Λασίθι: Στα Φαράγγια, στις Σπηλιές και στις Παραλίες

[soudianos]

Παραλία: «Στου Μαζντά την Άμμο»


Είναι η μεγαλύτερη παραλία της περιοχής. Βρίσκεται στα δυτικά της παραλία Αργίλου και την χωρίζει απ’ αυτή ένας λόφος που φτάνει απότομα στη θάλασσα. Για να πάτε συνεχίζετε τον κεντρικό ασφαλτόδρομο μέχρι το μοναδικό σούπερ μάρκετ της περιοχής. Είναι να μικρό σούπερ μάρκετ αλλά αρκετά μεγάλο για την περιοχή και περιέχει τα πάντα. Ο δρόμος διακλαδίζεται και το ένα μέρος του οδηγεί στο χωριό Ζήτρος, ενώ το άλλο πηγαίνει παράλληλα και δίπλα με την παραλία. Οδηγήσαμε μέχρι το τέλος της παραλίας, την αφήσαμε όμως προς το παρόν και προχωρήσαμε στο δυτικότερο τελευταίο κομμάτι της όλης παραλίας του Ξερόκαμπου για εξερεύνηση. Την άσφαλτο την διαδέχτηκε χωματόδρομος και καρόδρομος. Συναντήσαμε δύο παραλίες ερημικές και αφιλόξενες. Στη μία, η πλαζ ήταν σκεπασμένη από χοντρά βότσαλα με ένα μοναδικό δενδράκι, και στην άλλη η οποία σχημάτιζε ένα απάνεμο κολπίσκο, υπήρχαν μεγάλες πλάκες μέσα και έξω από το νερό, δεμένες βάρκες και ράμπες για καθέλκυση των σκαφών. Ένα τεράστιο δένδρο έριχνε τη σκιά του πάνω σε πέτρες και σκόνη. Εδώ τέλειωνε η περιοχή του Ξερόκαμπου προς τα δυτικά, καθώς ένα τεράστιο βουνό την χωρίζει από τα άλλα νότια παράλια της Κρήτης. Για συνεχίσετε θα πρέπει να οδηγήσετε στο βουνό προς το χωριό Ζήτρος.

Επιστρέψαμε λοιπόν στη μεγάλη παραλία από όπου δεν ξεκολλήσαμε μέχρι το τέλος των διακοπών μας στον Ξερόκαμπο. Τα παινέματα που έκανα για τις προηγούμενες πλαζ πολλαπλασιάστε τα επί δύο. Καθάρια μέσα κι έξω από το νερό. Μεγάλη με λίγο κόσμο μήνα Αύγουστο!! Νερά ζεστά, όπως και στις άλλες. Ο βυθός τελείως αμμώδης βάθαινε σταδιακά κι όχι απότομα όπως συνήθως γίνεται στις νότιες παραλίες της Κρήτης. Το νερό ήταν κρυστάλλινο, ο βυθός φαινόταν σε μεγάλο βάθος. Η τέλεια απόλαυση θαλάσσιου μπάνιου. Όπως και στην κεντρική παραλία που προαναφέραμε, έτσι κι εδώ υπήρχε ένα μοναδικό ντουζ, προσεγμένης κατασκευής από το δήμο με νερό ζεστό και πλούσιο που έτρεχε σαν χείμαρρος. Όπως και στις προηγούμενες πλαζ, έτσι κι εδώ χρειάζεστε ομπρέλα. Ένα ήταν όλο κι όλο το αλμυρίκι αλλά κι αυτό τη μισή σκιά του την έριχνε σε ανώμαλο έδαφος.
Πάμε όμως με φωτό και με την τρίτη Ανατολή….






Οι φάσεις της Ανατολής στη Μεγάλη Παραλία

 

Προηγούμενο Κεφάλαιο

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5
• 6
• 7

Επόμενο Κεφάλαιο

First Προηγούμενη 4 of 7

Go to chapter

Go

Επόμενη Last

[soudianos]

Φαράγγι των Νεκρών

Από τα έξω Μουλιανά ξεκινήσαμε για την Κάτω Ζάκρο οδηγώντας σε συνεχή φιδογυρίσματα πριν φτάσουμε στη Σητεία. Περνώντας μέσα από την πόλη αδιαφορήσαμε πλήρως γι’ αυτή. Τα χρώματα κι αρώματα του Ρίχτη με τα οποία ήμασταν λουσμένοι…δεν ήταν δυνατό να τα ξεπλύνουμε στο τσιμεντένιο δάσος. Συνεχίσαμε από την ανατολική έξοδο της πόλης παράλληλα με την τεράστια πλαζ. Σε κάποιο σημείο σταματήσαμε για ξεκούραση.
Το νερό της θάλασσας με τα αυστηρά δικά μου κριτήρια φάνηκε καθαρό, ντους υπήρχαν σε όλο το μήκος της πλαζ, υπήρχαν σκόρπια αλμυρίκια αλλά περισσότερα προς τα ανατολικά όπου σχηματίζανε ένα μικρό άλσος. Παρόλο που πλησίαζε το ηλιοβασίλεμα, οι λουόμενοι ήταν αρκετοί, ένεκα του καύσωνα αυτών των τελευταίων ημερών του Αυγούστου.
Στο βάθος τα γυμνά βουνά μας περίμεναν. Περιέργως τα βρήκαμε χωρίς το δυνατό αέρα που συνήθως πιάνει στην περιοχή, καλή ένδειξη κι ελπίδα πως το ίδιο θα συμβαίνει και στις παράλιες του προορισμού μας. Αδιαφορήσαμε κι όταν είδαμε την πινακίδα προς το φοινικόδασος του Βάι και την Μονή Τοπλού. Στο Βάι πάντα τσακώνομαι με τους παρκαδόρους, στο Τοπλού, τα μεγαλεία και η εμπορευματοποίηση δεν εκπέμπουν με μια σύντομη επίσκεψη θρησκευτικότητα όσο μια καλύβα στο Άγιο Ορος. Περάσαμε μέσα από την πλατεία του Παλαίκαστρου χωρίς να σταματήσουμε. Η πλατεία αυτή που σας την έχω πολλάκις επαινέσει αυτή τη φορά με την πρώτη ματιά με απογοήτευσε Τα μαγαζιά γύρω της που πριν 6 χρόνια έδιναν μια φιλική ατμόσφαιρα χωριού, τώρα εξέπεμπαν μία εικόνα πλατείας πόλεως με την πολυχρωμία των πλαστικών καθισμάτων, καθίσματα σαλονιού με χοντρά μαξιλάρια, επιγραφές φωτεινές και κατασκευές αλουμινίου. Πότε θα καταλάβουν οι ντόπιοι πως ο επισκέπτης Έλληνας ή ξένος δεν θέλει να συναντά αυτά που καθημερινά τα έχει μπροστά του; Πιθανώς όμως τα παραπάνω να μην εμποδίζουν μια όμορφη βραδινή επικοινωνιακή ατμόσφαιρα μεταξύ των ντόπιων και των επισκεπτών. Χρήζει περαιτέρω έλεγχος… Στο Παλαίκαστρο υπάρχουν ΑΤΜ για να κάνετε ανάληψη χρημάτων αν σκοπεύετε να περάσετε πολλές μέρες στη ΝΑ Κρήτη γιατί τα επόμενα βρίσκονται στα νότια παράλια προς Ιεράπετρα.

Πλησιάζοντας στην Άνω Ζάκρο το ξερό τοπίο μπολιάζετε με νησίδες πράσινου από ελαιώνες. Ούτε στην Α. Ζάκρο σταματήσαμε, όμως θα κάνουμε μια αναφορά εδώ στο κείμενο, όπως την είδαμε την επόμενη μέρα. Δεν είναι δημοφιλής όπως η Κάτω Ζάκρος που βρίσκεται στην παραλία με το μινωικό παλάτι. Είναι όμως σε υψόμετρο, που σημαίνει καθάριος βουνίσιος αέρας, μια φιλική πλατεία με τα τραπεζάκια των καφενείων, δύο σούπερ μάρκετ, μία ή δύο μικρές ταβερνούλες, ένα φαρμακείο, ένα κατάστημα παραδοσιακών προϊόντων, και βενζινάδικο για να προμηθευτείτε καύσιμα γιατί το επόμενο πρατήριο βρίσκεται στην περιοχή του Γούδουρα. Το σπουδαιότερο που πήρε το μάτι μας, και δεν το γνωρίζαμε, ήταν η πινακίδα που έδειχνε από πού ξεκινά το μονοπάτι των Νεκρών. Κρυμμένη τούτη ανάμεσα στα δρομάκια του χωριού δεν την αντιλαμβάνεται ο επισκέπτης. Εμείς μπήκαμε στο μονοπάτι από το μέσω του αμαξωτού μεταξύ Α. και Κ. Ζάκρου όπου υπάρχει και σχετική πινακίδα.

Με τα φώτα αναμμένα κατηφορίζαμε στις στροφές μιας κατάξερης πλαγιάς, όταν από μακριά είδαμε τα φώτα στην παραλία. Παραθαλάσσιος οικισμός, οι δύο ταβέρνες που υπήρχαν από την προηγουμένη φορά που ήμουν γίνηκαν περισσότερες, περισσότερα και τα καταλύματα, γενικά πάντως ήταν ήρεμα και χαμηλών τόνων, με τη θάλασσα ακίνητη δίπλα μας. Ανατολικά παράλια Κρήτης… Ο απάνεμος όρμος που προστάτευε τα μινωικά πλοία ήταν κι λόγος δημιουργίας της Μινωικής πόλης, τα ερείπια του παλατιού της απλώνονται σε μεγάλη έκταση σήμερα. Πλούσια είναι τα ευρήματα από τη Ζάκρου στο αρχαιολογικό μουσείο Ηρακλείου. Είναι το τρίτο σε μέγεθος Μινωϊκό παλάτι στην Κρήτη, σύμφωνα με τους αρχαιολόγους. Στρατηγικός κι εμπορικός ο ρόλος του λιμανιού, απ΄ εδώ τα πλοία ξεκινούσαν για κατακτήσεις και εμπορικές συναλλαγές με την Αίγυπτο και τα ασιατικά παράλια.

Στις 6:20 το πρωί, στο σκοτάδι και πριν ξυπνήσει το χωριό, καθόμουνα με την πτυσσόμενη καρέκλα στην παραλία τρία μόλις μέτρα από το κύμα και με ένα ψαροκάλαμο στο χέρι προσπαθούσα να ταΐσω τα ψάρια με το πρωινό τους. Έριχνα μακριά, κοντά, αριστερά, δεξιά, τόση ακαταδεξία δεν είχα ξαναδεί. Και τους είχα βάλει την πιο ακριβή γαρίδα!!! Ή ήταν χορτασμένα ή απουσίαζαν. Μάλλον το δεύτερο συνέβαινε. Οι ψαρότοποι μας από τη στεριά είναι ελάχιστοι στο νησί μας.

Ξαφνικά, ακριβώς μπροστά μου στη γραμμή του ορίζοντα μια φέτα από πεπόνι… παρουσιάστηκε κι΄ ολοένα μεγάλωνε. Ο ήλιος αναδυόταν ρίχνοντας ωχρογάλαζες φωτιές σε όλη την επιφάνεια της θάλασσας και στις πλαγιές του βουνού. Η Ανατολή στην Κρήτη ξεκινά από τη Ζάκρο κι’ κείνη τη στιγμή ήμουν ο πρώτος της κάτοικος που την έβλεπε. Σύντομη είναι η ανάδυση του Θεού Ήλιου σε σχέση με το ηλιοβασίλεμα. Σα να βιάζεται να δώσει τη ζωή στη Γη. Δεν προλαβαίνεις να χαρείς τις εναλλαγές των μαγευτικών χρωμάτων. Ο ήλιος ανατέλλοντας σε γεμίζει χαρά, αισιοδοξία. Μια καινούργια μέρα ακόμα, που μπορείς να την κάνεις ότι θες, με πράξεις που μπορούν να επηρεάσουν όλη σου τη ζωή. Ένα νέο ξεκίνημα...Το χάσιμο του ήλιου στη δύση, ρομαντικό μεν ηλιοβασίλεμα, μαζί όμως με αισθήματα, απώλειας, θλίψης, απραξίας, αγωνίας στα σκοτάδια μέχρι το επόμενο ξημέρωμα και λογαριασμό… για τη μέρα που έφυγε.

Πρωινή βουτιά σε θάλασσα λάδι… Προσοχή στην είσοδο με τις γλιστερές πέτρες, εκτός από ένα μικρό μέρος με άμμο κάτω από την τελευταία ταβέρνα.
ταβέρνα Ομπρελοξαπλώστρες μπροστά από τις ταβέρνες. Αρκετά ντους με ζεστό νερό να τρέχει σαν καταρράχτης. Αλμυρίκια για σκιά και πιο ήσυχα μακριά από τις ταβέρνες, δύο σκηνές ελεύθερου κάμπινγκ, ένα τροχόσπιτο, λιγοστός κόσμος, όλη η παραλία δική μας. Τεράστιοι ογκόλιθοι βαθιά στον βυθό έμοιαζαν με ερείπια παλιού λιμανιού.

Οδηγήσαμε απ΄ το δρόμο που ήρθαμε και παρκάραμε στην είσοδο του φαραγγιού δίπλα σε μια κρήνη με νερό. Γεμίσαμε τα μπουκάλια και ώρα μία παρά τέταρτο! πήραμε το μονοπάτι για το φαράγγι των Νεκρών. Ονομάζεται έτσι γιατί οι Μινωίτες θάβανε τους νεκρούς τους στις σπηλιές που βρίσκονται στις πλευρές των βουνών του φαραγγιού. Η δύσκολη και επικίνδυνη επιχείρηση ήταν τιμή για τους νεκρούς από τους συγγενείς τους. Όσο πιο ψηλά, τόσο πιο επικίνδυνα, τόσο μεγαλύτερη η τιμή. Το μονοπάτι στην αρχή ήταν κατηφορικό και λίγο επικίνδυνο μέχρι που φτάσαμε στο βάθος του. Είναι το τελευταίο κομμάτι του ευρωπαϊκού μονοπατιού που ξεκινά από την Πορτογαλία. Όλη η πεζοπορία έγινε κάτω από τον καυτό ήλιο των ζεστών εκείνων ημερών. Πού η δροσιά του Ρίχτη!!! Πράσινο υπήρχε στο μέσο του φαραγγιού ανάμεσα σε βράχους μακριά από τη διαδρομή μας. Λίγο πριν το τέλος μια τεράστια συκιά ήταν η μοναδική νησίδα σκιάς, και δίπλα της μια κρήνη με νερό. Κάποια πρόβατα κούρνιαζαν κάτω της και μοιράστηκαν τα υπολείμματα από τα φρούτα μας. Η έξοδος ήταν δίπλα στο Μινωικό παλάτι κοντά στον οικισμό της Ζάκρου. Σύνολο πορείας δυόμιση ώρες
μέχρι την παραλία. Εκεί κοντά μια πινακίδα έγραφε «προς σπήλαιο Πελεκητών»
Το αφήσαμε για κάποια άλλη φορά. Μετά την πεζοπορία η θάλασσα ήταν απόλαυση.
Στις 3:30 πήραμε το λεωφορείο που έκανε το μοναδικό δρομολόγιο για την Άνω Ζάκρο και μας άφησε στο αυτοκίνητο μας.

 

[LULLU]

.... ξαδελφε ..νασε καλα.....

 

[soudianos]

Ξερόκαμπος.

Στην παραλία των φαντασμάτων

Ο δρόμος για τον Ξερόκαμπο από την Α. Ζάκρο ήταν ένας συνεχής κατήφορος μέχρι που φτάσαμε στο ύψος της θάλασσας. Η απόσταση σύμφωνα με την πινακίδα ήταν 6 χλμ. Από τώρα και στο εξής βαδίζαμε…σε άγνωστα για μας μονοπάτια. Παρόλο Κρητικός τη λέξη Ξερόκαμπος την έμαθα εδώ στο φόρουμ.!! Έτσι γίνεται συνήθως. Τις γωνιές του τόπου σου θα τις ανακαλύψουν πρώτα οι επισκέπτες ντόπιοι ή ξένοι. Περισσότερο οι τελευταίοι. Οπότε ξαφνικά θα παρουσιάζεται μια λωρίδα κόλπος στις ερημιές και στα κατσάβραχα και θα γεμίζει με αυτοκίνητα και κόσμο. Ποιος π.χ. ήξερε τα Σειτάν Λιμάνια, ή το Λουτράκι στο Ακρωτήρι στα Χανιά πριν λίγα χρόνια, και ποιος τρελός θα έφευγε από τον παράδεισο της πλαζ των Αγ. Αποστόλων και να πηγαίνει εκεί για μπάνιο!!!

Το κατάστρωμα του δρόμου ήταν καινούργιο, τέλειο, χωρίς λακκούβες και σαμαράκια. Δεξιά κι αριστερά υπήρχαν τεράστιοι ελαιώνες και τα δένδρα έμοιαζαν σαν ομπρέλα, από τα λυγισμένα κλαδιά γύρω τους φορτωμένα με καρπό. Βεντέμα φέτος σε όλη την Κρήτη. Μετά την περυσινή ολοκληρωτική καταστροφή του καρπού λόγω των καιρικών συνθηκών, φέτος η παραγωγή όπως φαίνεται κι αν όλα πάνε καλά θα σπάσει ρεκόρ. Μυστικό μεταξύ μας…γιατί αν φτάσει στ αυτιά της εφορίας θα διπλασιαστεί ο φόρος στα αγροτεμάχια....

Η θέα από ψηλά είναι αποκαρδιωτική. Μια άγρια πλαγιά, χωρίς ίχνος πρασίνου κατεβαίνει στον κάμπο που εκτείνεται παράλληλα με την παραλία. Στον κάμπο κάποια θερμοκήπια, μικροκαλλιέργιες ή μποστάνια προσπαθούν να δώσουν λίγο πράσινο, αν η σκόνη από τους χωματόδρομους τους το επιτρέπει. Ο αυτοκινητόδρομος συνεχίζει παράλληλα με τη θάλασσα σε μια απόσταση 100 μέτρα απ αυτή, και πινακίδες σε οδηγούν προς τις παραλίες. Βρεθήκαμε ξαφνικά έξω από την περιοχή, χωρίς να συναντήσουμε ίχνος χωριού, όπως πλατεία, δημόσια κτίρια, μαγαζιά, εκκλησία κ.α. Τα σπίτια και τα ενοικιαζόμενα δωμάτια είναι κτισμένα άναρχα σε όλο τον κάμπο αλλά και πάνω στο βουνό. Συνήθως έχουν από 4 έως 8 δωμάτια για ενοικίαση, υπάρχουν και λίγα μεγαλύτερα μέσα σε όμορφους κήπους. Ανήκουν σε Έλληνες αλλά και σε πολλούς ξένους. Καναδοί από το Βανκούβερ ήταν οι ιδιοκτήτες της βίλλας όπως την ονόμαζαν, και μας νοίκιασαν ένα από τα τέσσερα δωμάτια της. Χωρίς βέβαια άδεια λειτουργίας…Ήταν τα μόνα ξενοίκιαστα.

Σε μια παραλία 2-3 χιλιομέτρων οι πλαζ σχημάτιζαν αλυσίδα η μι δίπλα στην άλλη. Πως θα μάθουμε όμως ποια είναι η καλύτερη; Η κεντρική ήταν μικρή με παιδιά και γιαγιάδες, δίπλα της προς τα ανατολικά μία άλλη με βραχάκια, γραφική, με καθαρά νερά. Ακολουθεί μια άλλη γεμάτη με αλάτι που την έλεγαν Αλατσολίμνη. Από κει οι ντόπιοι παλιά έπαιρναν το αλάτι, αλλά τώρα απαγορεύεται. Πιο πέρα ο χωματόδρομος μας έβαλε σ ένα ξεροπόταμο, ο δρόμος συνέχιζε πάνω στις κοτρόνες του ποταμού και μας έβγαλε σε μια άγρια πλαζ που ήταν αδύνατο να βουτήξεις στο νερό από τις κοφτερές πέτρες και τις πλακούρες που υπήρχαν έξω και μέσα. Κάναμε την πρώτη μας βουτιά στη γραφική με τα βραχάκια σε πεντακάθαρο νερό.


Να επισημάνω κάτι το σημαντικό. Σε καμιά από τις παραλίες του Ξερόκαμπου, επήγαμε σε όλες, δεν είδαμε καντίνες, παράγκες, ομπρελοκαθίσματα, εκτός ολίγων ομπρελών στην κεντρική, και σε μια μεγάλη που ανήκον σε κοντινό μικρό ξενοδοχείο, οι οποίες όμως κάλυπταν το ένα εικοστό του μήκους της πλαζ και ήταν ελεύθερες. Αντιπαθητικοί μαυρισμένοι εισπράκτορες με το τσαντάκι στη μέση ξεχάστε τους. Εδώ υπάρχει άνεση χώρου, λίγος κόσμος, δεν ενοχλείσαι, διαλέγεις όποια πλαζ θέλεις. Ερημική ή δημόσια. Τη δεύτερη μέρα επήγαμε στην κεντρική όπου υπήρχαν και δύο ταβέρνες, και μερικά αδύνατα αλμυρίκια που ήταν και τα μοναδικά σε όλες την περιοχή του Ξερόκαμπου. Ένας λαιμός στεριάς τη χώριζε από την επόμενη κοντινή της. Περπατήσαμε προς αυτή για να αποφύγουμε το παιδομάνι. Και κει το νερό ήταν πεντακάθαρο και τόσο διαφανές που έβλεπες το βυθό σε μεγάλο βάθος. Η πλαζ αυτή δεν είχε άμμο. Ένα βουναλάκι με άσπρο πέτρωμα έφτανε κοντά στο νερό κι άφηνε μόνο ένα μονοπάτι που επικοινωνούσε με τις διπλανές.

Τη στιγμή που απολαμβάναμε το καθάριοι νερό αμέριμνοι, ένα ον σαν φάντασμα εντοπίσαμε να βολτάρει στο μονοπάτι της πλαζ. Ήταν κάτασπρο σε όλο του το κορμί και στο πρόσωπο σαν να βγήκε από ταινία θρίλερ. Είναι η «Άργιλος» μας είπε μια κυρία. Όλο αυτό το πέτρωμα που φτάνει μέχρι το νερό αποτελείται από άργιλο. Αν θέλετε να κόψετε και να πασαλειφτείτε πηγαίνετε καλύτερα στην άλλη άκρη της πλαζ όπου κόβονται καλύτερα. Επήγαμε κολυμπώντας. Μια οικογένεια Ρώσων μας έδειξαν τον τρόπο. Ο άργιλος ξεραινόταν κι άσπριζε στον ήλιο. Σε κείνη την περιοχή υπήρχε μια άλλη μια μικρή πλαζ με άμμο και με ακόμα καθαρότερο και ήρεμο νερό. Με την πρώτη βουτιά έφευγε αμέσως σηκώνοντας ένα σύννεφο σκόνης στο νερό. Κάτι σαν λαδιά έμενε στο σώμα αλλά με περισσότερο πλύσιμο έφευγε. Τρεις μέρα πασαλειβόμασταν και κάναμε προμήθεια από πέτρες για το χειμώνα και για τους φίλους….

Η Ανατολή από τη Γραφική Παραλία





Σπηλιά στο βουνό

 

[soudianos]

Παραλία: «Στου Μαζντά την Άμμο»


Είναι η μεγαλύτερη παραλία της περιοχής. Βρίσκεται στα δυτικά της παραλία Αργίλου και την χωρίζει απ’ αυτή ένας λόφος που φτάνει απότομα στη θάλασσα. Για να πάτε συνεχίζετε τον κεντρικό ασφαλτόδρομο μέχρι το μοναδικό σούπερ μάρκετ της περιοχής. Είναι να μικρό σούπερ μάρκετ αλλά αρκετά μεγάλο για την περιοχή και περιέχει τα πάντα. Ο δρόμος διακλαδίζεται και το ένα μέρος του οδηγεί στο χωριό Ζήτρος, ενώ το άλλο πηγαίνει παράλληλα και δίπλα με την παραλία. Οδηγήσαμε μέχρι το τέλος της παραλίας, την αφήσαμε όμως προς το παρόν και προχωρήσαμε στο δυτικότερο τελευταίο κομμάτι της όλης παραλίας του Ξερόκαμπου για εξερεύνηση. Την άσφαλτο την διαδέχτηκε χωματόδρομος και καρόδρομος. Συναντήσαμε δύο παραλίες ερημικές και αφιλόξενες. Στη μία, η πλαζ ήταν σκεπασμένη από χοντρά βότσαλα με ένα μοναδικό δενδράκι, και στην άλλη η οποία σχημάτιζε ένα απάνεμο κολπίσκο, υπήρχαν μεγάλες πλάκες μέσα και έξω από το νερό, δεμένες βάρκες και ράμπες για καθέλκυση των σκαφών. Ένα τεράστιο δένδρο έριχνε τη σκιά του πάνω σε πέτρες και σκόνη. Εδώ τέλειωνε η περιοχή του Ξερόκαμπου προς τα δυτικά, καθώς ένα τεράστιο βουνό την χωρίζει από τα άλλα νότια παράλια της Κρήτης. Για συνεχίσετε θα πρέπει να οδηγήσετε στο βουνό προς το χωριό Ζήτρος.

Επιστρέψαμε λοιπόν στη μεγάλη παραλία από όπου δεν ξεκολλήσαμε μέχρι το τέλος των διακοπών μας στον Ξερόκαμπο. Τα παινέματα που έκανα για τις προηγούμενες πλαζ πολλαπλασιάστε τα επί δύο. Καθάρια μέσα κι έξω από το νερό. Μεγάλη με λίγο κόσμο μήνα Αύγουστο!! Νερά ζεστά, όπως και στις άλλες. Ο βυθός τελείως αμμώδης βάθαινε σταδιακά κι όχι απότομα όπως συνήθως γίνεται στις νότιες παραλίες της Κρήτης. Το νερό ήταν κρυστάλλινο, ο βυθός φαινόταν σε μεγάλο βάθος. Η τέλεια απόλαυση θαλάσσιου μπάνιου. Όπως και στην κεντρική παραλία που προαναφέραμε, έτσι κι εδώ υπήρχε ένα μοναδικό ντουζ, προσεγμένης κατασκευής από το δήμο με νερό ζεστό και πλούσιο που έτρεχε σαν χείμαρρος. Όπως και στις προηγούμενες πλαζ, έτσι κι εδώ χρειάζεστε ομπρέλα. Ένα ήταν όλο κι όλο το αλμυρίκι αλλά κι αυτό τη μισή σκιά του την έριχνε σε ανώμαλο έδαφος.
Πάμε όμως με φωτό και με την τρίτη Ανατολή….






Οι φάσεις της Ανατολής στη Μεγάλη Παραλία

 

[soudianos]

Ζήρος

Συνεχίσαμε τις διακοπές μας μετά τον Ξερόκαμπο οδηγώντας προς το Γούδουρα που βρίσκεται στην ανατολική άκρη της νότιας παραλιακής οδικής αρτηρίας, η οποία περνά από την Ιεράπετρα και φτάνει στο χωριό Μύρτος πάντα παράλληλα με το Λυβικό πέλαγος. Για να φτάναμε όμως εκεί, έπρεπε να ανεβούμε το βουνό μέχρι τη Ζήρο.

Αποχαιρετίσαμε τον Ξερόκαμπο ευχαριστώντας τον για την ηρεμία που μας πρόσφερε, τις εκπλήξεις του, τις μοναδικές βουτιές στα απίθανα νερά του και με την υπόσχεση να ξαναπηγαίναμε. Πήραμε το κόκκινο βουνό, γεμάτο βράχια, κακοτράχαλο, άδενδρο κι΄ ερημικό. Αν έχετε οδηγήσει στις στροφές για τη Χώρα Σφακίων, βάλτε άλλες μισές. Ατέλειωτες φιδοστροφές πάνω από τις παραλίες που αφήσαμε και οι οποίες ολοένα μίκραιναν, θόλωναν, ήταν μια εικόνα του Ξερόκαμπο σαν από αεροπλάνο. Ο δρόμος όμως ήταν ασφάλτινος και το οδόστρωμα τέλειο. Ατέλειωτη ήταν η ανάβαση. Επί τέλους κατηφορίσαμε και μπήκαμε σ’ ένα οροπέδιο 600 μέτρα πάνω από τη θάλασσα, με καλλιεργημένες εκτάσεις κυρίως από αμπέλια και ελιές. Στη βορινή πλευρά του οροπεδίου πάνω σε μια πλαγιά αμφιθεατρικά κτισμένη βρισκόταν η Ζήρος. Ήταν ένα αρκετά μεγάλο χωριό κι έμοιαζε περισσότερο με κωμόπολη. Η πινακίδα με την ένδειξη «προς Γούδουρα» μας άφησε αδιάφορους προς το παρόν. Δεν μπορούσαμε να μην τιμήσουμε με την παρουσία μας και ν΄ αφήσουμε τον οβολό μας… σ’ αυτό το απόμακρο βουνίσιο χωριό του νησιού μας.

Είχε μια πλατεία με σιντριβάνι, δύο μικρές αγορές, φαρμακείο, ιατρείο, καφενεία, μια πλατεία για στάθμευση αυτοκινήτων και κάποια καταλύματα για ψαγμένους επισκέπτες που θα θέλανε να διανυχτερεύσουν. Ξεφύγαμε από τον κεντρικό δρόμο και χωθήκαμε στα στενά σοκάκια και στα καλντερίμια του χωριού, στις παραδοσιακές πέτρινες κατασκευές με τα βυζαντινά και τα οθωμανικά στοιχεία. Στενοί δρόμοι, πεζούλια στις εισόδους, παλιά σπίτια, κάποια ερειπωμένα, μισογκρεμισμένα, κολλημένα το ένα κοντά στο άλλο. Οι νοικοκυράδες, φρουροί των οικογενειακών αναμνήσεων, μέχρι πότε, (!!) με το κέντημα τους καθισμένες στα πεζούλια ξέφευγαν από ζέστη του στενού και σκοτεινού παμπάλαιου πετρόσπιτου, χάζευαν τον περαστικό που καταδέχτηκε να περάσει από τη γειτονιά τους, πρόθυμες στο χαιρετισμό και στην κουβέντα. Το ίδιο πρόθυμοι για συζήτηση να σου εξιστορήσουν θρύλους και ιστορίες ήταν και οι θαμώνες των καφενείων.

Η Ζήρος δεν είναι πέρασμα για τουρίστες, δεν περνούν τα κομβόι των πούλμαν, το παραδοσιακό παραμένει, κι ο επισκέπτης ξένος δεν είναι τυχαίος. Ψάχνει το βάθος, τις ρίζες της ανόθευτης Κρήτης, τα έθιμα, τις παραδόσεις που δυστυχώς φύγανε από τις περισσότερες περιοχές μας. Μάταια οι πολιτιστικοί σύλλογοι προσπαθούν να τις ξαναναστήσουν. Το ενδιαφέρον κρατά όσο και η εκδήλωση. Μια οδήγηση από τη Σητεία προς τη Ζήρο μέσω των Λασιθιώτικων βουνών όμως, σταματώντας σε κάθε μισοερειπωμένο χωριό που θα συναντήσεις στη διαδρομή σου και ιδίως γύρω από το οροπέδιο, είναι μια ενδιαφέρουσα βουκολική διαδρομή στην Κρήτη. Εν συνεχεία διαλέγεις να πας Ξερόκαμπο ή Μακρύ Γιαλό που συνεχίζει Ιεράπετρα.
Στην Ζήρο υπάρχει η βυζαντινή εκκλησία της Αγ. Παρασκευής, και ο Άγιος Νικόλαο που είναι η τελευταία εκκλησία που τοιχογραφήθηκε πριν την τέχνη της εικονογραφίας.

Πήραμε σιγά-σιγά τον κατήφορο κι ανάμεσα από ελαιώνες φτάσαμε στην περιοχή του Γούδουρα. Είναι ένα μέρος τουριστικώς αδιάφορο γεμάτο με θερμοκήπια που έφταναν μέχρι τη θάλασσα. Συνεχίσαμε τον παραλιακό προς τα δυτικά. Τον κάμπο με τις καλλιέργειες τον αντικαταστήσανε άγονα κι άγρια βουνά. Μια ροζ έρημος, που την έκοβε ο αμαξωτός δρόμος και κατέληγε στο ήρεμο και ελκυστικό για βουτιά Λυβικό πέλαγος στην αριστερή πλευρά μας.

Κάθε φορά που άνοιγα τον χάρτη της νοτιοανατολικής Κρήτης στο διαδίκτυο, μου έκανε εντύπωση η μαύρη φαρδιά σκιά, που χαράζει ένα βουνό στα δύο, καταλήγει στη θάλασσα και σε κείνο το σημείο γράφει «Μονή Καψά». Βάραθρο; Φαράγγι; Χαράδρα; Ή κάποιο λάθος του χάρτη; Δεν έπρεπε να μείνει αδιευκρίνιστη η απάντηση μιας και ο επόμενος προορισμός μας ήταν πολύ κοντά της. Αυτός ήταν το χωριό Σταυροχώρι κοντά στον Κουτσουρά. Με βάση το Σταυροχώρι που δεν είναι παραθαλάσσιο θα εξερευνούσαμε την περιοχή.

Το επιπόλαιο όμως διάβασμα του χάρτη πριν ξεκινήσουμε για τις διακοπές μας, μου έβαλε την ιδέα ότι το μοναστήρι βρισκόταν μετά τον Κουτσουρά. Δεν είχαμε λοιπόν απομακρυνθεί πολύ από τον Γούδουρα όταν ξαφνικά μας παρουσιάζεται εκεί στο ξερό τοπίο μια πινακίδα που έγραφε «Μονή Καψά» και το μοναστήρι πάνω της. Ο Κουτσουράς απείχε πολύ ακόμα.

Χωρίς να σταματήσουμε γιατί θα νύχτωνε συνεχίσαμε για το Σταυροχώρι και αναβάλαμε την εξερεύνηση για άλλη μέρα. Το λάθος μου αυτό μας στόλισε τις διακοπές μας με δύο συνεχόμενα πανηγύρια πολύ ενδιαφέροντα.
Κι όταν λέω πανηγύρια δεν εννοώ γλέντια και χορούς, αλλά τα τελετουργικά στις εκκλησίες όπου σου δίνουν τη δυνατότητα να γνωρίσεις τους ντόπιους κατοίκους, την ομιλία τους, την ενδυμασία τους, τη συμπεριφορά τους, τις οικογένειες τους. Αυτά δεν τα βρίσκεις ούτε στις παραλίες ούτε στις ταβέρνες αλλά μόνο στις πολιτιστικές ή θρησκευτικές εκδηλώσεις.

Ζήρος, πλατεία

 

[soudianos]

Σταυροχώρι Σητείας


Συναντήσαμε μια μεγάλη πινακίδα που έγραφε «Στη Σπηλιά του Δράκου». Πάτησα γκάζι… Μετά από φαράγγια με νεκρούς…,παραλίες με φαντάσματα…, οι δράκοι μας λείπανε!!! Περάσαμε το δημοφιλές τουριστικό θέρετρο Μακρή Γυαλό και από τον Κουτσουρά αφήσαμε τον παραλιακό και μπήκαμε στα μεσόγεια. Η απόσταση για το Σταυροχώρι ήταν 15-20 λεπτά από την παραλία. Οδηγούσαμε στον στενό επαρχιακό δρόμο ανάμεσα σε δάσος από φορτωμένα με καρπό λιόδεντρα. Στο μισό της διαδρομής φάνηκαν αυτοκίνητα σταματημένα δίπλα στον επαρχιακό στενό δρόμο. Ήταν η εκκλησία του Αγ. Φανούριου κτισμένη ανάμεσα στα λιόφυτα που γιόρταζε την επόμενη ημέρα 27 Αυγούστου και τώρα γινόταν ο πανηγυρικός εσπερινός. Δεν σταματήσαμε για να είμαστε ακριβείς στο ραντεβού με το άτομο που θα συναντούσαμε στο χωριό.

Γριούλα, κοντούλα, λεπτή με το χαμόγελο στα χείλη πάντα, μας περίμενε στον κεντρικό δρόμο που περνούσε έξω από το χωριό. Μόνιμα ντυμένη στα μαύρα, μόνη κι έρημη, έχει χάσει πέντε μικρά παιδιά την εποχή της μεγάλης παιδικής θνησιμότητας, και πέρυσι έχασε τον άντρα της. Ήταν μια επίσκεψη απάντηση στις προσκλήσεις της, δίνοντας της τη ευκαιρία και τη χαρά ανταπόδοσης υποχρέωσης, ασήμαντης μεν για μας σημαντική δε για κείνη.

Το χωριό που είχε υψόμετρο 350 μέτρα ήταν βουτηγμένο στο πράσινο όπως και όλη η περιοχή. Κυριαρχούν οι ελιές και πάρα πολλές χαρουπιές. Ο δρόμος έκανε ημικύκλιο έξω από το χωριό το χώριζε από μια ρεματιά με μεγάλο βάθος, από λόφους πνιγμένους στο πράσινο και συνέχιζε μέχρι τη Σητεία. Περπατήσαμε με τη γιαγιά οδηγό το ανηφορικό τσιμεντένιο δρομάκι, μπλεχτήκαμε σε στενά δαιδαλώδη σοκάκια, σπίτια ασπρισμένα κολλημένα το ένα δίπλα στο άλλο, καλησπερίσαμε γριούλες με τα μαύρα που καθόταν στα πεζούλια των σπιτιών τους να δουν κάποιο περαστικό να κουβεντιάσουν για να περάσει η μοναξιά τους, και σ΄ ένα δρομάκι με αδιέξοδο άνοιξε μια πόρτα και μας έμπασε αμέσως στο μικρό σαλονάκι. Χωρίς παράθυρα και σκοτεινό μέρα-νύχτα το φώτιζε η ηλεκτρική λάμπα, περιείχε δύο καναπέδες και μια μεγάλη οθόνη αυτής της μαλθακής συσκευής που εξοντώνει τη σκέψη τοποθετημένη πάνω σ’ ένα παλιό μπουφέ. Η μοναδική συντροφιά!! Στον τοίχο κρεμασμένο το ασπρόμαυρο πανέμορφο πορτρέτο της σε παλιά κορνίζα, δεν είχε να ζηλέψει σε τίποτα από οποιαδήποτε χολυγουντιανή σταρ της εποχής της. Το άλλο δωμάτιο που ήταν μεγαλύτερο, είχε την κουζίνα με το νεροχύτη και το διπλό συζυγικό κρεβάτι!! Στην απέναντι πλευρά ήταν το λουτρό ανακαινισμένο και μοντέρνο. Σπίτια στο χωριό χωρίς αυλή, χωρίς ένα δένδρο! Για αυλή είχαν το σοκάκι έξω από την κυρία είσοδο. Ένα όμορφο κι αεράτο μέρος του σπιτιού που ποτέ δεν χρησιμοποιούσε, ήταν η ταράστα που ανέβαινες από μια εξωτερική σκάλα. Στο ένα της μέρος ήταν κτισμένα ένα δωματιάκι αρκετά ευρύχωρο και δίπλα ένα πλήρες μπάνιο. Από τον υπόλοιπο χώρο της ταράτσας μπορούσες να απολαύσεις το ένα μέρος των σπιτιών του χωριού πνιγμένα στα δένδρα καθώς και τη θέα στον απέναντι καταπράσινο λόφο. Σ’ αυτό το δωμάτιο βολευτήκαμε παρά τις αντιρρήσεις της γιαγιάς πως θα είχαμε ζέστη. Ποια ζέστη!! Στα 350 μέτρα υψόμετρο σε δασώδη περιοχή;

Τα περισσότερα σπίτια της γειτονιάς μας ήταν μισογκρεμισμένα, σκεπές πεσμένες πόρτες διαλυμένες σαν να βομβαρδίστηκαν πρόσφατα. Παρόμοια έβλεπες σε κάθε δρομάκι του χωριού. Εγκαταλειμμένα από τους κληρονόμους οι οποίοι ζούσανε είτε στις πόλεις είτε κοντά στις επιχειρήσεις τους στα τουριστικά παράλια Μακρή Γιαλό και Κουτσουρά. Κάποιο ξένοι Ευρωπαίοι πριν λίγα χρόνια αγόρασαν μερικά ερείπια, τζάμπα σχεδόν, τα ανακαίνισαν με βάση την παλιά τοιχοποιία και τώρα μένουν τα καλοκαίρια. Ένα είχε μια πινακίδα στα αγγλικά που έγραφε :«πωλείται, έτος κατασκευής 2011». Το Σταυροχώρι υπήρχε και την ενετική εποχή γι΄ αυτό δεν έλειπε η βενετσιάνικη αρχιτεκτονική από τις εισόδους των σπιτιών κυρίως. Ένα μικρό μπακάλικο-ψιλικατζίδικο χωμένο σε μια τρύπα.. εξυπηρετούσε τους κατοίκους. Καθημερινά σχεδόν περνούσε κάποια κλούβα ή αγροτικό με φρέσκα λαχανικά και φρούτα, σε τιμές όμως διπλάσιες απ΄ ότι στην πόλη. Στο ορεινό χωριό η παραγωγή γι΄αυτούς που είχαν ένα μικρό κηπάκο δεν έφτανε για την συντήρηση τους. Στη στρογγυλή πλατεία του χωριού ένας τεράστιος πλάτανος έριχνε τη σκιά του και μια κρήνη δρόσιζε με το νεράκι της τους περαστικούς. Στην μια πλευρά της ήταν τα καφενεία ουζερί, μικροταβερνάκια και στον υπόλοιπο χώρο τα τραπεζάκια με τις καρέκλες. Τα βράδια η μικρή πλατειούλα έπαιρνε οικογενειακή φιλική ατμόσφαιρα, έσφυζε από ζωή με ντόπιους, χωριανούς που παραθέριζαν, Έλληνες επισκέπτες συγγενών και κάποιους ξένους τουρίστες. Ευχάριστη και χαρούμενη ήταν η όλη ατμόσφαιρα, από τις ανταλλαγές χαιρετισμών των μεγάλων κι’ από τα τρεχάματα και τις φωνές των παιδιών. Ήταν μια ευκαιρία και για τον δικό μας άνθρωπο που μαζί με μας ξέφυγε για λίγο από την μοναξιά του.

Την επόμενη το πρωί πήγαμε στο κοντινό πανηγύρι του Αγ. Φανουρίου. Οι περισσότεροι προσκυνητές φαινόντουσαν να είναι κάτοικοι πόλεων. Απέναντι από την εκκλησία σ΄ ένα ξεροπόταμο ενός μικρού φαραγγιού, κάτω από τεράστια πλατάνια φιλοξενηθήκαμε για λίγο από ένα νοικοκύρη πρώην καπετάνιο και πλοιοκτήτη των σκαφών που πάνε στη Χρυσή, ο οποίος είχε την έμπνευση και έκτισε εκεί μια βιλλίτσα έχοντας για σαλόνι τα ερείπια ενός παλιού νερόμυλου. Στον εξωτερικό χώρο είχε φτιάξει πολλά περιφερειακά όπως στάβλους, κοτέτσια, μεγάλους ξύλινους πάγκους, μέχρι και ένα ξύλινο σπίτι πάνω σε πλάτανο. Από την παρέα που σχηματίστηκε, πήραμε πληροφορίες για το φαράγγι των Περβολακίων που βρίσκεται δίπλα στη μονή Καψά το οποίο θα περνούσαμε την επόμενη μέρα. Εκεί πληροφορηθήκαμε ότι η Μονή Καψά γιορτάζει του Αγ. Ιωάννη του Προδρόμου που είναι μεθαύριο στις 29 Αυγούστου αλλά το πανηγύρι αρχίζει από αύριο παραμονή. Πως είναι το μεγαλύτερο πανηγύρι του Λασιθίου, οι προσκυνητές πάνε με τα πόδια από τα γύρω χωριά κι ότι κάποιος από την παρέα μας περίμενε πέρυσι πέντε ώρες στην ουρά μέχρι να προσκυνήσει.

Ιδού λοιπόν πως το λάθος διάβασμα του χάρτη, μας έβγαλε στο πανηγύρι του Καψά. Όχι μόνο μια λέξη που πότε μέχρι τότε δεν είχαμε ακούσει, αλλά πετυχαίνουμε και πανηγύρι. Μήπως με κυνηγάνε…; Τα πανηγύρια εννοώ…Διότι λογικά αφού στην διαδρομή μας από τον Ξερόκαμπο η θέση του φαραγγιού ήταν πριν από το Σταυροχώρι θα το περνάγαμε νωρίτερα χωρίς πανηγύρια…
Στο άκουσα όμως της Μονής Καψά η γιαγιά ήθελε ναρθεί μαζί μας. Είχε όπως μας είπε 25 χρόνια να πάει. Εμείς όμως θα πηγαίναμε από το πρωί στο διπλανό φαράγγι για ν αποφεύγαμε τη ζέστη, εν συνεχεία βουτιά στη θάλασσα και το απογευματάκι προσκύνημα. Μετά από πολλές ώρες παλινδρομήσεων και σκέψεων, το βραδάκι μας είπε ότι αποφάσισε να έρθει μαζί μας και να μας περιμένει όσο χρόνο κι αν χρειαζόταν. Πως θα άφηνε βέβαια το τόσο μεγάλο ταξίδι που της λάχαινε...!!!

 

[pigi_dikaiou]

Μ' αρεσει ο τροπος που περιγραφεις καπετανιε!!Σε σημεια δε αρκετα λυρικος!Οι φωτογραφιες των χαλασματων μου αρεσαν ιδιαιτερως(μια νεκροταφεια..μια χαλασματα..πρεπει να το κοιταξω μου φαινεται)

 

[maraki-25]

soudiane στο "Κατσουνάκι" δεν πήγατε? είναι από τις πρώτες παραλίες που συναντάς όπως κατεβαίνεις από Ζάκρο και τον Αύγουστο γεμίζει με κρινάκια...από τις πιο όμορφες της περιοχής! Ίσως η πιο όμορφη...

 

[soudianos]

soudiane στο "Κατσουνάκι" δεν πήγατε? είναι από τις πρώτες παραλίες που συναντάς όπως κατεβαίνεις από Ζάκρο και τον Αύγουστο γεμίζει με κρινάκια...από τις πιο όμορφες της περιοχής! Ίσως η πιο όμορφη...

maraki Αν είναι δυτικά του ξεροπόταμου όχι γιατί βρήκα αδιέξοδο. εκ των υστέρων έμαθα γι αυτό αλλά οκ την επόμενη φορά. χάθηκες τελευταία και κάτι μου είχε τάξει ακόμα Σητεία είσαι;;;

Μ' αρεσει ο τροπος που περιγραφεις καπετανιε!!Σε σημεια δε αρκετα λυρικος!Οι φωτογραφιες των χαλασματων μου αρεσαν ιδιαιτερως(μια νεκροταφεια..μια χαλασματα..πρεπει να το κοιταξω μου φαινεται)

χαλάσματα Πηγή και φτωχόσπιτα, αλλά και με μια δορυφορική κεραία σε μια φωτό!!!!!

 

[maraki-25]

maraki Αν είναι δυτικά του ξεροπόταμου όχι γιατί βρήκα αδιέξοδο. εκ των υστέρων έμαθα γι αυτό αλλά οκ την επόμενη φορά. χάθηκες τελευταία και κάτι μου είχε τάξει ακόμα Σητεία είσαι;;;

Η αλήθεια είναι πως αν δεν την ξέρεις, δεν την βρίσκεις εύκολα...χάθηκα δυστυχώς γιατί δεν έχω καθόλου ελεύθερο χρόνο, ξεκίνησα και δεύτερη δουλειά (χόμπυ ήταν βασικά αλλά εξελίχθηκε σε δουλειά) οπότε ο χρόνος πλέον είναι ελάχιστος...αλλά είπα σιγά σιγά να επανέλθω!

 

[soudianos]

χαλάσματα Πηγή και φτωχόσπιτα, αλλά και με μια δορυφορική κεραία σε μια φωτό!!!!!

να το κοιτάξεις δηλ να το προγραμματίσεις;

Η αλήθεια είναι πως αν δεν την ξέρεις, δεν την βρίσκεις εύκολα...χάθηκα δυστυχώς γιατί δεν έχω καθόλου ελεύθερο χρόνο, ξεκίνησα και δεύτερη δουλειά (χόμπυ ήταν βασικά αλλά εξελίχθηκε σε δουλειά) οπότε ο χρόνος πλέον είναι ελάχιστος...αλλά είπα σιγά σιγά να επανέλθω!

στον Καψά έχεις πάει;;