Ελλάδα Χίος, το νησί της μαστίχας και του Ομήρου...

[YiannisTS]

Εισαγωγή

Βρέθηκα στη Χίο για πρώτη φορά το Σεπτέμβρη του 2015 για επαγγελματικούς λόγους. Η παραμονή μιας εβδομάδας συνδυάστηκε με θάλασσα και εξόρμηση στην ενδοχώρα. Με ορμητήριο το χώρο διαμονής μας κοντά στην παραλία της Αγίας Φωτεινής και όσο μας επέτρεπαν οι ελεύθερες απογευματινές ώρες μετά την δουλειά, γυρίσαμε αρκετά, είδαμε πολλά και μάθαμε άλλα τόσα. Ο χρόνος αποδείχτηκε πολύ λίγος για ένα τόσο μεγάλο νησί με τόσα πολλά να δεις, να μυρίσεις, να ακούσεις, να γευτείς, με παραλίες πολλές και διαφορετικές να επισκεπτείς, με χωριά μεσαιωνικά από την εποχή του Βυζαντίου και των Γενουατών, με εναλλαγές από το Βορρά μέχρι το Νότο.
Ο καιρός πέρασε αλλά η ανάμνηση παρέμεινε ως υπόσχεση για το μέλλον, για την επιστροφή.
Ως απο μηχανής θεός "εμφανίστηκε" μια καλή φίλη και μας πρότεινε κάπου στο όχι τόσο μακρινό 2022 να μας παραχωρήσει το πατρικό της σπίτι για να μείνουμε. Αυτό ήταν. Τους καιρούς που ζούμε όταν η διαμονή σε ένα τόπο είναι ένα λυμένο ζήτημα τότε απλά σκέφτεσαι όλα τα άλλα! Από τότε και για τρία καλοκαίρια η Χίος έχει γίνει το "στέκι" μας.
Το ορμητήριό μας είναι το όμορφο μαστιχοχώρι της Καλλιμασιάς. Αυτά τα τρία χρόνια (ή τέσσερα για την ακρίβεια) ήρθαμε σε επαφή με σχεδόν όλη την κεντρική και νότια Χίο, πήραμε γεύση από Βόρεια Χίο, ταξιδέψαμε στη Σμύρνη και την Έφεσο, σε τρεις ημέρες θα βρεθούμε ξανά στο Τσεσμέ. Δεν καταφέραμε μέχρι τώρα να πάμε σε Ψαρά και Οινούσες αλλά το μέλλον είναι μπροστά μας...

Η ιστορία που θα ξεδιπλωθεί θα προσπαθήσει να συνθέσει την περίοδο από την πρώτη επίσκεψη μέχρι αυτή που εξελίσσεται αυτές τις ημέρες, αλλά θα παραμείνει ανοιχτή και για τις ιστορίες του μέλλοντος...
Η Ιστορία δεν θα ακολουθήσει χρονολογική σειρά αλλά θεματική ανά παραλία, πόλη, χωριό ή άλλο σημείο ενδιαφέροντος.

Κόκκινη κλωστή δεμένη, στην ανέμη τυλιγμένη, δώσε κλώτσο να γυρίσει, παραμύθι ν' αρχινήσει...

 

[IrisAthens]

Να πως θα ταξιδέψω νοητά τον Αύγουστο στην Αθήνα!
Χίος είναι από τα νησιά που θα ήθελα να πάω.
Φαίνεται και καλή βάση για εξορμήσεις!

Αχ αυτός ο Όμηρος πόσες πόλεις των διεκδικούν;

 

[YiannisTS]

Νότια Χίος, Καλλιμασιά

Όταν θέλεις να γράψεις και να εκφράσεις με λέξεις αυτό που βλέπουν τα μάτια σου έτσι ώστε οι εικόνες να μεταφερθούν με τις λιγότερο δυνατές "αλλοιώσεις" σε πολλούς άλλους τότε πραγματικά ο αρχικός σου χρόνος ροκανίζεται στο "στήσιμο" του κειμένου που θα ξεδιπλωθεί και στην επιλογή των φωτογραφιών.
Πολλά χωριά, πολλές παραλίες, πολλές διαδρομές, πολλές εικόνες...
Η αρχή είναι το ήμισυ τους παντός, λένε, αλλά μετά τα πάντα "ρολάρουν"...
Πιστεύω πως επέλεξα την δομή που ικανοποιεί τον πρωταρχικό στόχο αλλά ο τελικός κριτής είναι ο αναγνώστης.

Η περιπλάνησή μας λοιπόν στη Χίο ξεκινάει φυσικά από το χωριό που μας φιλοξενεί. Η Καλλιμασιά είναι ένα από τα μεγαλύτερα μαστιχοχώρια της Νοτίου Χίου με μόνιμο πληθυσμό. Στο σημείο αυτό να σημειώσουμε οτι τα χωριά της Νοτίου Χίου αναφέρονται και ως μαστιχοχώρια επειδή εδώ (και μόνο εδώ) καλλιεργείται και παράγεται η Μαστίχα (θα υπάρξει ξεχωριστό κεφάλαιο). Η Καλλιμασιά βρίσκεται 11 χλμ νότια της πρωτεύουσας του νησιού και ο δρόμος σε φέρνει αναγκαστικά εδώ εάν θέλεις να πας στις παραλίες που είναι κοντά της. Βρίσκεται σε πλαγιά όπου περιτριγυρίζεται από ελιές και μαστίχες. Όταν η ατμόσφαιρα είναι καθαρή φαίνεται η περιοχή του Τσεσμέ με τις πολλές ανεμογεννήτριες. Το χωριό καταστράφηκε εντελώς στο μεγάλο σεισμό του 1881 και ξαναχτίστηκε.

Αγαπημένη μας συνήθεια η περιπλάνηση στα σοκάκια του και η επαφή με πολλά ερειπωμένα σπίτια.

Στην κεντρική πλατεία του χωριού βρίσκεται Το ραβαΐσι, όπου έχουμε γευτεί υπέροχα κρεατικά. Για καφέ μαζί με πλούσια βάφλα με παγωτό πηγαίνουμε στο Μελίρρυτον, πάνω στον κεντρικό δρόμο.

Λίγο έξω από το χωριό υπάρχει το μοναστήρι της Παναγίας της Πλακηδιώτισσας αλλά για κάποιο περίεργο λόγο δεν το έχουμε πετύχει αχοιχτό για επίσκεψη (μάλλον δεν συντονιζόμαστε με τις ώρες του ...).
Στο χωριό υπάρχει αξιόλογο λαογραφικό μουσείο (Λαογραφικό Μουσείο Καλλιμασιάς , Χιος Αξιοθεατα , μουσεία Χίος - Αρχική) όπου "κλειδοκράτορας" είναι ο δάσκαλος του χωριού τον οποίο θα πρέπει να αναζητήσετε για να το επισκεπτείτε.
Πλούσια δραστηριότητα παρουσιάζει και ο πολιτιστικός σύλλογος του χωριού (ΠΡΟΟΔΟΣ). Πέρυσι είχαμε παρακολουθήσει την ιστορία του ρεμπέτικου τραγουδιού μέσω ερασιτεχνικής μουσικοθεατρικής παράστασης και φέτος έγινε αναβίωση παλιών επαγγελμάτων που δεν υπάρχουν πλέον.

Κοντινές παραλίες στο χωριό είναι της Αγίας Φωτεινής και του Αγίου Αιμιλιανού. Σημείο αναφοράς μας είναι η Καλλιμασιά και όλες οι διαδρομές έχουν αφετηρία το χωριό.

Παραλία Αγίας Φωτεινής (Αγία Φωτιά)

Για να πας στην παραλία της Αγίας Φωτεινής θα πρέπει να κατευθυνθείς προς την Χίο και μετά από λίγο να στρίψεις δεξιά προς την θάλασσα (υπάρχει πινακίδα). Στην περιοχή αυτή μείναμε στην πρώτη μας επίσκεψη στο νησί, το μακρινό 2015, στα δωμάτια Yolanda Studios (Yolanda Studios Chios). Η επιλογή ήταν τυχαία αλλά το αποτέλεσμα μας ικανοποίησε πλήρως.

Κατεβαίνοντας στη θάλασσα πάνω σε μία στροφή συναντάς την εκκλησία του Γενεθλίου Τιμίου Προδρόμου, πάνω από το λιμανάκι του Αγίου Ιωάννη. Η παραλία είναι οργανωμένη με ένα μεγαλύτερο κομμάτι ελεύθερο. Έχει βότσαλα και μεγάλες πέτρες εάν προχωρήσεις προς το βόρειο κομμάτι της. Συνήθως γεμίζει με οικογένειες με παιδιά και πολλούς ντόπιους, ιδίως τον Αύγουστο (όπως μας είπαν, όταν επιστρέφουν οι χιώτες μετανάστες). Υπάρχουν αρμιρίκια για φυσική σκιά. Τα νερά είναι καθαρά εκτός και εάν φυσάει από ανατολικά, δηλαδή από τη μεριά των παραλίων της Τουρκίας, όπου μαζεύοντα διάφορα επιπλέοντα... Την έχουμε επισκεφτεί δύο φορές και δεν είναι από τις αγαπημένες μας (μας απωθούν παραλίες με ξαπλώστρες...).

Παραλία Αγίου Αιμιλιανού

Για την παραλία του Αγίου Αιμιλιανού πας αντίθετα από την προηγούμενη, προς τα νότια, και στρίβεις αριστερά προς τη θάλασσα, πριν το Κέντρο Έρευνας Μαστίχας (υπάρχει πινακίδα).
Κατεβαίνοντας στη θάλλασα συναντάς το Ναό του Αγίου Αιμιλιανού. Η παραλία δεν είναι οργανωμένη, είναι βοτσαλωτή (φυσική συνέχεια της προηγούμενης παραλίας) και συνήθως την επισκέπτονται οι κάτοικοι της περιοχής.

 

[YiannisTS]

Νότια Χίος, Καταρράκτης-Νένητα-Γρίδια-Βοκαριά

Ξεκινώντας από την Καλλιμασιά κατηφορίζουμε προς τα νότια παίρνοντας τον δρόμο που είναι πιο κοντά στην ακτή. Να σημειώσουμε εδώ οτι το οδικό δίκτυο της Χίου είναι σε καλή κατάσταση και αρκετά ανεπτυγμένο από Βορρά προς Νότο και από Ανατολή σε Δύση.

Ο Καταρράκτης και η παραλία του

Πρώτη μας στάση το παραθάλλασιο χωριό του Καταρράκτη, το οποίο έχει ένα μικρό λιμάνι και κάποιες ψαροταβέρνες. Στο χωριό αυτό έχουν μεταφερθεί οι κάτοικοι από τον αρχικό οικισμό πάνω στον δρόμο Καλλιμασιάς-Νένητα ο οποίος καταστράφηκε εντελώς από τον σεισμό του 1881. Έχουν μείνει κάποια ερείπια αλλά δεν τα έχουμε "ανακαλύψεΙ", ίσως γιατί δεν τα ψάξαμε.
Η παραλία λίγα μέτρα νοτιότερα από τις ταβέρνες είναι προσβάσιμη για μπάνιο αλλά έχει χοντρές πέτρες. Υπάρχουν παγκάκια και αρμιρίκια για σκιά. Χρησιμοποιείται κύρια από τους κατοίκους του χωριού και της περιοχής. Αν θυμάμαι καλά θα πρέπει να έχουμε κολυμπήσει μία ή δύο φορές.

Με την ευκαιρία της επίσκεψης του χωριού αφεθήκαμε μετά την θάλλασα στις γεύσεις και τα αρώματα της ταβέρνας Δροσιά (Δροσιά, Χίος: η ψαροταβέρνα που αγαπούν οι καλοφαγάδες του νησιού | ΜΑΓΑΖΙ | Gastronomos.gr). Την ταβέρνα την "ανακαλύψαμε" περνώντας από μπροστά της και μας τράβηξε το "χύμα" που κυριαρχεί. Δεν χρειάζεται να ειπωθούν λόγια, απλά έρχεσαι, παραγγέλνεις, περιμένεις όσο χρειαστεί και απολαμβάνεις. Και στο τέλος φεύγεις δίνοντας υπόσχεση οτι θα ξανάρθεις (χωρίς παρεξήγηση, δεν κάνω διαφήμιση...).

Νένητα

Φεύγοντας από τον Καταρράκτη ο δρόμος μας φέρνει στα Νένητα. Είναι από τα μεγαλύτερα μαστιχοχώρια με μόνιμο πληθυσμό και με θέα προς τα τουρκικά παράλια (όπως φαίνεται και στη φωτογραφία). Ο δρόμος διασχίζει το χωριό περνώντας από την κεντρική του πλατεία με τα πάρα πολλά καφέ.

Στα Νένητα υπάρχει και ο Βοτανικός Κήπος στον οποίο μπορείς να πας ακολουθώντας τις επίσημες κρατικές πινακίδες αλλά δυστυχώς δεν θα τον βρεις γιατί έχει κλείσει. Κάπως έτσι την πατήσαμε ψάχνοντας αρκετή ώρα ώσπου στο τέλος κάπου ρωτήσαμε και μάθαμε την αλήθεια (μάλλον το 2024). Πάντως άξιζε η περιπλάνηση και η διαδρομή!

Μετά τα Νένητα υπάρχουν δύο επιλογές για την συνέχεια, Βοκαριά ή Γρίδια,

Νένητα-Βοκαριά

Η Βοκαριά βρίσκεται κάτω από τα Νένητα και ουσιαστικά είναι το λιμάνι του χωριού για μικρά σκάφη το οποίο έχει μια γραφική πινελιά. Η παραλία είναι βοτσαλωτή και δεν μαζεύει πολύ κόσμο, εάν δεν με απατάει η μνήμη μου. Αλλά στη Βοκαριά δεν πας για την θάλασσα αλλά για τις ψαροταβέρνες που είναι πάνω στη θάλασσα η οποία σου μιλάει αδιάλειπτα (πλάτσα πλούτσα το κυματάκι...). Την επισκεφτήκαμε πριν τρία χρόνια και μάλλον κάτσαμε στην ταβέρνα του Σταύρου. Αυτό που έρχεται στο νου είναι η ρεγγοσαλάτα. Δοκιμάστε τη! Χρωστάμε ακόμη μια επίσκεψη κάπου στο μέλλον...
(Επίσης χρωστάω φωτογραφίες γιατί δεν τις βρίσκω!)

Νένητα-Γρίδια

Στα Γρίδια βρεθήκαμε τυχαία πριν ένα χρόνο ίσως επειδή είχαμε περάσει από όλες τις παραλίες της περιοχής και μας έτρωγε η περιέργεια να βρούμε κάτι ακόμη. Και αποζημιωθήκαμε!
Η παραλία έχει μεγάλες πέτρες με ολοκάθαρα νερά, αλλά οι βουτιές γίνονται μάλλον με δυσκολία. Δεν το τολμήσαμε.
Λίγο πιο πάνω από την παραλία βρίσκεται η ταβέρνα αγριδιώτισσα. Η φωτογραφία με τα πεύκα και το απέραντο γαλάζιο είναι από το τραπέζι.

Την ανακαλύψαμε πέρυσι, την επισκεφτήκαμε δύο φορές και ξαναήρθαμε και φέτος. Και μάλλον θα είναι ένα από τα στέκια μας.
Δοκιμάσαμε φακές με πληγούρι ως σαλάτα. Ο ουρανίσκος μας είναι ακόμη γεμάτος από την ηδονή της γεύσης! Φάγαμε αθερινόπιτα και φρέσκα ψάρια mix. 'Ηπιαμε παγωμένη μπύρα. Απολαύσαμε τη θέα και ακούσαμε τη συναυλία των τζιτζικιών. Ταΐσαμε την γατοπαρέα. Ικανοποιηθήκαμε από την απλότητα της εξυπηρέτησης. Φύγαμε αλλά θα ξαναεπιστρέψουμε!