούτσα να χωθείς στις αγορές του Νίγηρα, να “κλέψεις”μια φωτό μιας μαμάς που θηλάζει, να σκαρφαλώσεις ένα βουνό, να κάνεις εύκολα ωτοστόπ στη Νικαράγουα, να κάνεις τρεκ στη βροχή, να παίξεις μπουγέλωμα στη Βιρμανία. Καλώς ή κακώς… τη δεύτερη μέρα του ταξιδιού μου η μηχανή μου έσπασε, επειδή έκανα τον καουμπόη. Ο συνταξιδιώτης μου σε Αίγυπτο και Σουδάν είχε μια ακριβή μηχανή από αυτές με τους φακούς, την οποία και μου επέτρεψε να χρησιμοποιήσω αποσπασματικά: Γουάου! Ειλικρινά δεν είχα ιδέα τι θαύματα μπορεί να κάνει αυτό το θηρίο. Καθόμουν και σκεφτόμουν ότι θα είχα μεγαλουργήσει με αυτήν στα προηγούμενα ταξίδια μου. Άλλωστε μια καλή μηχανή σου δίνει και το κίνητρο να παιδευτείς λίγο παραπάνω την ώρα που θα πάρεις μια φωτό. Ενώ με μια της πλάκας των 50 ευρώ, παίρνεις τη φωτογραφία έτσι, για να θυμάσαι τι είδες, γνωρίζοντας ότι το οπτικό αποτέλεσμα μέτριο θα είναι, ακόμη κι αν έδειχνες περισσότερη επιμέλεια και υπομονή.

Αμέσως μετά το Σουδάν πήγα στην Ιορδανία, όπου θα έβρισκα μια συνταξιδιώτισσα Γιαπωνέζα που θα ερχόταν από το Τόκυο και προσφέρθηκε να μου φέρει όποια μηχανή θέλω για να αντικαταστήσω την εκλιπούσα. Σκέφτηκα λοιπόν να πάρω εκείνο το θηρίο, μια εβδομάδα στροφογύριζε στο μυαλό μου, ειδικά όταν μου είπε η φίλη μου ότι στην Ιαπωνία κόστιζε 540€ αντί για 700€ στην Ευρώπη, αλλά τελικά αντιστάθηκα. Θα τη διέλυα τη μηχανή με τις σκόνες, τα τρεκ, τα μπουγέλα, τα ωτοστόπ, τα τρεχαλητά, τα σκαρφαλώματα σε νταλίκες και την επική μου αφηρημάδα και δε θα μπορούσα να πάω σε πολλά από τα “αμάν τι γίνεται εκεί; ας χωθούμε!”. Όταν με το καλό οι compact γίνουν καλύτερες, θα βγάζω και καλύτερες φωτό και θα αφιερώνο και κάποια δευτερόλεπτα παραπάνω στην καθεμία. Προς το παρόν θα βολευτώ με τη μηχανή των 70 ευρώ και τις μέτριες φωτό, ομοίως και οι αναγνώστες αυτής της ιστορίας. Άλλωστε δεν πρόκειται περί φωτορεπορτάζ, αλλά περί περιληπτικής διήγησης. Αλλά ότι μου έμεινε το μαράζι για το πόσο καλύτερες φωτογραφίες θα είχα, μου έμεινε. Δεν μπορείς να τα έχεις όλα.

Ξεκινάμε. Πρώτη στάση, Αίγυπτος, 13 χρόνια μετά την πρώτη μου επίσκεψη.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: ΑΙΓΥΠΤΟΣ

Γιατί: Στην Αίγυπτο είχα ξαναπάει, πριν από 13-14 χρόνια περίπου και την είχα γυρίσει αρκετά. Αναρωτιόμουν πόσος καιρός πρέπει να περάσει από την επίσκεψη σε ένα προορισμό ώστε να τον έχεις “ξεχάσει” αρκετά για να τον ξαναεπισκεφθείς και νομίζω ότι τελικά τα 14 χρόνια είναι ένα εύλογο διάστημα. Σε αυτό το ταξίδι η Αίγυπτος προέκυψε λόγω της επιθυμίας μου να δω το Σουδάν, η βίζα για το οποίο βγαίνει ευκολότερα στο Ασουάν, όπου μάλιστα δεν είχα πάει ποτέ. Με δεδομένο ότι είχα συνταξιδιώτη μαζί μου, ο οποίος δεν είχε επισκεφθεί ούτε το Κάιρο, αποφασίσαμε να ξεκινήσουμε από κει και να κατευθυνθούμε νότια.

Πού: Πτήση για Κάιρο, από κει μετάβαση με το τραίνο για Ασουάν, το οποίο και –μέχρι να εκδοθεί η πολυπόθητη σουδανέζικη βίζα- χρησιμοποιήσαμε ως βάση για το Λούξορ, το Άμπου Σίμπελ, το Edfu, το Kom Ombo και τα γύρω αξιοθέατα.

Πώς κινηθήκαμε: Τα απλά, λεωφορεία και τραίνα, με μόνη πολυτέλεια το sleeping train της Watania στη διαδρομή Κάιρο-Ασουάν.

Τι μου άρεσε: Μου άρεσε που δεν είχε σχεδόν καθόλου τουρισμό και ήμασταν κυριολεκτικά μόνοι μας σε αξιοθέατα όπου κανονικά υπάρχει κοσμοπλημμύρα, με μάγεψε το Edfu (ποιο Καρνάκ και ποιες πυραμίδες τώρα), πολύ όμορφο το Kom Ombo κι εντυπωσιακό το Abu Simbel. Μου άρεσε η ασφάλεια που ένιωθες παντού 'οπου, σε αντίθεση με τα θρυλούμενα, για δεύτερη φορά στη χώρα δεν είχα κανένα πρόβλημα με διάρροιες παρότι έτρωγα και από το δρόμο, η ευκολία στις μετακινήσεις (βανάκια και τραίνα για παντού με μεγάλη συχνότητα κι ας ήταν πολύ άβολα) και το ότι βρίσκαμε ίντερνετ πλέον ακόμη και στα φτηνότερα των καταλυμάτων. Μου άρεσε πάρα πολύ το ισλαμικό Κάιρο, δεν το θυμόμουν τόσο εντυπωσιακό. Εκπληκτικό το Αιγυπτιακό Μουσείο, παρά την απαράδεκτη “αξιοποίησή” του από τους Αιγύπτιους. Μου άρεσε και ο Κορεάτης που γνωρίσαμε, εξαιρετικό παλικάρι, με ξενάγησε και by night στην Κορέα, by agria ximeromata δηλαδή. Πολύ εντάξει οι άνθρωποι και στα δύο καταλύματα που μείναμε, παρότι πολύ φτηνά οι ιδιοκτήτες τους ήταν οάσεις αξιοπρέπειας και υπευθυνότητας σε μια χώρα όπου πλακώνεσαι με τους ντόπιους τέσσερις φορές τη μέρα.

Τι δεν μου άρεσε: Απογοητευτικές οι πυραμίδες και ως θέαμα, αλλά κυρίως ως ατμόσφαιρα με τους Αιγύπτιους να κάνουν ό,τι περνάει από το χέρι τους για να καταστρέψουν την εμπειρία όλων των επισκεπτών. Γενικώς αυτό που μου άρεσε λιγότερο στη χώρα ήταν οι Αιγύπτιοι: κλέφτες, αγενείς, βρώμικοι, απαράδεκτη συμπεριφορά ακόμη και μεταξύ τους για να μη μιλήσουμε για τη συμπεριφορά απέναντι στις γυναίκες ή ακόμη και sτα ζώα, κανένας σεβασμός στα ίδια τους τα μνημεία (κατούρημα στις πυραμίδες, σκουπίδια μέσα στους ναούς, γκραφίτι “ο Γιούσεφ αγαπάει τη Μύριαμ” σε μνημεία 3.000 ετών), απίστευτα κουραστικοί και απατεώνες. Δεν μου άρεσε που η οικονομία πάει κατά διαόλου, ταλαιπωρούνται πάρα πολύ οι άνθρωποι, όλοι όσους ρωτήσαμε μας έλεγαν ότι η ζωή ήταν απείρως καλύτερη επί Μουμπάρακ. Στην έξοδο από τη χώρα οι υπάλληλοι της υπηρεσίας μετανάστευσης πρώτα μας ζήτησαν μπαξίσι για να μας σφραγίσουν τα διαβατήρια και μετά αποπειράθηκαν να κλέψουν την τσάντα του συνταξιδιώτη μου (με το διαβατήριο κι όλα τα χρήματα μέσα). Άθλιοι. Η δε προσπάθεια υπερχρέωσης άγγιζε τα όρια του ηλίθιου, δηλαδή έλεος αν νομίζουν ότι έστω και ο πρωτάρης τουριστας δυσκολεύεται να καταλάβει τους αραβικούς αριθμούς… Δυστυχώς το φαινόμενο δεν έχει να κάνει απλά με τουριστικά μέρη. Και σε φούρνο σε άσχετο χωριό τα ίδια, στη λαϊκή αγορά για να αγοράσεις μπανάνες τα ίδια, πολύ κουραστικό και εκνευριστικό.

Απρόοπτα: Το καλό μας σουδανικό προξενείο στο Ασουάν είναι κλειστό τις Τετάρτες γιατί έτσι, ξανακλείνει την Παρασκευή γιατί προσεύχονται και την Κυριακή που τελικά ήταν έτοιμη η βίζα μας, μας την παρέδωσε στις 11 το πρωί για να μην ξυπνάνε πρωινιάτικα, με αποτέλεσμα να μπορούμε να φύγουμε μόλις την επόμενη. Κοινώς, χάθηκαν 3 μέρες από το Σουδάν που “ξοδεύθηκαν” στην Αίγυπτο, έστω κι αν τις αξιοποιήσαμε καλά. Αλλά εκεί που το ταξίδι ήταν να γίνει “ολίγον Αίγυπτος και μπόλικο Σουδάν”, έγινε το αντίθετο. Ήδη ανέφερα ότι στην έξοδο από τη χώρα και περνώντας τις αποσκευές από το μηχάνημα με τις ακτίνες, η τσάντα του Κώστα εξαφανίστηκε. Η αρχική μας σκέψη ήταν ότι την πήρε –κατά λάθος ή μη- κάποιος από τους επιβάτες που ήταν μπροστά μας, οπότε και ακινητοποίησαμε και τα δύο λεωφορεία, ανοίγοντας τις μπαγαζιέρες και πετώντας έξω όλες τις αποσκευές των επιβατών πορκαλώντας χάος προκειμένου να βρούμε την απωλεσθείσα τσάντα, για να διαπιστώσουμε τελικά πως αυτή βρισκόταν μέσα στο μηχάνημα με τις ακτίνες παρότι ο Κώστας ρώτησε τρεις φορές το χειριστή του αν τη βλέπει στην οθόνη του. Ο άνθρωπος προφανώς προσπάθησε να την κλέψει και μιλάμε για υπάλληλο του τελωνείου, όχι κανέναν περαστικό. Α ναι, έσκασαν και κάτι βόμβες στο Κάιρο όσο ήμασταν εκεί (ακούσαμε και τις εκρήξεις), αλλά αυτά είναι συνηθισμένα, όπου πάω τέτοια γίνονται.

Τι έκανα σωστά: Στο Κάιρο νομίζω ότι αξιοποιήσαμε το χρόνο μας πολύ σωστά. Το τραίνο Κάιρο-Ασουάν παρότι πανάκριβο για κουκέτα (87€/άτομο με πρωινό και δείπνο) μας γλίτωσε πολύ χρόνο και φτάσαμε ακμαίοι κι ετοιμοπόλεμοι στο Aσουάν. Μπορεί να τσακώθηκα άπειρες φορές με τους Αιγύπτιους, αλλά δεν τους χαριστήκαμε ούτε μια φορά. Είναι τραγικό να σου ζητάνε ΚΑΘΕ ΦΟΡΑ τα διπλά από τα συμφωνηθέντα, αλλά όσο και να νομίζουν ότι με το πρήξιμο και τους κουραδοτσαμπουκάδες θα τα πάρουν, κάνουν λάθος, δεν ξέρουν πού έμπλεξαν. Εξαιρετικά καλή επιλογή το να πηγαίνουμε στα μνημεία λίγο πριν κλείσουν, μαγεία το να είσαι εντελώς μόνος σε χώρους μαγικούς, όχι τόσο για τους τουρίστες όσο για τους κολλιτσίδες/απατεώνες που βρύθουν μέσα. Στις πυραμίδες μετά τις 4 δεν υπάρχει ψυχή, κάθεσαι και τις απολαμβάνεις και όταν ξεκινάει η προσευχή ακούς δεκάδες μουεζίνους να ψέλνουν από τη Γκίζα που βρίσκεται πιάτο από κάτω, φοβερή στιγμή. Σωστή απόφαση το να μην κλείσουμε ξενοδοχείο για το πρώτο βράδυ, αφού προσγειωθήκαμε περασμένα μεσάνυχτα και μέχρι να ξεκαθαρίσουμε με βίζες κλπ φτάσαμε στο ξενοδοχειάκι μας στις 3.30. Προς τιμήν τους μας έκαναν early check-in εκείνη την ώρα, ουσιαστικά δίνοντάς μας μια διανυκτέρευση δωρεάν, το άξιζε το φιλοδώρημα ο πιτσιρίκος. Εξαιρετικός πραγματικά ο οικοδεσπότης μας στο Ασουάν. Ζήτησα να μου σφραγίσουν το διαβατήριο πάνω σε σφραγίδες άλλων κρατών λόγω έλλειψης λευκών σελίδων (ας μου εξηγήσει κάποιος γιατί οι Ιταλοί έχουν 48 σελίδες στα διαβατήριά τους, οι Γιαπωνέζοι 100 κι εμείς μόλις 31…) και το έκαναν με ευχαρίστηση… άλλο αν στην έξοδο μου σφράγισαν μια ολόλευκη σελίδα και χτυπούσα το κεφάλι μου στον τοίχο. Πολύ καλύτερη εποχή ο Φεβρουάριος σε σχέση με τον Απρίλιο που πήγα την προηγούμενη φορά. Παρά τον ήλιο, η ζέστη ήταν απολύτως υποφερτή κι ας περπατούσαμε ακόμη και πάνω από 30 χιλιόμετρα κάποιες μέρες.

Τι έκανα λάθος: Προφανώς το να φτάσουμε στο Ασουάν Τετάρτη ήταν μπαρούφα λόγω του φοβερού ωραρίου του σουδανικού προξενείου. Επίσης το sound and light show στο Philae δεν έγινε διότι πήγαμε στη γερμανική έκδοση, όπου δε συμπληρώθηκε το μίνιμουμ των δέκα ατόμων (εμείς και μια Γερμανίδα τουρίστρια ήμασταν όλοι κι όλοι) που απαιτείται.

Απωθημένα: Κανένα. Την είχα ξαναεπισκεφθεί τη χώρα, έχοντας πάει και σε Λευκή Έρημο, Σινάι, Αλεξάνδρειες, Σαχάρες κλπ, αυτό που μου έλειπε ήταν το Abu Simbel και κάποια αρχαιολογικά μνημεία. Δεν έχω καμία επιθυμία να την ξαναεπισκεφθώ. Για τον Κώστα που ήταν η πρώτη του φορά, προφανώς μένουν πάρα πολλά να δει, θέλει αρκετές εβδομάδες η χώρα, για όποιον έχει στομάχι να ανεχθεί τους ντόπιους.

Θα ξαναπάω; Ποτέ μη λες ποτέ, αλλά αν είναι για μένα, όχι. Τώρα αν θέλει η μέλλουσα γυναίκα μου ή προκύψει κανένα συνέδριο κλπ, βλέπουμε. Αλλά εγώ θεωρώ πως ό,τι είχα να δω το είδα και δεν μου είναι ευχάριστος ο κόσμος για να επιστρέψω. Χαίρομαι πάρα πολύ που πήγα δυο φορές σε μια τόσο μοναδική χώρα. Αλλά επειδή καταφέρνουν να βγάλουν κι έναν συνήθως πολύ ήρεμο άνθρωπο σαν κι εμένα από τα ρούχα του, καλύτερα μακριά κι αγαπημένοι. Ευτυχώς δεν είναι όλοι οι Άραβες έτσι, δυστυχώς επειδή για πολλούς είναι η πρώτη αραβική χώρα που επισκέπτονται, δημιουργούνται παραπλανητικές εντυπώσεις.

Αξιολόγηση:

• Φύση 4: Μπορεί να μην τα επισκέφθηκα αυτή τη φορά, αλλά η Ερυθρά Θάλασσα, τα μονοπάτια στο Σινάι, η Λευκή Έρημος και γενικώς η Σαχάρα με τις οάσεις κάτι λένε. Δεν το λες και φυσιολατρικό προορισμό την Αίγυπτο, αλλά δεν είναι και τελείως για πέταμα. Ένα τέσσερα το παίρνει.

• Αρχαιολογία 10: Ε, δέκα. Και δεν παίρνει και το 12 λόγω Περού. Φοβερά πράγματα σε απίστευτη ποσότητα, όσο κι αν προσπαθούν φιλότιμα να τα διαλύσουν οι ντόπιοι, είναι καταπληκτικά. Ειδική μνεία στο Edfu, για μένα το εντυπωσιακότερο όλων, ενώ και το Kom Ombo ήταν ευχάριστη έκπληξη, βασικά λόγω απομόνωσης και ησυχίας. Δέκα με τόνο, από τους 5-6 σημαντικότερους αρχαιολογικούς προορισμούς του πλανήτη μας, αν και ένα overdose μπορεί και να το πάθεις, τουλάχιστον την προηγούμενη φορά που είχα πάει για εβδομάδες το έπαθα μέχρι κι εγώ, το πρεζάκι της αρχαιολογίας. Είναι που σε κουράζουν και οι ντόπιοι και δε σε αφήνουν να τα απολαύσεις.

• Αρχιτεκτονική 4: Το κομμάτι του ισλαμικού Καϊρου είναι πολύ αξιόλογο κι εκεί έχει γίνει και σοβαρή δουλειά. Η Αλεξάνδρεια δε μου λέει και πολλά, το νεκροταφείιο ωραίο, ενώ θυμάμαι και κάτι κυριολεκτικά ξεχασμένα χωριά στο δρόμο για τις οάσεις που με είχαν εντυπωσιάσει. Πέραν τούτου, λίγα πράγματα, άσχημες πόλεις, χωρίς ιδιαίτερο χαρακτήρα, παίρνει ένα τεσσαράκι.

• Άνθρωποι 2: Γενικά δυσκολεύομαι πολυ να βάλω κάτω από τη βάση σε οποιοδήποτε λαό, με τη λογική ότι ό,τι και να γίνει, οι περισσότεροι άνθρωποι σε κάθε χώρα είναι εκ προοιμίου καλοί. Από την προηγούμενη φορά τους είχα βάλει 2 και πριν ξαναπάω σκεφτόμουν μήπως τους αδίκησα, μήπως ήμουν αυστηρός, μήπως έχουν βελτιωθεί τα πράγματα. Μπα, 2 και πολύ είναι, μακράν η χειρότερη βαθμολογία που έχω βάλει σε οποιοδήποτε λαό τη χώρα του οποίου έχω επισκεφθεί. Και δεν παίρνουν μηδέν διότι ναι, υπάρχουν και πολλοί άνθρωποι έντιμοι, φιλόξενοι ευγενείς, αλλά δυστυχώς το impact τους στον επισκέπτη είναι απειροελάχιστο σε σχέση με όλους τους υπόλοιπους, από τον καμηλιέρη που ανεβάζει μια Αργεντίνα γιαγιά σε μια καμήλα και δεν την κατεβάζει μέχρι να του δώσει τα τριπλάσια από τα συμφωνηθέντα, μέχρι αυτούς που σου δίνουν λάθος οδηγίες για το ναό ώστε να περάσεις από το μαγαζί τους. Για τη δε μπίχλα, συγγνώμη αλλά η φτώχεια δεν είναι δικαιολογία. Υπάρχουν απείρως πιο φτωχοί λαοί από τους Αιγύπτιους που δεν κολλάνε τις μίξες τους στα τζάμια των τραίνων και δεν πετάνε μπουκάλια μέσα στις σαρκοφάγους, άσε το χέσιμο ΜΕΣΑ στον κινηματογράφο, μπροστά σε όλους που τους έχουν και κυριολεκτικά χεσμένους. 2 και πολύ είναι. Δεν μου έρχεται στο νου άλλος προορισμός με τέτοιο τεράστιο πολιτιστικό πλούτο που να καταστρέφεται τόσο έντονα από τους ντόπιους. Για το δε γύφτουλα που ήθελε λεφτά για να μας επιστρέψει τα διαβατήριά μας στα σύνορα και τον ξεφτίλα που πήγε να μας κλέψει διαβατήρια και λεφτά, δεν έχω λόγια. 15 χρόνια πέρασαν σχεδόν από την προηγούμενη φορά, τα ίδια χάλια πάλι από λεωφορειατζήδες, συνοριακούς, περαστικούς, ταξιτζήδες, μαγαζάτορες κλπ. Δεν περιγράφω άλλο.

• Κόστος 7: Παίρνει ένα 7, αλλά με αστερίσκο. Οι είσοδοι έχουν ακριβύνει πολύ στους αρχαιολογικούς χώρους, το οποίο σημαίνει ότι αν επισκέπτεσαι 2-3 κάθε μέρα όπως εμείς, μια τριαντάρα ευρώ φεύγει μόνο σε αυτούς. Κατά τα λοιπά πάντως, οι μετακινήσεις είναι φτηνές, το φαγητό το ίδιο αρκεί αν αποφύγεις τις γελοίες διπλές τιμές, τα καταλύματα μου φαίνονται λογικά, όπως και η βίζα των 25$. Ακριβή χώρα δεν τη λες με τίποτε, αλλά δεν είναι και τσάμπα όπως ήταν. Μακάρι πάντως το πρόβλημά της να ήταν το κόστος.

• Ασφάλεια 8: Πολύ ασφαλής χώρα γενικώς, αν και από γυναίκες που ταξιδεύουν μόνες ακούς διάφορα. Όχι ότι αποκλείεται να φας καμιά βόμβα στο κεφάλι, αλλά τη σήμερον ημέρα ο μισός πλανήτης έτσι είναι. Πάντως κυκλοφορείς ελεύθερα ό,τι ώρα κι αν είναι κι αυτό είναι μεγάλη υπόθεση.

• Μοναδικότητα 10: Ε ναι, δεν τα βλέπεις αλλού αυτά που θα δεις στην Αίγυπτο. Μοναδική αρχαιολογία, ενώ και η πιο πρόσφατη ιστορία της χώρας είναι πολύ ιδιαίτερη, όρεξη να έχεις να διαβάζεις και να συζητάς. 10 και χαλαρά.

• Αυθεντικότητα 8: Για χώρα με τέτοια επισκεψιμότητα, ο παραδοσιακός τρόπος ζωής καλά κρατεί. Δυστυχώς αυτό μερικώς είναι λόγω πενίας, αλλά είναι και λόγω ισχυρής πολιτιστικής ταυτότητας. Τα πράγματα δεν είναι όπως τα βλέπεις επειδή τα έφτιαξαν για να τα βλέπει ο τουρίστας, αλλά επειδή έτσι είναι.

• Φαγητό 6: Δεν είναι κακό. Χωρίς να έχει καμιά τρομερή ποικιλία, βρίσκεις και πολύ ενδιαφέροντα πράγματα να φας, αν κι έξω από το Κάιρο περιορίζονται πολύ οι επιλογές. Κάποια από τα προϊόντα τους (π.χ. εκείνο το μαλακό λευκό τυρί γίδας ή το γέμισμα στο γεμιστό περιστέρι) είναι και εθιστικά.

• Ποικιλία 7: Μεγάλη χώρα, αλλά σχεδόν όλη είναι έρημος. Παρόλα αυτά και κάτι από φύση έχει, αρκετή αρχιτεκτονική, ολίγον από βυθό, κάτι από σύγχρονη κουλτούρα, νομάδες, τρέκκινγκ, διαφορετικές θρησκείες, είναι λιγότερο μονότονη απ’ όσο σε προϊδεάζει η φύση της, αλλά λιγότερο απ’ όσο αντιστοιχεί στο μέγεθος και τον πληθυσμό της.

ΣΥΝΟΛΟΝ: Με 66 βαθμούς, κατατάσσεται 37η ανάμεσα σε περίπου 100 χώρες. Εννοείται πως πρέπει να την επισκεφθεί κάποιος, μοναδική πραγματικά χώρα, αρκεί να έχει υπομονή και στομάχι. Αξιολογότατη χώρα, παρά τα στραβά της.


ΤΟΠ-5

1. Edfu: Πραγμτική ανατριχίλα, απίστευτο μέρος. Αποκάλυψη, αν δεν πας παράλειψη, κλάσεις ανώτερο από το Καρνάκ για μένα.

2. Mουσείο Αιγύπτου στο Κάιρο: εκπληκτικά πράγματα συγκεντρωμένα με άθλιο τρόπο

3. Ισλαμικό Κάιρο: Εκτός από την ομορφία των κτιρίων και την ιστορία, η μαγεία του να βλέπεις το Κάιρο σκαρφαλώνοντας σαν παιδάκι σε ταράτσες, μιναρέδες, τοίχους είναι απερίγραπτη

4. Kom Ombo: Σε άλλη χώρα θα ήταν πλημμυρισμένο με τουρίστες, στην Αίγυπτο όντας ανάμεσα σε Λούξορ και Ασουάν, έχει κανείς τη σπάνια ευκαιρία να είναι καραμόνάχος του σε έναν ναό εκπληκτικής ιστορικής σημασίας, καθόλου συχνό φαινόμενο

5. Το δείπνο στην ταρατσούλα μας από τη νουβαική οικογένεια που μας φιλοξένησε στο Ασουάν, όαση ησυχίας και γευστικότατο, περιδρομιάσαμε πάλι

Αν ήταν ταινία θα ήταν το “Βρώμα, μπίχλα και ροχάλα Νο2”, με το Νο1 να είναι πριν από 13 χρόνια... Όσο για τον κόσμο, τους αφιερώνω το “Είσαι για κλωτσές-σφαλιάρες-καρπαζές” της Γυναίκας Μαραντόνα. Όχι ότι η όλη εμπειρία βέβαια μπορεί να αμαυρωθεί από τους κόπανους που θα συναντήσεις, όσοι κι αν είναι αυτοί.

Επόμενος σταθμός: Σουδάν . Αλλά ακολουθούν φωτό από Αίγυπτο, αν θέλει το τρομερό ίντερνετ.

Σκουπιδαριό μπροστά από τον κεντρικό σταθμό τραίνων.

Υπαίθριος πωλητής γυαλιών με πάουερ ροζ ξεσκονίστρα.

Ζάρια 2.500 ετών από το μουσείο του Καϊρου. Μπαρμπουτιάρηδες οι Φαραώ.

Θέα από ταράτσες του Καϊρου... πού ζει ο κόσμος ρε.

Γκραφίτι για την επανάσταση που πήγε στράφι (η επανάσταση, το γκραφίτι καλό είναι).

Πικνικ στις πυραμίδες, τα σκουπίδια τα άφησαν εκεί βέβαια.

παρκάρισμα ανάμεσα σε πρόβατα και σκουπιδιαρό

Περιστεράκια γεμιστά

ένας κάγκουρας παπασούζας

η ανάπαυση του πολεμιστή στις πυραμίδες μόλις έφυγαν οι οχτροί (καμηλιέρηδες, μικροπωλητές, κολλιτσίδες, μασατζήδες, πορτοφολάδες, ενοχλητικοί, μεσάζοντες, κοσμηματοπώλεις και λοιποί)

Ανάμεσα στα σκουπίδια χτίζουμε και σπίτια.

Εσωτερικό του ναού στο Edfu, ιερογλυφικά παντού, ανεβαίνεις σκάλες, κατεβαίνεις και πάντα μόνος σου είσαι, με παρέα μερικών δεκάδων αιώνων.

Η είσοδος στο Edfu από μέσα κι απ' έξω.

Δέος με το μέγεθος του Καρνακ.

2 η ώρα το πρωί και μείναμε και στη γέφυρα με τη σακαράκα του κυρίου. Η φάση είναι ότι το επόμενο πρωί φεύγαμε στις 4, οπότε δεν κοιμηθήκαμε πάλι.

Η είσοδος του Kom Ombo.

Είσοδος μουσείου, αν χοροπηδήξεις ανάμεσα στα σκουπίδια, μπαίνεις. Έλεος.

Σμήνη πουλιών στον ουρανό περιμένοντας (ατέρμονα) το φέρι για Σουδάν.

Φτάνει με την Αίγυπτο, πάμε Σουδάν.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: ΣΟΥΔΑΝ

Γιατί: Γιατί ήθελα να πάω να δω τις πυραμίδες και τα λοιπά αρχαία των Σουδανών. Γιατί ήταν ευκαιρία, τώρα που είναι ήσυχα και είπαμε ότι το βασικό κίνητρο για το όλο ταξίδι είναι η αρχαιολογία. Μετά λοιπόν από την Αίγυπτο και την Αιθιοπία, το Σουδάν είναι μάλλον η πιο πλούσια σε αρχαιολογία χώρα της Αφρικής (δε γνωρίζω πόσο εντυπωσιακά είναι της Λιβύης και μάλλον δε θα το μάθω και σύντομα με αυτά που γίνονται εκεί).

Πού: Είσοδος (πάντα επεισοδιακά… Αφρική είναι αυτή, μη χαλάμε και τις παραδόσεις) από τα σύνορα με την Αίγυπτο στη… μαγική Wadi Halfa, μετά διανυκτέρευση και επίσκεψη στην Καρίμα και τέλος Χαρτούμ, το οποίο χρησιμοποιήθηκε ως βάση για την επίσκεψη στα αρχαιολογικά βορείως του Χαρτούμ (Meroe, Naga και Musawarat), αλλά και το Omdurman με τους αρχέγονους χορούς των δερβίσηδων.

Πώς κινηθήκαμε: Μπήκαμε με ΚΤΕΛ, συνεχίσαμε με ΚΤΕΛ, φαιενή ιδέα να πάρουμε έναν ταξιτζή και μείναμε στην έρημο για ώρες αφού χάλασε το τρομερό όχημα, οπότε στο Χαρτούμ αναγκαστήκαμε να νοικιάσουμε έναν κυριούλη με τζιπ για να μας πάει στα αρχαία.

Τι μου άρεσε: Μου άρεσαν τα αρχαία. Δεν είναι του ιδίου διαμετρήματος με της Αιγύπτου, αλλά είναι σαφώς πιο ατμοσφαιρικά. Να είσαι ανάμεσα σε πυραμίδες και να είσαι εντελώς μόνος; Αξία ανεκτίμητη, χώρια το ταξίδι για να φτάσεις σε κάτι απομονωμένα μέρα τύπου Jebel Barkal, Musawarat χωρίς να ξέρεις τι θα αντικρύσεις κι όταν φτάνεις να είναι και ανώτερα των προσδοκιών, μαγεία πραγματική και η χαρά του φωτογράφου. Οι Σουδανοί πολύ ωραίοι, κάποιοι και σκλαβωτικοί, πολύ περήφανοι, αν και μετά τους Αιγύφτιους, όπου και να πήγαινα όλοι έξοχοι θα μου φαίνονταν. Μου άρεσε η ασφάλεια, το φαγητό στο δρόμο τα βράδια, το πόσο “ανέγγιχτη” είναι η Wadi Halfa, που νιώθεις ότι ταξιδεύεις στο χρόνο γενικώς, πλην Χαρτούμ. Που στο Omdurman βλέπεις δερβίσηδες να εκστασιάζονται κατά δεκάδες μπροστά σε ένα πλήθος με ρυθμό, αυθεντικά και όμορφα, όπως σε άλλες εποχές. Και το μουσείο στο Χαρτούμ, αξιοπρεπέστατο ήταν. Μου άρεσε που γνωρίσαμε έναν εκκεντρικό τύπο που ερχόταν από Mogadishu, όπου είχε πάει με βρετανικό πρακτορείο που ειδικεύεται να σε πάει σε επικίνδυνα μέρη χωρίς να σε αποκεφαλίσουν.

Τι δεν μου άρεσε: Το Χαρτούμ που είναι ένα χάλι μαύρο, οι αξιωματούχοι, που καθυστέρησαν να μας βγάλουν τη βίζα τόσο που χάσαμε 3 μέρες, η διάσχιση συνόρων τουλάχιστον επεισοδιακή κι απίστευτα χρονοβόρα, το κόστος της βίζας και στο καπάκι άλλα 60$ για registration, η απίστευτη γραφειοκρατία για τα πιο απλά πράγματα (άδεια φωτογραφικής μηχανής που τη βγάζεις… σε υπουργείο όπου ζητούν μέχρι και το χρώμα της θήκης της μηχανής;;; WTF;;; ), που μείναμε στην έρημο κι έχασα κάτι άλλες πυραμίδες, που τόσο αξιοπρεπείς άνθρωποι ζουν τόσο φτωχικά όταν στο Χαρτούμ κάποιοι οδηγούν τζιπάρες, που στο αεροδρόμιο τα ανταλλακτήρια δεν έχουν συνάλλαγμα διότι τελείωσε (!), οπότε συνέχισα με μερικές εκατοντάδες σουδανέζικες λίρες στην τσέπη μου (θέλει κανείς να αγοράσει μερικές; πάρτε καλέ) , που φυσικά δεν κατάφερα να αλλάξω πουθενά. Που λόγω φραγμάτων ορισμένα μνημεία εξαφανίστηκαν δια παντός, που κανείς δεν ξέρει ότι το Σουδάν έχει ορισμένα εκπληκτικά αρχαιολογικά μνημεία.

Απρόοπτα: Για τόσες λίγες μέρες, πάρα πολλά. Απίστευτη ταλαιπωρία στα σύνορα όπου για ώρες μας ήλεγχαν κι αφού τη γλιτώσαμε, εξαιτίας του Κορεάτη μας ξαναφώναξαν στο γραφείο για να πληρώσουμε ένα φόρο εισόδου που πήγε στις τσέπες του κυρίου με τη στολή, African style πάντα. Απίστευτα σκηνικά στη Wadi Halfa, όπου ο δρόμος άνοιξε για χερσαία πρόσβαση στην Αίγυπτο πρόσφατα… αλλά υποδομές δεν υπάρχουν, με αποτέλεσμα οι εκατοντάδες άνθρωποι που διασχίζουν τα σύνορα να ανταγωνίζονται για ένα κρεβάτι από σκοινί (!!) ή μια θέση στο πάτωμα. Μετά μείναμε στην έρημο να σπρώχνουμε ένα τραγικό αμάξι χωρίς ελπίδα επί ώρες κάτω από τον ήλιο, τελικά φτάσαμε αργά στην Καρίμα, ενώ την επομένη στο Χαρτούμ μάθαμε πως δε θα μπορούσαμε να πάμε στις πυραμίδες γιατί δεν είχαμε… άδεια, την οποία τελικώς καταφέραμε να βγάλουμε με το ζόρι σε ένα υπουργείο την άλλη μέρα, αλλά αναγκαστήκαμε να νοικιάσουμε έναν τζιπά για πραγματικά δυσθεωρητο ποσό, αφού έπρεπε σε μια μέρα να κάνουμε γύρω στα 500χλμ, πολλά από αυτά off road, δίνοντας πέντε (!) φορές τη φωτοτυπία της ανήκουστης άδειας σε κάθε τυχάρπαστο έλεγχο. Έσκασαν τα χείλια μου όσο ποτέ και δυσκολευόμουν να μιλήσω και να κοιμηθώ, μιλούσα και μάτωνα. Με ένα liposan έγινα περδίκι σε μιάμιση μέρα… αλλά μου πήρε μέρες να το βρω.

Τι έκανα σωστά: Αφού καταφέραμε και είδαμε όλα όσα θέλαμε σε τόσο λίγες μέρες (μόλις 6), θρίαμβος ήταν. Τελικώς η επιλογή του τζιπ ήταν σωστή, δεν υπήρχε καμία περίπτωση μόνοι μας να βρίσκαμε στη μέση του πουθενά της ερήμου αυτά τα πράγματα, χώρια ότι ακούσαμε ότι κάποιοι που πήγαν μόνοι τους πριν από μερικούς μήνες έφαγαν το ξύλο της αρκούδας από εξαγριωμένους ντόπιους, άγνωστο το γιατί.

Τι έκανα λάθος: Αυτό που νόμιζα ότι θα περνούσαμε τα σύνορα στις 10 το πρωί και το απογευματάκι θα ήμαστε στην Καρίμα ήταν πολύ αισιόδοξο. Περάσαμε τα σύνορα στις… 7 το απόγευμα και κοιμήθηκαμε μεσάνυχτα στα σύνορα σε ένα κατάλυμα που ακόμη και για τα δικά μου δεδομένα ήταν πραγματικά επικό… Γατάκι dim kyr θα δεις, θα βάλω φωτό. Μετά νόμιζα ότι παίρνοντας έναν ταρίφα θα έφτανα πιο γρήγορα στον προορισμό μου… το πλήρωσα σπρώχνοντας ένα σαράβαλο στην έρημο για ώρες. Και στο τέλος δεν είχα ιδέα ότι χρειαζόμουν άδεια για να πάω στο σημαντικότερο μνημείο της χώρας. Aκόμη καλύτερα, νόμιζα ότι στο Kurru θα έβρισκα τον υπεύθυνο και θα μας άνοιγε για να δούμε κάποια από τα ευρήματα… ακόμη τον ψάχνουμε τον μπάρμπα. Όλος ο οικονομικός σχεδιασμός λάθος λόγω τζιπ, αδειών, φόρων και –κυρίως- έλλειψης ημερών λόγω της καθυστέρησης έκδοσης της βίζας. Δε βαριέσαι, άξιζε τον κόπο. Αλλά, υποσαχάρια Αφρική: κούραση ακόμη και για τα πιο απλά.

Απωθημένα: Καλά το Kurru, αλλά αυτή τη Naqa ήθελα να τη δω, αν και με αποζημίωσαν τα υπόλοιπα. Όταν θα μάθω καταδύσεις, θα πάω και στο Port Sudan, για τώρα δε χρειάζεται. Γενικώς, δεδομένων των χρονικών περιορισμών, μια χαρά τα πήγαμε.

Αξιολόγηση:

· Φύση: 2 . Λίγα πράγματα, βασικά μια έρημος είναι το Σουδάν κι ούτε καν από τις εντυπωσιακές. Υποτίθεται πως έχει καλό βυθό στα ανατολικά, αλλά τέλος πάντων για φυσιολατρικό τουρισμό δεν πας.

· Αρχαιολογία: 7. Αξιοπρεπέστατα αρχαία και δεν είναι μόνο σε ένα σημείο της χώρας, πηγαίνοντας κανείς στο Εθνικό Μουσείο μαθαίνει και για λιγότερο εντυπωσιακά οπτικά, αλλά πολύ σημαντικά ιστορικά αρχαιολογικά μνημεία. Δε γνωρίζουν όλοι για τις πυραμίδες του Σουδάν, αλλά πέραν αυτών υπάρχουν κι άλλα, ειδικά οι τάφοι είναι πολύ ενδιαφέροντες όπως και η όλη ιστορία της χώρας.

· Αρχιτεκτονική: 1. Ε, και πολύ είναι. Δεν έχει τίποτε το φοβερό η χώρα από πλευράς αρχιτεκτονικής, οι πόλεις είναι ελαφρώς χάλια, ούτε καν εντυπωσιακά τζαμιά δεν έχει. Κάποια παραδοσιακά παραπήγματα δεν μπορείς να πεις ότι θεωρούνται αρχιτεκτονικό στιλ και ακόμη και τα μοντέρνα κτίρια που ξεπετάγονται στο Χαρτούμ, μάλλον κακόγουστα και outofplace είναι.

· Άνθρωποι: 7 Καλά, προερχόμενος από την Αίγυπτο και δέκα ήμουν έτοιμος να τους βάλω. Γενικά έχει πολύ περήφανους ανθρώπους αλλά δεν έλειψαν ο κλασικός απατεών ταρίφας, ο συνοριοφύλακας που σε χρεώνει επειδή είσαι λευκός, ο αδιάφορος υπάλληλος ξενοδοχείου, ο άσχετος στο αεροδρόμιο που σε καθυστερεί δυο ώρες για το τίποτε, στην υποσαχάρια Αφρική είμαστε. Προτιμώ να θυμάμαι την κοπελίτσα που μας βρήκε ένα πάμφθηνο δωμάτιο στο σπίτι ενός ευγενέστατου χασάπη στην Καρίμα, τον αδελφό της που αρνήθηκε να πληρωθεί για διαδρομή μιας ώρας με το τουκ-τουκ μέσα στα σκοτάδια για να πάμε να δούμε εμείς κάτι παλιοσίδερα στο λιμάνι, τους ευγενείς ανθρώπους που μας χαιρετούσαν περιχαρείς που έβλεπαν ξένους, τους ανθρώπους σε κάτι εστιατόρια υπαίθρια που χαμογελούσαν συνεχώς. Γενικώς, μια χαρά λαός και πανέμορφος και πανύψηλος.

· Κόστος: 7 Ναι, επτά. Παρότι πληρώσαμε τα μαλλιά μας για registration, βίζα και το τζιπ, αν έχεις χρόνο και φτηνά καταλύματα έχει (τρώγλες) και φαγητό τρως τζάμπα, και οι συγκοινωνίες φτηνές είναι και οι είσοδοι στα μνημεία λογικές. Θέμα χρόνου και αντοχών είναι, εμείς από το πρώτο δεν είχαμε και πολύ.

· Ασφάλεια 9: Χωρίς εγκληματικότητα ουσιαστικά η χώρα, με τον εμφύλιο να έχει κοπάσει και τουλάχιστον στα βασικά σημεία ενδιαφέροντος κινείσαι πολύ εύκολα, πράοι άνθρωποι. Δε νιώθεις καμία απειλή.

· Μοναδικότητα 7: Παρότι σε πολλά μοιάζει με άλλες χώρες της Αφρικής, δεν παύει να είναι μια χώρα όπου Νούνιοι και Κουσίτες παρουσίασαν έναν πολιτισμό πολύ ιδιαίτερο, οπότε δεν μπορώ να τη βάλω στο ίδιο σακί με άλλες.

· Αυθεντικότητα 9: Χωρίς να ειναι και η πιο αυθεντική χώρα της Αφρικής, αν μη τι άλλο δεν έχει καμία σχέση με τουριστικά σόου και δυτικόφερτες καταστάσεις. Εδώ μιλάμε ότι πας σε αρχαιολογικούς χώρους παγκοσμίας κλάσης και είσαι εσύ και ο φύλακας… αν υπάρχει κι αυτός, ο παραδοσιακός τρόπος ζωής καλά συνεχίζεται, τα γαϊδουράκια είναι πολλαπλάσια των αυτοκινήτων και γενικώς ο επισκέπτης βρίσκεται όντως σε άλλη ήπειρο και εποχή.

· Φαγητό 6: Δεν μπορώ να πω ότι έχουν καμιά φοβερή κουζίνα, μάλλον “στεγνή” είναι, αλλά ό,τι έφτιαχναν οι άνθρωποι και οικονομικό ήταν και τρωγόταν, μου άρεσαν και τα ατελείτα υπαίθρια εστιατοριάκια με τις πλαστικές καρέκλες πάνω στην άμμο, ενώ στο Χαρτούμ χωρίς να ψάξεις πολύ οι επιλογές είναι σαφώς περισσότερες. Τη βάση την πιάνουν, άνετα.

· Ποικιλία: Τεράστια χώρα, που δε διαφέρει και πολύ από τη μια άκρη στην άλλη, με το τοπίο να μη βοηθάει, αφού η μονοτονία του καθορίζει τα πάντα. Έχει τα αρχαία της, έχει βυθό, έχει και κάποιο πολιτιστικό ενδιαφέρον, αλλά δε θες και εβδομάδες για να το πιάσεις το νόημα.


ΣΥΝΟΛΟΝ: Με 58 βαθμούς, κατατάσσεται στην 60η θέση. Δεν είναι τόσο άσχημα όσο φαίνεται, η είσοδος στην 20άδα πια είναι σχεδόν αδύνατη (μία μόνο είχε πιθανότητες σε αυτό το ταξίδι να το καταφέρει) και σε σχέση με άλλες αφρικάνικες καλά τα πήγε, πολύ καλύτερα από Σενεγάλη, Τόγκο, Μπουρκίνα Φάσο, Γκάμπια και Μπενίν, αλλά κάτω από Αιθιοπία, Μάλι, Μαρόκο, Αίγυπτο, Νίγηρα, Τανζανία. Αξιόλογη χώρα κι ας είναι λίγο κουραστική, για κάποιον με ενδιαφέρον στην αρχαιολογία αξίζει τον κόπο. Αν πηγαίνει βέβαια κανείς με σκοπό να συγκρίνει την αρχαιολογική της κληρονομιά με αυτή της Αιγύπτου, θα απογοητευθεί.


ΤΟΠ-5

1. Ε, οι πυραμίδες στο Μερόε, αυτές ήταν το βασικό κίνητρο και ναι, είναι υπέροχα, δεν αποτυπώνεται στο φακό ή στο κείμενο το συναίσθημα

2. Η εμπειρία των συνόρων ήταν όλη σουρεάλ, δεν ξέρω αν ήταν φοβερά ευχάριστη αλλά μπαίνει στο πάνθεον των επεισοδιακών εισόδων στη χώρα, από το φέρι στην 7ωρη αναμονή, τους τελωνειακούς, τη σουρεαλιστική Wadi Halfa και την αίσθηση πως μπήκες σε άλλη εποχή

3. Καταπληκτικοί οι άνθρωποι στην Καρίμα, από την κοπελίτσα με τα καλά Αγγλικά που έφαγε ώρες για να μας βρει να μείνουμε κάπου πάμφθηνα και πεντακάθαρα, στον αδερφό της που μας γυρόφερνε βραδιάτικα με φακούς και τουκ-τουκ χωρίς να δεχθεί μία, τον κύριο που μου έκανε το μεταφραστή, τους εστιάτορες, το χασαπη-οικοδεσπότη, τον μπάτσακλα που έκανε το registration μας. Χαμογελαστοί, ωραίοι, περήφανοι.

4. Το Mussawarat μου έκανε κλικ. Ακόμη και μετά την Αίγυπτο η όλη αίσθηση απομόνωσης και...αρχαιότητας ήταν μοναδική, από αυτές που λες "άξιζε τον κόπο"

5. Την τελευταία μέρα πήγαμε στο Omdurman όπου κάθε Παρασκευή μαζεύονται οι δερβίσηδες... Ο χαβαλές που κάναμε με τους ντόπιους πριν ξεκινήσει το όλο σκηνικό αλλά και η παγανιστική τελετή αυτή καθαυτή με την αυθεντικότητά της ήταν εξαιρετικά.

Ακολουθούν φωτό, με την ευγενική χορηγία του συνταξιδιώτη Κώστα.

Πρώτο γεύμα στο Σουδάν, με τα χέρια βεβαίως-βεβαίως, μαχαιροπήρουνε δεν υπάρχουν. Γευστικό και στεγνό, σε τραπεζάκια πάνω στην άμμο.

Τα καταλύματα κοστίζουν όλα 2,5 ευρώ το άτομο. Κάποιοι δεν έχουν να τα διαθέσουν και κοιμούνται με τις αποσκευές τους στο "σταθμό" λεωφορείων.

Αν είχατε καμιά απορία τι ατάλυμα βρίσκει κανείς με 2,5 ευρώ, ιδού. Στρώματα και σεντόνια δεν υπάρχουν και το πάτωμα είναι άμμος.

Soundproof τοίχοι, για privacy στις ιδιαίτερες στιγμές.

Μετά από αρκετό ψάξιμο, καταλήξαμε σε αυτό.

Οι συγγενείς του spiderman στο ταβάνι μας.

Πόρτα ασφαλείας και για ανάψεις τον ανεμιστήρα έπρεπε να ενώσεις δυο καλώδια.

Αυτό είχε και στρώματα, δε θυμάμαι γιατί το απορρίψαμε. Α ναι, μύριζε σκατίλα.

Μετά από μερικές ώρες λεωφορείου κι αφού μας άφησε κάπου απ' όπου δεν ήταν ευκολο να βρούμε σύνδεση για Καρίμα, είπαμε να πάρουμε ταξί, μπας και φτάσουμε στα αρχαία στην ώρα μας. Μπα, χάλασε στη μέση του πουθενά.

Πάω στη διασταύρωση να φωνάξω βοήθεια...

Πού είναι αυτή η διασταύρωση που λέγαμε;

Κάποιοι έσπρωχναν κάτω από τον ήλιο της Σαχάρα, όσο κάποιοι αναίσθητοι έβγαζαν φωτογραφίες.

-Και δε μου λες Μουμπάρακ, πώς το βλέπεις θα φύγουμε;
-Σύντομα.
-Πόσο σύντομα;
-Ο Αλλάχ ξέρει.
-Καλά, πες του Αλλάχ να σε πληρώσει αν δεν προλάβω τα αρχαία.
-Βλασφημία! Ο Αλλάχ είναι μεγάλος, όλα τα μπορεί.
-Με τα μηχανικά δεν τον βλέπω και πολύ ξεφτέρι...

Έχω αρχίσει και εκνευρίζομαι με το φίλο του Μουμπάρακ που θα ερχόταν "σε δέκα λεπτά", πέρασαν δυόμιση ώρες κι ακόμη τίποτε. Είχα και τον άλλον να με βγάζει φωτογραφίες.

Mε τα πολλά φτάσαμε και στα προάστεια της Καρίμα, βρήκαμε και το Kurru όπου οι ανασκαφές στους τάφους συνεχίζονται, αλλά παρότι μας έστειλαν στο σπίτι του κλειδοκράτορα, αυτός δεν εβρέθη. Οπότε έμεινα να κάνω συνεννόηση-καρούμπαλο με τους εργαζόμενους στις ανασκαφές, μπας και μας ανοίξουν να δούμε τους τάφους.

Δε συνεννοηθήκαμε τελικώς, οπότε τους είδαμε απέξω.

Τη Νaqqa δεν την προλάβαμε χάρη στις βλάβες τους Μουμπάρακ, οπότε μας έμενε τουλάχιστον το Jebel Barkal που έχει και εξωτερικά αρχαία, και τάφο με ιερογλυφικά και πυραμιδούλες.

Οι πρώτες πυραμίδες που αντικρύσαμε.

Περπάτημα μες στην άμμο κάτω από τον ήλιο για να φτάσουμε...

Αλλά άξιζε τον κόπο μωρέ.

Ιρεογλυφικά στο εσωτερικό του τάφου, όμορφα πράγματα.

Ε, μετά από βλάβες, ταλαιπωρίες, καβγάδες, σπρώξιμο, καθυστερήσεις, ήλιο και περπάτημα, δικαιούμαστε γεύμα στο καλύτερο εστιατόριο της πόλης.

Μάστορας ο ψήστης και χαμογελαστός.

Τη μεθεπόμενη πάντως είναι που πήγαμε στα πραγματικά εντυπωσιακά αρχαία...

Boρείως του Χαρτούμ υπάρχουν τρία κύρια συγκροτήματα αρχαίων, που με τζιπ, απίθανες άδειες, πολλή τύχη και ξύπνημα νωρίς, μπορεί κανείς να τα δει όλα σε μια μέρα, αν έχετε οδηγό ξεφτέρι και ξέρει πού πάει. Μόνοι σας θα είστε, εσεις και οι αρχαιολόγοι. Το πρώτο είναι ένας πολύ όμορφος ναός.

Κλασική η σκηνή του αποκεφαλισμού των αντιπάων (π.χ. στο Άμπου Σίμπελ είναι πανταχού παρούσα), αλλά η μοναξιά του τοπίου και ο βαθός συντήρησης μεγενθύνουν το δέος.

Γερμανίδα αρχαιολόγος σκιτσάρει τα ανάγλυφα. Και αυτή αλλά και οι υπόλοιποι Γερμανοί αρχαιολόγοι που γνωρίσαμε μένουν εκεί, 250χλμ από το Χαρτούμ, μέσα στην έρημο, σε συνθήκες πολύ δύσκολες, για αρκετές εβδομάδες το χρόνο, εργαζόμενοι με ό,τι υλικά βρουν.

Ο δεύτερος αρχαιολογικός χώρος είναι μια ολόκληρη πόλη, με πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία, από τους κίονες μέχρι τις ράμπες για να ανεβοκατεβαίνουν οι ελέφαντες.

Στο μεταξύ άλλοι πάνε με τζιπ κι άλλοι με ό,τι διαθέτουν.

Δε φαίνεται η έκταση από εδώ, αλλά πραγματικά μεγάλος χώρος, θέλει χρόνο.

Κι αυτός είναι ο εσιπράκτωρ. Δεν ξέρω από πού ξεπετάχτηκε, μάλλον θα μένει μαζί με τους αρχαιολόγους στις γειτονικές σκηνές, αλλά ήρθε με τη χιλιοταλαιπωρημένη τσαντούλα του και εισιτήρια με απόδειξη χειρόγραφη με καρμπονάκι, θεούλης.

Μετά από μια Αίγυπτο όπου μείναμε για να βγάλουμε μια σουδανική βίζα που μας τα έκαναν τσουρέκια, ταλαιπωρίες, τρώγλες, καθυστερήσεις, άμμο, σπασμένες μηχανές, ανεκδιήγητα φέρι μποτ, βλάβες, έφτασε η ποθητή ώρα. Επιτέλους φτάσαμε στις πυραμίδες του Μερόε. Καλώς ήρθατε; Καλώς σας βρήκαμε!

Δεν αντέχανε και πολύ τα πόδια μου, είπαμε να πάρουμε καμήλα από τους τέσσερις μοναχικούς μαλημιέρηδες που περίμεναν μήπως, αν, ίσως, ποιος ξέρει, σήμερα εμφανιστεί κανένας τουρίστας (απ΄ό,τι μας είπαν 2-3 φορές την εβδομάδα κάποιος εμφανίζεται, συνήθως expats από του Σουδάν που δουλεύουν για διεθνείς οργανισμούς). Τι γέλιο έκανα με αυτούς τους καμηλιέρηδες δε λέγεται, να' ναι καλά οι άνθρωποι και με στερεοτυπικά ονόματα από καρτούν: Μουχάμεντ, Αμντούλ, Ομάρ και Αμπντουλάχ.

Το πρώτο γκρουπ από πυραμίδες, μαζί με τις δυο αναστηλωμένες.

Άλλο σύμπλεγμα παρακάτω.

Η κλίση και η ελάχιστη απόσταση μεταξύ τους σημαίνουν πως μπορείςνα σκαρφαλώσεις ή και να κάνεις ασκήσεις για να ισιώσει η πλάτη σου.

Πάμε και παρακάτω...

Πώς λέμε "μια πόλη, μια ομάδα"; Ε, "μια έρημος, ένα δέντρο, ένας γάιδαρος".

Σουδάν με κούρασες, αλλά άξιζες τον κόπο. Στο επανιδείν.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: ΙΟΡΔΑΝΙΑ

Γιατί: Τι γιατί; Άκου “γιατί”. Πέτρα.

Πού: Προσεγιώθηκα από το Χαρτούμ μέσω Καϊρου στο Αμμάν, όπου συναντηθήκαμε με τη γιαπωνέζα συνταξιδιώτισσα (ο Κώστας είχε φύγει, γενικώς είχε πολλούς gueststar φύγε συ- έλα συ το ταξίδι), από κει στη Γέρασα, όπου επισκεφθήκαμε και το Ajloun, συνεχίσαμε για Μάνταμπα και Νεκρά Θάλασσα, έπειτα Πέτρα κι έξοδος μέσω Άκαμπα, όπου λόγω χιονοθύελλας περάσαμε κι από το WadiRum (όπου μας έπιασε αμμοθύελλα), για να περάσουμε για Ισραήλ.

Πώς κινηθήκαμε: Το σύνηθες, δηλαδή ΚΤΕΛ. Για την έξοδο από τη χώρα αναγκαστήκαμε να κλείσουμε τζιπ, λόγω αποκλεισμού δρόμων από το χιόνι.

Τι μου άρεσε: Αααααχ, Ιορδανία. Μου άρεσαν οι άνθρωποι, πραγματικά ΚΑΤΑΠΛΗΚΤΙΚΟΙ, δεν έχω λόγια. Για τα αρχαία της τι να πει κανείς… Στην Πέτρα ανατρίχιασα, παρότι ήξερα τι θα δω, αν και το… 11ωρο τρεκ πέριξ ήταν απρόσμενα εκπληκτικό, μου άρεσε η Πέτρα το βράδυ αλλά τι να πει κανείς για τη Γέρασα, ειλικρινά δεν έχω λόγια και δεν είχα και ιδέα ότι όλο αυτό το πράγμα είναι… έτσι. Τη βάζω εύκολα στο ίδιο επίπεδο με την Έφεσο, δηλαδή κορυφή. Και η Μάνταμπα μου άρεσε με τα ψηφιδωτά και την όμορφη αρχιτεκτονική και η διαδρομή στο WadiRum ήταν ωραία, το Αμμάν πολύ ανώτερο του αναμενομένου και περιέργως οικείο (σε πολλές γειτονιές νόμιζα ότι βρίσκομαι στις γειτονιές όπου μεγάλωσα στην Αθήνα), όλα μου άρεσαν. Μου άρεσε που η χώρα είναι εξαιρετικά πολιτισμένη, που οι μετανάστες (δηλαδή η πλειοψηφία των κατοίκων!) συμπεριφέρονται ευγενικά και πολιτισμένα ακόμη κι αν είναι Αιγύπτιοι, μου άρεσε η θέση των γυναικών, μου άρεσε το φαγητό τους και οι φούρνοι, τα ζαχαροπλαστεία, τα καφέ, μου άρεσε που τα μουσεία τους είναι προσεγμένα, που κουτσά-στραβά θα συνεννοηθείς στα Αγγλικά, που δεν κλέβει ΚΑΝΕΙΣ τον τουρίστα, εν γένει που ήμουν σε ένα κράτος τόσο λίγο δυτικοποιημένο και τόσο άνετο, αξιοπρεπές, ανάβλυζε μια ευγένεια από παντού. Μπράβο τους, παράδειγμα για όλο τον αραβικό κόσμο. Μέχρι και το βασιλιά συμπάθησα, που εκείνες τις ημέρες καθοδηγούσε αεροπορική επιδρομή κατά του Ισλαμικού Χαλιφάτου, που χτυπάει δυστυχώς και την πόρτα της Ιορδανίας. Ε καλά, για τη Ράνια τι να πει κανείς, δε χρειάζεται να επισκεφθείς τη χώρα για να τη γουστάρεις, φωνάρα η Παλαιστίνια. Δε συνηθίζω να γρλάφω καλά λόγια για δαύτους, αλλά το LP της Ιορδανίας εξαιρετικό (όπως και το Bradt του Σουδάν), ειδικά στη Γέρασα ήταν άψογο, δε χρειαζόσουν περεταίρω βοήθεια (στην Πέτρα πιο μέτριο, ο γιαπωνέζικος οδηγός που είχαμε ήταν πολύ πιο πρακτικός). Καλά οργανωμένα τα μουσεία, άξιζαν τον κόπο.

Τι δε μου άρεσε: Ρε λεβέντες, 70 ευρώ το εισιτήριο στην Πέτρα; Είπαμε είναι τεράστιος ο αρχαιολογικός χώρος, θέλει συντήρηση, έχει και ανάγκες η χώρα αλλά όχι και 6 φορές το εισιτήριο της Ακρόπολης και όλων των μουσείων της Αθήνας, μήπως ξεφύγατε λίγο; Κι άλλα 25 για τη βραδινή επίσκεψη που δεν έχει κανένα επιπλέον κόστος για τους διοργανωτές; Δε μου άρεσε το κρύο, πολύ κρύο μιλάμε. Δε μου άρεσε το κόστος της βίζας αλλά ΟΚ, τα άξιζε (αλλά 60 ευρώ είναι πάρα πολλά τη σήμερον ημέρα που όλοι καταργούν βίζες), δε μου άρεσε που η κουζίνα τους είναι τόσο νόστιμη (κάντε και κάτι χωρίς μυρωδιές, μου μαμήσατε τη δίαιτα), και δε μου άρεσε που μια χώρα τόσο αξιοπρεπής την πληρώνει για όσα συμβαίνουν σε Παλαιστίνες, Υεμένες, Συρίες, Αιγύπτους κλπ, δείχνοντας πάντωε εξαιρετική ικανότητα στο να αφομειώνει τους άπειρους μετανάστες της.

Απρόοπτα: Ευτυχώς την πρώτη μέρα όχι μόνο την είδαμε την Πέτρα, αλλά τη σκίσαμε κυριολεκτικά, διότι την επόμενη ξυπνήσαμε με …χιόνια στο καμπαναριό, η δε χιονοθύελλα θα μας απέκλειε για καμιά εβδομάδα αφού σταμάτησαν οι συγκοινωνίες, αλλά μας έσωσε το τζιπ. Ο βασικός δρόμος βέβαια αποκλείστηκε, αλλά έτσι αναγκαστήκαμε να περάσουμε από το WadiRum όπου…φάγαμε μια αμμοθύελλα στη μάπα.

Τι έκανα σωστά: Κρύο-ξεκρύο,κανείς δεν πάει χειμώνα στην Ιορδανία, οπότε ήμασταν μόνοι μας, ειδικά στη Γέρασα ήταν απόλαυση. Και γλιτώσαμε και την τραγική ζέστη. Η διανυκτέρευση στη Γέρασα δεν ήταν απαραίτητη, εύκολα θα μπορούσαμε να την είχαμε κάνει μαζί με το Ajloun από το Αμμάν. Όχι ότι μας χάλασε, άλλωστε χάρη σε αυτή περιδρομιάσαμε σε ένα απίθανο εστιατόριο, αλλά το κόστος της διανυκτέρευσης ήταν τεράστιο, ένα guesthouse έχει και χρεώνει ό,τι θέλει. Απίστευτο valueformoney το ξενοδοχείο στην Πέτρα (11 ευρώ/άτομο με σούπερ πρωινό, κανονικότατο ξενοδοχείο τριών αστέρων με πολύ καλό σέρβις). Πανάκριβο μεν, άξιζε δε το Petrabynight.Αν δεν ανατριχιάσεις είσαι αναίσθητος ή κακόγουστος. Το “σόου” είναι της πλάκας, αλλά ευτυχώς κρατάει ένα 20λεπτο αλλά η όλη εμπειρία του να περπατάς το φαράγγι και να βλέπεις το Treasury υπό το φως κεριών είναι συγκλονιστική, ειδικά αν –όπως εμείς- φροντίσεις να είναι η πρώτη θέα της Πέτρας.

Τι έκανα λάθος: Ε…το να πετάξω από το Σουδάν με καλοκαιρινά ήταν βλακώδης ιδέα, δεν είχα καν ότι το Αμμάν έχει τέτοιο υψόμετρο ή ότι χιονίζει κανονικότατα το χειμώνα. Για μένα που περπάτησα πάνω από 25 χλμ την πρώτη μέρα στην Πέτρα (σύμφωνα με το appτης Τσιάκι), η δεύτερη μέρα στην Πέτρα ειναι περιττή, έστω κι αν αυτό σήμαινε 11 ώρες τρεκ, το οποίο καταευχαριστηθήκαμε.

Απωθημένα: Θα μπορούσα να είχα πάει στο UmQaisή στο Azraq, αλλά είδαμε παραπλήσια αρχαία και κάστρα, δε θα έλεγα πως έχω κανένα απωθημένο.

Θα ξαναπάω; Όχι σύντομα, νιώθω αρκετά γεμάτος κι ότι κάλυψα όλα όσα με ενδιέφεραν. Αλλά τη συστήνω τόσο ανεπιφύλακτα που δεν αποκλείω να ξαναπεράσω αν με φέρει ποτέ από κει ο δρόμος, π.χ. αν ποτέ γίνει ασφαλής η Συρία και αφήσουν τίποτε όρθιο οι ανώμαλοι, που καταστρέφουν αρχαία και είναι για ανασκολοπισμό όλοι τους.

Αξιολόγηση: Πάμε στο αγαπημένο μου κομμάτι…

· Φύση: 4

Θα της δώσω τη Νεκρά Θάλασσα, το WadiRum, τα πολύ ωραία φαράγγια, κάποιες συμπαθείς κοιλάδες… αλλά δεν αρκούν. Παίρνει ένα 4 και μένει ελαφρώς κάτω από τη βάση.

· Αρχαιολογία: 10

Μη σας πω ότι ταλαντεύτηκα να της δώσω και 12. Αυτό που νιώθει κανείς πρωτοβλέποντας την Πέτρα είναι αντάξιο ενός Μάτσου Πίτσου, μιας Νήσου του Πάσχα, μιας Εφέσου, ενός AngkorWat, ενός Stonehenge. Αλλά και για τη Γέρασα τι να πει κανείς… απίστευτα πράγματα σε εκπληκτικά καλή κατάσταση, με τοπία που “δένουν” μαγικά. Και δεν είναι μόνο αυτά, έχει κι άλλα ρωμαϊκά η χώρα, έχει πράγμα και το Αμμάν, έχει κάτι φοβερά ψηφιδωτά, έχει κάστρα, δέκα με τόνο. Κορυφαίος αρχαιολογικός προορισμός. Ντροπή μου που δεν είχα πάει, ανατρίχιασα τουλάχιστον δυο φορές, στην Πέτρα ένιωσα ένα κόμπο στο στήθος.

· Αρχιτεκτονική 2

Χαμηλός ο βαθός διότι όντως λίγα είναι τα αξιόλογα κτίρια. Έχει μια χάρη περίεργη βέβαια ακόμη και το Αμμάν, αλλά ακόμη και μικρότερες πόλεις από τις οποίες περάσαμε ή η Μάνταμπα δε διαθέτουν κάτι το φοβερό.

· Άνθρωποι 10

Δεν παίρνει 12 μόνο και μόνο διότι υπάρχουν και οι γείτονες Ιρανοί, που έχουν καπαρώσει τη θέση. Αλλά είναι εκλπηκτικοί όλοι τους. Μπαίναμε σε φούρνο να ζητήσουμε οδηγίες και βγαίναμε με γλυκά δώρο, μια ευγένεια διάχυτη, άνθρωποι που μας χαιρετούσαν στο δρόμο και ταυτόχρονα σοβαροί, αξιοπρεπείς, ΤΙΜΙΟΙ. Φανταστικοί πραγματικά, από τους λίγους.

· Κόστος 7

Της βάζω ένα 7 παρότι είχε κάποιες εκτραβαγκάντσιες όπως η βίζα, οι φόροι εισόδου/εξόδου και η είσοδος στην Πέτρα ή το Petrabynight. Κατά τα άλλα οι συγκοινωνίες είναι πολύ λογικές, οι υπόλοιπες είσοδοι ομοίως, το φαγητό φτηνό (έστω κια να μείς αποφασίσαμε να κάνουμε μια τρελή υπέρβαση) και τα καταλύματα πραγματικά οικονομικά.

· Ασφάλεια 10

Κανείς κίνδυνος, πουθενά. Όπου θες πας, δε σε ενοχλεί κανείς. Αν σε πλησιάσει κάποιος ή για να βοηθήσει είναι ή για να κεράσει.

· Μοναδικότητα 7

Έρημο, ρωμαϊκά αρχαία, Ισλάμ και πρόσφατη πολιτική ιστορία έχουν και οι γείτονες. Αλλά οι Ναβαταίοι και η Πέτρα είναι μοναδικά, η κουζίνα έχει μικρές ιδιαιτερότητες, Νεκρά Θάλασσα έχει μόνο η γειτονιά, ε ένα 7 το δικαιούται.

· Αυθεντικότητα 7

Έχει χαθεί βέβαια η ζωή των βεδουίνων, είναι μια χώρα σχετικά μοντέρνα, αλλά δεν υπάρχει κάτι το φτιασιδωμένο για τους τουρίστες (που έχουν μειωθεί δραστικά δυστυχώς από την ώρα που το Χαλιφάτο έκανε την εμφάνισή του στις οθόνες) και η καθημερινότητα έχει πολλά ιδιαίτερα στοιχεία. Δεν είναι και η Αιθιοπία, αλλά ούτε και η Σιγκαπούρη. Επτά.

· Φαγητό 8

Δεν περίμενα ότι θα έβαζα 8 σε χώρα της περιοχής πλην Λιβάνου, αλλά να που κι εδώ μεγαλούργησαν οι φίλοι Ιορδανοί. Δεν έχει τρελή ποικιλία αλλά ό,τι κάνουν το κάνουν καλά, από το streetfood και τα ζαχαροπλαστεία, μέχρι τα εστιατόρια πολυτελείας και τα μαγειρεία. Δυνατοί!

· Ποικιλία 5

Για τόσο μικρή χώρα σίγουρα έχει πολλά να παρουσιάσει, οπότε παίρνει κάποιους πόντους γι’ αυτό, αλλά από την άλλη είναι μια χώρα αρκετά ομοιογενής από τη μια πλευρά μέχρι την άλλη. Της βάζω ένα 5 διότι βλέπεις διαφορετικές θρησκείες, έχει λίγη φύση, μπόλικα αρχαία, κάστρα μεσαιωνικά, αλλά δεν είναι ότι διαφέρει απίστευτα ο βοράς από το νότο ή ότι έχει διαφορετικά πρόσωπα.

ΣΥΝΟΛΟΝ: 70

Πολύ υψηλή βαθμολογία, κατατάσσεται στην 24η θέση σε περίπου 100 χώρες, με πραγματικούς κολοσσούς μπροστά της. Με εξέπληξε θετικότατα, δεν το περίμενα και με “γέμισε” πολύ και μάλιστα ξεκούραστα.


ΤΟΠ-5

1. Η Πέτρα με το τρεκ της, τα σκαρφαλώματα σε αρχαία μονοπάτια, το να πατάς τέτοια ιστορικά χώματα και να μην το χορταίνεις, χωρίς άλλα λόγια

2. Η Γέρασα, θα αφήσω τις φωτό να μιλήσουν

3. Η Πέτρα το βράδυ… Ναι δυο φορές Πέτρα στο ΤΟΠ-5

4. Το WadiRum έχει κάτι το επικό, κάτι το Λορενσιανό… το’ χει

5. Το Αμμάν. Δε θυμάμαι άλλη πόλη να μου θυμίζει τόσο έντονα τα παιδικά μου χρόνια

Ακολουθούν φωτό. Σε μεγάλο μέγεθος και αρκετές, κατά τας επιταγάς. Ναι, απόψε.

Εικόνες από το Αμμάν:

Δάχτυλα χεριού από τεράστιο άγαλμα που αγνοείται.

Κι από αρχαία καλά πάμε στην αμμανική ακρόπολη.

Δεν ξέρω γιατί, αλλά μου θυμίζει απίστευτα Αθήνα στα 80s.

Έχει αρχαιότατη ιστορία η χώρα και ορισμένα πολύ ενδιαφέροντα εκθέματα, όπως αυτό το ζευγάρι/σιαμαίοι, από τα σύμβολα της χώρας.

Και θέατρο μέσα στο κέντρο το Αμμάν, Αθήνα κανονική.

Ε άμα σας λέω ότι είμαστε στον Άγιο Παντελεήμονα το '87...

Δώστε θέατρα στο λαό.

Ο συμπαθέστατος ιρακινός πρόσφυγας που επισκεύασε τα παπούτσια μου και τους έδωσε 2 απαραίτητους μήνες επιπλέον ζωής.

Κάτω Πατήσια, 30 χρόνια πριν.

Στα φωτογραφεία η βασιλική οικογένεια έχει την τιμητική της. Τι φωνάρα είναι αυτή η Ράνια ωρέ...

Πολύ όμορφα καφέ σε πολλά σημεία της πόλης με πρωτότυπα γλυκάκια, τσάγια σαλάτες.

1. jousis likes this.
2. 
   YorgosMember
   Μηνύματα:
   3.359
   Likes:
   9.656
   Επόμενο Ταξίδι:
   Π.Ρίκο-Βόρειο Μεξικό
   Ονειρεμένο Ταξίδι:
   Αϊτή
   Ένα κατάλυμα έχει όλο κι όλο στη Γέρασα, αλλά είναι ακριβώς απέναντι από τα αρχαία, πίνεις τον καφέ σου το πρωί και είσαι στα πενήντα μέτρα.
   
   
   
   
   Η πύλη εισόδου... νόμιζα ότι το βασικό αρχαίο ήταν αυτό, χαχα.
   
   
   
   Ακολουθεί το φόρουμ...
   
   
   
   Παλιά και νέα Γέρασα.
   
   
   
   Έχουν κι εδώ θέατρα και μάλιστα πολλά.
   
   
   
   Είχε και δυο ταλαίπωρους με κάτι γκάιντες που μάλλον έδειχναν την ακουστική του θεάτρου... ολίγον άσχετο το όργανο και η μελωδία του...τελευταίου των Μοϊκανών αλλά ΟΚ.
   
   
   
   Πολύ πράγμα η Γέρασα, τεσσερις ώρες κάτσαμε μέσα, χωρίς σταματημό. Και ήμασατν μόνοι μας, μαγεία. Χειμώνα να πάτε κι ας ξεπαγιάσετε.
   
   
   
   Ψηφιδωτά.
   
   
   
   
   
   
   
   Μέσα σε ένα ναό είχε το σταντ ενός πλανώδιου, αυτός έλειπε και είπα να πλησιάσω να δω τι πουλάει, αν και ποτέ δεν αγοράζω. Τελικώς εμφανίστηκε και πλησίασε, φοβήθηκα ότι θα με έπρηζε να αγοράσω. Τελικώς ήρθε να μου προσφέρει τσάι που είχε πάει να μου πάρει διότι "δε φοράτε μπουφάν και πρέπει να κρυώνετε". Δε μου ζήτησε να αγοράσω τίποτε. Ιορδανοί, θεούληδες. Να περάσουν οι Αιγύφτιοι να πάρουν μαθήματα, δίπλα είναι.
   
   
   
   Κι άλλα θέατρα, όλα για μένα, όλα δικά μου.
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   
   Ένας πιτσιρικάς δείχνει πώς φτιάχνουν αυτά τα μπουκάλια με τις ζωγραφιές από πολύχρωμη άμμο.
   
   
   
   Είπαμε να τα σπρώξουμε χοντρά στο φαγητό, πήγαμε στο πιο ξακουστό εστιατόριο της πόλης κι από τα καλύτερα στη χώρα. Το σκίσαμε... Από βατραχοπόδαρα και ψάρια, μέχρι φουα γκρα, αρωματικά γεμιστά κουνουπίδια, ορτύκι, γαρίδες curry, με 70 ευρά λογαριασμό μας κέρασαν μια γαβάθα φρούτα και δυο γλυκάρες. Και η δίαιτα συνεχίζεται.
   
   
   
   
   
   Στεγαζόταν και σε ένα παλιό αρχοντικό, φανταστικό εστιατόριο πραγματικά, χαλάλι τα 35.
   
   
   
   Και το πρωί ξυπνάς κι από την πόρτα βλέπεις τα αρχαία.
   
   

To κάστρο Ajloun από μακριά, ένα από τα πολλά μεσαιωνικά κάστρα της Ιορδανίας.

Ψηφιδωτά στη Μάνταμπα.

Πανταχού παρών ο Βλαδίμηρος...

Ούτε στη Μάνταμπα φάγαμε άσχημα βέβαια.

-Θα με βγάλεις την κλασική φωτό με το βιβλίο στη Νεκρά Θάλασσα;
-Όχι βέβαια, είναι STP.
-Δηλαδή;
- Stupid Tourist Photo, τις σιχαίνομαι.
- Mα είμαι Γιαπωνέζα! Γι' αυτές ζω!

To Petra by Night είναι ένα εισιτήριο που σου επιτρέπει να επισκεφθείς το siq και το Treasury το βράδυ, όταν και είναι φωτισμένα με κεριά. Λαμβάνει χώρα κι ένα μουσικό σόου όπου δυο φλαουτίστες σολάρουν υπό το φως των κεριών και ευτυχώς διαρκεί μόνο 20 λεπτά. Η πρόσβαση γίνεται φυσικά μέσω του siq (φαραγγιού) με τη βοήθεια των κεριών και το οπτικό αποτέλεσμα είναι πολύ όμορφο.

Η άφιξη στο Treasury (δεν ξέρωαν το μεταφράζουμε ως θησαυροφυλάκιο στα Ελληνικά) είναι πολύ εντυπωσιακή.

Αλλά ακόμη κι η αναχώρηση, καλούτσικη είναι.

Την επόμενη μέρα είχαμε τη χαρά να διανύσουμε το siq με μια ομάδα από Κορεατάκια. Σταματούσαν στο siq και έψελναν στα σημεία που είχε καλύτερη ακουστική. Κρίμα που δε διαθέτω ήχο.

Πέραν της αρχαιολογία, το τρεκ στην Πέτρα είναι εξαιρετικό κι ήμασταν και τυχεροί με τον καιρό: ολίγο κρύο, αλλά ιδανικά λίγος ήλιος, καθόλου άνεμος και καλή θερμοκρασία.

Και φυσικά στις διαδρομές συναντάς ταφικά μνημεία, ναούς, σημεία θυσιών, πραγματική απόλαυση.

Όσο καλός ήταν στη Γέρασα ο LP, τόσο μέτριος ήταν στην Πέτρα, όπου είχεμόνο στάνταρ διαδρομές και κακό υπολογισμό αποστάσεων. Αντίθετα, ο γιαπωνέζικος ήταν εξαιρετικός και οπτικά...διαφορετικός.

Το βράδυ επαληθεύτηκαν οι προβλέψεις περί χιονοθύελλας, οι δρόμοι μπλοκαρίστηκαν, η Πέτρα έκλεισε και πήραμε το τζιπ. Από τα χιόνια βρεθήκαμε στην έρημο και από κει στο Wadi Rum και στα σύνορα για Ισραήλ.

Ευρηματικά ονόματα είχαν στα πατατάκια τους οι Ιορδανοί.

Κάποιοι υπερέβαλλαν λίγο με το θέμα της αμμοθύελας νομίζω.

Φτάνει και η Ιορδανία, ακολουθεί το Ισραήλ και η Παλαιστίνη.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4: ΙΣΡΑΗΛ (και Παλαιστίνη, μην ξεχνιόμαστε)

Γιατί: Όχι ότι δεν έχει αρχαία, αλλά ο βασικός λόγος ήταν η κοινωνικοπολιτική κατάσταση, που με ενδιαφέρει πολύ. Είχα αγοράσει εισιτήρια ένα χρόνο πριν, αλλά τελευταία στιγμή επαγγελματικές υποχρεώσεις με ανάγκασαν να ακυρώσω το ταξίδι και πλέον είχε έρθει η ώρα να το πραγματοποιήσω . Το ότι με τα μίλια της AirFrance το Τελ Αβίβ-Σεούλ (απαραίτητος ενδιάμεσος για Παλάου-Μικρονησία) μου κόστισε μόλις… 31 ευρώ (ναι, εγώ είμαι ο Yorgos στη διαφήμιση με τα μίλια) σήμαινε ότι το Ισραήλ θα τοποθετούταν τελευταίο χρονικά στην τετράδα Αίγυπτος-Σουδάν-Ιορδανία-Ισραήλ, που ήταν το πρώτο σκέλος του ταξιδιού.

Πού: Είσοδος από την Άκαμπα στο Εϊλάτ, επίσκεψη σε Μασάντα, EinGedi, από κει Ναζαρέτ, Ραμάλα, Ιεροσόλυμα απ’ όπου επισκεφθήκαμε εκτός από τη Βηθλέεμ και αρκετούς καταυλισμούς Ισραηλινών στα κατεχόμενα συν τη Χεβρώνα που ήταν αποκάλυψη, Τελ Αβίβ, Χάιφα, Άκκο συν κάποιες διανυκτερεύσεις σε μέρη που δε θυμάμαι γιατί είμαι και γέροντας. Α ναι επισκέφθηκα και κάποια αρχαιολογικά μνημεία στο βόρειο Ισραήλ όπως και το Mamshit στο νότιο.

Πώς κινηθήκαμε: Λεωφορεία παντού και ολίγον από τραίνο, πιο πολύ για το ονόρε.

Τι μου άρεσε: Δε θα’ λεγα ότι μου άρεσε ακριβώς αλλά ναι, ήταν τρομερά ενδιαφέρουσα η κοινωνικοπολιτική κατάσταση, δεν υπάρχει αυτό το πράγμα πουθενά στον κόσμο. Θα αποφύγω πολιτικά σχόλια διότι ως κοινότητα δεν έχουμε επιδείξει καλή διαγωγή στο θέμα. Η θρησκευτική διάσταση του θέματος επείσης έχει ενδιαφέρον. Π.χ. μια κυρία που μας φιλοξένησε (παράνομα) στο σπίτι της ήταν ορθόδοξη Εβραία, απαγορευόταν να πιέσει κομβία το Σάββατο και ως εκ τούτου έκλεισε το ξυπνητήρι…στην κατάψυξη. Επιτρεπόταν όμως να χρησιμοποιεί το touchphone διότι εκεί απλά ακουμπούσε και “δεν πίεζε κομβία”. Αδιάφορη κοινωνία δεν τη λες. Για τα κατεχόμενα και τους εποίκους δεν έχω λόγια, απλά εμπιερία ζωής και απροσδόκητη για μένα, δεν περίμενα ότι θα ήταν τόσο εμφανείς/εξωπραγματικές οι ιδιαιτερότητες στην καθημερινότητα.

Μου άρεσαν τα μουσεία τους, εξαιρετικά καλή παρουσίαση, ορισμένα είναι πραγματικά παγκόσμιας κλάσης. Σε ό,τι αφορά τα αρχαία, μπορεί να μην είναι και Ιορδανία, αλλά έχει πάρα πολύ πράγμα η χώρα και μάλιστα από διαφορετικούς πολιτισμούς και εποχές, εντυπωσιακά πολλά για το μέγεθός της.

Μου άρεσε που αμφότεροι Παλαιστίνιοι και Ισραηλινοί δεν έχουν κανένα πρόβλημα να εκθέσουν τις απόψεις τους και συνήθως σε πολύ υποφερτά Αγγλικά.

Όμορφη η Ιερουσαλήμ, ίσως όχι στο επίπεδο των προσδοκιών, αλλά όμορφη πόλη. Ίντερνετ σχεδόν παντού εύκολα, δωρεάν και γρήγορα, ευκολία στις μεταφορές.

Μου άρεσε που εκτός Ιεροσολύμων δεν είχε σχεδόν καθόλου τουρισμό. Απορώ δηλαδή πώς γίνεται σε μια χώρα με τόσο ιστορικό ενδιαφέρον όλοι μα όλοι να επικεντρώνουν απλά στο θρησκευτικό κομμάτι.

Μου άρεσε η ποικιλία στο φαγητό και η εναλλαγή ανάμεσα στις αραβικές και εβραϊκές γειτονιές, συμπεριλαμβανομενης της κουζίνας (ε, οι τιμές στους αραβικούς τομείς ήταν απείρως πιο ανθρώπινοι). Μου άρεσε που οι Ισραηλινοί ζουν και αναπνέουν για το μπάσκετ, μέχρι και στο τελευταίο εστιατόριο πιάνεις κουβέντα μπασκετικού επιπέδου.

Τι δε μου άρεσε: Δε μου άρεσε το κόστος. Πανάκριβη η χώρα, σε ορισμένα πράγματα διαπλανητικές τιμές, κυριολεκτικά έπαθα σοκ. Το ΠΣ είναι πολύ δύσκολο να κάνεις οτιδήποτε, από το να βρεις φαγητό μέχρι να μετακινηθείς.

Δε μου άρεσε αυτό που τραβάνε οι άνθρωποι εκεί. Απίστευτη καθημερινότητα ανάμεσα στον τρόμο, την υστερία, το θρησκευτικό φανατισμό, τους πανηλίθιους περιορισμούς και κυρίως το μίσος που βλέπει κανείς ανάμεσα σε δυο κοινότητες που πολύ απλά δεν μπορούν να συνυπάρξουν και μεγάλα τους κομμάτια δε θέλουν κιόλας.

Πολύ αρνητική εντύπωση μου προκάλεσε η συνεχής προσπάθεια προπαγάνδας ένθεν και ένθεν. Ειδικά στη Χεβρώνα οι Παλαιστίνιοι το παράκαναν. Οι Ισραηλίτες το κάνουν αρκετά πιο συγκεκαλυμμένα, αλλά φτάνει ένα σημείο που σε κουράζει να νιώθεις πως και οι δύο σε χρησιμοποιούν: οι μεν ως ασπίδα/διεθνή παρατηρητή/μάρτυρα, οι δε ως απόδειξη ότι δεν είναι όλα όπως τα λέει η άλλη πλευρά, πως η χώρα είναι μια χώρα νορμάλ, που δεν είναι βέβαια.

Απρόοπτα: Νομίζω δε γίνεται να μην έχεις απρόοπτα σε τέτοια χώρα. Στη Ραμάλα συνελήφθην κατά τις 11 το βράδυ όταν έβγαλα φωτογραφίες το κτίριο της Παλαιστινιακής αρχής, αν και η κράτησή μου πέρασε όμορφα με σουρεαλιστικές συζητήσεις με τους ευγενέστατους Παλαιστίνιους στρατιώτες.

Στην είσοδο στη χώρα με κράτησαν περίπου ένα τρίωρο για συνέντευξη και “διαστάυρωση στοιχείων” με τα κεντρικά. Ο Ιταλός τον οποίο γνώρισα στα σύνορα και που πέρασε πανεύκολα, όπως και η Γιαπωνέζα, μπήκε στο γραφείο και με ρώτησε αν θα αργήσω για να με περιμένει, τον είδε η “ανακρίτρια” και του είπε “α φίλος αυτού εδώ είστε; Για ελάτε και σεις για συνέντευξη!”. Το χαντάκωσα τον κακομοίρη τον Τζιοβάνι, έφαγε κι αυτός δυο ώρες σ’ εκείνο το δωματιάκι.

Στη Χεβρώνα όταν πήγαμε έπεφτε το σύνηθες βρωμόξυλο: Παλαιστίνιοι εναντίον εποίκων, έτυχε να είναι τη μέρα που είχαμε πάει για ξενάγηση με Παλαιστίνιους, οι οποίοι είχαν βιντεοσκοπήσει τα γεγονότα και μας έβαζαν στα σπίτια τους να δούμε το βίντεο. Πρέπει να το είδα ίσα με έξι φορές, με τις σκηνές όπου μια εβραϊκή καρέκλα σκάει σε ένα παλαιστινιακό κεφάλι να δίνονται σε slowmotion, ενώ οι σκηνές όπου τέσσερις Παλαιστίνιοι ποδοπατάνε έναν ανήλικο να περνάνε στο fastforward.

Στο EinGedi… έσπασε ο δρόμος κι αποκλειστήκαμε στο ομώνυμο εθνικό παάρκο για ένα βράδυ, μάλιστα ήταν αργά και είχαν κλείσει τα εστιατόρια, ακούσαμε φωνές πιο πέρα, περπατήσαμε περίπου 2 χιλιόμετρα και διαπιστώσαμε πως κάποιοι Ισραηλίτες πρόσκοποι έιχαν λαοσύναξη: μας έδωσαν να φάμε δωρεάν όσο θέλαμε και ήταν και νοστιμότατα.

Στη Ναζαρέτ κοιμήθηκα στον κοιτώνα ενός μοναστηριού γιατί βαριόμουν να ψάξω για άλλο κατάλυμα και ήταν και πάμφθηνο, αλλά είχαν curfew οι καλόγριες, με αποτέλεσμα να μείνω απέξω, τελικά μετά από πολύ banging μου άνοιξαν και μου ζήτησαν και συγγνώμη.

Μας πήραν οι Ισραηλινοί αρκετές φορές με ωτοστόπ, μια-δυο φορές κοιμηθήκαμε σε σπίτια αντί για καταλύματα, μια άλλη (στο δρόμο για Μασάντα) κοιμηθήκαμε σε… λάθος χωριό, αλλά ευγενέστατοι Ισραηλινοί μας βρήκαν μέρος να κοιμηθούμε, γενικώς μικροαπρόοπτα είχαμε, αλλά σε γενικές γραμμές ευχάριστα.


Τι έκανα σωστά: Το itineraryήταν πολύ σωστό, είδα πάρα πολλά πράγματα και διαφορετικής φύσεως, με αποτέλεσμα να μη βαρεθώ καθόλου. Όποιος νομίζει ότι το Ισραήλ είναι μόνο προσκηνυματικός τουρισμός, κάνει πάρα πολύ λάθος. Ήρθε η μητέρα μου για 5 μέρες και ήταν εξαιρετικός ο συγχρονισμός, με το που έφυγε η Γιαπωνέζα. Ορθώς της αφιέρωσα δυο εβδομάδες της χώρας, δεν ήταν ούτε για παραπάνω ούτε για λιγότερο. Εξαιρετική η ιδέα για μια μέρα τουρ στα παλαιστινιακά εδάφη με παλαιστίνιο ξεναγό (που είχε ζήσει και στην Ελλάδα και μιλούσε κι Ελληνικά) και η επόμενη στους εποίκους (που δε θέλουν να αποκαλούνται έτσι)με Αμερικανοεβραίο έποικο. Ό,τι και να πω είναι λίγο, ήταν το ζουμί της επίσκεψης, αλλά ας το αποφύγουμε. Καλή η ιδέα να μπω οδικώς από Ιορδανία και να φύγω πετώντας, τρελό valueformoney το Τελ Αβίβ – Σεούλ με τα μίλια, εξαιρετικό το ότι συγχρονίστικα να είμαι στους κήπους της Χάιφα στην ώρα του τουρ, που είναι και ο μοναδικός τρόπος να το δει κανείς αυτό το απίστευτο μέρος και για να μάθει για μια θρησκεία… εμ ενδιαφέρουσα.

Τι έκανα λάθος: Ελαφρώς μπέρδεμα με τις ημέρες και τι είναι ανοικτό πότε στα Ιεροσόλυμα. Τραγικές ελλείψεις σε θρησκευτικά θέματα είχα, έπρεπε να είχα κάνει homework. Χάνεις πολλά επεισόδια αν δεν ξέρεις τη διαολεμένη σημασία που έχει αν ο Ναός του Σολομώντα ήταν εδώ ή 20 μέτρα παρακάτω και γιατί ο Αβραάμ σχετίζεται και με τις τρεις θρησκείες ή τι είναι αυτό με τον κρίνο. Ταχύρρυθμα έκανα ο άνθρωπος επιτόπου κι έχασα επεισόδια. Οι άθεοι/αγνωστικιστές/άσχετοι να ξέρουν ότι θα κοιτάνε σα χαζοί. Έκανε ψοφόκρυο και δεν ήμουν προετοιμασμένος.

Απωθημένα: Μου μείνανε κάτι ψιλοαρχαία, η Ιεριχώ επίσης, ενώ ο μπασκετόφιλος που μου βρήκε εισιτήριο για το Μακάμπι-Παναθηναϊκός και δεν πρόλαβα και το πήραν κάτι παρατρεχάμενοι του Μπατίστα, αλλά γενικώς έφυγα πλήρης.

Θα ξαναπάω: Αμέ! Δίπλα είναι, φτηνές οι πτήσεις και ένα ματσάκι της Μακάμπι πρέπει να πάω να το δω, έχουμε και τα κονέ λόγω δουλειάς. Και ναι, θα ήθελα να πάω και στη Γάζα όταν καταστεί δυνατό, θα ήθελα να δω το Χάνουκα, θα’ θελα να περάσω περισσότερο χρόνο στη Ραμάλα με τους φανταστικούς ανθρώπους, γιατί όχι να περάσω και λίγο περισσότερο χρόνο στην έρημο (π.χ. το Μουσείο Μπεν Γκουριόν ακούγεται εξαιρετικά ενδιαφέρον). Επιφυλασσόμεθα για το τοπ-16 του χρόνου…

Αξιολόγηση:

· Φύση: Θα του βάλω τβίιια, που έλεγε κι ο Ιάσων Τβιανταφυλλίδης. Ε, λίγο η Νεκρά, λίγο κάποια παράλια, κάποια κομμάτια της ερήμου κάτι λένε (π.χ. Μασάντα), αλλά γενικώς δεν είναι και τίποτε το φοβερό. Το Ein Gedi απογοήτευση.

· Αρχαιολογία: Έχει πράγμα. Και δεν εννοώ τα χριστιανικά, μερικά εκ των οποίων είναι ολίγον σουρεάλ (π.χ. η μια πατούσα της Παναγίας είναι εδώ κι η άλλη στο λόφο τάδε… ούτε ο ΛεΜπρον να ήταν, έλεος ), αλλά τα εξαιρετικά ρωμαϊκά, τα των Ναβαταίων, τα παλιότερα ακόμη, τα κάστρα, τα αραβικά, έχει πράγμα μπόλικο. ΟΚ, αν έρχεσαι από Ιορδανίες και Αιγύπτους είναι ένα ελαφρύ downgrade, αλλά ελαφρύ. Επτά και με το σπαθί του.

· Αρχιτεκτονική: Νομίζω είμαι επιεικής με το 5 που βάζω. Έχει ωραία κομμάτια βέβαια, όπως το Άκκο, κομμάτια της Χάιφα, φυσικά τα Ιεροσόλυμα, μου άρεσε η παλιά αγορά στη Χεβρώνα (αν δεν έριχναν πέτρες οι μεν στους δε και δεν κατουρούσαν οι δε τις μπουγάδες των μεν θα ήταν και λίγο πιο εύκολο να την απολαύσεις), η παλιά Ναζαρέτ κάτι έχει, ομοίως και η Βηθλέεμ, αλλά στο μεγαλύτερό της κομμάτι η χώρα αποτελείται από κτίρια κομουνιστικής εμπνεύσεως, το Τελ Αβίβ έχει το μαύρο του το χάλι (πλην μιας γειτονιάς, η δε αρχιτεκτονική με τα “εντυπωσιακά λευκά σπίτια” που λένε οι οδηγοί είναι φορ δε μπαζ) και για τους νέους οικισμούς μην τα πούμε καν. Πέντε γιατί έχει πράγμα για να δεις, αλλά ούτε φοβερό είναι, ούτε πρωταρχικός λόγος για να επισκεφθεί κανείς τη χώρα.

· Άνθρωποι: Νομίζω το λογικό και το σύνηθες είναι να κάνει κανείς διαχωρισμό ανάμεσα σε Παλαιστινίους και Ισραηλινούς. Στη Ραμάλα για παράδειγμα οι άνθρωποι ήταν εκπληκτικό, δε σταμάτησαν να με κερνάνε, δεν πάει και κανένας τουρίστας εδώ που τα λέμε. Σε άλλα σημεία ήταν λιγότερο φιλόξενοι, αλλά γενικά πολύ συμπαθείς και πολιτισμένοι οι Παλαιστίνιοι, πλην των “δημπσιογράφων” και “ακτιβιστών” που κατάντησαν λίγο φορτικοί. Άσε να βγάλουμε και κανένα συμπέρασμα μόνοι μας, μη μας το τρίβεις στη μούρη κάθε 5 λεπτά. Οι Ισραηλίτες είναι περίεργη περίπτωση. Πετύχαμε ανθρώπους που έκαναν 20χλμ παραπάνω για να μας αφήσουν στο κατάλυμά μας, ανθρώπους που σου δίνουν οδηγίες και συμβουλές με το χαμόγελο στα χείλη, πετύχαμε και τους κλασικούς μουντρούχηδες που σε αγνοούν λες και πέρασε καμιά μύγα από μπροστά. Μάλλον ελαφρώς συμπαθέστεροι οι Παλαιστίνιοι, αλλά δεν κάνουμε διαγωνισμό. Θα τους βάλω μαζί…δέκα. Ναι, δέκα. Όχι γιατί είναι οι συμπαθέστεροι, αλλά για τον ίδιο λόγο που βάζω 10 και στους Κουβανούς: είναι τόσο απίστευτη η καθημερινότητα, έχει τόσες ιστορίες/εμπειρίες να σου πει ο καθένας που το να γνωρίσεις αυτούς τους ανθρώπους, ανεξαρτήτως του τι άποψη θα σχηματίσεις ή πόσο θα ψυχοπλακωθείς με αυτά που βλέπεις, αξίζει τον κόπο. ΔΕΚΑ. Δέκα για τον κύριο που του σκότωσαν με λιθοβολισμό την κόρη επειδή πέρασε από χωράφια Παλιστινίων, δέκα και για το θείο του παιδιού που έφαγε σφαίρα στο δόξα πατρί επειδή πέταξε πέτρα σε ένα τανκ. Δέκα για τον τρόμο, για το φανατισμό, για το απαρτχάιντ, για θρησκοληπτική παράνοια, για τους Σιωνιστές για τη Χαμάς. Εντυπωσιακή η εθνική συνείδηση των Ισραηλινών, δεν έχω ξαναδεί τέτοιο πράγμα: Αιθίοπες, Ρώσοι, Ιταλοί, Αμερικάνοι Νοτιοαφρικανοί, Ουρουγουανοί ενωμένοι. Αξιοθαύμαστο αλλά και τρομακτικό ταυτόχρονα. Έχω δει κράτη που σχηματίστηκαν λόγω κοινής ιστορίας, κοινής γλώσσας, κοινής κουλτούρας, κράτος με βασικό συστατικό και μόνο κοινό στοιχείο τη θρησκεία δεν έχω ξαναδεί κι είναι εντυπωσιακό πώς το αντιμετωπίζουν, σα να ήταν ένας λαός.


· Κόστος: Έβαλα τβίιια πάλι κι αυτό επειδή υπάρχει κι ο παλαιστινιακός τόμέας, όπου τρως σε τιμές ανθρώπινες, κοιμάσαι φτηνά και δεν τρομάζεις να πιες ένα χυνμό. Πανάκριβη η χώρα γενικώς, δεν το περίμενα.



· Ασφάλεια: Αν δεν κάνεις ταρζανιές και δεν πέσεις σε καμιά ιντιφάντα ή… προεκλογική περίοδο (εγώ έπεσα κι είχε στείλει ο Μπίμπι τα τανκς, πάλι νεκρούς είχε, κάθε προεκλογική τα ίδια), μια χαρά ασφαλής χώρα και το ίδιο ισχύει και για τα παλαιστινιακά, στη Γάζα βέβαια δεν πήγα κι είναι άλλο κεφάλαιο και τραγικό εκείνο. Εγώ θα βάλω 9 γιατί δεν περιορίστηκα σε τίποτε.


· Μοναδικότητα: Ε, 10, τι να λέμε τώρα, τα λόγια περιττεύουν.




· Αυθεντικότητα: Βάζω 9. Ψευτοκαταστάσεις και ορδές δεν έχει, τι να λέμε, πας στο Τείχος των Δακρύων και βλέπεις ανθρώπους να χτυπιούνται, Παλαιστίνιοι σου διηγούνται πώς στέλνουν το υστέρημά τους στους συγγενείς τους για να αγοράσουν ρουκέτες στο Λίβανο, εμφανής έλλειψη τουριστών και το να βλέπει κανείς τους ορθόδοξους εβραίους να τηρούν ευλαβικά ένα τρόπο ζωής που για τους υπόλοιπους είναι ακατανόητα παρανοϊκός (για μένα τουλάχιστον είναι), από τα checkpoints μέχρι το τείχός της ντροπής, τίποτε δεν είναι στημένο. Όλο αυτό το παρανοϊκό πράγμα βρίσκεται μια ώρα πτήσης από την Ελλάδα, αδιανόητο (θα μου πεις εδώ πια έχουμε το Ισλαμικό Χαλιφάτο στην πόρτα μας…)


· Φαγητό: Παίρνουν 7. Δυνατοί οι φούρνοι, καλό το streetfood, έχει και καλούτσικη εθνική κουζίνα, έχει και μια μονοτονία πάντως. Δεν είναι και το Περού, η Ιαπωνία ή η Ισπανία, αλλά δεν τους λες και άσχετους. Αξιοπρεπέστατη η κουζίνα και των δύο.



· Ποικιλία: Θα του βάλω 7. Έχει λίγο απ’ όλα: αρχαία, έρημο, παραλίες, εβραίους, μουσουλμάνους χριστιανούς, οάσεις, ιστορία, nightlife, κοινωνικοπολιτική κατάσταση, μπόλικη τέχνη εκατέρωθεν. Για μικρή χώρα πολλά να δεις και να κάνεις και διαφορετικής φύσης.


ΣΥΝΟΛΟΝ: Έλαβον 68 και ισοβαθμεί στην 27η θέση, εξαιρετικά καλά. Αν δεν ήταν και τόσο ακριβά θα ήταν στην εικοσάδα. Φοβερά ενδιαφέρουσα χώρα, αν και θέλει στομάχι, δεν είναι εύκολο να βλέπεις ανθρώπους να ζουν μονίμως πίσω από συρματοπλέγματα και με ανιχνευτές μετάλλων σε κάθε δημόσιο κτίριο ή ενόπλους στα νηπιαγωγεία κι άλλους να εξευτελίζονται πολλάκις καθημερινά επειδή γεννήθηκαν από τη λάθος μεριά. Αλλά η χώρα έχει απ’ όλα. Αποκάλυψη, αν δεν πας παράλειψη. Απορώ πώς δεν είχα πάει νωρίτερα. Και θα ξαναπάω με την πρώτη (μπασκετική) αφορμή.

Πάμε για φωτορεπορτάζ με υπομονή διότι πλέον έχουμε να κάνουμε με κουβανικό κι όχι αυστριακό ίντερνετ…

Είσοδος στο Ισραήλ, περιμένοντας να πάνε τα στοιχεία της "συνέντευξης" στα κεντρικά. Η υπάλληλος ήταν επαγγελματίας, αλλά όχι τρομερά φιλική κι η γάτα της ομοίως.

Το πρώτο βράδυ μείναμε σε μια κυρία που βρήκε ο Τζιοβάνι στο δρόμο και του πρότεινε να μείνουμε σπίτι της. Παρότι ορθόδοξη Εβραία, είχε και κάποια πόστερ με χιουμοριστική διάθεση απέναντι στους προφήτες, όπως αυτό με το Μωυσή.

Και κάποια όχι και τόσο χιουμοριστικά.

Άποψη του σπιτιού όπου μείναμε: εργατικές κατοικίες, απέξω άθλιες, μέσα όμως πολύ άνετα σπίτια, ένα μοτίβο που επαναλήφθηκε πολλές φορές στη χώρα.

Ε, αφού αναγκαστήκαμε να περάσουμε τη νύχτα στο Εϊλάτ, είπαμε να πάμε να δούμε τουλάχιστον το ενυδρείο, που ήταν πολύ ενδιαφέρον (και πανάκριβο), το μεγαλύτερο κομμάτι του είναι υποθαλάσσιο,δηλαδή έχει χτιστεί γύρω από το φυσικό reef, στη φωτό το κομμάτι που εξέχει πάνω από τη θάλασσα.

Σάββατο πρωί όλα τα εστιατόρια κλειστά, αδύνατον να βρεις έστω και καφέ. Βρήκαμε όμως...ντολμαδάκια και κράκερ σε ένα σούπερ μάρκετ βενζινάδικου.

Λύσσαξα να πάμε να δούμε τα αρχαία των Ναβαταίνω στο Mamshit, παρότι διαβάσαμε ότι το λεωφορείο θα μας άφηνε "λίγο μακριά". Όχι και τόσο λίγο...

Βρεθήκαμε σε ένα σταυροδρόμι, όπου η διαφωτιστική ταμπέλα δυστυχώς είχε πέσει.

Καλούτσικα ήταν τα αρχαία.

Με ωραία μωσαϊκά.

Και πολλά χριστιανικά αποτυπώματα.

Fωτιά και λάβρα οι τιμές. Για να χρησιμοπιήσουμε ένα κοινό μέτρο σύκρισης, ένα μενού στα McDonald's είχε 11 ευρώ...

Έχει και πράσινα κομμάτια η χώρα, αλλά βασικά έχει πολλή ξεραϊλα.

Η άλλη κυρία που μας φιλεξένησε σε ένα χωριό όπου βρεθήκαμε κατά λαθός και όπου το μοναδικό ξενοδοχείο ήταν φουλ από απίστευτα ντυμένους Εβραίους που ήταν εκεί για παραδοσιακό γάμο (ξαναλέω... απίστευτες εμφανίσεις!), μας πήγε να δούμε το τοπικό μνημείο-γλυπτό: καλά το καταλάβατε κι αυτό είχε να κάνει με τον πόλεμο των 6 ημερών κι ένα πιλότο-ήρωα. Βασικά είναι δύσκολο να μη σου υπενθυμίζεται συνεχώς πως η χώρα τελεί υπό απειλή. Ρωτήσαμε π.χ. μια άλλη οικοδέσποινα αν έχει πάει στην Πέτρα, λίγες ώρες μακριά της και μας απάντησε "πώς να πάμε εκεί; είμαστε Ιρσαηλινοί, θα μας σκοτώσουν οι Ιορδανοί, δεν έχω πάει ποτέ". Έμενε στα σύνορα κι έβλεπε την Άκαμπα της Ιορδανίας από το παράθυρό της κάθε μέρα...

Νέος στο σταθμό λεωφοφρείων. Ξαφνικά έβγαλε αυτό το ζωνάρι, το έδεσε στο χ΄ρι του κι άρχισε να κάνει κάτι σαν αυτομαστίγωμα. Σε όλους φάνηκε πολύ φυσικό...

Μακέτα του αρχαιολογικού χώρου της Μασάντα. Πρόκειται για οχυρό/παλάτι Ρωμαϊκής εποχής, επί Ηρώδη, με φοβερή θέα, το οποίο κατέλαβαν Εβραίοι επαναστάτες, περικυκλώθηκαν σε πολιορκία επί μήνες από τους Ρωμαίους και εν τέλει αποφάσισαν να αυτοκτονήσουν. Πραγματικά εξαιρετικό multimedia μουσείο κι ο αρχαιολογικός χώρος όπου πας με τελεφερίκ άψοφος, δυστυχώς οι φωτογραφίες μου είνια μάπα, αλλά οι ενδιαφερόμενοι θα βρουν πολλά στο γούγλη. Εμένα με εντυπωσίασε .

Πανάκριβα ακόμη και τα κρατικά youth hostel, αλλά τουλάχιστον με πολύ καλό σέρβις, εξαιρετικό ίντερνετ και γενικώς καλές υπηρεσίες.

Εθνικό πάρκο Ein Gedi, δεν τρελάθηκα κιόλας,μια απλή όαση στην έρημο.

Είχαν κι εκλογές, ο Μπίμπι Νετανιάχου παντού.

Για να πάω στη Ναζαρέτ, υποχρεωτικά έπρεπε να περάσω από Ιερουσαλήμ, διότι το λεωφρείο δεν μπορεί να περάσει από τον παλαιστινιακό τομέα. Ακόμη κι από το παράθυρο του λεωφορείου, η Ιερουσαλήμ είναι μια μάλλον εξωτική πόλη.

Ο ναός στη Ναζαρέτ είναι πολύ περίεργος... ένας αρχαίος ναός, μέσα σε έναν λιγότερο παλιό, που είναι μέσα σε έναν υπερμοντέρνο.

Έχει και τα στενάκια της η Ναζαρέτ, not bad.

Πανταχού παρών ο Γιασέρ.

Η έκθεση ζωγραφικής είχε βέβαια πολύ πολιτικό ενδιαφέρον, από ένα καλλιτέχνη με ειδκότητα στα γαϊδουράκια.

Εξαιρετικό φαγητό στη Ναζαρέτ, το καλύτερο που είχα στη χώρα.

Αυτό με τους καλούς χριστιανούς που σφάζουν, με ξεπερνάει.

Προαύλιο του μοναστηριού στο οποίο διανυκτέρευσα.

Μακέτα του αρχαιολογικού χώρου στο Beit Shean. Αυτό το έργο είναι μακέτο;

H γαλήνη της επίσκεψης στον αρχαιολογικό χώρο διακόπτεται από τις συνεχείς πτήσεις πολεμικών αεροπλάνων. Οι μόνοι επισκέπτες ήταν ένα γκρουπ μικρών Ισραηλιτών. Για τα αρχαία δεν είχαν ιδέα, αλλά τους τύπους των αεροπλάνων τους ήξεραν απέξω κι ανακατωτά. Θλιβερό, αλλά όχι και αποκλειστικό του Ισραήλ.

Φαντάροι παντού, ειδικά στα λεωφορεία ήταν πλειοψηφία. Τουλάχιστον πληρώνουν συμβολικό εισιτήριο, διότι οι μισθοί τους είναι αστείοι και η θητεία είναι 3 χρόνια για τους άνδρες και 2 για τις γυναίκες. Πολύ φιλικοί και με ενδιαφέρον να μάθουν τι πιστεύουμε για τη χώρα τους και την κατάσταση.

Πολύ πρακτικό το τραμ στην Ιερουσαλήμ, όπου μοιράζεσαι το βαγόνι με μουφτήδες, ραβίνους, κοτσιδάκηδες, χριστιανούς προσκηνυτές, οπαδούς της Χαποέλ Ιερουσαλήμ, χίπηδες και λοιπούς παρατρεχάμενους.

Στη Ραμάλα έχουν ένα θέμα με το clopyright.

Θέα της Ραμάλα από το hostel.

Δε θα μπορούσε να λείπει ο Αραφάτ.

Πλανώδιος με αφίσα Τσάβες. Για το Μαδούρο ούτε λόγος βέβαια.

Πάρα πολύ γκραφίτι στη Ραμάλα.

Τα KFC πάντως ήταν αυθεντικά κι όχι μαϊμού. Γενικώς η Ραμάλα είναι μια πόλη με πάρα πολλή ζωή, γεμάτη εμπορικά κέντρα, ακριβά αυτοκίνητα και μια οικονομία που κινείται. Διαβόητη για τη διαφθορά της, η Παλαιστινιακή Αρχή διαχέει χρήμα γενικώς, πολλές οι πολυτελείς κατοικίες.

Στον ΄ταφο του Αραφάτ, λίγο πριν τη σύλληψη.

Επιστροφή στην Ιερουσαλήμ, δε νομίζω να είμαι ο μόνος που βρήκε το όνομα της μάρκας του ασανσέρ ολίγον ειρωνικό.

To μουσείο του Ισραήλ έχει εξαιρετικά εκθέματα κια παρουσίαση, π.χ. εδώ μέσα βρίσκονται τα αρχαιότερα χειρόγραφα στην εβραϊκή γλώσσα, με το σχήμα του δοχείου να έχει πολλούς συμβολισμούς.

Τεράστια μακέτα του πώς ήταν η Ιερουσαλήμ την εποχή του Σολομώντα.

Και μοντέρνα τέχνη διαθέτουμε.

Αλλά το πιο ενδιαφέρον κομμάτι του είναι η παρουσίαση, μέσω και φωτογραφιών, της εβραϊκής κουλτούρας, από τη γέννηση και την περιτομή μέχρι την ταφή.

Πολύ γουστάρω αρχαία βιβλία.

Υπάρχουν ολόκληρα αντίγραφα συναγωγών ανά τον κόσμο, από την Ινδία μέχρι το Μπουένος Άιρες και το Τόκυο.

Πρώτη όψη του Τείχους των Δακρύων από μακριά και κοντά.

Η ανθρωπογεωγραφία είναι αν μη τι άλλο ενδιαφέρουσα.

Θέα του χρυσού τρούλου στο Όρος του Ναού.

Τα Ιεροσόλυμα είναι μια πόλη με αιώνες ιστορίας και το θυμίζουν σε πολλές γωνιές.

Ιεροσόλυμα το βράδυ μετά τη βροχή.

Από τρελό κι από μπλουζάκι μαθαίνεις την αλήθεια.

Στη Βηθλέεμ πλήθη ευσεβών κάνουν ουρά για να αγγίξουν το σημείο της γέννησης του Ιησού. Στην προσπάθειά τους παίζουν ευσεβείς σφαλιάρες και ανταλάσσουν ευλαβικά σπρωξίματα, κωμικό το θέαμα. Οι πιο σφίχτερμεν ακουμπούν το αστέρι που υποδηλώνει το σημείο της γέννησης.

Μετά το Τείχος των Δακρύων, το Τείχος της Ντροπής.

Χωρίς σχόλια.

Η Χεβρώνα σχεδόν πάντα κάνει πρωτοσέλιδα για τους λάθος λόγους, αλλά είναι όμορφη πόλη.

Συρματοπλέγματα χωρίζουν τους Παλαιστίνιυς από τους εποίκους, που ζουν από πάνω. Κατά τους Παλαιστίνιους οι Εβραίοι τους πετάνε κάτουρα και bleach στο κεφάλι τους κάθε μέρα. Τουλάχιστον ύποπτο ότι ήξεραν και το "urine" και το "bleach" όλοι όσοι ήρθαν αυθόρμητα να μας πουν τον καημό τους, με άπταιστα Αγγλικά.

Τραγικής εμπνέυσεως checkpoint, ακόμη κι από αισθητικής άποψης. Στο Άουσβιτς είμαστε;

Κωμικοτραγικές καταστάσεις στο ιερό τζαμί/συναγωγή στη Χεβρώνα. Είναι χωρισμένο στα δύο, από αλλού μπάινουν οι Μουσουλμάνοι, αλλού οι Εβραίοι, οι Χριστιναοί και στις δύο πλευρές αλλά πρέπει να κάνουν τον κύκλο του ναού διότι οι δυο πλευρές χωρίζονται από τοίχο για να μη βλέπονται οι δυο κοινότητες, που έτσι κι αλλιώς θα ιδωθούν αφού στους τάφους των Πατριαρχών υπάρχει παράθυρο, άρα και οπτική επαφή. Παράνοια.

Η Χεβρώνα έχει την ιδιαιτερότητα ότι υπάρχουν έποικοι στο κέντρο της πόλης. Άρα επεισόδια, στρατός, ακτιβιστές, παρατηρητές και γενικώς μόνο νορμάλ πόλη δε λέγεται, ακόμη και για τα δεδομένα της χώρας.

Σπίτι Παλαιστινίων όπου φάγαμε, είδαμε βίνετο με τα επεισόδια της χτεσινής ημέρας με...υπότιτλους στα Αγγλικά και ακούσαμε πραγματικά απίστευτα πράγματα. Ορισμένα δύσκολα να τα πιστέψει κανείς, όπως π.χ. ότι οι Παλαιστίνιοι πάντα αφήνουν κάποιον μέσα στο σπίτι τους, διαφορετικά μπουκάρει ο στρατός, τους το κατασχέτει και το δίνει σε εποίκους.

Μετά τα επεισόδια πλάκωσαν και οι πολιτικοί, ένθεν και ένθεν για να μαζέψουν καμιά ψήφ... ε για να συμπαρασταθούν ήθελα να πω, έχουμε κι εκλογές.

Χωρίς σχόλια.

Μάνα, πάω στο χασάπη δυο λεπτά να φέρω κανά κεφάλι καμήλας να φάμε για μεσημεριανό.

Πάμε και στους εποίκους. Οι οποίοι επίσης έχουν περιορισμούς, όπως το ότι δεν τους επιτρέπεται να περνάνε από συγκεκριμένους δρόμους, με αποτέλεσμα να κάνουμε κάτι τραγικά detours, αφού την επομένη είχαμε πινακίδες εποίκου, στις τρεις νεότατες εποικιστικές κοινότητες που επισκεφθήκαμε.

Ο άνθρωπος που μας έκανε το τουρ είναι ο πρώην υπεύθυνος του Ηρωδείου. Στο οποίο πήγαμε αλλά δεν το επισκεφθήκαμε (να προστεθεί στα απωθημένα!), αν και είχαμε θέα στο "κάτω" Ηρώδειο.

Ε τότε γιατί πήγαμε στο Ηρώδειο; Για να ξεκινήσουμε το τουρ από το σημείο δολοφονίας του προκατόχου του ξεναγού μας, ο οποίος είδε τον συνάδελφό του να δολοφονείται ως μέρος τη τελετής μύησης στην PLO (ή έτσι μας είπε, δεν ήμουν εκεί) και τους δολοφόνους να το σκάνε για την Ιορδανία μέχρι να παραγραφεί το έγκλημα, και μετά από χρόνια να διορίζονται υπεύθυνοι ασφαλείας της ίδιας κοινότητας.

Μπάλες κατά ενδεχόμενων πολιορκητών που ήταν έτοιμες προς χρησιμοποίηση στο Ηρώδειο.

Παιδικός σταθμός σε εποικιστική κοινότητα. Ορθόδοξα και μη εβραιάκια παίζουν μαζί. Για μουσουλμάνους ούτε λόγος.

Πέσαμε σε πιτζάμα πάρτι στο δημοτικό. Άπειρα τα παιδάκια, ρώτησα πόσα παιδιά κάνει κατά μέσο όρο μια οικογένεια εποίκων. Απάντηση : 6-7...

Ο ξεναγός μας ο Μπρους στο λυώμενό του. Είναι από την Καλιφόρνια κι έχει απίστευτη προσωπική ιστορία: εργαζόταν στο κατασκοπευτικό κομμάτι της CIA κατά τον πόλεμο των 6 ημερών, τον είχαν βάλει να κούει τις συνομιλίες των Ισραηλινών, ακούγοντας έναν Ισραηλίτη φαντάρο να μιλάει με τη μητέρα του χωρίς να ξέρει ότι σε λίγες ώρες ξεκινάει η επίθεση, ο Μπρους συνειδητοποίησε ότι "υπηρετούσε στη λάθος πλευρά". Πήγε στο Ισραήλ, έγινε έποικος, αφήνοντας μια άνετη ζωή στην Καλιφόρνια για να μ΄νει σε ένα λυώμενο στα κατσάβραχα, ουσιαστικά σε εμπόλεμη ζώνη. Το κίνητρο; "Οι γραφές λένε ότι πρέπει να επιστρέψουμεστη γη των προγόνων μας". Σε αντίθεση με αυτά που περίμενα και οι 3 κοινότητες που επισκεφθήκαμε ήταν πολύ φτωχικές. Σαφώς πιο πλούσιες από αυτές των Παλαιστινίων, αλλά ουδεμία σχέση με άλλες που έχουν βίλες. Οι έποικοι είχαν τρία κοινά, ασχέτως με το αν ήταν Ιταλοί, Αιθίοπες, Ρώσοι ή Νοτιαφρικάνοι (απ' όλους γνωρίσαμε):
1. Απόλυτη πίστη ότι εκπληρώνουν μια προφητεία
2. Θυμός για το Τείχος της Ντροπής, αφού τους άφησε από την πλευρά των "εχθρών"
3. Πλήρωσαν τα μαλλιά τους για να αποκτήσουν το οικόπεδο και την οικοδομική άδεια, παρότι γνώριζαν ότι ενδεχομένως να τους ξηλώσουν από κει, όπως έχει γίνει με διάφουρς οικισμούς που παραβαίνουν τη συμφωνία στον ΟΗΕ. Στην ερώτηση αν νιώθουν παράνομοι η απάντηση ήταν η ίδια πάνω κάτω: κριτής μας ο Θεός, όχι τα δικαστήρια κι ο ΟΗΕ.

Επιστροφή στα Ιεροσόλυμα για να κάνουμε τη Via Dolorosa (δρόμος των Παθών; δεν ξέρω πώς λέγεται στα Ελληνικά , ισπανικό οδηγό είχα) με τους Φραντσισκανούς που μια φορά την εβδομάδα κάνουν αναπαράσταση των Παθών.

Να πω ότι με κατέλαβε καμιά κατάνυξη, ψέμματα θα είναι. Ο μαύρος ιερέας κρατούσε το μεγάφωνο για να ακούγεται η λειτουργία των περιφερόμενων ιερέων, όχι εκπληκτικά κατανυκτικό.

Ωραία πόλη πάντως, με πολλούς τόνους ιστορίας, θρησκευτικής και μη.

Eξαιρετική παρουσίαση της ιστορίας της πόλης στο μουσείο που στεγάζεται στον Πύργο του Δαβίδ.

Τελικά αυτές τις πόρτες δεν τις έχουν μόνο για τους Παλαιστινιους.

Το ξενοδοχείο μας στην Ιερσουλαήμ εξαιρετικό και με πολύ καλό εστιατόριο στο roof garden, δίπλα στην Πύλη της Δαμασκού και σε πολύ καλή τιμή.

Απαγορεύσεις θρησκευτικής φύσεως και παραταγμένες ασπίδες των ΜΑΤ στην είσοδο του Όρους του Ναού. Δεν έχει τελειωμό αυτό το πράγμα, no hope.

Δεν τρελάθηκα κιόλας με το Όρος του Ναού. Έχει γίνει άνω κάτω ο πλανήτης για ένα λόφο όπου οι Μουσουλμάνεοι θεωρούν ότι αποτέλεσε το εφαλτήριο του Μωάμεθ για τα ουράνια, οι Εβραίοι ότι εκεί ήταν ο Ναός του Σολομώντα αλλά δεν ξέρουν πού ακριβώς οπότε δεν τους επιτρέπεται να πάνε για να μην πατήσουν κατά λαθος το Ιερό (!!) και οι Χριστιανοί δε θυμάμαι τι ζόρι τραβάνε, αλλά κι αυτοί μπλεγμένα τα' χουν με όλη την υπόλοιπη πόλη.

Η οικονομία του Ισραήλ πάει καλά και φαίνεται: έργα υποδομών παντού, ορισμένα μεγαλεπήβολα. Ο διευθυντής ενός μουσείου που μας πήρε ωτοστόπ γκρίνιαζε ότι ο μισθός του είναι 3.500$ "δηλαδή τίποτε". Ο τύπος δούλευε μόνο ΠΣΚ επειδή ήταν βεδουίνος. Ρώτησα τι σχέση έχει αυτό με το πότε δουλεύει και μου είπε ότι Παρασκευή δε δουλεύουν οι Μουσουλμάνοι, Σάββατο οι Εβραίοι, Κυριακές οι Χριστιανοί, οπότε προσέλαβαν ένα βεδουίνο για να κάνει το διευθυντή τα ΠΣΚ... Religulous.

Τελ Αβίβ.

Πολύ λιγότερο θρησκόληπτο ως πόλη και πιο hip: μαγαζί με χυμούς όπου ο ιδιοκτήτης σερβιτόρος τατουαζάς ήταν ντυμένος 30s και είχε αντίκες πικάπ που έπαιζαν τζαζ εποχής ανάμεσα στους χυμούς..

Υποτίθεται ότι το βασικό αρχιτεκτονικό αξιοθέατο του Τελ Αβίβ είναι τα οικοδομήματα στιλ Bauhaus. Αστυνομία (αρχιτεκτονικού) γούστου δεν υπάρχει;

Φτιάχνεται νέα παραλιακή οδός με όλα τα κομφόρ, που φυσικά ανεβάζει την αξία των ακινήτων κατά μήκος της θάλασσας. Κυριολεκτικά θα βγαίνεις από την πολυκατοικία σου και θα βρίσκεσαι στην άμμο.

Η γειτονιά της Τζάφα είναι γραφική.

Φάγαμε εξαιρετικά στο εστιατόριο του εικονιζόμενου κάπελα, φτυστός ο Αχιλλέας Μπέος ήταν. Η διακόσμηση ΄πάντως είχε να κάνει με πιλότους αεροπλάνα, μετάλλια πολέμου κλπ, που δεν πολυδένουν με το λιβυκό μενού. Δε ρώτησα γιατί δεν ήθελα να ακούσω εν ώρα δείπνου για τον Αλλάχ, το Ταλμούδ, τους εποίκους, τους χριστιανοταλιμπάν, το Θεό-μεσίτη real estate, τους αυτοανατιναζόμενους για να πάνε στον Παράδεισο με τις 32 παρθένους, τις ανωμαλίες της Παλαιάς Διαθήκης και τον περιούσιο λαό και την ιντιφάντα.

Αν ήξερα να βγάζω φωτογραφίες αυτή θα ήταν πολύ ωραία.

Jaffa.

To Akko, μια παράλια πόλη παραδοσιακή, με μπόλικη ιστορία, ενδιαφέροντα μουσεία και επιτέλους σχεδόν αρμονική συνύπαρξη όλων. Δείγμα υγείας ότι οι Άραβες μου έβριζαν τη Χαμάς και οι Εβραίοι το Νετενιάχου. Μάλλον στα παράλια είναι ολίγον λιγότερο θρησκευτοταλιμπάν οι άνθρωποι, βλέπεις θάλασσα κι ανοίγει το μυαλό σου, ενώ στην έρημο αγριεύει ο κόσμος, το ρίχνει στο θρησκευτικό μέσα στην απεραντοσύνη της ερήμου και τα αποτελέσματα είναι ένα μπαχαλο. Καλή η θεωρία, αλλά η Γάζα είναι στα παράλια, οπότε δεν.

Μουσείο για τη φυλάκιση και απόδραση Ισραηλιτών επαναστατών κατά της βρετανικής κατοχής, έγινε και ταινία. Ωραίο ήταν, αλλά ψυχοπλακωτικό.

Εξαιρετική παρουσίαση στο Μουσείο του Άκκο, με την ιστορία της πόλης να περνάει κυριολεκτικά από δίπλα σου, από προϊστορικά ζώα μέχρι ιστορικά ζώα (π.χ. Σταυροφόροι).

Οι κήποι της Χάιφα, πρώτη άποψη.

Και από πάνω.

Κι από πιο πάνω. Μάλλον μου άρεσαν πολύ, φοβερή συμμετρία και γαλήνη. Αποτελούν ένα από τα τοτέμ της θρησκείας Μπαχάι, για την οποία δεν είχα ιδέα. Μόνο που έχουν αρχαιοελληνικά κτίρια για γραφεία και τέτοιους κήπους τους συμπάθησα. Η θρησκεία αποδέχεται ως προφήτες το Μωάμεθ, τον Ιησού, το Βράχμα, την Παλαιά Διαθήκη και γενικώς αυτοαποκαλέιται η θρησκεία της αρμονίας. Αυτό είναι μία ανάγνωση. Η άλλη είναι "κουτσοί στραβοί στον Άγιο Παντελεήμονα".

Μου βγήκε η πίστη να βρω το Μουσείο της Διασποράς που στεγάζεται μέσα σε ένα Πανεπιστήμιο στο Τελ Αβίβ. Μεγάλη μάπα τελικά, έπρεπε να το είχα ψυλλιαστεί αφού είχαν αφιέρωμα στη Winehouse...

Από το παλάτι του Ηρώση στη Μασάντα έχει φοβερή θέα της ερήμου, όπου ακόμη μπορεί κανείς να διακρίνει το πού έστησαν τα στρατόπεδά τους οι Ρωμαίοι για την πολιορκία.

ΤΟΠ-5 Ισραήλ (και Παλαιστίνης)
1. Η επίσκεψη στους εποίκους.
2. Το τουρ στη Χεβρώνα
3. Η ατμόσφαιρα στα Ιεροσόλυμα
4. Μασάντα, αποκάλυψη
5. Το Μουσείο του Ισραήλ

Ατάκες:

1. Μπαίνουμε στο Ισραήλ από την Ιορδανία, στην πρώτη στάση του λεωφορείου σταματάει σε ένα τεράστιο εμπορικό κέντρο στη μέση της ξεραϊλας, ακριβά εστιατόρια, φαστφουντάδικα και λέω "καλά, σαν αποικία της Αμερικής είναι εδώ", σοκαρισμένος από τη διαφορά με την Ιορδανία. Γιαπωνέζα:" Δεν κατάλαβες, η Αμερική είναι αποικία του Ισραήλ".

2. Επισκεπτόμαστε ένα σπίτι Παλαιστινίων στη Χεβρώνα. Ο γιος του ιδιοκτήτη σε άψογα Αγγλικά με αμερικάνικη προφορά μας δείχνει τα βίντεο που έχει γυρίσει για την καθημερινή κακοποίηση από τους Εβραίους: επαγγελματική δουλειά, με πολλά λεφτά. Μια Αμερικανίδα του γκρουπ χειροκροτάει με δάκρυα στα μάτια "αχ μπράβο, είστε ήρωες... ήρωες! Μα καλά , πώς αντέχετε και δεν κάνετε αντίποινα;". Απαντάει ο τύπος "είμαστε μουσουλμάνοι... ο Προφήτης λέει να υπομένουμε και να μην είμαστε βίαιοι, θα μας δικαιώσει ο Αλλάχ" λέει και χαμηλώνει το βλέμμα σε μια επιτηδευμένη προσπάθεια ταπεινοφροσύνης, οπότε και η Αμερικανίδα ξαναξεσπάει σε χειροκροτήματα "ήρωες! ήρωες! αξιοθαύμαστοι, να έρθει το CNN να τα καταγράψει αυτά! Για Νόμπελ είστε, για Νόμπελ!!!". Δύο λεπτά αργότερα τον ρωτάω τον τύπο: "Από όλους αυτούς τους εποίκους που μένουν εδώ, κάνεις παρέα έστω με έναν; Μιλάς με έναν, μπαλα παίζετε λες καλημέρα έστω και σε έναν;". Απάντηση με μίσος στο βλέμμα: "'Οχι βέβαια, ούτε με έναν! Είναι όλοι τους αρουραίοι, σκουλήκια, ανθρώπινες κουράδες! Θα καούν στην κόλαση οι π...δες!".

3. Τελειώνουμε το τουρ με τον Μπρους και μας επιστρέφει στα Ιεροσόλυμα. Στο αμάξι μαζί μας είναι η αδερφή του, που ήρθε από την Καλιφόρνια για να "κάνει διακοπές" (στα κατεχόμενα! τρελές διακοπές). Κοιτάει έξω από το παράθυρο και μονολογεί: "ξέρω πως πολλοί από σας τους ξένους πιστεύουν πως οι έποικοι είναι τέρατα. Στην πραγματικότητα το μόνο που θέλουμε είναι ένα κομμάτι γης, να έχουμε κι εμείς το κράτος μας. Υπάρχουν κράτη για Βουδιστές, Μουσουλμάνους, Χριστιανούς, να μην έχουμε κι εμείς ένα για μας; Και λένε ότι έχουμε απαρτχάιντ. Εγώ δε βλέπω κανένα απαρτχάιντ εδώ, έχουμε... παραλελχάιντ: ζούμε παράλληλες ζωές, εμείς από εδώ, οι μουσουλμάνοι από εκεί. Πού είναι το απαρτχάιντ;".

Εγώ από τα λίγα που κατάλαβα είναι ότι δεν υπάρχει ελπίδα. Αν η διαμάχη ήταν για το πετρέλαιο, τα εδαφικά, την πολιτική, μπορεί και να τα έβρισκαν μια μέρα. Από την ώρα που το θέμα πάει στο υπερφυσικό, στο ποιανού η Αγία Γραφή λέει ποιος είναι ο περιούσιος, που σταυρώθηκε κάποιος που περπατούσε στο νερό, πήγε σε ένα γάμο κι έκανε τα νερά κρασιά και στο τέλος αναστήθηκε, πού πάτησε ο Μωάμεθ για να γίνει η ανάληψή του, άκρη δε θα βγάλουν ποτέ. Δε γίνεται να μιλήσεις λογικά για πράγματα υπερφυσικά, που δεν έχουν καμία λογική. Και να βρεθούν δυο άνθρωποι σοβαροί να κάνουν μια συμφωνία έστω με τον ελάχιστο κοινό παρονομαστή, θα πεταχτούν οι εκατέρωθεν μουτζαχεντίν και θα γίνει πάλι ρόιδο, όπως έγινε με τη δολοφονία του Ράμπι ή με τον εμφύλιο Χαμάς-Φατάχ. No hope και βέβαια θα υποφέρει περισσότερο ο φτωχότερος και πιο αδύναμος από τους δύο, χωρίς αυτό να σημαίνει πως και οι άλλοι ζουν ξένοιαστοι. Εγώ τους λυπάμαι αυτούς που ζουν εκεί. Όλους. Οίκτο μου προκαλούν, ούτε συμπάθεια ούτε αντιπάθεια.

Tέλος από Ισραήλ, πετάω για Σεούλ.

KEΦΑΛΑΙΟ 6: ΣΕΟΥΛ

Γιατί: Γιατί είναι ένας από τους λίγους ενδιάμεσους σταθμούς στο δρόμο για τον πραγματικό προορισμό μου στην Ωκεανία, δηλαδή τη Μικρονησία. Έτσι κι αλλιώς θα έπρεπε να πάω στη Γκουάμ, και η Σεούλ αποδείχθηκε όχι απλά βολικός ενδιάμεσος σταθμός, αλλά και φθηνός, αφού χάρη στα μίλια της AirFrance η πτήση από το Τελ Αβίβ μου στοίχισε μόλις 31€. Επιπλέον, γνώρισα κι ένα συμπαθέστατο Κορεάτη στο Σουδάν, που προσφέρθηκε να με γυρίσει στην πόλη.

Πού: Ε, μόνο στη Σεούλ. Εξ’ ου και το (μίνι) κεφάλαιο δεν τιτλοφορείται “Ν.Κορέα” αλλά Σεούλ.

Πώς κινήθηκα: Με τοβολικότατο μετρό και το βράδυ με το αυτοκίνητο του JaeHo.

Τι μου άρεσε: Καταρχήν ήταν ευχάριστο να βρίσκομαι ξανά στην Ασία μετά από τόσο καιρό. Μου άρεσε η εξωτικότητα της γραφής, εξεπλάγην θετικότατα από το πόσο φτηνή είναι η πόλη για Ασιατική μεγαλούπολη πλούσιας χώρας(π.χ. δωμάτιο στην κεντρικότερη γειτονιά 28€), εξαιρετική η κουζίνααπό το λίγο που μπόρεσα να τη δοκιμάσω, ανετότατο το μετρό, πλήρης ασφάλεια, μου άρεσε το dejavu ότι βρίσκομαι στο Τόκυο, ευγενέστατοι οι Νοτιοκορεάτες, εύκολος προσανατολισμός και φυσικά μου άρεσε ο JaeHo. Εντυπωσιακό το ππώς υπάρχει κίνηση κυριολεκτικά όλο το 24ωρο, π.χ. δε κάθε σχεδόν τετράγωνο του κέντρου βρίσκεις φαγητό στις 3 το πρωί και πάρα πολλά μαγαζιά για να κάνεις τα ψώνια σου.

Τι δε μου άρεσε: Το κρύο! Που όλοι μα όλοι είναι πάνω από ένα iphone όλη την ημέρα, που η πόλη πρακτικά είναι ολοκαίνουρια και ουσιαστικά φτιάχτηκε για να πηγαίνουν οι εργαζόμενοι από το Α στο Β για να είναι όσο το δυνατόν πιο ακατάπαυστη η παραγωγή των μεγαλοεταιρειών που κινούν τα νήματα, δηλαδή της Samsung, της KIA κλπ, των οποίων η παρουσία είναι απίστευτα ορατή. Η έλλειψη σοβαρών αξιοθέατων.

Απρόοπτα: Η ευγένεια του JaeHo δεν ξέρω αν μπορεί να εκληφθεί ως απρόοπτο, αλλά σίγουρα είναι εντυπωσιακή. Μου είχε πει ότι τη μέρα που θα έφτανα είχε μάθημα μέχρι τις 10 το βράδυ (καθηγητής πανεπιστημίου είναι στη βιομηχανική μηχανολογία είναι) και ότι θα μπορούσαμε να βρεθούμε κατά τις 11.30 το βράδυ. Τελικώς με πήρε τηλέφωνο στις 12.30, ήρθε και με πήρε στις 1 το πρωί, κάναμε ένα Seoulbynight μέχρι τις 5.30 το πρωί, όπου και πήγαμε να φάμε και μου ζήτησε συγγνώμη γιατί έπρεπε να πάει στο αεροδρόμιο για να πάρει πτήση να πάει στην άλλη πόλη όπου δίδασκε. Είχε έρθει πετώντας από κει μόνο και μόνο για να μου κάνει τουρ και ξαναπετόύσε πίσω ξημερώματα, χωρίς να έχει κοιμηθεί καθόλου, όλα αυτά για να δω εγώ τη Σεούλ νυχτιάτικα…

Τι έκανα σωστά: Ωραία ήταν που την είδα και πρωί και βράδυ, καλά έκανα κι έμεινα στη γειτονιά που είναι όλα τα ξενοδοχειάκια

Τι έκανα λάθος: Δεν υπήρχε η δυνατότητα, λόγω αεροπορικών συνδέσεων, αλλά η πόλη σαφώς δικαιούται μια μέρα παραπάνω. Μέχρι εκεί.

Απωθημένα: Και μόνο για το φαγητό θα έμενα παραπάνω, δεν πρόλαβα να δοκιμάσω πολλά πράγματα.

Θα ξαναπάω: Βεβαίως! Καταρχήν δεν έχω επισκεφθεί τίποτε από τη χώρα, οπότε η επιστροφή είναι βέβαιη, ο JaeHo από μόνος του είναι αξιοθέατο. Αλλά γενικώς η χώρα, χωρίς να σε προδιαθέτει ότι βρύθει αξιοθέατων, φαίνεται προσιτή, οικονομική, εύκολη στο ταξίδι, χωρίς καθόλου τουρίστες και νοστιμότατη. Θα σας ξαναέρθουμε.

Αξιολόγηση: Ε δεν πρόκειται να κάνω αξιολόγηση μια χώρας επειδή επισκέφθηκα μια πόλη.

ΤΟΠ-5:

1. Ο Jae Ho

2. Το φαγητό στα υπαίθρια μαγαζάκια με το νάιλον το βράδυ

3. Οι τιμές

4. Η ευκολία: το επί χρόνια ψηφισμένο καλύτερο αεροδρόμιο στον κόσμο, το μετρό, το πόσο εύκολα γυρίζεις σε μια πόλη που κατά τ΄άλλα δεν έχει και καμιά σχέση με τον τουρισμό

5. Η αίσθηση ότι τίποτε δεν έγινε για τον τουρίστα, παντελής έλλειψη τουριστικού κιτς και συνεπακόλουθα η ευγένεια των ντόπιων

Ακολουθούν ολίγες φωτό.

Αεροδρομιάρα, μέχρι και πατινάζ κάνουν μέσα τα κορεατάκια.

Και στο δρόμο και στο μετρό, δεν κοιτάει κανείς γύρω του, όλοι με τα μάτια στο iphone είναι. Αφού είμαι σίγουρος ότι και στο διπλανό τους προτιμούν να στείλουν μήνυμα παρά να του μιλήσουν.

Πω ρε ναϊντίλα... Reebok blacktop pump it up.

Βιβλιοπωλεία παντού, πρέπει να διαβάζουν πολύ. Μάλλον στο κρεβάτι τους γιατί στα ΜΜΜ παίζει μόνο το κινητό.

Είσοδος πάρκου.

Ούτε ακριβό ούτε αδιάφορο το λες το φαγητάκι τους.

Τίγκα σε τέτοια εστιατοριάκια με νάιλον είναι η πρωτεύουσα, έφαγα κι εγώ σε ένα, δείχνοντας με το δάχτυλο.

3.20 το πρωί και οι δρόμοι γεμάτοι..

4 η ώρα το πρωί και τα μαγαζιά γεμάτα από πελάτες. Ρώτησα γιατί και μου είπαν πως δεν προλαβαίνουν κατά τη διάρκεια της ημέρας, δουλεύουν πολλές ώρες...

Πολλοί από αυτούς αγοράζουν χονρδική πάντως.

Φουτουριστικό κτίριο, αν θυμάμαι καλά εκθεσιακό κέντρο.

5 η ώρα το πρωί στην κορεάτικη εκδοχή του πατσατζίδικου.

Μ' αρέσει αυτό που ξέρεις ποιος είναι ο μίστερ χάριν του οποίου ονομάστηκε έτσι ο δρόμος.

Κι ανάμεσα στα τέρατα κι ένα παραδοσιακό κτίριο.

Φρουροί και παλάτι.

Μετανοείτε. Και στην Κορέα.

Σαν τον Καραμανλή δεν είναι αυτός;

Άτσα και Σαμουράι. Χούλιγκαν οι διαδηλωτές πάντως, κιχ δεν έβγαλαν.

Πολύς ουρανοξύστης λέμε, αλλά έχει και τέχνη.

Καμαρούλα μια σταλιά και περιμένεις και λίγο όρθιος αλλά το φαγητό καλό και πάμφθηνο.

Meετά την Ιπαωνία ερωτεύτηκα τα vending machines και φαίνεται ότι και η Κορέα δεν πάει πίσω.

Μέχρι και τα μωρά γκατζετάκηδες είναι.

Πάμε Γκουάμ.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 7: ΓΚΟΥΑΜ

Γιατί: Γιατί έπρεπε. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος να πάει κανείς στη Μικρονησία.

Πού: Ε, δεν έχει και πολλά μέρη να πας στη Γκουαμ. Μια σκατουλίτσα νησάκι είναι. Με δεδομένο ότι είναι και πανάκριβα, κοιμήθηκα στο αεροδρόμιο το βράδυ, πήγα βόλτα να δω το νησί (τρομάρα του) την ημέρα και αργά το απόγευμα της επόμενης πέταξα για το Παλάου, το οποίο προσέθεσα ως έξτρα stopover.

Πώς κινήθηκα: Από το αεροδρόμιο επειδή τα ταξί είναι πανάκριβα, πήρα ωτοστόπ με το συμπαθέστατο οδηγό του λεωφορείου των εργαζόμενων του αεροδρομίου. Στην πόλη πήρα ένα λεωφορείο και μετά ένα τουριστικό λεωφορείο για τουρ το γύρο του νησιού, με ένα φιλοδωρηματάκι με άφησε και στο αεροδρόμιο.

Τι μου άρεσε: Τίποτε.Τουλάχιστον χρησιμοποιούν δολάρια, είναι ευγενέστατοι, μιλάνε Αγγλικά και μπόρεσα να κοιμηθώ στο αεροδρόμιο αντί να πληρώσω ένα σκασμό λεφτά για να μείνω σε αυτό το μέρος. Που στο αεροδρόμιο μπορείς να αγοράσεις ένα κινητό μόντεμ και να έχεις σύνδεση στο ίντερνετ οπουδήποτε στο νησί (αλλιώς θα ήμουν νεκρός από τη βαρεμάρα).

Τι δε μου άρεσε: Που η όποια τοπική κουλτούρα έχει εξαφανιστεί, που είναι ένα themepark για Γιαπωνέζους αγοραστές, που δεν έχει μείνει τίποτε από τη φύση, που μεγάλο μέρος του νησιού είναι αμερικάνικη βάση, που εξαφανίστηκε έως και η τοπική γλώσσα, που είναι πανάκριβα. Δεν ήξερα ότι ένα μέρος σε εξωτική τοποθεσία μπορεί να είναι τόσο μα τόσο άψυχο κι αδιάφορο.

Απρόοπτα: Βαρέθηκα σε βαθμό απρόοπτου. Κι έμεινα μόνο μια μέρα. Φαντάσου.

Τι έκανα σωστά: Έφυγα όσο πιο σύντομα γινόταν.

Τι έκανα λάθος: Εκείνο το τοπικό λεωφορείο που πήρα για να πάω να δω δε θυμάμαι τι και κόστισε και 10$, έλεος. Πάντως έπρεπε να πάω στη Γκουάμ, ήταν αναπόφευκτο. ΟΚ, το τουρ του νησιού ορθώς το πήρα, για να μου φύγει η περιέργεια.

Απωθημένα: Για τη Γκουάμ μιλάμε, ποια απωθημένα;

Θα ξαναπάω: Πας καλά; Στο επόμενο stopover στη Γκουαμ δε θα βγω ούτε από το αεροδρόμιο.

Αξιολόγηση: Tη βαθμολογώ ωσάν να ήταν χώρα

· Φύση: 3. Και πολύ έβαλα για μια μέτρια παραλία, ένα νησί βιασμένο από στρατιωτικές βάσεις, απαράδεκτα εκτρώματα, σχεδόν καθόλου δάσος, μηδέν γεωλογικό ενδιαφέρον.

· Αρχαιολογία: 1 . Πλήρης αδιαφορία.

· Αρχιτεκτονική: 1 Αίσχος, εμπορικά κέντρα-τέρατα, πολυκατοικίες του ’60 και κάτι βίλες κιτς.

· Άνθρωποι: 9 Α, όλα κι όλα. Ευγενέστατοι οι άνθρωποι.

· Κόστος: 3 Μη σου πω κι ακόμη χειρότερα. Αδικαιολόγητα πανάκριβα όλα.

· Ασφάλεια: 10 Ε άμα είναι να μας κλέψουν και στη Γκουάμ…

· Μοναδικότητα: 2 Τίποτε, μηδέν. Ένα προτεκτοράτο των ΗΠΑ στον Ειρηνικό.

· Αυθεντικότητα: 2 Ορίστε;

· Φαγητό: 3 Μπέργκερ, χοτ ντογκ και άθλιες πίτσες. Κάτι αλυσίδες κινέζικων, χάλι μαύρο.

· Ποικιλία: 1 Ποια ποικιλία; Σε 2 ώρες έχεις γυρίσει το νησί κι έχεις φρίξει. Αν δε σε ενδιαφέρουν τα dutufree, είναι για πέταμα.

ΣΥΝΟΛΟΝ: Ελαβον 35. Τελευταία των τελευταίων, αυτό τα λέει όλα. Κάτω κι από το Μπαχρέιν, δεν περιγράφω άλλο.


TOP-5: Ε όχι και τοπ-5 στη Γκουαμ. Δεν υπάρχουν 5 θετικά πράγματα για τη Γκουάμ. Εντάξει δε με βίασαν, δεν πέρασε τυφώνας, δεν κόλλησα κάποια ασθένεια, δεν έχασα το διαβατήριό μου κι ευτυχώς η πτήση έφυγε στην ώρα της, μετρούσα τα λεπτά.

Ακολουθεί φωτορεπορτάζ.
Καλώς ήρθατε στις ΗΠΑ.

Πανικός στο αεροδρόμιο από τα τσάρτερ από Κορέα και Ιαπωνία κυρίως. Είχαν διακοπές τα γιαπωνέζικα πανεπιστήμια και βουρ στη Γκουάμ. Βασικά πάνε και κλείνονται σε ένα ξενοδοχείο και τα αποφεύματα πάνε για ψώνια duty free. Απ' ό,τι μου είπαν κάτι φοιτητριούλες, πάνε επειδή είναι ασφαλής, κοντά, έχει καλό κλίμα, φτηνά ψώνια, παραλίες και ... "με 5 μέρες ετησίως για διακοπές πού αλλού να πάμε";

Εκτός από τα τέρατα υπάρχουν και μικρότερα εμπορικά.

Τα μενού στα γιαπωνέζικα και οι τιμές...γιαπωνέζικες.

Μια εκκλησία. Αυτό.

Το καλό με τα εμπορικά είναι πως έχουν αρκουδίσιον. Αυτό.

Στο τραγικό τουρ που δε θυμάμια πόσο κόστισε, νομίζω 40-60$/άτομο για 3 τραγικά βαρετές ώρες στο γύρο του νησιού, είχαμε στάση για μια "splendid view". Kαλά, τέτοια θέα ούτε στο Ρίο...

Επόμενη στάση... μία παραλία. ΓΟΥΑΟΥ.

Και μετά στάση στο σημείο όπου έκανε την απόβασή του ο Μαγγελάνος όπου υπάρχει ένα πάρκινγκ. Α ναι, και μια καντίνα. Που είναι και υπό ενοικίαση. Τραγέλαφος.

Στο τραγελαφικό τουρ, επισκεφθήκαμε κι ένα "παραδοσιακό οικισμό". Τόσο παραδοσιακό που η γιαγιά που μας έκανε την επίδειξη "παραδοσιακής ζωής" φορούσε τζιν, αλλά μπροστά μας έβαλε μια φολυστα για να έχει ένα παραδοσιακό touch. Και μετά μας έδειξε το πώς έφτιαχναν "τα παλιά τα χρόνια" χυμό ζαχαροκάλαμου: όπως κάνουν μέχρι σήμερασε κάθε γωνιά της Κούβας. Συγκλουνννίστηκα.

Κι εδώ με τη βοήθεια του συμπαθούς Γεμρναού τουρίστα μας έδειξε πώς φτιάχνουν καπέλα. Παρεμπιπτόντως το ζευγάρι Γερμανών εργάζονταν για πολυεθνική στη Σεούλ και "κάθε χρόνο πάνε σε κάποιον εξωτικό προορισμό. Πέρσι στο Ντουμπάι, φέτος στη Γκουάμ" και τους φάνηκε υπέροχη. Ε ρε traveller που σας χρειάζεται.

Αυτό ήταν το "παλιό σπίτι". Χτίστηκε το 63. Αυτό που μένω στην Αβάνα είναι του 1912... και δε θα τολμούσε να το πει κανείς παλιό.

Τρελή εκδρομή παιδιά, μην τη χάσετε.

Φανάρι στον Ειρηνικό. Αυτό όντως ήταν αξιοθέατο. Στη Μικρονησία νομίζω δεν είχε κανένα.

Αφού τα chamorro κυνηγήθηκαν κι εξαφανίστηκαν ως γλώσσα, τώρα τα βάζουμε στις ταμπέλες του αεροδρομίου για εφέ.

Πάμε σε κανένα προορισμό της προκοπής... Επόμενος σταθμός: Παλάου.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 8: ΠΑΛΑΟΥ

Γιατί: Γιατί μπορούσα, δεν κόστιζε παραπάνω μίλια το stopover στο Παλάου. Γιατί ήθελα να βάλω κάτι στη θέση του Τόνγκα που απερρίφθη λόγω αεροπορικού κόστους και γενικών περικοπών (το ευρώ έπεσε περίπου 22% από τότε που σχεδίασα το ταξίδι μέχρι που ήρθε η ώρα για την Ωκεανία και πρέπει να είμεθα εντός μπάτζετ). Γιατί δε θέλει βίζες, γιατί βάζει λογικές σφραγίδες κι όχι δισέλιδες μουτζούρες, ακούς Τατζικιστάν;

Πού: Μια σταλιά χώρα είναι…

Πώς κινήθηκα: Με μια μόνο μέρα στη διάθεσή μου δεν είχα και πολλά περιθώρια, είπα να πάω να δω τα βασικά αξιοθέατα.

Τι μου άρεσε: Ααααααχ, Παλάου. Τι φύση! Τι παραλίες! Τι βλάστηση, τι νερά! Εκπληκτική JellyfishLake. Tι βυθός! O κόσμος καταπληκτικός. Η κωλοφαρδία μου, με μηδέν προετοιμασία κατάφερα να τα κάνω όλα.

Τι δε μου άρεσε: Οι τιμές. Αλλά τους δικαιολογώ και τους αγαπώ. Η επερχόμενη επέλαση των Κινέζων.

Απρόοπτα: Έφτασα βραδιάτικα, χωρίς δωμάτιο, χωρίς κράτηση για εκδρομή την επόμενη μέρα. Δωμάτιο μου βρήκε μια κυριούλα στο αεροδρόμιο μετά κόπων και βασάνων, αλλά εκδρομή την επομένη για να πάω να δω το JellyfishLake (δεν υπάρχει άλλος τρόπος, μόνο οργανωμένα γίνεται) δεν υπήρχε σε κανένα από τα 6 πρακτορεία που τηλεφώνησε, ούτε και σε κάποιο από τα 2 που είχα δει online. Στο ξενοδοχείο βρήκα έναν μποντιμπίλντερ Δανό που ζει εκεί και είναι εκπαιδευτής diving, αλλά παρά τις προσπάθειές του, ούτε αυτός τα κατάφερε: κάποια πρακτορεία δεν είχαν αναχώρηση την επόμενη, αλλά τη μεθεπόμενη και τα 2 που όντως έφευγαν ήταν 100% γεμάτα. Το βράδυ πηγαίνοντας στο τοπικό ψιλικατζίδικο είδα σε ένα εστιατόριο μια αφίσα ενός γιαπωνέζικου πρακτορείου, τους πήρα τηλέφωνο με τη βοήθεια της κοπέλας που έκλεινε το εστιατόριο, τέτοια ώρα δεν απαντούσε κανείς. Το άλλο πρωί πήραν εκείνοι στο ξενοδοχείο μου και μου είπαν πως είχα 15’ να ετοιμαστώ πριν με παραλάβουν. Ήταν η καλύτερη ημερήσια εκδρομή που έχω κάνει στη ζωή μου κι αν δεν ήταν εκείνη η αφίσα, απέναντι από ένα ψιλικατζίδικο στις 11 το βράδυ, μάλλον δε θα το είχα ζήσει ποτέ.

Τι έκανα σωστά: Όχι και πολλά. Αποκάλυψη το γιαπωνέζικο πρακτορείο, να’ ναι καλά οι άνθρωποι. Α, επειδή δήλωσα πως έμεινα λιγότερες από 24 ώρες (δεν ήταν αληθές), γλίτωσα τον τοπικό φόρο των 50$. Η χρήση των μιλίων σούπερ για τέτοιους προορισμούς, αφού θεωρήθηκε ενδιάμεσο stopover και δεν επιβαρύνθηκα.

Τι έκανα λάθος: Ήθελε κι άλλες μέρες. Έγκλημα το να μην έχω υποβρύχια κάμερα.

Απωθημένα: Ι’llbeback! Δεν το χόρτασα, δεν προλάβαινα να γυρίσω, έχει κι άλλες δραστηριότητες που μπορεί να κάνει κανείς, τόση ομορφιά δε χορταίνεται, κρίμα που μου πέφτει πολύ μακριά.

Θα ξαναπάω; Τρέχοντας, μπουσουλώντας, κουτρουβαλώντας, παρακαλώντας, κολυμπώντας και ποκαχόντας. ΕΚΠΛΗΚΤΙΚΟ μέρος.

Αξιολόγηση:

· Φύση: 10. Ολογράφως: ΔΕΚΑ. Από πού να ξεκινήσει και πού να τελειώσει κανείς; Παραλίες; Βουνά; Πράσινο; Sandbars; Εκπληκτικός βυθός; Το JellyfishLake; Το MilkyWay; Δεν υπάρχει το μέρος. Ή μάλλον υπάρχει και είναι δύσκολο να το πιστέψει κανείς.

· Αρχαιολογία: 2. Όχι ότι θα πάει κανείς για να δει stonemoney και υπολείμματα οικισμών, αλλά έχει κι από αυτά, μηδέν δεν είναι.

· Αρχιτεκτονική: 2 Ε, από κτίρια δεν πάμε και πολύ καλά, αλήθεια είναι. Τουλάχιστον δεν υπάρχουν εκτρώματα.

· Άνθρωποι: 9 Καταπληκτικοί πραγματικά, εξυπηρετικοί, υπομονετικοί, με διάθεση, με περιέργεια για τον ξένο, φιλόξενοι. Τα καλύτερα έχω να πω. Μέχρι και στο τοπικό πρακτορείο που έγραψα διαδικτυακά, παρότι δεν είχαν εκδρομή μου έδωσαν contactdetails για τους ανταγωνιστές τους, μπας και βρω θέση εκεί. Όταν τους είπα πως δε βρήκα, έκαναν ό,τι μπορούσαν, μου έγραψαν 2 σελίδες με πράγματα που θα μπορούσα να κάνω στο νησί τους. Τη μέρα που έφευγα με βρήκαν στο αεροδρόμιο και με ρώτησαν αν κατάφερα τελικά να κάνω την εκδρομή που ήθελα και χάρηκαν πιο πολύ από μένα, χοροπηδούσε ο άνθρωπος από τη χαρά του που κατάφερα να δω τα βασικά του νησιού τους. Τους έστειλα κι ένα ευχαριστήριο μέιλ στο τέλος για τις συμβουλές, το χρόνο και το ενδιαφέρον τους και… μου απάντησαν με δισέλιδη επιστολή λέγοντας πόσο ευγενικό είναι εκ μέρους μου, όταν επιστρέψω να πάω να τους βρω να πιούμε καφέ παρέα, ότι η φιλία μετράει περισσότερο από την πώληση μιας εκδρομής… Δεν υπάρχουν αυτοί. Οι αστυνομικοί εξυπηρετικοί, μέχρι και η κυρία που μάζευε το φόρο αεροδρομίου στενοχωρήθηκε που χάλασε ο υπολογιστής της στο αεροδρόμιο και καθυστερήσαμε ένα μισάωρο να μπούμε στην αίθουσα επιβίβασης και… μας μοίρασε σπιτικά κουλουράκια, σε μένα και τους άλλους… τέσσερις επιβάτες.

· Κόστος: 3 Ακριβά τα πράγματα. Ακριβή η διαμονή (δωμάτιο κάτω των 65$ δεν υπάρχει, κλασικό πρόβλημα στον Ειρηνικό), 100$ η είσοδος στο JellyfishLake (ισχύει για… ένα χρόνο το εισιτήριο αλλά δε μένω και στο Χονγκ Κονγκ να έρχομαι συνέχεια), ακριβές και οι εκδρομές. Φτηνό το φαγητό και –για Ειρηνικό- κάπως φτηνότερα τα σούπερ μάρκετ. Γενικώς ακριβά.

· Ασφάλεια: 9 Καμία ανησυχία, αρκεί να μην πέσεις σε κανένα μεθυσμένο βραδιάτικα.

· Μοναδικότητα: 10 Δεν μπορώ να μην του βάλω 10. Πολύ ξεχωριστό μέρος, πολλές από τις φυσικές ατραξιόν αν όχι παγκόσμιες αποκλειστικότητες, είναι θαύματα της φύσης. Όσο σκέφτομαι ότι η Γκουάμ είναι παραδίπλα κι έχει να επιδείξει μια καντίνα…

· Αυθεντικότητα: 7 Ωραίοι οι ντόπιοι με τις παραδοσιακές στολές τους, μασάνε το betelnut, έχει παραδοσιακά σπιτάκια. Με την (από φέτος) κινέζικη επέλαση πάντως, μάλλον θα πρέπει να ταξεχάσουμε αυτά. Οι 20.000 τουρίστες ετησίως έγιναν πλέον 60.000 και οι προβλέψεις μιλάνε για πάνω από 250.000 μέχρι το τέλος της δεκαετίας. Χαίρομαι που το πρόλαβα έτσι, θα βιαστώ να το ξαναδώ πριν αρχίσει η επιδρομή.

· Φαγητό: 8 Δεν έφαγα και άπειρα γεύματα, αλλά μου άρεσε. Καταρχήν σε χώρα που βρίσκεις bentobox και καλής ποιότητας παντού, ο βαθμός θα είναι εξ’ ορισμού υψηλός. Αλλά ωραία τα ψαράκια τους, οι σάλτσες τους και η … μαγειρευτή νυχτερίδα.

· Ποικιλία: 8 Πολύ πράγμα να κάνεις σε τόσο μικροσκοπικό κρατίδιο: τρέκινγκ, diving, snorkeling, το JellyfishLake από μόνο του άλλη κατηγορία, ολίγον από τοπική κουλτούρα, μπάνια, κάτι ψιλά από αρχαιολογία και με τις κατάλληλες άδεις παίζουν και τα RockyIslands.

ΣΥΝΟΛΟΝ: Έλαβον 68 και βρίσκεται στην 27η θέση, απίστευτα ψηλά. Είπαμε το να μπει κανείς στην 20άδα είναι σχεδόν απίθανο, δεν υπάρχει χώρος για newkidsontheblock. Η 27η θέση στις περίπου εκατό για μικροσκοπικό κρατίδιο είναι απλά κατόρθωμα. Ενθουσιάστηκα πραγματικά.


ΤOP-5:

1. Το JellyfishLake. Δεν υπάρχει το μέρος.

2. Ω τι snorkeling, μπαμπά. Έχω κάνει σε πάνω από 40 χώρες, τέτοιο πράγμα δεν έχω ξαναδεί. ΝΑ μια αυτο-μούντζα που δεν έχω βγάλει άδεια κατάδυσης.

3. Ο κόσμος, αξιαγάπητοι, μακάρι να μην αλλάξουν τώρα με την τουριστική έκρηξη.

4. Τα Rocky Islands. Τι θέαμα…

5. Οι παραλίες. Ακόμη κι εγώ δεν κρατιόμουν, που δε με λες και παραλιόπληκτο.

Ακολουθούν φωτό με την υποσημείωση ότι δεν είχα υποβρύχια μηχανή (δεύτερη μούντζα, ΟΡΣΕ να μη μου το χρωστάω) και ότι σε μεγάλο μέρος της εκδρομής την άφησα εκτός δράσης για να μη βραχεί. Παρακαλείται ο σύντροφος που έχει επισκεφθεί το Παλάου σίγουρα πιο επισταμένως κι έχει και φωτογραφίες της προκοπής να συμμετάσχει χωρίς να ντρέπεται. Θα καταφύγω και στο να ξεσηκώσω φωτό κι από το ίντερνετ παρότι δεν μου αρέσει ως τακτική συγγραφής ιστοριών, αλλά είναι κρίμα ο αναγνώστης να μην έχει οπτική επαφή με ΤΕΤΟΙΟ θαύμα της φύσεως όπως είναι το Παλάου.

Αν είχατε καμιά απορία για το πώς είναι ένα δωμάτιο των 65$ στο Παλάου. Και όχι, φτηνότερα δεν παίζουν. Οι δε Γιαπωνέζοι μου είπαν πως του χρόνου δε θα πηγαίνουν τουρίστες διότι οι Κινέζοι έχουν προκλείσει ΟΛΑ τα δωμάτια. Ναι, όλα. Και θα χτίσουν και 4 ξενοδοχεία ακόμη διότι δεν υπάρχει χωρητικότητα. Φέτος ξεκίνησαν να πηγαίνουν-πιλοτικά- ξετρελάθηκαν και θα γίνει χαμός του χρόνου.

Ε άμα πας να σηκώσεις λεφτά (δολάρια έχουν στο Παλάου) και το ΑΤΜ σου λέει "Αλόχα", ξεκινάει καλά το πράγμα. Στη Χαβάη δε μου έλεγαν Αλόχα τα ΑΤΜ πάντως.

Οι δύο συνοδοί της εκδρομής. Ο αριστερά τροφαντούλης μασούσε όλη τη μέρα betelnut, με αποτέλεσμα να μην έχει σχεδόν κανένα δόντι, ενώ ο δεξιά είναι δευτεραθλητής "μικρονησιακών αγώνων" στην άρση βαρών. Τέσσερα κρατίδια συμμετέχουν όλα κι όλα, αν είχατε απορία. Εξαιρετικά παιδιά και οι δύο.

Φεύγοντας από το λιμάνι εκκίνησης.

Λίγο να βγει ο ήλιος, αλλάζει το χρώμα στο νερό.

Το οποίον σε κάποιο σημείο αλλάζει επειδή φτάνεις στο Milky Way, ο βυθός του οποίου έχει μια περίεργη λευκή ουσία με την οποία πασαλοίβονται όλοι.

Ο εκπληκτικά ευγενής Γιαπωνέζος ξεναγός.

Ντάξει, όλοι πασαλοίβονται, αλλά το χάιλάιτ είναι τα νερά.

Μετά διαλέγεις σε ποιο νησάκι θέλεις να αράξεις...

Πρωινό δεν πρόλαβα να φάω, αλλά αγαπάμε bento boxes για μεσημεριανό.

Πριν το ξεχάσω, βουαλά και το σάιτ των ΕΥΓΕΝΕΣΤΑΤΩΝ ανθρώπων που μου έστειλαν καμιά δεκαριά προτάσεις με το πού να ψάξω για εκδρομή παρότι γνώριζαν ότι δε θα αγόραζα από αυτούς:
http://www.samstours.com/palau-tours/rock-island-tours

Και μερικές φωτό από το ίντερνετ (άντε ρε Αντώνη, ακόμη; ) που δείχνουν τα δύο πραγματικά χάιλάιτς από τα οποία δεν έχω καμία φωτογραφία: τη Λίμνη με τις μέδουσες και τα Rock Islands.

H πρώτη είναι μια λίμνη...με μέδουσες (γουάου, ανέλπιστο). Οι οποίες μέδουσες επειδή στη λίμνη δεν υπάρχει είδος που να τις απειλεί, δεν έχουν δηλητήριο και μπορείς να τις ακουμπήσεις, να τις τρυπήσεις, να τις βάλεις στη μούρη σου, αλλά βασικά είναι φοβερό το θέαμα του να κάνεις snorkelling σε τέτοιο τοπίο και να βλέπεις χιλιάδες μέδουσες από κάτω σου, από πάνω σου και.. πάνω σου.

Για το snorkelling δεν έχω λόγια. Ίσως να έχει φωτό ο κύριος Αντώνης. Πολύ απλά όσοι έχετε πάει σε Ερυθρές Θάλασσες, Ινδονησίες, Τανζανίες, Παναμάδες και Καραϊβικές ξεχάστε ό,τι έχετε δει. Εγώ τουλάχιστον αδυνατώ να κάνω σύγκριση.

Αυτό εκεί δεξιά από το νησί είναι ένα sandbar.

Στο οποίο πήγαμε.

Ο καπετάνιος εξακολουθούσε να μασάει και να φτύνει betelnut. Απίστευτο πράγμα, νέοι άνθρωποι και να μην έχουν δόντια από αυτή την αηδία. Το δοκίμασα στη Μικρονησία (όπου είναι ακόμη χειρότερη η κατάσταση), απαράδεκτη γεύση.

Η τεχνητή "λεωφόρος" στη θάλασσα ονομάζεται "γερμανικό τούνελ" και αποτελεί κληροδότημα των Γερμανών από το Β'Παγκόσμιο όπου στον Ειρηνικό έγινε ένας μικρός χαμός.

Έχει και ωραία σπιτάκια στο Παλάου.

"Δεμένα" καβούρια, διαλέγεις όποιο θες και στο μαγειρεύουν.

Άμα θες τρως και νυχτερίδα.

Ψαράκι, τσαγάκι με πάγο και ρυζάκι με καρύδα. Γιατί στην Κούβα δε βάζει κανείς καρύδα στο ρύζι, δε θα το καταλάβω ποτέ.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 9: ΜΙΚΡΟΝΗΣΙΑ


Γιατί: Όταν, πριν από κάποια χρόνια, έψαχνα να βρω τι αρχαία έχει στην Ωκεανία, με έκπληξη έπεσα πάνω στα Ομόσπονδα Κράτη της Μικρονησία (Federated States of Micronesia, θα τη λέω Μικρονησία από εδώ και πέρα). Όχι ότι έχει κανένα Μάτσου Πίτσου ή τα θαύματα της Νήσου του Πάσχα, αλλά αν μη τι άλλο ένα –χοντρό- ενδιαφέρον το παρουσίαζε. Ψάχνοντας και πέρυσι είδα ότι εκτός αυτού διαθέτει απομονωμένη κουλτούρα και ενδιαφέρουσα φύση, αλλά είναι εξαιρετικά δύσκολο/ακριβό να φτάσει κανείς. Πετάει μόνο μια αεροπορική (United) από Χαβάη και Γκουάμ, ενώ και οι εσωτερικές πτήσεις –που είναι υποχρεωτικές, δεν υπάρχει εναλλακτική- με την ίδια εταιρεία γίνονται και με τιμές απάνθρωπες, από την ώρα που το πακέτο που προσέφερε η έταιρη αμερικάνικη αεροπορική μας αποχαιρέτισε με τη συγχώνευσή της με τη United. Μιας που είναι στο ίδιο πρόγραμμα μιλίων με την aegean και απαιτούνται γελοιωδώς λίγα μίλια, άρα είναι πραγματικό bargain να χρησιμοποιήσεις τα μίλια σου εκεί, είχα ένα έξτρα κίνητρο. Ήθελα να βάλω στην ταξιδάρα μου μια ασυνήθιστη, μακρινή χώρα με αρχαία, ε τη βρήκα!

Πού: Τα νησιά της χώρας χωρίζονται σε 4 ομάδες, κάθε μια εκ των οποίων έχει ένα… κεφαλονήσι: Yap, Ponphei, Chuuk και Κosrae. Πήγα σε όλα πλην Chuuk, όπου οι πληροφορίες περί επιθετικότητας των κατοίκων και εγκληματικότητας δεν με ενθουσίασαν ακριβώς.

Πώς κινήθηκα: Από το ένα νησί στο άλλο με τη United. Εντός νησιών, με δεδομένο ότι δεν υπάρχει συγκοινωνία πουθενά και δεν ξέρω να οδηγώ, με ωτοστόπ κυρίως και σε δυο περιπτώσεις νοίκιασα αυτοκίνητο με άλλους.

Τι μου άρεσε: Οι άνθρωποι, απλά φανταστικοί. Η φύση ασυναγώνιστη, τα αρχαία ενδιαφέροντα, η ησυχία/ασφάλεια/γαλήνη που επικρατεί παντού, η ιστορία, ο καιρός, η παντελής έλλειψη τουρισμού, που όλοι μιλάνε Αγγλικά.

Τι δε μου άρεσε: Οι τιμές! Φωτιά και λάβρα, με το φτηνότερο δωμάτιο να ξεκινάει στα 65$. Η έλλειψη ίντερνετ, τα εξωφρενικά επιθετικά σκυλιά, η δυσκολία μετάβασης στα outer islands που πρέπει να είναι και όλα τα λεφτά από πολιτιστικής άποψης, οι παραλίες.

Απρόοπτα: Ακυρώθηκε η πτήση προς Χαβάη λόγω του τυφώνα στο Βανουάτου, ευτυχώς μου κάλυψε τα έξοδα η ταξιδιωτική ασφάλεια και μετά διαπίστωσα…πως είχα υπολογίσει λάθος την ημερομηνία άφιξης στη Χαβάη έτσι κι αλλιώς, αφού παρότι πετάς προς τα ανατολικά, από κάποιο σημείο κι έπειτα… πας μια μέρα πίσω! Το όλο σκηνικό με τα σαλάχια στη Yap ήταν απρογραμμάτιστο, η συνάντηση με τους δυο απίθανους τύπους στην Pohnpei ήταν από τα πιο ευχάριστα απρόοπτα σε όλο το ταξίδι, η επίθεση από τα σκυλιά αποφεύχθηκε εγκαίρως (δυστυχώς δεν μπορώ να πω το ίδιο για τον καημένο το Σουηδό) και για κερασάκι στην τούρτα είχαμε μια εκκλησιαστική εμπειρία α λα Χάρλεμ.

Τι έκανα σωστά: Το ότι επισκέφθηκα τη χώρα as such ήταν σωστότατο ανεξαρτήτως κόστους, καλή εποχή διάλεξα και δεν πνίγηκα στις βροχές, μάλλον σωστή επιλογή να “κοπεί” το Chuuk από τα 4 νησιά, σωστή η διάρκεια διαμονής σε κάθε νησί, στο βαθμό του δυνατού ήμουν και οικονομικός, γνώρισα πολύ ωραίο κόσμο.

Τι έκανα λάθος: Λάθος μεγάλο ο υπολογισμός της παλίρροιας στο Nan Madol, ακόμη πιο τραγικό ότι έχασα τη Yap day, αυτά δε χάνονται. Είπαμε βέβαια, το ότι κάνεις ένα ταξίδι χύμα σημαίνει ότι θα έχεις και απώλειες, με αντάλλαγμα την πλήρη ελευθερία. Αν ήταν να κάνω κρατήσεις καταλυμάτων από πριν, να έχω “κλειδωμένες” ημερομηνίες και να είναι το ταξίδι προκάτ, θα έχανα σε ελευθερία κινήσεων.

Απωθημένα: Yap day και outer islands. Και όταν επιστρέψω, να έχω άδεια κατάδυσης.

Θα ξαναπάω; Δύσκολο λόγω απόστασης, κόστους και του ότι αν ξαναπάω στην Ωκεανία έχει κι άλλα μέρη να δω. Αλλά αν υπάρξει η ευκαιρία, αμέ. Παράδεισος. Εκπληκτικό το ότι υπάρχουν ακόμη τέτοια μέρη στον πλανήτη και μάλιστα χωρίς πάνω από 3-4 τουρίστες κάθε φορά.

Αξιολόγηση:

· Φύση: 9 Φανταστικά τοπία, τρομερός βυθός ακόμη και για μένα τον snorkeler, ωραία τρεκ, παρθένα δάση. Αυτό το Κοσράε δεν ξέρω από ποιον πίνακα βγήκε. Όνειρο.

· Αρχαιολογία: 6 Θα τα γράψω και στο κομμάτι με τις φωτογραφίες, αλλά δεν με απογοήτευσε η χώρα, επειδή πήγα με ελπίδες και όχι με προσδοκίες. Κάποια μνημεία, όπως το Nan Madol, ήταν πολύ εντυπωσιακά, σε άλλα όλα τα λεφτά ήταν το ταξίδι και σε άλλες περιπτώσεις ένωθες είτε Ιντιάνα Τζόουνς είτε μια ελαφρά απογοήτευση (stone money). Το 6 το παίρνει με το σπαθί της η χώρα.

· Αρχιτεκτονική: 2 Λίγα πράγματα, μερικές παραδοσιακές καλύβες, κάποια αραιά σπιτάκια με τις αυλές τους και τα υπόλοιπα βαρετές αλλά τουλάχιστον χαμηλές κατασκευές.

· Άνθρωποι: 10 Καταπληκτικοί. Άνθρωποι που σε παίρνουν για ωτοστόπ με την μία και σταματάνε το αυτοκίνητο… για να αγοράσουν και να σου προσφέρουν φρούτα. Πράοι, συμπαθητικοί, ενδιαφέροντες, ομιλητικοί, φιλόξενοι, αξιαγάπητοι. Πραγματικά λόγος για να πάει κανείς στη χώρα.

· Κόστος: 1 Πανάκριβα όλα. Ακριβά για να φτάσεις, ακριβά να μετακινηθείς εντός της χώρας, πανάκριβα τα καταλύματα, ακόμη και οι δραστηριότητες και το ίντερνετ ακριβό. Αναλογικά το φαγητό κάπως φτηνότερο, αλλά η χώρα είναι απλά πανάκριβη.

· Ασφάλεια: 8 Κανονικά θα έπρεπε να πάρει 10, αλλά της κόβω δυο πόντους επειδή στο Chuuk άκουσα από διάφορους πως λόγω εγκληματικότητας ούτε να βγεις από το ξενοδοχείο δεν μπορείς και επειδή σε αρκετά νησιά (ειδικά στην Πονπέι) ο κίνδυνος από τις αγέλες των άγριων σκύλων είναι πραγματικά υπαρκτός, για περισσότερες πληροφορίες ρωτήστε τον Μπέρτελ, που τον πέτυχα στο αεροπλάνο στη νησιά Μάρσαλ με το πόδι του κατακρεουργημένο από τις δαγκωματιές, ενώ κι εγώ ευτυχώς άκουσα τις συμβουλές… όλων, κυκλοφορούσα με ένα παλούκι και πέτρες και τη γλίτωσα.

· Μοναδικότητα: 6 Χμ. Περίεργη κατηγορία για τη Μικρονησία. Υπό μια έννοια είναι μια κλασική κοινωνία Ωκεανίας, από την άλλη έχει ένα φοβερά ανάμικτο DNA Ισπανών, Πολυνήσιων, Αμερικανών, Γιαπωνέζων και Κινέζων, συν αρχαιολογία από τις λίγες στην ήπειρο. Νομίζω το 6 είναι δίκαιο.

· Αυθεντικότητα: 8 Στο πρώτο νησί απογοητεύτηκα, στο δεύτερο γοητεύτηκα, στο τρίτο ενθουσιάστηκα, κι αν είχα πάει λίγες μέρες νωρίτερα και είχα πετύχει και τη Yap day, μάλλον θα είχε και υψηλότερο βαθμό. Έντονα αμερικανοποιημένη κοινωνία, αλλά ταυτόχρονα λόγω απομόνωσης πολύ παραδοσιακή και… ξεχασμένη. Ίσως να είμαι υπερβολικά επιεικής με το 8…αλλά τους αγαπώ, τι να κάνω.

· Φαγητό: 4 Ε, δεν παίρνει και κανένα βραβείο, ακόμη και στα “καλά” ξενοδοχεία. Για το βαθμό απομόνωσης πάλι καλά (στο Κιριμπάτι τρώνε αρλούμπες κάθε μέρα), αλλά θα μπορούσε και καλύτερα. Δεν πιάνει τη βάση.

· Ποικιλία: 6 Για τόσο μικρή χώρα, έχει πολλά να κάνεις: αρχαία, φύση, ιστορία παλιά και σύγχρονη (π.χ. για τους λάτρεις του Δευτέρου Παγκοσμίου έχει πράγμα), ολίγες παραλίες, πολύ diving και καλά τρεκ, συν δραστηριότητες και μια ενδιαφέρουσα κοινωνία. Δεν είναι για να μείνεις και κανένα μήνα, εκτός κι αν πας στα εξώτερα νησιά, οπότε το μήνα το θες… μόνο και μόνο μέχρι να γυρίσει το πλοίο. Αξιοπρεπής η ποικιλία της στο 6.

ΣΥΝΟΛΟΝ: Έλαβον 60 και βρίσκεται στην 54η θέση, λίγο πιο κάτω από τη μέση της λίστας. Αξιοπρεπέστατη βαθμολογία, δε φταίνε αυτοί που είναι πανάκριβοι, με κόστος γύρω στο 6 θα ήταν στην πρώτη 40άδα.

Προσγειώθηκα πολύ αργά το βράδυ (γενικά στην Ωκεανία αυτό με τα ωράρια των πτήσεων είναι μεγάλο θέμα), βρήκα έναν τυπά στο αεροδ΄ρόμιο που με πήγε σε ένα από τα ελάχιστα καταλύματα που διαθέτει το νησί της Yap, ευτυχώς σχετικά οικονομικό (45$, το φτηνότερο στο νησί) κι έπσεα ξερός για ύπνο. Το άλλο πρωί που ξύπνησα ήταν Κυραική, ερημιά παντού. Δεν υήρχε άνθρωπος να ρωτήσω πού είναι το κέντρο της πόλης. Τελικά έμαθα... ότι ΑΥΤΟ είναι το κέντρο της πόλης. Που δεν είναι πόλη αλλά ένα σύνολο σπιτιών ατάκτως διεσπαρμένα σε ένα εντελώς χαλαρό "αστικό ιστό".

Ένα από τα αξιοθέατα της Yap είναι τα stone money, τεράστιες πέτρες που χρησιμοποιούνταν ως μοναδες ανταλλαγής, ειδικά για οικόπεδα και προϊόντα μεγάλης αξίας. Περπατώντας, ακολουθώντας έναν...πρωτότυπο οδηγό που είχα αγοράσει στο διαδίκτυο κάτι χρόνια πριν, έφτασα στο πιο κοντινό "χωριό" στην πρωτεύουσα, όπου υπάρχει μια"τράπεζα" πέτρινου χρήματος. Περιέργως οι πέτρες μέχρι σήμερα αποτελούν και χρησιμοποιούνται ως τίτλοι ιδιοκτησίας, όλοι γνωρίζουν σε ποιον ανήκει ποια. Έχουν πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία, το "νομισματοκοποείο" μάλιστα βρισκόταν στο...Παλάου και τα πέτρινα θηρία μεταφέρονταν με κανώ επί πολλές ημέρες... Για όποιον θέλει να μάθει περισσότερα: Rai stones - Wikipedia

Σε ένα από τα παραδοσιακά δημόσια κτίρια υπήρχε θυροκολλημένο το εξής έγγραφο, που δίνει μια ιδέα περί της τοπικής γλώσσας (που διαφέρει εντελώς από τα άλλα νησιωτικά συμπλέγματα της χώρας, κάθε νησί έχει τη δική του):

Φυσικά χάθηκα.

Αλλά ωραία ήταν. Και πάνω που άρχισα να αναρωτιέμαι αν ζει κανείς σε αυτό το νησί, έπεσα σε ένα πιτσιρικά που με πήγε μέχρι το σόι του, όπου βρέθηκε μια κυρία που καταλάβαινε Αγγλικά και μου έδωσε την κόρη της για να με πάει πίσω στην "πρωτεύουσα". Τα μονοπάτια πανέμορφα.

Παντού στο οδόστρωμα βλέπει κανείς φτυσιές από betelnut... το οποίο μασάνε φανατικά οι ντόπιοι , όπως και σε άλλες χώρες τις περιοχής, πραγματική πληγή, ειδικά για τα δόντια τους:Areca nut - Wikipedia

Τα περισσότερα κτίσματα πια είναι σχετικά μοντέρνα, αλλά υπάρχουν και παραδοσιακές κατασκευές.

Υπάρχει κι ένα ξενοδοχείο με ειδικότητα στο diving, του οποίου το αξιοπρεπέστατο εστιατόριο είναι αυτό το πλοίο.

Ο κύριος που με φιλοξενούσε μου είχε πει ότι εκκλησιάζεται σε μια τοπική εκκλησία. Καθώς την έψαχνα (μπας και δω πού διάολο έχουν πάει όλοι), έπεσα σε έναν -προφανώς τουρίστα- με μπλουζάκι Κούβας. Πιάσαμε κουβέντα, προέκυψε πως εiναι Γερμανός diver, επέμενε να πάω μαζί τους την επομένη για diving, του είπα πως δεν έχω κάνει ποτέ μου και πολύ ευγενικά μου είπε πως θα μιλούσε με τον dive master και "σίγουρα" κανείς δε θα είχε αντίρρηση να πήγαινα μαζί τους και θα μου έβρισκαν ένα snorkelling post προκειμένου να βουτήξω και να δω αυτό για το οποίο πάει ο κόσμος στη Yap: τα manta rays. Λες;

Στο δρόμο για την εκκλησία είχε και ωραία πουλάκια, στο σούρουπο.

H "εκκλησία" ήταν ένα διαμέρισμα στο δεύτερο όροφο ενός απομονωμένου κτιρίου, στον πρώτο όρο του οποίου πωλούνταν καλάμια για ψάρεμα και γατοτροφές. Ο πάστορας ήτα ένας υπερνθουσιώδης τροφαντούλης που είχε και σλάιντς με τους στίχους των θρησκευτικών ύμνων, μια κιμπορτνίστρια που χτυπιόταν, κι ένα κοινό 20-25 πιστών που χοροπηδούσαν πάνω-κάτω ψέλνοντας στα Αγγλικά, οπότε ήταν εύκολο να συμμετάσχω κι εγώ. Ωραία μουσικούλα, εξαιρετική ατμόσφαιρα. Ελλείψει ροκάδικου, ωραίος τρόπος να περασεις ένα απόγευμα στη Yap.

Ακριβό το φαγητό στη Yap, τι ευρώ κατρακυλούσε, δεν είχα ιδέα τι θα πλήρωνα την επομένη για το snorkelling, οπότε βρήκα ένα μαγαζάκι που πουλούσε στιγμιαίες σούπες και πήρα μια για το διαμερισματάκι μου, που είχε και κανάτα για ζεστό νερό. Το μπάτζετ ειχε εκτροχιαστεί και αποφάσισα να κάνω οικονομία από το φαγητό: 2 εστιατόρια, 1 φαγητο σούπερ μάρκετ από εδώ και πέρα...

Tην επομένη, πήγα στο ξενοδοχείο των δυτών, με περίμενε ο Γερμανός μαζί με άλλους 6 και τον dive master.ΠΑρότι δεν είχαν προγραμματισμένο snorkelling trip, μου εδωσαν πέδιλα, μάσκες κλπ, ο τυπάς είπε ότι θα με χρεώνε 50$ για όλα (μαζί και το φαγητό) και αφού συμφωνούσαν και οι Γερμανοί θα κάναμε 3 στάσεις σε διαφορετικά snorkelling spots για να απολαύσω κι εγώ το βυθό. Στη διαδρομή οι Γεμρανοί -ευγενέστατοι όπως πάντα- μου εξήγησαν μπόλικα για τον κόσμο του diving, που όσο πιο πολλά μου εξηγούσαν (με απαράμιλλη υπομονή, αγαπάμε Γερμανία), τόσο πιο μεγάλη συναίσθηση αποκτούσα του πόσο άσχετος είμαι περί ενός πολύ σημαντικού τομέα του τουρισμού. Πριν πάω φοβόμουνα ότι το να πάει ένας άσχετος σε εκδρομή ανθρώπων που έχουν κάνει καταδύσεις σε πάνω από 70 χώρες ο καθένας είναι σα να έρχεται άσχετος με το μπάσκετ σε τελικούς πλέι οφ και στη μέση του ματς να σε ρωτάει τι είναι το τρίποντο και η άμυνα ζώνης. Μπα, οι άνθρωποι ήταν ακομπλεξάριστοι, ευγενέστατοι, έπεσαν μαζί μου για snorkelling (ωραίος ο βυθός, όχι Παλάου βέβαια, ούτε Ερυθρά θάλασσα, αλλά ας πούμε σαφώς ανώτερος της Κούβας) και μου είπαν να προσπαθήσω να πάω όσο πιο βαθιά γίνεται μαζί τους για να δούμε τα σαλάχια. Ο δε dive master επέμενε πως με σωστές κινήσεις κάποια από αυτά θα ανέβαιναν σε τέτοια επίπεδα (μη) βάθους που θα μπορούσα να τα αγγίξω κιόλας.

Λοιπον για να μην τα πολυλογώ, η όλη εμπειρία ήταν ΑΠΙΣΤΕΥΤΗ. Τεράστια σαλάχια -το μεγαλύτερο εκ των οποίων σύμφωνα με τους άλλους έφτανε τα 9 μέτρα- να περνάνε από πάνω, δίπλα, κάτω μου, το ένα κυριολεκτικά ξύστηκε πάνω μου, εκπληκτική αίσθηση. Δυστυχώς φωτό δεν έχω... Το συγκεκριμένο σημείο είναι cleaning station, πηγαίνουν δηλαδή εκεί σαλάχια για να "καθαριστούν" επομένως είναι σχεδόν 100% σίγουρο ότι θα τα δεις και το συναίσθημα δεν περιγράφεται.

Ο δε καπετάνιος του πλοίου μεγάλη μορφή, εννοείται πως μασούσε betelnut ασταμάτητα, το οποίο και δοκίμασα. Αν η λεπτοσπίρωση έχει γεύση, αυτή είναι.

Στιλάτα καπελάκια από τους Γερμαναράδες...

Πέρασα από το ταχυδρομείο να στείλω μια κάρτα και διαπίστωσα ότι οι εξαιρετικά φιλικές σχέσεις της Μικρονησίας με τις ΗΠΑ δεν περιρίζονται μόνο στην αποστολή στρατού σε Αφγανιστάν, Ιράκ κλπ, αλλά είναι κολλητική και αντιτρομοκρατική υστερία. Αν δω πάντως κανέναν της ISIS στη... Yap να ξέρω πού να πάρω τηλέφωνο.

Ε μετά δικαιούμουν κι ένα ανθρώπινο γεύμα.

Δύο σούπερ μάρκετ διαθέτει η πόλη και η ποικιλία μικρή, αλλά σαφώς περισσότερα πράγματα από όσα βρίσκεις στο μεγαλύτερο της Κούβας.

Την άλλη μέρα βρήκαμε ένα τυπάκο στο δρόμο και τον χαρτηλικώσαμε με τους Γερμανούς για να κάνουμε το γύρο του νησιού. Ένας εξ αυτών-Πολωνικής καταγωγής, δραπέτευσε επί ανατολικού μπλοκ- είχε φέρει και μια κάμερα-θηρίο μαζί του.

Τράπεζες πέτρινου χρήματος πάντως είδαμε μπόλικες. Μερικά από τα νομσίματα είναι απλά τεράστια.

Και άλλα απλά κείτονται δίπλα στα σπίτια των ντόπιων.

Ως θέατρο του Β'Παγκοσμίου πολέμου, η Yap διαθέτει πλήθος πεσμένων αεροπλάνων. Εκτός από τα πολεμικά, υπάρχουν και τα συντρίμια ενός της πολιτικής αεροπορίας. Όρεξη να' χεις να περπατάς στο δάσος.

Φτάσαμε μέχρι την άλλη άκρη του νησιού, όπου υπάρχει μια μικρή κοινότητα και μια μέτρια παραλία.

Ο Πολωνός είχε φτάσει στο νησί πολλές μέρες πριν και πρόλαβε τους εορτασμους για τη Yap day. Είδα το βίντεο και ζήλεψα, μιλάμε για πολύ φολκλόρ στο οποίο συμμετέχει όλο το νησί:https://www.google.com.cu/search?q=...oTCJTw_v3u58YCFYkNkgod7_MHqw&biw=1024&bih=475

E κι ένα σούσι το βράδυ δεν ήταν κακή ιδέα.

Γενικά από τη Yap έφυγα ελαφρώς απογοητευμένος. Από κουλτούρα λίγα πράγματα, η φύση πολύ μέτρια, τα stone money δε δικαιολογούσαν τη μετάβαση σε τόσο ακριβό προορισμό κι αν δεν ήταν η φάση (από σπόντα) με τα σαλάχια θα ήταν μάλλον ατυχής επιλογή η Yap. Φοβήθηκα μήπως και τα δύο επόμενα νησιά είναι απογοητεύσεις, μήπως τελικώς το μόνο που αξίζει τον κόπο είναι τα outer islands για τα οποία περνάει φέρυ μια φορά το μήνα και χρειάζεσαι και άδεια εκ των προτέρων (τρέχα γύρευε δηλαδή). Ευτυχώς διαψεύστηκα, πανηγυρικά κιόλας...

Προσγειώθηκα επιτέλους για μια φορά σε αυτό το ταξιδι σε ανθρώπινη ώρα στην Πονπέι. Ως συνήθως "χώθηκα" στο τράνσφερ ενός συμπαθούς Σουηδού καθηγητή ονόματι Μπέρτελ (ήταν ο μόνος ξένος στην πτήση από τους άλλους... έξι επιβαίνοντες) και οι κυρίες που τον υποδέχθηκαν με πήγαν στο ξενοδοχειάκι που είχε κλείσει, που μου φάνηκε ακριβό για 95$. Συμφωνήσαμε να πάω να βρω εγώ κάτι πιο κοντινό στις δυνατότητές μου και μετά να πάμε στο τουριστικό γραφείο για να δούμε πώς θα πάμε την επομένη στο Nan Madol. Όσο έψαχνα για δωμάτιο, περπάτησα την όχι τεράστια πόλη της Πονπέι, που σε κάποια σημεία της προσφέρει ωραία θέα, ενώ είναι εμφανές ότι μιλάμε για βλάστηση πολύ πιο πρασινη -και υγρή- από τη Yap.

Βρήκα κατάλυμα, μάταια ψάχναμε για ενοικίαση αυτοκινήτου, αλλά χάρη στη βόλτα αυτή πέσαμε πάνω στον Ισπανικό Τοίχο, ένα από τα λίγα απομεινάρια της ισπανικής αποικιοκρατίας στο νησί, όπως και μια μάλλον στοιχειωμένη εκκλησία.

Καταλήξαμε στο τουριστικό γραφείο, όπου μια καταπληκτική κυρία μας έδωσε συμβουλές για το πού να βρούμε αμάξι, πού να πάμε και με βομβάρδισε με ερωτήσεις για την Κούβα και την Ελλάδα. Τελικώς βρήκαμε αμάξι μέσω μιας...γνωστής της, σε καλή τιμή, αλλά η αποκάλυψη ήταν ο τρίτος... ξένος που βρισκόταν στο νησί, ένας Ολλανδός ονόματι Γιαν, κι αυτός γύρω στα 65, όπως και ο Μπέρτελ. Σε αντίθεση με το Σουηδό, ως κλασικός Ολλανδός, ο Γιαν ήταν πολύ πιο εκφραστικός και γρήγορα μάθαμε πως είναι πρώην πρωταθλητής άρσης βαρών στην Ολλανδία με συμμετοχή σε διεθνείς διοργανώσεις, πως έμεινε άνεργος στα 45 του λόγω ατυχήματος και δούλεψε σκουπιδιάρης, αλλά αυτό δεν τον πτόησε κι έχει καταφέρει να ταξιδέψει σε... 178 χώρες. Βρισκόταν στη Μικρονησία επισκεπτόμενος μια από τις τελευταίες που του είχε απομείνει, ενώ θα κατευθυνόταν σε άλλες δύο. Φυσικά συμφωνήσαμε να πάμε και οι τρεις στο Nan Madol, είχε πολύ ωραίες ιστορίες να μοιρασετί και διάθεση να μάθει για το δικό μου ταξίδι.

Τον αποχαιρετίσαμε και πήγαμε προς τα ξεοδοχεία μας. Στο δρόμο ρώτησα το Μπέρτελ σε πόσες χώρες έχει ταξιδέψει αυτός. Η απάντηση ήταν σοκαριστική: 186... και από τις 6 που του έλειπαν τις 5 θα τις επισκεπτόταν σε αυτό το ταξίδι, με την τελευταία να είναι η... Μάλτα. Την επόμενη μέρα βρεθήκαμε, ενημέρωσα το Γιαν ότι στο αυτοκίνητο που βρισκόταν δεν ήταν ο πιο ταξιδεμένος και εν τέλει αποδείχθηκε ότι και οι δύο αποτελούν μέλη μιας ιστοσελίδας με θέμα τους πιο ταξιδεμένους ανθρώπους στον κόσμο, στην οποία πρωταθλητής είναι ένας Έλληνας, ο κύριος Μπίζας. Ο πέρτελ δε φαινόταν να πολυνοιάζεται για... το ρεκόρ του, ο Γιαν από την άλλη το έχει βάλει στόχο ζωής να πάει κυριολεκτικά παντού (στη συγκεκριμένη σιτοσελίδα κάθονται και μετράνε μέχρι σε πόσες επαρχίες της Κίνας ή της Βραζιλίας έχει πάει ο καθένας...χαρά στο κουράγιο τους), ενώ οι ιστορίες και των δύο ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρουσες. Και δε μιλάω μόνο για τις ιστορίες από τα ταξίδια τους, αλλά την ιστορία της ζωής τους γενικώς. Σε χώρες σαν τη Μικρονησία λογικό είναι να συναντάς πολυταξιδεμένους και ήταν τιμή μου που τους γνώρισα και τους δύο για να μάθω πώς είναι να γίνεσαι από πρωταθλητής άστεγος και στη συνέχεια πολυταξιδεμένος ή πώς είναι από τροφική δηλητηρίαση στο Κότα Κιναμπάλου να χάνεις το 80% του εντέρου σου, να μη γνωρίζεις αν θα επιζήσεις και να παντρεύεσαι τη γιαπωνέζα νοσοκόμα που σου σώζει τη ζωή. Μη σας πλημμυρίσω με τις ιστορίες αυτών των δύο όμως, διότι και το δικό μας μυαλό πρωταρχικά, πέραν του να γνωριστούμε, ήταν στο να πάμε στο αντικείμενο του πόθου... Τον αρχαιολογικό χώρο του Nan Madol.

H διαδρομή καταπράσινη, δυστυχώς με ολίγη βροχή, αλλά από σηματοδότηση γιοκ. Τελικά βρήκαμε ένα καρόδρομο (να σημειωθεί ότι οδηγούσε ο Μπέρτελ που είχε να οδηγήσει πάνω από 10 χρόνια, αφού ούτε εγώ ούτε ο Γιαν γνωρίζουμε οδήγηση) που οδηγούσε σε...αυτό:

Δηλαδή σε μια μυστηριώδη άδεια ξύλινη καρέκλα, στο σημείο από όπου υποτίθεται ότι θα παίρναμε τη βάρκα που οδηγεί στο Nan Madol. Παραδίπλα υπήρχε ένα σπίτι, από το οποίο ακουγόταν μουσική, αλλά κανείς δεν εμφανίστηκε. Οι άλλοι δύο είπαν να κάνουμε αναστροφή και να φύγουμε, εγώ δεν ήθελα να φύγω χωρίς να διαπιστώσω αν υπάρχει κανένας φιλικός ντόπιος, οπότε πήδηξα το φράχτη, σκαρφάλωσα ένα τοίχο, μπήκα από το παράθυρο και έφυγα τρέχοντας γρηγορότερα από ποτέ όταν είδα δυο μαντρόσκυλα να με παίρνουν στο κυνήγι. Τουλάχιστον τα γαβγίσματά τους έκανανα μια κοπελίτσα που θήλαζε ένα μωρό να βγει από...το δάσος, για να μας πληροφορήσει πως ο βαρκάρης δεν ήταν εκεί και μάλλον δε θα ερχόταν, μας υπέδειξε όμως ένα "δρόμο" από τον οποίο θα φτάναμε χερσαίως...σχεδόν τουλάχιστον, στον αρχαιολογικό χώρο. Ιδού ο δρόμος:

...στο τέρμα του οποίου υπήρχε άλλο ένα μισοδιαλυμένο σπίτι, ο ιδιοκτήτης του οποίου είναι ο κύριος στις οικογενειακές εκτάσεις του οποίου βρίσκεται ο -τεράστιος- αρχαιολογικός χώρος. Μας ζήτησε τα 3$ που μας είχε πει η κυρία των τουριστικών πληροφοριών πως θα μας χρέωνε και μας πήγε από ένα φανταστικό μονοπάτι:

Απέναντί μας, μετά από 10' περπατήματος, επιτέλους το πρώτο από τα άπειρα κτίρια της πόλης του Nan Madol.

Γνωρίζαμε πως αν επιλέγαμε να πάμε από το αγρόκτημα του κυρίου, θα έπρεπε να περάσουμε από ένα σημείο με μπόλικο νερό. Με την παλίρροια να είναι χαμηλή, αποδείχθηκε πολύ πιο εύκολο από το αναμενόμενο.

Ναι, είχα ΚΑΙ ομπρέλα. Και ναι, ήμουν πανευτυχής να είμαι τόσο κοντά σε έναν από τους βασικότερους λόγους του ταξιδιού. Έως χαζοχαρούμενος.

Οι κοτρώνες στο ποτάμι δεν πτόησαν ούτε τον Γιαν, των άπειρων εγχειρήσεων.

Μετά από τέτοια εισαγωγή θα περιμένει κανείς αναγνώστης να δει το Μάτσου Πίτσου ή το Τικάλ. Ε, όχι. Δεν είναι τόσο το οπτικό θέμα, αλλά η ιστορία, το μυστήριο και η έκταση του μέρους. Για περισσότερες πληροφορίες, τα λέει καλύτερα η βιβλιοθήκη της Βίκυς:Nan Madol - Wikipedia

Φυλακή ή δωμάτιο τιμωρίας.

Σκαλισμένες πέτρες με τέτοιο τρόπο ώστε να βοηθούν στην παρασκευή αυτού του betel nut.

Δε θα επεκταθώ άλλο στα αρχαία διότι έχω συναίσθηση πως δεν προκαλούν τον ίδιο ενθουσιασμό στους περισσότερους (και μερικοί δεν τα θεωρούν καν αρχαία! παρεμπιπτόντως φίλε @Borealisβρήκα...74 μουσεία που φιλοξένησαν αρχαιολογικές εκθέσεις για τους Ίνκας...κανένα μα κανένα που να μη θεωρεί πως δεν πρόκειται για αρχαιολογία), λογικό είναι. Συνεχίσαμε τη βόλτα μας στο νησί.

Γιαν και Μπέρτελ.

Παραδοσιακά κανό.

Στο δρόμο για τον πιο διάσημο από τους καταρράκτες του νησιού, ντόπιοι ξεπετάγονται από το πουθενά.

Μια ντεκαντάνς την έχει το νησί.

Δεν ήταν κακός ο καταρράκτης.

Είχαν κι εκλογές, ιδού ο νικητής.

Δύσκολο πράγμα να βρεις εστιατόριο εκτός της Πόνπεϊ. Τελικώς λίγο έξω από το Παλικίρ βρήκαμε αυτό:

Όπως έλγε κι ο Γιαν: να βγάλουμε μια φωτό και να βάλουμε λεζάντα "μια φωτό, 450+ χώρες".

Φοράω το ίδιο ρολόι από την πέμπτη δημοτικού. Και νόμιζα ότι ήταν παλιό, μέχρι που είδα ότι ο Μπέρτελ έχει ακόμη παλιότερο μοντέλο.

Στην Πονπέι βρίσκεται και η πρωτεύουσα της Μικρονησίας, Παλικίρ.

Kαι το οποίο βασικά έχει κάποια κυβερνητικά κτίρια, κατά τα άλλα είναι χωριό, πολύ μικρότερο από την Κολόνια, που είναι η μεγαλύτερη πόλη της Πονπέι και της χώρας.

Πάντως δεν ξέρω και πολλά κοινοβούλια που να έχουν τέτοια θέα.

Στο Παλικίρ πέσαμε και πάνω σε κάτι συμπαθείς ντόπιους. Οι οποίοι μας συστήθηκαν -ευγενέστατα- ως gangstaz. Ναι...στο Παλικίρ, ό,τι να'ναι.

Εξίσου συμπαθείς και οι ψαράδες.

Τσιπς με γεύση γαρίδας και αστακού. "Κανονικά", π.χ. με μπέικον δεν διέθετε το κατάστημα. Αστακός ή τίποτε, όπως λέμε "Καραμανλής ή τανκς".

Κι άμα φάτε πατατάκια, να πλένετε και τα δόντια σας. Αν και μάλλον για το πρόβλημα με το betelnut το έχουν γράψει.

Ανεβήκαμε και στο βουνό πριν νυχτώσει, καλούτσικη θέα της πρωτεύουσας.

Είπαμε, αυτό με τις ανεξίτηλες κόκκινες ροχάλες είναι μεγάλο θέμα.

Παραδώσαμε και το αμάξι. Η ρεντεκαρού ήταν γύρω στο 1.40, με φούστα μπατίκ, σαγιονάρα μιτσούκο και μασούσε betelnut. Μικρονησία σε αγαπώ.

Θεούληδες.

Και μεις αγαπάμε το νησί μας, αλλά δεν το κάναμε κούρεμα.

Οι ντόπιοι όλοι εξαιρετικοί.

Ήρθε η ώρα και για το τρίτο και τελευταίο νησί, ονόματι Κοσράε.

Του οποίου η γλώσσα είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα.

Ως συνήθως δεν είχα κράτηση, οπότε "κόλλησα" σε έναν Αμερικανό καθηγητή γλωσσολογίας που ζει στην Ιαπωνία και είχε κράτηση σε ένα εξνοδοχείο και πήρα το δωρεάν τράνσφερ. Δεν έχει και πολλές επιλογές καταλυμάτων στο Κοσράε, η συμπαθέστατη Ιταλίδα ιδιοκτήτρια μου έκανε και καλή τιμή, έβρεχε και καταρρακτωδώς, ε το πήρα. Δεν το μετάνιωσα, παράδεισος πραγματικός.

Έξοδος προς το εστιατόριο.

Μόλις καταλάγιασε η βροχή, πήγα μια βολτίτσα μέχρι την πρωτεύουσα Τοφόλ. Καταπράσινο το νησί, όμορφες εικόνες, συζητήσεις με τους εξαιρετικούς ντόπιους που σε παίρνουν ωτοστόπ με τη μία. Ο Γιαν είχε δίκιο που επέμενε να έχω μαζί μου ένα ρόπαλο, όλοι οι ντόπιοι το ίδιο κάνουν, λόγω των αγελών από άγρια σκυλιά τα οποία είναι εξαιρετικά επικίνδυνα.

Παιδάκια τραγουδάνε στην παραλία.

Και το βράδυ, ενώ δειπνούσα κοτοπουλάκι με σάλτσα μάνγκο και καρύδας, γνώρισα τους άλλως "θαμώνες" του ξενοδοχείου. Μια Αμερικανίδα βιολόγο από την Καλιφόρνια που βρισκόταν εκεί για να επιθεωρήσει τα πρωτογενή δάση, έναν υδροβιολόγο με βάση τη Γκουάμ που είχε έρθει για να προχωρήσει στη μελέτη του για τροπικούς βατράχους κι έμαθα ότι και ο Αμερικανός γλωσσολόγος βασικά έκανε στοπόβερ ανάμεσα στη Χαβάη, όπου διατηρεί εξοχικό, και την Ιαπωνία όπου εργάζεται τα τελευταία 30 χρόνια. Γενικά σε αυτές τις κουφές χώρες ή συναντάς κανέναν...γιαν και Μπέρτελ που συμπληρώνει τις χώρες που του λείπουν ή κανέναν επαγγελματία με περίεργη δουλειά. Εξαιρετικά ενδιαφέροντες άνθρωποι όλοι τους, παραξενεύτηκαν λίγο με το ...round the world tour μου και μάλλον σοκαρίστηκαν και με το χαμηλό μπάτζετ με το οποίο τα κατάφερνα. Εμένα δε μου φάνηκε και τόσο χαμηλό, αλλά τέλος πάντων.

Για το άλλο πρωί ο γλωσσολόγος είχε κανονίσει να πάει βόλτα με τον τελευταίο παραδοσιακό storyteller του νησιού να δει τις μανγκρόβιες σε κανό. Ε, πήγα κι εγώ. Τώρα, μαγκρόβιες έχω φάει με το κουτάλι στην Κούβα και δεν μπορώ να πω ότι ενθουσιάστηκα ή είδα κάτι καινούριο, παρότι οι εικόνες ήταν αρκετά όμορφες.

Στο καπάκι είχε κανονίσει να πάει στα αρχαία. Yπάρχουν δύο βασικά σημεία αρχαιολογικού ενδιαφέροντος στο νησί: η αρχαία πόλη της Lelu και τα πιο δύσβατα -και λιγότερο εντυπωσιακά- στο Utwe. Εμείς πήγαμε καταρχήν στα δεύτερα, γνωρίζοντας ότι και μόνο για το τρεκ άξιζε τον κόπο. Ο άνθρωπος που μας περίμενε ήταν ο γιος του τελευταίου story teller. Οπότε εύλογα αναρωτήθηκα "και γιατί δεν συνέχισε το storytelling?". Τον ρώτησα αν αντιπαθεί τόσο τις ιστορίες κι έσκασε στα γέλια.

Πυκνή η βλάστηση, καρα-άξιζε το τρεκ, παρά την αφόρητη ιδρωτίλα λόγω υγρασίας.

Διασχίσαμε έξι φορές το ίδιο ποτάμι, πολλά τα βατραχάκια.

Μετά από μιάμιση ώρα φτάσαμε στην εγκαταλελιμένη πόλη, που μάλλον θρησκευτικό χαρακτήρα είχε. Τα τείχη της καλύπτονται από πυκνή βλάστηση πια. Ήταν τόπος λατρείας μέχρι που ανέλαβαν αυτοί οι ειρηνικοί ιεραπόστολοι που έφτασαν στον Ειρηνικό...

Στο γυρισμό μας έπιασε και βροχή, αλλά κόψαμε αυτοσχέδιες ομπρέλες.

Μετά από μια γεμάτη μέρα, περάσαμε το βράδυ με ιστορίες στην πανέμορφη προβλήτα του ξενοδοχείου. Κανονίσαμε μαζί με τη βιολόγο και το γλωσσολόγο να πάμε -μιας που ήταν Κυριακή- στο πιο απομονωμένο κομμάτι του νησιού, ώστε να παρακολουθήσουμε τους ντόπιους να ψέλνουν.

Η πρόσβαση έγινε με βάρκα με μηχανή από ένα λιμανάκι με καθαρότατα νερά.

Η μικροσκοπική κοινότητα είχε από παραδοσιακές καλύβες μέχρι ψιλομοντέρνα σπιτάκια, πάντα μέσα στη φύση.

Σιγά τα λάχανα, μάπα το καρπούζι. Ή κάτι τέτοιο θέλει να πει ο ποιητής.

Στη Μικρονησία παίρνουν στα πολύ σοβαρά το Χριστιανισμό. Τις Κυραικές δε δουλεύει κανείς και οι εκκλησίες είναι γεμάτες. Μετά από ένα σύντομο διάγγελμα (στα Kosrae ήταν, τα οποία ηχητικώς τουλάχιστον είναι πολύ ενδιαφέροντα), άρχισαν να ψέλνουν. Ειδικά οι γυναίκες, με απίστευτα υψηλούς τόνους, ήταν καταπληκτικές, άξιζε τον κόπο η εμπειρία. Φανταστικές φωνές.

Οι παραλιούλες δεν ήταν άσχημες και ο γλωσσολόγος λύσσαξε να βουτήξει, αλλά οι ντόπιοι που ρωτήσαμε μας είπαν πως είναι αμαρτία να κολυμπάει κανείς Κυριακή, οπότε έμεινε με την όρεξη.

Κάναμε βολτίτσα στο χωριό όπου γνωρίσαμε έναν Αμερικανό που έκανε τη θητεία του εκεί στα Peace Corps, είχε μάθει και την τοπική γλώσσα, ενδιαφέρον παλικάρι. Φάγαμε και τοπικό φαγητό, εξαιρετικά περίεργες γεύσεις, ανήλικη η μαγείρισσα.

... ο πατερας πάλι έπαιζε ψιλοχαλαρά με την κόρη του σε μια αιώρα. Ψαράς είναι, αλλά τις Κυριακές δε δουλεύει. "Θα θυμώσει ο Θεός και δεν κάνει. Τόσα κάνει για μας Αυτός".

Η αρχαία πόλη της Lelu είναι σαφώς εντυπωσιακότερη από τη Menka που επισκέφθηκα την προηγούμενη. Τεράστια τείχη, τάφρος, ταφικά μνημεία και σε μια κατάσταση που νιώθεις Ιντιάνα Τζόουν όταν πηδάς από κτίσμα σε κτίσμα ή βάζεις ξύλα για να περάσεις πάνω από το ποτάμι. Ψυχή δεν υπήρχε μέσα φυσικά, ούτε καν κάποιος φύλακας ή εισπράκτορας.

Ακόμη και οι επεξηγηματικές ταμπέλες δεν ήταν ευανάγνωστες.

Η βόλτα στην πρωτεύουσα όμορφη, αν και μου την έπεσαν αρκετές φορές σκυλιά. Συνήθως έκανα ό,τι μου συνιστούσαν οι ντόπιοι, δηλαδή να κάνω ότι σηκώνω μια πέτρα και έφευγαν. ΣΕ κάποια φάση όμως ήρθε μια αγέλη που δεν καταλάβαινε τίποτε και αποσύρθηκε μόνο όταν έριξα μία γερή στο κεφάλι του alpha male με το ρόπαλο που κουβαλούσα για καλό και κακό.

Τι να πει κανείς για τους ντόπιους, πάντα ευγενείς , χαμογελαστοί, με πήρε ένας κύριος στη σακαράκα του και σταμάτησε σε μια αγορά για να αγοράσει φρούτα και να μου τα προσφέρει όλα. ΦΑΝΤΑΣΤΙΚΟΙ άνθρωποι. Σαν την Αίγυπτο ένα πράγμα...NOT.

Ωραίο πράγμα να ξυπνάς για πρωινό και να πηγαίνεις για την ομελέτα σου μέσα από τη φύση, με τους ντόπιους να σε καλημερίζουν χαμογελαστά και μ' ένα praise the lord.

Τελευταία μέρα στο νησί... ή έτσι νόμιζα τουλάχιστον. Πήγα στο μουσείο, ένα δωμάτιο όλο κι όλο, αλλά η ουσία της παρουσίασης ήταν ενδιαφέρουσα. Όπως και τα σκίτσα των πρώτων Ευρωπαίων επισκεπτών.

Από κατακτητές άλλο τίποτε το νησία. Πέραν αυτών, οι ντόπιοι έχουν και ρώσικο, πολυνησιακό και κινέζικο αίμα.

Τελικά ειδοποιηθήκαμε από τη United ότι λόγω του τυφώνα στο Βανουάτου η πτήση μας ακυρώθηκε. Άρα μας έμενε άλλη μια μέρα στο Κοσράε. Αποφάσισα να ακολουθήσω το γλωσσολόγο για μπάνιο σε μια παραλία όπου έπεφτες από μια πλατφόρμα και μετά πήγαμε για καγιάκ με ένα ντόπιο που ψάρευε με ένα περίεργο κοντάρι. Έπιασα κουβέντα με έναν ντόπιο που πολέμησε στο Ιράκ κι επέστρεψε με σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα "αλλά τουλάχιστον έτσι τα παιδιά μου θα πάνε πανεπιστήμιο στην Αμερική". Βαρύ το τίμημα, είχε σοβαρά θέματα με τον ύπνο, χρόνιες ημικρανίες και μόνιμη κατάθλιψη. Ο αριθμός των Μικρονήσιων που πηγαίνουν στον αμερικάνικο στρατό είναι εντυπωσιακά υψηλός.

Η έξτρα διαμονή και το γεύμα μου πληρώθηκαν από την ταξιδιωτική μου ασφάλεια, ενώ το τράνσφερ μας το έκανε δώρο η Ιταλίδα, που έδωσε σε μένα και τη βιολόγο κι από ένα αποχαιρετιστήριο λουλουδιασμένο στεφάνι. Το οποίο μύριζε απίστευτα.

Το check in στο αεροδρόμιο γίνεται υπαιθρίως, ανάμεσα σε παιδάκια που κοιτούν απορημένα τους δύο μοναδικούς επιβάτες.

Η μαραθώνια πτήση περιλαμβάνει και στάση στα Marshall Islands απ' ό,τι καταλάβατε.

Αριθμός επιβατών:2
Αριθμός υπαλλήλων στο αεροδρόμιο για να τσεκάρουν αποσκευές: 4
Αριθμός μηχανημάτων για έλεγχο χειραποσκευών: 0

ΤΟΠ-5 Μικρονησίας:
1. Το Nan Madol .
2. Τα σαλάχια στη Yap.
3. H γνωριμία με Γιαν και Μπέρτελ
4. Tα αρχαία στο Lelu.
5. To trek στο Utwe.

Εξαιρετικό μέρος: καταπράσινη φύση, ενδιαφέροντα αρχαία, εξαιρετικοί ντόπιοι. Αξίζει να πάει κανείς στη μέση του πουθενά για το δει; Εξαρτάται νομίζω από το τι προτεραιότητες έχει και πόσο θα του κοστίσει.Με δεδομένο το πόσο κοστίζει η μετάβαση σε χρόνο και χρήμα, μάλλον υπάρχουν πολλές καλύτερες εναλλακτικές. Για μένα που...περνούσα από την περιοχή και είχα μίλια, καρα-άξιζε. Πέρασα εξαιρετικά.

Επόμενη στάση, Χαβάη.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 10: ΧΑΒΑΗ


Γιατί: Γιατί εκεί που είχα φτάσει (τέρμα Θεού, Μικρονησία) για να πάω στον επόμενο διακαή στόχο (Βιρμανία) ή θα έπρεπε να ξαναπάρω φαλάγγι όλα τα νησιά (και να ξοδέψω τα μαλλιά ή τα μίλια της κεφαλής μου) ή να πάω στη Χαβάη κι από κει Αυστραλία (με πάμφθηνη πτήση μιας lowcost), για να δω και ολίγον από Αυστραλία που δεν είχα ποτέ. Οπότε το λογικό, φτηνό και πρακτικό ήταν να περάσω από τη Χαβάη κι αυτό έκανα. Ε, είπα να κάτσω 3 μέρες να δω και τίποτε.

Πού: Γνώριζα καλά πως η Χαβάη αποτελείται από διάφορα νησιά, αλλά εγώ είχα χρόνο μόνο για ένα, οπότε έμεινα σε αυτό που προσγειώθηκα, στο Οάχου, έχοντας ως βάση το Waikiki. Τουλάχιστον μπορώ να πω ότι το γύρισα λίγο.

Πώς κινήθηκα: Βασικά με τη δημόσια συγκοινωνία που βολεύει και είναι οικονομικότατη, αλλά πήρα και μια οργανωμένη εκδρομή για το γύρο του νησιού.

Τι μου άρεσε: Τα εξαιρετικά μουσεία, το ότι έβρισκα υγιεινή τροφή παντού, το PearlHarbor, η δημόσια συγκοινωνία, η ευγένεια των πάντων, ορισμένα τοπία.

Τι δεν μου άρεσε: Πανάκριβη η διαμονή. Ο υπερβολικός στα δικά μου μάτι εκμοντερνισμός, ο εκφυλισμός, αν όχι εξαφάνιση, της τοπικής κουλτούρας, το ότι έχει τουρίστες παντού, που δεν προλάβαινα να πάω στα άλλα νησιά.

Απρόοπτα: Βλακωδώς δεν είχα ιδέα ότι περνώντας τη…γραμμή κερδίζεις μια ολόκληρη ημέρα. Ευτυχώς χάρη στον τυφώνα του Βανουάτου η κερδισμένη μέρα ισοφαρίστηκε με τη χαμένη και δε χρειάστηκε να κοστολογήσω άλλη.

Τι έκανα σωστά: Τελικά-δεδομένης της βροχής- μάλλον καλά έκανα και πήρα την οργανωμένη εκδρομή. Η χρήση του Waikiki ως βάσης μάλλον σωστή ήταν, σε σχέση με την άλλη επιλογή (Χονολουλού). Άψογη η πτήση για Αυστραλία με…200 ευρώ για τόσες ώρες.

Τι έκανα λάθος: Μπορούσα να είχα δει περισσότερα πράγματα, να είχα κάνει trekking, ίσως θα μπορούσα να έχω φύγει κατευθείαν για κάποιο άλλο νησί, αν και είδα πολύ ενδιαφέροντα πράγματα από ιστορικής άποψης, δε χόρτασα φύση. Αρκετές ψιλοαποτυχημένες επιλογές φαγητού, δεν είμαι σίγουρος αν διάλεξα λάθος ή αν είναι φορ δε μπαζ το φαγητό γενικώς για σχετικά χαμηλά βαλάντια.

Θα ξαναπάω: Ναι αμέ, κι ακόμη κι αν πρέπει να περάσω από το Oahu θα μείνω, έχω πολλά πράγματα να δω. Βασικά το νησί θέλει αμάξι, πρέπει κάποια στιγμή να μάθω οδήγηση, τέρμα. Πρόσφατα μου προέκυψαν και επαγγελματικές προτάσεις για το Kauai, το σκέφτομαι, έστω και για το μέλλον. Δε θεωρώ ότι είδα και πολλά από Χαβάη, οπότε ναι, θα πρέπει να ξαναπάω. Προτεραιότητα δεν είναι πάντως, ούτε εντός των πλαισίων του Ειρηνικού.

Αξιολόγηση: Δεν είναι “επίσημη” διότι δεν πρόκειται ούτε για χώρα ούτε καν μπορώ να πω ότι πήγα στη Χαβάη μόνο και μόνο με το Οάχου. Αλλά τέλος πάντων, για να πάρει κανείς μια ιδέα…

· Φύση: Ωραίο το νησί δε λέω, καλούτσικες οι παραλίες, πολύ πράσινο, αλλά δεν μουρλάθηκα κιόλας. Ξέρω γω… ας πούμε 8.

· Αρχαιολογία: Κάτι σκόρπιοι ναοί που τους πήρε η λάβα, τους διέλυσε ο χρόνος, σχεδόν τίποτε. 1

· Αρχιτεκτονική: Ένας πανέμορφος…γιαπωνέζικος ναός, κάποια ωραία εξοχικά, κατά τ’ άλλ τίποτες. 3.

· Άνθρωποι: Α, όλα κι όλα, ΕΥΓΕΝΕΣΤΑΤΟΙ όλοι. 9. Θα παίρνανε και 10 αν είχε περισσότερο πολυνησιακό στοιχείο.

· Κόστος: Η διαμονή πανάκριβη, οι είσοδοι σχετικά λογικές, οι εκδρομές ακριβές, το φαγητό για όλα τα βαλάντια, η δημόσια συγκοινωνία πάμφθηνη. Ας πούμε 3, έχουμε δει και χειρότερα.

· Ασφάλεια:Μια χαρά είναι, 8.

· Μοναδικότητα: Ε, έχει την ιστορία του το νησί, αλλά ένα ακόμη νησί του ειρηνικού είναι, με μπόλικη αμερικάνικη επιρροή. 5 και είμαι επιεικής.

· Αυθεντικότητα: Δύο. Και πολλά λέω.

· Φαγητό: Περίμενα περισσότερα.Μου άρεσε πάντως που είχα υγιεινές επιλογές, άπειρες. 7

· Ποικιλία: Για ένα νησί, έχει πράγματα να κάνεις θα του έβαζα ας πούμε ενα 7.

ΣΥΝΟΛΟΝ: Εάν το Οάχου ήταν χώρα θα είχε σύνολο 53, θα ήταν γύρω στη θέση 70. Οι ΗΠΑ βέβαια, ως χώρα με τεράστια ποικιλία και δυνατότητες είναι στην 27η θέση με 68. Η Αυστραλία πάντως είναι στα ίδια με τη Χαβάη, για να σας κάνω spoiler.

ΤΟΠ-5

1. ToBishopMuseum. Για να χαζεύεις και να μαθαίνεις με τις ώρες.

2. Το παλάτι και όλη η –θλιβερή- ιστορία για το πώς οι κάτοικοι της Χαβάης έχασαν την ανεξαρησία τους από ένα κράτος φαταούλα, αδηφάγο, αυτοκρατορικό.

3. Οι πολύ ευγενείς ντόπιοι.

4. Ωραία, καταπράσινα τοπία, ανοίγει το μάτι σου.

5. Το Περλ Χάρμπορ.

Ακολουθούν φωτό, σύντομες αυτή τη φορά, δεν είναι ότι τρελάθηκα κιόλας με το Οάχου.

Στάση στα νησιά Μάρσαλ. Δεν άκουσα και τα καλύτερα...

Ημέρα Αγίου Πατρικίου στη Χαβάη. Δηλαδή αντί για Πολυνησία και χορούς χούλα, ιρλανδόφατσες και μπυροκατάσταση. Αίσχος.

Τι άλλο θα δούμε...στη Χαβάη;

Καλές παραλίες έχει το Οάχου, αλλά δεν πέθανα κιόλας.

Στην Τσάινατάουν λιγότεροι ιρλανδομεθύστακες, αλλά το φαγητό γενικώς κάτω των προσδοκιών. Αυτό που μου άρεσε πάντως ήταν που ακόμη και στο τελευταίο σούπερ μάρκετ έβρισκα υγιεινό φαγητό, π.χ. σαλάτες με κίνοα και γαρίδες. Για τον @James να τονίσω ότι έχασα 10 κιλά στο ταξίδι. Όχι παίζουμε!

Σοβαρό αξιοθέατο: το παλάτι των βασιλιάδων της Χαβάης, το οποίο λειτουργεί ως μουσείο ιστορίας. Θλιβερή ιστορία το νησί με τους Αμερικανούς να υφαρπάζουν ξεδιάντροπα την εξουσία από ηγέτες κράτους που οι ίδιοι αναγνώρισαν.

Οι Πολυνήσιοι ντυμένοι ευρωπαίοι λόρδοι είναι κάπως.

Εξαιρετικοί πίνακες ως αποτύπωση της χαβανέζικης κουλτούρας.

Το σερφ, αναπόσπαστο κομμάτι της ζωής στο Οάχου.

Εκπαιδευτική η επίσκεψη στο Περλ Χάρμπορ, εδώ φωτό από βυθισμένο υποβρύχιο.

Έπεσα και πάνω σε κάτι τσιρλίντερς, χάλια οι κοπέλες.

Απίστευτη ανοργανωσιά και ερασιτεχνισμός από τους Αμερικανούς στη γιαπωνέζικη επίθεση. Αλλά έμαθαν και με το παραπάνω.

Ενδιαφέροντα πράγματα βρίσκει κανείς στα αμερικάνικα φαρμακεία.

Διαβάζοντας κανείς τη θλιβερότατη ιστορία των τελευταίων βασιλισσών της Χαβάης με τα εξωτικά ονόματα, είναι εύκολο να φανταστεί πολυνησιακές καλλονές. Ε, όχι ακριβώς, αν και τα ξεσκονόπανα δίνουν έναν άλφα βασιλικό αέρα.

Στο πραγματικά καταπληκτικό μουσείο Bishop, η διαδραστικότητα δίνει και παίρνει. Εδώ π.χ. μπορεί κανείς να πειραματιστεί με τα σχέδια υφασμάτων στην Ωκεανία.

Εξαιρετικό φωτογραφικό υλικό από όλη την Ωκεανία. Αν ο στόχος του μουσείου είναι να σε κάνει να θες να επισκεφθείς την περιοχή, επιτεύχθηκε εντελώς.

Αυτή εδώ η εφαρμογή για παράδειγμα, με απασχόλησε για πάνω από μίσή ώρα ως linguistic freak: παίρνεις μια βασική έννοια (σπίτι, σκύλος, πίνω, ψάρι) και βλέπεις με ποια λέξη εκφράζεται στις διάφορες περιοχές της αχανούς Ωκεανίας. Η γλωσσολογική αλληλουχία δίνει μια πολύ αποκαλυπτική εικόνα του πώς κινήθηκαν οι ανθτώπινοι πληθυσμοί.

Μην ξανακούσω λέξη για τη Ζωή Κωνσταντοπούλου.

Καλά, δεν ήταν και όλα ρόδιναστην Ωκεανία.

Πολλοί από τους Ιάπωνες μετανάστες παντρεύονταν με συνοικέσιο δια αλληλογραφίας, επιλέγοντας νύφες από φωτογραφίες που σε πολλές περιπτώσεις δεν ήταν τελείως αντιπροσωπευτικές.

Και σαν να μην έφτανε αυτό, είχαν να αντιμετωπίσουν και έναν εργασιακό ρατσιστικό μεσαίωνα.

Στη Χονολουλού μην ξεχάσετε να επισκεφθείτε αυτό το ναό, να δείτε το τηλεοπτικό τους κανάλι και να τους κάνετε και like, είναι καταπληκτικοί όλοι τους. Για περίπτωση ανάγκης μπορείτε να πάρετε και στο 24/7/365 προσευχοτηλέφωνο (με το αζημίωτο).

Δεν εντυπωσιάστηκα με το φαγητό, οπότε είπα να πάω πιο επιλεγμένα, έψαξα και βρήκα ένα βιετναμέζικο με πολύ καλές συστάσεις, αλλά παρότι πήγα εντός ωραρίου, έφαγα χιλόπιτα. Mahalo=μπάχαλο. Πάντως από τα πολύ θετικά ήταν ότι ακόμη και στα σούπερ μάρκετ είχε υγιεινά φαγητά, οπως σαλάτες από κίνοα με γαρίδες.

Αμφιταλαντεύτηκα ανάμεσα σε οργανωμένη εκδρομή και την ενοικίαση μοτοσικλέτας. Με δεδομένη τη βροχή σε κάποια στιγμή της ημέρας, πήρα την εκδρομή. Ο ξεναγός ήταν ντόπιος και οδηγούσε ενόσω ξεναγούσε το τεράστιο λεωφορείο του, το οποίο βρήκα ενοχλητικό, ήταν αδύνατον να είναι 100% συγκεντρωμένος σε αυτά που έλεγε. Τουλάχιστον ήταν ντόπιος και κάποιας ηλικίας, οπότε είχε μνήμες από παλαιότερες εποχές και φυσικά εξαιρετικά ευγενής, american style. Κάποια τοπία ήταν πολύ χαριτωμένα.

Πολύ όμορφος γιαπωνέζικος ναός σε εκπληκτικό τοπίο.

Α ναι υπάρχει και ο μεγαλύτερος λαβύρινθος στον κόσμο στο νησί. Δεν τρελάθηκα κιόλας.

Ωραίο όνομα αλυσίδας καταστημάτων. Αν κρίνω από τα προϊόντα προς πώληση, είναι και ειλικρινής.

Ειδικά λεωφορεία και τουρ για γιαπωνέζους τουρίστες.

Κάθε βράδυ έχει και χορούς χούλα δωρεάν πάνω στην παραλία. Χαριτωμένη η χορεύτρια, αλλά πολύ στημένο το όλο σκηνικό σε μια απελπισμένη προσπάθεια έμπνευσης κλίματος Ωκεανίας.

Ε, από ηλιοβασίλεματα και σερφ καλά πάνε πάντως.

Επόμενη στάση: Αυστραλία.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 11: ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ

Γιατί: Για να είμαι ειλικρινής, ποτέ δεν είχα καμία τεράστια καούρα να πάω στην Αυστραλία. Ας πούμε, η γειτονική Νέα Ζηλανδία ανέκαθεν μου φαινόταν πολύ πιο ελκυστικός προορισμός. Από την ώρα όμως που έπρεπε να κάνω “μεταβολή” για να επιστρέψω στην Ασία και τη Βιρμανία, η Αυστραλία ήταν μια φτηνή επιλογή (από Χαβάη για Αυστραλία το oneway ήταν πάνφθηνο δεδομένης της απόστασης) με το έξτρα κίνητρο ότι δεν είχα πάει ποτέ.

Πού: Με μόλις δύο εβδομάδες στα χέρια μου και χωρίς τη δυνατότητα οδήγησης αυτοκινήτου, ήθελα να δω μια μεγάλη πόλη (επιλέχθηκε η Μελβούρνη ατί του Σίδνεϋ και λόγω Δευκαλίωνα), μια μικρότερη (Darwin διότι ήταν κοντά σε εθνικά πάρκα και βόλευε για τη φτηνή πτήση για Βιρμανία), οπωσδήποτε το RedCenter (ως σημείο ενδιαφέροντος για τους Αβορίγινες και με ιδιαίτερη φύση) και τα εθνικά πάρκα του Βορρά (ως “άγρια φύση”).

Πώς κινήθηκα: Στη Μελβούρνη έφτασα αεροπορικώς, πήρα εσωτερική πτήση για το RedCenter, από κει λεωφορείο για Darwin, το οποίο και χρησιμοποίησα ως βάση για την επίσκεψη με οργανωμένη εκδρομή στα βόρεια εθνικά πάρκα. Στη Μελβούρνη έμεινα σε hostel λόγω κόστους, στο RedCenter μέναμε σε σκηνές ή sleepingbag, ομοίως και στα εθνικά πάρκα, ενώ στο Darwin έμεινα σε ένα ξενοδοχειάκι.

Τι μου άρεσε: Το πόσο πολιτισμένο κράτος είναι η Αυστραλία, η οργάνωσή τους, ο σεβασμός στη φύση, στο διαφορετικό, η ευγένειά τους και ταυτόχρονα το πόσο straightforward είναι όλα, η ποικιλία στο φαγητό και η πολυπολιτισμικότητα.

Τι δεν μου άρεσε: Το απίστευτο κόστος (σοκ και δέος), η τραγική κατάσταση των σύγχρονων Αβορίγινων, με απογοήτευσε η φύση, μηδέν ατμόσφαιρα για μένα το Uluru, ακόμη μεγαλύτερη απογοήτευση το Kakadu και τα λοιπά, δεν μου άρεσαν ιδιαίτερα οι ξένοι τουρίστες της Αυστραλίας, ενω και οι δύο ξεναγοί στις δυο οργανωμένες εκδρομές θα μπορούσαν να είναι αισθητά καλύτεροι. Το κλίμα του Darwin επιεικώς απαράδεκτο.

Απρόοπτα: Δεν μπορώ να πω πως συνέβη κάτι το αξιοσημείωτο.

Τι έκανα σωστά: Έψαξα να δω αν οι επιλογές μου για τους προορισμούς ήταν λάθος, αν υπήρχε κάτι άλλο που θα μπορούσε να με εντυπωσιάσει περισσότερο στη χώρα και νομίζω πως όχι. Συγκριτικά με το πόσο ακριβή είναι η χώρα, οι ολιγοήμερες οργανωμένες εκδρομές που πήρα ήταν καλές.

Τι έκανα λάθος: Δεν ξέρω αν έκανα λάθος, τα μέρη που είδα ήταν αυτά που ήθελα, απλά νομίζω πως η χώρα δεν έχει και τόσα πολλά να παρουσιάσει. Νομίζω είναι μια εξαιρετική χώρα για να ζει κανείς, αλλά μάλλον μέτρια για να επισκεφθεί κανείς.

Θα ξαναπάω; Ε ναι, είναι πάρα πολλά αυτά που δεν έχω δει, νομίζω όποτε πάω στη Νέα Ζηλανδία θα περάσω ξανά από την Αυστραλία, να δω το Σίδνεϋ, άκουσα ωραία πράγματα για το kangarooisland, μια περιέργεια για την Τασμανία (όχι Τανζανία, πήγαμε!) την έχω... Αλλά ενθουσιασμένος με αυτά που είδα, δεν είμαι.

Αξιολόγηση:



· Φύση: 5 Την πιάνει τη βάση, αλλά περίμενα κάτι πολύ παραπάνω. Τοπία μη μοναδικά και ακόμη και στην “κατηγορία τους” δεν ξεχωρίζουν σε σχέση με αυτά άλλων χωρών, τεράστιο κομμάτι αχανούς ερήμου πάει “χαμένο”, γενικώς δεν τρελάθηκα.

· Αρχαιολογία: 2 Εντάξει, δεν περίμενα να δω ούτε το Μεξικό ούτε την Ελλάδα, αλλά όχι κι έτσι. 50.000 χρόνια πολιτισμού αποτυπώνονται απλά σε μερικές σπηλαιογραφίες της κακιάς ώρας. Πολύ κάτω από τη βάση.

· Αρχιτεκτονική: 3 Κάποια κτίρια είναι όμορφα, αλλά μια τόσο νέα χώρα δύσκολα θα είχε εξαιρετική αρχιτεκτονική κληρονομιά.

· Άνθρωποι: 9 Πάρα πολύ ωραίοι, ακομπλεξάριστοι, ευγενέστατοι αλλά και χωρίς πολλά φρου-φρου οι Αυστραλοί. Ειλικρινά εντυπωσίαστηκα.

· Κόστος: 1 Ε, πανάκριβα. Ρε λεβέντες, 30 ευρώ για να κοιμηθώ σε κοιτώνα hostel; Το φαγητό πολύ πιο λογικό, αλλά τα υπεραστικά λεωφορεία τραζίκ και γενικώς μιλάμε για χώρα-φαρμακείο (οι τιμές του μεφιαλωμένου νερού επιεικώς απαράδεκτες).

· Ασφάλεια: 9 Πολύ ασφαλής η χώρα, σε όλα τα επίδεδα.

· Μοναδικότητα: 6 Λίγο οι Αβορίγινες, λίγο κάποια ιδιαίτερη φύση ή το “φυλακισμένο” παρελθόν της χώρας, μια σχετική διαφορετικότητα την έχει.

· Αυθεντικότητα:5 Δεν είναι ότι είναι υπερτουριστικοποιημένη η χώρα, αλλά της λείπει “ψυχή”, παράδοση, κληρονομιά.

· Φαγητό: 7 Ωραία πράγματα τρώει κανείς και οι επιλογές κουζίνας είναι άπειρες. Επιπλέον είναι πανεύκολο να βρει κανείς υγιεινές τροφές σε μια χώρα όπου η υγεία αποτελεί βασική προτεραιοτητα, είναι μουρλοί οι Αυστραλοί με τον υγιεινό τρόπο ζωής.

· Ποικιλία: 5 Πράγματα έχει να κάνει δεις, αλλά λίγη η αρχαιολογία, απογοητευτική η φύση και κάποια από αυτά που προσφέρει (ποτό, πάρτυ, παραλίες σερφ) δεν με πολυενδιαφέρουν.

ΣΥΝΟΛΟΝ: Έλαβον 52, δηλαδή πάτωσε, ισοβαθμώντας στην 72η θέση. Δεν μειώνει σε κάτι τα θετικά που είδα και δε θα με πείραζε καθόλου να την επισκεφθώ ξανά , αλλά δε βρήκα και κάτι που να με έκανε να πω γουάου.

Άφιξη στη Μελβούρνη απογευματάκι, ευχάριστη έκπληξη η έλλειψη κίνησης και τα αρκετά ευρωπαϊκά κτίρια.

Ένα θέμα με το λογοπαίγνιο το έχουν οι Αυστραλοί.

Και κάποια στοιχεία κιτς, αν και η πόλη μόνο από τον τουρισμό δε ζει.

Με το απερίγραπτο κόστος των καταλυμάτων και το ευρώ να έχει πιάσει ναδίρ, θυμήθηκα τα νιάτα μου κι έμεινα σε κοιτώνα hostel. Τα εξυπνακίστικα σλόγκαν δεν έλειπαν, αλλά οι υπηρεσίες πραγματικά εξαιρετικές.

Αυτό με τα λογοπαίγνια πάλι...

Το επόμενο πρωί, με άψογο καιρό, ξεχύθηκα σαν εμετός να δω την πόλη. Ήθελα να κλείσω και κάποια 3-4ήμερη εκδρομή για το Red Rock (βασικά για το βράχο Uluru και τα γύρω-γυρω), πράγμα το οποίο έγινε εύκολα και γρήγορα: στην κεντρική πλατεία, μέσα στα (κρατικά) γραφεία τουριστικών πληροφοριών όπου πρώτα παίρνεις όσες πληροφορίες θες από άρτια καταρτισμένους εγραζόμενους, στο υπόγειο υπάρχουν 4-5 (ιδιωτικά) πρακτορεία που συστεγάζονται, οπότε μπορείς να συγκρίνεις υπηρεσίες και τιμές. Ιδιωτικό και δημόσιο μαζί σε αγαστή συνεργασία για το καλό του τουρίστα... να δω πότε θα το δω και αλλού αυτό... Απέναντι, εκκλησία που με αφίσα καλωσορίζει τους πρόσφυγες.

Μάλλον πέρασε κι ο Σαμαράς κι από τη Μελβούρνη και τους έφερε δωρεάν wifi, το χει ψάξει...

Σε κάποια στενάκια τα γκραφίτι είναι εντυπωσιακά.

Πολύ πράσινο, μπόλικη άπλα.

Και πίσω από τη βρυσούλα για να πιεις νερό, έχει βρυσάρα για να γεμίσεις το μπουκάλι σου, σε μια χώρα που το νερό είναι πανάκριβο μάλιστα. Μπράβο τους.

Το πρώτο μουσείο στο οποίο πήγα, είναι το Μουσείο Μετανάστευσης. Με εντυπωσίασε, οπότε θα σταθώ λίγο σε αυτό. Αρχικά μου άρεσαν οι επικριτικές γελοιογραφίες.

Μετά η αναδρομή στις απαράδεκτες μεταναστευτικές πολιτικές του παρελθόντος.

Είχε και οθονίτσες όπου μπορούσεςε να πληκτρολογήσεις τη χώρα που σε ενδιέφερε, οπότε και έβλεπες μια παρουσίαση του ιστορικού της μεταναστευσης από τη συγκεκριμένη χώρα, με στατιστικές, φωτογραφικό υλικό, εξαιρετικά ενδιαφέρον.

Όπως στα περισσότερα σοβαρά μουσεία του κόσμου, τα εκθέματα είναι διαδραστικά. Μπορείς να ζουλήξεις, να πιάσεις, να ακούσεις, να νιώσεις, όχι να διαβάζεις μουγγές και κούφιες λεζάντες. Π.χ. στο ομοίωμα καραβιού μεταναστών μπορούσες να δοκιμάσεις το κρεβάτι στο οποίο ταξίδευαν επί μήνες οι άνθρωποι, να δεις τι έτρωγαν, να μυρίσεις τις μυρωδιές κλπ.

Από τα πολύ ενδιαφέροντα εκθέματα διαδραστικής φύσεως ήταν ένα βίντεο στο οποίο, αφού λάμαβνες συγκεκριμένες οδηγίες, έπαιρνες συνέντευξη από πιθανούς πρόσφυγες/μετανάστες. Τα κριτήρια με τα οποία θα επέλεγες αν γίνονται δεκτοί στη χώρα ήταν συγκεκριένα (αν είναι θύματα δίωξης, αν η ειδικότητά τους αφορά τη χώρα φιλοξενίας, η κατάσταση της υγείας τους κλπ) και στη συνέχεια πέλεγες αν θα τους έδινες άσυλο/βίζα διαμονής ή όχι, οπότε και ο υπολογιστής σου εξηγούσε αν η επιλογή σου είναι σωστή ή όχι με βάση τα κριτήρια της Υπηρεσίας Μετανάστευσης της Αυστραλίας. Το έπαιξα δύο φορές, την πρώτη έδωσα άδεια παραμονής σε μια Κινέζα που εμφανώς το δικαιούταν (και δέχτηκα συγχαρητήρια διότι πληρούσε τα κριτήρια) και τη δεύτερη ξαναέδωσα βίζα σε μια οικογένεια Νοτιαφρικανών που εμφανώς δεν τα πληρούσε, οπότε και ο υπεύθυνος της οθόνης με ξέχεσε ευγενέστατα. Απίστευτα ενημερωτικό και ήταν πολύ όμορφο να βλέπεις παιδάκια να μαθαίνουν παίζοντας, μαζί τους κι εγώ.

Εξαιρετικά βίντεο, προσωπικές ιστορίες και φωτογραφικό υλικό από τη ζωή μεταναστών πριν γίνουν δεκτοί στην Αυστραλία, που εξηγεί και τους λόγους της μετανάστευσής τους.

Έκανα και το τεστ "αυστραλότητας" που κάνουν οι μετανάστες όταν αιτούνται ασυτραλέζικη υπηκοότητα, 24/25 έπιασα. Δώστε μου διαβατήριο τώρα...

Βγήκα από το μουσείο ενθουσιασμένος αλλά και προβληματισμένος. Αν κάνουμε ένα μουσείο μεταναστών στην Ελλάδα, τι θα δείχνουμε; Την Αμυγδαλέζα;

Άρχισα να περπατάω κατά μήκος του ποταμού, όπου είχε -Σαββατοκύριακο γαρ- πολιτιστικές δραστηριότητες. Παιδιά και γονείς εντελώς διαφορετικής προέλευσης γιόρταζαν τη διαφορετικότητά τους: οι Βραζιλιάνοι έδειχναν σάμπα, οι Ινδοί πώς φτιάχνεται το κάρι, οι Αφρικάνοι τους χορούς τους και όλοι συμμετείχαν με τους παρουσιαστές/ανιματέρ να είναι εξαιρετικά καλοί στο ρόλο τους.

Η φάση είναι ότι με το πέρας της δραστηριότητας μοίραζαν φυλλάδια στα οποία εξηγούσαν πώς χρηματοδοτήθηκε το συγκεκριμένο δρώμενο (πόσα λεφτά δόθηκαν από σπόνσορες, πόσα πήραν οι χορευτές, τι έδωσε ο Δήμος της Μελβούρνης για ρέυμα, διακόσμηση κλπ) και συμπλήρωνες το αν είχες παρατηρήσεις/αντιρρήσεις για το πώς δαπανήθηκαν τα χρήματά σου ως Αυστραλός φορολογούμενος. Μας αντιγράφουν συνεχώς πια αυτοί οι καγκουροφάγοι...

Πιο πέρα είχε μπαζάρ όπου δοκίμαζες φαγητό από όλες τις ηπέιρους, παρακολουθούσες παραδοσιακούς χορούς κλπ.

Άσχημη πόλη δεν τη λες...

Ωραία και η εθνική πινακοθήκη...

Όπου γονείς και παιδιά καλούνται να ζωγραφίσουν χρησιμοποιώντας και την τεχνολογία. Όχι σαν κάτι άλλες πινακοθήκες που σου λένε μην ακουμπάς, μη μιλάς, μη ρωτάς, μην κλάνεις, "σσσσς!!". Τα μουσεία είναι για τους επισκέπτες, όχι για θηριοδαμαστές.

Μετά πέρασα από το Μέγατο Μουσικής, όπου μπήκα να ρωτήσω τι συναυλίες έχουν. Δυστυχώς η τελευταία διαθέσιμη είχε ξεκινήσει προ πολλού και η επόμενη ήταν την ημέρα της αναχώρησής μου. Με είδε που απογοητεύτηκα όμως ο νεαρός, μου είπε "περιμένετε δυυ λεπτά να δω τι μπορώ να κάνω" επειδή "είναι κρίμα να φύγετε από την πόλη μας χωρίς να δείτε έστω μια παράσταση" κι επέστρεψε με ένα εισιτήριο (αξίας 91$ παρακαλώ), το οποίο και μου χάρισε... για την παράσταση που είχε αρχίσει. Μου είπε να μην ανησυχώ κι ότι παρότι είχε ξεκινήσει η παράσταση, η ταξιθέτρια θα μου έδειχνε τη θέση μου. Ψιλοντράπηκα, είμαι κι από αυτούς που αντιπαθούν όσους έρχονται καθυστερημένοι σε θέατρα και κινηματογράφους... Η ταξιθέτρια πάλι ήταν όλο χαμόγελα, μου ζήτησε συγγνώμη που...δεν πρόλαβα όλη την παράσταση και στο τέλος του επόμενου κομματιού μου έδειξε τη θέση μου, όπου οι συμπαριστάμενοι με καλωσόρισαν με χαμόγελα. Εμένα, τον τζαμπατζή backpacker με τη βερμουδοκατάσταση, που έφτασε και μια ώρα καθυστερημένος. Ρε τι άνθρωποι είναι αυτοί... Αν πάω στο Μέαγρο Μουσικής της Αθήνας χύμα, καθυστερημένος, με βερμούδα και μπλουζάκι ταλαιπωριακού και τους ρωτήσω αν μπορώ να μπω, τι θα μου κάνουν ακριβώς; Βρωμοαυστραλοί, όταν εμείς χτίζαμε τον Παρθενώνα αυτοί τρώγαν βελανίδια, απολίτιστοι να' ούμε...

Να πούμε και δυο λόγια για την παράσταση: είχε να κάνει με τη μάχη της Gallipoli στην Τουρκία που οι Αυστραλοί τη γιορτάζουν λόγω της συμμετοχής τους (και των Νεοζηλανδών). Μάλιστα πριν κάποια χρόνια είχα βρεθεί στην Τουρκία για την Anzac Day και ήταν εντυπωσιακός ο αριθμός των παραβρικσομένων εξ Ωκεανίας. Σε αντίθεση με κάτι γραφικά τύπου "κορόιδο Μουσολίνι", "σας σκίσαμε, σας πατήσαμε κλπ", η παράσταση ήταν σύζευξη δύο μουσικών συγκροτημάτων, ένα ντόπιο κι ένα τούρκικο, με ταυτόχρονη μετάφραση των στίχων και φωτογραφικό υλικό από τα θύματα και τους αγωνιστές και των δύο πλευρών και με έμφαση στη φρίκη που προκάλεσε και στις δύο πλευρές η μάχη και το πώς μπορούν να αποφευχθούν τέτοια περιστατικά στο μέλλον, ενώ είχε και ιστορίες των επιζησάντων κι από τις δύο πλευρές.

Ωραία η κουλτούρα, αλλά πήγα και στο ασιταικό κομμάτι να φάω αυτό που μου αρέσει: ασιατική κουζίνα. Πάπια με γεύση λεμόνι και ρύζι με καρύδα και lemongrass, σε καλές τιμές το φαγητό στην Αυστραλία.

Δε με χάλασε καθόλου και η μίξη μοντέρνας και παλιότερης αρχιτεκτονικής.

Μεγάλος ο ανταγωνισμός στα εστιατόρια, πολύ καλή η ποιότητα, ορισμένα μενού και οι παρουσιάσεις είναι πρωτότυπα.

Περίεργα κτίρια.

Μετά πήγα και σ' εκείνο τον πύργο/ουρανοξύστη απ' όπου βλέπεις όλη τη Μελβούρνη από ψηλά. Το χάιλάιτ είναι υποτίθεται ένα διάφανο/γυάλινο κουτί, στο οποίο μπαίνεις και ξαφνικά εξαφανίζεται το πάτωμα και βλέπεις από κάτω το χάος. Γνώμη μου: τζάμπα τα (ουκ ολίγα) λεφτάκια που κοστίζει, άλλους τους είδα ενθουσιασμένους πάντως.

Εγώ με βάση τους μισθούς της Αυστραλίας, μια χαρά τις είδα τις τιμές στα σπίτια. Βέβαια άμα είσα έξω από το χορό, όλα εύκολα φαίνονται.

Καζίνο -ΤΕΡΑΣΤΙΟ- μέσα στον ιστό της πόλης, δε μου φάνηκε καλή ιδέα. Τουλάχιστον είχαν αφίσες πάνω σε ΚΑΘΕ κουλοχέρη που σε απέτρεπε -και καλά- από το να το παρακάνεις.

Την επόμενη πήγα στο μουσείο για τους Αβορίγινες, που με απογοήτευσε. Κάποιες καλές ζωγραφιές και φωτογραφίες, αλλά πέραν τούτου, λίγα πράγματα.

Η φάση είναι ότι όντως τους πιστεύω ότι θα ανοίξει στις 12.01 συνεχώς.

Και μετά πήγα και στο τεράστιο μουσείο, του οποίου το όνομα δε θυμάμαι, το οποίο με απογοήτευσε ακόμη περισσότερο. Ήταν ένα πολυθεματικό μουσείο, που είχε να κάνει με από ανθρωπογεωγραφία και βιολογία, μέχρι θετικές επιστήμες και αρχιτεκτονική. Μάλλον στα καλά μουσεία πήγα την πρώτη μέρα. Το φωτογραφικό υλικό για την ιστορία της πόλης πάντως είχε ενδιαφέρον.

Χειρότερη διάταξη σε εκθέματα ζώων δεν έχω ξαναδεί... Σα μαγαζί με παπούτσια δεν είναι η διαρρύθμιση;

Ναι ρε! Σοκοφρετα, ΙΟΝ αμυγδάλου, ΝΟΥΝΟΥ και ΕΛΜΑ στην Ωκεανία, αυτά είναι!

Το βράδυ έφαγα με τον κύριο Δευκαλίωνα (ωραίο το ιταλικό), τα είπαμε, έμαθα για τη ζωή/προσαρμογή στη χώρα και κατέληξα στο ότι η Μελβούρνη παίζει να μην έχει τα ατελείωτα αξιοθέατα, αλλά έχει φοβερή ποιότητα ζωής. Κοινώς είναι μια α΄πό αυτές τις πόλεις που δεν είναι για να τις επισκέπτεσαι, αλλά για να ζεις σε αυτές. Στα συν το power ελληνικό προάστιο όπου πίνεις φραπεδούμπα και τρως...pontikaki. Κατά τις δύο το πρωί βρίσκεις και τραίνο να σε πάει στο κέντρο φτηνά και ασφαλώς, εξαιρετικές οι συγκοινωνίες στην πόλη, ούτε ένα ταξί δεν πλήρωσα.

Έφυγα από τη Μελβούρνη με εξαιρετικές εντυπώσεις. Σκέφτηκα ότι αν έτσι είναι το θεωρητικά πιο αδιαφορο κομμάτι από τα 3 της Αυστραλίας που είχα επιλέξει, στα άλλα δύο θα πάθαινα την πλάκα μου. Αμ δε...

Προσγείωση στο Uluru, στη μέση της αυστραλέζικης ερήμου κι άρχισαν οι προειδοποιήσεις.

Περιμένοντας τις αποσκευές, οι οθόνες παίζουν πολύ Αβορίγινες και δημιουργούν προσδοκίες.

Είχα κλείσει από τη Μελβούρνη μια τριήμερη -πάμφθηνη για τα δεδομένα της χώρας- εκδρομή. Η πρώτη στάση ήταν η θέα του ιδίου του Uluru, που είναι και το icon της χώρας. Πάντα αναρωτιόμουν τι το φοβερό έχει ο τεράστιος βράχος στη μέση του πουθενά. Απάντηση δεν πήρα, σε αντίθεση με τους backpackers που συνταξίδευαν μαζί μου, δε με ενθουσίασε κιόλας. Είναι ένας βράχος. Και είναι μεγάλος. Α, είναι και κόκκινος. ΟΚ.

Κοντά εκεί είχε ένα κέντρο ενημέρωσης για τους Αβορίγινες, για τους οποίους ο χώρος είναι ιερός και υποτίθεται πως τους ανήκει. Είχα πολλές προσδοκίες από το μέρος.

Μέσα είχε κάποιες μαρτυρίες, φωτογραφικό υλικό, κάποια βίντεο και δυο-τρία εκθέματα σχετικά με την μακρά ιστορία των Αβορίγινων, που έχουν εκδιωχθεί από το χώρο για να στοιβαχθούν στον πολιτισμό των "κοινοτήτων". Δεν το βρήκα τρομερά ενημερωτικό, απογοητεύτηκα.

Κι έπειτα είχαμε την ευκαιρία να περπατήσουμε γύρω από τον ιερό βράχο. Οι μύγες ήταν τόσες που είχες δύο επιλογές: ή να κουνάς συνέχεια τα χέρια σου μπροστά από το πρόσωπό σου, ή να φορέσεις δίχτυ μελισσοκόμου, όπως έκαναν κάοιοι. Απίστευτα εκνευριστική κατάσταση, δε θα ξαναδιαμαρτυρηθώ για τις μύγες της Αφρικής. Άνοιξα βήμα για να απομακρυνθώ από τους άλλους και να απολαύσω την εμπειρία, αλλά το τοπίο δεν μου "άφησε" κάτι.

Κι αυτός ο λεβέντης ήταν ο ξεναγός-οδηγός μας. Πρώην μεταλλωρύχος, με μάλλον μηδαμινές γνώσεις περί της κουλτούρας των Αβορίγινων, συμπαθής αλλά "λίγος". Πάντως και μια ξεναγός-οδηγός του άλλου γκρουπ άλλης εταιρείας που είδα, έλεγε ακριβώς τα ίδια. Λίγες πληροφορίες, σαν ποιηματάκι. Ο δικός μας είχε και εφηβική φραεολογία του στιλ "λοιπόν εδώ ήταν οι Αβορίγινες, που ήταν δικός τους αυτό να' ουμε, αλλά τους το πήραν οι λευκοί, οπότε δεν πάνε και πολύ καλά, ψιλοχάλια δηλαδή η κατάστασή τους, δεν ξέρουν τις παραδόσεις τους, οπότε δεν ξέρουμε και πολλά για την ιστορία, μερικοί δε γνωρίζουν ούτε πότε γεννήθηκαν, ο βράχος είναι καρατεράστιος όπως βλέπετε, γιέα, αυτός είναι βράχος, όχι αστεία, λοιπόν και οι Αβορίγινες την έχουν βαμμένη, δε λέει η φάση". Πείτε με αυστηρό αλλά νόμισα ότι μου έκανε ξενάγηση ο "βασικά καλησπέρα σας" και θα έβγαινε το κωλόπαιδο ο Κυριάκος, Κούλα.

Πήγαμε να δούμε και κάποιες βραχογραφίες, τις οποίες περίμενα με ανυπομονησία. Απογοήτευση. Κι αυτοί οι Αβορίγινες, 50.000 χρόνια πολιτισμό, κάτι καλύτερο θα μπορούσαν να έχουν σκαρφιστεί. Εννοείται πως στο Red Center δεν βλέπεις κανέναν εξ αυτών, είναι στους καταυλισμούς που έφτιαξε η αυστραλέζικη κυβέρνηση.

Όλα κι όλα πάντως, το δείπνο ήταν εξαιρετικό. Και για να λέμε και τα σωστά, ο ξεναγός ήταν και οδηγός και μάγειρας κι έκοβε και ξύλα, έπλενε και τα πιάτα, πολλή δουλειά.

Στη δύση του ηλίου κάπως πιο inspiring ήταν το τοπίο αλλά δεν τρελάθηκα κιόλας. Μια αίσθηση κενού μου έμεινε, του στιλ "γι' αυτό ήρθα μέχρι εδώ;".

Το επόμενο πρωί αφύπνιση νωρίς αλλά ο λεβέντης ο ξεναγός άργησε κανά μισάωρο να σηκωθεί, οπότε ξεκινήσαμε μάλλον υπερβολικά αργά για να δούμε την ανατολή σε ένα φαράγγι. Καλούτσικο το τρεκ στο φαράγγι, αλλά την ανατολή τη χάσαμε. Ψιλοανεύθυνος ο ξεναγός, είχε πλακώσει τις μπύρες το πρηγούμενο βράδυ και ροχάλιζε μέχρι που τον ξύπνησα εγώ.

Α ναι, έτσι κοιμόμασταν. Βολικά ήταν και δεν μας τσίμπησε κανένας σκορπιός.

Πουλάνε κάτι προϊόντα στην έρημο...

Οι κουλ ταμπελίτσες δίνουν και παίρνουν.

Ιδού και το λεωφορείο.

Οι δρόμοι ατελείωτοι κι ερημικοί. Σε κάποιο σημείο σταματήσαμε για νακόψουμε ξύλα για να έχουμε φωτιά για το φαγητό το βράδυ. Πάλι πολλή δουλειά από τον ξεναγό, πτώμα ήταν το παιδί: οδήγηση,κόψιμο ξύλο, να τα δέσει στην οροφή, ξανά οδήγηση, να φτιάξει φωτιά, να μαγειρέψει, να πλύνει, να καθαρίσει και στις 5 το πρωί πάλι αφύπνιση. Ανεπαρκής ναι, τεμπέλης όχι, δύσκολη δουλειά.

Πήγαμε για άλλο φαράγγι την επόμενη, πάλι άργησε να ξυπνήσει ο λεβέντης...

Το τοπίο θύμιζε έντονα Μπουρκίνα Φάσο.

Καλύτερο φαράγγι αυτό.

Ακόμη και μέσα στην έρημο, βασικές εγκαταστάσεις για κατασκηνωτές υπήρχαν.

Κάναμε και στάση σε μια φάρμα, όπου είδαμε κάποια ζωάκια, μάλλον θλιβερό το θέαμα, ιδού ένα ντίνγκο.

Δεν τρελάθηκα με την εκδρομή. Ευτυχώς ακολουθούσε νέα εκδρομή στο βορά, κοντά στο Ντάργουιν, όπου θα είχε νέα τοπία και πολύ περισσότερα σημεία αβοριγινικού ενδιαφέροντος. Πήρα λεωφορείο από το μάλλον αδιάφορο Alice Springs προς το βορρά, που κράτησε πάνω από 16 ώρες, τουλάχιστον ήταν άνετο και η ανατολή του ηλίου δεν ήταν και χάλια. Οι λίγοι Αβορίγινες που είδα στην πόλη αναχώρησης πάντως ήταν μεθυσμένοι και η εικόνα τους θλιβερή.

Ένα από τα πολύ απογοητευτικά θεάματα και στο Alice Springs αλλά κυριως στο Darwin είναι η θλιβερή κατάσταση των Αβορίγινων. Δεν είδα ούτε έναν να εργάζεται. Όλοι στα πάρκα, σαν λαστεγοι, μονίμως μεθυσμένοι, με εμφανή προβλήματα ένταξης στο κοινωνικό σύνολο. Διάβασα και μου είπαν πως το κράτος τους δίνει σπίτια, αλλά λίγο βοηθά αυτό ένα λαό που έχασε την ταυτότητά του και τον τρόπο ζωής του. Ακόμη χειρότερα, τα χρήματα που παίρνουν τα χρησιμοποιούν για αλκοόλ. Είναι εύκολο να υποθέσει κανείς πως είναι θύματα κακοποίησησς αλλά στις δύο περιπτώσεις που είδα αστυνομικούς να χειρίζονται αντικοινωνικές συμπεριφορές Αβορίγινων (εκτόξευση μπουκαλιών, φτύσιμο περαστικών κλπ), ήταν εξαιρετικά ευγενείς, ενώ και στο λεωφορείο και σε ένα εστιατόριο οι "λευκοί" Αυστραλοί ήταν εξαιρετικά υπομονετικοί με Αβορίγινες που δε σεβάστηκαν την ουρά, αγνοούσαν τι είναι το checkin ή με τον τύπο που ούρησε πάνω στο τραπέζι κάποιων πελατών. Η Αυστραλία ως κράτος είχε ΤΡΑΓΙΚΕΣ και ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΕΣ συμπεριφορές απέναντι στους αυτόχθονες, αλλά πλέον ό,τι κι αν κάνουν δυστυχώς το παιχνίδι της ενσωμάτωσής τους στην κοινωναία φαίνεται να έχει χαθεί. Δεν έχω διαβάσει εκτεταμένα πάνω στο θέμα, αλλά η εικόνα ήταν τόσο χτυπητή, που θα ήταν παράλειψη να μην τη σχολιάσω, παρότι είμαι σίγουρος πως υπάρχουν περισσότερες οπτικές πάνω σε ένα θέμα από αυτή που βλέπει επιδερμικά ένας περαστικός χαζοτουρίστας.

Τα ζήλεψα τα σούπερ μάρκετ της Αυστραλίας... Υγιεινό φαγητό, τρομερή ποικιλία, κουζίνες και πρώτη ύλη από όλον τον πλανήτη σε μια ήπειρο στη μέση του πουθενά.

Στο Darwin έκατσα δυο μέρες περιμένοντας να πάρω το επόμενο τουρ για τα εθνικά πάρκα του βορά, δηλαδή Kakadu και τα πέριξ. Έφαγα καλά, αν και το απίστευτα ζεστό και υγρό κλίμα ήταν challenging ακόμη και για κάποιον που ζει χρόνια στην Καραϊβική.

Αααχ, superfoods all over.Τι κίνοα, τι μαύρο ρύζι, βιολογικές σουπιές, οι πιογευστικές σαλάτες που έφαγα σε όλο το ταξίδι και για καπάκι τίγκα στα βιετναμέζικα, ταϊλανδέζικα, ινδικά στην πιο ασιατική πόλη της χώρας.

Υπάρχει κι ελληνική εκκλησία. Αδιάφορο θα έλεγα αν δεν είχε μέσα κάτι που πραγματικά για πρώτη φορά με έκανε να πιστέψω ότι ναι, ίσως υπάρχει Θεός: κλιματισμός! Στις 4 το μεσημέρι...παράδεισος.

Έφτασε η μέρα που ήρθε το βανάκι να με πάρει για την εκδρομή. Για άλλη μια φορά οι συνταξιδιώτες ήταν κυρίως αγγλόφωνοι που έκαναν working holiday (τρελή μπίζνα για την Αυστραλία αυτό το scheme), κάποιοι Γερμανοί, ένα ζευγάρι Ισραηλινών που έκανε RTW trip (ο τυπάς είναι φόλα μπασκετόφιλος, βρεθήκαμε με τα παιδιά και στο Χονγκ Κονγκ κι έχουμε επικοινωνία ακόμη) και κάποιοι ακόμη. Η ατμόσφαιρα φιλική, αλλά πάλι η ξεναγός μου χάλασε τη σούπα. Δεν ξέρω αν με εκνεύρισαν περισσότερο τα "γιούχουουουου" που πετούσε κάθε 5 λεπτά ("and now it;s time for swimmy-swimmy, yuppy-yuppy, yahoooooooooo") ή το ότι έδειχνε νευρωτικά επιθετική ανά φάσεις και αδιάφορη/ανεύθυνη σε άλλες. Σε μια χώρα με καταπληκτικούς ανθρώπους, και οι δύο ξεναγοί/οδηγοί ήταν απογοήτευση, μπορεί να έπεσα στις περιπτώσις, μπορεί και να είναι κακοπληρωμένη η δουλειά στην Ασυτραλία (και σίγουρα είναι δύσκολη, κάθε μέρα στήνεις κατασκήνωση, μαγειρεύεις, πλένεις, καθαρίζεις, οδηγείς και την επομένη ξανά το ίδιο μέσα στην έρημο). Τέσπα, κάπως έτσι ήταν το βανάκι, στο τρέιλερ έμπαιναν πιάτα, κτασαρόλες, βαλίτσες, sleeping bags κλπ. Ενδιαφέρον τρόπος οργανωμένου τουρισμού.

Το τουρ περνούσε από 3-4 εθνικά πάρκα όπου τα βασικά ενδιαφέροντα ήταν οι κροκόδειλοι, οι βραχογραφίες των Αβορίγινων,η φύση (άπειροι καταρράκτες για να κάνεις μπάνιο, πρέπει να πήγαμε σε 4 διαφορετικούς) και η πανίδα (wallabies, πουλάκια, τερμίτες, αράχνες και άλλα ζωντανά).

Στο κυριότερο από τα σημεία συγκέντρωσης βραχογραφιών δεν μπορέσαμε να πάμε επειδή είχε βρέξει και είχε...20 εκ νερό. "Δεν περνάνε τα τζιπ από το νερό" είπε η άλλοτε ξινή, άλλοτε γιούχου αχαχούχα ξεναγός μας, ... και τότε πέρασαν δυο τζιπ! "το δικό μας δεν μπορεί πάντως!", απεφάνθη η μανδάμ.

Πήγαμε σε ένα άλλο πάντως και ήταν εμφανώς καλύτερες οι βραχογραφίες, χωρίς να είναι και η Καπέλα Σιξτίνα. Κάπου έβλεπες ξεκάθαρα καγκουρό...

...και κάπου αλλού "προικισμένους" κυρίους.

Από κάποια σημεία και πέρα, υπήρχε πολύ περισσότερο νερό, άρα και πράσινο.

Και μια άλλη μέρα πήγαμε σε έναν υδροβιότοπο για ναδούμε πτηνά και κροκόδειλους.

Η φύση σε κάποια σημεία ήταν πανέμορφη.

Μετά από αρκετή αναζήτηση, εμφανίστηκε κι ο κροκόδειλας.

Δεν μπορώ να πω ότι συμμερίστηκα και τον ενθουσιασμό των υπολοίπων, έχω δει κροκόδειλους άπειρους στη ζωή μου, αλλά η φύση ήταν όμορφη. Και δεν είχε και μύγες/κουνούπια κλπ όπως στο κέντρο της ηπέιρου.

Ο πρώτος -και μοναδικός-εγραζόμενος Αβορίγινας που είδα ήταν ο καπετάνιος, εξαιρετικό παλικάρι. Πολύ καλός και ο ξεναγός/crocospotter, με πολλές γνώσεις και αξιοσημείωτη διάθεση.

Στην κατασκήνωση όπου κοιμηθήκαμε στο έδαφος σε υπνόσακους, πάλι έπαθα την πλάκα μου με τις υποδομές τους: ζεστό νερό, ντουσιέρες, μέχρι και wifi είχαν οι θεούληδες, στη μέση του πουθενά.

Κι έφαγα σα βόδι, αφού είχε και γκριλ...

Την άλλη μέρα πήγαμε για τρεκ, πέσαμε και σε κάτι βουβάλια.

Διασχίσαμε γεφυρούλες...

Και μέσα σε 2 μέρες πήγαμε σε 6 καταρράκτες, κολυμπήσαμε στους 4. Μάλλον ανέυθυνα η γιουχουξεναγός πηδούσε χωρίς προφυλάξεις από τα βράχια, προσκαλώντας και τους υπολοίπους να το κάνουν, υπήρχε σοβαρός κίνδυνος τραυματισμού. Το έκανα, πλάκα είχε, αλλά αν ήμουν στη θέση της θα έτρεμα για την ευθύνη, ειδικά για τους 2-3 50άρηδες. Ένας εκ των οποίων ήταν Βρετανός που ερχόταν στην Αυστραλία για 7η φορά διότι είναι "η εντυπωσιακότερη χώρα στον κόσμο". Γούστα είναι αυτά.... Περού, Ινδία, Αιθιοπία, Ιαπωνία, Γουατεμάλα, Βολιβία, Ελλάδα, Μεξικό, Νεπάλ, Ινδονησία, με διαβάζετε και γελάτε, το ξέρω...

17 μέρες στην Αυστραλία, ένα καγκουρώ δεν είδα. Τουλάχιστον έσωσαν την παρτίδα τα wallabies.

Eνδιαφέρον έχουν και οι τερμίτες, κάποιοι σχηματίζουν "καθεδρικούς"...

...και κάποιοι άλλοι κάτι φωλιές που μοιάζουν με ταφόπλακες.

Για μένα που είναι ευλογία το μπάνιο σε γλυκό νερό και το σκαρφάλωμα, η επίσκεψη σε διαφορετικούς καταρράκτες μέσω τρεκ ήταν πολύ ωραία εμπειρία.

Σε μερικά μονοπάτια πάντως είχαμε και απρόσκλητους επισκέπτες...

Αυτό εδώ ήταν 6-7 σκαλωτές "πισίνες" από μικρούς καταρράκτες με φοβερό ρεύμα που σε προκαλούσε να κολυμπήσεις κόντρα.

Τελευταίο βράδυ στο Darwin. Από την επόμενη πηγαίνω στη χώρα για την οποία είχα τις μεγαλύτερες προσδοκίες: Βιρμανία.

ΤΟΠ-5 Αυστραλίας:

1. Η αίσθηση πολιτισμού/ποιότητας ζωής και ευγένειας/ακομπλεξισμού που αποπνέει η χώρα. Σε πολλά πράγματα είναι παράδειγμα πως καμιά φορά δεν είναι και τόσο δύσκολο να καταφέρεις πράγματα ως κοινωνία.
2. Η εκδρομούλα στα πάρκα του βορά
3. Ορισμένα από τα μουσεία στη Μελβούρνη, π.χ. το μουσείο για τους μετανάστες
4. Το φαγητό! Έφαγα ωραία, ποικιλόμορφα, υγιεινά, το απόλαυσα.
5. Μπορεί να μηνμ ήταν ό,τι περίμενα, αλλά είχε ενδιαφέρον η επαφή με την κουλτούρα των Αβορίγινων

Γενικώς, δεν είχα και πολλές προσδοκίες από τη χώρα και...δικαιώθηκα. Είναι χώρα για να ζεις, αλλά ως προορισμός δεν έχει και κάτι το τρομακτικά απίστευτο, αν και έμειναν πάρα πολλάπράγματα που δεν πρόλαβα να δω σε μια τόσο τεράστια χώρα και άκουσα για κάποια που αγνοούσα, π.χ. Kangaroo Island. Αν είχα πολύ περιορισμένους πόρους πάντως κι έπρεπε να διαλέξω προορισμό, η ακριβή και μακρινή Αυστραλία θα ήταν πολύ χαμηλά στη λίστα. Αν επέλεγα πού να ζήσω, θα ήταν σαφώς ψηλότερα.

Πάμε Βιρμανία. Δεν κρατιόμουν κιόλας, εκτός από τη χώρα θα έβλεπα μετά από πολύ καιρό και τον έναν, το μοναδικό, τον πραγματικό πρωταγωνιστή αυτού του ταξιδιού, τον κύριο Α.

KEΦΑΛΑΙΟ 12: ΒΙΡΜΑΝΙΑ

Γιατί: Η Βιρμανία ήταν κεντρικός πυλώνας του –ο Θεός να τον κάνει- σχεδιασμού. Μαζί με τη Μικρονησία ήταν οι δυο αδιαπραγμάτευτες χώρες, αυτές στις οποίες θα πήγαινα ανεξαρτήτως κόστους, ευκολίας ημερομηνιών, θεομηνιών κλπ. Γνωρίζοντας ότι έχει πολύ ενδιαφέρον από αρχαιολογικής/ιστορικής/θρησκευτικής άποψης αλλά και ότι η χώρα πλέον κάνει άνοιγμα στον έξω κόσμο, οπότε σύντομα θα δυτικοποιηθεί αφενός, μόλις άνοιξαν κάποιοι “νέοι” προορισμοί στο εσωτερικό της αφετέρου. Ειδικά το δέλεαρ του να είμαι εκ των πρώτων (τέλος πάντων πριν τις ορδές) που πηγαίνουν να δουν το MraukU ήταν τεράστιο.

Πού: Παντού! Από όλο το ταξίδι, η Βιρμανία είναι η χώρα στην οποία είχα σχεδιάσει να αφιερώσω τον περισσότερο χρόνο, 5 εβδομάδες στο σύνολο. Αφιέρωσα την πρώτη εβδομάδα στον λιγότερο τουριστικό νότο, με το που ήρθε στη συνέχεια ο σύντροφος Α ταξιδέψαμε στα πιο εμφανή τουριστικά αξιοθέατα (Yangon, Bagan, trek στο Kalaw, λίμνη Inle, Μandalay) και μετά άφησα για τον εαυτό μου το MraukU και τα πέριξ.

Πώς κινήθηκα: Λεωφορεία, τραίνα, μηχανάκια, ταξί και αρκετά αεροπλάνα, βασικά επειδή λόγω του waterfaestival (που είναι η κατάρα του Βούδα για τον τουρίστα), πολλές φορές δεν υπήρχε τίποτε μα τίποτε διαθέσιμο. Ούτε λεωφορείο, ούτε ταξί ούτε τίποτε.

Τι μου άρεσε: Μου άρεσε πάνω απ’ όλα ο κόσμος: αυθεντικοί άνθρωποι, ειλικρινείς ως επί το πλείστον, ευγενέστατοι, διακριτικοί, χαμογελαστοί, ζωντανοί. Μου άρεσε το πόσο αυθεντική είναι η χώρα, σα να έχει μείνει σε μια κάψουλα χρόνου, το μεγαλύτερο κομμάτι της χώρας που μπορεί να επισκεφθεί κανείς (διότι έχει και κομμάτια offlimits) είναι σχεδόν ανέγγιχτο από το μαζικό τουρισμό. Η αρχιτεκτονική κληρονομιά της χώρας είναι εντυπωσιακή, οι δυνατότητες για τρεκ ατελείωτες, οι φυλές αμέτρητες, η κουζίνα –χωρίς να είμαστε στην Ταϊλάνδη ή την Ινδία- αρκετά ευχάριστη, οι τιμές γενικά πολύ καλές και φυσικά μιλάμε για έναν προορισμό πολύ ασφαλή, όσο μένει κανείς εκτός των ζωνών σύγκρουσης διότι δυστυχώς ακόμη υπάρχουν τέτοιες.

Τι δεν μου άρεσε: Τα όσα διαβάζει κανείς για το τι έχει τραβήξει αυτός ο λαός από χούντες, διαφθορά, εμφυλίους, εμπόριο ναρκωτικών κλπ, χιλιοταλαιπωρημένοι είναι και δεν τους αξίζει. Δεν μου άρεσε που ακόμη πολλά κομμάτια της χώρας είναι μη επισκέψιμα, που κάποι ααπό αυτά που ανοίγουν (π.χ. νησιά στο νότο) γίνονται αποκλειστικά πανάκριβα exclusiveresorts, δεν μου άρεσε που οι συγκοινωνίες συχνά είναι για τον πέοντα (π.χ. το γιατί τα λεωφορεία βραδιάτικα σταματάνε κάθε μιάμιση ώρα για φαγητό, οι καθυστερήσεις των τραίνων επικές, με τις πτήσεις ποτέ δεν ξέρεις αν θα πετάξεις και τι ώρα) και δε μου άρεσε και η ξεραϊλα, αλλά αυτό μάλλον έχει να κάνει με την κάκιστη εποχή που επέλεξα να πάω.

Απρόοπτα: Άπειρες φορές τα σχέδια ανατράπηκαν επειδή πέσαμε σε καταιγίδα, χάλασε η βάρκα, το λεωφορείο δε θα φύγει, δεν υπάρχει συγκοινωνία κλπ. Ειδικά η τροπική καταιγίδα μέσα σε ξύλινη βάρκα όπου ήμουν ο μόνος επιβάτης θα μου μείνει αξέχαστη, όπως και το ότι ένα άλλο σκάφος… ξέμεινε επειδή χάλασε η μηχανή στη μέση του ποταμού οπότε και χρειάστηκε να κάνω θαλάσσιο… ωτοστόπ και με έσωσαν κάτι Γερμανοί για να μη χάσω την πτήση μου.

Τι έκανα σωστά: Το ότι πήγαμε είναι μια σωστή επιλογή από μόνη της. Η χώρα πλέον αλλάζει ταχύτατα και σε 2-3 χρόνια θα είναι αγνώριστη λόγω ανοίγματος σε νέες επενδύσεις, τεχνολογίες επιρροές και με σίγουρη άφιξη πλέον εκατομμυρίων τουριστών. Το itinerary δεν ήταν καθόλου κακό, όπως και το πόσες μέρες αφιέρωσα σε κάθε μέρος. Η άφιξη του Α μετά από 2 μήνες όπου ταξίδευα μόνος ήταν βάλσαμο, έριξα το γέλιο της ζωής μου κι επειδή είναι και χώρα όπου υπάρχει γλωσσικό ανάχωμα, χρειάζεσαι κάποιον να γελάσεις, να μοιραστείς τις εντυπώσεις σου, να πεις μια μαλακιούλα βρε αδερφέ (καλά εκεί το ξεχέσαμε). Σε αντίθεση με τους περισσότερους που γνώρισα και διάβασα, νομίζω ότι διαλέξαμε και σωστό τρεκ, κυρίως επειδή είχαμε διαβάσει για τις απογοητευτικές εμπειρίες άλλων. Το ότι είχα κλείσει αεροπορικά από/προς MraukU λίγες μέρες πριν φτάσω στη Βιρμανία ήταν σοφό. Ομοίως σωστή επιλογή ήταν να ξεκινήσω από τον λιγότερο εντυπωσιακό νότο, αν τον είχα αφήσει για το τέλος μάλλον θα ήταν downgrade.

Τι έκανα λάθος: Μια φορά σήκωσα λεφτά από ΑΤΜ λόγω ανάγκης και ήταν απίστευτα τραγικό το rate, μετρητά και πάλι μετρητά. Η περίοδος κατά την οποία θα ταξιδεύαμε ήταν δεδομένη, αφού ο Α είναι εκπαιδευτικός και μπορούσε μόνο μέσα στις διακοπές του Πάσχα, αλλά δε θα τη συνιστούσα σε κανέναν: από τη μία απίστευτη ξηρασία (τα τοπία πολύ λιγότερο εντυπωσιακά από το αναμενόμενο) με αφόρητη ζέστη κι από την άλλη το waterfestival το οποίο σήμαινε απίστευτη δυσκολία στο να βρεις έστω ένα εισιτήριο λεωφορείου κι από την άλλη διαρκές και καιταιγιστικό μπουγέλωμα από όλα τα παιδάκια της Βιρμανίας, που την καταβρίσκουν να βρέχουν εσένα, το σάκο σου, τη φωτογραφική σου μηχανή, τα ρούχα που μόλις έπλυνες και κατάφερες επιστέλους να στενγώσεις και όλα αυτά με νερό που δε μοσχομυρίζει κιόλας. Εξυπακούεται πως θα έπρεπε να είχαμε κλείσει λεωφορεία από πριν ή κάποια αεροπορικά, αλλά είπαμε, αν θες να ταξιδεύεις ελέυθερος, τέτοιες χλαπάτσες θα τις φας και δεν αλλάζω άποψη: ταξίδι όπου ξέρεις πού θα κοιμηθείς αύριο, τι ώρα θα φύγεις, πόσο θα κάτσεις σε κάθε μέρος είναι τουρισμός κι όχι ταξίδι, το οποίο και προτιμώ.

Θα ξαναπάω; Νομίζω πως όχι. Η χώρα μου άφησε εξαιρετικές εντυπώσεις, τη συνιστώ ανεπιφύλακτα και μάλιστα όποιος θέλει να πάει καλό είναι να τη βάλει στις προτεραιότητες για τον ίδιο λόγο που θα πρέπει να βιαστεί να πάει στο Ιράν ή την Κούβα, αλλά είδα όσα ήθελα να δω κι αν επιστρέψω σε μια πενταετία για να βρω πεντάστερα-θηρία, τις ξύλινες βάρκες να έχουν γίνει καταμαράν και τους χαμογελαστούς αγρότες να πρωταγωνιστούν σε χορευτικά σόου για αμερικάνικα γκρουπ, άστο καλύτερα. Ευλογημένος νιώθω που την είδα όπως την είδα τη χώρα και θα μου μείνει αξέχαστη.

Αξιολόγηση:

· Φύση: 7 Δυστυχώς δε βάζω “μισά” γιατί στην πραγματικότητα είναι για 6,5. Έχει ορυζώνες, βουνά, παραλίες, σπήλαια, φοβερές λίμνες, κάποιους καταρράκτες, ωραία τρεκ, αλλά δεν είναι το δυνατό της σημείο η φύση.

· Αρχαιολογία: 7 Πάλι ίσως να είμαι λίγο επιεικής, αλλά πράγμα έχει η χώρα. Και στο MraukU και στο Bagan και αλλού. Να ξεκαθαρίσω ότι όλους αυτούς τους εγκαταλελιμένους ναούς τους καταχωρώ στην αρχαιολογία κι όχι στην αρχιτεκτονική, όπου υπάγονται οι νεότεροι/πιο σύγχρονοι. Γενικά περίμενα ίσως κάτι καλύτερο, μάλλον είχα υπερβολικές προσδοκίες κι από τα δύο μεγάλα συμπλέγματα.

· Αρχιτεκτονική: 3. Οι πόλεις πραγματικά άσχημες, κάποιοι ναοί και ολίγη αποικιακή αρχιτεκτονική κάτι έλεγαν, όπως και μπόλικα χωριουδάκια με ξύλινα σπίτια, πολλές φορές με όμορφες, δουλεμένες προσόψεις. Αρχιτεκτονικό θαύμα πάντως δεν τη λες τη χώρα.

· Άνθρωποι: 9 Εξαιρετικοί, τι να λέμε. Πάντα χαμογελαστοί, τίμιοι, ευχάριστοι, αρκετά ενδιαφέροντες.

· Κόστος: 8 Πολύ φτηνή χώρα. Αν δεν είχαμε τα αεροπλάνα (ολίγον ακριβά!) και τα ταξί ως αποτελέσματα του waterfestival και είχαμε τη διάθεση να το κάνουμε πιο backpacking, δε νομίζω ότι θα ξοδεύαμε πάνω από 25€/ημέρα. Φαντάζομαι ότι θα ανέβουν οι τιμές με το χρόνο, αλλά προς το παρόν είναι πολύ οικονομικός προορισμός.

· Ασφάλεια: 10 Νομίζω οι πιο επικίνδυνοι άνθρωποι –τουλάχιστον στα σημεία εκτός των πολεμικών ζωνών- ήμασταν εμείς.

· Μοναδικότητα: 4 Χαμηλός βαθμός γενικώς. Η όλη ΝΑ Ασία μοιάζει πολύ κι αν βγάλεις κάποιες ιδιαιτερότητες αρχαιολογικής ή φυλετικής φύσεως, είναι εξαιρετικά ομοιογενής. Σε πάρα πολλές περιπτώσεις είχα dejavu από άλλα ταξίδια στην Ταϊλάνδη, το Λάος ή την Καμπότζη. Κάτι που δε συμβαίνει με χώρες όπως η Ινδία, το Ιράν, η Κούβα, η Ιαπωνία ή η Αιθιοπία, όπου οι θρησκευτικές/πολιτικές/πολιτιστικές ιδιαιτερότητες δημιουργούν την αίσθηση του ανεπανάληπτου.

· Αυθεντικότητα: 10 Ο τουρισμός ακόμη παίζει ελάχιστο ρόλο στον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρεται ο κόσμος, σχεδόν ό,τι βλέπει ο επισκέπτης είναι εκεί και όπως είναι… επειδή έτσι είναι, δε φτιάχτηκε για να το δει αυτός. Ο αποκλεισμός της χώρας από τον έξω κόσμο έχει διατηρήσει νόρμες καθημερινότητας που σε κάποιες περιπτώσεις προσφέρουν βιβλικές εικόνες, ειδικά στις επαρχίες, κάτι που θα αλλάξει γρήγορα βέβαια, λογικά προς το συμφέρον των κατοίκων (π.χ. φαντάζομαι ότι τα τρακτέρ γρήγορα θα αντικαταστήσουν τα άροτρα, οι ηλεκτρικές κουζίνες τις υπαίθριες φωτιές το βράδυ έξω από κάθε σπίτι και η άσφαλτος τα χωμάτινα δρομάκια).

· Φαγητό: 7 Δεν έφαγα άσχημα μωρέ. Ήξερα ότι δεν είναι και η επιτομή της ασιατικής κουζίνας, αλλά ελλείψει 6,5 αποφάσισα να τους δώσω 7, ειδικά συνυπολογίζοντας το σχεδόν ανύπαρκτο κόστος.

· Ποικιλία: 6 Έχει διαφορετικά πράγματα να κάνεις και να θαυμάσεις, αλλά έχουμε δει και χώρες πιο πολυποίκιλλες σε τοπία, δραστηριότητες, κλίμα κλπ. Καλά πάντως, ενδιαφέρον έχουν οι διαφορετικές επαρχίες και εθνότητες.

ΣΥΝΟΛΟΝ: Έλαβον 72 και κατατάσσεται 21η σε περίπου 100 χώρες, στο τσακ δεν μπήκε στην εικοσάδα, που είναι feat που δύσκολα θα καταφέρει άλλη χώρα από αυτές που δεν έχω επισκεφθεί (αν είχα βάσιμες υποψίες για κάποια, θα την είχα επισκεφθεί ήδη, με εξαίρεση δυο-τρεις που είναι offlimits προς το παρόν, π.χ. Υεμένη). Έπιασε την υψηλότερη βαθμολογία από τις χώρες που επισκέφθηκα στο όλο ταξίδι, λίγο πάνω από την Ιορδανία.

Ακολουθούν φωτό, που θα είναι και πολλές, άλλωστε είναι και η χώρα όπου έμεινα το περισσότερο. Υπομονή διότι το ίντερνετ είναι φορ δε μπαζ, αλλά μέχρι αρχές Σεπτέμβρη θα έχει ολοκληρωθεί ολόκληρη η ιστορία (μένουν ακόμη Χονγκ Κονγκ & Μακάο, συν Λονδίνο).

Ο σταθμός των λεωφορείων για το νότιο κομμάτι της χώρας λίγο χαοτικός, αλλά βγάζεις άκρη.

Από τα εισιτήρια πάλι δεν περιμένεις να βγάλεις άκρη, αλλά δεν υπερχρεώνουν οι άνθρωποι, τους τσέκαρα.

Ωραία υπαίθρια φαγητάκια.

Το πρώτο μου κατάλυμα. Λουξ δεν το λες, αλλά και μόνο που μου άνοιξαν στις 3 το πρωί, μπράβο τους. Σε κανά δυο άλλα που πήγα, τζάμπα βροντούσα.

Ωραίες φατσούλες με το κλασικό σπιτικό βιρμανικό αντηλιακό.

Πήγα μια βόλτα με μηχανάκι στα περίχωρα της Mawlamyine, όπου είχε διάφορα πραγματάκια να επισκεφθεί κανείς. Όπως ένας καρατεράστιος ξαπλωτός Βούδας, μάλιστα δίπλα έφτιαχναν και το δίδυμό του για να ξαπλώνουν μαζί.

Γάμος ήταν αυτός, κάποια θρησκευτική γιορτή, χελωνονιντζάκια ντύθηκαν, θα σας γελάσω.

Πήγα και σ' ένα τοπικό μουσείο που αφορούσε την ιστορία της περιοχής και των τοπικών μειονοτήτων. Φτωχά τα εκθέματα και χωρίς ρεύμα ήταν και ολίγο σκοτεινό. Από λεζάντες γιοκ, οπότε έμεινα στο σκοτάδι (pun intended).

Σε κυριλάτο εστιατόριο είχε κλιματισμό οπότε μπήκα να γλιτώσω από την τραγική ζέστη (πολύ τραγική, χειρότερα από την Κούβα τον Αύγουστο), αλλά και το φαγητό δεν ήταν άσχημο, κάθε άλλο.

Γραφική η πόλη, χωρίς να είναι εντυπωσιακή, είχε ενδιαφέρον το περπάτημα στις γειτονιές.

Τεράστιος ναός στα προάστια, όπου ανέβηκα από καμιά 400αριά σκαλιά, για να διαπιστώσω πως υπήρχε και ασανσέρ.

Σπιτάκια, μαγαζάκια, εστιατοριάκια. Βρήκα κι έναν κουρέα που με έκανε γουλί όπως του ζήτησα και στο τέλος μου έκανε και δυο ΚΡΑΚ στο λαιμό με μια κίνηση ανάμεσα σε μασάζ και καράτε που ακόμη τη θυμάμαι.

Χωρίς πολλές επιλογές για νυχτερινή ζωή, οι ντόπιοι κάθονται να παρακολουθήσουν το ηλιοβασίλεμα στις όχθες του ποταμού και τρώνε στα διάφορα υπαίθρια φαγάδικα.

Και δίπλα στην Υπηρεσία Μετανάστευσης μια τεράστια οθόνη που εξάρει το έργο των αρχών.

Λουκούλειο γεύμα σε τοπικό εστιατόριο, τρία πράγματα ζήτησα, μου έφεραν 8, με χρέωσαν μόνο 2... Μπάλα έγινα από το πολύ φαγητό και δεν μπορούσα να γυρίσω πίσω καλά-καλά.

Και την επομένη αναμονή στο λεωφορείο μέχρι να γεμίσει, παρέα με τις χαμογελαστές πλανόδιες.

Έφτασα σε ένα χωριό το όνομα του οποίου δε θυμάμαι, αλλά είχε μια όμορφη και γαλήνια λίμνη.

Κι αν διέσχιζες τον ποταμό κι ανέβαινες ένα βουνό, είχες αυτή τη θέα:

Ξύλινα σπιτάκια, στη βάση των οποίων το βράδυ όλοι μαγείρευαν πάνω από ανοιχτές φωτιές.

Την άλλη μέρα πήγα βολτίτσα με μηχανάκι. Από ορυζώνες άλλο τίποτε.

Και από νούφαρα καλά πάνε.

Στα αμέτρητα μοναστήρια υπογράφουν όλοι, ακόμη κι αυτοί που δεν ξέρουν να γράφουν.

Οι ναοί -συνήθως σε σπηλιές- σφύζουν από πιστούς πάντως, γενικώς οι Βιρμανοί δίνουν την αίσθηση ενός πολύ θησκευόμενου λαού και δεν εννοώ μόνο τους Βουδιστές.

Έσβησαν τα φώτα στο ναό/σπηλιά και κουτουλούσα συνεχώς με ένα ζευγαράκι, αλλά το πήραν με χιούμορ.

Πολύ το σκαρφάλωμα αλλά η θέα άξιζε τον κόπο.

Παιδάκια παντού.

Και στούπες το ίδιο, κυριολεκτικά παντού.

Υποβασταζόμενη γιαγιάκα που πήγε να προσευχηθεί, ωραία εικόνα.

Αυτή η μπύρα είναι λέει οε πίσημος σπόνσορας της Τσέλσι. Η Τσέλσι το ξέρει;

Παιδάκια παίζουν κρυφτό από τη μαμά τους μέσα σε σπηλιά/ναό.

Επιστροφή στη Γιανγκόν για να παραλάβω τον κύριο Α. Δύσκολη πόλη: άσχημη, δύσοσμη, υπερπληθυσμός, ζέστη και ιδρωτίλα αλλά και πολλή ζωντάνια στους δρόμους και ιδιαίτερα ασφαλής.

Πήγαμε μέχρι το κρατικό πρακτορείο ταξιδίων, σε ένα υπουργείο-παρωδία όπου δυο γιαγιάκες αντί να να ξέρουν να μας πουν δυο πράγματα μας ζητούσαν ομπρέλες. Τελικώς λεωφορείο και τραίνο για Μπαγκάν δεν υπήρχε, οπότε πήραμε αεροπορικά εισιτήρια, πάλι καλά που βρέθηκαν κι αυτά δηλαδή εν μέσω του σημαντικότερου εορτασμού της χρονιάς για τους Βιρμανούς. Ο Α βέβαια χλώμιασε και χρειάστηκε κανά μιάωρο για να πεισθεί ότι αν δεν πετάξουμε δε θα δούμε το Μπαγκάν, αφού το επόμενο διαθέσιμο λεωφορείο ήταν σε...11 μέρες.

Αν για κάτι είσαι σίγουρος στη ΝΑ Ασία είναι ότι πάντα κάτι κουβαλάνε.

Η βαλίτσα του Α χάθηκε...αλλά τελικά η Bangkok Air μας είπε ότι την έφεραν, αλλά έπρεπε να την παραλάβουμε εμείς, οπότε συνολικά φάγαμε περίπου 3 ώρες στα πήγαιν'-έλα του αεροδρομίου. Τουλάχιστον στην επιστροφή γίναμε μάρτυρες επίσκεψης UFO στη Γιανγκόν.

Ο κύριος Α πρέπει να σας πω ότι έχει κάνει τεράστια πρόοδο. Σχεδόν ξεπέρασε την πετοφοβία, τη δελφινοφοβία, τη μικροβιοφοβία, τις μανίες ότι κόλλησε AIDS στην Κούβα και γρίπη των χοίρων στις ΗΠΑ ("παιδιά αρρώστησα! φέρτε ένα θερμόμετρο!", "πού αρρώστησες ρε Α; στην έρημο είμαστε εδώ και 9 ώρες..."), αλλά το θαύμα του το έκανε: κατάφερε να φέρει 2 ντουζίνες νερά ΖΑΓΟΡΙ, καμιά δεκαριά κονσέρβες και άπειρους ξηρούς καρπούς από την Ελλάδα γιατί "δεν ξέρω τι νερά θα έχουν σε αυτά τα τρεκ που θα με πας". Επίσης τις μέρες πριν φτάσει μου έστειλε κανά δυο μάλλον αστεία μηνύματα του στιλ "τα πήρες τα χάπια για τη μαλάρια; τι παρενέργειες έχεις; πες μου την αλήθεια, θα το αντέξω!", αλλά γενικώς ο παλιός καλός Α των 100 φοβιών είναι παρελθόν. Χάσαμε τη φέτα από τη Δανία, χάσαμε και τον Α, δεν πάει καλά η χώρα...

Του Α του φάνηκε ολίγον γύφτικη η Γιανγκόν, εμένα μου άρεσε, πολύ ζωντανή πόλη μέχρι και πολύ αργά το βράδυ. Δυστυχώς ο Α δεν ήθελε να φάει street food, οπότε πήγαμε σε ένα ινδικό, αλλά με την πάροδο των ημερών έστρωσε ακόμη και σε αυτό. Τον χάσαμε σας λέω.

Από ένα σημείο κι έπειτα οι παγόδες καταντούν βαρετές.

Έχει και κάποια αποικιακά κτίρια, αλλά γενικώς αρχιτεκτονικά ένα μαύρο χάλι είναι.

Φυσικά με όλες αυτές τις άχρηστες αηδίες που έφερε ο Α...οι τσάντες του σκίστηκαν από το βάρος.

Ήρθε η ώρα να σας αποκαλύψω πως το "Α" είναι παρατσούκλι για το Βαρουφάκη. Με το Γιάνη ταξίδεψα στη Βιρμανία.

Πολύ στιλάτο το αεροδρόμιο της Γιαγκόνας λέμε...

Μοναχοτσατάρισμα.

Ε φτάσαμε και στο Μπαγκάν. Νοικιάσαμε ένα ταλαίπωρο μηχανάκι και ξεχυθήκαμε σαν εμετοί στους ναούς. Οι πρώτοι δε με ενθουσίασαν κιόλας η δε ξεραϊλα του τοπίου ήταν ολίγον απογοητευτική.

Από την ώρα βέβαια που σκαρφαλώνεις σε κάποιον, το πανόραμα αλλάζει.

Η κατάβαση γίνεται με κινήσεις χέλουρου, αυτού του ζωντανού ανάμεσα σε χέλι και αίλουρου.

Ο Α αποδείχθηκε απίστευτα δημοφιλής με τους ντόπιους, όλο του ζητούσαν να ποζάρει. Είναι κι ωραίο παλικάρι...

Με την ομίχλη έχει μεγαλύτερη γοητεία η θέα...απίστευτος αριθμός ναών, αν και σε καμία περίπτωση δε θα το σύγκρινα με το Άγκορ Βατ.

Ανάμεσα στους ναούς του Μπαγκάν μένουν και οι ντόπιοι στα σπιτάκια τους, πολλοί εκ των οποίων εργάζονται ως φύλακες ή πωλούν αναψυκτικά και ψιλοσουβενίρ. Ποτέ πισετικοί, πάντα χαμογελαστοί.

Μια διαφορά μεγέθους πατούσας την έχουμε με τους ντόπιους.

Η διάσημη τσάντα του Α, σκισμένη σε τρία διαφορετικά σημεία παρακαλώ.

Άφιξη στο Kalaw άγρια ξημερώματα, ύπνος μόλις 4 ωρών κι ετοιμαζόμαστε για τρεκ. Τουλάχιστον το πρωινό ήταν ικανότατο.

H Niang Niang η ακούραστη τρέκερ που μας πήγε στο τρεκ, στο οποίο ζητήσαμε να πάμε σε όσο το δυνατόν πιο απομακρυσμένα χωριουδάκια, ώστε να δούμε παραδοσιακή ζωή. Δεν είχαμε παράπονο. Εκτός από το φιλοδώρημα, γύρισε σπίτι και με τις...κονσέρβες του Α (τα νερά ΖΑΓΟΡΙ έμειναν στη Γιαγκόνα).

Ορυζώνες.

Χωριουδάκια σε λόφους.

Μοναχάκια ετοιμάζουν τα νεροπίστολά τους για το φεστιβάλ του νερού.

Παιδάκια που παίζουν με ρόδες, σβώλους και κουβαρίστρες...άλλη εποχή.

Η κουζίνα όπου ετοιμάστηκε το δείπνο στο σπίτι όπου διανυκτερεύσαμε.

Τρεχούμενο νερό δεν υπάρχει, οπότε ντουσάκι με τον κουβά από τη γούρνα. Ο Α ενοχλημένος νομίζει ότι τον βγάζω φωτό για να τη βάλω "σε κανένα από αυτά τα φόρουμ όπου με κάνεις ρεζίλι".

Γιαγιούλες επιστρέφουν με τα καλάθια τους γεμάτα λάχανα, άλλες επισκευάζουν τη σκεπή τους κι άλλες μαγειρεύουν.

H ανάβαση στους ναούς απαιτεί κι ενέργεια. Ο Α ακάθεκτος πάντως, λεβέντης!

Ρεύμα δεν υπήρχε βέβαια, οπότε φάγαμε υπό το φως ενός κεριού. Βιβλική στιγμή όταν όλη η οικογένεια ήρθε στο σαλόνι να προσευχηθεί στο βουδιστικό προσκυνητάρι τους, σα να μην ήμασταν εκεί. Μετά μας ζήτησαν και συγγνώμη οι άνθρωποι...

Το πρωί μας ξύπνησε αυτός ο μπόμπιρας.

Και μια νέα μέρα ξεκινά στο χωριό.

Συναπαντήματα στο τρεκ.

Ψώνισε σάκα και ταγάρι το πουλάκι μου και καμαρώνει σα γύφτικο σκεπάρνι.

Ο Βαρουφάκης πίνει το ουσικάκι του για να κοιμηθεί.

Και το πρωί κάνει ντους με παπούτσια για το φόβο των μικροβίων.

Είχα τη φαεινή ιδέα να πάρουμε το τραίνο. Απίστευτα αργό, έφυγε και με 2,5 ώρες καθυστέρηση, αλλά τουλάχιστον είχαμε καλτ συνεπιβάτες που άνοιξαν τους οδηγούς μας και τους κοιτούσαν όλο περιέργεια.

Άνετο το τραινάκι πάντως.

Ε κι αφού φτάσαμε τόσο αργά στη λίμνη Ίνλε, είπαμε να φάμε σε νεπαλέζικο, μιας που είχαμε φάει και πριν δυο μέρες και μας άρεσε. "Καλά πάλι σε...nepali θα φάμε;". -Ναι...πάλι.

Η λίμνη Ίνλε είναι γνωστή για τον παραδοσιακό τρόπο αλιείας, με τους ψαράδες να χρησιμοποιούν και το πόδι τους για να κάνουν κουπί. Επιλέξαμε αντί να πάμε στις "παραδοσιακές" θαλάσσιες αγορές, για τις οποίες μας είπαν πως είναι τελείως τουριστικό θέαμα, να πάμε στο Samcar, πολύ πιο μακριά, όπου πέρα από τους ναούς θα μπορούσαμε να δούμε και παραδοσιακό τρόπο ζωής. δε μας απογοήτευσε καθόλου η επιλογή.

Επισκευή σκεπής.

Τώρα τι με βγάζεις φωτογραφίες δηλαδή; Τόσο περίεργο είναι που βάζω αντηλιακό; Ή θα τις βάλεις πάλι στο travelstories και θα γράφεις "πήγα διακοπές με ένα νούμερο που έβαζε αντηλιακό"! Ε, όχι! Θα κάνω κι εγώ λογαρισμό στο travelstories και θα γράψω: Γεια σας! Είμαι ο "Α"! Και δεν είναι έτσι τα πράγματα όπως τα παρουσιάζει ο "yorgos".

Είχε και αρχαία, ωραία ήταν.

Μας δώσανε και λουλουδάκια τα παιδάκια, τι καλά!

Τώρα τι θα γράψεις; "Ταξίδευα με έναν ηλίθιο που κράταγε ομπρέλα;". Αφού βρέχει!

Εντυπωσιακοί οι ποταμίσιοι κήποι από τους οποίους προμηθεύεται τρόφιμα η μισή Βιρμανία, ατέλειωτοι.

Άρχισε για τα καλά το φεστιβάλ του νερού, όσο πιο μικροί τόσο πιο επίμονοι οι μπουγελωτές.

Για Μandalay ούτε ταξί βρίσκαμε, ούτε λεωφορείο, μόνο αεροπλάνο με τη Golden Air, ιδέα στην οποία ο Α κόντεψε να πάθει εγκεφαλικό "τη γλίτωσα μία φορά, σε παρακαλώ, μην το ξαναρισκάρουμε". Τελικώς βρήκαμε έναν ντόπιο χεβιμεταλά που μας πήγε με το αμάξι του. Στη διαδρομή βάλαμε ΤΡΥΠΕΣ και χτυπιότανκι αυτός, καλό παλικάρι.

Πλέον τα μπουγελώματα ήταν ασταμάτητα κι άρχισαν να γίνονται ενοχλητικά, σε κάθε μα σε κάθε δρόμο υπήρχαν ορδές παιδιών των οποίων η αποκλειστικότητα της ευτυχίας εξαρτόταν από το πόσους θα καταβρέξουν. Εκεί που νόμιζες πως τη γλίτωσες με ένα σλάλομ, εμφανιζόταν κανένα τρίχρονο από το πουθενά, σε έκανε μούσκεμα και μετά γελούσε σαν τα γκρέμλινς.

Οι μόνοι που τη γλίτωναν ήταν οι μοναχοί.

Γενικευμένη κατάσταση πια, αδύνατον να κυκλοφορήσεις στους δρόμους χωρίς να γίνεις μουσκίδι, με τις κάλτσες, τη φωτογραφική και τα αυτιά σου γεμάτα με νερό.

Οι backstreet boys, Mandalay version.

Το εκνευριστικό είναι ότι έμπαινε όλο το νερό από τον κουβά στο αυτί σου κι άντε να το ξεβουλώσεις μετά.

Έπεφτε, αλλά το συγκράτησε ο Α.

Στα περίχωρα του Μανταλάι έχει κάτι ενδιαφέροντα εγκαταλελειμμένα μνημεία.

Cool blades!

Yπαρχει κι ένας ναός με φίδια, όπου πρέπει να μπεις ξιπόλιτος, όπως σε όλους. Έπεισα τον Α ότι είναι επικίνδυνο, διότι τα φίδια τρώνε ποντικούς, που έχουν λεπτοσπίρωση, οπότε ίσως να την έχουμε κολλήσει κιόλας, δεν ξανάβγαλε παπούτσια, χαχα. Είμαι κακός άνθρωπος τελικά.

Βουκολικές εικόνες ακόμη και στα προάστεια της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης της χώρας.

-Καλέ κύριε λευκέ, τι ωραίο σώμα που έχετε!
-Σταματήστε καλέ, τα παραλέτε! (πείτε κι άλλα)

Δε βαρέθηκε να ποζάρει το χρυσό μου.

Υπήρχαν κάτι συμπλέγματα ναών σε βουκολικά τοπία χωρίς ψυχή τριγύρω, απόλαυση.

Ξύλινο μοναστήρι.

Υπερκινητικά μοναχάκια.

Χαριτωμένη πωλήτρια.

Και αυτή η κλασική γέφυρα την οποία όλοι παίρνουν φωτογραφία και όπου μαζεύονται οι ντόπιοι για να δουν το ηλιοβασίλεμα και να πλατσουρίσουν.

Μιλάμε για πολύ κόσμο...

Το ηλιοβασίλεμα ήταν μάπα, αλλά το να δει κανείς από κοντά τη νέα γενιά είχε ενδιαφέρον.

Ας πούμε ο ξανθός βιρμανός Τζον Λένον.

Ή ο ντόπιος τρανσέξουαλ Μάικλ Τζάκσον που αφού πάρκαρε το μηχανάκι του έκανε κάτι παλαβά.

Οι Βιρμανοί γουστάρουν να πλατσουρίζουν, αυτό είναι ξεκάθαρο.

Αυτό που δεν είναι ξεκάθαρο για όλους είναι η σεξουαλική τους ταυτότητα, αλλά ανεκτικούς τους είδα.

Κακοφωνία, κακογουστιά αλλά τους αγαπάμε.

Ε πήγαμε και στο διάσημο τεράστιο ναό. Δεν τρελάθηκα κιόλας.

Aρχικά νόμισα πως θα πήγαινα στο Mrauk U με αυτό το σκάφος... πού τέτοια τύχη...

Το εσωτερικό του καρυδότσουφλου που θα με πήγαινε στο Mrauk U. Βασικά δεν είχε καν εσωτερικό...

Αφού αποχαιρέτισα τον κύριο Α με πόνο ψυχής μου απέμενε το τελευταίο κομμάτι του ταξιδιού. Αεροπλάνο μέχρι το δύσκολα προσβάσιμο Sittwe κι από κει ένας μαραθώνιος πλωτής διαδρομής μέχρι το πολυπόθητο Mrauk U. Βρήκα έναν τύπο που δέχτηκε να με πάει με...50$, απίστευτη τιμή αν σκεφτθεί κανείς πως δεν υπήρχε άλλος επιβάτης και κανονικά κάθε πλοίο θέλει μίνιμουμ 150$. Σε όσους ντόπιους το είπα στο Mrauk U, απλά δε με πίστευαν. Όπως κι εγώ πίστεψα ότι οι προβλέψεις περί επικίνδυνης καταιγίδας και ακρίων καιρικών φαινομένων ήταν απλά λάθος...

Άραξα κι έγραψα το ημερολόγιό μου... Μέχρι να ξεκινήσει η κατιαγίδα, το μουσκίδι, οι κεραυνοί κλπ. Το δε πλεούμενο-σκυλοπνίχτρα αντί για τιμόνι είχε έναν ταλαίπωρο καπετάνιο με ένα μαδέρι κι αντί για GPS και ράδιο είχε ένα φακό από κινητό τηλέφωνο και... μια σφυρίχτρα....

Και ξαφνικά σκοτείνιασε, άρχισε να μπάζει νερό από παντού, όλα μούσκεμα, τρομερός αέρας, οι πιο δυνατοί κεραυνοί που έχω δει ποτέ μου έπεφταν ολόγυρα και μάλλον τα χρειάστηκα. Ο καπετάνιος πάντως ήταν μουσκίδι αλλά ψύχραιμός, όταν τον ρωτούσα αν θα φτάσουμε μου έλεγε "yes, yes", αν θα προσαράξουμε κάπου μέχρι να περάσει η θεομηνία "yes yes", στο τέλος την ψυλλιάστηκα και τον ρώτησα αν θα αφήσουμε τα κοκκαλάκια μας εδώ και πάλι "yes yes" μου είπε...

Μετά από 3 ώρες συνεχόμενης καταιγίδας μπόρεσα να διακρίνω κάτι βουβάλια, ατάραχα. Συνεχίσαμε και φτάσαμε στο τιμημένο Mrauk U στις 2 το πρωί αντί για τις 7 το απόγευμα.

Έπεσα για ύπνο σε ένα απίθανο αχούρι που βρήκα στην προβλήτα, που τύφλα να'χει η τρώγλη του Σουδάν μπροστά του. Το πρωί που ξύπνησα, με υποδέχθηκε ένα κατάλοιπο του φεστιβάλ νερού, που επιτέλους είχε τελειώσει πάντως.

Πέραν των αρχαίων και λοιπών αξιοθεάτων, το πιο όμορφο πράγμα ήταν ότι μιλάμε για ένα χωριό ξεχασμένο από το χρόνο και από τον τουρισμό, αφού η πρόσβαση επιτράπηκε σχετικά πρόσφατα και μάλιστα μόνο αεροπορικώς μέχρι το Sittwe και μετά με κάποια σκυλοπνίχτρα, οπότε ελάχιστοι είναι οι τουρίστες που κάνουν τον κόπο να φτάσουν μέχρι μια περιοχή που εκτός όλων των άλλων είναι στο επίκεντρο των εθνοτικών συγκρούσεων και έχει σοβαρότερο πρόβλημα με την ελονοσία απ' ό,τι η μέση επαρχία της χώρας.

Έτσι οι πάντες συναλλάσσονται, τρώνε, χαιρετιούνται και περνάνε τη μέρα τους στο δρόμο, το δε νερό το προμηθεύονται από μια γούρνα στο κέντρο του χωριού.

Και βέβαια στα περίχωρα υπάρχουν άπειροι ναοί, πιο εντυπωσιακοί από το πασίγνωστο Μπαγκάν για μένα, αφού προτιμώ την πέτρα από το τούβλο. Κακώς λέγεται "το άλλο Μπαγκάν" το Mrauk U, μάλλον το Bagan είναι το "άλλο Mrauk U". Δε θα κουράσω πολύ με φωτό ναών γιατί ήταν ατελείωτοι και τεράστιοι, σε κάποιους είχε χιλιάδες αγάλματα μέσα, τούνελ κλπ.

Τα περίχωρα δεν είναι άσχημα.

Οι ναοί ατελείωτοι και με πάρα πολλή δουλειά στο εσψτερικό τους.

Με σχεδόν κανένα σπίτι να μην έχει τρεχούμενο νερό, οι ντόπιοι χρησιμοποιούν τα ίδια πηγάδια που χρησιμοποιούσαν οι πρόγονοί τους επί αιώνες.

Άπειροι ναοί σε βουκολικά τοπία. Για μένα θες δύο πολύ γεμάτες μέρες μόνο για τους ναούς.

Σε κάποιους πιο μοντέρνους πάντως δε λείπει το κλασικό βουδιστικό κιτς.

Την τρίτη μέρα είπα να πάω μερικές δεκάδες χιλιόμετρα παραπέρα, να επισκεφθώ μια μειονότητα στην οποία έχουν απομείνει κάποιες γηραιές κυρίες που έχουν τα πρόσωπά τους τατουαρισμένα. Ένας ντόπιος tour operator (αν μπορεί να ειπωθεί πως υπάρχει κάτι τέτοιο στην περιοχή, στα σπάργανα είναι ακόμη ο τουρισμός), μου ζήτησε 60$, χαχα. Τελικώς πήγα μόνος μου με περίπου 5$ συνολικά. Αρχικά πήρα μηχανάκι μέσα στο κρύο του χαράματος για μερικές δεκάδες χιλιόμετρα...

...μέχρι το λιμάνι. Το οποίο βασικά είναι η όχθη του ποταμού με μερικές πιρόγες.

...μία εκ των οποίων με πήγε απέναντι για λίγα λεπτά του ευρώ.

Όπου είχε διάφορα χωριά, όπου οι αγορές γίνονται ακόμη με ανταλλαγή προϊόντων και ζύγι.

Αφού είδα ψαράδες...

κυρίες που έπλεναν ρούχα και σκεύη...

...καπνίζοντας την πίπα τους...

...βρήκα και το ποηθητό χωριό, μετά από συνεννόηση-καρούμπαλο.

Βρέθηκε ένας δασκαλάκος με καλά Αγγλικά που τελικώς με πήγε να δω κάποιες από τις γιαγιάκες. Αν δεν ήταν η απομόνωση λόγω της απαγόρευσης πρόσβασης στους ξένους, φαντάζομαι πως το όλο σκηνικό θα είχε εμπορευματοποιηθεί πλήρως. Εγώ πάντως βρήκα μια κοινότητα κανονική, όπου οι άνθρωποι ζουν από τη δουλειά τους κι όχι επειδή ποζάρουν στους έτσι κι αλλιώς ελάχιστους επισκέπτες.

Κανείς δε φαίνεται να ξέρει το λόγο για τον οποίο τα πρόσωπα των γυναικών αυτών τατουαριζόντουσαν στην προεφηβική τους ηλικία. Είναι πάντως μια πρακτική που έχει σταματήσει εδώ και δεκαετίες και σύντομα θα χαθεί, αφού έχουν απομείνει ελάχιστες. Ιδού η πρώτη που αντίκρυσα.

Κι από πιο κοντά...

Εξαιρετικά φιλικοί όλοι, χάρη στο δασκαλάκο-διερμηνέα με κάλεσε και ο ντόπιος βουδιστής ιεροδιδάσκαλος να φάμε στο σπίτι του, από αυτά τα γεύματα με τα 16 πιατάκια...

Οι Βιρλαμνοί τρώνε τουλάχιστον 5 φορές τη μέρα, απ' ο,τι μου είπαν μάλιστα το αντίσοιχο "τι κάνεις, καλά;" δικό μας είναι το "έφαγες καλά;" εκεί. Καλές εντυπώσεις μου άφησε η κουζίνα της χώρας.

Την τέταρτη μέρα ήρθε η ώρα να γυρίσω πίσω στο Sittwe με "πλοίο", προκειμένου να πάρω την πτήση της επιστροφής για τη Γιαγκόν. Είχα έρθει με μια βάρκα μόνος μου και τώρα έπρεπε να τη μοιραστώ με άλλους πενήντα, χωρίς καθόλου χώρο, παρότι οι άνθρωποι μου έδωσαν καρέκλα, εξαιρετικά ευγενείς πάντα οι Βιρμανοί.

Τλεικά η μηχανή της βάρκας χάλασε, μείναμε στη μέση για πάνω από μια ώρα, άρχισα να ανησηχώ ότι θα τη χάσω την πτήση μου... Εξήγησα στους συνεπιβάτες μου για ποιο λόγο βιάζομαι με παντομίμες κι αυτοί μετη σειρά τους έκαναν νόημα σε όποια μηχανοκίνητη πιρόγα περνούσε για να με πάρει. Δυστυχώς κανείς δεν πήγαινε τόσο μακριά όσο το Sittwe (στο οποίο τελικώς -παρά τις απαγορεύσεις της κυβέρνησης- θα μπορούσα να είχα πάει με λεωφορείο). Σε κάποια φάση δυο ντόπιοι κολύμπησαν μέχρι την όχθη για να μιλήσουν με τον ιδιοκτήτη μιας βάρκας μπας και με πάρει και δε χάσω την πτήση. Τελικώς πέρασε μια βάρκα που είχαν νοικιάσει δυο Γερμανοί. Όταν αποβιβλαστηκα για να μπω στη βάρκα τους όλοι οι ντόπιοι με χειροκρότησαν και μου ευχόντουσαν καλό ταξίδι, χαρούμενοι που δεν έχασα την πτήση μου... ενώ αυτοί έμειναν στη μέση του ποταμού περιμένοντας στωικά να δουν αν θα επισκευαστεί η μηχανή της βάρκας τους. Αξιολάτρευτοι.

Προσοχή στους λεπτοδείκτες... μάλλον στην τύχη την έβαζαν την ώρα.

Δυο μέρες αργότερα έφυγα από τη Γιανγκόν, πετώντας για Χονγκ Κονγκ. Ατελείωτη η ακτογραμμή της χώρας, με έκανε να σκεφτώ την ατελείωτη δυναμική του τουρισμού, που σίγουρα θα απογειωθεί σύντομα. Οι 500.000 επισκέπτες ετησίως -εκ των οποίων πολλοί είναι βασικά οι εργαζόμενοι στις μυριάδες ΜΚΟ με multiple entries- είναι ελάχιστοι για μια χώρα που εύκολα μπορεί να γίνει η νέα Ταϊλάνδη. Στην πτήση της επιστροφής έκατσα με ένα βρετανοϊταλικό ζευγάρι που πλέον είχαν έρθει να ανοίξουν την πρώτη αγγλόφωνη ανεξάρτητη εφημερίδα στη χώρα. Σε μια χώρα που αλλάζει και δε μετάνιωσα που πρόλαβα να τη δω όπως είναι ακόμη.

ΤΟΠ-5 Βιρμανίας
1. Οι ναοί του Μράουκ Ου, το χωριό και οι κοινότητες
2. Το Μπαγκάν
3. To χωριουδάκι στο τρεκ
4. Η εκδρομή πέριξ της λίμνης Ίνλε
5. Τα περίχωρα του Μανταλάι με τους ναούς, τους ορυζώνες κλπ

Γενικώς η χώρα είναι ένα παράθυρο στο παρελθόν, στο πώς ήταν η ΝΑ Ασία πριν από κάποιες δεκαετίες και αυτό είναι το βασικό της αξιοθέατο για μένα, μαζί με τους ανθρώπους της, πάνω από ναούς, τρεκ και φύση.

Ωραία η Βιρμανία, αλλά είχα διάθεση για μια μεγάλη πόλη, μοντέρνα, διαφορετική. Πάμε Χονγκ Κονγκ!

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 13: ΧΟΝΓΚ ΚΟΝΓΚ & ΜΑΚΑΟ

Γιατί: Ήθελα να προσθέσω στο ταξίδι και μια ασιατική μεγαλούπολη, κατά προτίμηση κάποια που να μην έχω πάει. Η αρχική σκέψη ήταν η Σαγκάη, αλλά το θέμα της κινεζικής βίζας αποτέλεσε τροχοπέδη (έχετε βγάλει ποτέ κινεζική βίζα στη Μικρονησία; ), αν και θα μπορούσε να παρακαμφθεί αν έκανα χρήση του δικαιώματος της παραμονής εκεί μόνο για 3 ημέρες. Ήθελα όμως να μείνω μια εβδομάδα ολόκληρη σε μια μεγάλη πόλη, να τη “ρουφήξω” κι επιτέλους να μείνω μια εβδομάδα ολόκληρη στο ίδιο κατάλυμα. Με δεδομένο ότι θα αποτελούσε και τον τελευταίο μη ευρωπαϊκό σταθμό, έπρεπε να είναι και μια πόλη με φτηνή πρόσβαση στην Ευρώπη, οπότε τα 250€ one-way γιαΛονδίνο ήρθαν κουτί. Διαβάζοντας κιόλας για το Χονγκ Κονγκ διαπίστωσα ότι έχει πάρα πολλά πράγματα να δει κανείς, περισσότερα να κάνει κι ακόμη περισσότερα…να φάει. Οπότε ερρίφθη ο κύβος και πήγα στο Χονγκ Κονγκ μόνος μου, δράττοντας την ευκαιρία να πεταχτώ κι από το Μακάο.

Πού: Ε τι πού; Μια σταλιά μέρος είναι το Χονγκ Κονγκ. Θεωρώ πως το γύρισα σχεδόν όλο.

Πώς κινήθηκα: Εξαιρετικές συγκοινωνίες, άρα μετρό και λεωφορεία, φτηνά και φοβερά εύχρηστα, συν τα κλασικά ιπτάμενα δελφίνια για το Χονγκ Κονγκ.

Τι μου άρεσε: Ααααχ, πολλά μου άρεσαν. Μου άρεσε που όλα είναι τόσο εύκολα, εύχρηστα, όποτε χρειάζεσαι κάτι το βρίσκεις και στα Αγγλικά χωρίς να χάνεις τη μαγία του κινέζικου. Μου άρεσε που πολλά πράγματα που στην Κίνα χάθηκαν, εκεί υπάρχουν ακόμη, έστω και ανάμεσα σε ουρανοξύστες, από ζωντανότατους ναούς με ανθρώπους που διατηρούν τη θρησκεία τους, μέχρι το οργανωμένο έγκλημα, παρόν παντού και σε όλα. Για το φαγητό τι να πει κανείς, μιλάμε για έναν εκ των κορυφαίων γαστρονομικών προορισμών στον κόσμο. Μου άρεσε η πολύ αποτελεσματική διαρρύθμιση χώρων στο πάμφθηνο και μικροσκοπικό κατάλυμά μου, μου άρεσε η αρχιτεκτονική στο Μακάο, τεράστια έκπληξη η φύση σε μια πόλη που περίμενα απλώς να δω ουρανοξύστες, η μαύρη αγορά τύπου Αβάνας, τα ντεκαντάνς κτίρια, ο καιρός, οι ντόπιοι. Όλα μου άρεσαν.

Τι δεν μου άρεσε: Η επιδρομή των Κινέζων που έχουν δημιουργήσει τόσα προβλήματα με τη μανία τους να αγοράσουν τα πάντα λόγω χαμηλότερων φόρων, που μέχρι που τους έχουν βάλει και περιορισμό στο πόσες φορές μπορούν να μεταβούν στο Χονγκ Κονγκ κάθε χρόνο γιατί όποτε πάνε τα σηκώνουν όλα και δε μένει τίποτε για τους ντόπιους, από ηλεκτρονικά μέχρι χαρτί υγείας. Δε μου άρεσαν οι ρυθμοί τους, που όλοι είναι μονίμως πάνω από ένα κινητό, η κιτσαρία των καζίνο (αν κι έχει το χαβαλέ της δε φτάνει στο κραγμένο κιτς του Βέγκας για να γίνει συμπαθής), η έλλειψη αρχαιολογίας (αν είχαν κι απ΄αυτό θα ήταν σκάνδαλο).

Απρόοπτα: Δε θυμάμαι κάτι συγκεκριμένο, όλα smoothly πήγαν απ’όσο θυμάμαι, έχει περάσει και σχεδόν ένας χρόνος πια, ίσως να ξέχασα και κάτι, γέρος άνθρωπος.

Τι έκανα σωστά: Οι επτά ημέρες ήταν σωστότατες ως διάρκεια, παρότι πριν πάω πίστευα ότι ίσως ήταν πολλές. Για μια φορά στη ζωή μου έκλεισα κατάλυμα πριν πάω και πέτυχα διάνα από πλευράς τοποθεσίας κόστους και ποιότητας/τιμής, έφαγα ό,τι ήθελα, είδα και μια φίλη μου, έκανα και τρέκκινγκ, εξαιρετικά όλα.

Τι έκανα λάθος: Ίσως θα έπρεπε να είχα διανυκτερεύσει στο Μακάου, πολύ ενδιαφέρον μέρος και δε μιλάω για τα καζίνα του βεβαίως. Ε, μέσα σε όλες τις γκουρμεδιές είχα και μια απογοήτευση, όπου ντρέπομαι να πω πως έσκασα 80€ για να φάω από τα χεράκια ενός Γάλλου σεφ μερικές μάλλον απογοητευτικές δημιουργίες, όταν αλλού μεγαλουργούσαν, από το επικό streetfoodμέχρι τα 4 εξαιρετικά γεύματα μοριακής κουζίνας που έφαγα, με κόστος που ξεκινούσε από τα 35€ κι έγλυφα τα δάχτυλα των ποδιώνε. Ναι, μένω σε τρώγλες, κάνω ωτοστόπ και τρώω σε γκουρμεδιές. Είμαι ο Yorgos και είμαι καλά και τρώω ακόμη καλύτερα.

Θα ξαναπάω; Θα ξαναδεί ο Καρανίκας εκπομπή της Μενεγάκη; Θα ξαναβάλει τρίποντο από τη σέντρα ο Κάρι; Θα ξαναπεράσει τυφώνας από την Κούβα; Κάποια πράγματα είναι απλά αναπόφευκτα. Εξαιρετικό stopover για Ασία αυτό το Χονγκ Κονγκ, δε δοκίμασα βέβαια την Καντόνα ή τη Σαγκάη, αλλά στην πρώτη ευκαιρία θα κάτσω για μερικές μέρες. Θα περιμένει, γιατί φέτος θα κινούμαστε σε άλλη ήπειρο, στην καλυτερότερη όλων…


Αξιολόγηση:

· Φύση: 7. Ναι, επτά. Σε μια πόλη, που μέχρι πρόσφατα είχε και τη γειτονιά με τον υψηλότερο συντελεστή πυκνότητας δόμησης στον κόσμο. Εξαιρετικό τρέκκινγκ ακι για τόσο μικρή “χώρα”, απρόσμενο. Έμεινα Παυλόπουλος.

· Αρχαιολογία: 1.Εδώ μου τα χαλάνε, ακόμη και τα “αρχαία” κτίσματα που έχουν αναστηλώσει σε μια γειτονιά, καραμέτρια ήταν.

· Αρχιτεκτονική: 6. Μερικοί υπέροχοι ναοί, όμορφη μοντέρνα αρχιτεκτονική, μου άρεσαν και τα ντεκαντάνς σχεδόν σοβιετικού χαρακτήρα κτίρια (κι εγώ σε ένα τέτοιο έμενα) και ναι, αποικιακή αρχιτεκοτνικη στο Μακάου με πινελιές κιτς. Και λίγο είναι το 6, τώρα που το σκέφτομαι, αν συνυπολογίσεις και κάτι ενδιαφέροντα πράγματα στο Μακάο.

· Άνθρωποι: 7. Λεβέντες. Δεν ερωτεύτηκα κιόλας, αλλά ευγενείς, ευχάριστοι, εξαιρετικά πολιτισμένοι, σε αντίθεση με τις ορδές των κινητών πτυελοδοχείων που ξερνάνε τα καράβια από τη mainlandChina.

· Κόστος: 6. Τους περίμενα και ακριβότερους να σας πω την αλήθεια. Φτηνές συγκοινωνίες, λογικότατα καταλύματα, φτηνό φαγητό (ακόμη και η μοριακή για το είδος της φτηνή είναι), αστείες είσοδοι σε μουσεία. Σαν μια σχετικά οικονομική χώρα της Ευρώπης ένα πράγμα, μωρέ μπράβο.

· Ασφάλεια: 9.Πολύ ασφαλής, Τζαπάν Στάιλ.

· Μοναδικότητα: Της βάζω οκτώ. Ιδιαίτερο μέρος, σε μερικά πράγματα είναι πιο κινέζικες επαρχίες από την Κίνα, σίγουρα διαφορετικό μέρος.

· Αυθεντικότητα: 7, δεν κάνουν τίποτε καραγκιοζιλίκια μόνο και μόνο για να προσελκύσουν τουρίστες, αλλά η κινέζικη εισβολή είναι αναπόφευκτη.

· Φαγητό: Εννιά και με το σπαθί του Το Χονγκ Κονγκ, ενώ και το Μακάου δεν απογοήτευσε.

· Ποικιλία: 7. Για τόσο μικρό μέρος το Μακάο-Χονγκ Κονγκ εντυπωσιάζει για το πόσα προσφέρει.

· ΣΥΝΟΛΟΝ: Έλαβον 67 και κατατάσσεται 32ο σε περίπου 100 χώρες, εύγε. Ανήκουστο για τόσο μικρό μέρος (δεν το λέω χώρα, αλλά τέτοιες ανταγωνίστηκε).

Ακολουθούν φωτό, περικαλώ υπομονή διότι είναι Πέμπτη. Και αύριο είναι Παρασκευή. Δηλαδή δυο μέρες σερί Ευρωλίγκα. Έχουμε και αρχές.
Έμεινα σε ένα από αυτά τα ιστορικά κτίρια που εμφανίζονται στις ταινίες του Μπρους Λι και του Τσάκι Τσαν, όπου οι κακοί του οργανωμένου εγκλήματος τις τρώνε σε σκουριασμένες σκάλες, χαλασμένα ασανσέρ και απερίγραπτες ταράτσες.

Στην είσοδο του ασανσέρ κάποιοι ένοικοι στέγνωναν σεντόνια.

Το δωμάτιο απίστευτα μιρκοσκοπικό αλλά και λειτουργικό. 28€/μέρα με εξαιρετικό ίντερνετ, πολύ ζεστό νερό και σε εξαιρετική τοποθεσία. Α, και με ΝΒΑ κάθε βράδυ, απόλαυση.

Με γοήτευσε ο τρόπος με τον οποίο "γεμίζουν" τους ελεύθερους χώρους με πράσινο.

Όπως και ο συνδυασμός θέας βουνού, θάλασσας και ουρανοξυστών.

Ένα από τα περίεργα μουσεία είναι αυτό της αστυνομίας. Όπου βλέπεις μερικούς αποκεφαλισμούς για παράδειγμα...

Ή το πώς η αστυνομία αντιμετώπιζε τις τίγρεις...

Ή την ιστορία εγκλήματος του γκέτο του Χονγκ Κονγκ που πλέον δεν υπάρχει...

Κι εκεί που αναρωτιέσαι τι κάνει ένα μεγάλο ψάθινο καλάθι στριμωγμένο στο ταβάνι ενός μουσείου αστυνομίας...

...μαθαίνεις πως αποτελούσε συνηθισμένο μέσο λαθρομετανάστευσης.

Είχε κι άλλα ωραία το μουσείο, όπως το πολύ ενδιαφέρον θέμα των "τριάδων", αλλά μετά ασχολήθηκα με τις αγορές.

Μου φάνηκε και πολύ ενδιαφέρον πως παραδοσιακοί ναοί ξεπετάγονται ανάμεσα σε ουρανοξύστες...

Ακόμη και το street food στο Hong Kong είναι ενδιαφέρον, αν και δεν περιορίστηκα σε αυτό.

Αυτό το παγωτό που φτιάχνουν με ατμό ή ό,τι είναι, ενδιαφέρον ήταν, αλλά δεν πέταξα και τη σκούφια μου.

Μπασκετολαός, δηλαδή σωστοί άνθρωποι, τους συμπάθησα.

Είχε ενδιαφέρον και ο ιππόδρομος, ήταν κάπως σουρεάλ οι σουίτες, οι ιππείς που περνάνε σύριζα δίπλα σου και στο βάθος οι ουρανοξύστες. Χαμός από στοιχήματα βέβαια, με τη βρετανική και την κινέζικη κουλτούρα να ενώνουν τη μανία τους για το τζόγο.

Α, είχε και χορευτικά.

Το μουσείο ιστορίας ήταν πολύ ενδιαφέρον, είχε και τα αρχαιολογικά, οικολογικά, αρχιτεκτονικά του στοιχεία, αλλά το πιο ενδιαφέρον είναι το πόσο επιμελή είναι τα παιδάκια.

Έχει κι ένα ολόκληρο κομμάτι πόλης για να δείξει πώς ήταν η ιστορική αρχιτεκτονική της πόλης.

Αστεράκια Μισελέν διαθέτουν ακόμη και φτηνά εστιατόρια στο Χονγκ Κονγκ, αδικαιολόγητα κατά τη γνώμη μου.

Ωραία και η αντίθεση ανάμεσα στα παραδοσιακά μέσα μεταφοράς και το μοντέρνο λιμάνι. Είναι και σχεδόν τσάμπα οι μεταφορές.

Το μουσείο ναυσιπλοϊας ή όπως λεγόταν είχε μοντέλα πλοίων, αλλά πιο ενδιαφέροντες μου φάνηκαν οι πίνακες, έδιναν μια πολύ ωραία αίσθηση της ναυτικής ιστορίας του λιμανιού, από τους πορτογαλικούς/κινεζικούς/βρετανικούς καιρούς μέχρι τη σύγχρονη εποχή.

Το φοβερό με τους ναούς δεν είναι πως βρίσκονται χωμένοι ανάμεσα σε καθαρά αστικά τοπία,

αλλά το πόσοι άνθρωποι, ντυμένοι μπίζνεσμεν βγαίνουν από τα γραφεία τους ή το μετρό για να προσευχηθούν έστω ένα πεντάλεπτο.

Το βράδυ τα κτίρια στο λιμάνι συντονίζονται και προσφέρουν ένα υπαίθριο σόου με τα φώτα τους, δωρεάν, για όσους βρίσκονται εκεί.

Φυσικά δε λείπουν τα υπαίθρια χάπενινγκς.

Απαραίτητη παρουσία κι ο Μπρους Λη.

Από τα πολύ περίεργα μουσεία είναι αυτό για τα γεγονότα της Τιεν Αν Μεν. Καταρχήν με εξέπληξε που επιτρέπεται -και μάλιστα με βαρείς χαρακτηρισμούς- να λειτουργεί κάτι τέτοιο "εντός" της Κίνας, σοβαρή ένδειξη πραγματικής ανεξαρτησίας.

Βίντεο συγγενών θυμάτων, εκθέσεις ιατροδικαστών, μαρτυρίες βασανιστηρίων, κράνη που διαλύθηκαν από σφαίρες αστυνομικών, απ' όλα είχε ο μπαξές. Όλα αυτά σε ένα μουσείο που μάλλον δικαίως αυτοαποκαλείται το μιρκότερο στον κόσμο.

Πάντα στη μέση του αστικού τοπίου, υπάρχουν αναδομημένοι ναοί, εξαιρετικά πάρκα που σέβονται την κινέζικη τεχνοτροπία, tea houses που σε μεταφέρουν αλλού.

Εξαιρετική urban architecture, που λεν και στου χουριού'μ.

Tην καλύτερη ζεστή σοκολάτα της ζωής μου περίμενα να την πιω σε κανένα Μεξικό, μια Ελβετία, έστω μια Βιέννη... Αμ δε, στο Χονγκ Κονγκ. Απίστευτα γευστική.

Κάπου στα New Territories έχουν επιβιώσει και δυο γειτονιές με ιστορικά κτίρια. Τίποτε το φοβερό βέβαια αν εχεις επισκεφθεί την επαρχιακή Κίνα, αλλά συνιστούν μια όμορφη βόλτα.

Απίστευτα φτηνό michelin-rated εστιατόριο, πάλι δεν ενθουσιάστηκα.

Και τελεφερίκ διαθέτουμε...

Όπου από κάτω βλέπεις τρέκερς να καλύπτουν όμορφες διαδρομές...

...που κλασικά καταλήγουν σε έναν τεράστιο Βούδα.

Μικρολίμανα με ωραίο και πάμφθηνο φαγητό.

Και κάποιοι αλήτες κλέβουν ρεύμα από το ασανσέρ για να μαγερεύουν, χαχα, αγαπώ το κτίριό μου.

Πήγα και στο Μακάο, όμορφα στοιχεία κινέζικης αρχιτεκτονικής...

και μπόλικης πορτογαλικής...

Χάπενινγκ στους δρομους...

Πανέμορφα καφέ με εδέσματα...

Και φυσικά τα πασίγνωστα ξενοδοχεία-καζίνο τέρατα.

Με δεδομένο ότι οι περισσότεροι εισαγόμενοι τζογαδόροι έρχονται από την Κίνα, η τοπική κυβέρνηση του προειδοποιεί να μην είναι τόσο γύφτουλες όσο στον τόπο διαμονής τους.

Πάλι ωραία έφαγα πάντως.

Το κιτς των ξενοδοχείων ήταν αναμενόμενο, με τις οροφές, να φωτίζονται, να καπνίζονται και να ...διαμαντίζονται.

Το πορτογαλικό στοιχείο πολύ έντονο στην αρχιτεκτονική, πανέμορφη πόλη.

Μου είχαν πει να αποφύγω τα ΣΚ και τα πλήθη, αλλά μεσοβδόμαδα είχε πλεϊ οφ Ευρωλίγκας ρε παιδιά.

Η Πορτογαλία είναι παρούσα και στη γαστρονομία βέβαια... αααχ, egg tarts.

Μας έμεινε και η πρόσοψη ενός ναού.

Kάποιες γωνιές είναι βγαλμένες από την Πορτογαλία.

Και κάπου αλλού βλέπεις ... γαλιθιάνικους χορούς.

Tα τρεκ εκτός από επινοητικά ονόματα...

Διαθέτουν ωραία μονοπάτια...

Όμορφες θέες μόλις λίγα λεπτά από την πόλη.

Καθαρός αέρας, δροσούλα και τα σύννεφα σε πολλάσ ημεία κάλυπταν τις βουνοκορφές.

Βρέθηκα και με την παλιά μου συμμαθήτρια τη Σόκο... ό,τι μοριακή κουζίνα βρήκαμε την ταράξαμε..

Και αναχωρώντας προς Λονδίνο, η κλασική εικόνα του κινέζου λαθρέμπορου αρωμάτων να φτιάχνει τη βαλίτσα του...αδιόρθωτοι.

TOP-5 Hong Kong
1. To φαγητό... εξαιρετικά πράγματα
2. Ο συνδυασμός φύσης/πράσινου και αστικού τοπίου
3. Η αρχιτεκτονική του Μακάου
4. Η ποιότητα ζωής/άνεση, χρειαζόμουν μια εβδομάδα στο ίδιο κατάλυμα, ανθρώπινο ίντερνετ, μπασκετάκι κάθε βράδυ στο κρεβάτι μου μετά από ένα φανταστικό δείπνο και χορταστικά μουσεία
5. Ο πολιτισμός των ντόπιων

Κι από εκεί, Λονδίνο, τελευταίος σταθμός. Εντάξει, δεν ήταν μόνο ακριβώς Λονδίνο, πήγαμε και λίγο πιο έξω κι εκεί θα εστιάσω.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 14: Λονδινο ΚΑΙ ΠΕΡΙΧΩΡΑ (BATH, STONEHENGE, WINDSOR)

Γιατί: Η ιδέα ήταν να περάσω λίγο χρόνο με το φίλο μου το Χ, που μας πούλησε και τελευταία στιγμή απέκλεισε τη συμμετοχή του από τη Βιρμανία. Ιδανικά θα ήθελα να τελειώσω το ταξίδι σε κάποιον ευρωπαϊκό προορισμό όπου θα μπορούσα να πάω μαζί του και, ακόμη πιο ιδανικά, μια μεγαλούπολη που να γνωρίζει καλά κανείς από τους δύο. Η επιλογή του Λονδίνου έγινε ευκολότερη με το one-way εισιτήριο των 250 ευρώ από το Χονγκ Κονγκ και από την ευκαιρία να επικσεφθούμε το Stonehenge, που αποτελούσε υγρό μου όνειρο εδώ και πολλά χρόνια.

Πού: Μείναμε όλες τις μέρες στο Λονδίνο, παίρνοντας μια ημερήσια εκδρομή για Windsor Castle-Bath-Stonehenge. Αρχικά είχα πολλούς ενδοιασμούς για το κάτα πόσο η συγκεκριμένη δε θα ήταν κάτι παραπάνω από ένα πασάλειμμα where they whizz you past everything before you can fart properly, αλλά τελικώς ήταν καλύτερα απ’ ό,τι περίμενα.

Πώς κινήθηκα: Στο Λονδίνο με συγκοινωνίες,η ημερήσια με οργανωμένη εκδρομή, λεωφορειακώς.

Τι μου άρεσε: Μου άρεσε ο καιρός που ήταν μια χαρά για Λονδίνο, περιέργως ενθουσιάστηκα με την αγορά του Κάμντεν που δεν είχα πάει ποτέ, συγκινήθηκα στο Stonehenge σε βαθμό δακρύων, συγκλονίστηκα στο Βρετανικό Μουσείο, μου άρεσε πολύ το φαγητό, η πολυπολιτισμικότητα, ο πολιτισμός που αποπνέει αυτό το κομμάτι του Ηνωμένου Βασιλείου (για το κομμάτι που σπούδασα δεν μπορώ να πω τα ίδια, το’ χω διαγράψει από τη μνήμη μου ως ποιότητα ζωής με τα γκέτο, τα μαχαίρια, τους πυροβολισμούς κλπ), αλλά πιο πολύ μου άρεσε που πέρασα χρόνο με το φίλο μου το Χ, που μεγαλώσαμε μαζί και τον βλέπω πια μια φορά το χρόνο.

Τι δεν μου άρεσε: Ε καλά, δεν ξετρελάθηκα κιόλας με τις τιμές, αν και δεν τις βρήκα τόοοοσο χάλι όσο λένε μερικοί. Μεγάλη απογοήτευση το Westminster Abbey και μικρή απογοήτευση το Tower of London, στα οποία πήγαινα για πρώτη φορά, που ήταν και πανάκριβα. Δεν μπορώ να πω πως υπήρχε κάτι άλλο που με απογοήτευσε, χωρίς να πω ότι έφυγα θεωρώντας το Λονδίνο μια από τις τοπ-10 αγαπημένες μου πόλεις. Σε καμία περίπτωση δε θα το βάλω στην ίδια κατηγορία με το Βερολίνο, τηΡώμη, το Μέξικο Σίτυ, την Αβάνα ή το Κούσκο. Αλλά ναι, έχει χίλια πράγματα να δεις και να κάνεις και δικαιολογεί πολλές επισκέψεις. Πιστεύω πάντως πως είναι μάλλον πόλη για να τη ζήσεις και λιγότερο να την επισκεφθείς.

Απρόοπτα: Μπα, όλα νορμάλ. Γενικώς η Ευρώπη είναι uneventful, δεν είναι;

Τι έκανα σωστά: Νομίζω κατανείμαμε τις μέρες μας σωστά, με βάση τα ενδιαφέροντά μας. Η επιλογή του καταλύματος (ενοικίαση διαμερίσματος απέναντι σχεδόν από σταθμό μετρό) αποδείχθηκε σωστότατη, με τις κάρτες των συγκοινωνιών τα πήγαμε μια χαρά, σωστοί και οι χρόνοι των μουσείων, γενικώς μια χαρά, δεν μου έμεινε κάποιο απωθημένο.

Τι έκανα λάθος: Δεν ξέρω αν θα ήμασταν καλύτερα έχοντας βγάλει κάποια από τις κάρτες που δίνουν προτεραιότητα σε κάποια αξιοθέατα συνδυάζοντας τα μεταφορικά, δεν τα κοίταξα καν αυτά πριν πάω, αλλά είναι λεπτομέρεια. Αν υπήρχε η δυνατότητα ενοικίασης αυτοκινήτου για την ημερήσια σε Stonehenge θα ήταν ενδιαφέρον, όχι για άλλο λόγο, αλλά επειδή οι εικόνες της εξοχής ήταν πραγματικά φανταστικές σε πολλά σημεία και άξιζαν στάσεις. Θα’ πρεπε να χω περισσότερες μέρες για να δω φίλους και γνωστούς, με τόσες λίγες δεν είχε νόημα να δω κάποιους για μια ώρα.

Θα ξαναπάω; Δύσκολο να μην ξαναπάς στο Λονδίνο, το κέντρο του κόσμου είναι, όλο και κάποιο stopover, συνέδριο, δουλειά, κοινωνικό γεγονός θα σε φέρει από κει. Για το Ηνωμένο Βασίλειο γενικότερα ασφαλώς, δεν το συζητάω, θέλει τουλάχιστον ένα πολύ μεγάλο ταξίδι 1-2 μηνών για να δω πολλά από αυτά που μου λείπουν, το έχω επισκεφθεί μόνο αποσπασματικά.


Αξιολόγηση: Να σημειωθεί πως βαθμολογώ γενικώς το Ηνωμένο Βασίλειο κι όχι ό,τι είδα σε αυτό το μεμονωμένο ταξίδι)

· Φύση: 7. Έχει φανταστικά τοπία η χώρα, από τα παραβλεπόμενα από πολλούς Midlands, μέχρι τη Σκωτία.

· Αρχαιολογία: 5. Μπορεί να μην είναι άπειρα, αλλά αρχαιολογικό ενδιαφέρον παρουσιάζει η χώρα, από το Stonehenge μέχρι το τείχος του Αδριανού (πολύ υποτιμημένο κατά τη γνώμη μου).

· Αρχιτεκτονική: 9 Πανέμορφες πόλεις και άπειρες, εξαιρετικά χωριά, φοβερά κτίρια ακόμη και σε αρχιτεκτονικά αδιάφορους οικισμούς.

· Άνθρωποι: 6. Ευγενείς και σνομπ, σοβαροί και μεθύστακες, απ’ όλα έχει ο μπαξές.
Δε θα πήγαινα στην Αγγλία για να γνωρίσω τον πληθυσμό της πάντως.

· Κόστος: 3 Ακριβά, πολύ ακριβά και δε μιλάω για την πρωτεύουσα μόνο, αλλά γενικώς η χώρα είναι ελαφρώς φαρμακείο. Όχι “αμάν, θα ξεμείνω και θα κάνω ωτοστόπ”, αλλά ακριβή, ναι.

· Ασφάλεια: 7 Από αυτά που έζησα ως φοιτητής έπρεπε να της βάλω 2, αλλά δεν είναι όλη η χώρα τόσο χάλι. Για τον τουρίστα ένα 7 το παίρνει.

· Μοναδικότητα: 10. Πολύ ιδιαίτερη χώρα με μια μοναδική κουλτούρα που εξαπλώθηκε ανά τον κόσμο. Χωρίς να είναι η αγαπημένη μου κουλτούρα, η μοναδικότητά της είναι αδιαμφησβήτητη.

· Αυθεντικότητα: 6, αρκετά μοντέρνα ζωή με τον παραδοσιακό τρόπο να υποχωρεί, ενώ τα τουριστικά πλήθη είναι πανταχού παρόντα.

· Φαγητό: 7. Θα έπαιρνε και ψηλότερο βαθμό αν στην επαρχία δεν ήταν τόσο fish n’ chips τα πράγματα. Αλλά γενικώς με τόσο διαφορετικές κουζίνες διαθέσιμες και σοβαρή προσπάθεια στα gastrobars (νομίζω ότι τα λένε έτσι επειδή γκαστρώνεις με τη μία εκεί), δεν μπορείς να βάλεις κακό βαθμό, θα ήταν εμπάθεια.

· Ποικιλία: 7. Με τέτοιο μέγεθος θα μπορούσε να έχει και περισσότερα κλίματα, κουλτούρες, θρησκείες, είδη αξιοθεάτων και δραστηριοτήτων. Δεν είναι κακό και το 7 πάντως.

· ΣΥΝΟΛΟΝ: Έλαβον 68 και ισοβαθμεί στην 25η θέση με ένα μάτσο χώρες. Κι όταν τη γυρίσω παραπάνω ίσως να πάει και πολύ πιο ψηλά. Θα περιμένει…


Δεν πρόκειται να κάτσω να επισυνάψω άπειρες φωτό από το Λονδίνο, που έχουν πάει φαντάζομαι σχεδόν όλοι. Ολίγες φωτό εν είδει εξιστόρησης του τι πήγαμε και είδαμε και φτάνει.


Μετά θα ακολουθήσει μια γενική αποτίμηση του ταξιδιού, όχι μόνο ως προορισμών, αλλά ως τρόπος ταξιδιού: είχα γράψει και στην εισαγωγή πως δεν είχα ξανακάνει Round The World, δεν γνώριζα εκ των προτέρων τα + και – του να ταξιδεύεις στο ίδιο ταξίδι σε διαφορετικές ηπέιρους και τόσο διαφορετικές χώρες. Επιπλέον, ένα τοπ-10 όοοολου του ταξιδιού, μερικές παρατηρήσεις και… σχέδια για το επόμενο RTW. Πάμε για φωτό από UK (μέτριες είναι, δε “δημιούργησα” κιόλας…)

Το πρώτο που επισκεφθήκαμε, μετά το National Gallery (που το χρησιμοποίησα ως δωρεάν left luggage, χοχο), ήταν τα Winston Churchill Rooms. Μόλις είχα τελειώσει και τη βιογραφία του Τσώρτσιλ που διάβαζα... από τη Μικρονησία και είχε εξαιρετικό ενδιαφέρον για μένα. Το εισιτήριο πανάκριβο βέβαια.

Πολύ όμορφες γειτονιές το Λονδίνο, έχουν γραφεί πάμπολλες φορές.

Επιβλητικός ο ναός, δε λέω.

Τα σχετικά με τη μεγάλη φωτιά στο Λονδίνο στο μουσείο της πόλης ήταν εξαιρετικά ενδιαφέροντα.

Εντάξει, δε νομίζω να τα άφησε ο Έλληνας εκεί, μάλλον σημείο συλλογής σκουπιδιών είναι, αλλά ότι γέλασα, γέλασα.

Τρίζουν τα κόκκαλα της Χρυσής Αυγής.

Α πήγαμε και στην Πρωτομαγιά, όπου έχουν κι εκεί μάυρο μπλοκ. Άψογη στάση της αστυνομίας.

Στο Βρετανικό Μουσείο έπαθα την πλάκα μου με πολλά, περισσότερο όμως με τα αετώματα από τις Βάσσες. Απίστευτα πράγματα, για μένα πιο εντυπωσιακά από τα Ελγίνεια.

Κι αυτό με εντυπωσίασε όσο λίγα.

Κουραστήκαμε πολύ τη μέρα του μουσείου και ψιλοκοιμήθηκα στην Ποντικοπαγίδα. Θυμάμαι όμως πως η πρωταγωνίστρια ήταν μία φωνάρα...μα μία φωνάρα! Πάμε παρακάτω, συμπαθές και το Κάστρο Windsor αλλά πιο συμπαθής ο καλτ Πορτογάλος ξεναγός που πετούσε συνεχώς ατάκες (ανάμεσα στο ασταμάτητο καμάκι σε οτιδήποτε θηλυκό) του στιλ "ξέρετε ότι έχουμε δύο βασίλισσες ε; Την Ελισσάβετ που είναι η αναπληρωματική, και τον Έλτον Τζον που είναι η πραγματική".

Από συχρονισμό ήταν γελοιωδώς τραγικοί, αλλά δεν έπρεπε να γίνεται και μια επιλογή ανάλογα με το ύψος;

Πολύ ενδιαφέρον το Bath και τα ρωμαϊκά λουτρά, ο αρχαιοπρεπής κύριος με τα σάβανα μέσα στο ψοφόκρυο μάλλον δίνει ένα touch καλτίλας φαντάζομαι.

Α ρε Λιακόπουλε, είσαι παντού.

Πανέμορφο το Bath, αν και οι αριθμοί των τουριστών την πνίγουν την πόλη, δυστυχώς.

Όποιος δεν κατάλαβε πού πάει το λεωφορείο...

Αααχ, δάκρυσα.

Πολύ όμορφη παρουσίαση στο μουσειάκι. Από παρουσίαση του πώς ήταν το μνημείο ανά τους αιώνες και στις διάφορες εποχές και ώρες της ημέρας, μέχρι ανάλυση DNA των οστών που βρέθηακν για απεικόνιση των κατοίκων του και επίδειξη του πώς φτιάχτηκε το όλο σύστημα των μενίρ, πού έμεναν εκείνοι οι άνθρωποι και πώς έχει απιεκονιστεί στα κόμιξ το Stonehenge.

Μαντέψτε πού κοιμόταν ο Χ και πού εγώ...

Ωραίες γειτονιές.

Ωραίες διαφημίσεις.

Σα γουρούνια φάγαμε στο Κάμντεν: περουβιάνικο, ινδικό, ιρανικό, βιετναμέζικο, γιαμ γιαμ.

Όταν βοηθάει ο καιρός, η πόλη γίνεται ακόμη ωραιότερη.

Παρκάκια.

Αυτοκινητάκια.

Ζευγαράκια.

Χαχα, θεοί είναι αυτοί, θα αγόραζα σπίτι από αυτούς μόνο και μόνο για την ευρηματικότητα.

Όταν μεγαλώσω, θ αποκτήσω κι εγώ ένα τέτοιο (ροζ ακομπλεξάριστο σακίδιο, όχι σπίτι).

ΕΠΙΛΟΓΟΣ-ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ-ΕΠΕΡΑΣΑΜΕ ΟΜΟΡΦΑ ΟΜΟΡΦΑ ΟΜΟΡΦΑ

Επιστρέφοντας στο πρώτο κεφάλαιο, κάνω μια σύγκριση των αρχικών στόχων κι επιδιώξεων του ταξιδιού με την έκβασή του.

Από τις χώρες που επισκέφθηκα, έμεινα πολύ ικανοποιημένος. Κατάφερα να πάω στις περισσότερες από αυτές που σχεδίαζα και σε γενικές γραμμές δεν απογοητεύτηκα. Κάποιες αποδείχθηκαν διαμάντια (Παλάου και Ιορδανία για παράδειγμα πολύ άνω των προσδοκιών), κάποιες ήταν τόσο ενδιαφέρουσες όσο τις περίμενα (Βιρμανία, Χονγκ Κονγκ, Αίγυπτος, Ισραήλ) και υπήρχαν και κάποιες μικρές απογοητεύσεις (Αυστραλία, Χαβάη), που πάλι πάντως εξαιρετικά ενδιαφέρουσες εμπειρίες ήταν. Επισκέφθηκα αρχαιολογικούς χώρους με το τσουβάλι, από τη Μικρονησία μέχρι το Σουδάν κι από την Ιορδανία μέχρι τη Βιρμανία, η κοινωνικοπολιτική κατάσταση ήταν εξαιρετικά ενδιαφέρουσα σε μέρη όπως το Ισραήλ ή η Βιρμανία, περιηγήθηκα σε απίθανα τοπία τύπου Παλάου, έφαγα φανταστικά όπως στο Χονγκ Κονγκ, γνώρισα ενδιαφέροντες ανθρώπους, εν πολλοίς γέμισα το σάκο μου με εμπειρίες αξέχαστες, άρα το ταξίδι κρίνεται άκρως επιτυχημένο. Είναι γεγονός πως καμία από τις χώρες που επισκέφθηκα δεν πλασαρίστηκε στην πρώτη εικοσάδα της αξιολόγησής μου, αλλά κι αυτό αναμενόμενο ήταν. Ξέρω τι με ενθουσιάζει γενικώς και, όπως είναι λογικό, τις χώρες που έχουν αυτά τα χαρακτηριστικά τις έχω ήδη επισκεφθεί, με ελάχιστες εξαιρέσεις που πια δεν είναι εύκολες (π.χ. Ιράκ). Αλλά από αυτά που επισκέφθηκα στο ταξίδι, έμεινα σε γενικές γραμμές πολύ ικανοποιημένος.

Η καινοτομία αυτού του ταξιδιού σε σχέση με άλλα πολύμηνα που έχω κάνει, ήταν η φύση του ως Round The World, η μίξη δηλαδή διαφορετικών ηπείρων και εντελώς ασυμβίβαστων προορισμών μεταξύ τους, με σκοπό να αποφύγω την μονοτονία και την ψυχολογική κούραση. Ήθελα να δω κατά πόσον η τελμάτωση που κάποια στιγμή έρχεται μετά από 1-2-3 μήνες στο δρόμο είναι λόγω μονοτονίας ή επειδή πια, έχοντας δει αρκετά στα τριαντακάτι μου, δεν ενθουσιάζομαι εύκολα και μοιραία χάνω τον ενθουσιασμό μου από κάποιο σημείο κι έπειτα. Με χαρά μού αυτοανακοινώνω ότι δε βαρέθηκα καθόλου. Ούε μια στιγμή. Από τον πρώτο μέχρι τον τελευταίο προορισμό δεν ένιωσα η όρεξή μου να μειώνεται στο ελάχιστο, οι σωματικές μου αντοχές ήταν ακμαίες και η λαχτάρα για το τι θα έβλεπα την επόμενη μέρα αναλλοίωτη. Κοινώς, το πείραμα πέτυχε: η συνεχής εναλλαγή ηπείρων/θρησκειών/τοπίων ήταν τέτοια που νομίζω και άλλους 3 μήνες να ταξίδευα δε θα βαριόμουν, δε θα κουραζόμουν.

Φυσικά η διάνυση τέτοιων αποστάσεων αυξάνει το κόστος. Προφανώς και είναι φτηνότερα να κάνεις μόνο δυο πτήσεις σε διάστημα 3,5 μηνών και στη συνέχεια να κινείσαι στην ίδια ήπειρο, διότι τα μεταφορικά μειώνονται κατά πολύ. Για τις “εξωτερικές πτήσεις”, δηλαδή αυτές πλην των εσωτερικών σε Αυστραλία και Βιρμανία (καμιά εικοσιπενταριά στο σύνολο!), τελικώς δαπάνησα μόλις 2.080 ευρώ, κυρίως χάρη στην εξαργύρωση μιλίων, από διάφορες συμμαχίες. Ακόμη κι έτσι όμως, το τελικό συνολικό κόστος του ταξιδιού έφτασε τα 11.000 ευρώ, απίστευτα υψηλό ποσό για τέτοιες εποχές, οπότε ο στόχος του να ξοδευτούν πάνω-κάτω όσα είχα κερδίσει στο στοίχημα (8.500 ευρώ) συν κάτι ψιλά, ώστε να παραμείνω σε τετραψήφιο αριθμό, απέτυχε. Οι λόγοι είναι πολλοί, αλλά νομίζω οι βασικότεροι είναι οι εξής:

· Πολλές από τις χώρες που επισκέφθηκα είναι πολύ ακριβές. Χώρες δηλαδή όπου ένας reasonable backpacker (δηλαδή κάποιος που θα μείνει στη φτηνότερη δυνατή επιλογή που προσφέρει όμως private room, δικό του μπάνιο και καλή τοποθεσία), δύσκολα θα πέσει κάτω από τα 60-70$ ημερησίως. Η Αυστραλία για παράδειγμα αποδείχθηκε πανάκριβη, ακόμη κι αν έμεινα και σε κοιτώνες χόστελ στο τέλος.

· Κάποιες αναποδιές (π.χ. χιονοθύελλα στην Πέτρα, Φεστιβάλ Νερού στη Βιρμανία) με υποχρέωσαν να πάρω εσωτερικές πτήσεις, να χρησιμοποιήσω τζιπ με οδηγό κλπ, που ανέβασαν το κόστος δραματικά.

· Πολλές είσοδοι μουσείων/πάρκων/αρχαιολογικών χώρων πλέον είναι ακριβές, έως πολύ ακριβές. Από την Πέτρα μέχρι τα εθνικά πάρκα του Παλάου της εισόδου των 100$, το ημερήσιο κόστος ξαφνικά διπλασιαζόταν μόνο και μόνο από τις εισόδους

· Το ευρώ κατέρρευσε, εν πολλοίς και χάρη στα όσα συνέβαιναν στην Ελλάδα. Αν η ισοτιμία του με το δολάριο ήταν στο ύψος που βρισκόταν όταν “σχεδίασα” το ταξίδι, θα είχα δαπανήσει 10-12% λιγότερο, που σε ένα ταξίδι 11.000 ευρώ μεταφράζεται σε πάνω από χίλια ευρώ διαφορά

· Ταξίδευα μόνος για το μεγαλύτερο κομμάτι. Προφανώς άλλο είναι να μοιράζεσαι το κόστος δωματίου με άλλον κι άλλο να πληρώνεις μονόκλινο, να πληρώνεις μόνος του τα ταξί κλπ. Επιπλέον, ταξιδεύοντας μόνος, αρκετές φορές επιλέγω την εύκολη (αλλά ακριβότερη) λύση, λόγω έλλειψης παρέας. Π.χ. 15 ώρες σε ένα λεωφορείο με τον κολλητό μου για συνταξιδιώτη είναι έως και ευχάριστες, αν όμως είμαι μόνος, θα πληρώσω 50-60$ παραπάνω για να πάω πετώντας, με δεδομένο ότι 15 ώρες μόνος στο λεωφορείο δεν είναι τρομερά ευχάριστες

· Ήταν επιλογή μου να μην κάνω κρατήσεις από πριν, με αντίβαρο να έχω πλήρη ελευθερία κινήσεων. Προφανώς και τα καταλύματα θα κατέληγαν να είναι αρκετά φθηνότερα αν τα είχα κλείσει κάποιες εβδομάδες πριν, αυτό όμως θα με “φυλάκιζε” σε έναν προγραμματισμό που –κατά τη γνώμη μου πάντα- θα μετέτρεπε το ταξίδι σε τουρισμό, αφαιρώντας του το στοιχείο της έκπληξης/περιπέτειας/απόλυτης ελευθερίας του να μείνω όπου θέλω όσο θέλω. Την ίδια άποψη έχω και για τα οργανωμένα τουρ, είτε τα κλείνεις επιτοπίως είτε από πριν: κερδίζεις σε χρόνο, σίγουρα σε άνεση και πολλές φορές και σε χρήμα. Αλλά χάνεις τη “χαρά” του να πας σε ένα σταθμό λεωφορείου, να μοιραστείς ΜΜΜ με τους ντόπιους, να κάνεις ένα ωτοστόπ, να χαθείς, να σε φιλοξενήσουν, να μην ξέρεις ποιον θα γνωρίσεις, με ποιον θα φας, πού θα κοιμηθείς, τι ιστορίες θα ακούσεις. Έχει έξτρα κόστος αυτό; Ναι, και το ανέλαβα ευχαρίστως. Χρησιμοποίησα οδηγό ή τουρ μόνο όπου δεν υπήρχε καμία εναλλακτική, όπως π.χ. για το εσωτερικό της Αυστραλίας και φυσικά ήταν το λιγότερο απολαυστικό κομμάτι του ταξιδιού.


Άλλος στόχος ήταν χάσω καμιά δεκαριά κιλά. Περιέργως, δεν επιτεύχθηκε, αφού έχασα μόλις 6, παρά το ατέλειωτο περπάτημα και τη γενική ιδρωτίλα. Χάθηκαν με την επιστροφή στην Κούβα πάντως, πάλι περιέργως, οπότε μικρό το κακό. Περίμενα πάντως ότι με 3-4 μήνες ταξιδιού με τρεκ κλπ θα τα έχανα με τη μία, not so. Το να μην έχω ζυγαριά μαζί δε βοήθησε πάντως.


Ένα άλλο πρόβλημα που με απασχολούσε πριν φύγω, ήταν το θέμα των βιβλίων. Διαβάζοντας ένα βιβλίο την εβδομάδα κάτα μέσο όρο γενικά κι έχοντας και την ανάγκη να έχω ταξιδιωτικό οδηγό για σχεδόν κάθε χώρα που θα επισκεπτόμουν, το βάρος και ο όγκος ήταν ένα θέμα. Ευτυχώς το θέμα λύθηκε χάρη στον κύριο Α, που στο μέσο του ταξιδιού ήρθε για λίγες εβδομάδες στη Βιρμανία, έφερε 2-3 οδηγούς από την Ελλάδα και πήρε άλλους 3-4 μαζί του και ξαλαφρώσαμε. Επιπλέον είχα και μερικά κεφάλαια ηλεκτρονικά στον υπολογιστή μου, αλλά για να είμαι ειλικρινής δεν με βόλευε αυτό το είδος ανάγνωσης, ειδικά όταν χρειάζεσαι μια βασική πληροφορία στο δρόμο, δεν μπορώ να ανοίγω το netbook μου στο δρόμο με 8 κιλά αποσκευών στην πλάτη υπό βροχή, άλλο πράγμα το βιβλίο, κακά τα ψέμματα. Σε ό,τι αφορά τα βιβλία ανάγνωσης, πήρα λίγα από την Ελλάδα, αγόρασα μερικά στο δρόμο και αντάλλαξα μερικά με συνταξιδιώτες. Δεν ήταν η ιδεατή λύση, αλλά δεν μπορούσα στα 8 κιλά αποσκευών να είναι τα 3 βιβλία. Οι στάσεις πάντως σε χώρες όπου βρίσκεις βιβλία σε ευρωπαϊκές γλώσσες (Ισραήλ, Χονγκ Κονγκ, Αυστραλία, Χαβάη), βοήθησαν πολύ, στη Δυτική Αφρική π.χ. τέτοιες πολυτέλειες και βιβλιοπωλεία για να χάνεσαι, δεν υπάρχουν.


Γενικώς στο ερώτημα αν θα ξαναέκανα RTW η απάντηση είναι ένα τεράστιο “αμέ!”, γνωρίζοντας ότι οικονομικά θα είναι πάρα πολύ δύσκολο. Αλλά η ποικιλία προορισμών το κάνει υγρό πόθο. Φαντάζομαι π.χ. ένα ταξίδι με χώρες όπου δεν έχω πάει τύπου (οι αριθμοί υποδηλώνουν τις διανυκτερεύσεις): Ναμίμπια 10- Νότιος Αφρική 20-Λεσότο 3- Μαδαγακσάρη 30 – Υεμένη 25 – Ομάν 20 – Ουζμπεκιστάν 20 – Τουρκμενιστάν 7 – Μογγολία 20- Φιλιππίνες 25 - Παπούα 20 – Ν. Ζηλανδία 30 και ξερογλείφομαι. Χλωμό το βλέπω βέβαια, αλλά τα όνειρα είναι τζάμπα. Ας συμβιβαστούμε με αυτά που έρχονται, που δεν είναι και λίγα, αχαριστία θα ήταν να διαμαρτύρομαι εγώ, ντροπή.

TOP-20 ταξιδιού, συνολικά.​

Τι μου έμεινε από αυτό το ταξίδι; Ουφ άπειρες εικόνες, αλλά αν προσπαθήσω να κάνω ένα τοπ-20 εμπειριών, χωρίς να το πολυσκεφτώ (έτσι βγαίνουν τα καλύτερα τοπ…) θα ήταν κάπως έτσι:

- 20. Bishop Museum, Χαβάη: Σπάνια βλέπεις μουσείο που να σε κάνει να πας σε μέρη που δεν είχες σκεφτεί ποτέ. Ή αλλιώς… σπάνια βρίσκω μέρη που να μην είχα σκεφτεί να επισκεφθώ.

- 19. Οι Ιορδανοί, Ιορδανία: φανταστικοί άνθρωποι πραγματικά και ανακούφιση μετά την Αίγυπτο

- 18. Το φαγητό στο Χονγκ Κονγκ: απόλαυση, λόγος από μόνος του για να επισκεφθεί κανείς τη χώρα

- 17. Κολυμπώντας με τα σαλάχια στη Υap, Μικρονησία: Tεράστια εμπειρία

- 16. Snorkelling στο Παλάου: Όχι ότι είμαι κανένας ειδικός, αλλά εύκολα ο καλύτερος βυθός που έχω δει ποτε.

- 15. Το Nan Madol στην Pohnpei, Μικρονησία: Ενδιαφέροντας αρχαιολογικός χώρος στη μέση του πουθενά, η όλη εμπειρία αλλά και οι άνθρωποι με την οποία τη μοιράστηκα ήταν μοναδική

- 14. H όλη εμπειρία του MraukU στη Βιρμανία, από τον τρόπο άφιξης μέχρι τις απίστευτες αγορές και τα αρχαία. Δε νομίζω ότι θα είναι για πολύ καιρό ακόμη έτσι… Τι κόσμο θα παραδώσουμε στα παιδιά μας, Νίκο Τσιαμτσίκα;

- 13 RockyIslands, Παλάου. Απίστευτη φυσική ομορφιά, χωρίς λόγια.

- 12 Αιγυπτιακό μουσείο στο Κάιρο, Αίγυπτος.

- 11 Η Πέτρα το βράδυ, Ιορδανία: εντελώς διαφορετική εμπειρία από την πρωινή, ιδανικά θα έπρεπε να είναι η πρώτη γνωριμία με το μνημείο, φοβερό συναίσθημα

- 10 Οι πυραμίδες του Μερόε στο Σουδάν, με όλο το χαβαλέ για να φτάσεις εκεί, συν την αίσθηση ότι είσαι εντελώς μόνος

- 9 Βρετανικό Μουσείο, Λονδίνο: να’ χε η μέρα 30 ώρες…

- 8 Η εμπειρία του Ισραήλ-Παλαιστίνη, ειδικά η Χεβρώνα αλλά και οι οικισμοί των εποίκων… η αντιδιαστολή ανάμεσα στις δύο εκδοχές της ίδιας θλιβερής ιστορίας, μάθημα ζωής και θανάτου. Μαθαίνεις ότι η ιστορία έχει πάντα δυο πλευρές.

- 7 Stonehenge, Αγγλία: πώς μου είχε διαφύγει τόσον καιρό, it’samysterytome

- 6 Η βόλτα στο ισλαμικό Κάιρο, Αίγυπτος: Φαίνεταο πολύ ψηλά στη λίστα, ίσως και να υπερβάλλω, αλλά είχα πολύ καιρό να ενθουσιαστώ έτσι με περιήγηση σε μια πόλη

- 5 Edfu και KomOmbo, Αίγυπτος: Πώς γίνεται μνημεία τέτοιου διαμετρήματος να μην έχουν τουρισμό, δεν έχω ιδέα. Ειδικά το Edfu είναι από τα ατσμοσφαιρικότερα μνημεία που έχω δει ποτέ

- 4 Πέτρα και γύρω αρχαιολογικοί χώροι, Ιορδανία: Λίγες φορές μπορεί ένας τόσο χιλιοφωτογραφημένος χώρος να εντυπωσιάσει τόσο. Ο συνδυασμός με το τρεκ και την πληθώρα αρχαίων είναι μοναδικός. Ξεπέρασε τις προσδοκίες και ήταν και πολλές.

- 3 JellyfishLake, Παλάου: Δεν είναι μόνο η μοναδικότητα του φυσικού τοπίου και φαινομένου, αλλά και η έκπληξη του ότι δεν ήξερα τι θα βρω μπροστά μου. Άξιζε όλο τον κόπο, την κούραση, τα λεφτά, για κάτι τέτοια ταξιδεύουμε.

- 2 Γέρασα, Ιορδανία: Ναι, πιο πάνω κι από την Πέτρα. Μόνοι μας σε μια ολόκληρη ρωμαϊκή πόλη, σε άψογη σχεδόν κατάσταση, απίστευτο ότι υπάρχουν ακόμη τέτοιοι αρχαιολογικοί χώροι στον πλανήτη.

- 1 Βηθλέεμ, Ισραήλ-Παλαιστίνη: Να βλέπω την άθεη μαμά μου, που είχε διαγνωσθεί με καρκίνο να προσεύχεται και να συγκινείται (και να γίνεται καλά και να το αποδίδει εν μέρει και σε αυτό). Γιατί μερικά πράγματα στη ζωή είναι πιο σημαντικά κι από τα ταξίδια. Όπως ας πούμε η ίδια η ζωή.

ΤΕΛΟΣ​

Ρε Χορχε τι καταπληκτική σύνοψη εχεις κάνει.Μπραβο σου!
Αρτι αφιχθείσα ,αν εγραφα εν συντομία τα ιδια πράγματα θα έγραφα/
Αν γραψω ιστορια θέλω πολλά σεντόνια !

 

[KIKI]

Στην Ιορδανία αναφερομαι στο προηγουμενο πόστ!

 

[Nikos1986]

Αρτι αφιχθείσα ,αν εγραφα εν συντομία τα ιδια πράγματα θα έγραφα/
Αν γραψω ιστορια θέλω πολλά σεντόνια !

Πάντως η σφαγή θα γίνει που θα γίνει ούτως ή άλλως όταν έρθει ο διαγωνισμός με τις ιστοριάρες του τελευταίου διμήνου, μη σε αποθαρρύνει αυτό