Ιράν Ο Ξέρξης, ο Αλί κι ένα χαλί! Ιράν: ένας ταξιδιωτικός έρωτας

[hydronetta]

Για τους άντρες της παρέας, ξεχάστε σορτάκια ακόμα και τύπου ψαράδικα. Το ίδιο βέβαια ισχύει για φανελάκια αμάνικα. Μακρύ παντελόνι - τα τζιν ευτυχώς δεν εμπίπτουν σε κανόνα απαγόρευσης. Τα Τ-shirts τυγχάνουν αμνηστίας (μη διανοηθείτε να είναι του τύπου στάμπα “I am a hot Greek lover” ή με τη φάτσα του Μπους)

Για τις γυναίκες τα πράγματα είναι πιο ζόρικα . Οφείλουν να σκεπάζουν το κεφάλι τους με μαντήλα. Σεμνότητα σημαίνει ούτε τρίχα να μην ξεφεύγει της μαντήλας, αλλά αυτό δεν είναι απαράβατο. Mπρατσα και γάμπες σε κοινή θέα απαγορεύονται δια ροπάλου. Το παντελόνι είναι προτιμητέο. Ένα λεπτό μαντουδάκι πάνω από τα ρούχα συμπληρώνει την ενδυματολογική πρόταση. Αν και το μαύρο κυριαρχεί εντούτοις οι κυρίες της παρέας μπορούν να έχουν χρωματικές επιλογές ανάλογες με το γούστο τους.

Πίσω στα καθ'ημάς.

Από τη Yazd προς το Κerman μετακινηθήκαμε με δημόσια συγκοινωνία. Η εμπειρία του ΚΤΕΛ Ιράν μόνο θετική θα μπορούσε να χαρακτηριστεί. Φτηνό, αξιοπρεπές λεωφορείο, μόνο που χρειάστηκε να επιστρατεύσω την linguaphone για να αποκρυπτογραφήσω τα αραβουργήματα και να καταλάβω το προορισμό του. Εδώ επιβεβαιώθηκε πανηγυρικά η ρύση του μάθε μια τέχνη κι άστη νε, καθώς η βραχεία κι επιδερμιδική ενασχόλησή μου με το αραβικό αλφάβητο στάθηκε επαρκής για να μπορώ να αποκωδικοποιώ τουλάχιστον κάποιες ταμπέλες. Αν τώρα δεν πτοηθώ στο μέλλον ούτε από τα ιδεογράμματα της άπω ανατολής θα νοιώσω μια εσωτερική αγαλλίαση ότι δεν με σκιάζει πλέον φοβέρα καμιά. Πάντως γλυτώσαμε και δεν βρεθήκαμε να στρογγυλοκαθόμαστε σε κανένα ΚΤΕΛ για το Τουρκμενιστάν αντί του Kerman.

Αφιχθέντες οδεύσαμε προς το κατάλυμά μας, το ξενοδοχείο Akhavan. Διθυραμβικές αναφορές στον LP, καλύτερο value for money ξενοδοχείο στο Ιράν! Δεν θα φέρω αντίρρηση. Αλλά και η τοποθεσία του δεν είναι και η κεντρικότερη και η αισθητική του εξωτερικού χώρου είναι ένας ύμνος στο κιτς και το εστιατόριό του μου θύμισε τραπεζαρία νοσοκομείου (αν και το φαγητό ήταν καλό και φθηνό). :roll:

Ο διευθυντής του ξενοδοχείου κύριος Αλί Νο4 (μη τα ξαναλέω Αλτσχάιμερ είπαμε) ήταν μοντέλο επιτυχημένου επιχειρηματία ιρανικής κλίμακας. Ευχάριστος, δικτυωμένος, πρόθυμος να σου παρέχει ότι θες. Εννοείται η προμήθεια παίζει κάτω από το τραπέζι , κάτι που θα έπρεπε εμείς ως αφελείς ταξιδευτές να μην αντιληφθούμε άμεσα. Μπορεί και να το εκλάβεις ως φιλική εξυπηρέτηση. Ταξί για περιήγηση εντός πόλεως; να μας το κλείσει ο κύριος Αλί Νο4. Ταξί εκτός πόλεως; πάλι ο κύριος Αλί Νο4 θα το?βρει. Αλλά το ξαναείπαμε, δισεκατομμυριούχοι ήμασταν εκεί, θα κάναμε τσιγκουνιές;

Κατέφθασε λοιπόν ο Αλί Νο5, ο ταξιτζής μας για τη ξενάγηση στη πόλη και πέριξ, άχρωμος, άοσμος, αδιάφορος, άσχημος (όλα τα α μαζεμένα πάνω του), αλλά αδιαμαρτύρητα διεκπεραιωτικός.

Αν θα μετέφερα μια συνολική εντύπωση, θα έλεγα ότι το Kerman δεν κερδίζει τα εύσημα της πλέον ενδιαφέρουσας ιρανικής πόλης. :roll: Εξαίρεση αποτελούν τα τεϊοποτεία και τα χαμάμ του μέσα στο παζάρι και το γεγονός ότι αποτελεί ορμητήριο για τα αξιοθέατα πέριξ, αρχής γενομένης από τη καστροπολιτεία του Bam (το οποίο όμως είχε ισοπεδωθεί μετά το καταστροφικό σεισμό του 2003 και ήταν αμφίβολο αν άξιζε να το επισκεφθούμε).

Πιστός όμως στο καθήκον μου να σας τη παρουσιάσω, αρχίζω τη διήγησή μου:

Εθνική βιβλιοθήκη του Κerman

H πρώτη στάση ήταν στην Εθνική βιβλιοθήκη του Κerman, ένα εξωτερικά γοητευτικό κτήριο, υπόδειγμα της εκλεπτυσμένης αρχιτεκτονικής της εποχής Qajar.
Επόμενο τo ανακαινισμένο Moayedi παγόσπιτο (icehouse) της εποχής Safavid. Aξιοπερίεργο, καθώς σήμερα το έχουν διαμορφώσει σε…παιδικό σταθμό υπό τον βαρύγδουπο τίτλο “Kέντρο Πνευματικής Ανάπτυξης Παίδων του Κερμάν».
Κάπου στα ανατολικά εντός πόλεως ήταν το Gonbad-e Jebeliye, ένα θολωτό πέτρινο κτήριο αγνώστου ταυτότητος, χρήσεως και αδιάφορου ενδιαφέροντος.

Δεν είχαμε συγκλονιστεί ως τώρα και δεν ξέρω αν αυτό φαινόταν στα πρόσωπα μας, έτσι ο Αλί Νο5 πήρε ρότα για το τζαμί Jameh που σηματοδοτεί και την είσοδο στο παζάρι του Kerman. Εκεί μας εγκατέλειψε κιόλας καθώς η υπόλοιπη περιήγηση θα γινόταν ποδαράτη.

Τζαμί Jameh

Κάθε πόλη στο Ιράν έχει και ένα τζαμί Jameh, δηλαδή ένα τζαμί της Παρασκευής όπου προσεύχονται οι άντρες την Παρασκευή (ημέρα αργίας στο Ισλάμ). Τα τζαμιά στο Ιράν διαφοροποιούνται ριζικά από εκείνα στον υπόλοιπο Ισλαμικό κόσμο διότι έχουν δανειστεί στοιχεία προ-Ισλαμικής ιρανικής αρχιτεκτονικής. Περιλαμβάνουν ένα ευμεγέθες αίθριο που περικλείεται από iwans, ορθογώνιες θολωτές αίθουσες ανοικτές στη μια πλευρά τους. Δεν υπάρχει η κεντρική στεγασμένη κλασσική αίθουσα προσευχής όπως σε τζαμιά που συναντά κανείς στη Τουρκία (πχ Μπλέ Τζαμί), Συρία κλπ κλπ

Η πίσω είσοδος του τζαμιού μας οδήγησε στο παζάρι του Kerman, το Bazar-e Vakil. Είναι η καρδιά της πόλης και περιέχει ότι αξιολογότερο έχει κανένας να δει στο Kerman. Για να αποκαταστήσω άλλη μια εσφαλμένη εντύπωση που είχα, η λέξη παζάρι (bazaar) είναι περσική κι όχι αραβική (baha-char = "το μέρος των τιμών"). Όπως καταλαβαίνετε η λέξη έχει γίνει γλωσσικό δάνειο, του δανείου, ω δάνειο σε όλες τις γλώσσες.

Αυλή Ganj Ali Khan στο Bazar-e Vakil

Το Bazar-e Vakil σε αντίθεση με άλλα, είναι και μικρό (1 χλμ μήκος) και όχι ιδιαίτερα δαιδαλώδες, ενώ τα τμήματά του χρονολογούνται εδώ και 150 έως 700 χρόνια. Το πιο ενδιαφέρον τμήμα του είναι γύρω από την αυλή Ganj Ali Khan της περιόδου Safavid όπου κυριαρχεί το παζάρι των χαλκουργών.

Eκεί βρίσκεται ένα υπέροχο χαμάμ που κάποτε θα γνώρισε μέρες δόξας. Το Hamum-e Ganj Ali Khan που χρονολογείται από το 1637 μΧ και το οποίο σήμερα έχει ανακαινιστεί και λειτουργεί σαν μουσείο. Τα σαγόνια μας πέσανε από τον θαυμασμό στη θέα της περίτεχνης ανάγλυφης εισόδου όπου αναπαριστώνται άνθρωποι και ζώα. Το ατμοσφαιρικό εσωτερικό φιλοξενεί κέρινα ομοιώματα που στους διάφορους χώρους αναπαριστούν τι συνέβαινε σε ένα παραδοσιακό λουτρό.

Η περίτεχνη είσοδος του Hamum-e Ganj Ali Khan

Το εσωτερικό του Hamum-e Ganj Ali Khan

Μιας και είπαμε λουτρό, απελπισμένα ψάχναμε για την ύπαρξη ενός παραδοσιακού χαμάμ, φαίνεται όμως ότι η πρακτική έχει εγκαταλειφθεί. Εντούτοις με τις οδηγίες του LP κάπου στα δρομάκια του παζαριού ανακαλύψαμε το Hamam-e Ebrahim Khan . Σε εμφανή παρακμή χωρίς σχεδόν καθόλου πελατεία, απολαύσαμε το τρίψιμο, την απολέπιση και καθαροί και μοσχοβολιστοί εξήλθαμε. Εκεί στο δρομάκι κάπου στο πουθενά, απολαύσαμε τα πολύχρωμα πλακίδια που διακοσμούσαν τους τοίχους του δρόμου δίπλα από το χαμάμ, τις περίτεχνες πόρτες με τα μεγαλοπρεπή ρόπτρα.

Hamam-e Ebrahim Khan

Στην έξοδο του Hamam-e Ebrahim Khan

Αν για κάτι θα αναπολώ το Kerman, αυτό είναι για το υπέροχο ατμοσφαιρικό υπόγειο τεϊοποτείο Chaykhaneh-ye Vakil , το οποίο επανειλημμένα τιμήσαμε με τη παρουσία μας. Το τσαιχανέ αυτό με την θολωτή οροφή που επιτρέπει και την είσοδο φυσικού φωτός, είναι από τα ωραιότερα μέρη που θα μπορούσα να φανταστώ για να την αράξεις με τις ώρες με τη παρέα σου, να απολαύσεις το qalyan σου συνοδεία τσαγιού αλλά και υπό τους ήχους ζωντανής μουσικής. Οι μουσικοί ήταν δύο νέα παιδιά, πολύ φιλικά (σαν κουρτσέλια, σαν κουρτσέλια που έλεγε η γιαγιά μου) και με τα μίνιμαλ αγγλικά τους με προσκάλεσαν να ξεδιπλώσω το μουσικό μου ταλέντο στο σαντούρι. Με μηδενική μουσική παιδεία, αυτοδημιούργησα, προσπαθώντας φιλότιμα να αποδώσω κάτι στο «Σ?αγαπώ γιατί?σαι ωραία» (το αποτέλεσμα πολύ αμφιβάλω αν πλησίαζε το άκουσμα έστω και στο ελάχιστο). Ως τιμωρία με έβαλαν να αγοράσω το cd τους, το οποίο και ποτέ δεν έπαιξε γιατί απλά ήταν άγραφο!!

Chaykhaneh-ye Vakil


Η επόμενη μέρα ήταν αφιερωμένη στα αξιοθέατα πέριξ του Kerman.
Ο Αλί Νο5 ήταν εκεί με όλα τα «α-» πάνω του ίδια και απαράλλακτα.
Με το Bam ισοπεδωμένο, η εναλλακτική επιλογή μας ήταν το ανακαινισμένο κάστρο Arg-e Rayen 110 χλμ από το Kerman.

Arg-e Rayen

Μέσα στα πανύψηλα τείχη πάχους 3 μέτρων με τους 15 πύργους περιμετρικά, η ακρόπολη με τα γήινα χρώματα είναι ένα ταξίδι πίσω στο χρόνο. Με μια χιλιόχρονη ιστορία, το Arg-e Rayen κατοικείτο ως πριν 150 χρόνια. Η χαλαρή περιήγηση μέσα από τους χώρους με τα εγκαταλελειμμένα κτήρια με την εξαιρετική πλαστικότητα στην αρχιτεκτονική τους σε οδηγεί στο κατάλυμα-φρούριο του κυβερνήτη το οποίο είναι ανακαινισμένο. Η θέα από τις πολεμίστρες προς την καστροπολιτεία, τη γειτονική πόλη και το γυμνό ορεινό τοπίο είναι όμορφη. Η παρουσία μιας μεγάλης ομάδας γυναικών μαυροφορεμένες στα τσαντόρ που ανέμιζαν προσέδιδε μια άλλη αίσθηση στο χώρο.

Εγκαταλείποντας την επιβλητική ακρόπολη του Rayen, ο Αλί Νο5 μας πήγε στο μαυσωλείο του σούφι δερβίση Shah Ne'matollah Vali (Aramgah-e Shah Ne'matollah Vali) το οποίο χρονολογείται από τον 15ο αιώνα και βρίσκεται στη πόλη Mahan.
Το μαυσωλείο κοσμείται εσωτερικά από όμορφα πλακίδια, εντούτοις το ωραιότερο κομμάτι του είναι ο χώρος προσευχής με ζωγραφιστά αραβουργήματα από στίχους του Κορανίου και σύμβολα όπως το διπλό μαχαίρι του Ιμάμη Αλί.

Τα αραβουργήματα στο εσωτερικό του Μαυσωλείου Shah Ne'matollah Vali. Στο κάτω μέρος φαίνεται και το διπλό σπαθί του Ιμάμη Αλί

To δεύτερο αξιοθέατο στη πόλη αυτή είναι οι πανέμορφοι, γαλήνιοι κήποι Shahzade. Τι ειρωνεία σε ένα άνυδρο, γυμνό τοπίο να αναδύεται ένας καταπράσινος παράδεισος με τρεχούμενα νερά, λουλούδια και δέντρα. Οι κήποι που αναπτύσσονται κλιμακωτά πάνω στο ύψωμα, πλαισιώνονται από πανέμορφα κτήρια της εποχής Qajar καθώς εκεί διέμενε ένας από τους τελευταίους πρίγκιπες της δυναστείας.
Πανέμορφα τριαντάφυλλα σε όλες τις αποχρώσεις σε υποδέχονται, κυπαρίσσια δημιουργούν μια όαση δροσιάς που χαλαρώνουν τον ταξιδιώτη από τη ζέστη της ημέρας.

Κήποι Shahzade

Και είπαμε ζέστη;; Είχε ήδη φτάσει απόγευμα, ο δίσκος του ήλιου έπαιρνε το δρόμο του για τη δύση κι εμείς κατευθυνθήκαμε προς την εκπληκτική φωτογενή έρημο του Kaluts.
Γυμνοί βράχοι ξεπηδούν μέσα από απέραντες εκτάσεις άμμου. Η αίσθηση μοναξιάς ήταν κάτι το μοναδικό, καθώς κάθε ανθρώπινη φιγούρα σημαινόταν σαν μια μικρή κουκίδα μέσα στην απεραντοσύνη του τοπίου της ερήμου.

Μόνος στην έρημο Kaluts

Kaluts

Γοητευμένοι πήραμε το δρόμο προς το Kerman με μια σύντομη στάση στο χωριό-όαση στις παρυφές της ερήμου, το Shafi Abad. To εντυπωσιακό καραβανσεράι, τα πλινθόκτιστα σπίτια και τα παιδιά, φτωχά, σκονισμένα, αλλά χαρούμενα πάνω στα ταλαίπωρα γαιδουράκια συνέθεταν το σκηνικό. Επιστρέψαμε στο ξενοδοχείο μας στο Kerman με στάση στο αγαπημένο μας τσαϊχανέ για το παραδοσιακό τσάι και qalyan.

Shafi Abad


Η μέρα ανέτειλε κι εμείς με τα φτερά της Iran air πήραμε το δρόμο για το Esfahan (Ισπαχάν όπως το ξέρουμε). Το σοβιετικής κατασκευής Tupolev ήταν πρωτόγνωρη εμπειρία πτήσης. Είχα λίγο τις αμφιβολίες μου για την αξιοπιστία των εν λόγω αεροπλάνων, λέγαμε θα πέσουμε δεν θα πέσουμε, αλλά για να σας εξιστορώ εδώ τα δρώμενα σημαίνει ότι όλα πήγαν κατ?ευχήν.

Ισπαχάν!

«Εsfahan nesf-e jahan» (το Ισπαχάν είναι ο μισός κόσμος)…

Κι όντως είναι το διαμάντι του Ιράν, ένα αριστοτέχνημα, μια από τις ομορφότερες πόλεις που έχω δει.

Μια πόλη που λάτρεψα τόσο, που δεν ήθελα να φύγω.

Και που η καρδιά μου με καλεί να ξαναπάω! :love1:
Tο να αφηγηθείς για το Ισπαχάν είναι σαν να πρέπει να γράψεις ένα παραμύθι για τις 1000+1 νύχτες.
Το Ισπαχάν είναι το στολίδι του Ιράν και αρχιτεκτονικά μια από τις κομψότερες πόλεις στον Μουσουλμανικό κόσμο.
Και δεν είναι μόνο οι περίτεχνοι τρούλοι που αλλάζουν χρώματα ανάλογα με το φως της μέρας, είναι κι οι υπέροχες γέφυρες, οι φροντισμένοι κήποι πάνω στο ποτάμι και το μεγάλο παζάρι που σε καλεί να χαθείς στους δαιδαλώδεις δρόμους του.
Κι αν η κόπωση της περιήγησης απλωθεί πάνω στο κορμί σου, αγαπητέ ταξιδευτή, ένα ατμοσφαιρικό τεϊοποτείο σε περιμένει πλάι στο ποτάμι, μέσα στο παζάρι ή με φόντο τη μεγάλη πλατεία για να χαλαρώσεις.

Πήραμε το ταξάκι μας λοιπόν από το αεροδρόμιο και κατευθυνθήκαμε καρφί στο ξενοδοχείο που είχαμε κάνει κράτηση. Κεντρικό αρκετά, περιποιημένο, δεν ξέρω ακόμα γιατί μας έκατσε στραβά και το θεωρήσαμε ακριβό. Μάλλον η ιδέα ότι δύσκολα θα αντιστεκόμασταν σε ψώνια, να ήταν και το κίνητρο να κατέβουμε σε αστέρια για να ανεβάσουμε τις αποταμιεύσεις μας για τις επικείμενες αγορές. Όπερ και εγένετο.
Καταλήξαμε στην οικονομική author’s choice του LP, που τελικά δεν ήταν και η καλύτερη. Άμα απέναντί σου ορθώνεται ένα από τα «ρομαντικότερα» ξενοδοχεία του Ιράν, το Abbasi, αισθάνεσαι σαν σε τσαντίρι δίπλα στη βίλα. Αλλά είπαμε ο σκοπός αγιάζει την διαμονή κι έτσι ρίξαμε πολύ νερό στο κρασί μας (συγνώμη τσάι – το αλκοόλ είπαμε απαγορεύεται)

Δύσκολο να καταγράψω το πρόγραμμα μέρα προς μέρα. Αρκεί να πω πως ο αρχικός σχεδιασμός για 3ήμερη παραμονή καταστρατηγήθηκε παρατείνοντάς την για μια ακόμα μέρα, καθώς δεν χορταίναμε τα αξιοθέατα και τα επισκεπτόμασταν ξανά και ξανά (άπειρες ώρες γύρω από τη πλατεία του Ιμάμ και τις γέφυρες).

Καθίστε αναπαυτικά λοιπόν και ξεκινάμε.

Καθώς το ευτελές κατάλυμά μας γειτνίαζε δίπλα από τον υπέροχο καταπράσινο κήπο Bargh-e Bolbol (Κήπος του Αηδονιού) ξεκινήσαμε από κει, επισκεπτόμενοι το παλάτι Hasht Behesht (Οκτώ Παράδεισοι) που χρονολογείται από το 1660.

Το παλάτι Hasht Behesht κι οι κήποι Bargh-e Bolbol

Η παράδοση λέει ότι εκεί στεγάζονταν οι 8 αγαπημένες οδαλίσκες ενός ευγενούς που η ομορφιά τους μόνο με αγγέλων μπορούσε να συγκριθεί (να κλάψουμε τώρα ή μετά συμφορουμίτες μου; ). Πολλές καταστροφές γνώρισε, τόσο που να μην αναδεικνύεται η μεγαλοπρέπεια που το καθιστούσε στην εποχή του ένα από τα πιο υπέροχα κτήρια παγκοσμίως. Ότι πιο πλούσιο και μπιρμπιλωτό μπορείτε να σκεφτείτε σε διακόσμηση εκεί βρισκόταν. Σήμερα είναι το φάντασμα του εαυτού του.
Το διώροφο παλάτι έχει τετράγωνο σχήμα και στο κεντρικό του σημείο υπάρχει ένα μικρό μαρμάρινο σιντριβάνι. Σαν σηκώσεις το κεφάλι ψηλά, ένα πλούσια διακοσμημένο ταβάνι αγκαλιάζει το βλέμμα σου. Το υπόλοιπο κτήριο είναι ένας λαβύρινθος πολυγωνικών μικρών δωματίων όπου κανείς μπορεί να ανακαλύψει γωνιές με κομψές τοιχογραφίες.

Ο εσωτερικός κεντρικός θόλος του παλατιού Hasht Behesht

Κρυφές σκάλες σε οδηγούν στον πρώτο όροφο όπου η διακόσμηση είναι ακόμα πιο περίτεχνη, εντούτοις λόγω επισκευών ήταν κλειστή στο κοινό. Έτσι μόνο κλεφτές ματιές μπορούσαμε να ρίξουμε. Κατά πως φαίνεται εκεί πάνω πρέπει να κατοικοέδρευαν τα ουρί του παραδείσου γιατί ο χώρος κλειδωνόταν από διπλές πόρτες και τον φύλαγαν ευνούχοι. Το εντυπωσιακό για τους τεχνοκράτες ήταν ότι υπήρχε αυτόματο σύστημα ρύθμισης θερμοκρασίας ανάλογα με τις εξωτερικές καιρικές συνθήκες.

Τοιχογραφίες στο Hasht Behesht

Από το παλάτι κινήσαμε προς την Πλατεία Imam, τη καρδιά του Ισπαχάν. Η διαδρομή είναι χαλαρή καθώς στο μεγαλύτερο μέρος της περνάς μέσα από το πάρκο Rajai. Είναι μια όαση πράσινου, γεμάτο δέντρα, λουλούδια, φροντισμένο γκαζόν (πώς είναι εκείνο δίπλα στο Μέγαρο Μουσικής; Καμμία σχέση!). Υποθέτω πόσο θα εκτιμούν οι επισκέπτες του πάρκου τη δροσιά του μια καυτή καλοκαιρινή μέρα. Κόσμος και λαός έρχεται εδώ για τη περαντζάδα του ή…. για να παίξει μια παρτίδα σκάκι στους ειδικά διαμορφωμένους χώρους! Πάντως φραπεδιές με τσιγάρο μετά απλανούς βλέμματος νεοελληνικής πλήξης δεν συνάντησα.

Σκάκι και μελέτη στο πάρκο Rajai

Περνώντας τη λεωφόρο και στρίβοντας ένα μικρό δρομάκι στα μάτια μας ξεδιπλώθηκε ένα μαγευτικό θέαμα: η πλατεία Imam, η δεύτερη μεγαλύτερη ιστορική πλατεία του κόσμου μετά την Τιενανμέν στο Πεκίνο (και σας διαβεβαιώνω πολλάκις ομορφότερη της κινέζικης): 510 μέτρα μήκος με 163 μέτρα πλάτος.
Περιμετρικά της πλατείας στεγάζονται τα στολίδια της Ισλαμικής αρχιτεκτονικής: τα τζαμιά Imam & Sheikh Lotfollah, το παλάτι Ali Qapu και η πύλη Qeysariyeh που σε οδηγεί στο αχανές σκεπαστό παζάρι. Δεν αποτελεί έκπληξη που έχει χαρακτηριστεί μνημείο παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς καθώς χρονολογείται από το 1602.
Το υπόλοιπο καλύπτεται από αψιδωτά διώροφα κτήρια. Στο ισόγειο στεγάζονται σουβενιρατζίδικα και τι άλλο; Πλείστες γκαλερί Μιραράκη πουλώντας χαλιά.
Την αισθητική παρέμβαση των τελευταίων σάχηδων Παχλαβί συμπληρώνει το ευμέγεθες σιντριβάνι στο κέντρο της πλατείας που φωτίζεται τις βραδινές ώρες.

Εικόνες της πλατείας Imam

Εντυπώνοντας στο μυαλό μας τις εικόνες της σημερινής πλατείας, ας κλείσουμε τα μάτια πολυαγαπημένοι μου αναγνώστες κι ας αφήσουμε την φαντασία να πλανηθεί σε σκηνικά άλλης εποχής. Τότε που η πλατεία γέμιζε κάθε λογής γυρολόγους, χωρικούς που διαλαλούσαν τη πραμάτεια τους, τροβαδούρους, ακροβάτες και μουλάδες που μιλούσαν για ποίηση και ιστορία. Τότε που οι επισκέπτες της απολάμβαναν το καφέ και το ταμπάκο τους στους καφενέδες κάτω από τις αψίδες. Τότε που η πλατεία σαν σκοτείνιαζε άδειαζε, για να αστράψει από το φως 50.000 λαμπών και να φωτίσει τους αγώνες πόλο που διοργανώνονταν εκεί…

Ας τη φανταστούμε στο φως 50,000 λαμπών...


Από πού αλήθεια να αρχίσεις;;

Ας ξεκινήσουμε είπαμε από το παλάτι Ali Qapu στη δυτική πλευρά της πλατείας. Βασιλικό κατάλυμα για τον σάχη Abbas I χτισμένο το 1597, δεσπόζει στη πλατεία λόγω του μεγέθους του.
Είναι εξαώροφο, αποτελώντας προφανώς τον πρώτο ιρανικό ουρανοξύστη της εποχής του. Θα σχολιάσω μόνο μερικούς από τους χώρους του παλατιού που μου κέντρισαν το ενδιαφέρον.
Εντυπωσιακότερο όλων είναι το μουσικό δωμάτιο στο ρετιρέ. Αποτελούσε χώρο ακροάσεων των ξένων αντιπροσωπειών κι αργότερα δεξιώσεων όπου μουσικά γκαλά οργανώνονταν προς τιμή των καλεσμένων. Είναι ξεχωριστό λόγω του γύψινου ταβανιού το οποίο σχηματίζει κοιλώματα σε σχήματα βάζων και μουσικών οργάνων με σκοπό να βελτιωθεί η ακουστική του χώρου.

Το μουσικό δωμάτιο στο παλάτι Ali Qapu

Η αίθουσα του θρόνου σε χαμηλότερο όροφο παρά τους βανδαλισμούς που υπέστη, διατηρεί αρκετή από την αρχική της μαγεία με μια πληθώρα κομψότατων τοιχογραφιών με λουλούδια και πουλιά. Στο παλάτι θα συναντήσει κανείς και άλλους χώρους όπου υπάρχουν εξαιρετικά δείγματα περσικής ζωγραφικής της εποχής.

Το μέρος όμως που κερδίζει τις εντυπώσεις στο παλάτι, είναι η τεράστια βεράντα με τις 18 κολώνες κι ένα μικρό σιντριβάνι στο κέντρο της. Δεν είναι μόνο το εξαιρετικό ζωγραφιστό κι επιχρυσωμένο ξυλόγλυπτο ταβάνι της που απολαμβάνει κανείς, αλλά η άπλετη θέα προς την πλατεία Ιmam και κυρίως προς τον εντυπωσιακό τρούλο του τζαμιού Imam.

Από το παλάτι Ali Qapu, στο νότιο μέρος της πλατείας όπου δεσπόζει το μεγαλειώδες τζαμί Imam.
To τζαμί αυτό, λόγω της αρχιτεκτονικής και αισθητικής αρτιότητάς του, είναι από τα ομορφότερα του Ισλαμικού κόσμου.
Οι εργασίες άρχισαν το 1611, αλλά χρειάστηκαν 18 χρόνια για να ολοκληρωθούν. Στο τσακ πρόλαβε ο σάχης Abbas I να δει το δημιούργημά του τελειωμένο, ένα μόλις χρόνο πριν τη λήξη της βασιλείας του.

Tζαμί Imam

Η πύλη εισόδου ήδη σε προϊδεάζει για το μεγαλειώδες του συνόλου. Το παράδοξο αρχιτεκτονικά είναι ότι η πύλη εισόδου χτίστηκε έτσι ώστε να είναι σε συμμετρία με την πλατεία, σε αντίθεση με το τζαμί που σχηματίζει γωνία κοιτώντας προς τη κατεύθυνση της Μέκκας.
Δύο τυρκουάζ μιναρέδες ύψους 42 μέτρων ορθώνονται συμμετρικά δίπλα από την αψιδωτή πύλη των 27 μέτρων. Η κόγχη αλλά και οι μετώπες είναι κατάφορτες από πολύχρωμα πλακίδια γεωμετρικών σχημάτων, παγωνιών με μοτίβα λουλουδιών σε blue black φόντο (ε ρε Μιραράκη δασκάλα) και σειρές καλλιγραφικών κειμένων από τους μεγαλύτερους καλλιγράφους της εποχής.
Με το στόμα ανοικτό και προσπαθώντας να αποτυπώσουμε τις λεπτομέρειες στο φωτογραφικό φακό περάσαμε την είσοδο μαζί με ένα δημοτικό σχολείο θηλέων. Ομοιόμορφα ντυμένα τα κοριτσόπουλα στα ροζ, περιποιημένα και σε πλήρη στοίχιση, με τη λευκή όμως μαντήλα παρούσα στα παιδικά τους κεφάλια. Μην ξεχνιόμαστε κιόλας!

H πύλη εισόδου στο τζαμί Imam και τα κορίτσια του δημοτικού

Μέσα από ένα μικρό διάδρομο περάσαμε στην εσωτερική αυλή που περιβάλλεται από διώροφες αψιδωτές στοές που διακόπτονται από τέσσερα iwan, το καθένα από τα οποία οδηγεί και σε ένα χώρο προσευχής. Περιττεύει να σχολιάσω πως κάθε διάδρομος ή διαδρομίσκος ήταν κατάφορτος με τα ζωγραφιστά πλακίδια σε ποικιλία στυλιζαρισμένων μοτίβων λουλουδιών και αραβουργημάτων σε φόντο pastel-blue (Μιραράκη τρέμε).

Η εσωτερική αυλή

Κάθε διάδρομος είναι πλούσια διακοσμημένος

Στον κύριο χώρο προσευχής εισέρχεσαι από το νότιο iwan. Ένας τεράστιος θόλος ύψους 38 μέτρων αγκαλιάζει το χώρο κι αυτός ντυμένος ολούθε με περίτεχνα πλακίδια που σχηματίζουν ένα αστέρι που πλαισιώνεται από ρόδα. Η ακουστική του χώρου είναι υποδειγματική. Αν κάτσεις κάτω από το κέντρο του λέγεται ότι παράγονται 49 διαφορετικές ηχώ απ’τις οποίες μόλις οι 12 γίνονται αντιληπτές από το ανθρώπινο αυτί. Το δοκιμάσαμε σαν γνήσιοι τουρίστες. Δυστυχώς όμως δεν είμαι ειδικός για να καταγράψω πόσες ηχώ συνέλαβε το αυτί μου.
Κι αν όλα αυτά που περιγράφω ακούγονται εξαιρετικά, άφησα για το τέλος εκείνο που δεσπόζει πάνω στο τζαμί και αποτελεί το σημείο κατατεθέν της πλατείας. Είναι ο εξωτερικός τρούλος ύψους 52 μέτρων που λαμπυρίζει με τα πολύχρωμα τυρκουάζ πλακίδια στο φως του ήλιου ή μέσα στο σκοτάδι της νύχτας από τα φώτα που τονίζουν την ανεπανάληπτη ομορφιά του.

Η είσοδος στον κύριο χώρο προσευχής

Ο μεγαλοπρεπής θόλος

Ο τρούλος του τζαμιού Imam

Πορεία τώρα ανατολικά της πλατείας στο τζαμί του Sheikh Lotfollah προς τιμή ενός γνωστού σιίτη ιεροκήρυκα της εποχής του σάχη Abbas I.
Aυτό που το καθιστά μοναδικό σε σχέση με άλλα τζαμιά είναι ότι στερείται εσωτερικής αυλής και μιναρέδων. Ουδόλως περίεργο αν αναλογιστεί κανείς ότι δεν ήταν για δημόσια χρήση αλλά για το χαρέμι του σάχη που έφτανε εκεί μέσω μυστικής διόδου.
Ο υπέροχος τρούλος του έχει μοναδικό ροζ χρώμα που αποκτά άλλη αίσθηση σαν οι ακτίνες του ήλιου που γέρνει καθρεφτίζονται πάνω του. Κι εδώ η μαγευτική είσοδος είναι εξαιρετικά διακοσμημένη σε μπλε-πρασινο-κίτρινα χρώματα.

Τζαμί Sheikh Lotfollah

Ένας σκοτεινός διάδρομος σε οδηγεί στο κεντρικό χώρο προσευχής όπου δεσπόζει το κίτρινο χρώμα με τα πλακίδια να σχηματίσουν ένα ήλιο. Μικρά παράθυρα στον τρούλο αφήνουν μόλις λιγοστό φως να λούσει το χώρο, αρκετό όμως για να συμβάλλει στη μαγεία του χώρου.

To εσωτερικό του τζαμιού Sheikh Lotfollah

Ο γύρος της πλατείας ολοκληρώνεται με επίσκεψη στο Μεγάλο Παζάρι του Ισπαχάν.
Είναι ένας λαβύρινθος σκεπαστών στοών που εκτείνεται σε απόσταση χιλιομέτρων. Αν υπάρχουν αρκετά σημεία εισόδου εντούτοις η πιο εντυπωσιακή είναι η πύλη Qeysarieh στο βόρειο τμήμα της πλατείας Imam η οποία διακοσμείται από τοιχογραφίες κάποιες από τις οποίες είναι αρκετά δυτικότροπες.
Μέσα στο παζάρι υπάρχουν τα πάντα: καταστήματα με σουβενίρ, μαγαζιά που πουλούν κάθε είδους πραμάτεια, μέχρι και επισκευαστές χαλιών είδαμε ως και καλλιτέχνες που φτιάχνουν σταμπωτά τραπεζομάντηλα.

H πύλη Qeysarieh

Εικόνες από το Μεγάλο Παζάρι

Περιπλανώμενοι στους σκιερούς διαδρόμους του παζαριού ανακαλύψαμε όμορφες ανοικτές αυλές που λειτουργούσαν παλιότερα σαν καραβασεράι για να ξεκουράζονται οι ταξιδιώτες κι οι έμποροι που έρχονταν από μέρη μακρινά.
Αντίστοιχης αρχιτεκτονικής και λειτουργικότητας με τα καραβανσεράι, αλλά με σκεπαστή οροφή, είναι τα ατμοσφαιρικά timcheh

Το ωραιότερο timchek στο παζάρι είναι το Timche-ye Malek

Το Ισπαχάν όμως δεν εξαντλείται στην πλατεία Imam. Υπάρχουν διάσπαρτα αξιοθέατα, κάποια από τα οποία θα εξιστορήσω μαζί με τις προσωπικές μας ιστορίες….στο επόμενο κεφάλαιο.

Ως τότε, αφήστε τις εικόνες να σας μαγέψουν και τη φαντασία να σας ταξιδέψει :love1:
Ξεναγήσεως συνέχεια: Οι γέφυρες του Ισπαχάν

Αυτό που διαφοροποιεί το Ισπαχάν σε σχέση με τις υπόλοιπες ιρανικές πόλεις και προσθέτει αναμφίβολα στο ήδη γοητευτικό παζλ είναι η παρουσία ενός ποταμού στο κέντρο της πόλης.
Και εννοούμε ποταμό κι όχι ρεματιά που η φυσική της εξέλιξη αλλού (ονόματα δε λέμε) θα ήταν να καταντήσει αποχέτευση για λύματα ή να καλυφθεί για να γίνουν λωρίδες ταχείας κυκλοφορίας.
Ο ποταμός Zayabdeh-Rud, το ποτάμι που δίνει ζωή όπως είναι το όνομά του, πηγάζει από τα βουνά και διανύει μια απόσταση 270 χλμ μεταμορφώνοντας το γυμνό τοπίο στο πέρασμά του σε εύφορη όαση. Μέσα στο Ισπαχάν το πλάτος του φθάνει τα 200 μέτρα.
Οι παμπάλαιες πεζοφέγυρες που ενώνουν τις δύο όχθες και η διαμόρφωση του παράκτιου χώρου με πάρκα και άφθονο πράσινο κάνουν τη διαδρομή κατά μήκος του ποταμού μαγευτική επιτρέποντας στον επισκέπτη να απολαύσει στιγμές χαλάρωσης.

Στη καρδιά της πόλης, όχι μακριά από την ιστορική πλατεία Imam βρίσκεται η μεγαλύτερη από τις γέφυρες αυτές.
Είναι η φέρουσα το εξωτικό όνομα Si-o-Se Pol (η γέφυρα των 33 αψίδων) ή αλλιώς Allahverdi Khan προς τιμήν του κατασκευαστή της και είναι έξοχο δείγμα αρχιτεκτονικής του 1600 μΧ παρακαλώ.

Γέφυρα Si-o-Se Pol

Με μήκος 360 μέτρα και πλάτος 14 και τις 33 αψίδες του, είναι δημοφιλέστατος τόπος περιπάτου καθ’όλη τη διάρκεια της ημέρας αλλά και ρομαντζάδας σαν δύει ο ήλιος (με τις ευλογίες των ιμάμηδων βέβαια). Όλη η περιοχή πλημμυρίζει κυριολεκτικά με κόσμο τις Παρασκευές (ημέρα αργίας). Στο ποτάμι στριφογυρίζουν ανέμελα τα ποδήλατα θαλάσσης δίκην περήφανου κύκνου. Πλήθος κόσμου την αράζει στο γκαζόν σε παρέες (μικτές παρακαλώ) απολαμβάνοντας το πικ νικ τους. Το μαύρο χρώμα των τσαντόρ όμως κυριαρχεί. Η χαλάρωση δεν επιτρέπει και χαλαρότητα ηθών.

Αυτό που τίμησα όμως επανειλημμένα ήταν το τεϊποτείον κάτω ακριβώς από τη γέφυρα πάνω σε μια πλατφόρμα. Βέβαια ως γνήσιον καφενείον το κοινό ήταν αυστηρά ανδρικό. Με το νερό να τρέχει αδιάκοπα κάτω από τα πόδια σου, απολάμβανες τσάι παρέα με μεθυστικές γεύσεις ιρανικού qalyan (ναργιλέ). Mήλο, σταφύλι και άλλα ξωτικά και μη αρώματα γέμιζαν το στόμα μου μαζί με το μεθυστικό καπνό. Ήμουν παραδομένος σε μια γλυκειά παραζάλη… πρωί, απογεματάκι ή βράδυ αναλόγως πότε τα βήματα μας έφερναν εκεί.

Το τεϊποτείον & galyanoκαπνείον στη γέφυρα Si-O-Seh

Η αλήθεια είναι ότι διασκέδαση άλλη δεν διέθετε η πόλη. Τα πριβέ πάρτυ που οργανώνει η νεολαία όπου πίνει, φλερτάρει και χορεύει μακρυά από το μάτι της θρησκευτικής αστυνομίας, δεν καταφέραμε να τα ξετρυπώσουμε (μάλλον έπρεπε να δικτυωθούμε καλύτερα…)

Με αφετηρία την Si-O-Seh, και μέσα από καταπράσινες διαδρομές δίπλα στο ποτάμι τα βήματα μας έφεραν στη δεύτερη διασημότερη ιστορική γέφυρα της πόλης. Την γέφυρα Khaju. Με μήκος 132 μέτρα και πλάτος 12 έχει διττή λειτουργία: και ως γέφυρα και ως φράγμα. Το νερό λίμναζε δυτικά της γέφυρας μπροστά από τα παλάτια και την εποχή των Σαφαβίδων σάχηδων, μαζεύονταν οι ευγενείς για να παρακολουθήσουν αγώνες στο ποτάμι και φαντασμαγορικά πυροτεχνήματα. Εδώ ο κόσμος είναι λιγότερος κι απολαμβάνει απλώς την αδιάλειπτη μουρμούρα του νερού καθώς ξεχύνεται από το φράγμα.

Δίπλα στο ποτάμι

Γέφυρα Khaju

Σε κάπως πιο μακρινή απόσταση, απολαμβάνοντας ένα ντόπιο παγωτό γρανίτα καταλήξαμε με το λυκόφως στη γέφυρα Shahrestan. Η ιστορία θέλει οι πέτρες της βάσης να χρονολογούνται από την εποχή των Αχαιμενιδών βασιλέων. Έχει μήκος 143 μέτρα αλλά πλάτος μόλις 4. Η ώρα ήταν μαγική. Το βαθύ μπλε του ουρανού ταίριαζε απόλυτα με το διακριτικό φωτισμό της γέφυρας και την παντελή ανυπαρξία κόσμου κάτι που προσέδιδε μια μυστηριακή γοητεία στο σκηνικό.

Γέφυρα Shahrestan

Είχε πια νυχτώσει. Ήμασταν μακριά από το ξενοδοχείο μας κι επειδή τα ποδαράκια μας διαμαρτύρονταν αποφασίσαμε να πάρουμε ταξί. Εξακολουθώ ακόμα και τώρα να πιστεύω ότι καθένας που οδηγεί αυτοκίνητο στο Ιραν γίνεται εν δυνάμει ταξιτζής. Σε αρκετές περιπτώσεις αυτοκίνητα χωρίς τα γνωστά διακριτικά, μας σταματούσαν ρωτώντας πού πηγαίνουμε και διαπραγματεύονταν τη τιμή. Στην περίπτωση εδώ όμως ήταν κανονικός ταξιτζής, ευπρεπής, ήρεμος και πολύ πιστός μουσουλμάνος. Από την ώρα που μπήκαμε μέχρι που βγήκαμε το ράδιο δεν είχε ξεκολλήσει από το σταθμό που απάγγελνε στίχους του κορανίου.

Θα κλείσω την ξενάγηση στα κυριότερα αξιοθέατα του Ισπαχάν με μια σύντομη αναφορά στο Τζαμί της Παρασκευής. Όπως έγραψα κι αλλού η προσευχή της Παρασκευής είναι η σημαντικότερη για τους μουσουλμάνους (υποχρεωτική για τους σουννίτες, «συστηνώμενη» για τους σιίτες). Γι’αυτό και κάθε πόλη έχει το δικό της τζαμί της Παρασκευής που είναι και το πιο περίτεχνο θρησκευτικό κτίσμα. Μπορεί το τζαμί της Παρασκευής του Ισπαχάν να μην έχει την κομψότητα των αντίστοιχων στην πλατεία Imam, όμως είναι εντυπωσιακό σε μέγεθος και είναι μια ζωντανή απόδειξη της ιστορικής συνέχειας της πόλης καθώς περιλαμβάνει τμήματα που χρονολογούνται από τον 11ο ως τον 18ο αιώνα. Οι χώροι προσευχής γύρω από τον κεντρικό αυλόγυρο ποικίλλουν σε διακόσμηση και αρχιτεκτονική. Γενικά είναι χώρος που για να τον απολαύσεις σε κάθε του λεπτομέρεια μπορείς άνετα να περάσεις μισή μέρα.

Εκεί μέσα στο γνωστό μαυροφορεμένο τσούρμο φοιτητριών εντόπισα και τα ομορφότερα γαλανά μάτια που συνάντησα στο Ιράν. Την κυνήγησα διακριτικά σαν τους παπαράτσι για να τα αποθανατήσω. Δυστυχώς μόνο θλίψη ανάμικτη με απελπισία αποτυπώθηκε στη φωτογραφία. Η θλίψη ότι τόση θηλυκότητα και ομορφιά είναι εγκλωβισμένη μέσα σ’ένα άχαρο τσαντόρ.

Ο οδηγός του Ισπαχάν που αγοράσαμε εκεί (εξαιρετική έκδοση: Travel Guide to Esfahan Kashan and More) αναφέρει εκτενώς πληθώρα αξιοθέατων που θα μπορούσε ο επισκέπτης να απολαύσει. Κάποια δεν τα προλάβαμε, άλλα δεν επιδιώξαμε να τα δούμε. Το σίγουρο είναι πώς όσο και να μείνει κανείς στη πόλη αυτή δεν θα βαρεθεί. Άλλωστε το ξαναέγραψα: Εsfahan nesf-e jahan» (το Ισπαχάν είναι ο μισός κόσμος)… Κι ο μισός κόσμος δεν χωρά σε λίγες μέρες για να τον δεις! Γι’αυτό και η υπόσχεση μια μέρα να ξαναπάω…


Η αδελφή Καμίλλη και οι συν αυτή καλογραίες

Ήταν απόγευμα κι είχαμε αποφασίσει να φάμε στο αίθριο ενός εστιατορίου πάνω στην πλατεία Imam. Καθήμενοι ανακούρκουδα πάνω στα περσικά χαλιά μαζί με τους ντόπιους, καταβροχθίζαμε το κοινότυπον πια κεμπάπ μαζί με άλλα εκλεκτά εδέσματα συνοδεία αναψυκτικών (η μπύρα άγνωστη ως πρόταση από το κατάστημα).

Το εντυπωσιακό εσωτερικό του εστιατορίου όπου έλαβε χώρα η γνωριμία

Κι εκεί που όλα θα εξελίσσονταν μοναχικά και ήρεμα, να΄σου δυο μαυροφορεμένες κοπελιές μας πλησιάζουν χαιρετίζοντάς μας ευγενικά. Αρχικά αλληλοκοιταχτήκαμε όλο απορία. Δύο κοριτσόπουλα μας πλησίασαν… έτσι; Από το πουθενά; Ταυτόχρονα λοξοκοιτάξαμε συνωμοτικά τριγύρω μήπως σε καμιά γωνιά ελλόχευε η θρησκευτική αστυνομία, έτοιμη να μας συλλάβει και δεμένους χειροπόδαρα να μας στείλει πακέτο «persona non grata» στη πρώτη πτήση εκτός Ιράν.

Τίποτα όμως απ’όλα αυτά τα παρανοϊκά φίλοι μου.

Η αγγελική ύπαρξη, που άφηνε μόνο το γλυκό της πρόσωπο ανόθευτο από φτιασίδια και τα κρινοδάκτυλά της έκθετα στη θέα των ματιών μας (σημειωτέον ούτε τρίχα δεν ξέφευγε από το αυστηρά τοποθετημένο τσαντόρ), ήταν ξεκάθαρη στις προθέσεις της: «Είμαστε φοιτήτριες του Πανεπιστημίου και θα θέλαμε να σας προσκαλέσουμε στο μάθημα της Αγγλικής γλώσσας, να μας μιλήσετε για τη χώρα σας και να συζητήσουμε. Το κάνουμε για εξάσκηση. Εμένα με λένε Καμέλια».
Συστηθήκαμε εξ’αποστάσεως (για να μην προκαλέσουμε και τα χρηστά ήθη) και δια βοής διακηρύξαμε ομόφωνα τη χαρά που μας δινόταν η μοναδική ευκαιρία να παρευρεθούμε σε ακαδημαϊκό χώρο αντάμα με τη νεολαία. Το ραντεβού ορίστηκε για την επομένη κι εμείς ευλογούσαμε τη τύχη μας για την εμπειρία που θα αποκτούσαμε.
Η Καμέλια (όνομα παρμένο από το αντίστοιχο λουλούδι, εις μνήμην του ταξιδιού μέλιτος των γονιών της στην Ελλάδα) ήταν πιστή στο ραντεβού της μαζί με δυο φίλες της, άνετη και αρκούντως μοντέρνα οδηγώντας το αυτοκινητάκι της. Τώρα ένα αμάξι με τρία νεαρά ανύπανδρα κοράσια και δύο μαντράχαλους εξ’Ευρώπης, δεν ξέρω πόσο εγείρει την μήνιν των ευσεβών μουλάδων, πάντως εμείς το καταδιασκεδάσαμε μιλώντας ακατάπαυστα καθ’όλη τη διαδρομή προς το πανεπιστήμιο.

Το πανεπιστημιακό campus (παρακαλώ) ουδεμία σχέση έχει με τα αντίστοιχα ελληνικά. Όλα ήταν σε τάξη, πεντακάθαρα και χωρίς τη γνωστή αφισορύπανση. Τα κορίτσια μας παρουσίασαν στη τάξη. Ο καθηγητής ήταν το όνειρο κάθε ελληνίδας μάνας για την κόρη της. Γοητευτικός, ήρεμος, σεμνός, με καλή δουλειά, σπουδαγμένος. Όπως θα έλεγε η γιαγιά μου: «σαν κουρτσέλ’ , σαν κουρτσέλ’» (μετάφραση της λεσβιακής ντοπολαλιάς: «σαν κορίτσι, σαν κορίτσι»).

Αφού λοιπόν μάθατε για τον συγγραφέα της ιστορίας ότι ξέρει από καλό λάδι, συνεχίζω…

Αν και το τμήμα αγγλικής γλώσσας ήταν μικτό, εντούτοις τηρώντας τις απαράβατες αρχές ευπρεπισμού, οι άρρενες κάθονταν εκ δεξιών και οι τσαντορφορεμένες φοιτήτριες εξ’ευωνύμων. Καθήσαμε κι εμείς αγναντεύοντας την τάξη κι αρχίσαν οι ερωτήσεις. Πείτε μας για τη χώρα σας, πώς σας φαίνεται εδώ στο Ιράν κι άλλα τέτοια χαριτωμένα κι ανώδυνα. Ώσπου διαόλου κάλτσες εμείς, αρπάξαμε την ευκαιρία να αμολήσουμε τη βόμβα στη τάξη: «Πώς νοιώθετε οι κοπέλες ντυμένες με τα τσαντόρ; Πιστεύετε ότι σας περιορίζει; Πιστεύετε ότι η μη χρήση του αντίκειται στις αρχές του σιιτικού Ισλάμ;» . Ο καθηγητής ξεροκατάπιε και συννέφιασε, ένα σούσουρο ξεκίνησε ειδικά στις τάξεις των θηλέων και οι πρώτες αντιδράσεις δεν άργησαν να καταγραφούν. Όσες ήταν του τύπου αυστηρή αδελφή Καμίλλη όπου ούτε τρίχα δεν ξεφεύγει από το τσαντόρ, ήταν υπέρμαχες των παραδόσεων και δεν θεωρούσαν ότι τις περιορίζει ή τις υποτιμά. Κάποιες άλλες (που σημειωτέον οι τούφες ξέφευγαν από το τσαντόρ τους) και ήταν λίγο πριν τα πρόθυρα νευρικής κρίσης να έχουν μια μαντήλα μπαστακωμένη στο κεφάλι, δεν είχαν πρόβλημα να το εκφράσουν.
Οι άρρενες σιγή ιχθύος. Μόνο ένας νεαρός (που ούτε τον έπιανε το μάτι σου γιατί ήταν λίαν trendy στο ντύσιμό του) μας έκανε κήρυγμα πόσο γοητευτικότερη δείχνει μια γυναίκα ρασοφορεμένη σαν πατριάρχης και πόσο είναι τιμητικό είναι να τηρούνται οι θρησκευτικές επιταγές.
Αφού επικράτησε μια συγκρατημένη ένταση, ο καθηγητής ψυχραιμότατος επανέφερε τη τάξη. Η συζήτηση κύλησε γύρω από τετριμμένα θέματα του τύπου «Μας κρατάτε κακία που ο Μεγαλέξανδρος ξεκλήρισε τη Περσέπολη;», όπου οι σύγχρονοι ιρανοί φοιτητές απέδειξαν την ανωτερότητά τους διατρανώνοντας: περασμένα ξεχασμένα.

Άμα τη λήξη του μαθήματος οι φοιτητές μας περικύκλωσαν, ανταλλαγές e-mail έπαιρναν κι έδιναν και στο τέλος ως επισφράγιση βγήκαμε και αναμνηστικές φωτογραφίες.

Η Καμέλια και οι δύο φίλες της όμως ως γνήσιες οικοδέσποινες δεν μας εγκατέλειψαν. Προθυμοποιήθηκαν να συνφάγουμε παρέα μαζί τους (μαντέψτε τι; κεμπάπ φυσικά). Μέσα στη τρελή χαρά η παρέα των 5 μας τρώγαμε και συζητούσαμε στο υπόγειο του εστιατορίου και οι κοπέλες ουδόλως έδειξαν να ενοχλούνται που κυκλοφορούσαν συνοδεία δύο αγνώστων και δη αλλόθρησκων, αν και σε κάθε ευκαιρία τακτοποιούσαν το τσαντόρ τους μπας και ξεκλέψει το βλέμμα μας καμιά τρίχα τους κεφαλιού τους. Αφού χωνέψαμε συνοδεία τσαγιού, η Καμέλια αποφάσισε να ξεναγηθεί μαζί μας στην αρμένικη συνοικία του Ισπαχάν, τη Julfa .

Πώς βρέθηκαν Αρμένιοι στη καρδιά του μουσουλμανικού Ιράν; Η ιστορία ανάγεται μερικές εκατοντάδες χρόνια πριν επί βασιλείας του σάχη Abbas ο οποίος σκεπτόμενος ότι η παρουσία των εμπορικά δραστήριων Αρμενίων θα συμβάλει στην οικονομική άνθιση του Ισπαχάν, προχώρησε στην μετακίνηση πληθυσμών από τις βορειοδυτικές επαρχίες. Η στρατηγική κίνηση αυτή αποδείχθηκε σοφή καθώς οι Αρμένιοι έμποροι ήταν ο συνδετικός κρίκος με τα εμπορικά καραβάνια από την Χριστιανική Ευρώπη προς Ανατολάς. Τους παραχώρησε ειδικά προνόμια (αγορά και πώληση γης, ελευθερία εμπορίου αλλά και θρησκευτικής έκφρασης), εξασφαλίζοντας παράλληλα την «αρμονική» τους συνύπαρξη με τον ντόπιο μουσουλμανικό πληθυσμό (βαριές ποινές σε όποιον μουσουλμάνο παραβίαζε τα δικαιώματά τους). Υπάρχουν αναφορές ότι πολλοί εξ’αυτών έγιναν ζάμπλουτοι από το εμπόριο χαλιών, μεταξιού, αγροτικών προϊόντων αλλά …και του αλκοόλ… Ως αποτέλεσμα τουλάχιστον 13 εκκλησιές φτιάχτηκαν στην συγκεκριμένη περιοχή. Όμως την ακμή διαδέχθηκε η παρακμή κι από κοντά ήρθαν οι δυσβάστακτοι φόροι και η σταδιακή βίαιη εκδίωξη των Αρμενίων.

Η σημερινή Julfa δεν έχει να επιδείξει κάτι από την γοητεία των Ισλαμικών μνημείων του Ισπαχάν αν και θεωρείται από τις ακριβότερες συνοικίες του. Ο κύριος λόγος επίσκεψης είναι οι αρμένικες εκκλησίες καθώς και η φημολογούμενη ελεύθερη διακίνηση αλκοόλ, κάτι που όμως δεν διαπιστώσαμε ιδίοις όμμασιν.

Η σημαντικότερo αρχιτεκτονικό δείγμα από αυτές είναι ο καθεδρικός των Αγίων Πάντων (Vank) χτισμένος πριν 400 χρόνια επί σάχη Abbas IΙ με δωρεές της αρμενικής κοινότητας. Οι τοιχογραφίες με επιρροές φλαμανδοιταλικές είναι έργο ντόπιων αρμένιων καλλιτεχνών και κοσμούν όλο το εσωτερικό. Στον εξωτερικό περίβολο υπάρχουν τάφοι επιφανών κληρικών (αλλά και αλλοδαπών επιφανών λαϊκών), προτομές λογίων, μνημείο για τα 60χρονα από την γενοκτονία των αρμενίων, καθώς και το μουσείο και η βιβλιοθήκη όπου φυλάσσονται τουλάχιστον 700 χειρόγραφα και 1000 βιβλία. Οι αδελφή Καμίλλη και οι συν αυτή καλογραίες μας συνόδεψαν και στο εσωτερικό του ναού. Εκεί άδραξα την ευκαιρία να τους κάνω μια ανάλυση περί της αρχιτεκτονικής και του εσωτερικού διακόσμου μιας ορθόδοξης εκκλησίας και ομολογώ ότι έδειξαν αρκούντως ενδιαφέρον αλλά και το δέοντα σεβασμό προς την αλλόθρησκη ιερότητα του χώρου.

Στην έξοδο αποφασίσαμε να αποχαιρετίσουμε την εκλεκτή παρέα των κοριτσιών. Μόνο που εγώ υπήρξα πολύ διαχυτικός, αγκαλιάζοντας την Καμέλια και σκάζοντάς της φιλάκια σταυρωτά, που δημιούργησε τρομερή αμηχανία στην ίδια και τη παρέα της. Τέτοιου είδους φιλοφρονήσεις μεταξύ ατόμων του αντιθέτου φύλου δεν είναι στην κουλτούρα των σύγχρονων ιρανών.

Κατά μόνας προσπαθήσαμε να επισκεφθούμε κι άλλες εκκλησίες στη περιοχή (σημαντικότερη εκείνη της Βηθλεέμ) αν και μέσα στο καταμεσήμερο σε κάποιες βρήκαμε τις πόρτες κλειστές.


Το χαλί από τον Αλί

Νομίζω ότι θα υπάρχουν ελάχιστοι που να μην γνωρίζουν την εγχώρια τηλεοπτική περσόνα που μας εισήγαγε στο κόσμο του χειροποίητου χαλιού και μάθαμε τα silk on wool, τα silk on silk και όλες γενικώς τις ποιότητες και τεχνοτροπίες του χειροποίητου χαλιού.
Και το να βρίσκεσαι στην καρδιά της διασημότερης παραγωγής χαλιών παγκοσμίως και να αρνείσαι έστω και να τα χαζέψεις, είναι σαν να είσαι στη Λέσβο και μην φας παστή παπαλίνα συνοδεία ούζου (άστοχη σύγκριση, αλλά λέμε τώρα).
Βέβαια ο συνταξιδιώτης μου είχε έρθει αποφασισμένος. Έψαχνε εναγωνίως χαλί συγκεκριμένων διαστάσεων και αποχρώσεων, γεγονός που μας έκανε να σηκώνουμε στοίβες τα χαλιά στα μαγαζιά περιμετρικά της πλατείας Imam μέχρι να βρούμε αυτό που ήθελε. Η λύτρωση ήλθε τελικά σε ένα συμπαθέστατο έμπορο, τον κύριο Αλί Νο6 (μην το επαναλαμβάνω Αλτσχάιμερ) πάνω στη πλατεία όπου αφού ο φίλος μου έλεγξε κόμπο κόμπο από τη καλή και την ανάποδη ότι το χαλί δεν έχει κάποια ατέλεια, τελικά έδωσαν τα χέρια μετά από το αναμενόμενο παζάρι στη τιμή.
Εγώ νωχελικά έπινα το τσαγάκι μου που πάντα προσφέρουν σε τέτοια μαγαζιά και με το πέρας της αγοράς πιάσαμε τη κουβέντα με τον κύριο Αλί Νο6, το γιό και τον ανηψιό του. Με τον τελευταίο είχαμε και μια διαφωτιστική, εκ βαθέων συζήτηση για την πολιτική και κοινωνική κατάσταση στο Ιράν, που μας αποκάλυψε για μια ακόμα φορά ότι οι ιρανοί αντιδρούν στην εικόνα που τα διεθνή μέσα θέλουν να μας παρουσιάζουν.
Ο κύριος Αλί Νο6 αποδείχθηκε ένας ευγενέστατος, γλυκύτατος άνθρωπος τόσο που αποφάσισα να τον χρήσω ως μπαμπά μου στο Ιράν.
Όχι μόνο φιλοτιμήθηκε να μας ξεναγήσει σε άγνωστες γωνιές του λαβύρινθου του σκεπαστού παζαριού του Ισπαχάν, αλλά μας κέρασε και τσάι σε ένα ατμοσφαιρικό τεϊποτείο με κατάφορτη οροφή από παλιές λάμπες.
Εκεί ήταν και το μόνο μέρος που διακριτικά ακούσαμε περσικά τραγούδια. Κάπου εκεί μέσα στους μεθυστικούς καπνούς του qalyan, ο κύριος Αλί Νο6 με τρεμάμενη φωνή και με δάκρυα να κυλούν από τα μάτια του μας είπε: «Ακούστε αυτή τη φωνή που τραγουδά, είναι σαν του αηδονιού… με ταξιδεύει!». Νοιώσαμε το συναίσθημά του να μας διαπερνά… Βουρκώσαμε… Ένας κόμπος σκάλωσε στο λαιμό μας...

Στο τεϊποτείον

Στη ζωή αυτή ποτέ μη λες ποτέ. Εξ’αρχής εγώ ήμουν αμετακίνητος: δεν ήθελα να αγοράσω χαλί, είχα ήδη από προηγούμενο ταξίδι στη Πόλη και ούτε που το έστρωνα το χειμώνα καλά καλά…
Όμως τη τελευταία λέξη την είχε ο …Αλί Νο7.
Ο Αλί Νο7 λοιπόν, με γυαλί ηλίου δίκην μαφιόζου, την είχε στήσει καραούλι στην είσοδο του τζαμιού Imam. Σαν παρουσία, βαρύς και ασήκωτος αλλά ομολογουμένως μορφάντρας, μου δημιούργησε την εντύπωση καμακιού για τις αλλοδαπές ξελιγωμένες τουρίστριες (θα γίνονται κι αυτά εδώ στο καταπιεσμένο Ιράν δεν μπορεί σκέφτηκα).
Είχα καθυστερήσει να εξέλθω του τζαμιού μέσα στη φωτογραφική παραζάλη μου, στην έξοδο όμως βρήκα τον συνταξιδιώτη μου να συνομιλεί… μαζί του. Περί ανέμων και υδάτων η κουβέντα, ο τύπος στο τέλος απεδείχθη ότι έκανε καμάκι …. χαλιών! «Κι ελάτε να δείτε που έχουμε καλά χαλιά, κι έχω έρθει στη Θεσσαλονίκη με τα χαλιά μας στη Διεθνή έκθεση…» κι άλλα τέτοια παρόμοια που είχαν αρχίσει να μου ανεβάζουν το αίμα στο κεφάλι. Επειδή όμως η γενικότερη συμπεριφορά του ήταν αξιοπρεπέστατη κι ευγενική, αδυνατούσα να συμπεριφερθώ ως γνήσιος Έλλην σε ανάλογες περιπτώσεις. Άντε λέω ας του κάνουμε το χατίρι, ας πάμε να δούμε, να προφασιστούμε ότι δεν βρήκαμε κάτι να μας κάνει και να τη κάνουμε με ελαφρά πηδηματάκια.

Και έκανα το σφάλμα και πήγαμε στο μαγαζί.

Και να, ξεδίπλωνε ιδρώνοντας ακούραστα, από χαλιά μέχρι διαδρόμους και πατάκια όλων των μεγεθών και των χρωμάτων στα πόδια μου… Εγώ ένοιωθα άσχημα γιατί τον υπέβαλα σε μια διαδικασία που δεν θα είχε για το μαγαζί το επιθυμητό αποτέλεσμα, ώσπου… ανασύρθηκε στην επιφάνεια το μεταξωτό χαλί από την Qom… Λεπτοδουλειά με καβαλάρηδες σε σκηνές κυνηγιού, με τα χρώματα ν’αλλάζουν σε κάθε κίνηση του χαλιού.
Θόλωσε το μάτι, ξύπνησε το καταναλωτικό κτήνος μέσα μου κι άρχισα να αναιρώ τους δογματισμούς μου και να ονειρεύομαι αυτό το υπέροχο χαλί να διακοσμεί το τοίχο της κρεβατοκάμαράς μου. Το πάλεψα μέσα μου από δω, το πάλεψα από κει, φτηνό δεν ήταν κιόλας, όμως υπέκυψα στην παρόρμηση και βρέθηκα με το χαλί παραμάσχαλα.

Συχνά αγοράζουμε πράγματα από τα ταξίδια μας που καταλήγουν στο πατάρι του σπιτιού. Ε, σας διαβεβαιώνω ότι το χαλί από τον Αλί δεν είχε τέτοια κατάληξη. Έχει αναρτηθεί με τιμή και δόξα πάνω από το κεφαλάρι του κρεβατιού μου!

Αλλά αρκετά με τις αγορές αγαπημένοι μου αναγνώστες.

Πάμε και για τα υπόλοιπα, να ανακαλύψουμε μαζί περισσότερες από τις ομορφιές του Ιράν…
...αλλά στο επόμενο κεφάλαιο… (σύντομα ελπίζω).
Ξημέρωσε κι η μέρα που έπρεπε να αποχαιρετήσουμε το Ισπαχάν. Με μαύρη καρδιά ομολογουμένως, όντας εντυπωσιασμένοι από τα αξιοθέατα της πόλης και την επαφή με τους ανθρώπους.

Το πρόγραμμα για το υπόλοιπο ταξίδι καταρτίστηκε τελευταία ώρα καθώς δεν είχαν γίνει σχετικές κρατήσεις. Τις μέρες εκείνες στο Ισπαχάν αποφασίσαμε να κινηθούμε οδικώς στο αεροδρόμιο της Τεχεράνης κι από κει να πετάξουμε προς Tabriz για να επισκεφθούμε την ιρανική έκδοση της Καππαδοκίας (Κandovan) καθώς και το ορεινό χωριό Masuleh κοντά στις ακτές της Κασπίας. Ευτυχώς τελευταία ώρα βρήκαμε αεροπορικά εισιτήρια από την Τεχεράνη για την Tabriz και έμενε σε εκκρεμότητα το πώς θα μετακινηθούμε από το Ισπαχάν προς το αεροδρόμιο της Τεχεράνης. Μιας και η διαδρομή των 450 χλμ περιελάμβανε κάποια αξιοθέατα που άξιζαν της προσοχής μας (το χωριό Abyaneh και τη πόλη Κashan), αποφασίσαμε να βρούμε κάποιον οδηγό. Ρωτήσαμε σχετικά το νεαρό Αλί Νο8 στην ρεσεψιόν του ξενοδοχείου μας και εκείνος αμέσως προθυμοποιήθηκε να βρεί το κατάλληλο άτομο.

Κολλητός του Αλί Νο8, ο Αλί Νο9 καλογυάλιζε εκείνο το πρωινό το αυτοκίνητο με το οποίο έναντι αδρής αμοιβής θα μας έκανε το τουρ. Ευκαιρία βρήκε κι ο Αλί Νο8 να αφήσει για λίγο το πόστο του στη ρεσεψιόν και να κάνει μια βόλτα στη Τεχεράνη. Έτσι οι τέσσερείς μας ξεκινήσαμε με πρώτο σταθμό το παραδοσιακό χωριό Abyaneh.
Εξ’αρχής τους έκοψα και τους δύο ότι πολύ απείχαν από το πρότυπο ενός ευσεβούς νέου μουσουλμάνου κατά τα πρότυπα που τόσο πασχίζουν οι μουλάδες να επιβάλλουν. Μοντέρνο ντύσιμο, κούρεμα και η αποθέωση όλων, οι μουσικές επιλογές τους.
Διότι σας ερωτώ, πώς θα αισθανόσασταν, όντας σε μια χώρα με θεοκρατικό καθεστώς που διατυμπανίζει το «Θάνατος στην Αμερική», που οι ταξιτζήδες οδηγούν υπό τους ήχους του κορανίου, εσείς να διασχίζετε την ύπαιθρο με την Samantha Fox στη διαπασών να πάλλεται από οίστρο διακηρύσσοντας «Touch me, touch me I want to feel your body»;
Η επιβεβαίωση για το αναιμικό θρησκευτικό τους αίσθημα έγινε, όταν στάθηκε αδύνατο να αναγνωρίσουν εικόνα του πρώτου Ιμάμη Αλί που φιγουράρει σχεδόν παντού. Σαν να λέμε να βλέπεις εικόνα του Χριστού και να αναρωτιέσαι ποιος είναι… Χαριτολογώντας λέγαμε ότι σε άλλες εποχές θα είχε πέσει πολύ βούρδουλας (τότε που ακόμα και να φορoύσες τζίν ήταν θανάσιμο αμάρτημα).

Με υπόκρουση λοιπόν Samantha Fox κάναμε τη πρώτη στάση στο μικρό χωριό, Abyaneh.
Σκαρφαλωμένο στα 2,100 μέτρα το χωριό είναι από τα δημοφιλέστερα στο Ιράν λόγω του φυσικού κάλους της περιοχής και του δροσερού κλίματος τους θερμούς καλοκαιρινούς μήνες.

Όμως ο λόγος για να το επισκεφθούμε ήταν κυρίως η αρχιτεκτονική του: είναι γνωστό ως κόκκινο χωριό λόγω του υλικού που χτίστηκαν τα σπίτια. Αν και υπάρχουν ενδείξεις ότι η ύπαρξή του χρονολογείται αρκετά παλιά, εντούτοις μόνο μερικά κτήρια από την εποχή των Σελτζούκων σώζονται διατηρώντας τις αυθεντικές τους ξύλινες αυλόπορτες, δείγμα εξαιρετικής αισθητικής με τις ανάγλυφες επιγραφές και τα μοτίβα.

Ο δεύτερος λόγος είναι εθνογραφικός. Οι κάτοικοί του είναι οι μοναδικοί στο Ιράν που μιλούν την αρχαία μέση περσική γλώσσα. Διατηρούσαν αυστηρό σύστημα ιεραρχίας στην κοινωνία τους (αγρότες και γαιοκτήμονες) μέσα σε πνεύμα όμως συλλογικότητας: οι πλούσιοι συντηρούσαν οικονομικά τους φτωχότερους, ενώ τα έξοδα κατασκευής κάποιου κτηρίου μοιράζονταν ισόποσα σε όλους.
Επειδή ήταν και αρκετά οικονόμοι στην διαχείριση των αγαθών κατάφερναν να τα εμπορεύονται σε γειτονικές περιοχές έναντι ανταλλάγματος γης (προτείνω να φέρουμε κανένα δημογέροντα από κει μπας και βάλει τάξη στα δικά μας οικονομικά με το χάλι που έχουμε). Για να συντηρήσουν όμως αυτή τη περιουσία, οι κοπέλες δεν παντρεύονταν ξενομερίτες και αν κάποιος τολμούσε να πουλήσει γη θεωρείτο αυτόματα προδότης και είχε ανάλογη τύχη.
Κάτι επίσης που το διαφοροποιεί σε σχέση με το υπόλοιπο Ιράν είναι ότι γυναίκες απολάμβαναν ίσα δικαιώματα με τους άνδρες ακόμα και στην εργασία, οι γάμοι ήταν σπάνιοι πριν τα 30 (καλύτερος έλεγχος γεννήσεων), δεν αποκτούσαν πάνω από 3 παιδιά, ήταν μονογαμικοί και τα διαζύγια σπάνιζαν (κυρίως γιατί η σύζυγος δικαιούταν διατροφής ίσης με τα 2/3 της περιουσίας).

Όλα βέβαια αυτά τα εκπληκτικά σε παρελθοντικό χρόνο, καθώς σήμερα το Abyaneh είναι ένα σχεδόν φάντασμα του παρελθόντος. Έχει εγκαταλειφθεί και μόνο λίγοι ηλικιωμένοι μένουν πια. Τόσοι όμως για να διαπιστώσουμε ιδίοις όμμασιν ότι οι ενδυματολογικοί κανόνες του μαύρου τσαντόρ, εδώ απλά δεν ισχύουν: οι γυναίκες φορούν παραδοσιακά πολύχρωμα ρούχα καλύπτοντας όμως κι αυτές το κεφάλι τους.

Περιδιαβήκαμε τα ερημικά σκονισμένα σοκάκια του χωριού, αποτυπώνοντας φωτογραφικά κάποιες γοητευτικές γωνιές του. Λίγες ηλικιωμένες κυρίες κυκλοφορούσαν σέρνοντας τα γαϊδουράκια τους κι απέφευγαν πεισματικά το φακό της μηχανής. Αποχαιρετώντας το Abyaneh μια κυρά-Καλή μας τράταρε και ζουμερά μήλα από την περιοχή.

Η επόμενη στάση ήταν στην πόλη Kashan, την οποία ομολογώ πώς μετανιώνω που την «ξεπετάξαμε» λίγο στα γρήγορα.
Σύμφωνα με τον οδηγό μου αποτελεί την επιτομή μια τυπικής περσικής πόλης: τζαμιά, καραβανσεράις, κήποι, υπέροχα αρχοντικά κι ένα εκπληκτικό παζάρι.
Οι τέχνες ανέκαθεν γνώριζαν άνθηση εδώ: κεραμικά, χαλιά, φίνα υφάσματα, αργυροχοΐα, ζωγραφική (ο παράδεισος του καταναλωτή, ευτυχώς που το απέφυγα).
Αν σκεφτεί κανείς δε ότι μόλις 4 χλμ δυτικά υπάρχουν υπολείμματα της πόλης Sialk που κατοικήθηκε από την 5-6η χιλιετία και την οποία …δεν επισκεφθήκαμε, αντιλαμβάνεται το μέγεθος του ταξιδιωτικού εγκλήματος που διαπράξαμε. Εμείς περιοριστήκαμε στην επίσκεψη κάποιων αρχοντικών και στους φημισμένους κήπους Fin.

Δεν έχει αξία να αναφερθώ στο κάθε ένα αρχοντικό ξεχωριστά, άλλωστε αρχιτεκτονικά ακολουθούν ανάλογο μοτίβο. Η περιγραφή βασίζεται κυρίως στο αρχοντικό Brujerdi που χτίστηκε το 1857, χρειάστηκε 18 χρόνια να ολοκληρωθεί χρησιμοποιώντας 150 τεχνίτες και θεωρείται το στολίδι της παραδοσιακής οικιακής περσικής αρχιτεκτονικής.

Λόγω του θερμού και ξηρού κλίματος τα σπίτια αυτά χτίζονταν από πλίνθους και τούβλα χρησιμοποιόντουσαν μόνο για τις προσόψεις. Τα θεμέλια του σπιτιού σκάβονταν ώστε να φθάσουν 3-5 μέτρα κάτω από το επίπεδο του εδάφους, επιτρέποντας έτσι τη χρησιμοποίηση υπόγειων υδάτινων ρευμάτων, σε χώρους που εξασφάλιζαν δροσιά τους θερμούς καλοκαιρινούς μήνες.

Τα σπίτια αποτελούνται από δύο μέρη: το birani (εξωτερικό) και το andaruni (εσωτερικό).
Το εξωτερικό μέρος συνήθως διακοσμείται περίτεχνα για να εντυπωσιάσει τους επισκέπτες. Αρχικά ο επισκέπτης προσπερνά ένα επιβλητικό προθάλαμο πλαισιωμένο από δωμάτια για να καταλήξει στον ανοικτό αυλόγυρο που είχε πάντα ένα μικρό συντριβάνι στη μέση και δωμάτια τριγύρω που χρησιμεύουν για φιλοξενία. Το νερό του συντριβανιού χρησίμευε τόσο για οικιακές εργασίες όσο και για να ψύχει τον αέρα. Ένα υπερυψωμένο eivan οδηγεί στο περίτεχνα διακοσμημένο χώρο υποδοχής που κι αυτός με τη σειρά του περιστοιχίζεται από άλλα δωμάτια.

Σε αντίθεση, η διαμόρφωση του εσωτερικού μέρους αποσκοπεί κυρίως στην άνεση της οικογένειας. Αν και το εσωτερικό του σπιτιού επικοινωνούσε με το εξωτερικό μέρος, εντούτοις τα εσωτερικά δωμάτια διαμονής ήταν εκτός οπτικής επαφής των επισκεπτών ή φιλοξενούμενων. Το ίδιο ίσχυε και για τους γείτονες: ψηλοί τοίχοι, προεξέχοντα παράθυρα διασφάλιζαν ότι η οικογενειακή ζωή παραμένει μακριά από αδιάκριτα μάτια. Το σπίτι διέθετε κι ένα δωμάτιο με πισίνα (!!) με παράθυρα ανοικτά και badgirs (βλ. το κεφάλαιο για τη Yazd) ώστε να εξασφαλίζεται κυκλοφορία του αέρα και ψύξη.

Ένα χαρακτηριστικό των αρχοντικών αυτών ήταν ότι σχεδιάστηκαν για να στεγάσουν τις ανάγκες μιας εκτεταμένης οικογένειας γύρω από τον απόλυτο αφέντη του σπιτιού, το πατέρα. Ο πατέρας είχε τον πρώτο και τελευταίο λόγο και απεριόριστη εξουσία πάνω στα μέλη της οικογενείας. Οι γιοί, όχι μόνο ακολουθούσαν το επάγγελμά του αλλά ζούσαν μαζί του ακόμα και μετά το γάμο τους.
Άλλα επιφανή αρχοντόσπιτα του Kashan εκτός του Brujerdi, είναι το Tabatabai, το Abbasian και το Ameriha

H σύντομη περίηγησή μας στο Kashan oλοκληρώθηκε με επίσκεψη στους γοητευτικούς κήπους Fin.
Οι κήποι αυτοί χρωστούν την ύπαρξή τους στη πηγή Soleimaniyeh, τόσο παλιά όσο και η ιστορία (η τοπική παράδοση αποδίδει την ανακάλυψή της στο προφήτη Σολομώντα). Η προέλευσή της παραμένει ακόμα άγνωστη, έχει σταθερή ροή και θερμοκρασία όλο το χρόνο, τα υψηλά όμως επίπεδα υδραργύρου δεν την καθιστούν πόσιμη. Το νερό από τη πηγή συλλέγεται σε μια μικρή θολωτή πισίνα με περίτεχνες τοιχογραφίες, το Lasegah. Eκεί τους θερινούς μήνες οι άρρενες επισκέπτες μπορούν να απολαύσουν ένα δροσιστικό και ιαματικό μπάνιο.

Από κει το νερό μέσω καναλιών μεταφέρεται στους υπόλοιπους χώρους του κήπου όπου στεγάζονται επίσης λουτρά από την εποχή των Σαφαβιδών και Qajar, μουσείο και βιβλιοθήκη.

Στο κέντρο του κήπου βρίσκεται το διώροφο περίπτερο Shotorgalu-ye Safavi από το 1016 μΧ με εντυπωσιακό θολωτό ταβάνι. Ήταν μια πράσινη όαση μέσα άνυδρο τοπίο. Με ένα παγωμένο αναψυκτικό κάτω από τον ίσκιο των δένδρων απολαύσαμε στιγμές χαλάρωσης πριν την συνέχεια του ταξιδιού μας.

Εγκαταλείψαμε άρον άρον την περιοχή, προσπερνώντας ακόμα και την ιερή πόλη Qom (καρδιά του ιρανικού σιιτικού Ισλαμ και άτυπο διοικητικό κέντρο των μουλάδων) για να καλύψουμε την υπόλοιπη διαδρομή μέχρι το αεροδρόμιο Mehrabad της Τεχεράνης και να προλάβουμε την απογευματινή πτήση μας.
Σε μια πόλη όμως 8,500,000 κατοίκων αντιλαμβάνεστε το κυκλοφοριακό χάος που επικρατεί λόγω και της αναρχίας που χαρακτηρίζει την οδηγική συμπεριφορά των ιρανών αυτοκινητιστών. Παρά την αγανάκτηση του Αλί Νο9, τελικά καταφέραμε να φθάσουμε εγκαίρως στο αεροδρόμιο.

Η πτήση της Iran air προς Tabriz μας βρήκε να απολαμβάνουμε τη θέα προς το κατάξερο τοπίο που ξετυλίγονταν μερικές χιλιάδες πόδια κάτω από το τζάμι του αεροπλάνου. Δεν άργησαν να φανούν και τα φώτα της πόλης καθώς το αεροπλάνο άρχισε σταδιακά την κάθοδό του προς το διάδρομο προσγείωσης.

Η εικόνα από αέρος δεν μας εντυπωσίασε, αλλά ο ενθουσιασμός περίσσευε για τα αξιοθέατα που επρόκειτο να επισκεφθούμε στη περιοχή…
Μέσα στο λυκόφως πήραμε ταξί από το αεροδρόμιο της Tabriz προς το ξενοδοχείο Sina στο κέντρο της πόλης (το είχαμε επιλέξει σύμφωνα με τον Lonely Planet). Αξιοπρεπής επιλογή και σχετικά οικονομική, παρά τις αντίθετες απόψεις του ταξιτζή που επέμενε ότι ξέρει κάτι καλύτερο… Τον αποστόμωσα ότι είχαμε ήδη κάνει κράτηση.

Η Tabriz δεν κέρδισε τις εντυπώσεις. Ακόμα και στο ξακουστό πολύβουο παζάρι, μετά απ’ αυτά που είχαν αντικρίσει τα ματάκια μας τις προηγούμενες μέρες, όλα μας φαίνονταν λίγα.
Μόνο που οι άνθρωποι εδώ (ο πληθυσμός κυρίως είναι Αζέροι) είναι πιο δραστήριοι εμπορικά, πιο εξωστρεφείς (που μεταφράζεται πιο φωνακλάδες), αλλά εξίσου φιλόξενοι.
Μετά τη σύντομη περιήγηση στο κέντρο της πόλης. Αναζητήσαμε τρόπο να μετακινηθούμε προς το Kandovan (την ιρανική έκδοση της Καππαδοκίας), 60 χλμ νότια της Tabriz. Προς σαφή ικανοποίηση αμφότερων πλευρών, νοικιάσαμε ταξί (ο μεν γιατί έκανε τη τύχη του με τέτοιους πελάτες κι εμείς γιατί θα αποφεύγαμε πολύωρη ταλαιπωρία αν επιλέγαμε τις σχεδόν ανύπαρκτες συγκοινωνίες προς τα κεί) .

Στη βορειοδυτική γωνιά του Ιράν, στη σκιά του βουνού Sahand βρίσκεται το τρωγλοδυτικό χωριό Κandovan που μετρά ημέρες ζωής από τον 13ο αιώνα. Κατά μία ετυμολογική έννοια Kandovan είναι ο πληθυντικός του kando που σημαίνει κυψέλη. Κατά άλλη, η Γη των Ανώνυμων Χαρακτών.
Αυτό που κάνει το Kandovan μοναδικό είναι ότι τα σπίτια του έχουν λαξευτεί σε σπηλιές μέσα σε κωνοειδείς σχηματισμούς συμπαγούς ηφαιστειακής σκόνης δίνοντας συνολικά την εικόνα μια τεράστιας αποικίας τερμιτών.

Κandovan

To βουνό Sahand εξερράγει χιλιάδες χρόνια πριν και η ηφαιστειακή σκόνη με την πάροδο των χιλιετιών και την συνδρομή του αέρα και της βροχής οδήγησε στο σχηματισμό αυτό.
Διωγμένοι από τους Μογγόλους εισβολείς, πριν από 700 χρόνια οι πρώτοι κάτοικοι εκεί καταφύγιο σκαλίζοντας στους βράχους τα καταλύματά τους.

Τα «σπίτια» αυτά είναι διώροφα ακόμα και τετραώροφα. Στην περίπτωση αυτή ο κάτω όροφος χρησίμευε σαν υποστατικό για τα ζωντανά, οι δύο άλλοι όροφοι σαν κατοικία και τέλος το ρετιρέ σαν αποθήκη. Εκτός αυτού ανήκουν και σε ενεργειακή κλάση Α!! Χρειάζονται ελάχιστη θέρμανση για το χειμώνα και διατηρούνται δροσερά το καλοκαίρι.
Σήμερα οι κάτοικοί της που ασχολούνται με την γεωργία και την κτηνοτροφία και μιλούν μια τουρκική διάλεκτο.

Το χωριό είναι επίσης γνωστό για το μεταλλικό του νερό που φημολογείται ότι διαλύει τις πέτρες στα νεφρά και τη χολή (οι πάσχοντες να κλείσουν άμεσα αεροπορικά εισιτήρια και διαμονή)

Περιέργως αν και το χωριό επισκέπτονται κατά τις στατιστικές τουλάχιστον 300,000 επισκέπτες ετησίως εντούτοις δεν θα δεις rooms to let πουθενά, ούτε το κάθε σπιτικό να έχει μετατραπεί σε αυτοσχέδιο σουβενιρομάγαζο. Σχετικά πρόσφατα διάβασα ότι εγκαινιάστηκε ένα τρωγλοδυτικό ξενοδοχείο (αν και τσιμπημένο, όσοι πιστοί προσέλθετε).

Το χωριό σε προσκαλεί για μια βόλτα στα ανηφορικά στενά του κι αυτή είναι η γοητεία του. Η εικόνα έχει μείνει απαράλλαχτη μέσα στο χρόνο: οι ντόπιοι να μεταφέρουν τα πάντα στις πλάτες των γαϊδουριών, οι νοικοκυρές να απλώνουν μπουγάδα και να σκουπίζουν τις αυλές τους, τα πιτσιρίκια να παίζουν στο ποταμάκι ή να κυνηγιούνται στα στενά, οι κοτούλες να σκαλίζουν ανηλεώς το χώμα και κάπου στο βάθος να ακούγονται βελάσματα από τους αμνούς. Αν είστε τυχεροί ίσως, έναντι μικρής αμοιβής κάποιος ντόπιος να σας ανοίξει και σπιτικό του.

Επιστρέψαμε στη Tabriz και βολτάραμε μετά από σύσταση του ταξιτζή στο πάρκο με τη λιμνούλα πριν κατευθυνθούμε στο σταθμό των ΚΤΕΛ. Προορισμός ήταν το χωριό Masuleh κοντά στις ακτές της Κασπίας. Για να φτάσει όμως κανείς εκεί έπρεπε να πάρει το 12ωρη νυκτερινό δρομολόγιο με το KTEΛ προς την κοντινότερη πόλη Rasht και μετά έχει ο Θεός, κάτι θα βρίσκαμε…. Πάνε τα μεγαλεία των αεροπλάνων και των ενοικιαζόμενων αυτοκινήτων.

Στον σταθμό των ΚΤΕΛ επικρατούσε ο πανικός, κι επειδή οι ιρανοί δεν είναι συνηθισμένοι σε τουρίστες να ανεβοκατεβαίνουν στα λεωφορεία τους όλες οι πινακίδες ήταν γραμμένες στα φαρσί. Κάτι η επιπόλαιη ενασχόλησή μου με το αραβικό αλφάβητο, κάτι οι συνεχείς οχλήσεις προς τους πάντες με το αγωνιώδες ερώτημα: «Otobus Rasht?», καταφέραμε να ανεβούμε στο σωστό λεωφορείο και να μην βρεθούμε σε καμιά στέπα του Τουρκμενιστάν.
Ευτυχώς το πούλμαν δεν ήταν γεμάτο κι έτσι μπορέσαμε να απλώσουμε τα κορμιά μας. Ως μοναδικοί αλλοδαποί γίναμε το επίκεντρο ενδιαφέροντος των υπόλοιπων επιβατών. ΄Ενα γλυκύτατο νιόπαντρο ζευγάρι μας έπιασε τη κουβέντα, εμείς αρχίσαμε να μοιράζουμε μύγδαλα και σταφίδες στους συνεπιβάτες μας και το μακρύ ταξίδι μαζί με ένα υπνάκο τελικά δεν ήταν τόσο αλγεινή εμπειρία.

Μόλις που γλυκοχάραζε όταν φτάσαμε στο Rasht κι αμέσως αναζητήσαμε τρόπο να μετακινηθούμε προς το Masuleh.
Επιλέξαμε το προφανές: ο σταθμός ήταν γεμάτος ταξιτζήδες που εκτελούσαν αδιαλείπτως το δρομολόγιο αυτό από το Rasht. Ενώ ο συνταξιδιώτης μου απολάμβανε ένα δεύτερο υπνάκο, εγώ απολάμβανα τη δραματική αλλαγή της φύσης κατά τη διάρκεια της διαδρομής. Όσο πλησιάζαμε προς το χωριό, το τοπίο γινόταν καταπράσινο σε ένα ονειρικό συνονθύλευμα με τη πρωινή πάχνη. Ο ταξιτζής μιλούσε αρκετά καλά αγγλικά και ολίγα ελληνικά (ξέρετε δα τι μαθαίνουν όλοι σαν βρεθούν στο τόπο μας…) αφού κάποια τέρμινα είχε εργαστεί στα μέρη μας.

Το Masuleh μας υποδέχθηκε με την ομίχλη να καλύπτει τα πάντα. Στην είσοδο του χωριού στην γέφυρα πάνω από το ρέμα βρήκαμε κι ένα δωμάτιο για να ξεκουραστούμε λίγο πριν αρχίσουμε τη περιήγηση.

Masuleh

Το μικρό αυτό χιλιόχρονο χωριό (όπου δεν επιτρέπεται η διέλευση οχημάτων στα στενά του), σκαρφαλωμένο στα 1000 μέτρα υψόμετρο, βρίσκεται ήδη στη λίστα προς ένταξη στα μνημεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Το χωριό είναι κτισμένο αμφιθεατρικά κι έτσι η επίπεδη οροφή κάθε σπιτιού λειτουργεί σαν δρόμος ή αυλή για τα υπερκείμενα.
Τα σπίτια είναι σε χρωματική αρμονία μεταξύ τους και περίτεχνα σκαλισμένες πόρτες και παράθυρα του προσδίδουν μικρές γοητευτικές πινελιές.

Είναι προσφιλής τόπος εκδρομής των ιρανών τόσο τα σαββ/κα όσο και τους καλοκαιρινούς μήνες κι ως εκ τούτου τα γνωστά σουβενιρομάγαζα, τεϊοποτεία και κεμπαπτζίδικα πλεονάζουν.
Του συνταξιδιώτη μου του έπεσε βαρύ το πάπλωμα κι ενώ το χωριό μόλις ξυπνούσε, αποφάσισα να πάω να πιω το τσάι μου στο παραδοσιακό καφενέ, μαζί με τους λιγοστούς ηλικιωμένους, σε μια ατμόσφαιρα τόσο γνώριμη κι από τα δικά μας μέρη.
Η ομίχλη δεν έλεγε να εγκαταλείψει τη βουνοπλαγιά όταν εμείς ξεκινήσαμε τη βόλτα μας.
Σε χαλαρούς ρυθμούς απολαύσαμε επανειλημμένα τσάι καπνίζοντας qalyan είτε δίπλα στο ποτάμι είτε μέσα στα στενά του χωριού, περιδιαβήκαμε στα σοκάκια και τις επίπεδες οροφές των σπιτιών, φωτογραφίζαμε κάθε λεπτομέρεια που μας άρεσε και χαζεύαμε τα τοπικά σουβενίρ που κατ’εξοχήν είναι πολύχρωμα μάλλινα πλεκτά.

Το γεύμα σερβιρισμένο πάνω στη οροφή ενός σπιτιού με θέα το χωριό όπως καταλαβαίνετε, ήταν τι άλλο; ωραιότατα κεμπαπ με συνοδεία ντομάτας ψημένα στα κάρβουνα. Ο εστιάτορας έκανε τρελή χαρά καθώς τιμήσαμε αρκούντως τη κουζίνα του όσο παραμείναμε στο χωριό (ότι βλέπετε στη φωτόγραφία τα καταβροχθήσαμε 2 άτομα).

Κάναμε ακόμα και μια πιο μακρινή ενδιαφέρουσα βόλτα στην αντίπερα πλαγιά για να απολαύσουμε μια πανοραμική άποψη του χωριού, όμως η ομίχλη την ημέρα εκείνη ήταν πιστός σύντροφός μας. Εντούτοις χάρισε στον φωτογραφικό φακό κάποιες όμορφες στιγμές…

Η επόμενη μέρα ξημέρωσε υπέρλαμπρη. Επαναλάβαμε τη βόλτα στην αντίπερα πλαγιά. Μικρά ρυάκια διέκοπταν κάθε λίγο το διάβα μας, συναντήσαμε τους βοσκούς με τα κοπάδια τους κι αφού φτάσαμε αντικρύ του χωριού, την αράξαμε στο γρασίδι χαλαρώνοντας κάτω από ένα ζεστό ήλιο ρουφώντας μεθυσμένα τον ανοιξιάτικο αέρα κι αφήνοντας τα μάτια μας να γεμίσουν με τις εικόνες.

Eπειδή η μέρα είχε συμπέσει να είναι Παρασκευή είχαν αρχίσει να καταφθάνουν και ορδές επισκεπτών από τις παρακείμενες περιοχές. Με έκπληξη διαπιστώσαμε ότι οι κανόνες ένδυσης για τις γυναίκες σε κάποιες περιπτώσεις ήταν πολυ..... χαλαρές. Ίσα ίσα μια πολύχρωμη μαντήλα με το ζόρι να κρατιέται στο κεφάλι, μεϊκ απ στην εντέλεια, φορεματάκι σινιέ και το τσαντόρ στο πορτ μπαγκαζ του αυτοκινήτου. Οι εν λόγω κυρίες υποδέχτηκαν τη φωτό που τις βγάλαμε με γέλια. Εμείς πάλι με τόσο τσαντόρ που είχαμε δει, είχαμε συμπλεύσει πλέον στις τάξεις των ευσεβών μουσουλμάνων και με χιουμοριστική διάθεση αναφωνήσαμε: "ω τι χαλαρώτης ηθών". Η αλήθεια όμως είναι ότι θέλει αρετή και τόλμη μια τέτοια εμφάνιση αν κρίνει κανείς από τις ιστορίες τρόμου (υπερβολικές ή μη δεν το κρίνω) που έχουν κατά καιρούς περιγραφεί από την παρέμβαση της θρησκευτικής αστυνομίας.

Ο ταξιτζής μας με το «πλούσιο» και εξειδικευμένο ελληνικό λεξιλόγιο, είχε αναλάβει την υποχρέωση να μας οδηγήσει προς το κοντινότερο αεροδρόμιο στη πτήση προς Τεχεράνη. Είχε αρχίσει πια η αντίστροφη μέτρηση του ταξιδιού. Μας έμενε μόνο 1,5 μέρα στο Ιράν κι αυτή θα την αφιερώναμε στα αξιοθέατα της πρωτεύουσας.
Η πρότασή του πριν φτάσουμε στο αεροδρόμιο να κάνουμε μια παράκαμψη και να επισκεφθούμε μια πόλη στη Κασπία, μας βρήκε σύμφωνους… αλλά λόγω παρανόησης. Έτσι που το εκθείαζε, σχημάτισα ο μωρός, την λανθασμένη εντύπωση ότι πρόκειται για κάτι γραφικό. Ταυτόχρονα μουρμούραγε το όνομα της πόλης μέσα από χείλη του κι εγώ δεν το καλοκαταλάβαινα. Το έψαχνα και δεν το έβρισκα στον LP κι υπέθεσα ότι θα ανακαλύπταμε ένα σούπερ προορισμό που τουρίστα πόδι δεν έχει πατήσει.

Αφού λοιπόν κάναμε ατέλειωτες διαδρομές σε στενούς δρόμους μέσα σε χωράφια, καταλήξαμε…στο λιμάνι Bandar Anzali. Δεν θα περιγράψω το εγκεφαλικό που κόντεψα να πάθω όταν βρέθηκα σε ένα αδιάφορο εμπορικό λιμάνι από τα μεγαλύτερα του Ιραν στην Κασπία, με έντονη αίσθηση όμως παρακμής, όπου το μόνο που κάναμε ήταν να βολτάρουμε πάνω κάτω στη προβλήτα και να χαζεύουμε τα graffiti των ερωτευμένων…

Βandar Anzali (χωρίς σχόλια)

Έξαλλος μαζί του, αλλά και με την αφέλεια μου, του είπα να μας πάει άρον άρον στο αεροδρόμιο του Rasht για να πάρουμε τη πτήση προς Τεχεράνη.

Κι επειδή ενός κακού μύρια έπονται, καθυστέρησε η αναχώρηση της πτήσης κι έφτασε το αεροπλάνο μας να τροχιοδρομεί στη πίστα του Mehrabad της Τεχεράνης μέσα στο μαύρο σκοτάδι…
Welcome to Tehran!
Η πρώτη εντύπωση από τη διαδρομή στους δρόμους της Τεχεράνης, ήταν απογοητευτική.
Η ατμοσφαιρική ρύπανση που χαρακτηρίζει την Τεχεράνη ως μια από τις πιο μολυσμένες πόλεις του κόσμου, έχει αφήσει το αποτύπωμά της στο χρώμα των κτηρίων. Γκρίζα κτήρια, δρόμοι πηγμένοι από αυτοκίνητα αδιευκρίνιστης μάρκας και χρονιάς κυκλοφορίας συνέθεταν ένα αδιάφορο αστικό τοπίο.

Ο ταξιτζής που πήραμε από το αεροδρόμιο Mehrabad της Τεχεράνης, είχε το σπινθηροβόλο βλέμμα της αγελάδας. Αυτό με έβαλε σε υποψίες. Είτε ηθελημένα, είτε από άγνοια (το πιθανότερο), έφερνε συνεχώς γύρα τα τετράγωνα στο κέντρο της πόλης προσπαθώντας να εντοπίσει το ξενοδοχείο που είχαμε επιλέξει (πάντα σύμφωνα με τη λίστα του Lonely Planet). Αφού τελικά αξιωθήκαμε να το βρούμε, γκρίνιαξε ζητώντας ποσό ανώτερο του συμφωνημένου για την βενζίνη που έκαψε περιφερόμενος στα στενά. Πεισματικά αρνήθηκα να υποκύψω στις απαιτήσεις του. Δεν ήξερε, δεν ρώταγε;…

Το check in με την αγέλαστη ιρανή ξενοδοχοϋπάλληλο στην ρεσεψιόν με προϊδέασε αρνητικά. Το δε δωμάτιο αν και τακτοποιημένο, μας έκανε να συνοφρυωθούμε εκφράζοντας κάποιες αμφιβολίες σχετικά με την καθαριότητα των κλινοσκεπασμάτων. Αλλά μέσα στη νύχτα, ποιος θα ξεκινούσε διαδικασία ανεύρεσης νέου καταλύματος; Ένα βράδυ ήταν, είπαμε, θα περάσει (πού να το ξέραμε). Αφού τακτοποιηθήκαμε, κάναμε μια βόλτα στη περιοχή που ήταν άχρωμη, άοσμη, τα πάντα κλειστά, οι δρόμοι έρημοι από κόσμο και αυτοκίνητα (ήταν και Παρασκευή, ημέρα αργίας). Δεν ήταν υπερβολικός ο χαρακτηρισμός του LP ότι το συγκεκριμένο κομμάτι της πόλης παρά την παρουσία σημαντικών αξιοθέατων βιώνει την παρακμή.

Η νύχτα αποδείχθηκε μαρτυρική. Παλεύαμε με τα σεντόνια στριφογυρνώντας ακατάπαυστα, λες και το σώμα μας αρνιόταν να χαλαρώσει. Οίκτιρα τον εαυτό μου για την επιλογή του ξενοδοχείου, που μόνο κριτήριο είχε τη γειτνίαση του ξενοδοχείου με το παλάτι Golestan , ενός από τα σημαντικότερα αξιοθέατα της Τεχεράνης.
Με ανακούφιση το επόμενο πρωί κάναμε check out και ξεκινήσαμε τη περιήγηση.

Πρώτη στάση στο παλάτι Golestan.

Mε τη είσοδο μας υποδέχθηκε ένας περίτεχνος θρόνος που χρονολογείται από το 1801 και κατασκευάστηκε από 65 κομμάτια αλάβαστρου στην ανοικτή αίθουσα ακροάσεων Ivan-e Takht-e Marmar. Εκεί έλαβε χώρα και η ναπολεόντειος στέψη του Σάχη Ρεζά το 1925.

Στους υπόλοιπους χώρους του παλατιού φιλοξενούνται γκαλερί τέχνης (όπου θα δει κανείς σκηνές καθημερινής ζωής του 19ου αιώνα καθώς και πορτραίτα σάχηδων μεσ’ στο μπιρμπίλι και το χρυσό), κτίσματα όπου φιλοξενούνται δώρα ευρωπαίων προς τους μονάρχες της Περσίας και γαλλικά κεραμικά του 18ου-19ου αιώνα, φωτογραφική γκαλερί, καθώς και εθνογραφικό μουσείο.

Όμως το πλέον ενδιαφέρον κομμάτι (όπου απαγορευόταν η φωτογράφηση, αλλά εμείς τραβήξαμε μια στα κλεφτά) ήταν το εντυπωσιακό κεντρικό κτίσμα του οποίου οι τοίχοι ήταν κατασκευασμένοι από καθρέπτες και πλακίδια κατασκευασμένο το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα σε μια προσπάθεια να συγκεραστούν ευρωπαϊκές και περσικές καλλιτεχνικές επιρροές . Η ματαιοδοξία της εξουσίας σε όλο της το μεγαλείο.

Το εθνικό αρχαιολογικό μουσείο του Ιράν έχει αξία να το επισκεφθεί κανείς αφού έχει ήδη βρεθεί στη Περσέπολη ή τους λοιπούς ανάλογους αρχαιολογικούς χώρους. Βρετανικό μουσείο δε το λες, αλλά μερικά εκθέματα παρουσιάζουν ενδιαφέρον όπως κεφαλές ταύρων, πολύχρωμα πλακίδια με αναπαραστάσεις μυθολογικών φτερωτών πλασμάτων αλλά και μια μούμια που απεβίωσε τον 3ο-4ο αιώνα και θάφτηκε σε αλάτι (και ως εκ τούτου διατηρήθηκε σε καλή κατάσταση και χωρίς να αγιοποιηθεί).

O άνθρωπος του... αλατιού (όπως ονομάζεται)

Επισκεφθήκαμε στη συνέχεια το μουσείο ισλαμικής τέχνης.
Κεραμικά, ξυλόγλυπτες εντυπωσιακές πόρτες, περίτεχνα χειρόγραφα αντίγραφα του κορανίου και άλλα λατρευτικά εκθέματα γέμιζαν τους δύο ορόφους του κτηρίου που ομολογουμένως σαν χώρος ήταν πολύ πιο φροντισμένος σε σχέση με τον αντίστοιχο του εθνικού μουσείου.

Η περιήγησή μας ολοκληρώθηκε στο εθνικό μουσείο…κοσμημάτων. Ναι καλά διαβάσατε. Και οφείλω να ομολογήσω ότι ήταν ένα από τα πλέον ιδιαίτερα μουσεία που έχω επισκεφθεί και σαν …χώρος και για τον ασύλληπτο πλούτο των εκθεμάτων. Στα…. υπόγεια λοιπόν της εθνικής τράπεζας του Ιράν, αφού περάσαμε από εξονυχιστικούς ελέγχους, άνοιξε η βαριά πόρτα για να εισέλθουμε σε ένα μικρό σχετικά χώρο με υποβλητικό φωτισμό, γεμάτο από υπερπολύτιμα αντικείμενα από χρυσό και πολύτιμους λίθους που χρονολογούνται μερικές εκατοντάδες χρόνια. Τι να πρωτοαναφέρω: το ροζ διαμάντι των 182 καρατίων; τον θρόνο του παγωνιού με 25,000+ πολύτιμους λίθους; την υδρόγειο με πάνω από 50,000 πολύτιμες πέτρες όπου το Ιράν, η Αγγλία και η Γαλλία αναπαριστώνται με διαμάντια; την βασιλική κορώνα του 1800 που χρησιμοποίησε για τη στέψη του και ο τελευταίος σάχης; Είχαμε μείνει άναυδοι με τον πλούτο αλλά και την υπερβολή. Εννοείται βέβαια ότι η φωτογράφηση δεν επιτρεπόταν κι έτσι αρκεστήκαμε μόνο στον έγχρωμο οδηγό των εκθεμάτων για να ανακαλούμε στη μνήμη μας τι είδαν τα ματάκια μας.

Είχε φτάσει σχεδόν απόγευμα. Μετά από μια καλή δόση μουσείων είπαμε να κάνουμε μια μικρή βόλτα στη πόλη, να δούμε την κίνηση στους δρόμους και να βιώσουμε λίγο την καθημερινότητα των ανθρώπων. Απογοητευτική εμπειρία. Η Τεχεράνη (τουλάχιστον στο ιστορικό της κέντρο) δεν κατάφερε να με κερδίσει ακόμα μια φορά.

Αργά πια καταλήξαμε σε ένα εστιατόριο με σκοπό να καταναλώσουμε βάση καταλόγου μερικά από τα τελευταία ριάλια που μας είχαν απομείνει. Μόνο εμείς και μια παρέα βρισκόμασταν εκείνη την ώρα να γευματίζουμε. Παραγγείλαμε το καθιερωμένο κεμπάπ, και μασουλούσαμε ήρεμα ώσπου το μάτι μου ανακάλυψε κάποιον στη παρέα του κοντινού τραπεζιού.
«Ρε συ ο Κώστας Βαξεβάνης, ο δημοσιογράφος» σφυρίζω συνωμοτικά στον συνοδοιπόρο μου.
«Έχεις δίκιο» μου ανταπαντά.
«Κωστάκηηηηη!!» υψώνω τότε μια φωνή, απορώντας ταυτόχρονα που βρήκα κι εγώ το θράσος να αποκαλώ τον άνθρωπο με το υποκοριστικό του λες και ήμασταν μαζί κολλητοί από το στρατό. Απόρησε ο χριστιανός, μας κοίταξε, μας ξανακοίταξε, δεν του θυμίζαμε τίποτα κι έτσι πήρε την άγουσα προς το τραπέζι μας. Ως άθλιος κόλακας του εξεδήλωσα το θαυμασμό μου για την δημοσιογραφική του δουλειά και κατάφερα να εκμαιεύσω λίγες πληροφορίες σχετικά με το σκοπό της εκεί παρουσίας του.

Με πληροφορίες από πρώτο χέρι γυρίσαμε στο άθλιο ξενοδοχείο μας για να παραλάβουμε τις αποσκευές μας και με το ραχάτι μας πήραμε το δρόμο για το αεροδρόμιο.

Είχε φτάσει πια η στιγμή να αποχαιρετήσουμε το Ιράν.
Το Ιράν που αποτέλεσε για μας μια ευχάριστη έκπληξη. Όχι μόνο για των πλούτο των αξιοθέατων που επισκεφθήκαμε, αλλά και για την αρχοντιά και την φιλοξενία των ανθρώπων της.
Mια χώρα που προκάλεσε το θαυμασμό μας, αλλά και μας συγκίνησε.
Ένα Ιράν που καμιά σχέση δεν έχει με την εικόνα που έχει συστηματικά καλλιεργηθεί στα διεθνή μέσα ενημέρωσης.

Αν μέσα στους μελλοντικούς ταξιδιωτικούς προορισμούς σας εντάσσεται και το Ιράν, δεν χρειάζεται δεύτερη σκέψη. Όμως ακόμα κι αν δεν υπάρχει, ελπίζω αυτή η ιστορία να σας κέντρισε το ενδιαφέρον.
Μην συγχέετε το Ιράν με ότι έχετε δει στις αραβικές χώρες της Μέσης Ανατολής. Εδώ άνθισε ένας αυτόνομος πολιτισμός που προσφέρει ξεχωριστές συγκινήσεις στον επισκέπτη.
Ξέρω πως οι περιορισμοί στην ενδυμασία είναι ένας αποτρεπτικός παράγοντας κυρίως για τις γυναίκες. Όμως πιστέψτε με αξίζει και σ’αυτό ελπίζω να συναινούν όσοι την έχουν επισκεφθεί.

Ανακαλώ πάντα το Ιράν με γλύκα, σαν τα υπέροχα μάτια που συναπάντησα στο ταξίδι αυτό. :love1:
Ασχέτως αν το ξενοδοχείο στη Τεχεράνη μας κληροδότησε μερικές μέρες μετά την επιστροφή μας, εκείνα τα μικρά απεχθή παράσιτα που προκαλούν φαγούρα….
Λίγες ψείρες... από τη Τεχεράνη, με… αγάπη!!!

 

Προηγούμενο Κεφάλαιο

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5
• 6
• 7
• …

  Go to chapter

  Go
• 10

Επόμενο Κεφάλαιο

First Προηγούμενη 5 of 10

Go to chapter

Go

Επόμενη Last

[eleni70]

τελεια...ιστορια απο το ιραν, ενας απο τους τοπ ταξιδιωτικους προορισμους στη λιστα με τα ταξιδια που πρεπει οπωσδηποτε να κανω...
Ακολουθω κ περιμενω τη συνεχεια...

 

[renata]

Hydronneta τελικά ήθελες ένα μικρό ούπς για να ξεκινήσεις ..
κατι μου λέει οτι θα μας πείς πολύ ενδιαφέροντα πράγματα!!!
οι φωτο σου ειναι μοναδικές στο ξαναείπα...

 

[mariath]

Τέλειος προορισμός! Πάνω πάνω στη λίστα και για μένα.

 

[Pandora]

Μμμ...ιντριγκαδόρικος ο τίτλος... και ξέρω ότι θα κάνω άλλο ένα συναρπαστικό ταξίδι μαζί σου, στο πολυπόθητο Ιράν

 

[Panagiota^]

Ευχαριστούμε, ευχαριστούμε, συνέχισε, δεν κρατιόμαστε…

 

[meli]

Περιμενω με αγωνια την συνεχεια!!!!

 

[Bahari]

Αχ, τι ωραία! Ευχαριστούμε που κρατάς τις υποσχέσεις σου!
Καλέ τι τίτλος είναι πάλι αυτός; :roll: Η φαντασία μας έχει αρχίσει να οργιάζει ... άντε έχουν αρχίσει πάλι να πέφτουν τα στοιχήματα για το ρόλο του Ξέρξη, του Αλί και του ταξιδιωτικού έρωτα στην εξέλιξη της ιστορίας σου

 

[pigi_dikaiou]

Αλι,αλι και τρισαλι!!!!!!!!Τι ταξιδια ειναι αυτα????
Περιμενω να δω την σχεση μεταξυ Ξερξη και ΑλιΑν και πολυ φοβαμαι οτι θα μας ξεροτηγανησεις μεχρι να την αποκαλυψεις

 

[Dorotija]

Εύγε αγαπητέ hydronetta -είσαι άνθρωπος με λόγο...! Σε συγχωρώ που έχεις πάει σε όλα τα μέρη που ονειρεύομαι, κάθομαι ήσυχα ήσυχα και περιμένω με αγωνία την συνέχεια.

ΥΓ->αυτό που θέλω να πάω σε όλες σχεδόν τις χώρες που έχουν κόντρες με τις ΗΠΑ, πως πρέπει να το εκλάβω? θα ζήσω γιατρέ μου?

 

[NTINA]

Τα χτυπήματα απανωτά,δεν προλαβαίνουμε να συνέλθουμε
απ το πρώτο και καπάκι ο hydronetta ξαναματαχτυπά.
Θα το υποστώ, βλέπετε δεν μπορώ να κάνω διαφορετικά,
η Περσία έχει ξεχωριστή θέση στην καρδιά μου.

 

[Loca Corazon]

Αχ, τι μου θυμίζεις!

Είμασταν εκεί την ίδια χρονιά (εμείς πήγαμε Χριστούγεννα 2006)! Διαβάζω την ιστορία σου και έρχονται οι ανάλογες εικόνες στο μυαλό μου.
Νομίζω ότι η διήγησή σου θα τους μαγέψει όλους, όπως ακριβώς μαγεύει και το ατμοσφαιρικό Ιράν τους επισκέπτες του!!! Έχει κάτι που δεν περιγράφεται μόνο με λόγια!!!

Ευχαριστούμε πολύ και περιμένουμε ...