Αζερμπαϊτζάν Καυκασιανός κύκλος, μέρος Ι

[psilos3]

Δύο ακόμη ημέρες, επίλογος και ουφ τελειώσαμε! Ευχαριστώ για τα καλά λόγια, αλλά πλέον αισθάνομαι οτι "βιάζομαι" να το τελειώσω. Πάντως δεν παραλείπω κάτι.

Δε βιάζεται κανείς μας, γράψε κι άλλο!

Μάλλον "τεκές" παρά μπαρ. Τίγκα στην κάπνα!

Υπάρχουν και αυτά, θα το υποστούμε.

 

[IrisAthens]

Μπορεί όπως λες εσύ να "βιάζεσαι" να το τελειώσεις και το καταλαβαίνω. Δεν είναι μία "τουριστική " ιστορία, είναι το τι αφήνει ο πόλεμος, που στεκόμαστε εμείς και τι επιλέγουμε πια να βλέπουμε. Είναι εξουθενωτικό όλο αυτο το συναίσθημα.
Εγώ πάντως περιμένω με λαχτάρα την ιστορία αυτή, τη διαβάζω σαν λογοτεχνία... Όταν έχω χρόνο, πίνω τον καφέ μου και η σκέψη μου είναι καθαρή από τις σκοτούρες της ημέρας.

Πρώτα βέβαια έπρεπε να βρούμε καφέ. Οπότε πήγαμε κατευθείαν στο παλιό χαμάμ για ένα τούρκικο καφέ.

Η γνωστή αναζήτηση του καφέ! Ωραίος φαίνεται! Ιδιαίτερα τα διάφανα φλιτζανάκια.
Είχα παλιά μια καθηγήτρια από την περιοχή του Καυκάσου και μου έλεγε πως σε κάθε σπίτι είχαν και μύλο του καφέ. Ήταν στην ιεροτελεστία όταν ερχόταν μουσαφίρης να τρίβουν και μετά να φτιάχνουν.
Άλλο που μου έλεγε ήταν ότι τον έβραζαν με λεμόνι για στομαχόπονο ή μεθύσι! Δεν το έχω δοκιμάσει!

Η μουσική σε μεταφέρει σε άλλη εποχή! Το άφησα να παίζει όσο διάβαζα. Όταν τελείωσε ήταν εντονότερη η σιωπή.

 

[YiannisTS]

Δεν είναι μία "τουριστική " ιστορία, είναι το τι αφήνει ο πόλεμος, που στεκόμαστε εμείς και τι επιλέγουμε πια να βλέπουμε.

Ακριβώς αυτός είναι ο στόχος. Να μην είναι μια ακόμη "τουριστική" ιστορία αλλά να προβληματίσει για τα ταξίδια που επιλέγουμε να κάνουμε, ως προέκταση των επιλογών της ζωής μας!

Εγώ πάντως περιμένω με λαχτάρα την ιστορία αυτή, τη διαβάζω σαν λογοτεχνία...

Εντάξει ας μην υπερβάλουμε. Απέχει πολύ από το να χαρακτηριστεί λογοτεχνία. Μάλλον σκόρπιες εικόνες, συναισθήματα, σκέψεις που προσπαθούν να "οργανωθούν" σε ένα ενιαίο κείμενο έτσι ώστε να μπορεί να διαβαστεί. Πάντως σε ευχαριστώ γιατί είναι υποστηρικτικό ότι γράφεις...

σε κάθε σπίτι είχαν και μύλο του καφέ

Ναι αλλά εμείς δυσκολευτήκαμε να πιούμε ένα καφέ της προκοπής. Άσε που τα ξενοδοχεία είχαν μόνο τσάι (ή φακελάκια nescafe), εκτός από το Μπακού. Αναπολώ τον καφέ του Βιετνάμ!

Η μουσική σε μεταφέρει σε άλλη εποχή! Το άφησα να παίζει όσο διάβαζα. Όταν τελείωσε ήταν εντονότερη η σιωπή.

Η μουσική και κύρια η φωνή του ήταν ιδιαίτερη και πολύ μελωδική!

 

[YiannisTS]

Ημέρα 9: Επιστροφή στο Baku

Το οδοιπορικό πλησιάζει σιγά σιγά στο τέλος του κι εμείς προσπαθούμε να πάρουμε όσα γίνεται περισσότερα στις "αποσκευές" μας επιστρέφοντας πίσω στην Ελλάδα. Ο χρόνος δεν βοηθάει, δεν είναι σύμμαχός μας. Ξέρουμε ότι δεν θα επιστρέψουμε ξανά οπότε "καταναλώνουμε" κάθε στιγμή χρόνου. Κοιτάζοντας πίσω τις μέρες που πέρασαν διαπιστώνουμε οτι μας χάρισαν στιγμές χαλάρωσης αλλά και έντονες συγκινήσεις. Οι εναλλαγές του χωροχρόνου και των τόπων του αποκρυσταλλώθηκαν στα συναισθήματα που προκάλεσαν, και τα οποία είναι ακόμη ζωντανά την στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές.
Δύο ημέρες ακόμη λοιπόν. Για να τις δούμε.

Lankaran

Μετά την χθεσινή "δίαιτα" έπρεπε να αναπληρώσουμε κάπως την ενέργεια που χάσαμε. Ένα καλό πρωινό είναι πάντα μια καλή αρχή για το ταξίδι μέσα στην ημέρα. Το ξενοδοχείο λοιπόν μας το ανταπόδωσε και με το παραπάνω. Εξωτερικοί χώροι και οντάδες ήταν διαθέσιμοι για τους θαμώνες του. Προτιμήσαμε να κάτσουμε σε έναν οντά, έτσι για αλλαγή, για να "κάνουμε" ότι κάνουν και οι ιθαγενείς όταν βρίσκονται πολλοί μαζί σε κάποια ταβέρνα ή τσαγερία. Μια γάτα τριγυρνούσε στα πόδια μας επιδιώκοντας έντονα να μοιραστούμε μαζί της τα διάφορα εδέσματα. Τυριά και αλείμματα ήταν το φόρτε κάθε πρωινού στη χώρα. Η ομελέτα σε βούτυρο σερβιρισμένη στο βαρύ μαντεμένιο τηγάνι έκανε την διαφορά και "απογείωσε" πρόσκαιρα την χοληστερίνη. Και βέβαια μια κανάτα με ένα υπέροχα αρωματικό τσάι μας έκανε να ξεχάσουμε, πρόσκαιρα, την απουσία καφέ.

Εικόνες από το δωμάτιο και τον εσωτερικό ανοιχτό χώρο του ξενοδοχείου.

Κάναμε check-out και ξεκινήσαμε να "ανακαλύψουμε" την πόλη μέχρι να αναχωρήσουμε για το Μπακού.

Γελάδια περπατάνε ελεύθερα και αμέριμνα σε κεντρικό δρόμο παράλληλα με την παραλία χωρίς να ενοχλούνται από την ύπαρξη αυτοκινήτων. Αργά και νωχελικά μετακινούνται από το ένα οικόπεδο στο άλλο. Εμείς δεν έχουμε παρά να περιμένουμε υπομονετικά να ολοκληρώσουν την διαδρομή τους!

Να και η είσοδος του ελεύθερου οικοπέδου που κατευθύνονται τα συμπαθητικά τετράποδα μας. Και πιο πέρα ο κόκκινος μιναρές του Kiçik Bazar Μəscidi (Kichik Bazar Mosque) το οποίο κατασκευάστηκε στις αρχές του 20ου αιώνα και ανήκει στο Σιιτικό ισλάμ.

Ο σιδηροδρομικός σταθμός της πόλης και οι σιδηροδρομικές γραμμές.

Εικόνες της πόλης.

Φτάνουμε στην πρώτη στάση της ημέρας, το Xan Evi (Lənkəran Tarix-Diyarşünaslıq muzeyi), δηλαδή το Khan Palace (Lankaran Museum of History and Ethnography). Όπως βλέπεται στη φωτογραφία είναι ένα πανέμορφο κτήριο των αρχών του 20ου αιώνα. Το κτήριο ανήκε στον Mir Akhmed Khan και κατασκευάστηκε προς τιμή της γυναίκας του Tugra Khanum η οποία είχε κερδίσει ένα διαγωνισμό ομορφιάς στην Τιφλίδα. Εκτός από το γεγονός ότι το κτήριο ήταν το μοναδικό τριώροφο της πόλης, αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι είναι το πρώτο προεπαναστατικό σπίτι εξοπλισμένο με ηλεκτρισμό και κεντρική θέρμανση.

Σήμερα το κτήριο στεγάζει το Κρατικό Μουσείο Τοπικής Ιστορίας του Lankaran. Δεν πρέπει να το επισκέπτονται πολλοί επισκέπτες και μάλλον από τη μακρινή Ελλάδα είμαστε οι πρώτοι του έτους. Το μουσείο είναι σχετικά μικρό αλλά έχει πλούσια συλλογή από την πόλη και την γύρω περιοχή. Η είσοδος είναι ελεύθερη και η ξενάγηση γίνεται από μια πολύ ευγενική υπάλληλο η οποία δεν ξέρει γρι αγγλικά. Αλλά χρησιμοποιεί άψογα και με μεγάλη ευχέρεια τον μεταφραστή της. Οπότε ότι είναι γραμμένο εδώ είναι από τις πληροφορίες που μας έδωσε η "ξεναγός" μας.

Ο μεταφραστής της ξεναγού και μια άποψη από τους χώρους του μουσείου όπου διακρίνεται και ο θρόνος του Χαν της πόλης.

Στους χώρους των εκθεμάτων απαγορεύεται η φωτογράφηση. Εντούτοις η ξεναγός πήρε ένα από τα κινητά και μας τραβούσε συνέχεια φωτογραφίες δίπλα στα εκθέματα. Μας εξήγησε ότι αυτό επιτρέπεται. Ότι καταλάβατε... Οι χώροι ήταν γεμάτοι κάμερες και φρόντισε να μας το επισημάνει. Μάλιστα κάποια στιγμή φτάνουμε σε ένα έκθεμα που έμοιαζε με κουτί και "συνωμοτικά" μας ενημέρωσε ότι εδώ μπορούσε να αφήσουμε την εισφορά μας η οποία βέβαια προορίζεται για την "ενίσχυση" των υπαλλήλων. Είχαμε φυσικά γυρίσει τις πλάτες μας στις κάμερες και μίλαγε σχεδόν ψιθυριστά. Αφήσαμε το κατιτίς μας γιατί εκτιμήσαμε το γεγονός ότι ήταν πολύ ευγενική και οι πληροφορίες της ήταν αξιολογότατες!

Μερικά χαρτονομίσματα της σοβιετικής περιόδου με την απεικόνιση του Λένιν. Επίσης ένα δοχείο που χρησιμοποιούσαν οι επαίτες της εποχής, για την μεταφορά της τροφής που ελάμβαναν. Το δοχείο είναι κατασκευασμένο από μεγάλο καρπό κάποιου φρούτου.

Ο χρόνος της παραμονής μας στο χώρο πέρασε σχετικά γρήγορα, βγάλαμε την τελευταία φωτογραφία, η ξεναγός μας ευχαρίστησε για την επίσκεψή μας σε δύο γλώσσες και φύγαμε αφού γράψαμε στο βιβλίο επισκεπτών. Αν κάποιος επισκεφτεί το μικρό αυτό μουσείο μπορεί να μας βρει κάπου στις σελίδες του μεγάλου βιβλίου.

Επόμενη στάση το κτήριο Dairəvi qala - Zindan (Round Tower - prison). Κατασκευάστηκε τον 18ο αιώνα ως μέρος της οχύρωσης της πόλης και χρησιμοποιήθηκε ως φυλακή. Σύμφωνα με την πληροφόρηση που μας έδωσε η ξεναγός μας στο προηγούμενο μουσείο η φυλακή αυτή φιλοξένησε τον Ιωσήφ Βησσαριόνοβιτς Στάλιν την προεπαναστατική περίοδο. Δυστυχώς δεν μπορέσαμε να μπούμε μέσα διότι το κτήριο βρίσκεται σε φάση επισκευής.

Μερικές ακόμη εικόνες της πόλης.

Τρίτη στάση το Həzi Aslanov Xatirə Parkı (Hazi Aslanov Memorial Park). Στο σημείο αυτό ήρθαμε γιατί θέλαμε να φωτογραφήσουμε τον φάρο που είχαμε δει το προηγούμενο βράδυ. Είναι το λευκό κυλινδρικό κτήριο με τις πολλές κεραίες. Κατασκευάστηκε τον 18ο αιώνα και βρίσκονταν ακριβώς δίπλα στη θάλασσα της Κασπίας. Σήμερα τα νερά έχουν υποχωρήσει και ο φάρος έμεινε χωρίς τη θάλασσα του. Η πρόσβαση στο εσωτερικό του ήταν κλειστή και δεν καταλάβαμε εάν είναι ακόμη λειτουργικός. Η αλήθεια είναι ότι δεν πλησιάσαμε και πιο κοντά για να δούμε εάν υπάρχει κάποια ανακοίνωση.
Στην ίδια πλατεία βρίσκεται και ένα μεγάλο άγαλμα (πάνω σε ένα βάθρο) του Hazi Aslanov, δύο φορές ήρωα της Σοβιετικής Ένωσης κατά την διάρκεια του Β΄Π.Π.

Τελευταία στάση το Böyük Bazar Məcidi (Boyuk Bazar Mosque), δηλαδή το Τζαμί του Μεγάλου Παζαριού. Κατασκευάστηκε στα πρώτα χρόνια του 19ου αιώνα και είναι το παλαιότερο της πόλης. Το επεξεργαστήκαμε εξωτερικά, το φωτογραφήσαμε και αναχωρήσαμε από την πόλη κρατώντας ως αναμνήσεις πλέον ότι προλάβαμε να επισκεφτούμε και να δούμε τις λίγες ώρες (χθες και σήμερα) που μείναμε στην πόλη.

Astara

Κατευθυνθήκαμε στην Astara, ακριβώς δίπλα στα ιρανικά σύνορα.

Κοιτάζοντας τον χάρτη διαπιστώνουμε οτι υπάρχουν δύο πόλεις με το ίδιο όνομα, η μία στο Αζερμπαϊτζάν και η άλλη στο Ιράν. Μετά από λίγο ψάξιμο στο διαδίκτυο μαθαίνουμε ότι η Astara άρχισε την πορεία της στο χρόνο ως ενιαίο χωριό από τα τέλη του 10ου αιώνα και συνέχισε έτσι μέχρι τις αρχές του 19ου αιώνα όταν επανακαθορίστηκαν τα σύνορα μετά τον ρωσοπερσικό πόλεμο και την συνθήκη που ακολούθησε. Ως νέο σύνορο ορίστηκε ο ποταμός Astara. Αυτό αναπόφευκτα οδήγησε στο διαχωρισμό της πόλης σε δύο ίσης έκτασης πόλεις που ανήκουν σε διαφορετικά κράτη.

Εικόνες από την είσοδο της πόλης.

Εικόνες από τα περίχωρα αλλά και το εσωτερικό της.

Η Astara φαίνεται να είναι τουριστική περιοχή με τους επισκέπτες να κατευθύνονται και στο παραλιακό μέτωπο όπου υπάρχουν κάποιες υποδομές (σε αντίθεση με τη Lankaran). Στη φώτο φαίνονται πιο σύγχρονες ομπρέλες θαλάσσης και "ξαπλώστρες". Παράλληλα με την ακτή υπάρχουν διαμορφωμένοι πεζόδρομοι και σύγχρονα πάρκα για χαλάρωση και ξεκούραση.
Δίπλα στη θάλασσα πάνω στον πεζόδρομο συναντήσαμε και αυτό το κουτί με πάνοπλους στρατιώτες και drones να πετάνε από απάνω τους. Επειδή δεν μπορώ να πιστέψω ότι είναι κάποιου είδους διαφήμιση για κατάταξη στο στρατό, μάλλον πρόκειται για χώρο σκοποβολής αφού από την μπροστινή πλευρά υπήρχε κατεβασμένο ρολό και η πινακίδα έγραφε "POLIGON07". Λίγο αποκρουστικό το θέαμα ιδίως εάν το βλέπεις με τα μάτια σου και όχι μέσω φωτογραφίας.

Ένα παραλιακό ξενοδοχείο και ένα συντριβάνι στην πλατεία δίπλα στη θάλασσα.

Κτήρια της πόλης.

Ένα ιδιαίτερο "καστρο-κτήριο" όπου βρίσκεται ένα όμορφο εστιατόριο.

Εμείς όμως δεν θέλαμε να φάμε αλλά χρειαζόμασταν επειγόντως ένα καφέ γιατί από το πρωί την είχαμε βγάλει με το τσάι του ξενοδοχείου. Βέβαια καταναλώσαμε όλη την τσαγιέρα αλλά η ανάγκη για καφέ παρέμενε (εξάρτηση; ). Κάναμε ένα γρήγορο ψάξιμο στους χάρτες και διαπιστώσαμε ότι στην άλλη πλευρά των συνόρων υπάρχουν δεκάδες καφέ ενώ στην από εδώ πλευρά τα καφέ είναι μετρημένα στα δύο δάχτυλα. Μας φάνηκε πολύ πολύ περίεργο. Πήγαμε στο πρώτο που ήταν κοντά μας, με το όνομα 16 Brew. Και δεν χάσαμε. Το σύγχρονο μικρό καφέ το είχε ένα αγόρι κι ένα κορίτσι που έζησαν κάπου στην Ευρώπη και όταν επέστρεψαν έφτιαξαν αυτό το υπέροχο μαγαζί. Και ήρθε η ώρα να παραδεχτούμε ότι εδώ, λίγο πιο πέρα από τα ιρανικά σύνορα ήπιαμε τον καλύτερο καφέ που έχουμε πιει στο Αζερμπαϊτζάν. Μέχρι και ποτήρι με νερό μας έφεραν μαζί με τον υπέροχο καφέ τους.

Και για του λόγου το αληθές να και η φωτογραφία σε απόσταση αναπνοής από το συνοριακό πέρασμα. Και η πινακίδα με την απόσταση μέχρι το Baku.

Κινηθήκαμε για λίγο ακόμη (με το αυτοκίνητο) στους δρόμους της πόλης...

Astara rayon mədəniyyət evi

Yanar Bulaq

Πολύ κοντά στην Astara βρίσκεται το χωριό Ərçivan (Archivan) όπου βρίσκεται η "θαυματουργή" φυσική πηγή Yanar Bulaq. "Θαυματουργή" μεν αλλά απόλυτα εξηγήσιμο το φυσικό φαινόμενο που συναντάμε. Η πηγή συμφιλιώνει δύο αντίθετα στοιχεία της φύσης, το νερό και την φωτιά. Από τους κρουνούς τρέχει νερό ενώ από την επάνω μεριά καίει η φλόγα. Η φωτιά είναι αποτέλεσμα της ύπαρξης μεθανίου στο νερό το οποίο έχει την δυνατότητα της ανάφλεξης όσο το νερό έχει ροή. Η ιστορία της πηγής ξεκίνησε τη δεκαετία του '80 όταν ανακαλύφθηκε και αναλύθηκε από γεωλόγους η σύνθεση του νερού και η ύπαρξη μεθανίου.

Την λιγοστή ώρα που παραμείναμε στην πηγή υπήρχε συνεχή ροή ντόπιων οι οποίοι συνέχεια γεμιζαν μεγάλα μπιτόνια. Το νερό αν και εύφλεκτο είναι πόσιμο, όπως διαπιστώσαμε και μάλιστα περιέχει πληθώρα μεταλλικών στοιχείων χρήσιμων στο πεπτικό σύστημα (όπως διαβάσαμε).

Κάποιος από τους ντόπιους που γέμιζαν τα δοχεία τους με το νερό της πηγής χρησιμοποίησε ένα αναπτήρα και άναψε την φωτιά, όπου φαίνεται αμυδρά στη δεύτερη φωτογραφία.

Στις φωτογραφίες παρακάτω δυστυχώς η φωτιά δεν φαίνεται αλλά υπάρχει, πιστέψτε το!

Neftchala

Αφήσαμε την "θαυματουργή" πηγή και αναχωρήσαμε με κατεύθυνση το Baku. Τα χιλιόμετρα άρχισαν να "τρέχουν" κι εμείς μαζί τους. Γνώριμα τοπία εύφορων χωραφιών και από τις δύο πλευρές του κλειστού αυτοκινητόδρομου έκαναν την εμφάνισή τους. Σε όλο το οδοιπορικό μας στη χώρα αρκετές φορές περάσαμε από ποτάμια, άλλα εντελώς στεγνά και ξερά και άλλα με πολύ νερό.Στη διαδρομή μας προς την πρωτεύουσα συναντήσαμε τον ποταμό Kür (Kura river). Στην πραγματικότητα είχαμε "ξανασυναντηθεί" με το συγκεκριμένο ποτάμι όταν ταξιδεύαμε από Sheki για Ganja και επισκεφτήκαμε την "παραλία" της λίμνης που ήταν ο υδροηλεκτρικός σταθμός. Μόλις τώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές συνειδητοποίησα το μέγεθος του υδάτινου "δράκου". Με τις πηγές να βρίσκονται στην Τουρκία και με πέρασμα από Γεωργία καταλήγει στην Κασπία μετά την πόλη Neftçala (Neftchala) σχηματίζοντας το δέλτα του στην χερσόνησο που βρίσκεται εκεί. Η πορεία του, μήκους 1515 χλμ., αφήνει ένα φιδίσιο αποτύπωμα πάνω στη γη.
Αυτή την πόλη αποφασίσαμε να επισκεφτούμε η οποία δεν υπάρχει στους προτεινόμενους τουριστικούς προορισμούς της χώρας.

Η Neftchala είναι η τελευταία μεγάλη πόλη στα όρια της χερσονήσου όπου εκβάλει ο ποταμός Kura. Η ετυμολογία του ονόματος της πόλης είναι ενδιαφέρουσα. Με περσική προέλευση είναι μια σύνθετη λέξη από τις συλλαβές Neft (πετρέλαιο) και çala (τάφρος), δηλαδή "τάφρος πετρελαίου". Πραγματικά η περιοχή είναι γεμάτη από μεγάλες αντλίες.
Η πόλη μας φάνηκε σχετικά αδιάφορη. Διασχίσαμε τον κεντρικό της δρόμο και κατευθυνθήκαμε προς την χερσόνησο και τη θάλασσα.
Ανάμεσα στο ποτάμι και την θάλασσα υπάρχουν πολλά "υδάτινα" οικόπεδα όπου βόσκουν ανέμελα γελάδια και πρόβατα.

Όψεις των κτηρίων της πόλης.

Ο δρόμος που οδηγεί από τη Neftchala προς τη θάλασσα διασχίζοντας τη χερσόνησο είναι ένας φαρδύς χωματόδρομος. Κάναμε πάνω κάτω δέκα χιλιόμετρα μέχρι να πούμε "ως εδώ' και να πάρουμε το δρόμο της επιστροφής. Οπότε δεν είδαμε και την εκβολή του ποταμού στη θάλασσα. Next time!

Αντλία πετρελαίου.

Στο δρόμο της επιστροφής έξω από την πόλη συναντάμε όμορφa διακοσμημένες στάσεις λεωφορείων.

Εικόνα από το χωριό Xıllı (Khilli)

Εικόνα από το χωριό Kür Qarabucaq (Kyurkarabudzhak)

Κινούμαστε πλέον στον κλειστό αυτοκινητόδρομο, ο οποίος δεν είναι και τόσο κλειστός. Κάμερες καταγραφής ταχύτητας κάθε πέντε χιλιόμετρα. Η αυστηρότητα της πολιτείας περιορίζεται στην ταχύτητα και μόνο. Γιατί η κίνηση με ασφάλεια "μπάζει" από παντού. Δεκάδες μικροπωλητές έχουν "παραβιάσει" τον διπλό φράχτη πλέγματος και από τις δύο πλευρές του αυτοκινητόδρομου και πουλάνε την πραμάτεια τους. Όπως ο Αζέρος της φωτογραφίας που πουλάει ζωντανά κουνέλια. Και πολλοί άλλοι που περπατούν στις άκρες του δρόμου. Ένα συνηθισμένο "σουρεάλ" σκηνικό.

Alat

Μετά από λίγο βγαίνουμε από τον αυτοκινητόδρομο κατευθυνόμενοι προς την πόλη Ələt (Alat) ψάχνοντας εστιατόριο.

Άλλο ένα γνώριμο σκηνικό με αντλίες πετρελαίου.

Η περιοχή θυμίζει έρημο και στη μέση του πουθενά η πόλη η οποία έχει έντονα βιομηχανικά χαρακτηριστικά. Πολλές νταλίκες κυκλοφορούν στον κεντρικό δρόμο και φορτηγά βαγόνια τρένων αφημένα πάνω στις γραμμές. Με δεδομένο ότι η πόλη δεν μοιάζει τουριστική είναι μια πραγματικά αυθεντική εμπειρία πόλης της χώρας. Κάνουμε ένα μικρό ψάξιμο στους χάρτες και καταλήγουμε στο εστιατόριο Murat Ailevi Restaurant. Το μαγαζί ήταν τυπικό της χώρας με πολλούς οντάδες και κάποια τραπέζια στον ανοιχτό εσωτερικό χώρο. Κάτσαμε σε εξωτερικό τραπέζι και μάλλον είμαστε οι μοναδικοί θαμώνες. Δεν μας προβλημάτισε γιατί είχαμε παρατηρήσει ότι τα εστιατόρια και όλα τα σχετικά μαγαζιά γέμιζαν μετά την δύση του ήλιου.
Πολύ νόστιμο φαγητό, ενδιαφέρουσα η τηγανιά με προβατίνα αλλά και οι υπόλοιπες γεύσεις. Πολύ καλή εξυπηρέτηση και πολύ καλές τιμές (όπως όλη η επαρχία).

Baku

Ευχαριστημένοι φύγαμε κατευθείαν για το Baku χωρίς καμία άλλη στάση. Περάσαμε από την περιοχή του αρχαιολογικού πάρκου του Gobustan το οποίο θα επισκεφτούμε την επόμενη και τελευταία ημέρα και φτάσαμε στο Baku, στο ίδιο ξενοδοχείο όπου είχαμε ξαναμείνει. Δεν ήταν ώρα για "πειραματισμούς", καλό και δοκιμασμένο.
Περασμένες έντεκα και αφού είχαν προηγηθεί κάποια λεπτά ξεκούρασης επισκεφτήκαμε για τελευταία φορά το γνωστό bar δίπλα στο ξενοδοχείο και πήραμε "δόσεις" μπύρας. Μην σας μπερδεύουν τα ποτήρια που γράφουν Carlsberg, την μπύρα την βάζουν σε ότι ποτήρι έχουν εύκαιρο. Η πραγματική μπύρα που ήπιαμε είναι αυτή που φαίνεται στο άλλο ποτήρι, απαστερίωτη Xirdalan.

Τέλος 9ης ημέρας! Πάμε για ξεκούραση και φρεσκάρισμα!

 

[YiannisTS]

Ημέρα 10η: Μπακού

Τελευταία ημέρα, τελευταίο ξύπνημα. Σήμερα είπαμε να το πάμε πιο χαλαρά. Το πρόγραμμα έλεγε επίσκεψη στο Gobustan, περιήγηση στην πόλη και επιστροφή στο ξενοδοχείο για ολιγόωρη ξεκούραση μέχρι να περάσει ο χρόνος και να φύγουμε για την "αξημέρωτη" πτήση της επιστροφής.

Για την ποιότητα του ξενοδοχείου έχω γράψει στην αρχή της ιστορίας, αλλά τώρα θα μιλήσω για το πρωινό του το οποίο είναι πραγματικά απολαυστικό. Άλλωστε η φωτογραφία μιλάει μόνη της. Ότι βλέπεται έρχεται κατευθείαν από την κουζίνα από τον ευγενέστατο σερβιτόρο ο οποίος έκανε "τίμια" προσπάθεια να επικοινωνήσει μαζί μας με τα λιγοστά αγγλικά που γνώριζε. Ιδιαίτερα τα μπολάκια με τα διαφορετικά τυριά για άλειμμα ήταν η έκπληξη που επιβεβαίωσε την εκτίμησή μας (και από τις άλλες περιοχές που επισκεφτήκαμε) ότι τα γαλακτοκομικά προϊόντα του Αζερμπαϊτζάν είναι "το κάτι άλλο" ή αλλιώς "άπαιχτα"!
Επίσης να τονίσω ότι είναι και το μοναδικό ξενοδοχείο το οποίο παρείχε καφέ και μάλιστα πολύ εύγευστο και ιδιαίτερα βαρύ (από τη μηχανή που διακρίνεται στο βάθος)!

Σχετικά κοντά στο ξενοδοχείο βρήκαμε μια Ρώσικη Ορθόδοξη Εκκλησία την οποία και επισκεφτήκαμε. Μετά από τόσα τζαμιά αλλά και κλειστές εκκλησίες που συναντήσαμε είπαμε να κάνουμε την αλλαγή, για να μην υπάρξουν ... παράπονα.
Η εκκλησία βρίσκεται σε μία ήσυχη συνοικία η οποία πρέπει να έρχεται από πολύ παλιά. Η αρχιτεκτονική των πολυκατοικιών παραπέμπει σε εποχή πριν την ανεξαρτησία του Αζερμπαϊτζάν από την Σοβιετική Ένωση. Κατασκευάστηκε το 1909, το πλήρες όνομά της είναι Καθεδρικός Ναός των Αγίων Μυροφόρων και ανήκει στη Ρώσικη Εκκλησία. Τον Αύγουστο του '24 την εκκλησία επισκέφτηκαν οι πρόεδροι του Αζερμπαϊτζάν (Aliyev) και της Ρωσικής Ομοσπονδίας (Putin).

Το εσωτερικό της εκκλησίας είναι πλούσια διακοσμημένο με έντονα χρώματα και τις γνωστές εικόνες με πρόσωπα αγίων.

Μια όψη της συνοικίας που βρίσκεται η εκκλησία. Να σημειώσω ότι οι ντόπιοι που συναντήσαμε περπατώντας στην περιοχή μιλούσαν ρώσικα. Ίσως πρόκειται για ρώσικη συνοικία.

Qobustan (Gobustan)

Συνεχίσαμε τον δρόμο μας κατευθυνόμενοι στον πολύ σημαντικό προορισμό της ημέρας, τον ιστορικό χώρο του Gobustan (ή Qobustan στα αζέρικα) τον οποίο είχαμε αφήσει σε "εκκρεμότητα" από την προηγούμενη ημέρα. Το Gobustan βρίσκεται στα νότια του Μπακού, περίπου 60 χλμ από το ξενοδοχείο μας. Έχοντας ακόμα στην κατοχή μας το αυτοκίνητο που είχαμε ενοικιάσει, δεν δυσκολευτήκαμε να πάμε προς τα εκεί κινούμενοι στον αυτοκινητόδρομο που συνδέει το Μπακού με την Αστάρα. Η μέρα είναι ιδιαίτερα ζεστή με έντονη υγρασία. Επιπρόσθετα η ατμόσφαιρα πάνω από την πόλη έχει κατακλυστεί από ένα πυκνό νέφος το οποίο βλέπουμε για πρώτη φορά. Φαίνεται και στις φωτογραφίες το χρώμα του ουρανού που είναι κάτι σαν ώχρα.

Κατοικίες και βιομηχανικές μονάδες εναλλάσσονται σε όλη την διαδρομή.

Ψηλές μάντρες και μεγάλες σιδερένιες πόρτες. Αχανείς εκτάσεις όπου δεν φυτρώνει τίποτα.

Μάντρες και στις δύο πλευρές του δρόμου. Άλλες "αποκρύβουν" τα σπίτια που είναι πίσω τους και άλλες απλά υπάρχουν περιορίζοντας την θέα εντός του δρόμου. Ιρανικά φορτηγά κινούνται προς τα σύνορα.

Περίτεχνες στέγες πολυτελών κατοικιών με τις βαριές σιδερένιες αυλόπορτες και τις ψηλές μάντρες.

Φτάσαμε!

Αφήνοντας πίσω μας το χωριό Gobustan, μετά από σύντομη διαδρομή, φτάνουμε στην εξωτερική είσοδο του χώρου όπου βρίσκεται φυλάκιο της αστυνομίας. Εδώ γίνεται έλεγχος σε ότι μπαίνει αλλά και σε ότι βγαίνει. Οι μαγικές λέξεις είναι "yunanistan" και "tourist". Τις λες, εισπράττεις μια χαμογελαστή έκπληξη και προχωράς.

Βαδίζουμε μέσα σε μια αχανή περιοχή γεμάτη βράχους και λοφίσκους όπου αργότερα θα μπορέσουμε να δούμε και να θαυμάσουμε τα πρώτα καλλιτεχνήματα του προϊστορικού ανθρώπου.

Ο επισκέπτης που έρχεται μέχρι αυτό το σημείο έχει στη διάθεσή του για επίσκεψη τον εσωτερικό χώρο του Μουσείου και τον εξωτερικό χώρο των πετρογλυφικών. Η είσοδος του Μουσείου γίνεται με εισιτήριο 10 azn ενώ η επίσκεψη του ανοιχτού χώρου δεν απαιτεί εισιτήριο. Ο χώρος στάθμευσης είναι ακριβώς έξω από το Μουσείο ενώ η απόσταση μέχρι τον επόμενο χώρο στάθμευσης των βράχων με τα πετρογλυφικά είναι περίπου 2 χλμ. Η διαδρομή προς τα εκεί είναι ανηφορική. Αν έχεις αυτοκίνητο δεν σε απασχολεί ιδιαίτερα (όπως στην περίπτωσή μας). Αν δεν έχεις το κόβεις ποδαράτο ή χρησιμοποιείς ένα από τα ταξί ή τα βαν που περιμένουν.

Μέσα στο Μουσείο

Το μουσείο αποτελείται από δύο ορόφους με πολλές διαφορετικές θεματικές. Μια επιγραφή στην είσοδο μας ενημερώνει ότι επειδή το Αζερμπαϊτζάν βρίσκεται πάνω στον δρόμο των μεγάλων μεταναστεύσεων του προϊστορικού ανθρώπου, η ύπαρξη πολλών πετρογλυφικών που ανακαλύφτηκαν εδώ δεν είναι τυχαία. Το μουσείο δεν διαθέτει πολλά εκθέματα αλλά γίνεται εκτεταμένη χρήση σύγχρονης τεχνολογίας η οποία είναι πολύ βοηθητική και μας γεμίζει πλήθος πληροφοριών

Ξεκινάμε από το ισόγειο. Στο πρώτο κυκλικό δωμάτιο που μπαίνουμε βρισκόμαστε μπροστά σε μια μεγάλη υδρόγειο σφαίρα όπου είναι σημειωμένα αντίστοιχα ευρήματα από διάφορες περιοχές του πλανήτη μας. Γύρω γύρω στους τοίχους υπάρχουν αναπαραστάσεις των ευρημάτων αυτών.
Το μεγαλόσωμο ζώο με την προβοσκίδα (πάνω αριστερή φωτογραφία) προέρχεται από το Twyfelfontein της Ναμίμπια.
Η χελώνα (κάτω δεξιά φωτογραφία) μας έρχεται από το Kakadu της Αυστραλίας.
Οι άνθρωποι και το ψηλόλιγνο ζώο των υπόλοιπων φωτογραφιών βρίσκονται στο Tassili n'Ajjer της Αλγερίας.

Στο επόμενο δωμάτιο υπάρχει αναπαράσταση του φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής την προϊστορική εποχή.

Αρχαιολογικές ανασκαφές και ανακαλύψεις φέρνουν στο σήμερα τον κόσμο του προϊστορικού ανθρώπου. Αυτό είναι το θέμα του επόμενου δωματίου.

Στο επόμενο δωμάτιο παρουσιάζεται μια χρονολογική ακολουθία των σταδίων της ανθρώπινης εξέλιξης. Πραγματικά ευρήματα εργαλείων, αγγείων και άλλων αντικειμένων της καθημερινότητας του ανθρώπου στο πέρασμα των αιώνων, μαζί με φωτογραφίες και βίντεο συνθέτουν μια αξιόλογη παρουσίαση.

Πολύ ενδιαφέρον στοιχείο ο χάρτης των μεγάλων μεταναστεύσεων της αρχαιότητας ενώ στο επόμενο δωμάτιο συναντάμε το ομοίωμα του ανθρώπου της εποχής και την κατοικία του.

Συνεχίζουμε στον υπόγειο χώρο του μουσείου ο οποίος είναι αφιερωμένος στην τέχνη του προϊστορικού ανθρώπου και ιδιαίτερα στα πετρογλυφικά.

Πετρογλυφικά ευρήματα από την περιοχή του Gobustan.

Αναπαράσταση πετρογλυφικών.

Συνεχίζουμε στο δωμάτιο όπου γίνεται προσπάθεια να εξηγηθούν οι πετρογλυφικές απεικονίσεις.

Στο επόμενο δωμάτιο με θέμα "ζώα και κυνηγοί" βρίσκουμε πετρογλυφικές απεικονίσεις ζώων.

Στον εξωτερικό χώρο των πετρογλυφημάτων

Αφήνουμε τον κλιματιζόμενο χώρο του Μουσείου και βγαίνουμε στην "αφόρητη" ζέστη με προορισμό τους βράχους με τα υπέροχα δημιουργήματα του προϊστορικού ανθρώπου. Για μια στιγμή στέκομαι και βάζω τον εαυτό μου να περιφέρεται μέσα στον ίδιο χώρο που ζούσε και δημιουργούσε ο άνθρωπος χρόνια πολλά πίσω, να ανεβοκατεβαίνω τα μεγάλα βραχώδη περάσματα και να σκαλίζω πάνω σε αυτά. Ο πρώτος η οι πρώτοι που έσκαψαν μια γραμμή σε ένα βράχο και έδωσαν ώθηση στην καλλιτεχνική δημιουργία είναι μπροστά μας, μέσα από τα σκαλίσματα τους στις πέτρες. Απεικονίσεις ανθρώπων, σκηνές κυνηγιού και αρχαία ζώα, τελετουργίες και καθημερινή ζωή είναι κάποια από τα θέματα που ενέπνεαν τον προϊστορικό καλλιτέχνη.

Γκρίζοι βράχοι μέσα σε ένα περιβάλλον που κυριαρχεί ή ώχρα μας καλούν να τους ακολουθήσουμε στη διαδρομή που έχουν χαράξει για εμάς.

Απεικόνιση κάποιου τελετουργικού χορού από την 6η χιλιετία π.Χ.

Σύνθετες απεικονίσεις.

Απεικονίσεις κυνηγών της μεσολιθικής περιόδου.

Απεικονίσεις ζώων.

Πετρογλυφικά βουβαλιών, ηλικίας 15.000 ετών.

Βουβάλια και σύνθετα δημιουργήματα.

Κύπελλα σκαλισμένα μέσα στις πέτρες, πιθανότατα της μεταβατικής περιόδου από τη Μεσολιθική προς την πρώιμη Νεολιθική. Η πιθανή τους χρήση ήταν για συλλογή νερού, θυσίες αίματος ή μαγείρεμα φαγητού.

Αιώνιοι βράχοι στέκονται ακούνητοι στο πέρασμα του χρόνου. Κι όμως, ο άνθρωπος κατάφερε και τους δάμασε!

Μια τεράστια πεδιάδα απλώνεται κάτω από το λόφο με τους βράχους ενώ ιρανικοί τάφοι σύγχρονης περιόδου βρίσκονται παραταγμένοι λίγο πιο πέρα.

Μια πανοραμική θέαση της πεδιάδας.

Ώρα για ένα qutab, καφέ και αναψυκτικό από την καντίνα στην είσοδο των βράχων!

Κάπου εδώ τελείωσε η επίσκεψη μας στο υπέροχο "ερημικό" και βραχώδες περιβάλλον του προϊστορικού χώρου του Gobustan. Είναι αλήθεια ότι η υψηλή θερμοκρασία μαζί με την υγρασία συνέβαλλαν έτσι ώστε να αποφασίσουμε να φύγουμε προς το Μπακού χωρίς να επισκεφτούμε κάτι ακόμη στην περιοχή. Ας μου επιτραπούν δύο βοηθητικές διαπιστώσεις για τον επόμενο που θα θελήσει να έρθει μέχρι εδώ. Διαπιστώσεις βέβαια εκ των υστέρων, δηλαδή την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές:
α. Εκεί, στην αρχή του οριοθετημένου μονοπατιού προς τους βράχους, βρίσκεται το δίμετρο αρχαίο μουσικό όργανο Qavaldaş (Gaval dash) που σημαίνει μουσική πέτρα. Αν και την είδαμε δεν δώσαμε ιδιαίτερη προσοχή γιατί ήταν "περικυκλωμένη" από μία ομάδα με τον ξεναγό της. Και έτσι χάσαμε την "ευκαιρία" να παίξουμε ένα από τα πιο αρχαία μουσικά όργανα που έχει χρησιμοποιήσει ο άνθρωπος. Η ιδιαιτερότητα του είναι ότι είναι φυσικό μουσικό όργανο και όχι κατασκευασμένο από ανθρώπινο χέρι.
β. Στην ευρύτερη περιοχή υπάρχουν ανενεργά ηφαίστεια από τα οποία αναβλύζει λάσπη. Το φαινόμενο θα πρέπει να είναι μοναδικό και δεν έχω δει κάτι αντίστοιχο σε άλλες περιοχές του πλανήτη που έχω επισκεφτεί. Και ούτε εδώ το είδαμε αφού ... φύγαμε. Οι αστυνομικοί στο φυλάκιο εισόδου/εξόδου μας προέτρεψαν να καλέσουν κάποιον οδηγό/ξεναγό να μας πάει μέχρι εκεί. Αλλά δε νομίζω να χρειάζεται εάν κάποιος έρχεται μέχρι εδώ με αυτοκίνητο, όπως εμείς. Το πιο κοντινό προσβάσιμο ηφαίστειο που βλέπω στον χάρτη είναι μετά από 15 χλμ περίπου από το Μουσείο προς τα νότια.

Επιστροφή λοιπόν στο Μπακού για μια τελευταία ... ματιά!

Ο δρόμος της επιστροφής γνώριμος...

Πολυτελή σπίτια με τις μάντρες τους.

Ένα ασθενοφόρο της ερυθράς ημισελήνου. Ένας φάρος που βλέπει προς την Κασπία θάλασσα αλλά εμείς δεν βλέπουμε αν και κινούμαστε παράλληλα προς αυτή.

Πλησιάζουμε προς την πόλη. Το προάστιο Bibiheybət (Bibi-Heybat) κάνει την εμφάνισή του στα δεξιά μας. Στην άλλη πλευρά του δρόμου μια ψηλή μάντρα και ένα μεγάλο νεκροταφείο σκαρφαλώνει κυριολεκτικά στον λόφο. Μπροστά μας βλέπουμε ένα επιβλητικό τζαμί, το Bibiheybət məscidi (Bibi-Heybat Mosque). Το κτήριο είναι πιστό αντίγραφο του τζαμιού που υπήρχε εδώ από τον 13ο αιώνα και κατεδαφίστηκε το 1936 στα πλαίσια της νέας αθεϊστικής πολιτικής της Σοβιετικής Ένωσης. Το τραγικό και ενδιαφέρον ταυτόχρονα είναι το γεγονός ότι την ίδια χρονιά η σοβιετική κυβέρνηση πήρε απόφαση για την διατήρηση των αρχιτεκτονικών μνημείων ιστορικής σημασίας. Ο επικεφαλής που διέταξε την καταστροφή του τζαμιού εξορίστηκε στη ... Σιβηρία.
(Οι πληροφορίες είναι από την wikipedia).
Πριν φτάσουμε στο προάστιο με το νεκροταφείο και το τζαμί, στην πίσω πλευρά του λόφου ένα συγκρότημα νέων πολυτελών κατοικιών μας "παρατηρεί" να περνάμε με ταχύτητα.

Μια πλωτή πλατφόρμα άντλησης πετρελαίου και ο πύργος της τηλεόρασης.

Βρισκόμαστε στην περιοχή Səbail (Sabayil), ένα από τα 12 διοικητικά διαμερίσματα του Μπακού, στη νότια είσοδο της πόλης.
Στα δεξιά μας προς την θάλασσα εκατοντάδες αντλίες πετρελαίου φέρνουν το μαύρο υγρό από τα έγκαταβ της γης στην επιφάνεια.

Στα αριστερά μας φαίνεται το ιδιαίτερο κτήριο του κολυμβητηρίου του Μπακού και στο βάθος ένα τεράστιο καινούργιο ξενοδοχείο που βρίσκεται στην φάση της αποπεράτωσης.

Διανύουμε τις τελευταίες μας ώρες στο Αζερμπαϊτζάν και πλέον ήρθε η στιγμή να επιστρέψουμε το αυτοκίνητο που μας ταξίδεψε σε όλη την χώρα. Τώρα θα μου πείτε τι το ιδιαίτερο έχει η επιστροφή ενός αυτοκινήτου και πρέπει να αφιερωθούν κάποιες γραμμές για χατήρι του; Το αυτοκίνητο αποδείχτηκε πάρα πολύ άνετο για μεταφορά τεσσάρων ατόμων με τις βαλίτσες τους. Αλλά τότε τι;

Ακούστε λοιπόν και δείτε.

Οι κάμερες που υπάρχουν στους αυτοκινητόδρομους μας "τσάκωσαν" να τρέχουμε πάνω από το όριο ταχύτητας και μας επέβαλαν πρόστιμο πέντε φορές, ακόμη και τη νύχτα. Το πρόστιμο είναι κλιμακούμενο ανάλογα με το ποσό της υπέρβασης.
Επίσης χρεωθήκαμε με πρόστιμο για χώρο στάθμευσης στο Μπακού. Στο Μπακού υπάρχει ελεγχόμενη στάθμευση (από τις 7 το πρωί μέχρι τις 10 το βράδυ, εκτός ΣΚ) στους περισσότερους δρόμους και η διαχείριση γίνεται μέσα από εφαρμογή που εγκαθιστάς στο κινητό. Επειδή δεν είχαμε την εφαρμογή προσφέρθηκε ο υπάλληλος του ξενοδοχείου να το κάνει για εμάς όσο χρειαστεί κι εμείς να του καταβάλλουμε το αντίστοιχο ποσό. Έτσι έγινε τις πρώτες ημέρες παραμονής μας στην πόλη. Αλλά σήμερα το πρωί, για κακή μας τύχη, μάλλον δεν λειτούργησε η εφαρμογή του (όπως είπε) κι έτσι φάγαμε πρόστιμο για μία ώρα στάθμευσης. Ο έλεγχος είναι συνεχής, δεν ξεφεύγεις με τίποτα.

Το γραφείο ενοικίασης αυτοκινήτων ενημερώθηκε αυτόματα για τα πρόστιμα γιατί μόλις πήγαμε για παράδοση μας "ενημέρωσε" ότι κάναμε παραβάσεις. Αυτό που δεν περιμέναμε, γιατί δεν διαβάσαμε το συμβόλαιο ενοικίασης, είναι ότι οι "κερατιάτικες" αμοιβές του γραφείου για την διαχείριση των προστίμων κατέληξαν να είναι μεγαλύτερες από τα ίδια τα πρόστιμα.

Παρακαλώ, όχι σχόλια!

Όπως καταλαβαίνετε μας πήρε αρκετή ώρα να χωνέψουμε το τι ακριβώς συνέβη. Αλλά και πάλι το ταξίδι ήταν οικονομικό για όλα αυτά που κάναμε (παρηγοριά στον άρρωστο!).

Πήραμε τα "νεύρα" μας και τραβήξαμε για το Μουσείο Αρχαιολογίας και Εθνογραφίας περνώντας από δρόμους που περνούσαμε για πρώτη φορά ή είχαμε ξαναπεράσει.

Έξω από ένα bar στο παλιό ιστορικό κομμάτι της πόλης συναντάμε δύο καλλιτεχνικούς σκαραβαίους νέας κοπής. Χαιρετιόμαστε και συνεχίζουμε.

Μπροστά από το άγαλμα του Natəvan (Natavan) και του καφέ Metropol.

Πολυκατοικίες και πλατείες.

Ένας από τους πύργους της οχύρωσης της παλιάς πόλης.

Να και το Μουσείο, το οποίο βεβαίως είναι κλειστό για εργασίες. Σήμερα δεν μας πάει η μέρα. Λες και το σύμπαν έχει συνωμοτήσει εναντίον μας. Μάλλον πρέπει να ξανάρθουμε για ένα σύντομο ταξίδι για ότι έχουμε αφήσει!

Εικόνες της πόλης!

... καταλήξαμε για φαγητό στο ίδιο εστιατόριο από το οποίο είχαμε ξεκινήσει την πρώτη ημέρα που ήρθαμε εδώ. Αξέχαστο.

Η ώρα είχε προχωρήσει, την επόμενη ημέρα πριν το χάραμα είχαμε πτήση επιστροφής για Αθήνα και έπρεπε να επισκεφτούμε επειγόντως το ξενοδοχείο και το αναπαυτικό του κρεβάτι. Έτσι και κάναμε αφού πρώτα ολοκληρώσαμε κάτι τελευταίες αγορές!