Τουρκία Συγκινήσεις … εις την Πόλιν!

[Grerena]

ΜΙΑ ΚΥΡΙΑΚΗ (ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ) ΑΛΛΙΩΤΙΚΗ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΛΛΕΣ
Ξημέρωσε η Κυριακή των Βαϊων. Σήμερα είχε λειτουργία στον Πατριαρχικό ναό του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι. Βάλαμε τα “Κυριακάτικά μας”, δηλ. τις φουστίτσες μας (εμείς τα κορίτσια) και καλέσαμε ταξί. Κατά τις 9 παρά το πρωί και φτάσαμε στη συνοικία του Φαναριού.

ΣΤΟ ΦΑΝΑΡΙ
Στη λειτουργία θα χοροστατούσε ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος.
Είχα μια αδημονία (έως και απωθημένο θα έλεγα) να παραβρεθώ σε μια λειτουργία στο Φανάρι, παρουσία του Πατριάρχη.
Ο “Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, Νέας Ρώμης και Οικουμενικός Πατριάρχης της Ορθόδοξης εκκλησίας” ήταν όντως εκεί. Θα αναρωτιέστε ποιος είναι αυτός; Μα ο επίσημος τίτλος του προκαθήμενου του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως!!! Γιατί η Κωνσταντινούπολη είναι η Νέα Ρώμη από το 330, όταν ο Μ. Κωνσταντίνος έκανε τα εγκαίνια της νέας πρωτεύουσας της αυτοκρατορίας…

Ο Πατριαρχικός ναός του Αγίου Γεωργίου είναι ο κύριος Ελληνορθόδοξος ναός στην Κωνσταντινούπολη, έδρα του Οικουμενικού Πατριαρχείου της Κωνσταντινούπολης, πνευματική κεφαλή όλης της Ανατολικής Ορθόδοξης εκκλησίας, προσκυνηματικό κέντρο όλων των Ορθοδόξων Χριστιανών και σήμερα Κυριακή των Βαϊων είχε πολύ κόσμο.

Εκτός από διάφορους επίσημους που είχαν έρθει από την Ελλάδα λόγω της εορτής των Βαϊων, υπήρχε και ένα σχολείο από τη Θεσσαλονίκη και βέβαια αρκετοί άλλοι σαν και μας και φαντάζομαι και μόνιμοι κάτοικοι της Πόλης.

Εγώ έπλεα σε πελάγη … ενθουσιασμού που βρισκόμουν εδώ μαζί με τόσους Έλληνες μια τέτοια γιορτινή ημέρα.

Το θέμα είναι ότι εγώ ήθελα να αποθανατίσω … τα πάντα και η μανία μου αυτή … νομίζω ότι χαλούσε αρκετά ως πολύ την κατάνυξη που πλανιόνταν στο χώρο. Νομίζω ότι και οι υπόλοιποι της παρέας μου έπαθαν το ίδιο, γιατί δεν δικαιολογείται αλλιώς πως σε κάποια φάση είχαμε ακροβολιστεί σε τέσσερα διαφορετικά σημεία της εκκλησίας (οι δύο κάτω και οι άλλοι δύο στον γυναικωνίτη) προσπαθώντας να φωτογραφίσουμε ότι μπορούσαμε από όλες τις δυνατές γωνίες.

Αφού στις φωτογραφίες που τραβούσα εγώ φαίνονταν κάπου στο βάθος τα κεφάλια της παρέας μου να προεξέχουν ανάμεσα από τον στον κόσμο, καθώς και τα υπερυψωμένα χέρια τους που τραβούσαν φωτογραφίες και αντίστοιχα στις δικές τους φωτογραφίες φαινόμουν εγώ να κάνω το ίδιο!

Η «συγκομιδή» ήταν διάφορα εσταντανέ του Οικουμενικού Πατριάρχη…

Ανάμεσα στις … αναρίθμητες φωτογραφίες θέλοντας και μη απαθανάτισα και την εκπρόσωπό μας στη Eurovision εκείνη τη χρονιά που δεν ήταν άλλη από την Κυπρία Ελευθερία Ελευθερίου. Βλέπετε εκείνη την εποχή “των παχιών αγελάδων”, η ευχή του Πατριάρχη για καλή επιτυχία στη Eurovision ήταν must.

Στην παρακάτω φαίνεται και ο εκπρόσωπος της Ελληνικής Κυβέρνησης εκείνης της εποχής.

Η φωτογραφική υστερία δεν είχε τέλος ….
Το αποκορύφωμα ήταν στο τέλος της λειτουργίας καθώς πήγαμε να ευλογηθούμε από τον ίδιο τον Πατριάρχη παίρνοντας από τα χέρια του το βάι. Τη στιγμή που ο Πατριάρχης μου έδινε το βάι, λόγω χρονοκαθυστέρησης στο φλας της φωτογραφικής, ο άντρας μου-φωτογράφος δεν αποθανάτισε εμένα, αλλά την επόμενη... στην ουρά.
Δεν θα πω γκρίνια, αλλά το παράπονο ήταν αναπόφευκτο, οπότε θα έπρεπε και δεύτερη φορά να πάω στην ουρά για να πάρω την ευχή και το βάι από τον Πατριάρχη. Ύστερα λοιπόν από τις κατάλληλες συμβουλές που δόθηκαν στο φωτογράφο μου για την χρονική στιγμή που έπρεπε να γίνει το “κλικ” επιχείρησα να πάω για το δεύτερο μου … βάι.

Κι όμως… και τη δεύτερη φορά έγινε το ίδιο. Ο επόμενος από εμένα πήρε τη “λάμψη” του φλας.. Μόνο που τώρα έγινα και ρεζίλι, αφού ο σωματοφύλακας του Πατριάρχη με πρόσεξε και είπε; «Καλά εσύ δεν ξαναπέρασες; Α! Κατάλαβα, … για τη φωτογραφία ε;»

Όχι. Δεν είμαι εγώ … Εγώ βρίσκομαι δυο θέσεις πιο μπροστά (κλαψ).

Και “νούμερο” έγινα και φωτογραφία δεν έβγαλα. Οπότε οι προσπάθειες συνεχίστηκαν στο προαύλιο, με εμένα να έχω χωθεί ανάμεσα στις καθηγήτριες και να παριστάνω την καθηγήτρια του σχολείου από τη Θεσσαλονίκη την ώρα της ομαδικής φωτογραφίας με τον Πατριάρχη.

Μπορεί να μη χρειάζεται να γίνεις παπαράτσι για να βγάλεις μια φωτογραφία μαζί με τον Πατριάρχη, αλλά μια στοιχειώδη προσπάθεια θα πρέπει να την κάνεις. Τότε δεν είχαμε ακόμα τα σελφοκόνταρα.

Στο προαύλιο της εκκλησίας υπήρχε μια πολύ ωραία ατμόσφαιρα. Σαν να είμαστε όλοι γνωστοί από τα παλιά. Σαν να είμαστε όλοι συγχωριανοί και μόλις βγήκαμε από την Κυριακάτικη λειτουργία και συναντηθήκαμε στο προαύλιο και λέμε τα νέα μας σε πηγαδάκια – πηγαδάκια.

Κάποια στιγμή έφυγε ο Πατριάρχης, αραίωσε και ο κόσμος, τελείωσαν όλες οι εκδηλώσεις και αποφασίσαμε και εμείς να φύγουμε.

Χαζέψαμε όμως λίγο στα υπόλοιπα κτίρια του συγκροτήματος του Πατριαρχείου, τα οποία στεγάζουν την Αίθουσα του Θρόνου, το Πατριαρχικό γραφείο, τα γραφεία της Ιεράς Συνόδου, την τράπεζα των κληρικών και λαϊκών υπαλλήλων του Πατριαρχείου, την Βιβλιοθήκη, τα γραφεία Πρωτοσυγκελίας, τα κελιά των κληρικών, ξενώνες κ.α.

Ανάμεσα σε αυτά είναι και η Πατριαρχική κατοικία.
Η Πατριαρχική κατοικία φαίνεται ότι είναι νεότατο κτίριο γιατί … είναι.
Μόλις το 1989 κατασκευάστηκε.

Εδώ θα αναφέρω ένα μικρό tip που μου έκανε εντύπωση όταν το διάβασα: Η Πατριαρχική κατοικία είχε καεί το 1941 και επί 50 σχεδόν χρόνια δεν εγκρινόταν άδεια ανακατασκευής από την Τούρκικη Κυβέρνηση, μέχρι που αυτό συνέβη επί πρωθυπουργίας … Τουργκούτ Οζάλ.
Όταν ο Πατριάρχης ευχαρίστησε τον Οζάλ εκείνος απάντησε: «Δεν χρειάζεται να με ευχαριστήσετε» «Ήταν το σπίτι σας που κάηκε.»

Φύγαμε λοιπόν και εμείς από την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, όχι όμως από το Φανάρι. Αφού φτάσαμε μέχρι εδώ θα πηγαίναμε να δούμε από κοντά και τη Μεγάλη του Γένους Σχολή, ένα άλλο αποτύπωμα της ελληνικής παρουσίας στη συνοικία αυτή.

Το Φανάρι ήταν μια ελληνική περιοχή στην Κωνσταντινούπολη, η οποία έγινε τόπος διαμονής για πολλούς Έλληνες μετά την άλωση του 1453. Επί οθωμανικής αυτοκρατορίας η περιοχή του Φαναρίου εξελίχθηκε σε μια συνοικία ανώτερης αστικής τάξης, καθώς οι κάτοικοί της έχτισαν πολυτελείς κατοικίες. Οι Φαναριώτες μορφώνονταν είτε από ιδιωτικούς δασκάλους είτε από την πατριαρχική σχολή του Φαναριού και πολλοί συμπλήρωναν τις σπουδές τους στην Ευρώπη και κυρίως στην Ιταλία. Σπούδαζαν ιατρική, φιλοσοφία και άλλα μαθήματα. Ήταν και πολύγλωσσοι. Έτσι πολλοί από αυτούς έγιναν σημαντικοί σύμβουλοι των Σουλτάνων, αποκτώντας και κοινωνική καταξίωση. Όλα αυτά έλαβαν τέλος όταν αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την περιοχή το 1955, με τους διωγμούς που έγιναν κατά των Ελλήνων.

Τα σημάδια, όμως, των Ελλήνων Φαναριωτών είναι έντονα και διαχρονικά αφού στο Φανάρι εδρεύει το Οικουμενικό Πατριαρχείο και η Μεγάλη του Γένους Σχολή.
Η Μεγάλη του Γένους Σχολή, ένα από τα πιο ξακουστά εκπαιδευτήρια της Κωνσταντινούπολης βρίσκεται λίγο πιο ψηλά από το Πατριαρχείο και παρόλο που σήμερα Κυριακή θα ήταν κλειστή ήταν μια ευκαιρία να τη δούμε έστω απ' έξω αλλά και να περπατήσουμε λίγο στην ιστορική συνοικία του Φαναριού.
Η Σχολή είναι χτισμένη στην κορυφή ενός λόφου. Βγαίνοντας από το Πατριαρχείο και προχωρώντας προς τα δεξιά πήραμε την ανηφοριά προς το λόφο, βγάζοντας φωτογραφίες. Στο δρόμο για τη Σχολή συναντήσαμε ερειπωμένα σπίτια, αλλά και κάποια κατοικήσιμα και πολύ φτωχικά.

Η υποβαθμισμένη σήμερα περιοχή του Φαναριού κατοικείται από μετανάστες της Ανατολίας, Κούρδους και Ελληνορθόδοξους άραβες. Το ένδοξο παρελθόν της όμως αντικατοπτρίζεται ολοφάνερα στα πρώην αρχοντικά της. Είδαμε κάποια παλιά αρχοντικά άλλα εγκαταλειμμένα και άλλα όχι. Μια στεναχώρια βλέποντάς … μου “βγήκε”.

Ώσπου ξαφνικά είδαμε μπροστά μας τον κόκκινο τοίχο της Μεγάλης του Γένους Σχολή. Είναι ένα κτίριο ψηλό, μεγαλοπρεπές, σε σχήμα αετού, Βυζαντινού ρυθμού, χτισμένο στην κορυφή ενός απότομου λόφου, που κοιτώντας το από χαμηλά φάνταζε σαν κάστρο. Και έδειχνε τόσο μεγάλο, που η φωτογραφική μου μηχανή δεν μπορούσε να έχει πλάνο με ολόκληρο το κτίριο μέσα.

Η Μεγάλη του Γένους Σχολή ιδρύθηκε αμέσως μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης, το 1454. Κατέχει τον τίτλο του αρχαιότερου σε λειτουργία εκπαιδευτικού ιδρύματος του Ελληνισμού.
Η λειτουργία της υπό την αιγίδα του Πατριαρχείου αποτέλεσε τμήμα των προνομίων, που ο Μωάμεθ ο Πορθητής παραχώρησε στον Γεννάδιο Σχολάριο, πρώτο Οικουμενικό Πατριάρχη στην μετά Άλωση εποχή.
Από τότε λειτουργεί αδιαλείπτως, παρέχοντας υψηλού επιπέδου μόρφωση στους Έλληνες και όχι μόνο μαθητές της. Μεταξύ των αποφοίτων περιλαμβάνονται οι γόνοι διαπρεπών Φαναριωτών οικογενειών, πλήθος Πατριαρχών και Ορθόδοξων ιεραρχών, υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι της Υψηλής Πύλης, μέχρι και πολιτικοί του Νέου Ελληνικού κράτους.

Σήμερα λειτουργεί ως σχολείο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης έχοντας 53 μαθητές, πολλοί από αυτούς είναι αραβικής καταγωγής με ελληνορθόδοξο θρήσκευμα!
Στα 500 χρόνια λειτουργίας τους άλλαξε πολλές φορές έδρα. Η εγκατάσταση της Σχολής στο θαυμάσιο κτίριο έγινε το 1882. Τραπεζίτες και ευεργέτες συγκέντρωσαν το απαραίτητο ποσό για να ανεγερθεί το Βυζαντινού ρυθμού κτίριο που έβλεπα μπροστά μου.

Κρίμα που ήταν κλειστό. Λέγεται ότι οι αίθουσες και ο εξοπλισμός που διαθέτει είναι εφάμιλλες σε πολυτέλεια με τα αντίστοιχα της Οξφόρδης. Εμείς αρκεστήκαμε μόνο σε κάποιες φωτογραφίες με φόντο τα χαμηλά του κτιρίου.

Είναι πάντως πολύ συγκινητικό να βλέπεις ελληνικές επιγραφές μέσα στην Κωνσταντινούπολη.

Σειρά είχε η Εκκλησία Μουχλιώτισσα. Είναι ένα εκκλησάκι, που βρίσκεται στο Φανάρι στη γειτονιά του Μουχλίου και αφού φτάσαμε μέχρι εδώ θα ήθελα να το δούμε. Αρχίσαμε λοιπόν το περπάτημα και το ψάξιμο. Δεν είχα σαφείς ενδείξεις για το που βρίσκεται ακριβώς. Απλά ήξερα ότι είναι εκεί κοντά. Όση ώρα ψάχναμε μας είχε πάρει στο κατόπι ένα παιδάκι, ένα Τουρκάκι. Δεν μας μιλούσε, απλά μας ακολουθούσε και κοντοστεκόταν όπου στεκόμασταν. Όταν εξάντλησα όλα τα περιθώρια να βρω την εκκλησία ζήτησα από το παιδάκι αν γνωρίζει που είναι η kilisesi. Τι χαρά έκανε όταν κατάλαβε ότι μπορούσε να μας βοηθήσει.
Έτσι και έγινε. Προχώρησε μπροστά μας κοιτώντας πίσω του κατά διαστήματα και κάνοντάς μας νεύματα για να τον ακολουθήσουμε, ώσπου φτάσαμε στη Μουχλιώτισσα.

Βρήκαμε όμως κλειστή την πόρτα. Το πιτσιρίκι όμως μας έκανε νόημα να χτυπήσουμε το κουδούνι, το οποίο και κάναμε και σε πολύ λίγο την πόρτα μας άνοιξε ο φύλακας-νεωκόρος.

Με τους τίτλους που της παραχώρησε ο Μωάμεθ ο Πορθητής η εκκλησία διέφυγε από τη μετατροπή της σε τζαμί και το 1453 αλλά και κατά τη διάρκεια των επόμενων ετών. Έτσι, η Παναγία η Μουχλιώτισσα εξακολουθεί να λειτουργεί ως τις μέρες μας ως Χριστιανική εκκλησία.

Στην είσοδο της εκκλησίας είναι κρεμασμένο σε περίοπτη θέση το φιρμάνι του ίδιου του Σουλτάνου Μωάμεθ Β’ του Πορθητή, που λέει ότι απαγορεύει να γίνει τζαμί. Το εντυπωσιακό είναι ότι την απόφαση αυτή την πήρε για χάρη της μητέρας του, η οποία ήταν Ελληνοσέρβα Χριστιανή. Αυτό το πληροφορήθηκα από το στόμα του ίδιου του νεωκόρου και όχι από κάπου στο διαδίκτυο.

Δίπλα στο φιρμάνι φιγουράρουν οι φωτογραφίες του Κεμάλ Αττατούρκ και του Οικουμενικού Πατριάρχη.

Ο νεωκόρος μας άνοιξε τα φώτα και μας άφησε μόνους μέσα στην εκκλησία.

Στο τέλος μιας σκάλας είδαμε και την αρχή ενός σφραγισμένου τούνελ, που ο νεωκόρος μας είπε ότι λέγεται ότι κάποτε οδηγούσε στην Αγιά Σοφιά.

Φύγαμε από το Φανάρι με εμένα να έχω ανάμεικτα συναισθήματα. Από τη μια η λειτουργία στον Άγιο Γεώργιο και ο προαυλισμός των εκκλησιαζομένων με είχε γεμίσει μια χαρά σαν ... να μην πέρασε μια μέρα και από την άλλη η έρημη εκκλησία της Παναγίας στην υποβαθμισμένη γειτονιά που χτυπάς το κουδούνι για να μπεις μέσα μου έφερε μια στενοχώρια....

Η θέα καθώς κατεβαίναμε από το λόφο του Μουχλίου.

Με χαρά μαθαίνω ότι η γραφική και αρκετά υποβαθμισμένη αυτή γειτονιά που είχα γνωρίσει τότε το 2012 έχει αλλάξει. Έχουν εμφανιστεί μοντέρνα καφέ, μαγαζιά και πεζόδρομοι, τα οποία αποτελούν πόλο έλξης για πολλούς επισκέπτες. Η Unesco βοήθησε πολύ σε αυτήν την ανάπλαση.
Για να δούμε αν θα καταφέρει να βοηθήσει και στις περιπτώσεις της Αγιά Σοφιάς και της Μονής Χώρας (που μετατράπηκαν σε τζαμιά).

ΜΟΝΗ ΧΩΡΑΣ
Η συνέχεια είχε τη Μονή Χώρας. Η εκκλησία αυτή είναι, μετά την Αγία Σοφία, το σημαντικότερο βυζαντινό μνημείο στην Κωνσταντινούπολη. Αυτό το αξιοθέατο ήταν το πιο απομακρυσμένο και θα χρειαζόμασταν διάφορα μέσα για να πάμε, τα οποία δεν τα είχα ψάξει κιόλας. Τέσσερις είμαστε και μπορούσαμε άνετα να πάρουμε ταξί. Και πήραμε. Μόνο που μετά από κανένα χιλιόμετρο καταλάβαμε ότι το ταξί που πήραμε δεν είχε ταξίμετρο.
Μου ήρθαν στο νου όλες οι συμβουλές που είχα διαβάσει «Μην πάρετε ταξί χωρίς ταξίμετρο» και αμέσως αφού «μπρίζωσα» και τους συνεπιβάτες μου καταφέραμε με τη νοηματική να πούμε στον οδηγό ότι θέλουμε να κατέβουμε τώρα!
Και κατεβήκαμε, σε μια … ερημιά. Δεν ήξερα που βρισκόμαστε και ταξί δεν περνούσαν.

Εμείς τα κορίτσια δεν είμαστε και πολύ μάχιμες. Με φουστίτσες και τακουνάκια (ένεκα του Πατριαρχείου της ημέρας) δεν θα έλεγα ότι θα μπορούσαμε να το πάρουμε με το πόδι.
Τελικά, ύστερα από καναδυό α-ταξίμετρα ταξί πέρασε και ένα με ταξίμετρο. Με το ζόρι συνεννοηθήκαμε με αυτόν για το που θέλαμε να πάμε. Τι “Μονή Χώρας” του λέγαμε, τι “Κεχριέ τζαμί” του λέγαμε, τι “Kariye Musezi” του λέγαμε δεν καταλάβαινε που θέλουμε να πάμε. Τελικά, του δείξαμε στο χάρτη την περιοχή του είπαμε κάτι για “kilisise” (εκκλησία) και κατάλαβε επιτέλους.

Ο ταξιτζής μας άφησε έξω από τη Μονή χώρας, μια υπέροχη Βυζαντινή εκκλησία με …μιναρέ.

Φτάσαμε στην είσοδο, πληρώσαμε το εισιτήριο εισόδου και λίγο πριν μπούμε μέσα μας έγινε υπόδειξη ... για τη μη χρήση φλας από τις φωτογραφικές μηχανές μας. Το πόσο μου κακοφάνηκε αυτό δε λέγεται. Μα είναι δυνατόν να μου κάνει υπόδειξη σε … μένα ο Τούρκος να προσέχω τα ψηφιδωτά της … Ελληνικής εκκλησίας;
Μάλλον ούτε και αυτός φαντάζονταν ότι 8 χρόνια μετά …. αυτά που με τόσο καμάρι έδειχναν στους τουρίστες τότε και που τόσο προσεκτικά φύλαγαν από τα φλας τους θα … «κρυβόντουσαν» ξανά.

Η Μονή της Χώρας είναι μια μεσαιωνική βυζαντινή Ελληνική ορθόδοξη εκκλησία που βρίσκεται στην γειτονιά Edirnekapı της Κωνσταντινούπολης. Η εκκλησία μετατράπηκε σε τζαμί το 1511 με προσθήκη μιναρέ και έγινε μουσείο το 1948. Το εσωτερικό του κτιρίου καλύπτεται με μερικά από τα παλαιότερα και ωραιότερα βυζαντινά ψηφιδωτά και τοιχογραφίες, τα οποία αποκαλύφθηκαν και αποκαταστάθηκαν όταν η εκκλησία μετατράπηκε σε μουσείο.

Τα ψηφιδωτά της Μονής Χώρας απεικονίζουν σκηνές από το ορθόδοξο εορτολόγιο και τη ζωή της Παναγίας, αρκετές από τις οποίες δεν αναφέρονται στα ευαγγέλια αλλά υπάρχουν στην ορθόδοξη παράδοση. Τα χρώματα είναι ζωηρά, οι αναλογίες των μελών αρμονικές και η έκφραση των προσώπων φυσική και αποτυπωμένη με απίστευτη λεπτομέρεια. Οι παραστάσεις στα ψηφιδωτά και τις τοιχογραφίες είναι από τις ωραιότερες Βυζαντινές παραστάσεις που υπάρχουν.

Τα ψηφιδωτά της Μονής της Χώρας είναι τόσο σημαντικά που λέγεται πως ακόμη κι αν χάνονταν τα Ευαγγέλια, μέσα από την τόσο ολοκληρωμένη σειρά των ψηφιδωτών αυτών θα μπορούσαμε να ξαναγράψουμε τα σημαντικότερα σημεία της Καινής Διαθήκης.

Δεν είχα εντυπωσιαστεί περισσότερο από εκκλησία μέχρι τότε (αργότερα μου ξανασυνέβη στη Ραβένα) και υποτίθεται ότι έχω δει και …έχω δει Βυζαντινά. Φαντάζομαι τι θα παθαίνουν οι επισκέπτες του … πιο Δυτικού Κόσμου όταν θα έρχονται εδώ για να τα δουν.

Τα ψηφιδωτά εκτείνονται κυρίως στο πάνω τμήμα του Ναού και στους θόλους, ενώ το κάτω μέρος των τοίχων καλύπτεται από ορθομαρμαρώσεις. Αυτό ήταν και ένα από τα στοιχεία που τα προφύλαξε μέσα στα χρόνια.

Ας ελπίσουμε τουλάχιστον ότι το ίδιο θα γίνει και τώρα. Ότι δηλαδή θα προφυλαχθούν τα ψηφιδωτά αφού έμαθα ότι κατασκευάστηκαν κάποιες ψευδοροφές ψηλά εκεί που τελειώνουν οι ορθομαρμαρώσεις και αρχίζουν τα ψηφιδωτά κρύβοντάς τα απλά από το μάτι του πιστού μουσουλμάνου. Ίσως έτσι κάποια στιγμή στο μέλλον να … φανερωθούν πάλι.

Πραγματικά δεν μπορώ να καταλάβω πως αυτός ο χώρος με αυτά τα ψηφιδωτά έργα τέχνης που έχει μέσα έγινε πάλι τζαμί. Μόνο από καλλιτεχνικής απόψεως να το δει κάποιος … Θα μου πείτε ξαναέγινε τζαμί στο παρελθόν. Ναι, αλλά τότε ήταν … μεσαίωνας.

Βγήκαμε έξω ψάχνοντας να καθίσουμε κάπου για ένα καφεδάκι.

Η Μονή Χώρας βρίσκεται σε μια πανέμορφη πλατεία, γεμάτο πράσινο και όμορφα παραδοσιακά καφέ γύρω της. Δεν δυσκολευτήκαμε να διαλέξουμε ένα από αυτά (το Kariye Pembe Köşk), για να αράξουμε για λίγο, για καφεδάκι οι μισοί και τσαγάκι οι άλλοι … μισοί.

Με ταξί ήρθαμε και πάλι με ταξί … με ταξίμετρο φύγαμε με επόμενο προορισμό το λιμάνι της Εμινονού.

Πολύ “δυνατό” ήταν το πρωινό μας αλλά και το απόγευμά μας στη συνέχεια δεν θα πήγαινε πίσω.

 

Προηγούμενο Κεφάλαιο

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5
• 6
• 8
• 8

Επόμενο Κεφάλαιο

First Προηγούμενη 4 of 8

Go to chapter

Go

Επόμενη Last

[magda pap.]

Η Πόλη είναι και θα είναι η αγαπημένη όλων μας!Την επισκέφτηκα μετά από εσας αλλά εννοείται δεν την χόρτασα και πάντα μου αρέσει να διαβάζω ιστορίες για αυτή!Οποτε ανυπομονώ για την συνέχεια!!!

Στενοχώρια! Αυτό το συναίσθημα με κυρίευε στο άκουσμα και μόνο της ιδέας για ένα ταξίδι στην Πόλη.

Συνεχώς ανέβαλα το ταξίδι στην Κωνσταντινούπολη. Προσπαθούσα υποσυνείδητα και συνειδητά να το αποφύγω όσο μπορούσα. Στην ουσία προσπαθούσα να αποφύγω το συναίσθημα της μελαγχολίας που πίστευα ότι θα με κυρίευε με το που θα βρισκόμουν στην Πόλη.

Πόσο όμως να το αναβάλω; Αργά ή γρήγορα θα ΕΠΡΕΠΕ να πάω. Γίνεται να είσαι Έλληνας και να μη βρίσκεται κάπου μέσα στο μυαλό σου η Κωνσταντινούπολη; Δεν γίνεται!
Αφού θα γίνει που θα γίνει λοιπόν μήπως θα ήταν καλύτερα η επίσκεψή μου στην Πόλη να συνέπιπτε με κάποια Χριστιανική γιορτή ώστε να πετύχω το Φανάρι στα γιορτινά του;

Όταν πια το πήρα απόφαση άρχισα σιγά σιγά λοιπόν και εγώ να κοιτώ τιμές και προσφορές εκεί κοντά στο Πάσχα.
Όταν βρήκα λοιπόν μια προσφορά της Turkish air ένα Σαββατοκύριακο πριν το Πάσχα ... την άρπαξα.
Με 82€ πήγαινε – έλα δεν ήταν άσχημα. Το Σαββατοκύριακο των Βαϊων. Την ιδέα την φλέρταρε και μια φίλη μας. Ήθελε και η κόρη της, οπότε έκλεισε το πακέτο. Ένα τετραήμερο εις την ... Πόλη.

Ιστορία όμως γιατί να γράψω; Όλα συνηγορούσαν ώστε να μην το κάνω.
- Όλα τα της Κωνσταντινούπολης είναι χιλιοειπωμένα (αν και τώρα που το σκέφτομαι … όχι και όλα)
- Είναι ένα ταξίδι παλιό, του 2012, που δείχνει λίγο μακρινό (αλλά με τις καραντίνες που ζήσαμε και τις περιορισμένες πτήσεις, ... όλα λίγο πολύ τα ταξίδια μας είναι ή θα γίνουν «μακρινά». )
- Έχουν αλλάξει τόσα πολλά από τότε (μήπως αυτός όμως είναι λόγος σοβαρός για αναπόληση
Για χάρη όλων των δεύτερων σκέψεων (των παρενθέσεων) αποφάσισα να γράψω τελικά τη δική μου ταξιδιωτική ιστορία για την Κωνσταντινούπολη.

Το όνομα Κωνσταντινούπολη είναι σαφώς πιο εύηχο, αλλά και το Istanbul θα κερδίσει πόντους αναλογιστούμε την ετυμολογία της. Πρόκειται για την τουρκοποιημένη ελληνική έκφραση: «Εις την Πόλιν» δηλ. Is-tin-poli … Istanbul!!!
Και μπορεί σε αυτό να διαφωνούν ίσως κάποιοι γλωσσολόγοι, αλλά εγώ από μικρή (τότε που δεν υπήρχε η wikipedia) όταν άκουγα τη λέξη «Istanbul», εμένα στα αυτιά μου ερχόταν η φράση: εις την Πόλη.
Εγώ ακούω μια ελληνικότατη φράση-ονομασία.

Η Πόλη είναι πάντα επίκαιρη. Και επειδή είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ιστορία μας, αλλά και επειδή συνεχώς συμβαίνουν πράγματα! Μέσα στα 8 χρόνια που μεσολάβησαν από το ταξίδι μου αυτό έως σήμερα έχουν γίνει τρομοκρατικές ενέργειες, απόπειρα πραξικοπήματος, έκρηξη τιμών προς τα κάτω και ύστερα από το πολύ πρόσφατο δυσάρεστο νέο της μετατροπής της Αγιά Σοφιάς σε τζαμί … με έπιασε μια νοσταλγία...
Αυτό το τελευταίο αποτέλεσε και την αφορμή στο να γράψω και εγώ για τη δική μου Πόλη, και ας ελπίσουμε ότι η δική μου ματιά μπορεί να είναι και διαφορετική!

Με το που γράφω για την Κωνσταντινούπολη .... ξαναθυμάμαι, νοσταλγώ, μελαγχολώ, αναπολώ και ξεσηκώνομαι γιατί θέλω να ξαναπάω και αναρωτιέμαι αν θα μπορέσω ποτέ να την ξαναδώ.

View attachment 332094

Μια μικρή περιπέτεια την είχαμε στον ... πηγαιμό!
Παρασκευή απόγευμα απογειωθήκαμε από το “Βενιζέλος”. Καλώς εχόντων των πραγμάτων γύρω στις 5:30 θα είμαστε στο αεροδρόμιο Attaturk. Υπήρχε πολύ κίνηση πάνω από τον αεροδιάδρομο του Attaturk και αφού κάναμε μερικές βόλτες στον αέρα *… φύγαμε για την ασιατική πλευρά και προσγειωθήκαμε στο Sabiha Gokcen. Δεν «πάτησα» όμως το πόδι μου σε Ασιατικό έδαφος, αφού δεν μας κατέβασαν από το αεροσκάφος. Μας είπαν να παραμείνουμε στις θέσεις μας.

Τώρα τι να πω; ότι δεν ανησυχήσαμε; ότι δεν σκεφτόμασταν τα χειρότερα;
Τι ... ότι μπήκε βόμβα στο αεροδρόμιο, τι ... ότι υποψιάζονται τρομοκρατική ενέργεια, τι ... ότι είχε πρόβλημα τεχνικό το αεροπλάνο! Γιατί δεν κατεβαίνουμε στο Sabiha και να συνεχίσουμε οδικώς; Και ενημέρωση δεν είχαμε καμία. Μία υπόδειξη μόνο να παραμείνουμε στις θέσεις μας. Μήπως γι’ αυτό απέφευγα την Πόλη τόσο καιρό; Μήπως κατά βάθος αυτά φοβόμουν και δεν ήθελα να το παραδεχτώ και τα έριχνα στο συναισθηματικό;
Μισή ώρα κράτησαν οι συζητήσεις κινδυνολογίας.
Στη συνέχεια μας είπαν να ξαναδεθούμε και … απογειωθήκαμε πάλι. Σε πολύ λίγο προσγειωθήκαμε στο Attaturk.
Τέλος καλό, όλα καλά. Ύστερα από την τρομάρα που πήραμε, η απλή βολτούλα μέχρι την Ασία σχεδόν μας φάνηκε σαν … δωράκι. Πήγαμε μέχρι την Ασία και ας πάτησαν μόνο οι … ρόδες μας σε αυτήν.

Μόλις προσγειωθήκαμε είπαμε να ισοφαρίσουμε τη χρονική χασούρα χρησιμοποιώντας ταξί, αντί των λεωφορείων (που είχα μελετήσει). Στην Πόλη όμως η κίνηση είναι κ ί ν η σ η. Ύστερα απ’ όλα αυτά, από εκεί που θα φτάναμε απογευματάκι κατά τις 6:00 στο ξενοδοχείο μας… τελικά φτάσαμε μετά τις 8:00 το βράδυ.

Δύο είναι οι δημοφιλέστερες περιοχές για διαμονή. Η περιοχή του Sultanahmet, που έχει πολλά αξιοθέατα και η περιοχή της Taksim, που είναι κοντά στη νυχτερινή ζωή. Εμείς επιλέξαμε την Sultanahmet. Το ξενοδοχείο μας ήταν ένα μικρό ξενοδοχείο με πολύ μικρά δωμάτια και ακόμη πιο μικρά μπάνια.

View attachment 332092

Είναι νομίζω το πιο μικρό δωμάτιο που έχω μείνει ποτέ! Το δε μπάνιο είχε μέγεθος ντουλάπας (με τη ντουζιέρα πάνω από τη λεκάνη). Τι να κάνουμε; Δεν θα μείνουμε και πολύ στο ξενοδοχείο. Δεν ήρθαμε και για χουζούρι.

Το όνομά του ξενοδοχείου είναι ευκολομνημόνευτο (Hurriet), αφού θυμίζει την ομώνυμη τούρκικη εφημερίδα. Η θέση του πολύ καλή, αφού βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από την Αγιά Σοφιά, το Topkapi και από τη θάλασσα, την οποία είχαμε θέα από την αίθουσα του πρωινού του τελευταίου ορόφου.

Αφήσαμε τα πράγματα μας και βγήκαμε αμέσως βόλτα.
Δεν απομακρυνθήκαμε όμως πολύ από το ξενοδοχείο μας. Καθίσαμε στο πρώτο τουριστικό μαγαζί που βρήκαμε μπροστά μας πάνω στην Hüdavendigar Cd. και φάγαμε ωραιότατο τουριστικό τούρκικο κεμπάμπ, που πολύ το ευχαριστηθήκαμε.

View attachment 332093

Το σημαντικότερο όμως όλων ήταν ότι όχι μόνο δεν ένιωθα αυτή τη στενοχώρια που φοβόμουν ότι θα νιώσω, αλλά ήμουν τόσο ενθουσιασμένη όσο δεν ήμουν ποτέ άλλοτε επισκεπτόμενη άλλη πόλη!

………………………………………………………. Post …………………………………………..

 

[fotast]

Πάντα συγκινεί η Πόλη..Καλή συνέχεια στην ιστορία σου.

 

[Grerena]

ΜΙΑ ΜΕΡΑ ΓΕΜΑΤΗ ΜΕ ... ΒΥΖΑΝΤΙΟ
Ένα από τα πλεονεκτήματά του ξενοδοχείου ήταν το πρωινό του, που εκτός από πλούσιο που ήταν, μπορούσαμε να το πάρουμε στον τελευταίο όροφο, ο οποίος ήταν μια ταράτσα με θέα τον Βόσπορο.

Το πρώτο στη λίστα των αξιοθεάτων που θα βλέπαμε ήταν φυσικά η Αγιά Σοφιά..

Από το ξενοδοχείο μας ήταν δεν ήταν 800μ. απόσταση. Ανεβήκαμε την Alemdar Cd., που οδηγούσε προς στην Αγιά Σοφιά.

Πρώτη επαφή με την πόλη.
Μου φάνηκε … πολύχρωμη.
Είδα μικροεπαγγελματίες, από λούστρο και κουλουρτζή έως “καραμελά” και λιανοπωλητή (τύπου κοριτσάκι με τα σπίρτα).

Πολλές ήταν εικόνες του παρελθόντος ενώ παράλληλα είδα και εικόνες πολύ σύγχρονες, όπως…

Πολύ προχώ αστυνομία της Πόλης....

ΤΟ ΚΛΕΟΣ ΤΟΥ ΙΟΥΣΤΙΝΙΑΝΟΥ!
Φτάσαμε στην Αγιά Σοφιά …

Στην είσοδο της Αγιάς Σοφιάς είχε σχηματιστεί μια ουρά αρκετών μέτρων. Είμαστε ψυχολογικά προετοιμασμένοι για αυτό.

Οι μισοί κράτησαν θέση στην ουρά και οι άλλοι μισοί ξεμάκρυναν για φωτογραφίες και χάζι.
Πόσο ταιριάζει η λέξη “χάζι” στην περίσταση. Μήπως είναι τούρκικη;

Νοτιοδυτικά της Αγιά Σοφιάς είναι ορατό το τζαμί Sultanahmet, το μεγαλύτερο τζαμί της Κωνσταντινούπολης. Η απόστασή τους είναι πολύ κοντινή.

Ήταν μια ηλιόλουστη μέρα και η πλατεία ανάμεσα στα δυο θρησκευτικά σύμβολα ήταν γεμάτη από κόσμο. Σαν να είχε ένα πανηγύρι, στο οποίο συμμετείχαν όλες οι … θρησκείες.

Η ουρά προχώρησε σχετικά γρήγορα (για τον κόσμο που είχε) και έτσι ύστερα από μισή ώρα περίπου αναμονής σε αυτήν περνούσαμε και εμείς τη Δυτική Πύλη της Αγιά Σοφιάς.

Φαντάζομαι το σοκ του Ιουστινιανού όταν πρωτομπήκε μέσα και πρωτοείδε το ναό. Δέος!!!
Τότε το 537. Είχε έρθει η ώρα να δει το ναό που μόλις είχε αποπερατωθεί.
Συνοδεία των αυλικών του και της Θεοδώρας εισέρχεται στην Αγιά Σοφιά από την αυτοκρατορική πύλη.
Αντικρίζει τη μεγαλοπρέπεια στο έπακρο και μένει άφωνος.

Πλησίασε τον άμβωνα και αναφώνησε: «Δόξα των Θεώ το καταξιωσάντι με τελέσαι τοιούτον έργον. Νενίκηκά σε Σολομών»!» Και η φράση του αυτή έμεινε στην ιστορία.

Ο ναός της Αγίας του Θεού Σοφίας περιλάμβανε, εκτός από τον εντυπωσιακό θόλο που στηρίζονταν στην ορθογώνια βασιλική, πλήθος μωσαϊκών και αγιογραφιών που κάλυπταν σχεδόν κάθε επιφάνεια, κίονες και κολώνες από μάρμαρο, χάλκινες πόρτες, μια μαρμάρινη πύλη, έναν τεράστιο σταυρό στην κορυφή του τρούλου και το ομφάλιο, ένα τετράγωνο πλαίσιο στο κέντρο του ναού όπου γίνονταν η στέψη των αυτοκρατόρων. Και όσον αφορά το μέγεθος; Χωρούσε 23.000 ανθρώπους, 525 ψάλτες, διακόνους και ιερείς.

Από τότε η Αγιά Σοφιά στέκεται αγέρωχη για 1500 χρόνια. Για πάνω από 1000 χρόνια λειτουργούσε σαν χριστιανικός ναός, για 480 χρόνια σαν τζαμί και τα τελευταία 76 σαν μουσείο. Που να φανταζόμουν τότε ότι 8 χρόνια μετά θα γινόταν και πάλι τζαμί ... .

Επιστρέφω πάλι στο 2012, τότε που η χαρά και η συγκίνηση με είχαν κυριεύσει ούσα μέσα στην Αγιά Σοφιά. Το βλέμμα μου “το τραβούσε” η οροφή. Μπαίνοντας δεν μπορείς παρά να κοιτάξεις ψηλά, στον τρούλο. Τα πολλά παράθυρα και ο ήλιος που μπαίνει από αυτά δίνουν την αίσθηση πως ο τρούλος αιωρείται, λένε οι ... γραφές και οι πληροφορίες και πράγματι αυτό συμβαίνει!

Ήθελα να δω τα υπέροχα ψηφιδωτά του παρελθόντος, ή μάλλον αυτά που είχαν διασωθεί από αλώσεις, κατακτητές, εικονομάχους και από τη «θητεία» της Αγιά Σοφιάς σαν τζαμί.
Ελάχιστα είχαν παραμείνει, τα οποία και επιθυμούσα διακαώς να τα δω.
Το διασημότερο είναι αυτό που βρίσκεται πάνω από την νοτιοδυτική Πύλη…

Στο ψηφιδωτό της ΝΔ Πύλης παρουσιάζεται ένθρονη η Θεοτόκος με το θείο βρέφος στα γόνατά της.
Στα αριστερά της Παναγίας στέκεται ο «Κωνσταντίνος ο εν αγίοις Μέγας Βασιλεύς» Μέγας Κωνσταντίνος, που Της προσφέρει ένα μοντέλο της Κωνσταντινούπολης και στα αριστερά της «ο αοίδιμος Βασιλεύς» Ιουστινιανός Α’ που Της προσφέρει την Αγιά Σοφιά.

Στεκόμουν κάτω από το διάσημο ψηφιδωτό και το κοιτούσα συγκινημένη. Είχα μπροστά μου μια εικόνα, που μέχρι να την αντικρίσω δεν φανταζόμουν ότι μου ήταν τόσο οικεία. Κάτι που μου συνέβη και αργότερα με τα ψηφιδωτά του Ιουστινιανού και της Θεοδώρας στη Ραβέννα της Ιταλίας, αφού και οι δυο αυτές περιπτώσεις ψηφιδωτών απεικονίζονται πολλές φορές στα σχολικά μας βιβλία.

Τα υπόλοιπα σωζόμενα ψηφιδωτά βρίσκονται στον γυναικωνίτη.

Το ψηφιδωτό της Δέησης (του 13ου αι.) Απεικονίζει την Παναγία και τον Ιωάννη τον Βαπτιστή να παρακαλούν τον Ιησού να μεσολαβήσει για την ανθρωπότητα την ημέρα της Κρίσης. Θεωρείται το ομορφότερο στην Αγιά Σοφιά εξαιτίας της λεπτότητας των χαρακτηριστικών, της ρεαλιστικότητας των εκφράσεων και της ποικιλίας των χρωμάτων.

Το ψηφιδωτό του Κομνηνού, (του 1118). Εικονίζεται η Παναγία στη μέση, η οποία κρατάει το Χριστό στα γόνατά Της. Δεξιά της βρίσκεται ο «Ιωάννης εν Χριστώ τω θεώ πιστός Βασιλεύς Πορφυρογέννητος και Αυτοκράτωρ Ρωμαίων ο Κομνηνός», δηλ. ο Αυτοκράτορας Ιωάννης Β’ ο Κομνηνός, ο οποίος κρατάει ένα πουγκί που συμβολίζει τις δωρεές του προς το Ναό. Αριστερά της Παναγίας στέκεται η «Ειρήνη η Ευσεβεστάτη Αυγούστα», η οποία κρατάει μια περγαμηνή, που υποδεικνύει ποιος είναι ο κτήτορας της Αγιά Σοφιάς.

Δεξιότερα της Αυγούστας υπάρχει άλλη μια ψηφιδωτή φιγούρα, η οποία προστέθηκε αργότερα (το 1122) όταν και ενθρονίστηκε ο νεαρός «Αλέξιος εν Χριστώ τω Θεώ πιστός βασιλεύς πορφυρογέννητος ο Κομνηνός»

Το ψηφιδωτό της αυτοκράτειρας Ζωής (του 11ου αι.) Απεικονίζει (σε χρυσό φόντο) τον Χριστό να ευλογεί καθισμένο ανάμεσα στον Κωνσταντίνο τον Μονομάχο, «Κωνσταντίνος εν Χριστώ τω θεώ Αυτοκράτωρ πιστός Βασιλεύς των Ρωμαίων μονομάχος» και την αυτοκράτειρα Ζωή, «Ζωή η ευσεβεστάτη Αυγούστα». Οι αυτοκράτορες (όπως και του προηγούμενου ψηφιδωτού) κρατούν πουγκιά και έγγραφα σύμβολα των δωρεών τους προς την Εκκλησία.
Ένα μικρό tip: Η αυτοκράτειρα Ζωή είχε παντρευτεί τρεις φορές και κάθε φορά που άλλαζε σύζυγο ... άλλαζε και το κεφάλι του αυτοκράτορα στο ψηφιδωτό. Ο Κωνσταντίνος ο μονομάχος που βλέπουμε ήταν ο τελευταίος σύζυγος.

Το ψηφιδωτό του θόλου …
Ένα από τα ωραιότερα ψηφιδωτά της Αγιά Σοφιάς βρίσκεται στην κόχη της αψίδας και αναπαριστά την Παναγία (που κάθεται σε ένα θρόνο χωρίς πλάτη) κρατώντας το θείο Βρέφος στα γόνατά Της, ψηφιδωτό το οποίο κατασκευάστηκε αμέσως μετά την πρώτη εικονομαχία. Αυτό που κάνει τόσο εντυπωσιακό το ψηφιδωτό του τρούλου είναι το χρυσό φόντο, καθώς και τα χρυσά ενδύματα του Ιησού που έρχονται σε πλήρη αντίθεση με το βαθύ μπλε χιτώνα της Παναγίας.

Δεν βγήκε καλά η φωτογραφία, συγχωρέστε με. Βλέπετε δεν σκεπτόμουν τότε το travelstories και βέβαια ούτε μου περνούσε τότε από το μυαλό το ενδεχόμενο της μετατροπής σε τζαμί και ότι μπορεί να μην την ξαναδώ…

Τέτοια οπτική της εκκλησιάς είχε η αυτοκράτειρα …. Θεοδώρα, η Ζωή, η Ειρήνη, η Θεoφανώ, η Θεοδοσία και τόσες άλλες αυτοκράτειρες και παρακολουθούσαν τη λειτουργία … από αυτό το σημείο του γυναικωνίτη ...

Στο νότιο τμήμα του γυναικωνίτη υπάρχει μια μαρμάρινη πόρτα. Πρόκειται για την «Πύλη του Παράδεισου και της Κόλασης».

Η μεγαλοπρεπής αυτή πόρτα, χώριζε το νότιο γυναικωνίτη στα δύο, το μεγαλύτερο μέρος του οποίου χρησιμοποιούνταν για συνόδους και επίσημες συναντήσεις των αξιωματούχων του Πατριαρχείου. Μέλη της συνόδου περνούσαν από αυτήν την πόρτα για να φτάσουν στην Αίθουσα του Συμβουλίου – η οποία είναι η περιοχή, όπου τοποθετήθηκαν όλα τα πιο σημαντικά ψηφιδωτά.

Πολλές από τις ανάγλυφες παραστάσεις της πόρτας έχουν αφαιρεθεί, επειδή θεωρήθηκε ότι προσβάλουν το ισλάμ, ενώ η προσπάθεια να αφαιρεθεί το οριζόντιο μέρος του σταυρού, στο πίσω μέρος της πόρτας είναι αποτυχημένη.

Ο έντυπος οδηγός (που χρησιμοποιούσα τότε) έλεγε για άλλο ένα ψηφιδωτό που δείχνει τον Αυτοκράτορα Αλέξανδρο. Που είναι; Όσο και αν έψαξα δεν το βρήκα. Δυο φορές έφερα βόλτα το γυναικωνίτη για να το δω και δεν το βρήκα. “Θα κάνω λάθος. Θα βρίσκεται κάτω”, σκέφτηκα.
Μάταια όμως όσο και αν έψαξα. Που είναι το ψηφιδωτό; «Δεν φεύγω αν δεν το βρω»

Αναζήτησα και βρήκα έναν υπάλληλο του μουσείου και τον ρώτησα. Του έδειξα τη φωτογραφία του ψηφιδωτού, έτσι όπως την είχε ο οδηγός που έσερνα μαζί μου.
“Είναι στο γυναικωνίτη. Ανεβαίνεις και πας αριστερά. Μόλις περάσεις το μέσο, ψηλά και πίσω από μια καμάρα σε μια κόγχη θα το δεις”, μου είπε.

Πήγα και το είδα. Πρόκειται για ένα “κρυφό” έργο τέχνης της Αγίας Σοφίας. Χωρίς οδηγίες δεν θα το έβρισκα ποτέ. Ίσως και γι’ αυτό να σώθηκε. Ήταν πίσω από μια κολώνα και μέσα σε μια σκοτεινή κόγχη ψηλά στην οροφή. Το είχαν καλύψει μήπως και γλυτώσει τη βεβήλωση. Και τη γλύτωσε.

Στην ψηφιδωτή αυτή εικόνα του αυτοκράτορα των 13 μηνών (όπως ονομάστηκε), ο Αλέξανδρος φορά την αυτοκρατορική στολή του και στο δεξί του χέρι κρατά μια σφαίρα που συμβολίζει τον κόσμο. Παρόλο τις ταλαιπωρίες που πέρασε το ψηφιδωτό, είναι ευκρινείς πολλές λεπτομέρειες, όπως το γεμάτο πετράδια φουλάρι του, το καλυμμαύχι της κεφαλής του και τα τέσσερα μενταγιόν στο λαιμό του.

Κάπου στον γυναικωνίτη είδαμε μια κεκλιμένη κολώνα, αποτέλεσμα ενός από τους πολλούς σεισμούς που συνέβησαν κατά τη διάρκεια των αιώνων.

Είδαμε και το “ομφάλιο”, το οριοθετημένο χώρο από κύκλους γρανίτη, στο χρώμα της κόκκινης και πράσινης πορφύρας, που ήταν ο τόπος που πραγματοποιούνταν οι αυτοκρατορικές στέψεις. Πάνω στην κεντρική και μεγαλύτερη πλάκα ήταν τοποθετημένος ο Χρυσός θρόνος του αυτοκράτορα.

Βγήκαμε από την εκκλησία μετά από κανένα δύωρο. Συναντηθήκαμε και οι τέσσερις στην πίσω είσοδο.

Εδώ στο προαύλιο του ναού, λέγεται πως υπήρχε μια κρήνη, στην οποία αναγραφόταν η “καρκινική” φράση «ΝΙΨΟΝΑΝΟΜΗΜΑΤΑΜΗΜΟΝΑΝΟΨΙΝ» “Καρκινική” γιατί όταν αυτή είναι γραμμένη με κεφαλαία και χωρίς κενά μπορεί να διαβαστεί και ανάποδα βγάζοντας το ίδιο νόημα. Έψαξα λοιπόν και εγώ να βρω το “Ξέπλυνε τις αμαρτίες σου και όχι μόνο το πρόσωπό σου”, αλλά που να το βρω, αφού δεν υπήρχε; Κάποτε υπήρχε, αλλά δεν είχα διαβάσει καλά το μάθημά μου.

Ύστερα από την επίσκεψή μου στην Αγιά Σοφιά με χαρά έχω να ομολογήσω ότι … δεν ένιωσα καμιά θλίψη.
Ένιωσα όμως μια … περηφάνια.

Όπως και να θελήσουν να την «βαφτίσουν» οι γείτονες (μνημείο - μουσείο – τζαμί), η Αγιά Σοφιά θα είναι το «Κλέος του Ιουστινιανού», η Εκκλησία που χτίστηκε το 537, το Αρχιτεκτονικό Βυζαντινό κόσμημα που έχτισε ο Ανθέμιος και Ησίοδος τον καιρό της Βυζαντινής αυτοκρατορίας. Είναι κάτι που γνωρίζει ο κόσμος όλος και δεν αλλάζει με τίποτα!

Βγαίνοντας από την εκκλησία (... ουπς! Ούτε καν μουσείο δεν μπορώ να την αποκαλέσω. Αυθόρμητα μου βγαίνει το ... εκκλησία) είδαμε τραπεζάκια έξω από τα λουτρά της Ρωξελάνης.

Η Ρωξελάνη ή κατά κόσμον Χιουρέμ, ήταν η ραδιούργα σύζυγος του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρέπους, για χάρη της οποίας ο Σουλτάνος έχτισε αυτό το χαμάμ. Τα λουτρά χτίστηκαν για τις ανάγκες των προσκυνητών της Αγιά Σοφιάς την εποχή που αυτή ήταν τζαμί. Το αξιοσημείωτο όμως είναι ότι τα λουτρά χτίστηκαν από τον μεγάλο αρχιτέκτονα Μιμάρ Σινάν.

ΙΟΥΣΤΙΝΙΑΝΟΥ ... ΣΥΝΕΧΕΙΑ
Ήταν αρκετά δυνατό το δέλεαρ για ένα καφεδάκι στο καφέ των λουτρών, αλλά είχαμε δει ότι η ουρά για τη δεξαμενή του Ιουστινιανού, που βρίσκεται ακριβώς απέναντι από την είσοδο της Αγιάς Σοφιάς δεν ήταν και πολύ μεγάλη και είπαμε να εκμεταλλευτούμε το γεγονός.

Η Κινστέρνα του Ιουστινιανού ήταν η μεγαλύτερη υπόγεια δεξαμενή της Κωνσταντινούπολης. Πρόκειται για ένα αριστούργημα της βυζαντινής μηχανικής με χωρητικότητα μεγαλύτερη από 80.000 κυβικά μέτρα νερού. Άλλο ένα έργο του Ιουστινιανού που χτίστηκε το 532, για την ύδρευση της Κωνσταντινούπολης και για να προμηθεύει νερό στο παρακείμενο Παλάτι, όπου είχε την έδρα του ο βυζαντινός αυτοκράτορας.
Η στέγη της στηρίζεται σε 336 κίονες, όπου ο καθένας έχει στην κορυφή του ένα περίτεχνο κιονόκρανο…

Δύο από αυτές στηρίζονται σε βάσεις που φέρουν την κεφαλή της Μέδουσας, οι οποίες και οι δύο -άγνωστο γιατί- έχουν τοποθετηθεί με λάθος τρόπο (η μία οριζόντια και η άλλη ανάποδα!)

Η δεξαμενή με το τεράστιο μέγεθός της, με το νερό που φαίνεται και δεν φαίνεται μέσα από το ημίφως, με το επιβλητικό ύψος των κιόνων και με την μουσική υπόκρουση, όλα συντελούν ώστε να νιώσεις τη Βυζαντινή μεγαλοπρέπεια.

Βέβαια, τη Βυζαντινή ατμόσφαιρα την αντιλαμβάνεσαι μόνο αν καταφέρεις να αγνοήσεις τους κιτς γιαλαντζί σουλτανοπασάδες που βρίσκονται στην είσοδο και προσπαθούν να σε πείσουν να βγάλεις φωτογραφίες με τις ανάλογες στολές. Τι σχέση έχει η Βυζαντινή δεξαμενή του Ιουστινιανού με τους Οθωμανούς;

Τελειώσαμε με τα Ιουστινιάνεια έργα για σήμερα. Τώρα είχαμε δύο επιλογές για τη συνέχεια. Το Topkapi και το μπλε τζαμί.

……………………………………… post ………………………………………………………..

 

[Grerena]

ΑΝΑΤΟΛΙΤΙΚΕΣ … ΒΟΛΤΕΣ
Είχαμε τελειώσει με το βασικό must της εκδρομής. Μπορούσαμε για σήμερα να “χαλαρώσουμε” λίγο.
Κατηφορίσαμε προς την Alemdar Caddesi.

ΣΟΥΛΤΑΝΑΧΜΕΤ
Γενικά αυτός ο δρόμος (Alemdar Cd.) της Sultanahmet είναι αρκετά χαρακτηριστικός της Κωνσταντινούπολης. Αποτελεί κατά κάποιο τρόπο και προέκταση και του Hüdavendigar Cd., που φτάνει μέχρι το ξενοδοχείο μας, δρόμο τον οποίο περπατήσαμε αρκετά πάνω κάτω τις ημέρες που μείναμε στην πόλη. Ξεκινάει από την Αγιά Σοφιά και φτάνει μέχρι το σταθμό των τρένων Sirkeci.

Όσες φορές περάσαμε από την Alemdar Cd. τόσες είδαμε στη βιτρίνα ενός restaurant μια κυριούλα που “άνοιγε” πίτες.

Νομίζω ότι πρέπει να είναι η πιο πολυφωτογραφημένη γυναίκα της πόλης, αφού όλοι σχεδόν οι τουρίστες που περνούσα από εδώ την φωτογράφιζαν. Τη συγκεκριμένη φωτογραφία την έχω δει και σε άλλες ιστορίες του forum!

Στρίψαμε στην πρώτη Πύλη του παλατιού …

και βρεθήκαμε στην πρώτη αυλή του Topkapi, όπως λέγεται, που είναι ένας υπέροχος κήπος, ο οποίος στην ουσία εκτείνεται ανάμεσα στην (δεύτερη) Πύλη του παλατιού και στη εκκλησία της Αγίας Ειρήνης.

Ο ωραίος καιρός, ο υπέροχος κήπος και τα Οθωμανικά και Βυζαντινά κτίσματα ως φόντο είχαν εμπνεύσει πολλά ζευγάρια για τις φωτογραφίες του γάμου τους.

Ο Ναός της Αγίας Ειρήνης είναι μια Βυζαντινή εκκλησία που δεσπόζει στο χώρο.

Χτίστηκε από τον Μέγα Κωνσταντίνο και ονομάστηκε «Πατριαρχείο». Μέχρι που κατασκευάστηκε η Αγία Σοφία ήταν η Μητρόπολη της Κωνσταντινούπολης. Η εκκλησία δεν είχε δικούς της ιερείς, αλλά εκεί λειτουργούσαν οι ιερείς της Αγιά Σοφιάς. Συνήθως παρευρίσκονταν και ο Πατριάρχης, ο οποίος στην Αγιά Σοφιά λειτουργούσε μόνο τις μεγάλες εορτές, παρουσία του αυτοκράτορα. Στην εκκλησία αυτή συγκροτήθηκε η Β’ Οικουμενική Σύνοδος.

Μετά την άλωση της πόλης ο ναός γλύτωσε την μετατροπή του σε τζαμί επειδή μετατράπηκε σε αποθήκη όπλων και λαφύρων.

Στο βάθος φαίνεται η Αγιά Σοφιά. Ανάμεσα στις δυο εκκλησίες ο Ιουστινιανός είχε χτίσει μια πλατιά λεωφόρο.
Σήμερα η Αγία Ειρήνη είναι μουσείο … το οποίο όμως τώρα που ήρθαμε εμείς ήταν κλειστό.
Θα ξαναρχόμασταν όμως άλλη μέρα για να τη δούμε μαζί με το Topkapi, αφού σήμερα δεν μας έπαιρνε ο χρόνος για να τα δούμε.

Σειρά είχε το μπλε τζαμί. Οι περισσότεροι επισκέπτες του ήταν τουρίστες, αν όχι όλοι. Μετά το Χριστιανικό σύμβολο βλέπουν και το Ισλαμικό. Έτσι και εμείς.

Το Sultanahmet Camii, όπως αλλιώς λέγεται χτίστηκε το 1617 και σχεδιάστηκε ως μια επίδειξη δύναμης, συμπληρώνοντας την γειτονική Αγιά Σοφιά, την οποία είχε σαν πρότυπο.

Για να μπούμε μέσα θα έπρεπε να καλύψουμε την κεφαλή μας οι γυναίκες και βέβαια άπαντες να βγάλουμε τα παπούτσια μας. Μας δώσανε μαντήλες στην είσοδο και μπήκαμε. Η παραμονή μας μέσα στο μπλε τζαμί δεν κράτησε πάνω από 10 λεπτά. Πιο πολύ ώρα κάναμε να ξεπαπουτσωθούμε και να μαντηλωθούμε παρά να το δούμε. Εμείς και … πολλοί άλλοι τουρίστες σαν και εμάς.

Η αλήθεια είναι ότι μια μικρή έκπληξη … την έχεις με το που μπαίνεις μέσα. Γεωμετρικά σχέδια και λουλούδια, αναρίθμητα κεραμικά ιζνίκ και δεκάδες παράθυρα με υαλογραφήματα κυριαρχούν στο χώρο.
Τα χειροποίητα χαλιά και ένας τεράστιος πολυέλαιος συμπληρώνουν το σκηνικό.

Αν μοιάζει με την Αγιά Σοφιά;
Καλή … προσπάθεια. Στο μέγεθος σίγουρα. Έχουν όμως και χίλια χρόνια διαφορά. Δεν είναι και λίγο!
Το μαντήλι το πήρα για σουβενίρ.

Ο κόσμος έξω στην πλατεία Sultanahmet δεν λέει να "χλωμιάσει".

Στην Αγιά Σοφιά όμως η ουρά είχε πια “σβήσει”. Είχε πάει 6:00 η ώρα το απόγευμα.

ΓΕΥΣΕΙΣ ΚΑΙ ΜΥΡΩΔΙΕΣ
Η συνέχεια είχε την αγορά Mısır Çarşısı ή αλλιώς το Αιγυπτιακό παζάρι, το οποίο λειτουργεί από το 1664.
Πρόκειται για μια αγορά μπαχαρικών στην οποία πήγαμε βόλτα για να χαζέψουμε … μπαχαρικά.

Εκεί λοιπόν απολαύσαμε χρώματα και … μυρωδιές… κυριολεκτικά αφού όλα μυρίζουν πολύ όμορφα και οι πάγκοι είναι πολύχρωμοι …

Σε αυτό βοηθούν τα μπαχαρικά, οι ξηροί καρποί, τα αποξηραμένα φρούτα, το τσάι και τα λουκούμια.

Είναι ένα παζάρι σε έναν ωραίο καλυμμένο χώρο (σχήματος Γ ), με οροφή που καλύπτεται από τρούλους και αποτελεί το δεύτερο μεγαλύτερο στεγασμένο εμπορικό συγκρότημα της Πόλης, μετά το Grand bazaar.

Ακόμα και αν δεν ψωνίσεις μπαχαρικά, αξίζει να πας μια βόλτα. Θα φύγεις κερδισμένος και … κερασμένος είτε με λουκουμάκια είτε με τσαγάκι.
Εμείς δεν ψωνίσαμε μπαχαρικά, γιατί είμαστε ήδη “φορτωμένοι” από προηγούμενο ταξίδι μας (στην Ταγγέρη), που αγοράσαμε τόσα που θα είχαμε απόθεμα για 3 τουλάχιστον χρόνια.
Φυσικά η αγορά είχε και πολλά μαγαζιά με τουριστικά είδη και υφάσματα και δεν έλειπαν και τα … γλυκαντζίδικα, με πολλά παραδοσιακά σιροπιαστά…

Λιγωθήκαμε και πήραμε κάτι σε γλυκό στο χέρι.
Όπως φαίνεται και στις φωτογραφίες η αγορά αυτή δεν αντεχόταν για πολύ ώρα, αφού ήταν ασφυκτικά γεμάτη με κόσμο!

Εμείς όμως έπρεπε να φάμε και κάτι, οπότε η λύση του να πάμε μέχρι τη γέφυρα του Γαλατά που ήταν κοντά και έχει πολλές ταβέρνες μας φάνηκε ιδανική.

Η γέφυρα του Γαλατά είναι από τις παλαιότερες γέφυρες της Κωνσταντινούπολης, η οποία ενώνει τις δυο όχθες του Κεράτιου Κόλπου. Πρόκειται για μια δυόροφη γέφυρα, πολύ χαρακτηριστική της Πόλης. Ο πάνω όροφος είναι για τα αυτοκίνητα και τους … ψαράδες και ο κάτω για τις ψαροταβέρνες.
Τον κάτω πήραμε και εμείς.

Το περιβάλλον μου άρεσε πολύ. Ήταν πολύ όμορφα να κάθεσαι κάτω από τη γέφυρα, με θέα τις δυο Ευρωπαϊκές όχθες και την κίνηση του Κεράτιου. Πάνω από το κεφάλι μας “κρέμονταν” δεκάδες καλάμια ψαρέματος, που σε προδιαθέτουν για την φρεσκότητα των ψαριών που θα φας, αλλά από την άλλη μεριά οι πιεστικοί κράχτες όχι μόνο χαλούσαν την ατμόσφαιρα αλλά σε υποψίαζαν ότι είσαι σε άκρως τουριστικό μαγαζί που πιθανότατα να επιδίδεται πιο πολύ στην τέχνη της αρπαγής τουριστών παρά στην … γαστρονομική!

Άλλα (τουριστικά) μυαλά είχα εκείνη την εποχή. Αυτό το λέω γιατί δεν υπάρχει περίπτωση τη σήμερον ημέρα να περάσω έξω από ένα τέμενος σαν το Yeni Camii …

... και να μην μπω μέσα.

Το αυτοκρατορικό Yeni τζαμί είναι έργο κάποιας σουλτάνας (του1660). Αυτοκρατορικό λέγεται γιατί σχεδιάστηκε αρχικά σαν συγκρότημα με παρακείμενες δομές (σχολείο, νοσοκομείο, λουτρά κ.α.) για την εξυπηρέτηση διαφόρων αναγκών. Μέρος αυτού του συγκροτήματος είναι και το παζάρι των μπαχαρικών, που επιβίωσε ως σήμερα. Είναι από τα μεγαλύτερα τζαμιά στην Κωνσταντινούπολη.

Φύγαμε από τη γέφυρα με σκοπό να βρούμε κάπου να φάμε στη γειτονιά μας. Τελικά βρήκαμε πάλι πάνω στην Hüdavendigar Cd, μόνο που σήμερα καθίσαμε σε ένα πιο “Δυτικού τύπου” μαγαζί, το Red River Bub, τρώγοντας ένα λίγο … γκουρμέ κεμπάμπ!
Ωραίο δείπνο. Χαλαρώσαμε και βρήκαμε το χρόνο να οργανώσουμε και την αυριανή ημέρα. Πήραμε τηλέφωνο στο Πατριαρχείο για να μάθουμε τι ώρα έχει λειτουργία αύριο. Όταν η φίλη μας κάλεσε στο Πατριαρχείο η απάντηση από την άλλη γραμμή του τηλεφώνου ήρθε φυσικά στα ... Ελληνικά. Είχε αργά λειτουργία. Κατά τις 9:00 καλό θα ήταν να είμαστε εκεί.

Κατά τις 10:00 το βράδυ επιστρέψαμε στο ξενοδοχείο.
Στο λόμπυ βρήκαμε τον ξενοδόχο μας. Δεν μας άφησε να πάμε στα δωμάτιά μας χωρίς να μας κεράσει λίγο τσάι. ….

....................................................................post ................................................................................

 

[Grerena]

ΜΙΑ ΚΥΡΙΑΚΗ (ΤΩΝ ΒΑΪΩΝ) ΑΛΛΙΩΤΙΚΗ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΛΛΕΣ
Ξημέρωσε η Κυριακή των Βαϊων. Σήμερα είχε λειτουργία στον Πατριαρχικό ναό του Αγίου Γεωργίου στο Φανάρι. Βάλαμε τα “Κυριακάτικά μας”, δηλ. τις φουστίτσες μας (εμείς τα κορίτσια) και καλέσαμε ταξί. Κατά τις 9 παρά το πρωί και φτάσαμε στη συνοικία του Φαναριού.

ΣΤΟ ΦΑΝΑΡΙ
Στη λειτουργία θα χοροστατούσε ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος.
Είχα μια αδημονία (έως και απωθημένο θα έλεγα) να παραβρεθώ σε μια λειτουργία στο Φανάρι, παρουσία του Πατριάρχη.
Ο “Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως, Νέας Ρώμης και Οικουμενικός Πατριάρχης της Ορθόδοξης εκκλησίας” ήταν όντως εκεί. Θα αναρωτιέστε ποιος είναι αυτός; Μα ο επίσημος τίτλος του προκαθήμενου του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως!!! Γιατί η Κωνσταντινούπολη είναι η Νέα Ρώμη από το 330, όταν ο Μ. Κωνσταντίνος έκανε τα εγκαίνια της νέας πρωτεύουσας της αυτοκρατορίας…

Ο Πατριαρχικός ναός του Αγίου Γεωργίου είναι ο κύριος Ελληνορθόδοξος ναός στην Κωνσταντινούπολη, έδρα του Οικουμενικού Πατριαρχείου της Κωνσταντινούπολης, πνευματική κεφαλή όλης της Ανατολικής Ορθόδοξης εκκλησίας, προσκυνηματικό κέντρο όλων των Ορθοδόξων Χριστιανών και σήμερα Κυριακή των Βαϊων είχε πολύ κόσμο.

Εκτός από διάφορους επίσημους που είχαν έρθει από την Ελλάδα λόγω της εορτής των Βαϊων, υπήρχε και ένα σχολείο από τη Θεσσαλονίκη και βέβαια αρκετοί άλλοι σαν και μας και φαντάζομαι και μόνιμοι κάτοικοι της Πόλης.

Εγώ έπλεα σε πελάγη … ενθουσιασμού που βρισκόμουν εδώ μαζί με τόσους Έλληνες μια τέτοια γιορτινή ημέρα.

Το θέμα είναι ότι εγώ ήθελα να αποθανατίσω … τα πάντα και η μανία μου αυτή … νομίζω ότι χαλούσε αρκετά ως πολύ την κατάνυξη που πλανιόνταν στο χώρο. Νομίζω ότι και οι υπόλοιποι της παρέας μου έπαθαν το ίδιο, γιατί δεν δικαιολογείται αλλιώς πως σε κάποια φάση είχαμε ακροβολιστεί σε τέσσερα διαφορετικά σημεία της εκκλησίας (οι δύο κάτω και οι άλλοι δύο στον γυναικωνίτη) προσπαθώντας να φωτογραφίσουμε ότι μπορούσαμε από όλες τις δυνατές γωνίες.

Αφού στις φωτογραφίες που τραβούσα εγώ φαίνονταν κάπου στο βάθος τα κεφάλια της παρέας μου να προεξέχουν ανάμεσα από τον στον κόσμο, καθώς και τα υπερυψωμένα χέρια τους που τραβούσαν φωτογραφίες και αντίστοιχα στις δικές τους φωτογραφίες φαινόμουν εγώ να κάνω το ίδιο!

Η «συγκομιδή» ήταν διάφορα εσταντανέ του Οικουμενικού Πατριάρχη…

Ανάμεσα στις … αναρίθμητες φωτογραφίες θέλοντας και μη απαθανάτισα και την εκπρόσωπό μας στη Eurovision εκείνη τη χρονιά που δεν ήταν άλλη από την Κυπρία Ελευθερία Ελευθερίου. Βλέπετε εκείνη την εποχή “των παχιών αγελάδων”, η ευχή του Πατριάρχη για καλή επιτυχία στη Eurovision ήταν must.

Στην παρακάτω φαίνεται και ο εκπρόσωπος της Ελληνικής Κυβέρνησης εκείνης της εποχής.

Η φωτογραφική υστερία δεν είχε τέλος ….
Το αποκορύφωμα ήταν στο τέλος της λειτουργίας καθώς πήγαμε να ευλογηθούμε από τον ίδιο τον Πατριάρχη παίρνοντας από τα χέρια του το βάι. Τη στιγμή που ο Πατριάρχης μου έδινε το βάι, λόγω χρονοκαθυστέρησης στο φλας της φωτογραφικής, ο άντρας μου-φωτογράφος δεν αποθανάτισε εμένα, αλλά την επόμενη... στην ουρά.
Δεν θα πω γκρίνια, αλλά το παράπονο ήταν αναπόφευκτο, οπότε θα έπρεπε και δεύτερη φορά να πάω στην ουρά για να πάρω την ευχή και το βάι από τον Πατριάρχη. Ύστερα λοιπόν από τις κατάλληλες συμβουλές που δόθηκαν στο φωτογράφο μου για την χρονική στιγμή που έπρεπε να γίνει το “κλικ” επιχείρησα να πάω για το δεύτερο μου … βάι.

Κι όμως… και τη δεύτερη φορά έγινε το ίδιο. Ο επόμενος από εμένα πήρε τη “λάμψη” του φλας.. Μόνο που τώρα έγινα και ρεζίλι, αφού ο σωματοφύλακας του Πατριάρχη με πρόσεξε και είπε; «Καλά εσύ δεν ξαναπέρασες; Α! Κατάλαβα, … για τη φωτογραφία ε;»

Όχι. Δεν είμαι εγώ … Εγώ βρίσκομαι δυο θέσεις πιο μπροστά (κλαψ).

Και “νούμερο” έγινα και φωτογραφία δεν έβγαλα. Οπότε οι προσπάθειες συνεχίστηκαν στο προαύλιο, με εμένα να έχω χωθεί ανάμεσα στις καθηγήτριες και να παριστάνω την καθηγήτρια του σχολείου από τη Θεσσαλονίκη την ώρα της ομαδικής φωτογραφίας με τον Πατριάρχη.

Μπορεί να μη χρειάζεται να γίνεις παπαράτσι για να βγάλεις μια φωτογραφία μαζί με τον Πατριάρχη, αλλά μια στοιχειώδη προσπάθεια θα πρέπει να την κάνεις. Τότε δεν είχαμε ακόμα τα σελφοκόνταρα.

Στο προαύλιο της εκκλησίας υπήρχε μια πολύ ωραία ατμόσφαιρα. Σαν να είμαστε όλοι γνωστοί από τα παλιά. Σαν να είμαστε όλοι συγχωριανοί και μόλις βγήκαμε από την Κυριακάτικη λειτουργία και συναντηθήκαμε στο προαύλιο και λέμε τα νέα μας σε πηγαδάκια – πηγαδάκια.

Κάποια στιγμή έφυγε ο Πατριάρχης, αραίωσε και ο κόσμος, τελείωσαν όλες οι εκδηλώσεις και αποφασίσαμε και εμείς να φύγουμε.

Χαζέψαμε όμως λίγο στα υπόλοιπα κτίρια του συγκροτήματος του Πατριαρχείου, τα οποία στεγάζουν την Αίθουσα του Θρόνου, το Πατριαρχικό γραφείο, τα γραφεία της Ιεράς Συνόδου, την τράπεζα των κληρικών και λαϊκών υπαλλήλων του Πατριαρχείου, την Βιβλιοθήκη, τα γραφεία Πρωτοσυγκελίας, τα κελιά των κληρικών, ξενώνες κ.α.

Ανάμεσα σε αυτά είναι και η Πατριαρχική κατοικία.
Η Πατριαρχική κατοικία φαίνεται ότι είναι νεότατο κτίριο γιατί … είναι.
Μόλις το 1989 κατασκευάστηκε.

Εδώ θα αναφέρω ένα μικρό tip που μου έκανε εντύπωση όταν το διάβασα: Η Πατριαρχική κατοικία είχε καεί το 1941 και επί 50 σχεδόν χρόνια δεν εγκρινόταν άδεια ανακατασκευής από την Τούρκικη Κυβέρνηση, μέχρι που αυτό συνέβη επί πρωθυπουργίας … Τουργκούτ Οζάλ.
Όταν ο Πατριάρχης ευχαρίστησε τον Οζάλ εκείνος απάντησε: «Δεν χρειάζεται να με ευχαριστήσετε» «Ήταν το σπίτι σας που κάηκε.»

Φύγαμε λοιπόν και εμείς από την εκκλησία του Αγίου Γεωργίου, όχι όμως από το Φανάρι. Αφού φτάσαμε μέχρι εδώ θα πηγαίναμε να δούμε από κοντά και τη Μεγάλη του Γένους Σχολή, ένα άλλο αποτύπωμα της ελληνικής παρουσίας στη συνοικία αυτή.

Το Φανάρι ήταν μια ελληνική περιοχή στην Κωνσταντινούπολη, η οποία έγινε τόπος διαμονής για πολλούς Έλληνες μετά την άλωση του 1453. Επί οθωμανικής αυτοκρατορίας η περιοχή του Φαναρίου εξελίχθηκε σε μια συνοικία ανώτερης αστικής τάξης, καθώς οι κάτοικοί της έχτισαν πολυτελείς κατοικίες. Οι Φαναριώτες μορφώνονταν είτε από ιδιωτικούς δασκάλους είτε από την πατριαρχική σχολή του Φαναριού και πολλοί συμπλήρωναν τις σπουδές τους στην Ευρώπη και κυρίως στην Ιταλία. Σπούδαζαν ιατρική, φιλοσοφία και άλλα μαθήματα. Ήταν και πολύγλωσσοι. Έτσι πολλοί από αυτούς έγιναν σημαντικοί σύμβουλοι των Σουλτάνων, αποκτώντας και κοινωνική καταξίωση. Όλα αυτά έλαβαν τέλος όταν αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την περιοχή το 1955, με τους διωγμούς που έγιναν κατά των Ελλήνων.

Τα σημάδια, όμως, των Ελλήνων Φαναριωτών είναι έντονα και διαχρονικά αφού στο Φανάρι εδρεύει το Οικουμενικό Πατριαρχείο και η Μεγάλη του Γένους Σχολή.
Η Μεγάλη του Γένους Σχολή, ένα από τα πιο ξακουστά εκπαιδευτήρια της Κωνσταντινούπολης βρίσκεται λίγο πιο ψηλά από το Πατριαρχείο και παρόλο που σήμερα Κυριακή θα ήταν κλειστή ήταν μια ευκαιρία να τη δούμε έστω απ' έξω αλλά και να περπατήσουμε λίγο στην ιστορική συνοικία του Φαναριού.
Η Σχολή είναι χτισμένη στην κορυφή ενός λόφου. Βγαίνοντας από το Πατριαρχείο και προχωρώντας προς τα δεξιά πήραμε την ανηφοριά προς το λόφο, βγάζοντας φωτογραφίες. Στο δρόμο για τη Σχολή συναντήσαμε ερειπωμένα σπίτια, αλλά και κάποια κατοικήσιμα και πολύ φτωχικά.

Η υποβαθμισμένη σήμερα περιοχή του Φαναριού κατοικείται από μετανάστες της Ανατολίας, Κούρδους και Ελληνορθόδοξους άραβες. Το ένδοξο παρελθόν της όμως αντικατοπτρίζεται ολοφάνερα στα πρώην αρχοντικά της. Είδαμε κάποια παλιά αρχοντικά άλλα εγκαταλειμμένα και άλλα όχι. Μια στεναχώρια βλέποντάς … μου “βγήκε”.

Ώσπου ξαφνικά είδαμε μπροστά μας τον κόκκινο τοίχο της Μεγάλης του Γένους Σχολή. Είναι ένα κτίριο ψηλό, μεγαλοπρεπές, σε σχήμα αετού, Βυζαντινού ρυθμού, χτισμένο στην κορυφή ενός απότομου λόφου, που κοιτώντας το από χαμηλά φάνταζε σαν κάστρο. Και έδειχνε τόσο μεγάλο, που η φωτογραφική μου μηχανή δεν μπορούσε να έχει πλάνο με ολόκληρο το κτίριο μέσα.

Η Μεγάλη του Γένους Σχολή ιδρύθηκε αμέσως μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης, το 1454. Κατέχει τον τίτλο του αρχαιότερου σε λειτουργία εκπαιδευτικού ιδρύματος του Ελληνισμού.
Η λειτουργία της υπό την αιγίδα του Πατριαρχείου αποτέλεσε τμήμα των προνομίων, που ο Μωάμεθ ο Πορθητής παραχώρησε στον Γεννάδιο Σχολάριο, πρώτο Οικουμενικό Πατριάρχη στην μετά Άλωση εποχή.
Από τότε λειτουργεί αδιαλείπτως, παρέχοντας υψηλού επιπέδου μόρφωση στους Έλληνες και όχι μόνο μαθητές της. Μεταξύ των αποφοίτων περιλαμβάνονται οι γόνοι διαπρεπών Φαναριωτών οικογενειών, πλήθος Πατριαρχών και Ορθόδοξων ιεραρχών, υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι της Υψηλής Πύλης, μέχρι και πολιτικοί του Νέου Ελληνικού κράτους.

Σήμερα λειτουργεί ως σχολείο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης έχοντας 53 μαθητές, πολλοί από αυτούς είναι αραβικής καταγωγής με ελληνορθόδοξο θρήσκευμα!
Στα 500 χρόνια λειτουργίας τους άλλαξε πολλές φορές έδρα. Η εγκατάσταση της Σχολής στο θαυμάσιο κτίριο έγινε το 1882. Τραπεζίτες και ευεργέτες συγκέντρωσαν το απαραίτητο ποσό για να ανεγερθεί το Βυζαντινού ρυθμού κτίριο που έβλεπα μπροστά μου.

Κρίμα που ήταν κλειστό. Λέγεται ότι οι αίθουσες και ο εξοπλισμός που διαθέτει είναι εφάμιλλες σε πολυτέλεια με τα αντίστοιχα της Οξφόρδης. Εμείς αρκεστήκαμε μόνο σε κάποιες φωτογραφίες με φόντο τα χαμηλά του κτιρίου.

Είναι πάντως πολύ συγκινητικό να βλέπεις ελληνικές επιγραφές μέσα στην Κωνσταντινούπολη.

Σειρά είχε η Εκκλησία Μουχλιώτισσα. Είναι ένα εκκλησάκι, που βρίσκεται στο Φανάρι στη γειτονιά του Μουχλίου και αφού φτάσαμε μέχρι εδώ θα ήθελα να το δούμε. Αρχίσαμε λοιπόν το περπάτημα και το ψάξιμο. Δεν είχα σαφείς ενδείξεις για το που βρίσκεται ακριβώς. Απλά ήξερα ότι είναι εκεί κοντά. Όση ώρα ψάχναμε μας είχε πάρει στο κατόπι ένα παιδάκι, ένα Τουρκάκι. Δεν μας μιλούσε, απλά μας ακολουθούσε και κοντοστεκόταν όπου στεκόμασταν. Όταν εξάντλησα όλα τα περιθώρια να βρω την εκκλησία ζήτησα από το παιδάκι αν γνωρίζει που είναι η kilisesi. Τι χαρά έκανε όταν κατάλαβε ότι μπορούσε να μας βοηθήσει.
Έτσι και έγινε. Προχώρησε μπροστά μας κοιτώντας πίσω του κατά διαστήματα και κάνοντάς μας νεύματα για να τον ακολουθήσουμε, ώσπου φτάσαμε στη Μουχλιώτισσα.

Βρήκαμε όμως κλειστή την πόρτα. Το πιτσιρίκι όμως μας έκανε νόημα να χτυπήσουμε το κουδούνι, το οποίο και κάναμε και σε πολύ λίγο την πόρτα μας άνοιξε ο φύλακας-νεωκόρος.

Με τους τίτλους που της παραχώρησε ο Μωάμεθ ο Πορθητής η εκκλησία διέφυγε από τη μετατροπή της σε τζαμί και το 1453 αλλά και κατά τη διάρκεια των επόμενων ετών. Έτσι, η Παναγία η Μουχλιώτισσα εξακολουθεί να λειτουργεί ως τις μέρες μας ως Χριστιανική εκκλησία.

Στην είσοδο της εκκλησίας είναι κρεμασμένο σε περίοπτη θέση το φιρμάνι του ίδιου του Σουλτάνου Μωάμεθ Β’ του Πορθητή, που λέει ότι απαγορεύει να γίνει τζαμί. Το εντυπωσιακό είναι ότι την απόφαση αυτή την πήρε για χάρη της μητέρας του, η οποία ήταν Ελληνοσέρβα Χριστιανή. Αυτό το πληροφορήθηκα από το στόμα του ίδιου του νεωκόρου και όχι από κάπου στο διαδίκτυο.

Δίπλα στο φιρμάνι φιγουράρουν οι φωτογραφίες του Κεμάλ Αττατούρκ και του Οικουμενικού Πατριάρχη.

Ο νεωκόρος μας άνοιξε τα φώτα και μας άφησε μόνους μέσα στην εκκλησία.

Στο τέλος μιας σκάλας είδαμε και την αρχή ενός σφραγισμένου τούνελ, που ο νεωκόρος μας είπε ότι λέγεται ότι κάποτε οδηγούσε στην Αγιά Σοφιά.

Φύγαμε από το Φανάρι με εμένα να έχω ανάμεικτα συναισθήματα. Από τη μια η λειτουργία στον Άγιο Γεώργιο και ο προαυλισμός των εκκλησιαζομένων με είχε γεμίσει μια χαρά σαν ... να μην πέρασε μια μέρα και από την άλλη η έρημη εκκλησία της Παναγίας στην υποβαθμισμένη γειτονιά που χτυπάς το κουδούνι για να μπεις μέσα μου έφερε μια στενοχώρια....

Η θέα καθώς κατεβαίναμε από το λόφο του Μουχλίου.

Με χαρά μαθαίνω ότι η γραφική και αρκετά υποβαθμισμένη αυτή γειτονιά που είχα γνωρίσει τότε το 2012 έχει αλλάξει. Έχουν εμφανιστεί μοντέρνα καφέ, μαγαζιά και πεζόδρομοι, τα οποία αποτελούν πόλο έλξης για πολλούς επισκέπτες. Η Unesco βοήθησε πολύ σε αυτήν την ανάπλαση.
Για να δούμε αν θα καταφέρει να βοηθήσει και στις περιπτώσεις της Αγιά Σοφιάς και της Μονής Χώρας (που μετατράπηκαν σε τζαμιά).

ΜΟΝΗ ΧΩΡΑΣ
Η συνέχεια είχε τη Μονή Χώρας. Η εκκλησία αυτή είναι, μετά την Αγία Σοφία, το σημαντικότερο βυζαντινό μνημείο στην Κωνσταντινούπολη. Αυτό το αξιοθέατο ήταν το πιο απομακρυσμένο και θα χρειαζόμασταν διάφορα μέσα για να πάμε, τα οποία δεν τα είχα ψάξει κιόλας. Τέσσερις είμαστε και μπορούσαμε άνετα να πάρουμε ταξί. Και πήραμε. Μόνο που μετά από κανένα χιλιόμετρο καταλάβαμε ότι το ταξί που πήραμε δεν είχε ταξίμετρο.
Μου ήρθαν στο νου όλες οι συμβουλές που είχα διαβάσει «Μην πάρετε ταξί χωρίς ταξίμετρο» και αμέσως αφού «μπρίζωσα» και τους συνεπιβάτες μου καταφέραμε με τη νοηματική να πούμε στον οδηγό ότι θέλουμε να κατέβουμε τώρα!
Και κατεβήκαμε, σε μια … ερημιά. Δεν ήξερα που βρισκόμαστε και ταξί δεν περνούσαν.

Εμείς τα κορίτσια δεν είμαστε και πολύ μάχιμες. Με φουστίτσες και τακουνάκια (ένεκα του Πατριαρχείου της ημέρας) δεν θα έλεγα ότι θα μπορούσαμε να το πάρουμε με το πόδι.
Τελικά, ύστερα από καναδυό α-ταξίμετρα ταξί πέρασε και ένα με ταξίμετρο. Με το ζόρι συνεννοηθήκαμε με αυτόν για το που θέλαμε να πάμε. Τι “Μονή Χώρας” του λέγαμε, τι “Κεχριέ τζαμί” του λέγαμε, τι “Kariye Musezi” του λέγαμε δεν καταλάβαινε που θέλουμε να πάμε. Τελικά, του δείξαμε στο χάρτη την περιοχή του είπαμε κάτι για “kilisise” (εκκλησία) και κατάλαβε επιτέλους.

Ο ταξιτζής μας άφησε έξω από τη Μονή χώρας, μια υπέροχη Βυζαντινή εκκλησία με …μιναρέ.

Φτάσαμε στην είσοδο, πληρώσαμε το εισιτήριο εισόδου και λίγο πριν μπούμε μέσα μας έγινε υπόδειξη ... για τη μη χρήση φλας από τις φωτογραφικές μηχανές μας. Το πόσο μου κακοφάνηκε αυτό δε λέγεται. Μα είναι δυνατόν να μου κάνει υπόδειξη σε … μένα ο Τούρκος να προσέχω τα ψηφιδωτά της … Ελληνικής εκκλησίας;
Μάλλον ούτε και αυτός φαντάζονταν ότι 8 χρόνια μετά …. αυτά που με τόσο καμάρι έδειχναν στους τουρίστες τότε και που τόσο προσεκτικά φύλαγαν από τα φλας τους θα … «κρυβόντουσαν» ξανά.

Η Μονή της Χώρας είναι μια μεσαιωνική βυζαντινή Ελληνική ορθόδοξη εκκλησία που βρίσκεται στην γειτονιά Edirnekapı της Κωνσταντινούπολης. Η εκκλησία μετατράπηκε σε τζαμί το 1511 με προσθήκη μιναρέ και έγινε μουσείο το 1948. Το εσωτερικό του κτιρίου καλύπτεται με μερικά από τα παλαιότερα και ωραιότερα βυζαντινά ψηφιδωτά και τοιχογραφίες, τα οποία αποκαλύφθηκαν και αποκαταστάθηκαν όταν η εκκλησία μετατράπηκε σε μουσείο.

Τα ψηφιδωτά της Μονής Χώρας απεικονίζουν σκηνές από το ορθόδοξο εορτολόγιο και τη ζωή της Παναγίας, αρκετές από τις οποίες δεν αναφέρονται στα ευαγγέλια αλλά υπάρχουν στην ορθόδοξη παράδοση. Τα χρώματα είναι ζωηρά, οι αναλογίες των μελών αρμονικές και η έκφραση των προσώπων φυσική και αποτυπωμένη με απίστευτη λεπτομέρεια. Οι παραστάσεις στα ψηφιδωτά και τις τοιχογραφίες είναι από τις ωραιότερες Βυζαντινές παραστάσεις που υπάρχουν.

Τα ψηφιδωτά της Μονής της Χώρας είναι τόσο σημαντικά που λέγεται πως ακόμη κι αν χάνονταν τα Ευαγγέλια, μέσα από την τόσο ολοκληρωμένη σειρά των ψηφιδωτών αυτών θα μπορούσαμε να ξαναγράψουμε τα σημαντικότερα σημεία της Καινής Διαθήκης.

Δεν είχα εντυπωσιαστεί περισσότερο από εκκλησία μέχρι τότε (αργότερα μου ξανασυνέβη στη Ραβένα) και υποτίθεται ότι έχω δει και …έχω δει Βυζαντινά. Φαντάζομαι τι θα παθαίνουν οι επισκέπτες του … πιο Δυτικού Κόσμου όταν θα έρχονται εδώ για να τα δουν.

Τα ψηφιδωτά εκτείνονται κυρίως στο πάνω τμήμα του Ναού και στους θόλους, ενώ το κάτω μέρος των τοίχων καλύπτεται από ορθομαρμαρώσεις. Αυτό ήταν και ένα από τα στοιχεία που τα προφύλαξε μέσα στα χρόνια.

Ας ελπίσουμε τουλάχιστον ότι το ίδιο θα γίνει και τώρα. Ότι δηλαδή θα προφυλαχθούν τα ψηφιδωτά αφού έμαθα ότι κατασκευάστηκαν κάποιες ψευδοροφές ψηλά εκεί που τελειώνουν οι ορθομαρμαρώσεις και αρχίζουν τα ψηφιδωτά κρύβοντάς τα απλά από το μάτι του πιστού μουσουλμάνου. Ίσως έτσι κάποια στιγμή στο μέλλον να … φανερωθούν πάλι.

Πραγματικά δεν μπορώ να καταλάβω πως αυτός ο χώρος με αυτά τα ψηφιδωτά έργα τέχνης που έχει μέσα έγινε πάλι τζαμί. Μόνο από καλλιτεχνικής απόψεως να το δει κάποιος … Θα μου πείτε ξαναέγινε τζαμί στο παρελθόν. Ναι, αλλά τότε ήταν … μεσαίωνας.

Βγήκαμε έξω ψάχνοντας να καθίσουμε κάπου για ένα καφεδάκι.

Η Μονή Χώρας βρίσκεται σε μια πανέμορφη πλατεία, γεμάτο πράσινο και όμορφα παραδοσιακά καφέ γύρω της. Δεν δυσκολευτήκαμε να διαλέξουμε ένα από αυτά (το Kariye Pembe Köşk), για να αράξουμε για λίγο, για καφεδάκι οι μισοί και τσαγάκι οι άλλοι … μισοί.

Με ταξί ήρθαμε και πάλι με ταξί … με ταξίμετρο φύγαμε με επόμενο προορισμό το λιμάνι της Εμινονού.

Πολύ “δυνατό” ήταν το πρωινό μας αλλά και το απόγευμά μας στη συνέχεια δεν θα πήγαινε πίσω.

……………………………………..……………post……………………………………………..

 

[mariath]

Έχω επισκεφτεί τη Μεγάλη του Γένους Σχολή το 2014 με την ευκαιρία μιας εκδήλωσης. Αν μου επιτρέπεις θα βάλω δύο φωτογραφίες για να πάρεις μια ιδέα πώς είναι στο εσωτερικό της.

Αίθουσα διδασκαλίας

Η αίθουσα εκδηλώσεων

 

[Grerena]

Έχω επισκεφτεί τη Μεγάλη του Γένους Σχολή το 2014 με την ευκαιρία μιας εκδήλωσης. Αν μου επιτρέπεις θα βάλω δύο φωτογραφίες για να πάρεις μια ιδέα πώς είναι στο εσωτερικό της.
View attachment 332676
Αίθουσα διδασκαλίας

View attachment 332677
Η αίθουσα εκδηλώσεων

Αν σου επιτρέπω; Χαρά μου μεγάλη. Θα σε παρακαλούσα κιόλας αν έχεις και άλλα στοιχεία να μας δώσεις σχετικά.

Και οι δύο αίθουσες δείχνουν καταπληκτικές. Η δεύτερη μοιάζει με αίθουσα μουσείου. Διακρίνω τρεις αγίους στην οροφή και αρχαιοελληνικές παραστάσεις απέναντι στα υπέρθυρα;
Δεν ξέρω καν πόσο εύκολο είναι να επισκεφτεί κάποιος τη Σχολή εκ των έσω. Αν βρισκόμουν δηλ. εκεί μια καθημερινή θα μπορούσα να χτυπήσω κουδούνι και να μπω να το επισκεφτώ;
Εσύ δεν πήγες μια τυχαία ημέρα, έτσι δεν είναι;
Πραγματικά με ενθουσίασαν οι φωτό σου.
Είναι τόσα πολλά αυτά που με συγκινούν και με γοητεύουν στην Πόλη.

Με τέτοιες εμπειρίες και δεδομένου ότι είναι και πιο φρέσκο ταξίδι σου αυτό (σε σχέση με το δικό μου ...) θα μπορούσες να γράψεις μια ... μοναδική ιστορία.
Ευχαριστώ

 

[Grerena]

ΜΙΑ ΚΡΟΥΑΖΙΕΡΑ ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΩΡΑΙΑ
Δεν νοείται βόλτα στην Πόλη χωρίς μια βαρκάδα στο Βόσπορο. Και μάλιστα σήμερα είχε τον τέλειο καιρό, τον οποίο οφείλαμε να εκμεταλλευτούμε.
Οι διάφοροι ταξιδιωτικοί οδηγοί που διάβαζα τότε με είχαν συμβουλέψει να μην πάρουμε τα καραβάκια που κάνουν κρουαζιέρες αλλά να πάρουμε τα καραβάκια της γραμμής, που εκτελούν δρομολόγια «λεωφορείου» και τα οποία κάνουν και στάσεις και συνεπώς φτάνουν και πολύ κοντά στην ακτή και φυσικά είναι και πιο οικονομικά.

Με το που φτάσαμε στην προβλήτα και είδαμε τον χαμό από τον κόσμο, μου έφυγε κάθε διάθεση να ψάξω να βρω το οικονομικό καραβάκι-λεωφορείο. Επιλέξαμε την εύκολη λύση, που ήταν … το πρώτο εκδρομικό καραβάκι που βρήκαμε μπροστά μας. Σε αυτό μπήκαμε, το οποίο ήταν φυσικά και γεμάτο.

Ο ΒΟΣΠΟΡΟΣ
Ο καλύτερος τρόπος για να δούμε το Βόσπορο είναι δια θαλάσσης. Δεν ξέρω τι ακριβώς περίμενα να δω με τη μίνι αυτή κρουαζιέρα στο Βόσπορο, αλλά ήταν από τις ωραιότερες βαρκάδες που έχω κάνει.

Στις όχθες το Βοσπόρου βλέπεις και τη μεγαλοπρέπεια και την απλή ομορφιά, βλέπεις και παλιά αρχοντικά και μικρά ψαροχώρια, βλέπεις και παλάτια αλλά και φρούρια. Με λίγα λόγια βλέπεις και το παρελθόν και το παρόν της Πόλης, που είναι τόσο αρμονικά δεμένα μεταξύ τους.

Αρχικά καθίσαμε μέσα πίνοντας το τσάι μας μισοξαπλωμένοι στους καναπέδες.

Μετά όμως βγήκαμε στην κουπαστή από την πλευρά που έβλεπε την Ευρωπαϊκή ακτή και χαζεύαμε τα αξιοθέατα, τις βίλλες, τα πάρκα που “περνούσαν” από μπροστά μας καθώς και ότι γειτνίαζε με τις όχθες της Πόλης πάνω στο Βόσπορο.

Είδαμε και το Dolmabahçe Camii...

Πολύ κοντά στο παραπάνω τζαμί είδαμε και το υπέροχο Dolmabahçe Sarayi. Πρόκειται για το νεότερο παλάτι των Σουλτάνων. Υπήρξε κατοικία τους από το 1856 έως το 1922.

Είδαμε και το Cigaran Palace. Χτίστηκε το 1863 κατά τη διάρκεια μιας περιόδου, που οι σουλτάνοι έχτιζαν τα δικά τους παλάτια και δεν χρησιμοποιούσαν αυτά των προγόνων τους. Σήμερα είναι ένα πολυτελές ξενοδοχείο, με το δωμάτιο του σουλτάνου … στα ύψη.

Στην πραγματικότητα το παλάτι αυτό είναι χτισμένο στην προκυμαία του τεράστιου πάρκου Tildiz. Αποτέλεσε το αυτοκρατορικό περίπτερο του πάρκου. Η πανέμορφη περίτεχνη μαρμάρινη πρόσοψή του «τρέχει» για 300μ. παράλληλα με την όχθη του Βοσπόρου και νομίζω ότι η καλύτερη οπτική για να τη δεις είναι από θαλάσσης.

Είδαμε και το υπό ανακαίνιση Ortaköy Camii, με φόντο τη γέφυρα “των Μαρτύρων της 15ης Ιουλίου”.

Έτσι ονομάστηκε από τον Ερντογάν μετά το πραξικόπημα του 2016. Όταν πήγαμε εμείς λεγόταν «Γέφυρα του Βοσπόρου», όνομα που είχε από το 1973, έτος της κατασκευής της.

Στο Ορτακιόι κάθε Κυριακή συγκεντρώνονται διάφοροι καλλιτέχνες για να παρουσιάσουν τα έργα τους, σε μια υπαίθρια γκαλερί δίπλα στην όχθη, δημιουργώντας έτσι μια ζωντανή σκηνή τέχνης.

Κυριακή είναι σήμερα… γι’ αυτό τους «συνέλαβε» και η φωτογραφική μου!

Είδαμε και μοντέρνες γειτονιές και κομψά restaurant πάνω στο νερό …

Με αυτά και με αυτά κάποια στιγμή φτάσαμε μέχρι τη γέφυρα Fatih Sultan Mehmet, τη δεύτερη γέφυρα που διασχίζει τον Βόσπορο και ενώνει την Ευρωπαϊκή με την Ασιατική πλευρά.

Δίπλα στη γέφυρα βρίσκεται το “Rumeli Hisarı”, δηλ. το κάστρο της Ρούμελης. Χτίστηκε το 1452 από τον Μωάμεθ Β’ τον Πορθητή και διαδραμάτισε ιστορικό ρόλο στην κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης, που ακολούθησε την επόμενη χρονιά. Ρούμελη Χισάρ σημαίνει: απέναντι από τη Ρωμανία. Ρωμανία εκείνη την εποχή ονομαζόταν η Ανατολική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία δηλ. η Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Την ονομασία «Βυζάντιο» που γνωρίζουμε εμείς, οι ιστορικοί τη χρησιμοποίησαν πολλά χρόνια αργότερα.

Εδώ το καραβάκι μας έκανε επί τόπου στροφή και πήρε το δρόμο της επιστροφής πλέοντας όμως πια πιο κοντά στην Ασιατική πλευρά.

Το κάστρο της Ασιατικής πλευράς είναι το Anadoluhisar, το κάστρο της Ανατολίας. Προηγήθηκε της κατασκευής του Rumelihisar και χτίστηκε και αυτό με σκοπό (τι άλλο?) μια από τις πολιορκίες της Κωνσταντινούπολης.

Μετά το κάστρο απλώνεται το πιο κομψό παράκτιο κομμάτι της Πόλης. Όμορφες γειτονιές, πάρκα, πολύ πράσινο, ξύλινα κιόσκια του περασμένου αιώνα, αρχοντικά και βίλλες.

Έχει βέβαια και η Ασιατική πλευρά τα παλάτια της, όπως...
το Beylerbeyi Sarayi…

...το οποίο σχεδιάστηκε ως καλοκαιρινή κατοικία των Οθωμανών σουλτάνων και ως κρατικός ξενώνας, που φιλοξενούσε ξένους πρόεδρους και κυβερνήτες.

Πιο πολύ με εντυπωσίασαν οι σύγχρονες αλλά και οι λίγο πιο παλιές παραθαλάσσιες βίλλες της Ασιατικής πλευράς.

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

Γενικά όλο το παραθαλάσσιο ασιατικό κομμάτι είναι πάρα πολύ όμορφο. Εκτός από το πράσινο και τα όμορφα σπίτια είχε και πολλά εξοχικά ταβερνάκια και μικρά γραφικά λιμανάκια. Ζήλεψα. Ήθελα να βρίσκομαι εκεί κάπου σε μια ταβερνούλα δίπλα στο κύμα και ανάμεσα στους ντόπιους.

Όπως σε αυτή …

Απαράμιλλη η ομορφιά των αρχοντικών yali. Πρόκειται για τις ξύλινες επαύλεις, που είναι χτισμένες πάνω σχεδόν στη θάλασσα του Βοσπόρου, στις οποίες δεν μεσολαβεί τίποτα ανάμεσα σε αυτές και στην προκυμαία. Ο όρος “yali” προέκυψε από το ελληνικό «γυαλός». Άρχισαν να χτίζονται τέλη του 17ου αι. σαν θερινές κατοικίες των ανώτερων τάξεων και η κατοχή ενός γιαλιού ήταν και είναι ένδειξη υψηλής κοινωνικής θέσης.

Αρκετά “γιαλιά” βρίσκονται στη λίστα με τις ακριβότερες κατοικίες στον κόσμο.

Είδαμε και εμείς ένα… της λίστας. Το γιαλί του Κόμη Leon Ostrorog (συμβούλου των τελευταίων σουλτάνων), το οποίο yali ανήκει σήμερα στον πλουσιότερο Τούρκο, τον Rahmi Koc.

Είδαμε και μια σχολή, την Kuleli Askeri Universitesi, δηλ. τη στρατιωτική σχολή Kuleli.

Φαντάζομαι ότι ακόμη και αν δεν το μετέφραζα, από τη λέξη Askeri καταλαβαίνουμε ότι πρόκειται για στρατιωτική σχολή. Αχ! Ήταν πολλά τα χρόνια που ζήσαμε … μαζί με τους γείτονες!

Όλη η διαδρομή από το τέμενος Hamid-i Evvel έως το λιμάνι του Beylerbey μας φάνηκε πολύ ειδυλλιακή και ο παραλιακός περίπατος αυτή την ώρα της ημέρας και μάλιστα Κυριακής ήταν γεμάτος από κόσμο που βολτάριζε και ψάρευε.
Και αυτό το ζήλεψα.

Είδαμε και άλλο παλάτι, το Kukuksu Palace.
Είναι ένα καλοκαιρινό περίπτερο, που χρησιμοποιήθηκε από Οθωμανούς σουλτάνους για σύντομες διαμονές κατά τη διάρκεια εκδρομών και κυνηγιού. Το συγκεκριμένο παλάτι κινδύνεψε όταν κατασκευάστηκε η γέφυρα, τα θεμέλια της οποίας “έπεσαν” πολύ κοντά με το παλάτι.

Εκπληκτικές οι περίτεχνες μαρμάρινες λεπτομέρειες, στην πρόσοψη, στην πόρτα και σε ολόκληρο το κτίριο…

Κάναμε μια πάρα πολύ όμορφη (περίπου δύωρη) βόλτα, πλέοντας πολύ κοντά στις ακτές του Βοσπόρου και βλέποντας ίσως πράγματα που οδικώς μπορεί και να μη τα βλέπαμε. Το σίγουρο είναι ότι μετά από αυτήν την κρουαζιέρα ήμουν κατασταλαγμένη για το που θα αφιέρωνα πολυυυύ χρόνο κατά την επόμενή μου επίσκεψη στην Πόλη. Μα, στις ακτές της ασιατικής πλευράς.

Αυτά σκεφτόμουν τότε, κατά το έτος 2012, γιατί τώρα …

Περάσαμε πάλι κάτω από τη γέφυρα “των Μαρτύρων της 15ης Ιουλίου” ... ένδειξη ότι όπου να 'ναι τελειώνει η βόλτα μας.

Κατά την αποβίβασή μας σε κάποιο σημείο της προκυμαίας της Εμινονού…

... είχαμε μια μικρή και … απολαυστική έκπληξη!

Με το που κατεβήκαμε από το καραβάκι “πέσαμε” πάνω σε ένα αυτοσχέδιο φαγάδικο. Χαμηλά τραπεζάκια και καρεκλάκια βρίσκονταν πάνω στην προβλήτα με κόσμο (και δεν έβλεπα τουρίστες), που έτρωγαν και έπιναν.
Τι έτρωγαν; Σάντουιτς με ψάρι!
Και που ήταν η κουζίνα;
Μα στη διπλανή βάρκα, η οποία μόλις είχε ψαρέψει και επί τόπου είχε στήσει ψησταριά με κάρβουνα μέσα στη βάρκα!

Ψωμάκι γεμιστό με φιλεταρισμένο ψαράκι, ντομάτα, πράσινη σαλάτα και κρεμμύδι. Αριστούργημα!
Καθίσαμε και εμείς εκεί δίπλα στη θάλασσα και ανάμεσα στους ντόπιους και πραγματικά απολαύσαμε το φαγητό, το περιβάλλον, τον ήλιο… στην Πόλη.

Τώρα το ψαράκι που φάγαμε σαρδέλα ήταν, σκουμπρί ήταν ... δεν ξέρω. Το μόνο που ξέρω είναι ότι αυτό που φάγαμε είναι ένα παραδοσιακό street food της Πόλης που λέγεται “ekmek balik”.
Ο άντρας της παρέας έφαγε και δεύτερο σάντουιτς. Νομίζω ότι αυτό το γεύμα ήταν ένα από highlight του τετραημέρου.

Στη συνέχεια, στο δρόμο μας για το ξενοδοχείο συναντήσαμε … και τα 16 εκατ. κατοίκους της Πόλης. Μα τι κόσμος είναι αυτός; Όλοι ήρθαν για βόλτα στην παραλία της Εμινονού;

Πετύχαμε και άλλες βάρκες που σερβίριζαν ekmek balik, μόνο που αυτές ήταν λίγο πιο … τουριστικές και πολύ χάρηκα που εμείς φάγαμε νωρίτερα με τους ντόπιους και όχι με τους τουρίστες.

Επιστρέψαμε στο ξενοδοχείο με τα πόδια. Το λιμάνι που είμαστε από το “Hurriet” απείχε περίπου κανένα χιλιόμετρο. Δεν ήταν και μακριά. Την ίδια διαδρομή είχαμε κάνει και χθες. Μόνο που σήμερα είχαμε ένα θεματάκι με την κυκλοφορία …

… σε μια υπόγεια στοά … φιλικότατη σε … ιούς, τη σήμερον ημέρα. Το 2012 όμως τη διασχίσαμε χωρίς απώλειες.

Φρεσκαριστήκαμε, φορέσαμε κάτι πιο άνετο (φορούσαμε από το πρωί τα ρούχα της εκκλησίας!) και πήραμε το δρόμο για τη γειτονιά του Πέραν.

ΤΑ ΩΡΑΙΑ ΤΟΥ … ΠΕΡΑΝ
Ο καλός μας ξενοδόχος μας έδωσε οδηγίες για το πως θα πάμε με τα ΜΜΜ. Θα πηγαίναμε με τραμ έως την αφετηρία του τελεφερίκ και από εκεί θα παίρναμε το τελεφερίκ, το οποίο μάλλον πιο πολύ με υπόγειο οδοντωτό έμοιαζε παρά με τελεφερίκ, για να φτάσουμε στην πλατεία Taksim. Από εκεί θα κατηφορίζαμε την περίφημη οδό Istiklal, η οποία δεν ήταν άλλη από την πάλαι ποτέ οδό του Πέραν.

Τις οδηγίες τις ακολουθήσαμε κατά γράμμα ...

Μέχρι να πάμε στην Taksim είχε πάει 7:30 η ώρα και είχε πέσει και η νύχτα.

Από την πλατεία Taksim ξεκινά η Μεγάλη οδός του Πέραν ή κατά το τούρκικο İstiklâl Caddesi. Η ευρύτερη περιοχή από την εποχή της Οθωμανικής αυτοκρατορίας κατοικήθηκε από Χριστιανούς και γνώρισε μεγάλη ανάπτυξη. Η οδός του Πέραν, στην οποία είχαν τα καταστήματά τους πολλοί Έλληνες, πήρε τη σημερινή της μορφή στα τέλη του 19ου αι. όπου οικοδομήθηκαν πολλά ιστορικά κτίρια σε νεοκλασικό ρυθμό. Σήμερα είναι ένας δρόμος γεμάτος με εμπορικά καταστήματα, κόσμο και αποτελεί και πηγή νυχτερινής ζωής.

Η συνέχεια είχε βόλτα και χάζι στην ξακουστή οδό του Πέραν.
Κυρίαρχη εικόνα αποτελεί βεβαίως το κόκκινο τραμ που τη διασχίζει. Είναι κυρίαρχο όχι μόνο επειδή είναι γραφικό, λίγο ρετρό και ασυνήθιστο, αλλά και επειδή πρέπει να έχεις και λίγο στο νου σου να μη βρεθείς στο δρόμο του και έτσι … δεν περπατάς και τόσο ανέμελα.

Κυρίαρχος όμως ήταν και ο κόσμος, ο οποίος ήταν πολύς.

Πολύ πριν χορτάσουμε το περπάτημα, ένα μπαλκόνι μας τράβηξε την προσοχή. Ήταν το μπαλκόνι ενός Εμπορικού κέντρου, του “Demiroren Istiklal”, το οποίο είχε και θέα και καφέ.

Μέσα στο εμπορικό κέντρο είχαμε «συναπαντήματα» με συμπατριώτες. Ήταν οι πρώτες μας συναντήσεις, γι’ αυτό μας έκαναν και εντύπωση. Πιάσαμε την κουβέντα σε έναν Έλληνα celebrity, που πετύχαμε στην είσοδο (είχε έρθει για ψώνια) και πιάσαμε και πολύ κουβέντα με κάτι στρατιωτάκια από τα Βριλήσσια της Αθήνας (που κάθονταν στο διπλανό τραπέζι).

Εγώ και οι φαντάροι ήπιαμε καφέ, ενώ η παρέα μου πήρε τσάι με λεμόνι (…στο μπαλκόνι ).
Από το μπαλκόνι είχαμε πολύ καλή ορατότητα και θα μπορούσαμε να χαλαρώσουμε με τις ώρες. Πολύ κοντά μας βρισκόταν και το Ελληνικό Προξενείο. Δεν είχα καταλάβει πόσο κοντά έως ότου είδα τη σημαία μας. Ήταν λίγα μέτρα νοτιότερα.

Φαίνεται στην παρακάτω φωτογραφία…

Μετά από καμιά ωρίτσα αφήσαμε το μπαλκόνι και συνεχίσαμε τον περίπατό μας.

Περάσαμε μπροστά από το Προξενείο μας, το οποίο στεγάζεται σε ένα μεγαλοπρεπές κτίριο μπαρόκ αρχιτεκτονικής, το Σισμανόγλειο Μέγαρο. Ονομάζεται έτσι, γιατί αποτελεί δωρεά της οικ. Σισμάνογλου, όπως και το νοσοκομείο της Αθήνας.

Στη συνέχεια συναντήσαμε τη λεγόμενη «Στοά των λουλουδιών» ή “Çiçek Pasajı”. Η περίτεχνη πινακίδα στα τούρκικα λέει "CITE DE PERA". Είναι μια πολύ όμορφη σκεπαστή στοά, με γυάλινο θόλο και νεοκλασική αρχιτεκτονική με πολλά μαγαζιά μέσα.

Ένας Έλληνας τραπεζίτης, ο Χρηστάκης Ζωγράφος δημιούργησε αυτό το εμπορικό κέντρο με καταστήματα και πολυτελή διαμερίσματα, δίνοντας έτσι και το όνομά του στη στοά “Hristaki Pasajı”, ενώ ολόκληρο το κτίριο ονομάστηκε “Cité de Pera”. Μετά το 1917, πολλές ευγενείς Ρωσίδες πουλούσαν λουλούδια εδώ δίνοντας έτσι στη στοά το όνομα “Çiçek Pasajı”, δηλ. στοά των λουλουδιών, όνομα το οποίο επικράτησε ως σήμερα.
Μια βόλτα μόνο κάναμε διασχίζοντάς τη, αφού τα όρθια γραβατομένα γκαρσόνια αποτέλεσαν για μας ένδειξη ότι ίσως τα συγκεκριμένα μαγαζιά να είχαν λίγο … γκουρμέ διάθεση! Άσε που είχε και αρκετά λιγότερο κόσμο σε σχέση με αυτόν που κυκλοφορούσε έξω από τη στοά. Ήταν όμως πολύ όμορφη.

Προχωρήσαμε κι άλλο στην Istiklal. Καθ’ όλη τη διάρκεια του χαζέματος-βόλτας ακούγαμε συνεχώς γύρω μας ελληνικά. Στην αρχή μας έκανε εντύπωση. Κοιταζόμασταν μεταξύ μας ξαφνιασμένοι και μονολογούσαμε: «Άκου, Έλληνες» ή «Πάλι Έλληνες;». Μετά από λίγο, που μας έφυγε το πρώτο ξάφνιασμα, αρχίσαμε και χαιρετούσαμε. Στο τέλος το συνηθίσαμε τόσο πολύ που προσπερνάγαμε και δεν δίναμε και πολύ σημασία. Το πήραμε απόφαση ότι στην περιοχή σύχναζαν, συχνάζουν και θα συχνάζουν Έλληνες.

Συνεχίζαμε να βλέπουμε εντυπωσιακά κτίσματα πάνω στην οδό του Πέραν.

Περάσαμε μπροστά από το Galatasaray, που θα πει το «παλάτι του Γαλατά» και είναι το αρχαιότερο σχολείο μέσης εκπαίδευσης στην Κωνσταντινούπολη. Το Λύκειο του Γαλατά ιδρύθηκε το 1481!

Με τέτοια εντυπωσιακή είσοδο ... φαντάζομαι πως θα είναι στο εσωτερικό του!

Από το σχολείο αυτό ξεκίνησε και η ομώνυμη ποδοσφαιρική ομάδα της Galatasaray.

Περάσαμε μπροστά από τη ρωμαιοκαθολική εκκλησία της Santa Maria Draperis…

Περάσαμε και μπροστά και από την Καθολική Εκκλησία του Αγίου Αντωνίου της Πάντοβα…

Ο οδός του Πέραν ξεκινάει από την πλατεία Taksim και καταλήγει μετά από 1,5 χλμ. στην πλατεία Tünel. Μέχρι εκεί φτάσαμε και μετά αποφασίσαμε να επιστρέψουμε στο ξενοδοχείο μας με την ... εύκολη λύση, το ταξί.

Κατάκοποι μπήκαμε στο ξενοδοχείο, αλλά ένα τσαγάκι το θέλαμε πριν πάμε για ύπνο.

Η αναπόληση του πρωινού στο Φανάρι καθώς σκαλίζαμε τις φωτογραφίες μας έκανε να ζωντανέψουμε, αφού θυμηθήκαμε τον “αγώνα” που κάναμε για να βγάλουμε φωτογραφίες μαζί με τον Πατριάρχη. Τα πολλά τσάι και μάλιστα βραδιάτικα μάλλον ήταν υπερβολικά για τους παρθένους οργανισμούς μας, αφού “παραζωντανέψαμε”. Μας έπιασε ένα νευρικό γέλιο που ξεσηκώσαμε όλο το ξενοδοχείο.
Η τεϊνη (αν δεν την έχεις συνηθίσει) μπορεί να σε πειράξει. Μόλις συνειδητοποίησα πόσα τσάι είχα πιεί σήμερα. Ένα στο πρωινό, ένα στη Μονή Χώρας, ένα μέσα στο καραβάκι, ένα στο μπαλκόνι της Istiklal και τώρα έπινα το 5ο! Είναι να μην μας πιάσει νευρικό γέλιο; Τι να το κάνεις το αλκοόλ άμα πίνεις τσάι;

Ήταν μια καταπληκτική μέρα στην Πόλη και κοιμηθήκαμε αργούτσικα αλλά πέρα για πέρα … ευχαριστημένοι.

........................................post .......................

 

[mariath]

Αν σου επιτρέπω; Χαρά μου μεγάλη. Θα σε παρακαλούσα κιόλας αν έχεις και άλλα στοιχεία να μας δώσεις σχετικά.

Και οι δύο αίθουσες δείχνουν καταπληκτικές. Η δεύτερη μοιάζει με αίθουσα μουσείου. Διακρίνω τρεις αγίους στην οροφή και αρχαιοελληνικές παραστάσεις απέναντι στα υπέρθυρα;
Δεν ξέρω καν πόσο εύκολο είναι να επισκεφτεί κάποιος τη Σχολή εκ των έσω. Αν βρισκόμουν δηλ. εκεί μια καθημερινή θα μπορούσα να χτυπήσω κουδούνι και να μπω να το επισκεφτώ;
Εσύ δεν πήγες μια τυχαία ημέρα, έτσι δεν είναι;
Πραγματικά με ενθουσίασαν οι φωτό σου.
Είναι τόσα πολλά αυτά που με συγκινούν και με γοητεύουν στην Πόλη.

Με τέτοιες εμπειρίες και δεδομένου ότι είναι και πιο φρέσκο ταξίδι σου αυτό (σε σχέση με το δικό μου ...) θα μπορούσες να γράψεις μια ... μοναδική ιστορία.
Ευχαριστώ

Δεν έχω ιδέα αν μπορεί κάποιος να επισκεφτεί τη σχολή σαν τουρίστας. Υποθέτω, ότι επειδή λειτουργεί σαν σχολείο, δεν είναι εύκολο. Εμείς πήγαμε καθημερινή μεν, αλλά για κάποια εκδήλωση. Σ' αυτό το ταξίδι μείναμε μόνο ένα βράδυ στην Πόλη για να πάμε στη Σχολή και στην συνέχεια φύγαμε για Άγκυρα και Καππαδοκία. Τις άλλες τρεις φορές που βρέθηκα στην Κωνσταντινούπολη δεν έκανα τον κόπο να πάω μέχρι εκεί.
Η αίθουσα εκδηλώσεων ήταν εντυπωσιακή και ήταν το πιο όμορφο κομμάτι του κτιρίου από όσα είδαμε. Οι υπόλοιποι χώροι είναι πολύ απλοί αλλά καλοδιατηρημένοι και περιποιημένοι.

 

[fotast]

Πολύ καλές και "ζωντανές" οι φωτογραφίες σου.΄Ελληνας της Πόλης μου είχε πει ότι στο ανάκτορο του Beylerbeyi είχαν γυριστεί πολλές σκηνές από το Τοπ Καπί με Μελίνα κτλ.

Να συμπληρώσω ότι στην Μεγάλη σχολή πήγα σε μέρα λειτουργίας αλλά με συνοδεία αποφοίτου της σχολής.Μας έγινε μικρή ξενάγηση στις αίθουσες που ήταν εκτός λειτουργίας από τον Τούρκο υποδιευθυντή της σχολής(ο ΄Ελληνας διευθυντής ήταν σε δουλειά εκτός σχολείου).Μας πρόσφερε και τσάι.Δυστυχώς δεν έχω φωτογραφίες από το εσωτερικό.

 

[Grerena]

ΑΝΑΤΟΛΙΤΙΚΑ ... ΠΡΑΓΜΑΤΑ

ΤΟ ΠΑΛΑΤΙ "TOPKAPI"
Με άλλο καιρό μας βρήκε το τρίτο ξημέρωμά μας στην Πόλη. Σήμερα είχε κρύο, συννεφιά και αέρα. Που είναι η χθεσινή λιακάδα; Τι να πω; ότι είμαστε γκαντέμηδες, που δεν κράτησε η καλοκαιρία άλλη μια μέρα ακόμα ή το ότι είμαστε πολλοί τυχεροί που προλάβαμε και κάναμε την κρουαζιέρα στον Βόσπορο με λιακάδα;
Για σήμερα είχαμε προγραμματίσει να δούμε το παλάτι του Σουλτάνου, το Topkapi. Όσο να ’ναι, μουσειακός χώρος είναι και θα μπορούσαμε να το δούμε χωρίς να μας επηρεάζει τόσο ο κακός καιρός (έτσι νομίζαμε ).

Φτάσαμε λοιπόν πρωί πρωί και εμείς στο πρώτο προαύλιο του παλατιού. Είναι το πάρκο που είχαμε δει την προηγούμενη ημέρα ηλιόλουστο. Άλλη εικόνα είχε σήμερα. Τις νύφες, τα λουλούδια και τα παιδάκια που έτρεχαν, τα είχαν αντικαταστήσει οι … ομπρέλες.

Δεκαπέντε γκισέ λειτουργούσαν στην είσοδο. Τριάντα τουλάχιστον άτομα στο καθένα περίμεναν για να κόψουν εισιτήριο για το παλάτι. Μιλάμε για κόσμο πολύ! Ανάμεσα σε αυτούς κουκουλωμένοι ως τα αυτιά βρεθήκαμε και εμείς. Όλοι οι τουρίστες της Πόλης είχαν σήμερα τη φαεινή να δουν το Topkapi. Με τέτοιο καιρό που αλλού μπορούσες να πας; Για κρουαζιέρα;

Λίγο πριν μπούμε μέσα η μία μας φίλη δεν άντεξε ... το κρύο; τον πολύ κόσμο; την κούραση; μπορεί και όλα αυτά μαζί και αποφάσισε να εγκαταλείψει και εμάς και το Topkapi για χάριν του κρεβατιού της. “Θα πάω να συνέλθω λίγο και θα τα πούμε το απόγευμα”, μας είπε. Αποφάσισε και η κόρη να την ακολουθήσει για συμπαράσταση, οπότε εμείς συνεχίσαμε μόνοι μας.
Έτσι, Βγάλαμε 2 εισιτήρια των 20 λιρών το καθένα και περάσαμε … την «Υψηλή Πύλη».

Η παραπάνω πύλη λέγεται “Πύλη του Αυτοκράτορα”, αλλά με την ευρεία έννοια “Υψηλή Πύλη” σημαίνει η “έδρα του Μεγάλου Βεζίρη” και κατ’ επέκταση η καρδιά του πάλαι ποτέ Οθωμανικού κράτους.

Το Topkapi είναι ένα πολύ μεγάλο συγκρότημα από παλάτια. Στρατηγικά τοποθετημένο στον πρώτο λόφο της Κωνσταντινούπολης. Το Topkapi αποτέλεσε κέντρο της Κρατικής Διοίκησης της Οθωμανικής αυτοκρατορίας για περισσότερους από τρεις αιώνες.
Άρχισε να κατασκευάζεται αμέσως μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τον Μωάμεθ τον Πορθητή με στόχο να γίνει η μόνιμη κατοικία του και αποτέλεσε και κατοικία και των επόμενων 24 Οθωμανών σουλτάνων, της αυλής τους και των χαρεμιών τους. Καθένας από τους σουλτάνους πρόσθετε από ένα καινούριο κομμάτι στην όλη δομή, γι’ αυτό και το παλάτι σήμερα δεν είναι απλά ένα κτίριο, αλλά ένα συγκρότημα κτιρίων. Κάποια στιγμή το όλο σύμπλεγμα θα μπορούσαμε να πούμε ότι αποτέλεσε και μια μικρή πόλη, αφού είχε φτάσει να έχει πληθυσμό 4.000 ατόμων.
Το κτίριο έγινε μουσείο το 1924.

Τα διαμερίσματα του ανακτόρου σήμερα αποτελούν … πολλά μουσεία.
Τα εκθέματα; Και τι δεν περιλαμβάνουν! Σπάνια πορσελάνινα σερβίτσια, στα οποία δειπνούσε ο σουλτάνος και το χαρέμι του, όπλα που χρησιμοποιούνταν σε μάχες της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, χρυσά και φιλντισένια κοσμήματα απαράμιλλης ομορφιάς, ενδυμασίες, πορτραίτα, μινιατούρες, ισλαμικά πολύτιμα κειμήλια και καλλιγραφίες. Πολλά από τα αντικείμενα του Topkapi συλλέχτηκαν είτε ως λάφυρα μετά από μάχες ή αποτελούσαν δώρο προς το σουλτάνο.

Όλα τα επιμέρους κτίσματα του παλατιού συνδέονται μεταξύ τους με αυλές, κήπους και βεράντες.

Όταν ο καιρός είναι καλός, ο κόσμος μοιράζεται στους εσωτερικούς και εξωτερικούς χώρους. Σήμερα που ο καιρός ήταν από άστατος έως κακός και δεν υπήρχε και κάποιος έλεγχος από πλευράς υπευθύνων στο ρυθμό της εισόδου των επισκεπτών γινόταν ένας … κακός χαμός. Μόλις βάραγε το αγιάζι ή έριχνε βροχή … όλοι μαζί μπαίναμε μέσα στα διαμερίσματα του σουλτάνου. Μα, όλοι μαζί…

Τι να θαυμάσεις μέσα από τα κεφάλια που είχες μπροστά σου; Μόνο τα ταβάνια μπορούσαμε να δούμε… άνετα.

Ή στην καλύτερη των περιπτώσεων … κάτι περικυκλωμένα εκθέματα…

Μπαινοβγαίναμε στα διάφορα διαμερίσματα των σουλτάνων άλλοτε με τη θέλησή μας και άλλοτε σπρωχνώμενοι προσπαθώντας να δούμε τις διάφορες συλλογές,
Ότι μπορέσαμε κάναμε.

Είδαμε ρούχα των πριγκίπων …

Όπλα …

Τη σιδερένια πανοπλία του Μεχμέτ Γ’ (γεμάτη με διαμάντια, ρουμπίνια και σμαράγδια) ...

Διάφορα πολύτιμα αντικείμενα…

Όπως όλα τα μουσεία έτσι και το Topkapi έχει και εκθέματα – highlights. Αυτά είναι … ένα διαμάντι και ένα στιλέτο. Οι φωτογραφίες σε αυτά απαγορεύονταν και εγώ εκείνη την εποχή δεν … έκλεβα φωτογραφίες Οπότε: …

Φωτο από internet

Το «Διαμάντι Kasikci», 86 καρατίων, γνωστό και ως "Spoonmaker's Diamond" , περιστοιχίζεται από δύο σειρές 49 μικρότερων διαμαντιών. Ο θρύλος λέει πως αγοράστηκε από κάποιον βεζίρη σε ένα παζάρι με τον ιδιοκτήτη του να πιστεύει ότι είναι απλά … ένα φθηνό κρύσταλλο. Άλλη πιθανότερη εκδοχή αποτελεί ότι ανήκε στην ιδιωτική συλλογή του (δικού μας) Ali Pasha, η οποία μετά την εκτέλεσή του κατασχέθηκε και τοποθετήθηκε σε περίοπτη θέση του ανακτόρου.

Ένα από τα διασημότερα εκθέματα των μουσείων του Topkapi είναι το «Emerald Dagger», το σμαραγδένιο στιλέτο. Ο χρυσός λαιμός του είναι διακοσμημένος με τρία μεγάλα σμαράγδια, εξαιρετικής διαφάνειας. Στο τέλος της λαβής υπάρχει ένα οκταγωνικό σμαράγδι τοποθετημένο ως κάλυμμα που όταν ανοίξει αποκαλύπτει ένα μικρό ρολόι. Στην υπόλοιπη επιφάνεια υπάρχουν σειρές μικρών διαμαντιών, ενώ η πίσω πλευρά της λαβής είναι με σμάλτο και μαργαριτάρια. Η χρυσή θήκη καλύπτεται με διαμάντια και σμάλτο.
Το σμαραγδένιο στιλέτο και το θηκάρι του αποτελούν ένα αριστούργημα της Οθωμανικής τέχνης της κοσμηματοποιίας του 17ου αι.

Το στιλέτο είναι διάσημο και λόγω της ιστορίας του αλλά και λόγω … της διαφήμισής του. Το 1747 ο Σουλτάνος κατασκεύασε το στιλέτο για δώρο προς τον Nader Shah της Περσίας. Ο Shah δολοφονήθηκε ενώ ακόμα το δώρο βρισκόταν καθ’ οδόν στα όρια της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, πράγμα που σημαίνει ότι δεν παρέλαβε ποτέ το πολύτιμο δώρο του από τον σουλτάνο, το οποίο επιστράφηκε πίσω. Αυτό αρκούσε για να γίνει το στιλέτο … θρυλικό.

Ύστερα όμως από την ταινία «Topkapi» του Jules Dassin, στην οποία το στιλέτο έγινε πρωταγωνιστής και στόχος μιας ομάδας κλεφτών, οι οποίοι σχεδίασαν την τέλεια ληστεία για να το αποκτήσουν, η δημοτικότητα του στιλέτου και του παλατιού εκτοξεύτηκε στα ύψη.
Είπα να μην αναφερθώ σε ταινίες, που έχουν γυριστεί στην Κωνσταντινούπολη, γιατί θα αφιέρωνα ολόκληρο κεφάλαιο και πολλοί ίσως να το βρουν βαρετό. Έλα όμως που μερικές φορές οι ταινίες «δένουν» πολύ με την ιστορία ή με τη δημοτικότητα ενός αξιοθέατου, που είναι αναπόφευκτο. Οπότε εκμεταλλευόμενη το παραπάνω («δέσιμο»), … θα κάνω και μια μικρή αναφορά και στην πρωταγωνίστρια της ταινίας που δεν είναι άλλη από τη Μελίνα Μερκούρη…

Στις φωτο φαίνονται και άλλοι αγαπημένοι πρωταγωνιστές όπως ο Maximilian Shell και ο Peter Ustinov, καθώς φυσικά και η … στέγη του Topkapi μέσα από τα μάτια του Dassin.

Και οι εξωτερικοί χώροι ήταν πάρα πολύ όμορφοι. Ειδικά οι βεράντες, που είχαν θέα το Βόσπορο….

Η αλήθεια όμως είναι ότι έκανε πάρα πολύ κρύο, είχε ψιλόβροχο αλλά και αέρα. Δεν μπορούσες να σταθείς πολύ ώρα έξω. Οι φωτογραφίες μας ήταν μια αποτυχία, αφού ίσα που φαινόμασταν μέσα από την κουκούλα, το φόντο κρυβόταν πίσω από τις ομπρέλες και η θέα προς όλες τις κατευθύνσεις είχε μια θολούρα … λόγω της βροχής.

Σίγουρα με τέτοιο καιρό δεν θα ήταν καθόλου ευχάριστη η κρουαζιέρα. Ούτε όμως και το Topkapi το ευχαριστιέσαι. Είναι να μη σου τύχει. Βέβαια απ’ ότι κατάλαβα, όταν έχει καλό καιρό οι επισκέπτες (τον καιρό εκείνο) είναι πολλαπλάσιοι απ’ όσους συνάντησα εγώ, οπότε δεν ξέρω αν πρέπει να παραπονιέμαι.

Κάναμε όσο μπορούσαμε βόλτα στις αυλές και μπαίναμε και όπου βρίσκαμε πόρτα ανοιχτή. Εννοώ βέβαια στα διάφορα κτίσματα, κιόσκια και περίπτερα των κήπων του παλατιού.

Είδαμε εκθαμβωτικά δωμάτια, με βιτρό παράθυρα, όμορφα κεραμικά πλακίδια, εντυπωσιακά τζάκια, περίτεχνες ντουλάπες είτε ξύλινες σκαλιστές είτε επικαλυμμένες με μαργαριτάρια...

Το σημαντικότερο των περιπτέρων είναι το Μεγάλο Κιόσκι, το οποίο είναι όλο επενδυμένο με κεραμικά ιζνίκ και με μαργαρόρριζα (το εσωτερικό του οστράκου του μαργαριταριού!) Χτίστηκε σαν χώρος αυτοκρατορικής υποδοχής αλλά και ξεκούρασης χάριν της εξαιρετικής του τοποθεσίας. Εδώ φιλοξενούνταν και οι επίσημοι επισκέπτες από άλλα κράτη.

Κάποια στιγμή η βροχή δυνάμωσε τόσο, που … ας είναι καλά τα υπόστεγα...

Κοιτάξτε να δείτε τι περάσαμε… Εδώ φαίνεται πόσο δυνατή ήταν η βροχή…

Τελικά, μάλλον άτυχοι είμαστε, αφού η μισή ομορφιά του παλατιού ήταν οι κήποι του, που δεν μπορέσαμε να χαρούμε…

Μέσα στο παλάτι, στην τελευταία του αυλή υπάρχει και ένα εστιατόριο, το “Konyali”, το οποίο κάτω από άλλες καιρικές συνθήκες φαντάζομαι ότι θα είναι ειδυλλιακό. Βγάζει τραπεζάκια στη βεράντα που ρέμβαζε και ο Σουλεϊμάν!

Σήμερα όμως κάθε άλλο παρά ειδυλλιακό είναι, αφού είχε στριμωγμένα τραπέζια έως και στο διάδρομό του.

Επιλέξαμε να μην πάμε στα διαμερίσματα του χαρεμιού, τα οποία είχαν επιπλέον εισιτήριο εισόδου. Είχαμε κουραστεί και λίγο, αφού δεν ήταν και εύκολο να περιδιαβαίνεις σε αυτούς τους χώρους με βροχή αέρα, πολυκοσμία, ομπρέλες, κουκούλες, βάλε – βγάλε γάντια και φωτογραφικές .

Βέβαια δεν ήμουν και πολύ σίγουρη αν κάναμε καλά τότε. Αναρωτιόμουν αν τα διαμερίσματα του χαρεμιού θα ήταν κάτι διαφορετικό από αυτά που ήδη είχαμε δει. Από την άλλη όμως είχαμε και λίγο τύψεις για τη φίλη μας, που βρίσκονταν στο ξενοδοχείο και μας περίμενε, οπότε δεν καθυστερήσαμε περισσότερο και φύγαμε.
Κανονικά το Topkapi υπό πιο ευχάριστες καιρικές συνθήκες θα μπορούσαμε να αφιερώσουμε τουλάχιστον τετράωρο για να το δούμε.

Φεύγοντας, ελπίζαμε ότι θα δούμε την Αγία Ειρήνη, αλλά δυστυχώς ούτε και σήμερα την πετύχαμε ανοιχτή.

Τα διαμερίσματα του χαρεμιού, τα οποία αναρωτιόμουν αν άξιζαν το κόπο … τα είδα μέσα στα επόμενα χρόνια … στην τηλεόραση, αφού σε αυτά έγιναν τα γυρίσματα της σειράς «Σουλεϊμάν». Θυμάστε την τούρκικη σειρά που παιζόταν για 2-3 χρόνια στην ελληνική τηλεόραση; Οι σκηνές του χαρεμιού γυρίστηκαν μέσα στο χαρέμι του Topkapi. Από τη μια κατακρίθηκε η σειρά που έβγαλε τα προσωπικά του Σουλτάνου στη φόρα από την άλλη όμως δόθηκε άδεια να γυριστεί η σειρά μέσα στο παλάτι – μουσείο.

Επιστρέψαμε στο ξενοδοχείο. Η φιλενάδα μας είχε συνέλθει, είχε και ξεκουραστεί και έτσι αποφασίσαμε όλοι πια μαζί για την επόμενη βόλτα μας που θα ήταν στην αγορά Kapali Carsi.

KAPALI CARSI
Η γνωστή μας Alemdar Cd. σήμερα ήταν μιαν άλλη...

Παρόλο που η διάσημη αγορά Kapali Carsi δεν ήταν μακριά, … ούτε που μας πέρασε από το μυαλό να πάμε με τα πόδια. Πήραμε λοιπόν λεωφορείο.

Η αγορά ήταν ότι έπρεπε προς αντιμετώπιση του άγριου καιρού. Κλειστή και δαιδαλώδης.

Αρχικά ξεκίνησε σαν μια μικρή αγορά, η οποία διευρύνθηκε και έγινε Μεγάλο Παζάρι μετά την άλωση, φιλοξενώντας το εμπόριο υφασμάτων αλλά και χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις. Μέχρι τα μέσα του 19ου αι. έγινε και κέντρο εμπορίου σκλάβων.
Σήμερα αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες καλυμμένες αγορές στον κόσμο. Έχει περί τα 4.000 καταστήματα, 64 δρόμους απλωμένους με λαβυρινθώδες σχέδιο, πάνω από 20 εισόδους και πάρα πολλούς εργαζόμενους.

Πραγματικά είναι τεράστια η έκταση της αγοράς! Βρίσκεις ότι μπορείς να φανταστείς. Από μεταξωτά μαντήλια και κασκόλ με παραδοσιακά και μοντέρνα σχέδια έως παραδοσιακά αντικείμενα και σουβενίρ. Από αντίκες, δερμάτινα είδη και κεραμικά έως χαλιά. Από μπαχαρικά και χειροτεχνήματα έως χρυσό και κοσμήματα!
Έχει όμως και άλλα, όπως εστιατόρια, καφενεία, σπίτια, συντριβάνια, πολλά γραφεία συναλλάγματος κ.α.. Είδαμε μέχρι και μικρά αίθρια με μικρούς κήπους μέσα. Λέγεται ότι έχει και τζαμί και χαμάμ. Είναι μια μικρή σκεπαστή πόλη μέσα στην Πόλη.

Είναι ένας πολύ όμορφος χώρος για βόλτα. Είναι ένα τουριστικό αξιοθέατο και αγορά μαζί δηλ. ότι πρέπει για χάζι.

Μια μικρή απόπειρα που έκανα για παζάρι ... έπεσε στο κενό. Συνηθισμένη στα παζάρια σε τέτοιου τύπου αγορές, δεν έχασα την ευκαιρία να κάνω παζάρια. Αντιμετώπισα όμως με μεγάλη έκπληξη κάποια δυσαρέσκεια από τη μεριά του πωλητή του τύπου “για ποιον με πέρασες και μου κάνεις παζάρι;” Μετά από δυο αποτυχημένες προσπάθειες εγκατέλειψα. Που είναι η παράδοση; Άλλαξαν τα πράγματα στην Τουρκία; Γιατί το λένε «Μεγάλο Παζάρι» αν δεν κάνουν παζάρια; Εμένα μου είχαν πει ότι εδώ οι έμποροι είναι τρομερά πιεστικοί σε σημείο να μην σε αφήνουν να χαζέψεις τίποτα.
Σε παρόμοιες αγορές σε αραβικές χώρες που είχα πάει στο παρελθόν μου είχαν σπάσει τα νεύρα τα ανελέητα παζάρια, και εδώ που δεν είχε … μου κακοφάνηκε. Κρίμα γιατί πραγματικά μου άρεσαν κάτι κεχριμπαρένια σκουλαρικάκια, που ήθελα να πάρω αλλά μου κόπηκαν τα φτερά.
Τελικά, εκ των υστέρων κατάλαβα ότι η αγορά χωρίζεται σε τμήματα, που σε κάποια από αυτά τα καταστήματα λειτουργούν με fixed τιμές και σε άλλα με τη λογική του … παζαριού που όλοι ξέρουμε!!!

Γεμάτο καφέ και τσαγερί ήταν η αγορά. Μοντέρνα και παραδοσιακά. Καθίσαμε σε ένα από αυτά. Το “sark kahvesi” μας γυάλισε περισσότερο …

… και πήραμε δυο καφεδάκια και δυο τσαγάκια (μας έγινε συνήθεια).

Χαζέψαμε και την περατζάδα.

Δεν ήταν όμως αυτό το τελευταίο τσάι την ημέρας …

………………………………..post …………………………………………………………….