Grerena
Member
- Μηνύματα
- 1.302
- Likes
- 17.233
- Επόμενο Ταξίδι
- Πορτογαλία
- Ταξίδι-Όνειρο
- Tromso, Las Vegas
ΑΝΑΤΟΛΙΤΙΚΑ ... ΠΡΑΓΜΑΤΑ
ΤΟ ΠΑΛΑΤΙ "TOPKAPI"
Με άλλο καιρό μας βρήκε το τρίτο ξημέρωμά μας στην Πόλη. Σήμερα είχε κρύο, συννεφιά και αέρα. Που είναι η χθεσινή λιακάδα; Τι να πω; ότι είμαστε γκαντέμηδες, που δεν κράτησε η καλοκαιρία άλλη μια μέρα ακόμα ή το ότι είμαστε πολλοί τυχεροί που προλάβαμε και κάναμε την κρουαζιέρα στον Βόσπορο με λιακάδα;
Για σήμερα είχαμε προγραμματίσει να δούμε το παλάτι του Σουλτάνου, το Topkapi. Όσο να ’ναι, μουσειακός χώρος είναι και θα μπορούσαμε να το δούμε χωρίς να μας επηρεάζει τόσο ο κακός καιρός (έτσι νομίζαμε ).
Φτάσαμε λοιπόν πρωί πρωί και εμείς στο πρώτο προαύλιο του παλατιού. Είναι το πάρκο που είχαμε δει την προηγούμενη ημέρα ηλιόλουστο. Άλλη εικόνα είχε σήμερα. Τις νύφες, τα λουλούδια και τα παιδάκια που έτρεχαν, τα είχαν αντικαταστήσει οι … ομπρέλες.
Δεκαπέντε γκισέ λειτουργούσαν στην είσοδο. Τριάντα τουλάχιστον άτομα στο καθένα περίμεναν για να κόψουν εισιτήριο για το παλάτι. Μιλάμε για κόσμο πολύ! Ανάμεσα σε αυτούς κουκουλωμένοι ως τα αυτιά βρεθήκαμε και εμείς. Όλοι οι τουρίστες της Πόλης είχαν σήμερα τη φαεινή να δουν το Topkapi. Με τέτοιο καιρό που αλλού μπορούσες να πας; Για κρουαζιέρα;
Λίγο πριν μπούμε μέσα η μία μας φίλη δεν άντεξε ... το κρύο; τον πολύ κόσμο; την κούραση; μπορεί και όλα αυτά μαζί και αποφάσισε να εγκαταλείψει και εμάς και το Topkapi για χάριν του κρεβατιού της. “Θα πάω να συνέλθω λίγο και θα τα πούμε το απόγευμα”, μας είπε. Αποφάσισε και η κόρη να την ακολουθήσει για συμπαράσταση, οπότε εμείς συνεχίσαμε μόνοι μας.
Έτσι, Βγάλαμε 2 εισιτήρια των 20 λιρών το καθένα και περάσαμε … την «Υψηλή Πύλη».
Η παραπάνω πύλη λέγεται “Πύλη του Αυτοκράτορα”, αλλά με την ευρεία έννοια “Υψηλή Πύλη” σημαίνει η “έδρα του Μεγάλου Βεζίρη” και κατ’ επέκταση η καρδιά του πάλαι ποτέ Οθωμανικού κράτους.
Το Topkapi είναι ένα πολύ μεγάλο συγκρότημα από παλάτια. Στρατηγικά τοποθετημένο στον πρώτο λόφο της Κωνσταντινούπολης. Το Topkapi αποτέλεσε κέντρο της Κρατικής Διοίκησης της Οθωμανικής αυτοκρατορίας για περισσότερους από τρεις αιώνες.
Άρχισε να κατασκευάζεται αμέσως μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τον Μωάμεθ τον Πορθητή με στόχο να γίνει η μόνιμη κατοικία του και αποτέλεσε και κατοικία και των επόμενων 24 Οθωμανών σουλτάνων, της αυλής τους και των χαρεμιών τους. Καθένας από τους σουλτάνους πρόσθετε από ένα καινούριο κομμάτι στην όλη δομή, γι’ αυτό και το παλάτι σήμερα δεν είναι απλά ένα κτίριο, αλλά ένα συγκρότημα κτιρίων. Κάποια στιγμή το όλο σύμπλεγμα θα μπορούσαμε να πούμε ότι αποτέλεσε και μια μικρή πόλη, αφού είχε φτάσει να έχει πληθυσμό 4.000 ατόμων.
Το κτίριο έγινε μουσείο το 1924.
Τα διαμερίσματα του ανακτόρου σήμερα αποτελούν … πολλά μουσεία.
Τα εκθέματα; Και τι δεν περιλαμβάνουν! Σπάνια πορσελάνινα σερβίτσια, στα οποία δειπνούσε ο σουλτάνος και το χαρέμι του, όπλα που χρησιμοποιούνταν σε μάχες της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, χρυσά και φιλντισένια κοσμήματα απαράμιλλης ομορφιάς, ενδυμασίες, πορτραίτα, μινιατούρες, ισλαμικά πολύτιμα κειμήλια και καλλιγραφίες. Πολλά από τα αντικείμενα του Topkapi συλλέχτηκαν είτε ως λάφυρα μετά από μάχες ή αποτελούσαν δώρο προς το σουλτάνο.
Όλα τα επιμέρους κτίσματα του παλατιού συνδέονται μεταξύ τους με αυλές, κήπους και βεράντες.
Όταν ο καιρός είναι καλός, ο κόσμος μοιράζεται στους εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους. Σήμερα που ο καιρός ήταν από άστατος έως κακός και δεν υπήρχε και κάποιος έλεγχος από πλευράς υπευθύνων στο ρυθμό της εισόδου των επισκεπτών γινόταν ένας … κακός χαμός. Μόλις βάραγε το αγιάζι ή έριχνε βροχή … όλοι μαζί μπαίναμε μέσα στα διαμερίσματα του σουλτάνου. Μα, όλοι μαζί…
Τι να θαυμάσεις μέσα από τα κεφάλια που είχες μπροστά σου; Μόνο τα ταβάνια μπορούσαμε να δούμε… άνετα.
Ή στην καλύτερη των περιπτώσεων … κάτι περικυκλωμένα εκθέματα…
Μπαινοβγαίναμε στα διάφορα διαμερίσματα των σουλτάνων άλλοτε με τη θέλησή μας και άλλοτε σπρωχνώμενοι προσπαθώντας να δούμε τις διάφορες συλλογές,
Ότι μπορέσαμε κάναμε.
Είδαμε ρούχα των πριγκίπων …
Όπλα …
Τη σιδερένια πανοπλία του Μεχμέτ Γ’ (γεμάτη με διαμάντια, ρουμπίνια και σμαράγδια) ...
Διάφορα πολύτιμα αντικείμενα…
Όπως όλα τα μουσεία έτσι και το Topkapi έχει και εκθέματα – highlights. Αυτά είναι … ένα διαμάντι και ένα στιλέτο. Οι φωτογραφίες σε αυτά απαγορεύονταν και εγώ εκείνη την εποχή δεν … έκλεβα φωτογραφίες Οπότε: …
Φωτο από internet
Το «Διαμάντι Kasikci», 86 καρατίων, γνωστό και ως "Spoonmaker's Diamond" , περιστοιχίζεται από δύο σειρές 49 μικρότερων διαμαντιών. Ο θρύλος λέει πως αγοράστηκε από κάποιον βεζίρη σε ένα παζάρι με τον ιδιοκτήτη του να πιστεύει ότι είναι απλά … ένα φθηνό κρύσταλλο. Άλλη πιθανότερη εκδοχή αποτελεί ότι ανήκε στην ιδιωτική συλλογή του (δικού μας) Ali Pasha, η οποία μετά την εκτέλεσή του κατασχέθηκε και τοποθετήθηκε σε περίοπτη θέση του ανακτόρου.
Ένα από τα διασημότερα εκθέματα των μουσείων του Topkapi είναι το «Emerald Dagger», το σμαραγδένιο στιλέτο. Ο χρυσός λαιμός του είναι διακοσμημένος με τρία μεγάλα σμαράγδια, εξαιρετικής διαφάνειας. Στο τέλος της λαβής υπάρχει ένα οκταγωνικό σμαράγδι τοποθετημένο ως κάλυμμα που όταν ανοίξει αποκαλύπτει ένα μικρό ρολόι. Στην υπόλοιπη επιφάνεια υπάρχουν σειρές μικρών διαμαντιών, ενώ η πίσω πλευρά της λαβής είναι με σμάλτο και μαργαριτάρια. Η χρυσή θήκη καλύπτεται με διαμάντια και σμάλτο.
Το σμαραγδένιο στιλέτο και το θηκάρι του αποτελούν ένα αριστούργημα της Οθωμανικής τέχνης της κοσμηματοποιίας του 17ου αι.
Το στιλέτο είναι διάσημο και λόγω της ιστορίας του αλλά και λόγω … της διαφήμισής του. Το 1747 ο Σουλτάνος κατασκεύασε το στιλέτο για δώρο προς τον Nader Shah της Περσίας. Ο Shah δολοφονήθηκε ενώ ακόμα το δώρο βρισκόταν καθ’ οδόν στα όρια της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, πράγμα που σημαίνει ότι δεν παρέλαβε ποτέ το πολύτιμο δώρο του από τον σουλτάνο, το οποίο επιστράφηκε πίσω. Αυτό αρκούσε για να γίνει το στιλέτο … θρυλικό.
Ύστερα όμως από την ταινία «Topkapi» του Jules Dassin, στην οποία το στιλέτο έγινε πρωταγωνιστής και στόχος μιας ομάδας κλεφτών, οι οποίοι σχεδίασαν την τέλεια ληστεία για να το αποκτήσουν, η δημοτικότητα του στιλέτου και του παλατιού εκτοξεύτηκε στα ύψη.
Είπα να μην αναφερθώ σε ταινίες, που έχουν γυριστεί στην Κωνσταντινούπολη, γιατί θα αφιέρωνα ολόκληρο κεφάλαιο και πολλοί ίσως να το βρουν βαρετό. Έλα όμως που μερικές φορές οι ταινίες «δένουν» πολύ με την ιστορία ή με τη δημοτικότητα ενός αξιοθέατου, που είναι αναπόφευκτο. Οπότε εκμεταλλευόμενη το παραπάνω («δέσιμο»), … θα κάνω και μια μικρή αναφορά και στην πρωταγωνίστρια της ταινίας που δεν είναι άλλη από τη Μελίνα Μερκούρη…
Στις φωτο φαίνονται και άλλοι αγαπημένοι πρωταγωνιστές όπως ο Maximilian Shell και ο Peter Ustinov, καθώς φυσικά και η … στέγη του Topkapi μέσα από τα μάτια του Dassin.
Και οι εξωτερικοί χώροι ήταν πάρα πολύ όμορφοι. Ειδικά οι βεράντες, που είχαν θέα το Βόσπορο….
Η αλήθεια όμως είναι ότι έκανε πάρα πολύ κρύο, είχε ψιλόβροχο αλλά και αέρα. Δεν μπορούσες να σταθείς πολύ ώρα έξω. Οι φωτογραφίες μας ήταν μια αποτυχία, αφού ίσα που φαινόμασταν μέσα από την κουκούλα, το φόντο κρυβόταν πίσω από τις ομπρέλες και η θέα προς όλες τις κατευθύνσεις είχε μια θολούρα … λόγω της βροχής.
Σίγουρα με τέτοιο καιρό δεν θα ήταν καθόλου ευχάριστη η κρουαζιέρα. Ούτε όμως και το Topkapi το ευχαριστιέσαι. Είναι να μη σου τύχει. Βέβαια απ’ ότι κατάλαβα, όταν έχει καλό καιρό οι επισκέπτες (τον καιρό εκείνο) είναι πολλαπλάσιοι απ’ όσους συνάντησα εγώ, οπότε δεν ξέρω αν πρέπει να παραπονιέμαι.
Κάναμε όσο μπορούσαμε βόλτα στις αυλές και μπαίναμε και όπου βρίσκαμε πόρτα ανοιχτή. Εννοώ βέβαια στα διάφορα κτίσματα, κιόσκια και περίπτερα των κήπων του παλατιού.
Είδαμε εκθαμβωτικά δωμάτια, με βιτρό παράθυρα, όμορφα κεραμικά πλακίδια, εντυπωσιακά τζάκια, περίτεχνες ντουλάπες είτε ξύλινες σκαλιστές είτε επικαλυμμένες με μαργαριτάρια...
Το σημαντικότερο των περιπτέρων είναι το Μεγάλο Κιόσκι, το οποίο είναι όλο επενδυμένο με κεραμικά ιζνίκ και με μαργαρόρριζα (το εσωτερικό του οστράκου του μαργαριταριού!) Χτίστηκε σαν χώρος αυτοκρατορικής υποδοχής αλλά και ξεκούρασης χάριν της εξαιρετικής του τοποθεσίας. Εδώ φιλοξενούνταν και οι επίσημοι επισκέπτες από άλλα κράτη.
Κάποια στιγμή η βροχή δυνάμωσε τόσο, που … ας είναι καλά τα υπόστεγα...
Κοιτάξτε να δείτε τι περάσαμε… Εδώ φαίνεται πόσο δυνατή ήταν η βροχή…
Τελικά, μάλλον άτυχοι είμαστε, αφού η μισή ομορφιά του παλατιού ήταν οι κήποι του, που δεν μπορέσαμε να χαρούμε…
Μέσα στο παλάτι, στην τελευταία του αυλή υπάρχει και ένα εστιατόριο, το “Konyali”, το οποίο κάτω από άλλες καιρικές συνθήκες φαντάζομαι ότι θα είναι ειδυλλιακό. Βγάζει τραπεζάκια στη βεράντα που ρέμβαζε και ο Σουλεϊμάν!
Σήμερα όμως κάθε άλλο παρά ειδυλλιακό είναι, αφού είχε στριμωγμένα τραπέζια έως και στο διάδρομό του.
Επιλέξαμε να μην πάμε στα διαμερίσματα του χαρεμιού, τα οποία είχαν επιπλέον εισιτήριο εισόδου. Είχαμε κουραστεί και λίγο, αφού δεν ήταν και εύκολο να περιδιαβαίνεις σε αυτούς τους χώρους με βροχή αέρα, πολυκοσμία, ομπρέλες, κουκούλες, βάλε – βγάλε γάντια και φωτογραφικές .
Βέβαια δεν ήμουν και πολύ σίγουρη αν κάναμε καλά τότε. Αναρωτιόμουν αν τα διαμερίσματα του χαρεμιού θα ήταν κάτι διαφορετικό από αυτά που ήδη είχαμε δει. Από την άλλη όμως είχαμε και λίγο τύψεις για τη φίλη μας, που βρίσκονταν στο ξενοδοχείο και μας περίμενε, οπότε δεν καθυστερήσαμε περισσότερο και φύγαμε.
Κανονικά το Topkapi υπό πιο ευχάριστες καιρικές συνθήκες θα μπορούσαμε να αφιερώσουμε τουλάχιστον τετράωρο για να το δούμε.
Φεύγοντας, ελπίζαμε ότι θα δούμε την Αγία Ειρήνη, αλλά δυστυχώς ούτε και σήμερα την πετύχαμε ανοιχτή.
Τα διαμερίσματα του χαρεμιού, τα οποία αναρωτιόμουν αν άξιζαν το κόπο … τα είδα μέσα στα επόμενα χρόνια … στην τηλεόραση, αφού σε αυτά έγιναν τα γυρίσματα της σειράς «Σουλεϊμάν». Θυμάστε την τούρκικη σειρά που παιζόταν για 2-3 χρόνια στην ελληνική τηλεόραση; Οι σκηνές του χαρεμιού γυρίστηκαν μέσα στο χαρέμι του Topkapi. Από τη μια κατακρίθηκε η σειρά που έβγαλε τα προσωπικά του Σουλτάνου στη φόρα από την άλλη όμως δόθηκε άδεια να γυριστεί η σειρά μέσα στο παλάτι – μουσείο.
Επιστρέψαμε στο ξενοδοχείο. Η φιλενάδα μας είχε συνέλθει, είχε και ξεκουραστεί και έτσι αποφασίσαμε όλοι πια μαζί για την επόμενη βόλτα μας που θα ήταν στην αγορά Kapali Carsi.
KAPALI CARSI
Η γνωστή μας Alemdar Cd. σήμερα ήταν μιαν άλλη...
Παρόλο που η διάσημη αγορά Kapali Carsi δεν ήταν μακριά, … ούτε που μας πέρασε από το μυαλό να πάμε με τα πόδια. Πήραμε λοιπόν λεωφορείο.
Η αγορά ήταν ότι έπρεπε προς αντιμετώπιση του άγριου καιρού. Κλειστή και δαιδαλώδης.
Αρχικά ξεκίνησε σαν μια μικρή αγορά, η οποία διευρύνθηκε και έγινε Μεγάλο Παζάρι μετά την άλωση, φιλοξενώντας το εμπόριο υφασμάτων αλλά και χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις. Μέχρι τα μέσα του 19ου αι. έγινε και κέντρο εμπορίου σκλάβων.
Σήμερα αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες καλυμμένες αγορές στον κόσμο. Έχει περί τα 4.000 καταστήματα, 64 δρόμους απλωμένους με λαβυρινθώδες σχέδιο, πάνω από 20 εισόδους και πάρα πολλούς εργαζόμενους.
Πραγματικά είναι τεράστια η έκταση της αγοράς! Βρίσκεις ότι μπορείς να φανταστείς. Από μεταξωτά μαντήλια και κασκόλ με παραδοσιακά και μοντέρνα σχέδια έως παραδοσιακά αντικείμενα και σουβενίρ. Από αντίκες, δερμάτινα είδη και κεραμικά έως χαλιά. Από μπαχαρικά και χειροτεχνήματα έως χρυσό και κοσμήματα!
Έχει όμως και άλλα, όπως εστιατόρια, καφενεία, σπίτια, συντριβάνια, πολλά γραφεία συναλλάγματος κ.α.. Είδαμε μέχρι και μικρά αίθρια με μικρούς κήπους μέσα. Λέγεται ότι έχει και τζαμί και χαμάμ. Είναι μια μικρή σκεπαστή πόλη μέσα στην Πόλη.
Είναι ένας πολύ όμορφος χώρος για βόλτα. Είναι ένα τουριστικό αξιοθέατο και αγορά μαζί δηλ. ότι πρέπει για χάζι.
Μια μικρή απόπειρα που έκανα για παζάρι ... έπεσε στο κενό. Συνηθισμένη στα παζάρια σε τέτοιου τύπου αγορές, δεν έχασα την ευκαιρία να κάνω παζάρια. Αντιμετώπισα όμως με μεγάλη έκπληξη κάποια δυσαρέσκεια από τη μεριά του πωλητή του τύπου “για ποιον με πέρασες και μου κάνεις παζάρι;” Μετά από δυο αποτυχημένες προσπάθειες εγκατέλειψα. Που είναι η παράδοση; Άλλαξαν τα πράγματα στην Τουρκία; Γιατί το λένε «Μεγάλο Παζάρι» αν δεν κάνουν παζάρια; Εμένα μου είχαν πει ότι εδώ οι έμποροι είναι τρομερά πιεστικοί σε σημείο να μην σε αφήνουν να χαζέψεις τίποτα.
Σε παρόμοιες αγορές σε αραβικές χώρες που είχα πάει στο παρελθόν μου είχαν σπάσει τα νεύρα τα ανελέητα παζάρια, και εδώ που δεν είχε … μου κακοφάνηκε. Κρίμα γιατί πραγματικά μου άρεσαν κάτι κεχριμπαρένια σκουλαρικάκια, που ήθελα να πάρω αλλά μου κόπηκαν τα φτερά.
Τελικά, εκ των υστέρων κατάλαβα ότι η αγορά χωρίζεται σε τμήματα, που σε κάποια από αυτά τα καταστήματα λειτουργούν με fixed τιμές και σε άλλα με τη λογική του … παζαριού που όλοι ξέρουμε!!!
Γεμάτο καφέ και τσαγερί ήταν η αγορά. Μοντέρνα και παραδοσιακά. Καθίσαμε σε ένα από αυτά. Το “sark kahvesi” μας γυάλισε περισσότερο …
… και πήραμε δυο καφεδάκια και δυο τσαγάκια (μας έγινε συνήθεια).
Χαζέψαμε και την περατζάδα.
Δεν ήταν όμως αυτό το τελευταίο τσάι την ημέρας …
ΤΟ ΠΑΛΑΤΙ "TOPKAPI"
Με άλλο καιρό μας βρήκε το τρίτο ξημέρωμά μας στην Πόλη. Σήμερα είχε κρύο, συννεφιά και αέρα. Που είναι η χθεσινή λιακάδα; Τι να πω; ότι είμαστε γκαντέμηδες, που δεν κράτησε η καλοκαιρία άλλη μια μέρα ακόμα ή το ότι είμαστε πολλοί τυχεροί που προλάβαμε και κάναμε την κρουαζιέρα στον Βόσπορο με λιακάδα;
Για σήμερα είχαμε προγραμματίσει να δούμε το παλάτι του Σουλτάνου, το Topkapi. Όσο να ’ναι, μουσειακός χώρος είναι και θα μπορούσαμε να το δούμε χωρίς να μας επηρεάζει τόσο ο κακός καιρός (έτσι νομίζαμε ).
Φτάσαμε λοιπόν πρωί πρωί και εμείς στο πρώτο προαύλιο του παλατιού. Είναι το πάρκο που είχαμε δει την προηγούμενη ημέρα ηλιόλουστο. Άλλη εικόνα είχε σήμερα. Τις νύφες, τα λουλούδια και τα παιδάκια που έτρεχαν, τα είχαν αντικαταστήσει οι … ομπρέλες.
Δεκαπέντε γκισέ λειτουργούσαν στην είσοδο. Τριάντα τουλάχιστον άτομα στο καθένα περίμεναν για να κόψουν εισιτήριο για το παλάτι. Μιλάμε για κόσμο πολύ! Ανάμεσα σε αυτούς κουκουλωμένοι ως τα αυτιά βρεθήκαμε και εμείς. Όλοι οι τουρίστες της Πόλης είχαν σήμερα τη φαεινή να δουν το Topkapi. Με τέτοιο καιρό που αλλού μπορούσες να πας; Για κρουαζιέρα;
Λίγο πριν μπούμε μέσα η μία μας φίλη δεν άντεξε ... το κρύο; τον πολύ κόσμο; την κούραση; μπορεί και όλα αυτά μαζί και αποφάσισε να εγκαταλείψει και εμάς και το Topkapi για χάριν του κρεβατιού της. “Θα πάω να συνέλθω λίγο και θα τα πούμε το απόγευμα”, μας είπε. Αποφάσισε και η κόρη να την ακολουθήσει για συμπαράσταση, οπότε εμείς συνεχίσαμε μόνοι μας.
Έτσι, Βγάλαμε 2 εισιτήρια των 20 λιρών το καθένα και περάσαμε … την «Υψηλή Πύλη».
Η παραπάνω πύλη λέγεται “Πύλη του Αυτοκράτορα”, αλλά με την ευρεία έννοια “Υψηλή Πύλη” σημαίνει η “έδρα του Μεγάλου Βεζίρη” και κατ’ επέκταση η καρδιά του πάλαι ποτέ Οθωμανικού κράτους.
Το Topkapi είναι ένα πολύ μεγάλο συγκρότημα από παλάτια. Στρατηγικά τοποθετημένο στον πρώτο λόφο της Κωνσταντινούπολης. Το Topkapi αποτέλεσε κέντρο της Κρατικής Διοίκησης της Οθωμανικής αυτοκρατορίας για περισσότερους από τρεις αιώνες.
Άρχισε να κατασκευάζεται αμέσως μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τον Μωάμεθ τον Πορθητή με στόχο να γίνει η μόνιμη κατοικία του και αποτέλεσε και κατοικία και των επόμενων 24 Οθωμανών σουλτάνων, της αυλής τους και των χαρεμιών τους. Καθένας από τους σουλτάνους πρόσθετε από ένα καινούριο κομμάτι στην όλη δομή, γι’ αυτό και το παλάτι σήμερα δεν είναι απλά ένα κτίριο, αλλά ένα συγκρότημα κτιρίων. Κάποια στιγμή το όλο σύμπλεγμα θα μπορούσαμε να πούμε ότι αποτέλεσε και μια μικρή πόλη, αφού είχε φτάσει να έχει πληθυσμό 4.000 ατόμων.
Το κτίριο έγινε μουσείο το 1924.
Τα διαμερίσματα του ανακτόρου σήμερα αποτελούν … πολλά μουσεία.
Τα εκθέματα; Και τι δεν περιλαμβάνουν! Σπάνια πορσελάνινα σερβίτσια, στα οποία δειπνούσε ο σουλτάνος και το χαρέμι του, όπλα που χρησιμοποιούνταν σε μάχες της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, χρυσά και φιλντισένια κοσμήματα απαράμιλλης ομορφιάς, ενδυμασίες, πορτραίτα, μινιατούρες, ισλαμικά πολύτιμα κειμήλια και καλλιγραφίες. Πολλά από τα αντικείμενα του Topkapi συλλέχτηκαν είτε ως λάφυρα μετά από μάχες ή αποτελούσαν δώρο προς το σουλτάνο.
Όλα τα επιμέρους κτίσματα του παλατιού συνδέονται μεταξύ τους με αυλές, κήπους και βεράντες.
Όταν ο καιρός είναι καλός, ο κόσμος μοιράζεται στους εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους. Σήμερα που ο καιρός ήταν από άστατος έως κακός και δεν υπήρχε και κάποιος έλεγχος από πλευράς υπευθύνων στο ρυθμό της εισόδου των επισκεπτών γινόταν ένας … κακός χαμός. Μόλις βάραγε το αγιάζι ή έριχνε βροχή … όλοι μαζί μπαίναμε μέσα στα διαμερίσματα του σουλτάνου. Μα, όλοι μαζί…
Τι να θαυμάσεις μέσα από τα κεφάλια που είχες μπροστά σου; Μόνο τα ταβάνια μπορούσαμε να δούμε… άνετα.
Ή στην καλύτερη των περιπτώσεων … κάτι περικυκλωμένα εκθέματα…
Μπαινοβγαίναμε στα διάφορα διαμερίσματα των σουλτάνων άλλοτε με τη θέλησή μας και άλλοτε σπρωχνώμενοι προσπαθώντας να δούμε τις διάφορες συλλογές,
Ότι μπορέσαμε κάναμε.
Είδαμε ρούχα των πριγκίπων …
Όπλα …
Τη σιδερένια πανοπλία του Μεχμέτ Γ’ (γεμάτη με διαμάντια, ρουμπίνια και σμαράγδια) ...
Διάφορα πολύτιμα αντικείμενα…
Όπως όλα τα μουσεία έτσι και το Topkapi έχει και εκθέματα – highlights. Αυτά είναι … ένα διαμάντι και ένα στιλέτο. Οι φωτογραφίες σε αυτά απαγορεύονταν και εγώ εκείνη την εποχή δεν … έκλεβα φωτογραφίες Οπότε: …
Φωτο από internet
Το «Διαμάντι Kasikci», 86 καρατίων, γνωστό και ως "Spoonmaker's Diamond" , περιστοιχίζεται από δύο σειρές 49 μικρότερων διαμαντιών. Ο θρύλος λέει πως αγοράστηκε από κάποιον βεζίρη σε ένα παζάρι με τον ιδιοκτήτη του να πιστεύει ότι είναι απλά … ένα φθηνό κρύσταλλο. Άλλη πιθανότερη εκδοχή αποτελεί ότι ανήκε στην ιδιωτική συλλογή του (δικού μας) Ali Pasha, η οποία μετά την εκτέλεσή του κατασχέθηκε και τοποθετήθηκε σε περίοπτη θέση του ανακτόρου.
Ένα από τα διασημότερα εκθέματα των μουσείων του Topkapi είναι το «Emerald Dagger», το σμαραγδένιο στιλέτο. Ο χρυσός λαιμός του είναι διακοσμημένος με τρία μεγάλα σμαράγδια, εξαιρετικής διαφάνειας. Στο τέλος της λαβής υπάρχει ένα οκταγωνικό σμαράγδι τοποθετημένο ως κάλυμμα που όταν ανοίξει αποκαλύπτει ένα μικρό ρολόι. Στην υπόλοιπη επιφάνεια υπάρχουν σειρές μικρών διαμαντιών, ενώ η πίσω πλευρά της λαβής είναι με σμάλτο και μαργαριτάρια. Η χρυσή θήκη καλύπτεται με διαμάντια και σμάλτο.
Το σμαραγδένιο στιλέτο και το θηκάρι του αποτελούν ένα αριστούργημα της Οθωμανικής τέχνης της κοσμηματοποιίας του 17ου αι.
Το στιλέτο είναι διάσημο και λόγω της ιστορίας του αλλά και λόγω … της διαφήμισής του. Το 1747 ο Σουλτάνος κατασκεύασε το στιλέτο για δώρο προς τον Nader Shah της Περσίας. Ο Shah δολοφονήθηκε ενώ ακόμα το δώρο βρισκόταν καθ’ οδόν στα όρια της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, πράγμα που σημαίνει ότι δεν παρέλαβε ποτέ το πολύτιμο δώρο του από τον σουλτάνο, το οποίο επιστράφηκε πίσω. Αυτό αρκούσε για να γίνει το στιλέτο … θρυλικό.
Ύστερα όμως από την ταινία «Topkapi» του Jules Dassin, στην οποία το στιλέτο έγινε πρωταγωνιστής και στόχος μιας ομάδας κλεφτών, οι οποίοι σχεδίασαν την τέλεια ληστεία για να το αποκτήσουν, η δημοτικότητα του στιλέτου και του παλατιού εκτοξεύτηκε στα ύψη.
Είπα να μην αναφερθώ σε ταινίες, που έχουν γυριστεί στην Κωνσταντινούπολη, γιατί θα αφιέρωνα ολόκληρο κεφάλαιο και πολλοί ίσως να το βρουν βαρετό. Έλα όμως που μερικές φορές οι ταινίες «δένουν» πολύ με την ιστορία ή με τη δημοτικότητα ενός αξιοθέατου, που είναι αναπόφευκτο. Οπότε εκμεταλλευόμενη το παραπάνω («δέσιμο»), … θα κάνω και μια μικρή αναφορά και στην πρωταγωνίστρια της ταινίας που δεν είναι άλλη από τη Μελίνα Μερκούρη…
Στις φωτο φαίνονται και άλλοι αγαπημένοι πρωταγωνιστές όπως ο Maximilian Shell και ο Peter Ustinov, καθώς φυσικά και η … στέγη του Topkapi μέσα από τα μάτια του Dassin.
Και οι εξωτερικοί χώροι ήταν πάρα πολύ όμορφοι. Ειδικά οι βεράντες, που είχαν θέα το Βόσπορο….
Η αλήθεια όμως είναι ότι έκανε πάρα πολύ κρύο, είχε ψιλόβροχο αλλά και αέρα. Δεν μπορούσες να σταθείς πολύ ώρα έξω. Οι φωτογραφίες μας ήταν μια αποτυχία, αφού ίσα που φαινόμασταν μέσα από την κουκούλα, το φόντο κρυβόταν πίσω από τις ομπρέλες και η θέα προς όλες τις κατευθύνσεις είχε μια θολούρα … λόγω της βροχής.
Σίγουρα με τέτοιο καιρό δεν θα ήταν καθόλου ευχάριστη η κρουαζιέρα. Ούτε όμως και το Topkapi το ευχαριστιέσαι. Είναι να μη σου τύχει. Βέβαια απ’ ότι κατάλαβα, όταν έχει καλό καιρό οι επισκέπτες (τον καιρό εκείνο) είναι πολλαπλάσιοι απ’ όσους συνάντησα εγώ, οπότε δεν ξέρω αν πρέπει να παραπονιέμαι.
Κάναμε όσο μπορούσαμε βόλτα στις αυλές και μπαίναμε και όπου βρίσκαμε πόρτα ανοιχτή. Εννοώ βέβαια στα διάφορα κτίσματα, κιόσκια και περίπτερα των κήπων του παλατιού.
Είδαμε εκθαμβωτικά δωμάτια, με βιτρό παράθυρα, όμορφα κεραμικά πλακίδια, εντυπωσιακά τζάκια, περίτεχνες ντουλάπες είτε ξύλινες σκαλιστές είτε επικαλυμμένες με μαργαριτάρια...
Το σημαντικότερο των περιπτέρων είναι το Μεγάλο Κιόσκι, το οποίο είναι όλο επενδυμένο με κεραμικά ιζνίκ και με μαργαρόρριζα (το εσωτερικό του οστράκου του μαργαριταριού!) Χτίστηκε σαν χώρος αυτοκρατορικής υποδοχής αλλά και ξεκούρασης χάριν της εξαιρετικής του τοποθεσίας. Εδώ φιλοξενούνταν και οι επίσημοι επισκέπτες από άλλα κράτη.
Κάποια στιγμή η βροχή δυνάμωσε τόσο, που … ας είναι καλά τα υπόστεγα...
Κοιτάξτε να δείτε τι περάσαμε… Εδώ φαίνεται πόσο δυνατή ήταν η βροχή…
Τελικά, μάλλον άτυχοι είμαστε, αφού η μισή ομορφιά του παλατιού ήταν οι κήποι του, που δεν μπορέσαμε να χαρούμε…
Μέσα στο παλάτι, στην τελευταία του αυλή υπάρχει και ένα εστιατόριο, το “Konyali”, το οποίο κάτω από άλλες καιρικές συνθήκες φαντάζομαι ότι θα είναι ειδυλλιακό. Βγάζει τραπεζάκια στη βεράντα που ρέμβαζε και ο Σουλεϊμάν!
Σήμερα όμως κάθε άλλο παρά ειδυλλιακό είναι, αφού είχε στριμωγμένα τραπέζια έως και στο διάδρομό του.
Επιλέξαμε να μην πάμε στα διαμερίσματα του χαρεμιού, τα οποία είχαν επιπλέον εισιτήριο εισόδου. Είχαμε κουραστεί και λίγο, αφού δεν ήταν και εύκολο να περιδιαβαίνεις σε αυτούς τους χώρους με βροχή αέρα, πολυκοσμία, ομπρέλες, κουκούλες, βάλε – βγάλε γάντια και φωτογραφικές .
Βέβαια δεν ήμουν και πολύ σίγουρη αν κάναμε καλά τότε. Αναρωτιόμουν αν τα διαμερίσματα του χαρεμιού θα ήταν κάτι διαφορετικό από αυτά που ήδη είχαμε δει. Από την άλλη όμως είχαμε και λίγο τύψεις για τη φίλη μας, που βρίσκονταν στο ξενοδοχείο και μας περίμενε, οπότε δεν καθυστερήσαμε περισσότερο και φύγαμε.
Κανονικά το Topkapi υπό πιο ευχάριστες καιρικές συνθήκες θα μπορούσαμε να αφιερώσουμε τουλάχιστον τετράωρο για να το δούμε.
Φεύγοντας, ελπίζαμε ότι θα δούμε την Αγία Ειρήνη, αλλά δυστυχώς ούτε και σήμερα την πετύχαμε ανοιχτή.
Τα διαμερίσματα του χαρεμιού, τα οποία αναρωτιόμουν αν άξιζαν το κόπο … τα είδα μέσα στα επόμενα χρόνια … στην τηλεόραση, αφού σε αυτά έγιναν τα γυρίσματα της σειράς «Σουλεϊμάν». Θυμάστε την τούρκικη σειρά που παιζόταν για 2-3 χρόνια στην ελληνική τηλεόραση; Οι σκηνές του χαρεμιού γυρίστηκαν μέσα στο χαρέμι του Topkapi. Από τη μια κατακρίθηκε η σειρά που έβγαλε τα προσωπικά του Σουλτάνου στη φόρα από την άλλη όμως δόθηκε άδεια να γυριστεί η σειρά μέσα στο παλάτι – μουσείο.
Επιστρέψαμε στο ξενοδοχείο. Η φιλενάδα μας είχε συνέλθει, είχε και ξεκουραστεί και έτσι αποφασίσαμε όλοι πια μαζί για την επόμενη βόλτα μας που θα ήταν στην αγορά Kapali Carsi.
KAPALI CARSI
Η γνωστή μας Alemdar Cd. σήμερα ήταν μιαν άλλη...
Παρόλο που η διάσημη αγορά Kapali Carsi δεν ήταν μακριά, … ούτε που μας πέρασε από το μυαλό να πάμε με τα πόδια. Πήραμε λοιπόν λεωφορείο.
Η αγορά ήταν ότι έπρεπε προς αντιμετώπιση του άγριου καιρού. Κλειστή και δαιδαλώδης.
Αρχικά ξεκίνησε σαν μια μικρή αγορά, η οποία διευρύνθηκε και έγινε Μεγάλο Παζάρι μετά την άλωση, φιλοξενώντας το εμπόριο υφασμάτων αλλά και χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις. Μέχρι τα μέσα του 19ου αι. έγινε και κέντρο εμπορίου σκλάβων.
Σήμερα αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες καλυμμένες αγορές στον κόσμο. Έχει περί τα 4.000 καταστήματα, 64 δρόμους απλωμένους με λαβυρινθώδες σχέδιο, πάνω από 20 εισόδους και πάρα πολλούς εργαζόμενους.
Πραγματικά είναι τεράστια η έκταση της αγοράς! Βρίσκεις ότι μπορείς να φανταστείς. Από μεταξωτά μαντήλια και κασκόλ με παραδοσιακά και μοντέρνα σχέδια έως παραδοσιακά αντικείμενα και σουβενίρ. Από αντίκες, δερμάτινα είδη και κεραμικά έως χαλιά. Από μπαχαρικά και χειροτεχνήματα έως χρυσό και κοσμήματα!
Έχει όμως και άλλα, όπως εστιατόρια, καφενεία, σπίτια, συντριβάνια, πολλά γραφεία συναλλάγματος κ.α.. Είδαμε μέχρι και μικρά αίθρια με μικρούς κήπους μέσα. Λέγεται ότι έχει και τζαμί και χαμάμ. Είναι μια μικρή σκεπαστή πόλη μέσα στην Πόλη.
Είναι ένας πολύ όμορφος χώρος για βόλτα. Είναι ένα τουριστικό αξιοθέατο και αγορά μαζί δηλ. ότι πρέπει για χάζι.
Μια μικρή απόπειρα που έκανα για παζάρι ... έπεσε στο κενό. Συνηθισμένη στα παζάρια σε τέτοιου τύπου αγορές, δεν έχασα την ευκαιρία να κάνω παζάρια. Αντιμετώπισα όμως με μεγάλη έκπληξη κάποια δυσαρέσκεια από τη μεριά του πωλητή του τύπου “για ποιον με πέρασες και μου κάνεις παζάρι;” Μετά από δυο αποτυχημένες προσπάθειες εγκατέλειψα. Που είναι η παράδοση; Άλλαξαν τα πράγματα στην Τουρκία; Γιατί το λένε «Μεγάλο Παζάρι» αν δεν κάνουν παζάρια; Εμένα μου είχαν πει ότι εδώ οι έμποροι είναι τρομερά πιεστικοί σε σημείο να μην σε αφήνουν να χαζέψεις τίποτα.
Σε παρόμοιες αγορές σε αραβικές χώρες που είχα πάει στο παρελθόν μου είχαν σπάσει τα νεύρα τα ανελέητα παζάρια, και εδώ που δεν είχε … μου κακοφάνηκε. Κρίμα γιατί πραγματικά μου άρεσαν κάτι κεχριμπαρένια σκουλαρικάκια, που ήθελα να πάρω αλλά μου κόπηκαν τα φτερά.
Τελικά, εκ των υστέρων κατάλαβα ότι η αγορά χωρίζεται σε τμήματα, που σε κάποια από αυτά τα καταστήματα λειτουργούν με fixed τιμές και σε άλλα με τη λογική του … παζαριού που όλοι ξέρουμε!!!
Γεμάτο καφέ και τσαγερί ήταν η αγορά. Μοντέρνα και παραδοσιακά. Καθίσαμε σε ένα από αυτά. Το “sark kahvesi” μας γυάλισε περισσότερο …
… και πήραμε δυο καφεδάκια και δυο τσαγάκια (μας έγινε συνήθεια).
Χαζέψαμε και την περατζάδα.
Δεν ήταν όμως αυτό το τελευταίο τσάι την ημέρας …
Last edited: