Grerena
Member
- Μηνύματα
- 1.407
- Likes
- 19.805
- Επόμενο Ταξίδι
- Μαδρίτη πάλι :)
- Ταξίδι-Όνειρο
- Tromso, Las Vegas
Νάπολη Underground...
Κάτω από τη σύγχρονη Νάπολη βρίσκεται η αρχαία Νάπολη.
Η εκκλησία και το μοναστήρι του San Lorenzo Maggiore χτίστηκε ακριβώς επάνω από την αρχαία αγορά της Ελληνικής Νεάπολης, που αργότερα έγινε το forum της Ρωμαϊκής Νεάπολης και αποτελεί ένα από τα πολλά σημεία εισόδου της.
San Lorenzo Maggiore...
Με το που κατεβήκαμε τη σκάλα του μοναστηριού βρεθήκαμε στην καρδιά της Neapoli Sotterranea.
Με έκπληξη είδαμε ένα αρκετά μεγάλο κομμάτι της υπόγεια πόλης.
Περπατήσαμε σε ένα κεντρικό λιθόστρωτο δρόμο, όπου δεξιά και αριστερά του βρισκόταν οι τοίχοι των καταστημάτων και των σπιτιών της αρχαίας πόλης. Είδαμε κανάλια υδροδότησης, περάσματα με διακοσμητικές αψίδες. Συναντήσαμε και ένα φούρνο και ένα πλυντήριο!
Θεωρητικά η πόλη αυτή ωχριά μπροστά στην Πομπηία, που είδαμε αργότερα. Αλλά το γεγονός του ότι είναι όλη … υπόγεια, την κάνει μοναδική και μυστήρια!
Η ύπαρξή της ήταν γνωστή εδώ και χρόνια, αλλά «άνοιξαν» κάποια τμήματα για το κοινό μόλις το 1992, ύστερα από 25 χρόνια δύσκολων ανασκαφών.
Η αρχαία πόλη δεν είναι όλη επισκέψιμη, παρά μόνο κάποια τμήματά της και απ’ ότι κατάλαβα δεν πρέπει να είναι και πολύ γνωστή. Πολύ λίγο κόσμο συναντήσαμε κατά την περιήγησή μας στα υπόγεια.
Έχει πολλά μυστικά η Νάπολη!
Η βόλτα μας δεν κράτησε πολύ. Βγάλαμε τις φωτογραφίες μας και στη συνέχεια ανεβήκαμε στον πάνω κόσμο σε ένα μικρό μουσείο του μοναστηριού, κάνοντας μια γρήγορη βόλτα βλέποντας τα εκθέματά του, που ήταν κυρίως presepi - φιγούρες, γνωστών φυσιογνωμιών της Νάπολη του 17ου αι..
Την παρέα μας τη βρήκαμε εύκολα με το που στρίψαμε στην Gregorio Armeno, μέσα σε ένα μαγαζί της αγοράς.
«Κολλήσαμε» και εμείς.
San Gregorio Armeno...
Μα τι δρόμος ήταν αυτός! Όλη η κουλτούρα και η παράδοση της πόλης είναι συγκεντρωμένες στη Via San Gregorio Armeno, η οποία είναι γνωστή και σαν οδό των τεχνιτών!
Πρόκειται για ένα δρόμο, που είναι γεμάτος μαγαζάκια δεξιά και αριστερά, τα οποία πουλούν μικρογραφίες από σκηνές της γέννησης του Χριστού μέχρι και τις πιο απλές καθημερινές σκηνές από την καθημερινότητα του Ναπολιτάνου.
Τα λεγόμενα presepi είναι καταπληκτικά χειροποίητα έργα τέχνης σε μικρογραφίες, κατασκευασμένα από τερακότα. Το κυριότερο θέμα τους είναι οι Χριστουγεννιάτικες «φάτνες»!
Είχε όμως και πολλά άλλα. Είχε εικόνες, σταυρούς, φιγούρες, κομποσχοίνια, μουσικά όργανα, χριστουγεννιάτικα στολίδια, γούρια, μάσκες, όλα κατασκευασμένα από τερακότα. Ιδιαίτερα χαριτωμένες ήταν οι φιγούρες τυπικών χαρακτήρων της Νάπολη σαν τον Benito, τον Vicienzo και τον Pascale.
Χαζέψαμε πολύ ώρα αλλά και ψωνίσαμε. Σε αυτόν τον δρόμο καταφέραμε να βγούμε εκτός προϋπολογισμού και …χρονικού και …οικονομικού. Τρελαθήκαμε!
Είναι πρακτικά αδύνατο να φύγεις από αυτόν το δρόμο, χωρίς να αγοράσεις … κάτι.
Εγώ ψώνισα όλη τη σύνθεση που αποτελεί μία φάτνη (Το Χριστό, την Παναγία, τους τρεις μάγους, 2-3 βοσκούς και άλλα τόσα προβατάκια), σε μέγεθος που να χωράνε στη βαλίτσα
, πήρα και τρεις διακοσμητικές πιπεριές για την κουζίνα μου, μια διακοσμητική μάσκα για τον τοίχο σε γήινα χρώματα και ένα ντέφι χειροποίητο με ζωγραφισμένο το Βεζούβιο πάνω του. Μοναδικά κομμάτια. Πήρα και μερικά δωράκια.
Με μεγάλη δυσκολία ξεκολλήσαμε από αυτόν τον δρόμο.
Βόλτα στη Νάπολη...
Με τα πολλά φύγαμε. Στρίψαμε δεξιά στην Scapanapoli (Via S. Biagio Dei Librai ή B. Crocce) και προχωρήσαμε χαζεύοντας τον ομολογουμένως πολυσύχναστο αυτό δρόμο.
Περάσαμε δίπλα από το άγαλμα του Θεού Νείλου. Αυτό το αρχαίο ελληνιστικό, μαρμάρινο άγαλμα χρονολογείται από τον 2ο αιώνα π.Χ. βρίσκεται σε ένα πλάτωμα, που φέρει το όνομά του.
Μα τι δουλειά έχει ο Νείλος στην καρδιά της Νάπολη;
Πολύ απλά: Εδώ βρισκόταν η Αλεξανδρινή συνοικία της αρχαίας ελληνικής πόλης!
Δύο τετράγωνα αργότερα, συναντήσαμε την εκκλησία του San Domenico Maggiore και την ομώνυμη πλατεία της.
Εδώ πια καθίσαμε για έναν καφέ. Ο γιος μου πήρε μία από τις 50 γεύσεις σοκολάτας. Δεν έχω δει τόσο μεγάλη ποικιλία γεύσεων σε σοκολάτα ρόφημα. Η λέξη «ρόφημα» μάλλον είναι λίγο σχετική, γιατί ήταν τόσο πηχτή που μάλλον την έτρωγες με το κουταλάκι, παρά την έπινες. Καθίσαμε αρκετή ώρα, μιας και το ρόφημα ήταν λιγοτικό και πινόταν σιγά – σιγά.
Συνεχίσαμε τη βόλτα μας περνώντας μπροστά από την πλατεία Gesu και τις εκκλησίες Gesu και Santa Kiara, με την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική, χωρίς να κάνουμε κάποια στάση, ώσπου καταλήξαμε στη Via Toledo.
Εδώ πια είχαμε βγει από το ιστορικό κέντρο και συναντήσαμε την πιο σύγχρονη και μοντέρνα πόλη.
Συναντήσαμε μεγάλους πια δρόμους με μαγαζιά και εμπορική κίνηση, όμοια με αυτές του Μιλάνου. Μέχρι και galleria γυάλινη σαν αυτή του Μιλάνου έχει, την Galleria UBERTO Ι’.
Πρόκειται για ένα πανέμορφο κτίριο σε σχήμα σταυρού. Έχει ένα πανύψηλο κλειστό αίθριο από σίδερο και γυαλί, ενώ τα μαρμάρινα δάπεδά του είναι γεμάτα από κομψότατα σχέδια.
Παρόλη όμως τη μεγαλοπρέπεια της κατασκευής σε καμία περίπτωση δεν «βγάζει» την αίγλη της αντίστοιχης Galleria του Μιλάνου. Εδώ υπήρχε μια υποψία «εγκατάλειψης».
Που είναι οι δόξες της δεκαετίας του ’80, τότε που γυρίστηκε η ταινία “Maccheroni”, με τους Marcello Mastroianni και Jack Lemon;
Η βόλτα μας στη Via Toledo, με τα μαγαζιά της, την Galleria Uberto I, τη Via San Carlo με το ομώνυμο Θέατρο της και το Castel Nuovo μας έδωσε μιαν άλλη οπτική της πόλης σε σχέση με αυτή που πρωτοαντικρίσαμε όταν πρωτοήρθαμε.
Εδώ είδα και τη μαμά μου, που αναθάρρησε λίγο.
«Α! Εδώ είναι πιο ωραία» «Φοβόμουν ότι η Νάπολη είναι μόνο αυτό που είδαμε μέχρι τώρα. Εδώ έχει φαρδιές λεωφόρους, κίνηση και μαγαζιά».
«Μαμά μην ετοιμάζεσαι για ψώνια», της είπα. « Ότι ψώνισες, ψώνισες. Δεν έχουμε χρόνο για άλλα ψώνια»
Pizza...
Το πρόγραμμα είχε να πάμε για πίτσα στη διασημότερη πιτσαρία της Νάπολη και μετά αναχώρηση για Πομπηία. Το “Da Michele” ήταν κοντά στο σταθμό των τρένων, που φεύγουν για Πομπηία, αλλά δεν προλαβαίναμε να πάμε με τα πόδια μέχρι εκεί, οπότε …
Στρίβουμε στην Corso Uberto, προκειμένου να πάρουμε λεωφορείο πια, γιατί ήμασταν εκτός χρόνου, για την τελευταία επίσκεψη-υποχρέωση στη Νάπολη, την πιτσαρία του “Da Michele”.
Λεωφορείο όμως δεν περνούσε. Το αυτόματο μηχάνημα έκδοσης εισιτηρίων δεν λειτουργούσε. Μια κυρία που περίμενε στη στάση μας είπε ότι θα πρέπει να έχουμε λίγο υπομονή. Είχε και κίνηση.
Το έβλεπα εγώ… δεν έβγαινε…ούτε οριακά!
Τέσσερις είμαστε… χωράμε σε ταξί.
Βρήκαμε γρήγορα ταξί.
Πολύ το χάρηκε και ο ταξιτζής που είμαστε Έλληνες.
«Στο “Da Michele” θέλουμε να πάμε», του είπα. Δεν χρειάστηκε να του πω τη διεύθυνση.
«Α! Da Michele for piiizza»
«Yes. For pizza.». «Αλλά βιαζόμαστε, γιατί θέλουμε και να προλάβουμε το τρένο των 4:00 για Πομπηία».
Ο ταρίφας ήταν πολύ υποχρεωτικός. Πάτησε τα γκάζια του βέβαια, αλλά ευτυχώς δεν αντιλήφθηκα καμιά “κουλή” Ναπολιτάνικη οδήγηση, που φοβόμουν.
Μια ευθεία ήταν.
Μια γρήγορη ευθεία όμως.
Σε 4 λεπτά ακριβώς ...είχαμε φτάσει.
Ευτυχώς δεν συναντήσαμε τον «κόσμο» που γράφουνε όλα τα site ότι έχει. Είναι 3:30 το μεσημέρι μια καθημερινή του Οκτωβρίου.
Ο χώρος φαίνεται ότι είναι antica. Φυσικά στους τοίχους είχε παλιές διαφημίσεις και φωτογραφίες με διάσημους θαμώνες, όπως έχουν όλα τα παραδοσιακά φαγάδικα. Την Julia Roberts πάντως δεν την είδα πουθενά (Στην ταινία “Eat, pray, love”, εδώ είχε έρθει να φάει!)
Εγώ βέβαια παραλίγο να μπω μέσα στο φούρνο προκειμένου να βγάλω φωτογραφία. Πάντως δεν έδειξε να ενοχλήθηκε κανείς. Είναι πιθανώς συνηθισμένοι σε paparazzi.
Με το που μπαίνουμε μέσα πάω φουριόζα στο ταμείο για να παραγγείλω 3 πίτσες. Και ακούω τη μαμά μου να λέει: «Τι παραγγέλνεις; Να μη σου πω τι γεύση θέλω;»
«Μία είναι η γεύση εδώ μαμά. Μαργαρίτα» (αν και νομίζω ότι υπάρχει και μια παραλλαγή με σκόρδο και ρίγανη). Η Ναπολιτάνικη πίτσα έχει μόνο ντομάτα, τυρί και βασιλικό. Μπορεί να έχει ειπωθεί πολλές φορές, αλλά δεν μπορώ να μην το αναφέρω ξανά γιατί μου αρέσει αυτή η ιστορία:
Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, το 1889, 28 χρόνια μετά την ενοποίηση της Ιταλίας, ο βασιλιάς Umberto I και η γυναίκα του βασίλισσα Margherita της Σαβοΐας ήταν σε μια επίσκεψη στη Νάπολη. Οι ιστορικοί λένε ότι η βασίλισσα ήταν «κουρασμένη» από την γκουρμέ γαλλική κουζίνα, που ήταν τότε πολύ δημοφιλής μεταξύ των βασιλιάδων σε ολόκληρη την Ευρώπη και ζήτησε από τον πιο διάσημο σεφ της Νάπολη Raffaele Esposito να φάει πίτσα. Εκείνος δημιούργησε τρεις παραλλαγές, η μία εκ των οποίων εγκρίθηκε από τη βασίλισσα. Η πίτσα που έχει τα χρώματα της Ιταλικής σημαίας, κόκκινη (ντομάτα), λευκή (μοτσαρέλα) και πράσινη (βασιλικός) και δημιουργήθηκε για χάρη της βασίλισσας, πήρε και το όνομά της: Pizza Margherita.
Δεν υπήρχε χρόνος για να καθίσουμε σε τραπέζι.. Αν χάναμε το τρένο των 4:00 για Πομπηία, μετά άγνωστο πότε θα ήταν το επόμενο και σίγουρα ο χρόνος για εκεί δεν θα ήταν επαρκής.
Αποφασίσαμε να πάρουμε τις πίτσες στο χέρι και να τις φάμε μέσα στο τρένο για Πομπηία.
Έτσι, πήραμε τις πίτσες αγκαλιά και μετά από 7-8 λεπτά περπάτημα ήμασταν μέσα στο σταθμό. Δευτερόλεπτα καθυστέρησης στην ακύρωση των εισιτηρίων ήταν αρκετά για να μας κάνουν να χάσουμε το τρένο των 3:50. Προς στιγμή στεναχωρηθήκαμε, αλλά μετά καθίσαμε στο παγκάκι να φάμε τις πίτσες.
Δεν έχω λόγια για τις πίτσες. Δεν είναι τυχαίο το “Da Michele”. Δεν είναι τυχαίο το ότι η Νάπολη είναι διάσημη για την “μαργαρίτα” της. Πολλές είναι οι πιτσαρίες που έχουν ωραίες πίτσες. Το πρωί στη Via Tribunalli είχαμε φάει μία από αυτές, που είναι στο top 10 της Ναπολιτάνικης πίτσας και μάλιστα αρκετά ψηλά στη λίστα. Η πίτσα του “Da Michele” δεν έχει καμία σχέση. Είναι η καλύτερη και απέχει παρασάγγας σε νοστιμιά από οποιαδήποτε άλλη. Αξίζει να πας στην Νάπολη μόνο και μόνο για αυτήν. Όσα λέγονται και όσα είχα διαβάσει είναι πέρα για πέρα αλήθεια!
Με την πρώτη μπουκιά μου ήρθε στο μυαλό κάτι που είχα διαβάσει και μου είχε κάνει εντύπωση: «Η Ιταλία κάνει την καλύτερη πίτσα στον κόσμο. Η Νάπολη κάνει την καλύτερη πίτσα της Ιταλίας. Το “Da Michele” κάνει την καλύτερη πίτσα της Νάπολη. Άρα εγώ αυτή τη στιγμή τρώω την καλύτερη πίτσα του κόσμου!».
Νόμιζα ότι είναι υπερβολές και ότι όλοι έχουν παρασυρθεί από τη φήμη, την ιστορία και τη γοητεία της Νάπολη. Όχι δεν ήταν έτσι. Εγώ την έφαγα κρύα, σε ένα παγκάκι του σταθμού, στριμωγμένη ανάμεσα σε κόσμο και πάλι την ίδια άποψη έχω με τόσους και τόσους άλλους για την πίτσα του Michele. Εμπειρία.
Αυτή μου η εμπειρία ήταν η αιτία ώστε να παρασύρω την παρέα μου μερικά χρόνια αργότερα κατά τη διάρκεια ενός οδικού ταξιδιού στην Ιταλία να ξαναβρεθώ στη Νάπολη. Στη διαδρομή: Ρώμη – Μπάρι, όταν έριξα την ιδέα να κάνουμε ένα πέρασμα από τη Νάπολη για να πάμε στου “Da Michele” η αντίδραση ήταν ενθουσιώδης.
Έτσι, την κάναμε την παράκαμψη και ύστερα από κάποια ώρα στη Ναπολιτάνικη κίνηση και ύστερα από μία λάθος διεύθυνση... φθάσαμε τελικά στο Da Michele και ω!: τι απογοήτευση... ήταν κλειστός!
"Τι να κάνουμε τώρα";
Απέναντι από το “Da Michele” υπήρχαν άλλες δύο πιτσαρίες. Επιλέξαμε την “D’ Angeli”. Παραγγείλαμε πίτσες “Μαργαρίτα” και ... οι πίτσες που πήραμε ήταν επίσης θεϊκές σαν του Michele. Μου φαίνεται όλοι εδώ στη Νάπολη το ξέρουν το μυστικό. Δεν έχω φάει ισάξια πίτσα σε καμιά άλλη πόλη της Ιταλίας.
Γι’ αυτό φαντάζομαι άλλωστε η «τέχνη» της παρασκευής της παραδοσιακής πίτσας της Νάπολης
συμπεριλαμβάνεται πλέον (από το 2017) στον κατάλογο της άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.
Πομπηία...
Εμπειρία ήταν η πίτσα, όπως εμπειρία είναι και ... να μπεις στο τρένο Νάπολη – Πομπηία και να ταξιδέψεις γύρω στις 4:00 ένα μεσημέρι καθημερινής. Το απόλυτο στρίμωγμα. Έκανε απίστευτη ζέστη, ήμασταν όρθιοι και δεν είχε και από πού να πιαστείς. Αφού τη μαμά μου την έπιασε η κλειστοφοβία της. Χλώμιασε.
«Θέλεις να βγούμε από το τρένο;», τη ρώτησα.
«Ναι!» Μου απαντάει.
Τά ‘χασα. Δεν περίμενα τέτοια απάντηση. Τόσο αγώνα κάναμε για μπούμε στο τρένο, και τώρα πάει η Πομπηία;
Αντί να κάνω οποιαδήποτε κίνηση για να βγούμε από το τρένο, της είπα: «Έλα κρατήσου. Για λίγο θα είναι»
Και ξεκίνησε το τρένο. Και πήγαινε και αργά – αργά!
Μου αρέσει που είχαμε σκοπό να φάμε και τις πίτσες εκεί μέσα. Αδύνατον. Τελικά ήμασταν τυχεροί, που χάσαμε το προηγούμενο τρένο και τις φάγαμε στο παγκάκι!
Σιγά σιγά από τη δεύτερη στάση και μετά άρχισε να αραιώνει ο κόσμος, στην τρίτη στάση βρήκαμε και καθίσαμε και ξεχλώμιασε και η μαμά μου και τελικά ύστερα από μισή ώρα φθάσαμε στην Pompei Scavi.
Με το που κατεβήκαμε σχεδόν μπροστά μας ήταν τα εκδοτήρια. Εισιτήριο 11€ για μένα και δωρεάν για τη μαμά μου και το παιδί. Μπήκαμε στον αρχαιολογικό χώρο περίπου 5 παρά τέταρτο. Ο χώρος θα ήταν ανοιχτός μέχρι τις 7:30, αλλά στην ουσία μέχρι τις 7:00, γιατί εκείνη την ώρα οι σημειώσεις μου έλεγαν ότι θα ήταν πια νύχτα. Πολύ λίγος χρόνος για ένα τέτοιον χώρο.
Αλλά και σε αυτόν τον λίγο χρόνο «γεμίζεις» από Πομπηία. Είναι τόσο «αληθινή» πόλη, τόσο ολόκληρη, τόσο πλήρης….Όλοι οι αρχαιολογικοί χώροι αντίστοιχης εποχής ωχριούν μπροστά στην Πομπηία. Τον αποκαλώ αρχαιολογικό χώρο και νομίζω ότι κάνω λάθος…Υπάρχουν σπίτια, που κάθε άλλο παρά αρχαία μοιάζουν, αφού … στέκονται ολόκληρα! Και είναι σπίτια ηλικίας σχεδόν 2.000 ετών.
Τι να πω για τα αίθρια των σπιτιών, για τις αυλές τους και τα συντριβάνια τους, τις τοιχογραφίες και το οδικό δίκτυο. Νομίζω ότι είναι ένα αξιοθέατο που με ξάφνιασε πιο πολύ απ’ όλα. Το παιδί μου δε, επίσης ενθουσιάστηκε. Σε κάποια στιγμή … το έχασα μέσα στα στενά της Πομπηίας. Έχει και τα καλά του το «αργά» της υπόθεσης, γιατί δεν είχε κόσμο. Είμαστε μόνοι μας στην πόλη. Στην … αρχαία πόλη.
Περιττό βέβαια να πω ότι πάλι μας έπιασε η νύχτα. Και πάλι ήμασταν μόνοι μας σε έναν αρχαιολογικό χώρο νύχτα (όπως και στο Παλατίνο). Και πάλι μου φάνηκε συναρπαστικό όλο αυτό.
Προφανώς ο χρόνος ήταν λίγος. Πολύ θα ήθελα να είχα στη διάθεσή μου ολόκληρη ημέρα, να περπατήσω όλους τους δρόμους της να μπω σε όλα τουλάχιστον τα διατηρημένα σπίτια.
Την αυλή του «The house of Faun» ... εμείς τα θαυμάσαμε μέσα στη ...νύχτα ...
Όπως και τα πολύ γνωστό ψηφιδωτό που δείχνει τον Μ. Αλέξανδρο και τη μάχη της Ισσούς...
Και το μεγάλο περιστύλιο του κήπου... νύχτα και αυτό!
Τελικά ύστερα και από αυτή μου την επίσκεψη λέω να το κάνω σύστημα να πηγαίνω στους αρχαιολογικούς χώρους αργά. Και δεν έχει κόσμο, αλλά βλέπω και τον τόπο και μέρα και νύχτα.
Πήραμε το τρένο των 7:15. Φθάσαμε Νάπολη και αλλάξαμε τρένο για Ρώμη. Το ταξίδι του γυρισμού παρόλο που κράτησε 2 ώρες και 45 λεπτά, πάλι δεν το καταλάβαμε. Το τρένο βέβαια δεν είχε καμιά σχέση με το πρωινό. Αυτό ήταν λίγο βρώμικο και παλιό αλλά ευτυχώς ήταν άδειο. Μόνοι μας είμαστε στο βαγόνι μας. Εμάς μας είχε πιάσει λογοδιάρροια.
Είχαμε τόσα πολλά να πούμε για τα …της ημέρας. Χαζέψαμε τις φωτογραφίες που είχαμε βγάλει, καθώς και τα σουβενίρ που είχαμε ψωνίσει από την Gregorio Armeno και γενικά είμαστε και οι τέσσερις ενθουσιασμένοι με την ομολογουμένως πιο έντονη ημέρα του ταξιδιού μας.
Γενικά, η Νάπολη και η Πομπηία αντιλαμβάνομαι ότι είναι από μόνες τους ένα τριήμερο, ένα ξεχωριστό ταξίδι. Παρόλα αυτά νομίζω ότι αυτή η ημερήσια εκδρομή περιέλαβε έστω και συνοπτικά τα πιο σημαντικά και πήρα μια γερή γεύση της περιοχής. Είχε πίτσα, ψώνια, αρχαία Νάπολη, Πομπηία και φυσικά …Caravaggio.
Αργήσαμε να κοιμηθούμε. Οι αναμνήσεις από τη σημερινή ημέρα ήταν πολλές. Μας είχε μείνει και μια μικρή «ένταση» από το τρεχαλητό, το στρίμωγμα, τη ζέστη, τα τρένα και τις συγκινήσεις της ημέρας.
Κάτω από τη σύγχρονη Νάπολη βρίσκεται η αρχαία Νάπολη.
Η εκκλησία και το μοναστήρι του San Lorenzo Maggiore χτίστηκε ακριβώς επάνω από την αρχαία αγορά της Ελληνικής Νεάπολης, που αργότερα έγινε το forum της Ρωμαϊκής Νεάπολης και αποτελεί ένα από τα πολλά σημεία εισόδου της.
San Lorenzo Maggiore...
Με το που κατεβήκαμε τη σκάλα του μοναστηριού βρεθήκαμε στην καρδιά της Neapoli Sotterranea.
Με έκπληξη είδαμε ένα αρκετά μεγάλο κομμάτι της υπόγεια πόλης.
Περπατήσαμε σε ένα κεντρικό λιθόστρωτο δρόμο, όπου δεξιά και αριστερά του βρισκόταν οι τοίχοι των καταστημάτων και των σπιτιών της αρχαίας πόλης. Είδαμε κανάλια υδροδότησης, περάσματα με διακοσμητικές αψίδες. Συναντήσαμε και ένα φούρνο και ένα πλυντήριο!


Θεωρητικά η πόλη αυτή ωχριά μπροστά στην Πομπηία, που είδαμε αργότερα. Αλλά το γεγονός του ότι είναι όλη … υπόγεια, την κάνει μοναδική και μυστήρια!
Η ύπαρξή της ήταν γνωστή εδώ και χρόνια, αλλά «άνοιξαν» κάποια τμήματα για το κοινό μόλις το 1992, ύστερα από 25 χρόνια δύσκολων ανασκαφών.
Η αρχαία πόλη δεν είναι όλη επισκέψιμη, παρά μόνο κάποια τμήματά της και απ’ ότι κατάλαβα δεν πρέπει να είναι και πολύ γνωστή. Πολύ λίγο κόσμο συναντήσαμε κατά την περιήγησή μας στα υπόγεια.
Έχει πολλά μυστικά η Νάπολη!
Η βόλτα μας δεν κράτησε πολύ. Βγάλαμε τις φωτογραφίες μας και στη συνέχεια ανεβήκαμε στον πάνω κόσμο σε ένα μικρό μουσείο του μοναστηριού, κάνοντας μια γρήγορη βόλτα βλέποντας τα εκθέματά του, που ήταν κυρίως presepi - φιγούρες, γνωστών φυσιογνωμιών της Νάπολη του 17ου αι..

Την παρέα μας τη βρήκαμε εύκολα με το που στρίψαμε στην Gregorio Armeno, μέσα σε ένα μαγαζί της αγοράς.
«Κολλήσαμε» και εμείς.
San Gregorio Armeno...
Μα τι δρόμος ήταν αυτός! Όλη η κουλτούρα και η παράδοση της πόλης είναι συγκεντρωμένες στη Via San Gregorio Armeno, η οποία είναι γνωστή και σαν οδό των τεχνιτών!
Πρόκειται για ένα δρόμο, που είναι γεμάτος μαγαζάκια δεξιά και αριστερά, τα οποία πουλούν μικρογραφίες από σκηνές της γέννησης του Χριστού μέχρι και τις πιο απλές καθημερινές σκηνές από την καθημερινότητα του Ναπολιτάνου.
Τα λεγόμενα presepi είναι καταπληκτικά χειροποίητα έργα τέχνης σε μικρογραφίες, κατασκευασμένα από τερακότα. Το κυριότερο θέμα τους είναι οι Χριστουγεννιάτικες «φάτνες»!
Είχε όμως και πολλά άλλα. Είχε εικόνες, σταυρούς, φιγούρες, κομποσχοίνια, μουσικά όργανα, χριστουγεννιάτικα στολίδια, γούρια, μάσκες, όλα κατασκευασμένα από τερακότα. Ιδιαίτερα χαριτωμένες ήταν οι φιγούρες τυπικών χαρακτήρων της Νάπολη σαν τον Benito, τον Vicienzo και τον Pascale.



Χαζέψαμε πολύ ώρα αλλά και ψωνίσαμε. Σε αυτόν τον δρόμο καταφέραμε να βγούμε εκτός προϋπολογισμού και …χρονικού και …οικονομικού. Τρελαθήκαμε!
Είναι πρακτικά αδύνατο να φύγεις από αυτόν το δρόμο, χωρίς να αγοράσεις … κάτι.
Εγώ ψώνισα όλη τη σύνθεση που αποτελεί μία φάτνη (Το Χριστό, την Παναγία, τους τρεις μάγους, 2-3 βοσκούς και άλλα τόσα προβατάκια), σε μέγεθος που να χωράνε στη βαλίτσα

Με μεγάλη δυσκολία ξεκολλήσαμε από αυτόν τον δρόμο.
Βόλτα στη Νάπολη...
Με τα πολλά φύγαμε. Στρίψαμε δεξιά στην Scapanapoli (Via S. Biagio Dei Librai ή B. Crocce) και προχωρήσαμε χαζεύοντας τον ομολογουμένως πολυσύχναστο αυτό δρόμο.
Περάσαμε δίπλα από το άγαλμα του Θεού Νείλου. Αυτό το αρχαίο ελληνιστικό, μαρμάρινο άγαλμα χρονολογείται από τον 2ο αιώνα π.Χ. βρίσκεται σε ένα πλάτωμα, που φέρει το όνομά του.
Μα τι δουλειά έχει ο Νείλος στην καρδιά της Νάπολη;
Πολύ απλά: Εδώ βρισκόταν η Αλεξανδρινή συνοικία της αρχαίας ελληνικής πόλης!
Δύο τετράγωνα αργότερα, συναντήσαμε την εκκλησία του San Domenico Maggiore και την ομώνυμη πλατεία της.
Εδώ πια καθίσαμε για έναν καφέ. Ο γιος μου πήρε μία από τις 50 γεύσεις σοκολάτας. Δεν έχω δει τόσο μεγάλη ποικιλία γεύσεων σε σοκολάτα ρόφημα. Η λέξη «ρόφημα» μάλλον είναι λίγο σχετική, γιατί ήταν τόσο πηχτή που μάλλον την έτρωγες με το κουταλάκι, παρά την έπινες. Καθίσαμε αρκετή ώρα, μιας και το ρόφημα ήταν λιγοτικό και πινόταν σιγά – σιγά.
Συνεχίσαμε τη βόλτα μας περνώντας μπροστά από την πλατεία Gesu και τις εκκλησίες Gesu και Santa Kiara, με την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική, χωρίς να κάνουμε κάποια στάση, ώσπου καταλήξαμε στη Via Toledo.
Εδώ πια είχαμε βγει από το ιστορικό κέντρο και συναντήσαμε την πιο σύγχρονη και μοντέρνα πόλη.
Συναντήσαμε μεγάλους πια δρόμους με μαγαζιά και εμπορική κίνηση, όμοια με αυτές του Μιλάνου. Μέχρι και galleria γυάλινη σαν αυτή του Μιλάνου έχει, την Galleria UBERTO Ι’.
Πρόκειται για ένα πανέμορφο κτίριο σε σχήμα σταυρού. Έχει ένα πανύψηλο κλειστό αίθριο από σίδερο και γυαλί, ενώ τα μαρμάρινα δάπεδά του είναι γεμάτα από κομψότατα σχέδια.
Παρόλη όμως τη μεγαλοπρέπεια της κατασκευής σε καμία περίπτωση δεν «βγάζει» την αίγλη της αντίστοιχης Galleria του Μιλάνου. Εδώ υπήρχε μια υποψία «εγκατάλειψης».
Που είναι οι δόξες της δεκαετίας του ’80, τότε που γυρίστηκε η ταινία “Maccheroni”, με τους Marcello Mastroianni και Jack Lemon;


Η βόλτα μας στη Via Toledo, με τα μαγαζιά της, την Galleria Uberto I, τη Via San Carlo με το ομώνυμο Θέατρο της και το Castel Nuovo μας έδωσε μιαν άλλη οπτική της πόλης σε σχέση με αυτή που πρωτοαντικρίσαμε όταν πρωτοήρθαμε.
Εδώ είδα και τη μαμά μου, που αναθάρρησε λίγο.
«Α! Εδώ είναι πιο ωραία» «Φοβόμουν ότι η Νάπολη είναι μόνο αυτό που είδαμε μέχρι τώρα. Εδώ έχει φαρδιές λεωφόρους, κίνηση και μαγαζιά».
«Μαμά μην ετοιμάζεσαι για ψώνια», της είπα. « Ότι ψώνισες, ψώνισες. Δεν έχουμε χρόνο για άλλα ψώνια»
Pizza...
Το πρόγραμμα είχε να πάμε για πίτσα στη διασημότερη πιτσαρία της Νάπολη και μετά αναχώρηση για Πομπηία. Το “Da Michele” ήταν κοντά στο σταθμό των τρένων, που φεύγουν για Πομπηία, αλλά δεν προλαβαίναμε να πάμε με τα πόδια μέχρι εκεί, οπότε …
Στρίβουμε στην Corso Uberto, προκειμένου να πάρουμε λεωφορείο πια, γιατί ήμασταν εκτός χρόνου, για την τελευταία επίσκεψη-υποχρέωση στη Νάπολη, την πιτσαρία του “Da Michele”.
Λεωφορείο όμως δεν περνούσε. Το αυτόματο μηχάνημα έκδοσης εισιτηρίων δεν λειτουργούσε. Μια κυρία που περίμενε στη στάση μας είπε ότι θα πρέπει να έχουμε λίγο υπομονή. Είχε και κίνηση.
Το έβλεπα εγώ… δεν έβγαινε…ούτε οριακά!
Τέσσερις είμαστε… χωράμε σε ταξί.
Βρήκαμε γρήγορα ταξί.
Πολύ το χάρηκε και ο ταξιτζής που είμαστε Έλληνες.
«Στο “Da Michele” θέλουμε να πάμε», του είπα. Δεν χρειάστηκε να του πω τη διεύθυνση.
«Α! Da Michele for piiizza»
«Yes. For pizza.». «Αλλά βιαζόμαστε, γιατί θέλουμε και να προλάβουμε το τρένο των 4:00 για Πομπηία».

Ο ταρίφας ήταν πολύ υποχρεωτικός. Πάτησε τα γκάζια του βέβαια, αλλά ευτυχώς δεν αντιλήφθηκα καμιά “κουλή” Ναπολιτάνικη οδήγηση, που φοβόμουν.
Μια ευθεία ήταν.
Μια γρήγορη ευθεία όμως.
Σε 4 λεπτά ακριβώς ...είχαμε φτάσει.
Ευτυχώς δεν συναντήσαμε τον «κόσμο» που γράφουνε όλα τα site ότι έχει. Είναι 3:30 το μεσημέρι μια καθημερινή του Οκτωβρίου.

Ο χώρος φαίνεται ότι είναι antica. Φυσικά στους τοίχους είχε παλιές διαφημίσεις και φωτογραφίες με διάσημους θαμώνες, όπως έχουν όλα τα παραδοσιακά φαγάδικα. Την Julia Roberts πάντως δεν την είδα πουθενά (Στην ταινία “Eat, pray, love”, εδώ είχε έρθει να φάει!)

Εγώ βέβαια παραλίγο να μπω μέσα στο φούρνο προκειμένου να βγάλω φωτογραφία. Πάντως δεν έδειξε να ενοχλήθηκε κανείς. Είναι πιθανώς συνηθισμένοι σε paparazzi.
Με το που μπαίνουμε μέσα πάω φουριόζα στο ταμείο για να παραγγείλω 3 πίτσες. Και ακούω τη μαμά μου να λέει: «Τι παραγγέλνεις; Να μη σου πω τι γεύση θέλω;»
«Μία είναι η γεύση εδώ μαμά. Μαργαρίτα» (αν και νομίζω ότι υπάρχει και μια παραλλαγή με σκόρδο και ρίγανη). Η Ναπολιτάνικη πίτσα έχει μόνο ντομάτα, τυρί και βασιλικό. Μπορεί να έχει ειπωθεί πολλές φορές, αλλά δεν μπορώ να μην το αναφέρω ξανά γιατί μου αρέσει αυτή η ιστορία:
Σύμφωνα με τη λαϊκή παράδοση, το 1889, 28 χρόνια μετά την ενοποίηση της Ιταλίας, ο βασιλιάς Umberto I και η γυναίκα του βασίλισσα Margherita της Σαβοΐας ήταν σε μια επίσκεψη στη Νάπολη. Οι ιστορικοί λένε ότι η βασίλισσα ήταν «κουρασμένη» από την γκουρμέ γαλλική κουζίνα, που ήταν τότε πολύ δημοφιλής μεταξύ των βασιλιάδων σε ολόκληρη την Ευρώπη και ζήτησε από τον πιο διάσημο σεφ της Νάπολη Raffaele Esposito να φάει πίτσα. Εκείνος δημιούργησε τρεις παραλλαγές, η μία εκ των οποίων εγκρίθηκε από τη βασίλισσα. Η πίτσα που έχει τα χρώματα της Ιταλικής σημαίας, κόκκινη (ντομάτα), λευκή (μοτσαρέλα) και πράσινη (βασιλικός) και δημιουργήθηκε για χάρη της βασίλισσας, πήρε και το όνομά της: Pizza Margherita.
Δεν υπήρχε χρόνος για να καθίσουμε σε τραπέζι.. Αν χάναμε το τρένο των 4:00 για Πομπηία, μετά άγνωστο πότε θα ήταν το επόμενο και σίγουρα ο χρόνος για εκεί δεν θα ήταν επαρκής.
Αποφασίσαμε να πάρουμε τις πίτσες στο χέρι και να τις φάμε μέσα στο τρένο για Πομπηία.
Έτσι, πήραμε τις πίτσες αγκαλιά και μετά από 7-8 λεπτά περπάτημα ήμασταν μέσα στο σταθμό. Δευτερόλεπτα καθυστέρησης στην ακύρωση των εισιτηρίων ήταν αρκετά για να μας κάνουν να χάσουμε το τρένο των 3:50. Προς στιγμή στεναχωρηθήκαμε, αλλά μετά καθίσαμε στο παγκάκι να φάμε τις πίτσες.
Δεν έχω λόγια για τις πίτσες. Δεν είναι τυχαίο το “Da Michele”. Δεν είναι τυχαίο το ότι η Νάπολη είναι διάσημη για την “μαργαρίτα” της. Πολλές είναι οι πιτσαρίες που έχουν ωραίες πίτσες. Το πρωί στη Via Tribunalli είχαμε φάει μία από αυτές, που είναι στο top 10 της Ναπολιτάνικης πίτσας και μάλιστα αρκετά ψηλά στη λίστα. Η πίτσα του “Da Michele” δεν έχει καμία σχέση. Είναι η καλύτερη και απέχει παρασάγγας σε νοστιμιά από οποιαδήποτε άλλη. Αξίζει να πας στην Νάπολη μόνο και μόνο για αυτήν. Όσα λέγονται και όσα είχα διαβάσει είναι πέρα για πέρα αλήθεια!
Με την πρώτη μπουκιά μου ήρθε στο μυαλό κάτι που είχα διαβάσει και μου είχε κάνει εντύπωση: «Η Ιταλία κάνει την καλύτερη πίτσα στον κόσμο. Η Νάπολη κάνει την καλύτερη πίτσα της Ιταλίας. Το “Da Michele” κάνει την καλύτερη πίτσα της Νάπολη. Άρα εγώ αυτή τη στιγμή τρώω την καλύτερη πίτσα του κόσμου!».
Νόμιζα ότι είναι υπερβολές και ότι όλοι έχουν παρασυρθεί από τη φήμη, την ιστορία και τη γοητεία της Νάπολη. Όχι δεν ήταν έτσι. Εγώ την έφαγα κρύα, σε ένα παγκάκι του σταθμού, στριμωγμένη ανάμεσα σε κόσμο και πάλι την ίδια άποψη έχω με τόσους και τόσους άλλους για την πίτσα του Michele. Εμπειρία.
Αυτή μου η εμπειρία ήταν η αιτία ώστε να παρασύρω την παρέα μου μερικά χρόνια αργότερα κατά τη διάρκεια ενός οδικού ταξιδιού στην Ιταλία να ξαναβρεθώ στη Νάπολη. Στη διαδρομή: Ρώμη – Μπάρι, όταν έριξα την ιδέα να κάνουμε ένα πέρασμα από τη Νάπολη για να πάμε στου “Da Michele” η αντίδραση ήταν ενθουσιώδης.
Έτσι, την κάναμε την παράκαμψη και ύστερα από κάποια ώρα στη Ναπολιτάνικη κίνηση και ύστερα από μία λάθος διεύθυνση... φθάσαμε τελικά στο Da Michele και ω!: τι απογοήτευση... ήταν κλειστός!
"Τι να κάνουμε τώρα";
Απέναντι από το “Da Michele” υπήρχαν άλλες δύο πιτσαρίες. Επιλέξαμε την “D’ Angeli”. Παραγγείλαμε πίτσες “Μαργαρίτα” και ... οι πίτσες που πήραμε ήταν επίσης θεϊκές σαν του Michele. Μου φαίνεται όλοι εδώ στη Νάπολη το ξέρουν το μυστικό. Δεν έχω φάει ισάξια πίτσα σε καμιά άλλη πόλη της Ιταλίας.
Γι’ αυτό φαντάζομαι άλλωστε η «τέχνη» της παρασκευής της παραδοσιακής πίτσας της Νάπολης
συμπεριλαμβάνεται πλέον (από το 2017) στον κατάλογο της άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.
Πομπηία...
Εμπειρία ήταν η πίτσα, όπως εμπειρία είναι και ... να μπεις στο τρένο Νάπολη – Πομπηία και να ταξιδέψεις γύρω στις 4:00 ένα μεσημέρι καθημερινής. Το απόλυτο στρίμωγμα. Έκανε απίστευτη ζέστη, ήμασταν όρθιοι και δεν είχε και από πού να πιαστείς. Αφού τη μαμά μου την έπιασε η κλειστοφοβία της. Χλώμιασε.
«Θέλεις να βγούμε από το τρένο;», τη ρώτησα.
«Ναι!» Μου απαντάει.
Τά ‘χασα. Δεν περίμενα τέτοια απάντηση. Τόσο αγώνα κάναμε για μπούμε στο τρένο, και τώρα πάει η Πομπηία;
Αντί να κάνω οποιαδήποτε κίνηση για να βγούμε από το τρένο, της είπα: «Έλα κρατήσου. Για λίγο θα είναι»
Και ξεκίνησε το τρένο. Και πήγαινε και αργά – αργά!
Σιγά σιγά από τη δεύτερη στάση και μετά άρχισε να αραιώνει ο κόσμος, στην τρίτη στάση βρήκαμε και καθίσαμε και ξεχλώμιασε και η μαμά μου και τελικά ύστερα από μισή ώρα φθάσαμε στην Pompei Scavi.
Με το που κατεβήκαμε σχεδόν μπροστά μας ήταν τα εκδοτήρια. Εισιτήριο 11€ για μένα και δωρεάν για τη μαμά μου και το παιδί. Μπήκαμε στον αρχαιολογικό χώρο περίπου 5 παρά τέταρτο. Ο χώρος θα ήταν ανοιχτός μέχρι τις 7:30, αλλά στην ουσία μέχρι τις 7:00, γιατί εκείνη την ώρα οι σημειώσεις μου έλεγαν ότι θα ήταν πια νύχτα. Πολύ λίγος χρόνος για ένα τέτοιον χώρο.
Αλλά και σε αυτόν τον λίγο χρόνο «γεμίζεις» από Πομπηία. Είναι τόσο «αληθινή» πόλη, τόσο ολόκληρη, τόσο πλήρης….Όλοι οι αρχαιολογικοί χώροι αντίστοιχης εποχής ωχριούν μπροστά στην Πομπηία. Τον αποκαλώ αρχαιολογικό χώρο και νομίζω ότι κάνω λάθος…Υπάρχουν σπίτια, που κάθε άλλο παρά αρχαία μοιάζουν, αφού … στέκονται ολόκληρα! Και είναι σπίτια ηλικίας σχεδόν 2.000 ετών.
Τι να πω για τα αίθρια των σπιτιών, για τις αυλές τους και τα συντριβάνια τους, τις τοιχογραφίες και το οδικό δίκτυο. Νομίζω ότι είναι ένα αξιοθέατο που με ξάφνιασε πιο πολύ απ’ όλα. Το παιδί μου δε, επίσης ενθουσιάστηκε. Σε κάποια στιγμή … το έχασα μέσα στα στενά της Πομπηίας. Έχει και τα καλά του το «αργά» της υπόθεσης, γιατί δεν είχε κόσμο. Είμαστε μόνοι μας στην πόλη. Στην … αρχαία πόλη.
Περιττό βέβαια να πω ότι πάλι μας έπιασε η νύχτα. Και πάλι ήμασταν μόνοι μας σε έναν αρχαιολογικό χώρο νύχτα (όπως και στο Παλατίνο). Και πάλι μου φάνηκε συναρπαστικό όλο αυτό.
Προφανώς ο χρόνος ήταν λίγος. Πολύ θα ήθελα να είχα στη διάθεσή μου ολόκληρη ημέρα, να περπατήσω όλους τους δρόμους της να μπω σε όλα τουλάχιστον τα διατηρημένα σπίτια.
Την αυλή του «The house of Faun» ... εμείς τα θαυμάσαμε μέσα στη ...νύχτα ...
Όπως και τα πολύ γνωστό ψηφιδωτό που δείχνει τον Μ. Αλέξανδρο και τη μάχη της Ισσούς...
Και το μεγάλο περιστύλιο του κήπου... νύχτα και αυτό!
Τελικά ύστερα και από αυτή μου την επίσκεψη λέω να το κάνω σύστημα να πηγαίνω στους αρχαιολογικούς χώρους αργά. Και δεν έχει κόσμο, αλλά βλέπω και τον τόπο και μέρα και νύχτα.
Πήραμε το τρένο των 7:15. Φθάσαμε Νάπολη και αλλάξαμε τρένο για Ρώμη. Το ταξίδι του γυρισμού παρόλο που κράτησε 2 ώρες και 45 λεπτά, πάλι δεν το καταλάβαμε. Το τρένο βέβαια δεν είχε καμιά σχέση με το πρωινό. Αυτό ήταν λίγο βρώμικο και παλιό αλλά ευτυχώς ήταν άδειο. Μόνοι μας είμαστε στο βαγόνι μας. Εμάς μας είχε πιάσει λογοδιάρροια.
Γενικά, η Νάπολη και η Πομπηία αντιλαμβάνομαι ότι είναι από μόνες τους ένα τριήμερο, ένα ξεχωριστό ταξίδι. Παρόλα αυτά νομίζω ότι αυτή η ημερήσια εκδρομή περιέλαβε έστω και συνοπτικά τα πιο σημαντικά και πήρα μια γερή γεύση της περιοχής. Είχε πίτσα, ψώνια, αρχαία Νάπολη, Πομπηία και φυσικά …Caravaggio.
Αργήσαμε να κοιμηθούμε. Οι αναμνήσεις από τη σημερινή ημέρα ήταν πολλές. Μας είχε μείνει και μια μικρή «ένταση» από το τρεχαλητό, το στρίμωγμα, τη ζέστη, τα τρένα και τις συγκινήσεις της ημέρας.
Last edited: