Grerena
Member
- Μηνύματα
- 1.407
- Likes
- 19.805
- Επόμενο Ταξίδι
- Μαδρίτη πάλι :)
- Ταξίδι-Όνειρο
- Tromso, Las Vegas
Ραβέννα
Βγαίνοντας από το σταθμό του τρένου ακολουθήσαμε πορεία προς το κοντινότερο «αστεράκι» στο χάρτη του κινητού μου, που δεν ήταν άλλο από την πρώτη εκκλησία της λίστας (της Unesco), η "Sant'Apollinare Nuovo".
Πολύ γρήγορα και στα αριστερά μας συναντήσαμε μιαν άλλη εκκλησία, που δεν είναι στη λίστα της Unesco, αλλά που για κάποιο λόγο (ίσως επειδή βρίσκεται στη Ραβέννα) περιμέναμε ότι κάτι θα έχει και αυτή. Δεν μπορεί όλη η Ραβέννα να είναι γεμάτη εκκλησίες με ψηφιδωτά και η πρώτη που συναντάμε στο δρόμο μας, που δείχνει και τόσο Βυζαντινή …να μην έχει κάτι και αυτή μέσα!
Και μπήκαμε μέσα και όμως … δεν είχε κάτι. Πρόκειται για την Βασιλική του Αγίου Ιωάννη του Ευαγγελιστή, η οποία είναι η παλαιότερη εκκλησία της πόλης. Ο ναός ισοπεδώθηκε κατά τη διάρκεια του Δ.Π.Π. και ξαναχτίστηκε μετά τη λήξη του. Όσα ψηφιδωτά διασώθηκαν, χρονολογούνται μεν από το 1216 και αναφέρονται στην 4η Σταυροφορία, αλλά δεν έχουν καμία σχέση με αυτά που θα βλέπαμε στη συνέχεια.
Πολύ κοντά στον Άγιο Ιωάννη συναντήσαμε τη Βασιλική του “Άγιου Απολλινάριου του Νέου”.
Εδώ λοιπόν συναντήσαμε την καθιερωμένη (για δημοφιλή και πολύ τουριστικά μέρη) ουρά στον γκισέ των εισιτηρίων, κάτι που ομολογώ ότι δεν περίμενα να συναντήσω. Μήπως τελικά είναι πιο διάσημα τα ψηφιδωτά αυτά απ’ όσο πίστευα;
Το εισιτήριο ήταν ενιαίο για τις 4 εκκλησίες από τις 6, που ήθελα να δω και που βρίσκονταν και σε μια κοντινή απόσταση μεταξύ τους. Υπήρχε και ενιαίο εισιτήριο και για τις 5 από αυτές. Όταν έκανα το λάθος και ρώτησα τις φίλες μου «Τι θέλετε να βγάλω; Ενιαίο για τις 4 ή για τις 5;» η απάντηση που πήρα ήταν η: «Δεν έχω πρόβλημα»!
Ουπς! Λάθος ερώτηση μάλλον έκανα.
Το «Δεν έχω πρόβλημα» τελικά μετατράπηκε στη συνέχεια: «Βγάλε καλύτερα για τις 4»!
Την ώρα που εγώ θα πήγαινα στην επιπλέον, που ήταν το μαυσωλείο της Galla Placidia, εκείνες τι θα έκαναν; Μα! Θα πήγαιναν για ψώνια φυσικά.
Ήθελα να ήξερα πως θα χωρούσαν όλα αυτά που θα ψώνιζαν στη χειραποσκευή της ryanair.
Πρώτη μας επίσκεψη λοιπόν αποτέλεσε η “Basilica di Sant'Apollinare Nuovo”.
Η Βασιλική του Αγίου Απολλιναρίου του νέου χτίστηκε τον 6ο αι. και αρχικά ήταν αφιερωμένη στο Χριστό. Η αφιέρωση της Βασιλικής στον Άγιο Απολλινάριο έγινε τον 9ο αι., με αφορμή τη μεταφορά των λειψάνων του Αγίου από τον παραθαλάσσιο ναό του Αγίου Απολλιναρίου in classe, υπό τον φόβο λεηλασίας του ναού αυτού από πειρατές. Χαρακτηριστικό του ναού από εξωτερικής απόψεως είναι ο κυλινδρικός πύργος 38 μέτρων.
Το εσωτερικό του ναού αποτελείται από τρία κλίτη με δύο σειρές από δώδεκα κίονες η καθεμία. Τα πιο σημαντικά ψηφιδωτά βρίσκονται στους πλάγιους τοίχους του κεντρικού κλίτους πάνω από τις κιονοστοιχίες. Τα ψηφιδωτά έχουν σαν θέμα τα Πάθη του Χριστού, τα θαύματα και τη διδασκαλία του, αλλά και εικόνες από πομπές μαρτύρων.
Ο ναός ήταν γεμάτος κόσμο που περιφερόταν ανάμεσα στις κολώνες με το κεφάλι ψηλά μαγεμένος από την ομορφιά των ψηφιδωτών. Εγώ επίσης τα κοιτούσα γοητευμένη, μη μπορώντας να πιστέψω ότι έβλεπα ψηφιδωτά σε Ιταλικό έδαφος, κάτι που έχω συνηθίσει να βλέπω στα Βαλκάνια ή στην Κωνσταντινούπολη. Και εκείνη τη στιγμή δεν ήξερα τι θα … επακολουθήσει στη συνέχεια.
Βγαίνοντας από την εκκλησία με το χάρτη του δορυφόρου στο χέρι άρχισα να κατευθύνομαι δυτικά προκειμένου να καλύψω όλα τα αξιοθέατα διαγράφοντας μια κυκλική πορεία, ώστε να γυρίσουμε πίσω στο σταθμό χωρίς να κάνουμε επιπλέον διαδρομές.
Οι δυο συνταξιδιώτισσές μου με ακολούθησαν χωρίς να προλάβουν και πολύ να αντιδράσουν. Εγώ μπροστά και εκείνες πίσω.
«Μα που πάμε τώρα από εδώ;» Τις άκουσα να με ρωτάνε από απόσταση;
«Πάμε στο επόμενο που είναι ο τάφος του Δάντη.»
«Α! έχει και άλλα το πρόγραμμα εκτός από τα ψηφιδωτά;» «Και γιατί πάμε από εδώ και όχι από τον κεντρικό; δεν κάνουμε κύκλο έτσι;»
Πάμε από εδώ για να μην έχουμε τις γνωστές καθυστερήσεις από τον κεντρικό (είπα από μέσα μου), αλλά απ’ έξω μου απάντησα ότι «Νομίζω ότι είναι πιο κοντά από εδώ».
Εδώ είναι ο τάφος εκεί είναι ο τάφος που είναι ο τάφος; Το στίγμα στο χάρτη έδειχνε ότι φτάσαμε αλλά δεν έβλεπα πουθενά κάτι που να μου θυμίζει τύμβο ή εκκλησία ή κάποια ταμπέλα τουλάχιστον.
«Είναι από τα S.O.S. ο τάφος;» μου φώναξε η μία;
Δεν μου έφτανε η σκασίλα μου που δεν τον έβρισκα είχα και τις φίλες μου με τον δικό τους πόνο (που δεν ήταν άλλος από το να τελειώσουμε γρήγορα με την υποχρέωση να πάμε για ψώνια).
«Μα εδώ είναι ψιλοερημιά. Δεν έχει κόσμο. Λάθος θα πηγαίνουμε.»
Και πάνω στην έννοια μου να βρω τον τάφο βλέποντας από μακριά ένα ζευγάρι να βγαίνει από κάπου που μου έμοιαζε με εκκλησάκι φώναξα αυθόρμητα στις φίλες μου θέλοντας να τις παροτρύνω να συνεχίσουμε: «Να και αυτοί από τον τάφο έρχονται!!!»
Τελικά δεν βρήκαμε τον τάφο. Καλά είχα διαβάσει ότι είναι εύκολο να τον χάσει κάποιος, αφού βρίσκεται στο τέλος ενός στενού και έρημου δρόμου πίσω από τη βασιλική του Αγίου Φραγκίσκου. Δεν είχα την υπομονή να το ψάξω περισσότερο αφού ένιωθα κιόλας ότι οριακά με ακολουθούσαν οι φίλες μου (για την ακρίβεια … τις έσερνα) και όπου να’ναι θα με εγκαταλείψουν και αφού δεν είναι και …S.O.S.
Είπαμε να πάμε πρώτα στο super SOS, που δεν ήταν άλλο από τη Βασιλική του Αγίου Βιταλίου και μετά ανάλογα θα κρίναμε, πως θα συνεχίζαμε.
Αντί για τον τάφο του Δάντη, στο τέλος της Via Voccaccio όμως πετύχαμε το Θέατρο του Δάντη…
Θέατρο Alighieri πάνω στη Via Angelo Mariani…
Ο διάσημος Πολιτικός, Φιλόσοφος, ποιητής και πολλά άλλα γεννήθηκε στη Φλωρεντία, σπούδασε στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνιας, έζησε σε διάφορες πόλεις της Ιταλίας και τα τελευταία χρόνια της ζωής του τα πέρασε στη Ραβέννα όπου και πέθανε. Τη Θεία Κωμωδία του την ολοκλήρωσε στη Ραβέννα.
Μετά το Θέατρο προχωρήσαμε προς την Piazza Garibaldi, ώσπου φτάσαμε στην piazza del Popolo. Εδώ ήταν στημένη μια υπαίθρια αγορά. Διάφορα παραδοσιακά φαγώσιμα απ’ όλη την Ιταλία πουλούσαν τα διάφορα περίπτερα της αγοράς. Την τιμητική του είχε ιδιαίτερα το περίπτερο της Σικελίας. Εγώ πήρα ένα arancini και οι φίλες μου από ένα κανόλι.
Στη συνέχεια αποφασίσαμε να κατευθυνθούμε προς τα πιο κοντινά ψηφιδωτά (του Ορθ. Βαπτιστηρίου και του Παρεκκλησιού) και να αφήναμε για το τέλος τα super highlights των ψηφιδωτών (του Αγίου Βιταλίου και του μαυσωλείου της Galla Placidia).
Έτσι, σε πολύ λίγο φτάσαμε στον Καθεδρικό ναό της Ραβέννας.
Στο προαύλιο του Καθεδρικού βρίσκεται το Νεώνιο Βαπτιστήριο (Battisterio Neoniano), το οποίο θεωρείται το αρχαιότερο κτίσμα της πόλης καθώς είχε ξεκινήσει τη λειτουργία του ως Ρωμαϊκό λουτρό. Το Ορθόδοξο Βαπτιστήριο, όπως ονομάζεται και αλλιώς, είναι ένα οκταγωνικό κτίσμα Βυζαντινής τεχνοτροπίας, που μέσα του κρύβει εκπληκτικά ψηφιδωτά. Το Βαπτιστήριο χτίστηκε στις αρχές του 5ου αι. ενώ τα ψηφιδωτά προστέθηκαν λίγο αργότερα από τον επίσκοπο Neone, εξού και το όνομά του.
Τι να πω για τα ψηφιδωτά του;
Ομολογώ ότι «ταράχτηκα» (με την καλή έννοια) όταν πρωτομπήκα και τα είδα. Εντυπωσιάστηκα.
Στο κέντρο του θόλου δεσπόζει η μορφή του Ιησού, που βαπτίζεται στον Ιορδάνη ποταμό. Το χρυσό φόντο είναι γεμάτο μορφές (προφήτες και απόστολοι), μοτίβα και σύμβολα. Τα χρώματα των ψηφίδων είναι έντονα, αλλά οι εναλλαγές των χρωμάτων είναι πολύ αρμονικές με αποτέλεσμα να είναι πολύ ευδιάκριτες οι λεπτομέρειες των μορφών, σαν να ήταν πίνακας ζωγραφικής!
Έμεινα αρκετή ώρα μέσα να θαυμάζω τα ψηφιδωτά και τη … Βυζαντινή ατμόσφαιρα, που … έχασα τις φίλες μου. Μαζί μπήκαμε αλλά όταν τις αναζήτησα για να βγάλουμε καμιά φωτογραφία μαζί (κάτι που ήταν αρκετά δύσκολο γιατί είχε πολύ, πολύ κόσμο) … δεν τις βρήκα. Οπότε να’ ναι καλά το σελφοκόνταρο!
Τις έψαξα κανένα πεντάλεπτο βγαίνοντας έξω, ώσπου τις …βρήκα να περιμένουν στην εξωτερική αυλόπορτα.
Δεν θα φεύγαμε όμως ακόμα από το χώρο.
Η επόμενη επίσκεψή μας ήταν στο Αρχιεπισκοπικό παρεκκλήσι.
Το Αρχιεπισκοπικό Παρεκκλήσι ή το Παρεκκλήσι του Αγίου Ανδρέα (Capella Arcivescovile o di Sant'Andrea) ήταν το ιδιωτικό παρεκκλήσι των επισκόπων της Ραβέννας. Κατασκευάστηκε γύρω στο 500 μ.Χ. και έχει ψηφιδωτά που χρονολογούνται από την ίδια περίοδο.
Το Παρεκκλήσιο του Αρχιεπισκόπου είναι το μικρότερο από τα καταγεγραμμένα sites της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Unesco στη Ραβέννα. Το παρεκκλήσι βρίσκεται στον πρώτο όροφο του Μουσείου Αρχιεπισκόπου (Museo Arcivescovile) και είναι γνωστό για το ιδιαίτερο ψηφιδωτό που εικονίζει τον Χριστό ως πολεμιστή. Το παρεκκλήσι εύκολα παραβλέπεται, καθώς το μουσείο διαθέτει πολλά μικρά δωμάτια, στενά περάσματα και διαδρόμους.
Τις αίθουσες του μουσείου τις περάσαμε πολύ γρήγορα. Δεν θυμάμαι να κοντοστάθηκα κάπου για να δω κάτι που να μου τράβηξε την προσοχή περισσότερο. Είδαμε φευγαλέα πληθώρα εκκλησιαστικών θησαυρών, ταφικές πέτρες, άμφια, πίνακες έως και έναν επισκοπικό θρόνο από ελεφαντόδοντο. Και το παρεκκλήσι φευγαλέα το είδαμε Ήταν το μοναδικό αξιοθέατο στη Ραβέννα που δεν επιτρεπόταν να βγάλουμε φωτογραφίες. Ίσως επειδή εμφανίζεται ο Χριστός σαν πολεμιστής;
Από το internet λοιπόν:
Το μουσείο αυτό βρίσκεται στο πίσω μέρος του Καθεδρικού ναού της πόλης και συνδέεται με αυτό, αφού βγαίνοντας από το μουσείο βρεθήκαμε ξαφνικά μέσα στον Καθεδρικό.
Έχω φτάσει στο σημείο να βλέπω μια Ιταλική εκκλησία και να μην εντυπωσιάζομαι ιδιαίτερα. Όλες έτσι είναι και ευτυχώς έχω καταφέρει και έχω μπει και σε πολλές. Γι’ αυτό το πέρασμά μας και από τον Καθεδρικό της πόλης ήταν πολύ γρήγορο.
Σειρά είχε και ένα καφεδάκι. Μόλις συνειδητοποιήσαμε ότι από το πρωί είχαμε κάνει τα άπειρα πράγματα. Είχαμε περπατήσει 2-3 χιλιόμετρα, είχαμε πάει στα μαγαζιά, είχαμε ψωνίσει, είχαμε ταξιδέψει με το τρένο και η ώρα ήταν σχεδόν 4:30 το μεσημέρι και δεν είχαμε ξαποστάσει ακόμα. Βέβαια εγώ είχα λίγα καρφάκια στο … κάθισμα αφού ακόμα δεν είχαμε δει τον Άγιο Βιτάλιο, αλλά μιαν ανάπαυλα με καφεδάκι τη χρειαζόμουνα, τ’ ομολογώ. Στο Costacafe καθίσαμε, ένα λίγο απόμερο καφέ, αναγκαστικά αφού μόνο εκεί βρήκαμε άδειο τραπέζι. Νομίζω ότι πετύχαμε τη Ραβέννα στο pick της, σε μέρα και ώρα αιχμής!
Μετά το εσπρεσάκι μας, περπατήσαμε λίγο στους δρόμους της πόλης χαζεύοντας τις γραφικές γωνιές της...
και υπερπηδώντας διάφορα εμπόδια του τύπου:...
μαγαζιά...
...και κατά τις 5:30 το απόγευμα φτάσαμε στο σημαντικότερο μνημείο της πόλης που δεν είναι άλλο από τη Βασιλική του Αγίου Βιταλίου.
Χτίστηκε τον 6ο αι. μ.Χ. και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα παραδείγματα της παλαιοχριστιανικής Βυζαντινής τέχνης και αρχιτεκτονικής στη Δυτική Ευρώπη. Είναι γνωστή για τον πλούτο των Βυζαντινών ψηφιδωτών της και ειδικότερα για τις ψηφιδωτές απεικονίσεις του Ιουστινιανού και της Θεοδώρας.
Η εκκλησία είναι τεράστιας σημασίας για τη Βυζαντινή τέχνη, καθώς είναι η μόνη μεγάλη εκκλησία από την περίοδο του Αυτοκράτορα Ιουστινιανού του Α’ που σώζεται ουσιαστικά ανέπαφη μέχρι σήμερα.
Στην κόγχη της αψίδας εικονίζεται ο Χριστός, καθισμένος στη σφαίρα του κόσμου, περιστοιχισμένος από δυο αγγέλους. Στο αριστερό του χέρι κρατά το βιβλίο της Αποκάλυψης, ενώ με το δεξί του χέρι προσφέρει τον στέφανο του μαρτυρίου στον Άγιο Βιτάλιο, που παρουσιάζεται σαν βυζαντινός αξιωματικός. Την παράσταση συμπληρώνει ο Άγιος Εκκλήσιος, ο οποίος προσφέρει στο Χριστό το ομοίωμα του ναού.
Η ψηφιδωτή αυτή σύνθεση με το Χριστό πλαισιώνουν αρμονικά δύο παραστάσεις, που εξυμνούν το μεγαλείο της αυτοκρατορικής αυλής και δηλώνουν την ενότητα ανάμεσα στην ουράνια και επίγεια βασιλεία. Δεξιά και αριστερά της κεντρικής κόγχης παριστάνονται αντίστοιχα ο Ιουστινιανός με τους αυλικούς του και η Θεοδώρα με τις κυρίες της ακολουθίας της. Οι δύο ομάδες κρατούν στα χέρια τους χρυσά σκεύη, τα προσωπικά δώρα που προφανώς είχε στείλει το αυτοκρατορικό ζεύγος με την ευκαιρία των εγκαινίων του ναού.
Από πολλούς πιστεύεται ότι στις παραστάσεις αυτές απεικονίζεται η Αίθουσα Ακροάσεων του Βυζαντινού αυτοκρατορικού Ανακτόρου και ότι οι μορφές του Ιουστινιανού και της Θεοδώρας τοποθετήθηκαν εκεί ώστε να φαίνεται ότι κοιτούν με μια έπαρση όσους στέκονται από κάτω για να τους θαυμάσουν!
Ανάμεσα σε όλες αυτές παραστάσεις … ότι γωνίες, εσοχές και κόγχες υπήρχαν, ήταν γεμάτα με λουλούδια, αστέρια και ζώα...
Δεν φανταζόμουν ποτέ ότι θα υπήρχαν βυζαντινά ψηφιδωτά που θα με εντυπωσίαζαν περισσότερο από αυτά που είχα δει στη Μονή Χώρας στην Κωνσταντινούπολη! Μπορεί εδώ να με κέρδισε το θέμα περισσότερο. Ιουστινιανός είναι αυτός και Θεοδώρα είναι αυτή! Τα διασημότερα ίσως Βυζαντινά ψηφιδωτά ειδικά για μας τους Έλληνες, βρίσκονταν μπροστά μου. Είχα την αίσθηση ότι λαμποκοπούσαν. Μπορεί να οφειλόταν στις χρυσές ψηφίδες τους, αλλά μπορεί και να ήμουν επηρεασμένη έως και συγκινημένη, που έβλεπα μπροστά μου μια τόσο γνώριμη εικόνα. Μια εικόνα που μέχρι που την αντίκρισα δεν είχα συνειδητοποιήσει πόσο οικεία μου ήταν. Ήταν μια εικόνα του παρελθόντος που σχεδόν δεν ήξερα ότι υπάρχει στη σημερινή εποχή και … μπορούσα μάλιστα να τη δω!
Κυρίαρχα στοιχεία ήταν τα έντονα χρώματα και οι πολλές μορφές, που αν ήταν ζωγραφικός πίνακας θα ήταν πολύ δύσκολο να αποδοθούν και τώρα απορείς πως υπάρχει τέτοιο αποτέλεσμα σε μορφή ψηφιδωτού και μάλιστα αναλλοίωτου εδώ και 1500 χρόνια και μάλιστα όοοοχι στην Κωνσταντινούπολη, αλλά στη Ραβέννα της Ιταλίας!!!
Δεν περίμενα ότι στην καρδιά της Ιταλίας θα νιώσω το μεγαλείο του Βυζαντίου.
Το μόνο που με «ενοχλούσε» ήταν ότι ήταν … ψηλά! Ήταν λίγο μακριά από το οπτικό μου πεδίο. Τα πλαϊνά τοιχώματα πάνω από την καμάρα που ήταν τοποθετημένα τα ψηφιδωτά ήταν πολύ ψηλά! Κανονικά θα έπρεπε να είχαν μια εξέδρα για να το θαυμάσουμε από πιο κοντά!!
Μείναμε αρκετή ώρα και οι τρεις με το κεφάλι ψηλά να θαυμάζουμε … όχι τα frescoes των αναγεννησιακών καλλιτεχνών που συνήθως συναντάμε στην Ιταλία, αλλά τα mosaics αγνώστων καλλιτεχνών του Βυζαντίου … στην Ιταλία!!! Μου φαινόταν τόσο δύσκολο να το “χωνέψω”.
Έφτασε η ώρα του προαναγγελθέντος χωρισμού μας. Εγώ στήθηκα στην ουρά για το “Mausoleo di Galla Placidia” και εκείνες πήραν το δρόμο για την αγορά.
Για να μπω στο μαυσωλείο θα περίμενα στην ουρά για κανένα εικοσάλεπτο.
Όταν η αδελφή του αυτοκράτορα Ονώριου και κόρη του Μέγα Θεοδοσίου πέθανε, η σωρός της τοποθετήθηκε σε ένα μαυσωλείο σε σχήμα σταυρού. Το μαυσωλείο χτίστηκε περί το 430 για να στεγάσει τον τάφο της Galla Placidia. Το μικρό αυτό μνημείο διακοσμήθηκε με ψηφιδωτά, τα οποία ακολουθούν τη ελληνιστική, χριστιανική, καλλιτεχνική παράδοση της τοιχογραφίας. Πρόκειται δε για τα παλαιότερα ψηφιδωτά της Ραβέννας.
Θαύμασα για μιαν ακόμη φορά ψηφιδωτά. Το εσωτερικό του μαυσωλείου είναι τόσο λαμπρό όσο ταιριάζει σε ένα αυτοκράτορα.
Όλη η οροφή καλύπτεται με χρυσά αστέρια σε βαθύ μπλε φόντο. Όλες οι καμάρες και οι εσοχές είναι καλυμμένες πάλι με γνώριμα θέματα, σαν αυτά που συναντάς σε κατακόμβες ή τάφους, όπως ο καλός ποιμένας, το χριστόγραμμα, ο ιχθύς και άλλα σύμβολα της αιώνιας ζωής.
Τα ψηφιδωτά αυτά τα “ευχαριστήθηκα” πιο πολύ. Αυτό συνέβη, γιατί η οροφή ήταν πιο κοντά στα μάτια μου απ’ ότι στους προηγούμενους ναούς. Εδώ υπήρχε η δυνατότητα να τα δεις και να θαυμάσεις τα ψηφιδωτά από πιο κοντά. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την ύπαρξη της σαρκοφάγου της αυτοκράτειρας στο χώρο και του λιγοστού φωτός, που έμπαινε μέσα από τα ημιδιάφανα παράθυρα, που καλύπτονταν με λεπτά κομμάτια μαρμάρου, καθώς και η άκρα σιγή που επικρατούσε παρά τον κόσμο, έδιναν στο χώρο μια πολύ μυστηριακή ατμόσφαιρα.
Ύστερα από τον Άγιο Βιτάλιο δεν φανταζόμουν ότι θα με εντυπωσίαζαν άλλα ψηφιδωτά. Το κατάφεραν όμως αυτά του Μαυσωλείου. Και του Ορθόδοξου Βαπτιστηρίου επίσης με είχαν εντυπωσιάσει! Δεν ήταν τυχαίο ότι ειδικά αυτά τα τρία είχαν και τον περισσότερο κόσμο.
Αν και γενικά όλη η Ραβέννα είχε πολύ κόσμο. Τα μαγαζιά ήταν ανοιχτά (ενώ είναι Σάββατο απόγευμα), η αγορά ήταν γεμάτη, μέχρι και στο καφέ νωρίτερα περιμέναμε να αδειάσει τραπέζι.
Βγήκα από το Μαυσωλείο και κατευθύνθηκα προς τον πεζόδρομο της Via Camilo Benso Cavour, στον οποίο θα συναντούσα τα κορίτσια.
Συναντηθήκαμε σε μια διασταύρωση της αγοράς ύστερα από ανταλλαγή δυο τριών μηνυμάτων. Η μία είχε ψωνίσει 6 μπλούζες! Και η άλλη δύο τσάντες. Εγώ είχα δει τα ψηφιδωτά μου και έτσι είμαστε όλες ευχαριστημένες.
Πήραμε το δρόμο του γυρισμού. Δεδομένου ότι ο δρόμος του γυρισμού περνούσε μέσα από έναν μεγάλο εμπορικό πεζόδρομο (τη via Armando Diaz) φυσικό και επόμενο ήταν να …χωρίσουμε και πάλι. Εγώ θα πήγαινα να κλείσω μιαν άλλη εκκρεμότητα, αυτή του “Battistero degli Ariani” και η παρέα μου να ρίξει μια ματιά σε … όσα μαγαζιά δεν είχε μπει μέχρι τότε. Το αστείο είναι ότι όταν δεν ψώνιζαν τίποτα, γιατί δεν έβρισκαν κάτι … διαγραφόταν από τη μνήμη τους. «Μα εμείς πότε πήγαμε εκεί;» «Δεν πήγαμε, αφού δεν ψωνίσαμε».
Εγώ αφού έστριψα στην Via di Roma, στη συνέχεια προχώρησα λίγο ψάχνοντας και στο τέλος ενός μικρού δρόμου και στο κέντρο μιας πλατειούλας βρήκα ένα οκταγωνικού σχήματος κτίσμα πολύ … Βυζαντινό!
Δεν συνάντησα ούτε γκισέ, ούτε αυτόματους πωλητές εισιτηρίων (που έλεγε το internet), οπότε και μπήκα γρήγορα μέσα. Ήταν το μοναδικό μνημείο που επισκέφτηκα και ήμουν ολομόναχη. Μάλλον ο πολύς κόσμος το επισκέπτεται στην αρχή του tour του, δεδομένου ότι είναι και το πρώτο που συναντάς ερχόμενος από το σταθμό.
Εγώ θαύμασα άλλο ένα ψηφιδωτό, το οποίο ήταν το τελευταίο που μπορούσα να αντέξει ο σβέρκος μου για σήμερα νομίζω.
Το Βαπτιστήριο degli Ariani είναι χτισμένο από τον Θεοδώριχο στα τέλη του 5ου αιώνα, την εποχή που ο Αρειανισμός ήταν η επίσημη θρησκεία της Αυλής. Στον τρούλο βρίσκεται ψηφιδωτό (των τελών του 5ου αι.) που απεικονίζει τη στιγμή της Βάπτισης του Χριστού στον Ιορδάνη ποταμό. Γύρω του εικονίζονται οι δώδεκα Απόστολοι που εναλλάσσονται με φοίνικες και οι οποίοι κρατούν στεφάνια στα χέρια τους.
Και επειδή έκανα λιγότερη ώρα εγώ στο βαπτιστήριο απ’ ότι οι φίλες μου στα μαγαζιά, βρήκα και χρόνο να ψωνίσω από σουβενιρομάγαζο κάμποσα ψηφιδωτά πιατάκια (για μικροδωράκια). Τα αγαπημένα μου ήταν αυτά με τη φυσιογνωμία της Θεοδώρας και του Ιουστινιανού.
Αφού μετά μου λέγανε: «Καλέ πότε τα ψώνισες αυτά;» «Πότε έβγαλες αυτές τις φωτό;» Λες και δεν πήγαμε μαζί στην Ραβέννα. Πήγαμε χώρια και μετά συναντηθήκαμε για να πει η καθεμιά τα νέα της.
Η διαδρομή που “διέγραψα” στη Ραβέννα ήταν αυτή:
Για τις φίλες μου … δεν ξέρω, αλλά υποθέτω κάνανε … παραπάνω (από τα πέρα – δώθε στα μαγαζιά!)
Πήραμε το τρένο και φτάσαμε άνετα μετά από μιάμιση ώρα στην Μπολόνια. Αυτές οι διαδρομές με το τρένο πολύ μου αρέσουν, αφού προλαβαίνω να χαλαρώσω και να ξεκουράσω τα πόδια μου μέσα σε μια πολύ τουριστικά δραστήρια ημέρα.
Πήγαμε πάλι ποδαράτες στο ξενοδοχείο μας.
Μα τι ζωηρή που είναι αυτή η πόλη!!!
Φτάσαμε στο ξενοδοχείο μας, ξεφορτώσαμε τα χιλιάδες ψώνια που κουβαλούσαμε στις πλάτες μας, κάναμε ένα γερό “σέρβις” και βγήκαμε έξω για φαγητό.
Μπολόνια και πάλι…
Για σήμερα το βράδυ είχα την ιδέα να πάμε για φαγητό στην “Trattoria Da Vito”, την οποία μου την είχε συστήσει με ιδιαίτερη θέρμη η @Italitsa. Ήξερα ότι είναι λίγο εκτός κέντρου, αλλά με τα πόδια από το ξενοδοχείο μας δεν ήταν και πολύ μακριά.
Έτσι, πήραμε το δρόμο και ξεκινήσαμε. Από την Porta Maggiore, που ήταν το ξενοδοχείο μας και μέσω της λεωφόρου Giambattista Ercolani η “Da Vito” δεν ήταν πάνω από 12’ περπάτημα.
Όμως από τη στιγμή που αφήσαμε τη λεωφόρο και στρίψαμε δεξιά σε ένα μικρότερο δρόμο (via Massarenti) και ενώ είχαμε άλλα 400m. για να φτάσουμε στο Da Vito, ο δρόμος μας φάνηκε λίγο απόμερος, είδαμε και κάτι περίεργες φυσιογνωμίες, ε! είμαστε και τρία κορίτσια, δεν ξέραμε και από χθες τη γειτονιά, “αγριευτήκαμε” λίγο και ειδικά όταν σκεφτήκαμε το πώς θα γυρίσουμε από εκεί αργά το βράδυ πήραμε με συνοπτικές διαδικασίες την απόφαση να κάνουμε … μεταβολή και να μην πάμε.
Έτσι, πήραμε το δρόμο προς το κέντρο της πόλης.
Το δεύτερο σενάριο ήταν να πάμε στο Νο 2 προτεινόμενο πάλι της italitsa, το οποίο ήταν η “Osteria dell orsa”. Φτάσαμε εύκολα αλλά και εδώ ατυχήσαμε. Είχε κόσμο έξω που περίμενε ουρά. Και εκεί που σκεφτόμασταν τι να κάνουμε, να περιμένουμε ή όχι βγήκε ένας «ανταποκριτής» και μας ανακοίνωσε ότι το νωρίτερο που μπορούσαμε να μπούμε ήταν σε 20’ και από φαγητό είχαν μείνει μόνο λαζάνια και τίποτα άλλο. Έτσι, μαζί με την ουρά … φύγαμε και εμείς. Οπότε, τα χθεσινά μας λημέρια ήταν πλέον μονόδρομος.
Φύγαμε από την dell orsa και διασχίσαμε την υπέροχη Via Zamponi. Μα τι δρόμος είναι αυτός! Με το φως της ημέρας δεν την είχαμε δει, αλλά τώρα το φως της νύχτας και με τις πολλές και πυκνές καμάρες της δείχνει τόσο …εποχής! Η piazza Verdi επίσης πολύ όμορφη!
Μετά τα νυχτοπερπατήματα … φτάσαμε πάλι στη γνωστή αγορά της Quadrilatero. Πάλι γινόταν κακός χαμός από κόσμο. Σήμερα δεν ήταν η τυχερή μας μέρα στο θέμα του φαγητού. Τραπέζι δεν υπήρχε ούτε για δείγμα. Ήταν και Σαββατόβραδο και μάλιστα το Μ. Σάββατο των Καθολικών, είχε και καλό καιρό και όλος ο κόσμος ήταν έξω!!! Μετά από διάφορα πάνω – κάτω καθίσαμε στο πολύ ωραίο “Roberto bistro”. Ωραίο περιβάλλον, λίγο κυριλάτο και ίσως και λίγο τσιμπημένο για τα δεδομένα της Μπολόνια. Προηγήθηκε ένα aperol και μετά ακολούθησαν οι μακαρονάδες μας και το κρασάκι μας.
Ήρθε η ώρα για να φάω την περίφημη tagliatelle ragout, έτσι όπως την φτιάχνουν στη Μπολόνια.
Ευκαιρία εδώ να αναφέρω τα της ιστορίας μιας μακαρονάδας: Μετά τον πόλεμο οι Αμερικανοί που γύρισαν στην πατρίδα τους προσπαθώντας να περιγράψουν και να φτιάξουν τις ταλιατέλες ραγού (όπως είναι η πραγματική ονομασία τους), μη θυμούμενοι το όνομα, τα αποκάλεσαν ζυμαρικά από την Bologna, και επειδή ταλιατέλες δεν μπορούσαν να φτιάξουν, έφτιαξαν το πιάτο με το πιο συγγενές ζυμαρικό, που είναι τα μακαρόνια. Έτσι γεννήθηκαν τα μακαρόνια με κιμά.
Εκτός από τις tagliatelle ragout, η πόλη φημίζεται ακόμα και για τα λαζάνια της και για τα tortellini της και όπως διαπιστώσαμε και το προηγούμενο βράδυ και για αλλαντικά της. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν το παρατσούκλι που της έχει αποδοθεί, που δεν είναι άλλο από το “La Graca” δηλ. «η χοντρή».
Βέβαια εγώ ήθελα να δοκιμάσω τα λαζάνια της Μπολόνια, αλλά από λάθος παρήγγειλα ταλιατέλες, με αποτέλεσμα στο υπόλοιπο ταξίδι να έχω και μια έννοια επιπλέον για το αν θα προλάβω να φάω και τα λαζάνια πριν φύγω από τον τόπο παραγωγής τους.
Δεν είχε άλλα η βραδιά. Μέχρι την ώρα που φύγαμε το Quadrilatero είχε ακόμη πολύ κόσμο.
Πήραμε το δρόμο για το ξενοδοχείο μας, χωρίς άλλη στάση.
Πόσα πράγματα είχε “χωρέσει” αυτή η μέρα. Δεν είχαμε όμως χρόνο για αναπόληση.
Κοιμηθήκαμε γρήγορα. Την επόμενη ημέρα είχαμε (πάλι) ημερήσια εκδρομή!
............................. ...........................
Βγαίνοντας από το σταθμό του τρένου ακολουθήσαμε πορεία προς το κοντινότερο «αστεράκι» στο χάρτη του κινητού μου, που δεν ήταν άλλο από την πρώτη εκκλησία της λίστας (της Unesco), η "Sant'Apollinare Nuovo".
Πολύ γρήγορα και στα αριστερά μας συναντήσαμε μιαν άλλη εκκλησία, που δεν είναι στη λίστα της Unesco, αλλά που για κάποιο λόγο (ίσως επειδή βρίσκεται στη Ραβέννα) περιμέναμε ότι κάτι θα έχει και αυτή. Δεν μπορεί όλη η Ραβέννα να είναι γεμάτη εκκλησίες με ψηφιδωτά και η πρώτη που συναντάμε στο δρόμο μας, που δείχνει και τόσο Βυζαντινή …να μην έχει κάτι και αυτή μέσα!
Και μπήκαμε μέσα και όμως … δεν είχε κάτι. Πρόκειται για την Βασιλική του Αγίου Ιωάννη του Ευαγγελιστή, η οποία είναι η παλαιότερη εκκλησία της πόλης. Ο ναός ισοπεδώθηκε κατά τη διάρκεια του Δ.Π.Π. και ξαναχτίστηκε μετά τη λήξη του. Όσα ψηφιδωτά διασώθηκαν, χρονολογούνται μεν από το 1216 και αναφέρονται στην 4η Σταυροφορία, αλλά δεν έχουν καμία σχέση με αυτά που θα βλέπαμε στη συνέχεια.
Πολύ κοντά στον Άγιο Ιωάννη συναντήσαμε τη Βασιλική του “Άγιου Απολλινάριου του Νέου”.
Εδώ λοιπόν συναντήσαμε την καθιερωμένη (για δημοφιλή και πολύ τουριστικά μέρη) ουρά στον γκισέ των εισιτηρίων, κάτι που ομολογώ ότι δεν περίμενα να συναντήσω. Μήπως τελικά είναι πιο διάσημα τα ψηφιδωτά αυτά απ’ όσο πίστευα;
Το εισιτήριο ήταν ενιαίο για τις 4 εκκλησίες από τις 6, που ήθελα να δω και που βρίσκονταν και σε μια κοντινή απόσταση μεταξύ τους. Υπήρχε και ενιαίο εισιτήριο και για τις 5 από αυτές. Όταν έκανα το λάθος και ρώτησα τις φίλες μου «Τι θέλετε να βγάλω; Ενιαίο για τις 4 ή για τις 5;» η απάντηση που πήρα ήταν η: «Δεν έχω πρόβλημα»!
Ουπς! Λάθος ερώτηση μάλλον έκανα.
Το «Δεν έχω πρόβλημα» τελικά μετατράπηκε στη συνέχεια: «Βγάλε καλύτερα για τις 4»!
Την ώρα που εγώ θα πήγαινα στην επιπλέον, που ήταν το μαυσωλείο της Galla Placidia, εκείνες τι θα έκαναν; Μα! Θα πήγαιναν για ψώνια φυσικά.
Ήθελα να ήξερα πως θα χωρούσαν όλα αυτά που θα ψώνιζαν στη χειραποσκευή της ryanair.
Πρώτη μας επίσκεψη λοιπόν αποτέλεσε η “Basilica di Sant'Apollinare Nuovo”.
Η Βασιλική του Αγίου Απολλιναρίου του νέου χτίστηκε τον 6ο αι. και αρχικά ήταν αφιερωμένη στο Χριστό. Η αφιέρωση της Βασιλικής στον Άγιο Απολλινάριο έγινε τον 9ο αι., με αφορμή τη μεταφορά των λειψάνων του Αγίου από τον παραθαλάσσιο ναό του Αγίου Απολλιναρίου in classe, υπό τον φόβο λεηλασίας του ναού αυτού από πειρατές. Χαρακτηριστικό του ναού από εξωτερικής απόψεως είναι ο κυλινδρικός πύργος 38 μέτρων.
Το εσωτερικό του ναού αποτελείται από τρία κλίτη με δύο σειρές από δώδεκα κίονες η καθεμία. Τα πιο σημαντικά ψηφιδωτά βρίσκονται στους πλάγιους τοίχους του κεντρικού κλίτους πάνω από τις κιονοστοιχίες. Τα ψηφιδωτά έχουν σαν θέμα τα Πάθη του Χριστού, τα θαύματα και τη διδασκαλία του, αλλά και εικόνες από πομπές μαρτύρων.
Ο ναός ήταν γεμάτος κόσμο που περιφερόταν ανάμεσα στις κολώνες με το κεφάλι ψηλά μαγεμένος από την ομορφιά των ψηφιδωτών. Εγώ επίσης τα κοιτούσα γοητευμένη, μη μπορώντας να πιστέψω ότι έβλεπα ψηφιδωτά σε Ιταλικό έδαφος, κάτι που έχω συνηθίσει να βλέπω στα Βαλκάνια ή στην Κωνσταντινούπολη. Και εκείνη τη στιγμή δεν ήξερα τι θα … επακολουθήσει στη συνέχεια.
Βγαίνοντας από την εκκλησία με το χάρτη του δορυφόρου στο χέρι άρχισα να κατευθύνομαι δυτικά προκειμένου να καλύψω όλα τα αξιοθέατα διαγράφοντας μια κυκλική πορεία, ώστε να γυρίσουμε πίσω στο σταθμό χωρίς να κάνουμε επιπλέον διαδρομές.
Οι δυο συνταξιδιώτισσές μου με ακολούθησαν χωρίς να προλάβουν και πολύ να αντιδράσουν. Εγώ μπροστά και εκείνες πίσω.
«Μα που πάμε τώρα από εδώ;» Τις άκουσα να με ρωτάνε από απόσταση;
«Πάμε στο επόμενο που είναι ο τάφος του Δάντη.»
«Α! έχει και άλλα το πρόγραμμα εκτός από τα ψηφιδωτά;» «Και γιατί πάμε από εδώ και όχι από τον κεντρικό; δεν κάνουμε κύκλο έτσι;»
Πάμε από εδώ για να μην έχουμε τις γνωστές καθυστερήσεις από τον κεντρικό (είπα από μέσα μου), αλλά απ’ έξω μου απάντησα ότι «Νομίζω ότι είναι πιο κοντά από εδώ».
Εδώ είναι ο τάφος εκεί είναι ο τάφος που είναι ο τάφος; Το στίγμα στο χάρτη έδειχνε ότι φτάσαμε αλλά δεν έβλεπα πουθενά κάτι που να μου θυμίζει τύμβο ή εκκλησία ή κάποια ταμπέλα τουλάχιστον.
«Είναι από τα S.O.S. ο τάφος;» μου φώναξε η μία;
Δεν μου έφτανε η σκασίλα μου που δεν τον έβρισκα είχα και τις φίλες μου με τον δικό τους πόνο (που δεν ήταν άλλος από το να τελειώσουμε γρήγορα με την υποχρέωση να πάμε για ψώνια).«Μα εδώ είναι ψιλοερημιά. Δεν έχει κόσμο. Λάθος θα πηγαίνουμε.»
Και πάνω στην έννοια μου να βρω τον τάφο βλέποντας από μακριά ένα ζευγάρι να βγαίνει από κάπου που μου έμοιαζε με εκκλησάκι φώναξα αυθόρμητα στις φίλες μου θέλοντας να τις παροτρύνω να συνεχίσουμε: «Να και αυτοί από τον τάφο έρχονται!!!»
Τελικά δεν βρήκαμε τον τάφο. Καλά είχα διαβάσει ότι είναι εύκολο να τον χάσει κάποιος, αφού βρίσκεται στο τέλος ενός στενού και έρημου δρόμου πίσω από τη βασιλική του Αγίου Φραγκίσκου. Δεν είχα την υπομονή να το ψάξω περισσότερο αφού ένιωθα κιόλας ότι οριακά με ακολουθούσαν οι φίλες μου (για την ακρίβεια … τις έσερνα) και όπου να’ναι θα με εγκαταλείψουν και αφού δεν είναι και …S.O.S.
Είπαμε να πάμε πρώτα στο super SOS, που δεν ήταν άλλο από τη Βασιλική του Αγίου Βιταλίου και μετά ανάλογα θα κρίναμε, πως θα συνεχίζαμε.Αντί για τον τάφο του Δάντη, στο τέλος της Via Voccaccio όμως πετύχαμε το Θέατρο του Δάντη…
Θέατρο Alighieri πάνω στη Via Angelo Mariani…
Ο διάσημος Πολιτικός, Φιλόσοφος, ποιητής και πολλά άλλα γεννήθηκε στη Φλωρεντία, σπούδασε στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνιας, έζησε σε διάφορες πόλεις της Ιταλίας και τα τελευταία χρόνια της ζωής του τα πέρασε στη Ραβέννα όπου και πέθανε. Τη Θεία Κωμωδία του την ολοκλήρωσε στη Ραβέννα.
Μετά το Θέατρο προχωρήσαμε προς την Piazza Garibaldi, ώσπου φτάσαμε στην piazza del Popolo. Εδώ ήταν στημένη μια υπαίθρια αγορά. Διάφορα παραδοσιακά φαγώσιμα απ’ όλη την Ιταλία πουλούσαν τα διάφορα περίπτερα της αγοράς. Την τιμητική του είχε ιδιαίτερα το περίπτερο της Σικελίας. Εγώ πήρα ένα arancini και οι φίλες μου από ένα κανόλι.
Στη συνέχεια αποφασίσαμε να κατευθυνθούμε προς τα πιο κοντινά ψηφιδωτά (του Ορθ. Βαπτιστηρίου και του Παρεκκλησιού) και να αφήναμε για το τέλος τα super highlights των ψηφιδωτών (του Αγίου Βιταλίου και του μαυσωλείου της Galla Placidia).
Έτσι, σε πολύ λίγο φτάσαμε στον Καθεδρικό ναό της Ραβέννας.
Στο προαύλιο του Καθεδρικού βρίσκεται το Νεώνιο Βαπτιστήριο (Battisterio Neoniano), το οποίο θεωρείται το αρχαιότερο κτίσμα της πόλης καθώς είχε ξεκινήσει τη λειτουργία του ως Ρωμαϊκό λουτρό. Το Ορθόδοξο Βαπτιστήριο, όπως ονομάζεται και αλλιώς, είναι ένα οκταγωνικό κτίσμα Βυζαντινής τεχνοτροπίας, που μέσα του κρύβει εκπληκτικά ψηφιδωτά. Το Βαπτιστήριο χτίστηκε στις αρχές του 5ου αι. ενώ τα ψηφιδωτά προστέθηκαν λίγο αργότερα από τον επίσκοπο Neone, εξού και το όνομά του.
Τι να πω για τα ψηφιδωτά του;
Ομολογώ ότι «ταράχτηκα» (με την καλή έννοια) όταν πρωτομπήκα και τα είδα. Εντυπωσιάστηκα.
Στο κέντρο του θόλου δεσπόζει η μορφή του Ιησού, που βαπτίζεται στον Ιορδάνη ποταμό. Το χρυσό φόντο είναι γεμάτο μορφές (προφήτες και απόστολοι), μοτίβα και σύμβολα. Τα χρώματα των ψηφίδων είναι έντονα, αλλά οι εναλλαγές των χρωμάτων είναι πολύ αρμονικές με αποτέλεσμα να είναι πολύ ευδιάκριτες οι λεπτομέρειες των μορφών, σαν να ήταν πίνακας ζωγραφικής!
Έμεινα αρκετή ώρα μέσα να θαυμάζω τα ψηφιδωτά και τη … Βυζαντινή ατμόσφαιρα, που … έχασα τις φίλες μου. Μαζί μπήκαμε αλλά όταν τις αναζήτησα για να βγάλουμε καμιά φωτογραφία μαζί (κάτι που ήταν αρκετά δύσκολο γιατί είχε πολύ, πολύ κόσμο) … δεν τις βρήκα. Οπότε να’ ναι καλά το σελφοκόνταρο!
Τις έψαξα κανένα πεντάλεπτο βγαίνοντας έξω, ώσπου τις …βρήκα να περιμένουν στην εξωτερική αυλόπορτα.
Δεν θα φεύγαμε όμως ακόμα από το χώρο.
Η επόμενη επίσκεψή μας ήταν στο Αρχιεπισκοπικό παρεκκλήσι.
Το Αρχιεπισκοπικό Παρεκκλήσι ή το Παρεκκλήσι του Αγίου Ανδρέα (Capella Arcivescovile o di Sant'Andrea) ήταν το ιδιωτικό παρεκκλήσι των επισκόπων της Ραβέννας. Κατασκευάστηκε γύρω στο 500 μ.Χ. και έχει ψηφιδωτά που χρονολογούνται από την ίδια περίοδο.
Το Παρεκκλήσιο του Αρχιεπισκόπου είναι το μικρότερο από τα καταγεγραμμένα sites της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Unesco στη Ραβέννα. Το παρεκκλήσι βρίσκεται στον πρώτο όροφο του Μουσείου Αρχιεπισκόπου (Museo Arcivescovile) και είναι γνωστό για το ιδιαίτερο ψηφιδωτό που εικονίζει τον Χριστό ως πολεμιστή. Το παρεκκλήσι εύκολα παραβλέπεται, καθώς το μουσείο διαθέτει πολλά μικρά δωμάτια, στενά περάσματα και διαδρόμους.
Τις αίθουσες του μουσείου τις περάσαμε πολύ γρήγορα. Δεν θυμάμαι να κοντοστάθηκα κάπου για να δω κάτι που να μου τράβηξε την προσοχή περισσότερο. Είδαμε φευγαλέα πληθώρα εκκλησιαστικών θησαυρών, ταφικές πέτρες, άμφια, πίνακες έως και έναν επισκοπικό θρόνο από ελεφαντόδοντο. Και το παρεκκλήσι φευγαλέα το είδαμε Ήταν το μοναδικό αξιοθέατο στη Ραβέννα που δεν επιτρεπόταν να βγάλουμε φωτογραφίες. Ίσως επειδή εμφανίζεται ο Χριστός σαν πολεμιστής;
Από το internet λοιπόν:
Το μουσείο αυτό βρίσκεται στο πίσω μέρος του Καθεδρικού ναού της πόλης και συνδέεται με αυτό, αφού βγαίνοντας από το μουσείο βρεθήκαμε ξαφνικά μέσα στον Καθεδρικό.
Έχω φτάσει στο σημείο να βλέπω μια Ιταλική εκκλησία και να μην εντυπωσιάζομαι ιδιαίτερα. Όλες έτσι είναι και ευτυχώς έχω καταφέρει και έχω μπει και σε πολλές. Γι’ αυτό το πέρασμά μας και από τον Καθεδρικό της πόλης ήταν πολύ γρήγορο.
Σειρά είχε και ένα καφεδάκι. Μόλις συνειδητοποιήσαμε ότι από το πρωί είχαμε κάνει τα άπειρα πράγματα. Είχαμε περπατήσει 2-3 χιλιόμετρα, είχαμε πάει στα μαγαζιά, είχαμε ψωνίσει, είχαμε ταξιδέψει με το τρένο και η ώρα ήταν σχεδόν 4:30 το μεσημέρι και δεν είχαμε ξαποστάσει ακόμα. Βέβαια εγώ είχα λίγα καρφάκια στο … κάθισμα αφού ακόμα δεν είχαμε δει τον Άγιο Βιτάλιο, αλλά μιαν ανάπαυλα με καφεδάκι τη χρειαζόμουνα, τ’ ομολογώ. Στο Costacafe καθίσαμε, ένα λίγο απόμερο καφέ, αναγκαστικά αφού μόνο εκεί βρήκαμε άδειο τραπέζι. Νομίζω ότι πετύχαμε τη Ραβέννα στο pick της, σε μέρα και ώρα αιχμής!
Μετά το εσπρεσάκι μας, περπατήσαμε λίγο στους δρόμους της πόλης χαζεύοντας τις γραφικές γωνιές της...
και υπερπηδώντας διάφορα εμπόδια του τύπου:...
μαγαζιά...
...και κατά τις 5:30 το απόγευμα φτάσαμε στο σημαντικότερο μνημείο της πόλης που δεν είναι άλλο από τη Βασιλική του Αγίου Βιταλίου.
Χτίστηκε τον 6ο αι. μ.Χ. και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα παραδείγματα της παλαιοχριστιανικής Βυζαντινής τέχνης και αρχιτεκτονικής στη Δυτική Ευρώπη. Είναι γνωστή για τον πλούτο των Βυζαντινών ψηφιδωτών της και ειδικότερα για τις ψηφιδωτές απεικονίσεις του Ιουστινιανού και της Θεοδώρας.
Η εκκλησία είναι τεράστιας σημασίας για τη Βυζαντινή τέχνη, καθώς είναι η μόνη μεγάλη εκκλησία από την περίοδο του Αυτοκράτορα Ιουστινιανού του Α’ που σώζεται ουσιαστικά ανέπαφη μέχρι σήμερα.
Στην κόγχη της αψίδας εικονίζεται ο Χριστός, καθισμένος στη σφαίρα του κόσμου, περιστοιχισμένος από δυο αγγέλους. Στο αριστερό του χέρι κρατά το βιβλίο της Αποκάλυψης, ενώ με το δεξί του χέρι προσφέρει τον στέφανο του μαρτυρίου στον Άγιο Βιτάλιο, που παρουσιάζεται σαν βυζαντινός αξιωματικός. Την παράσταση συμπληρώνει ο Άγιος Εκκλήσιος, ο οποίος προσφέρει στο Χριστό το ομοίωμα του ναού.
Η ψηφιδωτή αυτή σύνθεση με το Χριστό πλαισιώνουν αρμονικά δύο παραστάσεις, που εξυμνούν το μεγαλείο της αυτοκρατορικής αυλής και δηλώνουν την ενότητα ανάμεσα στην ουράνια και επίγεια βασιλεία. Δεξιά και αριστερά της κεντρικής κόγχης παριστάνονται αντίστοιχα ο Ιουστινιανός με τους αυλικούς του και η Θεοδώρα με τις κυρίες της ακολουθίας της. Οι δύο ομάδες κρατούν στα χέρια τους χρυσά σκεύη, τα προσωπικά δώρα που προφανώς είχε στείλει το αυτοκρατορικό ζεύγος με την ευκαιρία των εγκαινίων του ναού.
Από πολλούς πιστεύεται ότι στις παραστάσεις αυτές απεικονίζεται η Αίθουσα Ακροάσεων του Βυζαντινού αυτοκρατορικού Ανακτόρου και ότι οι μορφές του Ιουστινιανού και της Θεοδώρας τοποθετήθηκαν εκεί ώστε να φαίνεται ότι κοιτούν με μια έπαρση όσους στέκονται από κάτω για να τους θαυμάσουν!
Ανάμεσα σε όλες αυτές παραστάσεις … ότι γωνίες, εσοχές και κόγχες υπήρχαν, ήταν γεμάτα με λουλούδια, αστέρια και ζώα...
Δεν φανταζόμουν ποτέ ότι θα υπήρχαν βυζαντινά ψηφιδωτά που θα με εντυπωσίαζαν περισσότερο από αυτά που είχα δει στη Μονή Χώρας στην Κωνσταντινούπολη! Μπορεί εδώ να με κέρδισε το θέμα περισσότερο. Ιουστινιανός είναι αυτός και Θεοδώρα είναι αυτή! Τα διασημότερα ίσως Βυζαντινά ψηφιδωτά ειδικά για μας τους Έλληνες, βρίσκονταν μπροστά μου. Είχα την αίσθηση ότι λαμποκοπούσαν. Μπορεί να οφειλόταν στις χρυσές ψηφίδες τους, αλλά μπορεί και να ήμουν επηρεασμένη έως και συγκινημένη, που έβλεπα μπροστά μου μια τόσο γνώριμη εικόνα. Μια εικόνα που μέχρι που την αντίκρισα δεν είχα συνειδητοποιήσει πόσο οικεία μου ήταν. Ήταν μια εικόνα του παρελθόντος που σχεδόν δεν ήξερα ότι υπάρχει στη σημερινή εποχή και … μπορούσα μάλιστα να τη δω!
Κυρίαρχα στοιχεία ήταν τα έντονα χρώματα και οι πολλές μορφές, που αν ήταν ζωγραφικός πίνακας θα ήταν πολύ δύσκολο να αποδοθούν και τώρα απορείς πως υπάρχει τέτοιο αποτέλεσμα σε μορφή ψηφιδωτού και μάλιστα αναλλοίωτου εδώ και 1500 χρόνια και μάλιστα όοοοχι στην Κωνσταντινούπολη, αλλά στη Ραβέννα της Ιταλίας!!!
Δεν περίμενα ότι στην καρδιά της Ιταλίας θα νιώσω το μεγαλείο του Βυζαντίου.
Το μόνο που με «ενοχλούσε» ήταν ότι ήταν … ψηλά! Ήταν λίγο μακριά από το οπτικό μου πεδίο. Τα πλαϊνά τοιχώματα πάνω από την καμάρα που ήταν τοποθετημένα τα ψηφιδωτά ήταν πολύ ψηλά! Κανονικά θα έπρεπε να είχαν μια εξέδρα για να το θαυμάσουμε από πιο κοντά!!
Μείναμε αρκετή ώρα και οι τρεις με το κεφάλι ψηλά να θαυμάζουμε … όχι τα frescoes των αναγεννησιακών καλλιτεχνών που συνήθως συναντάμε στην Ιταλία, αλλά τα mosaics αγνώστων καλλιτεχνών του Βυζαντίου … στην Ιταλία!!! Μου φαινόταν τόσο δύσκολο να το “χωνέψω”.
Έφτασε η ώρα του προαναγγελθέντος χωρισμού μας. Εγώ στήθηκα στην ουρά για το “Mausoleo di Galla Placidia” και εκείνες πήραν το δρόμο για την αγορά.
Για να μπω στο μαυσωλείο θα περίμενα στην ουρά για κανένα εικοσάλεπτο.
Όταν η αδελφή του αυτοκράτορα Ονώριου και κόρη του Μέγα Θεοδοσίου πέθανε, η σωρός της τοποθετήθηκε σε ένα μαυσωλείο σε σχήμα σταυρού. Το μαυσωλείο χτίστηκε περί το 430 για να στεγάσει τον τάφο της Galla Placidia. Το μικρό αυτό μνημείο διακοσμήθηκε με ψηφιδωτά, τα οποία ακολουθούν τη ελληνιστική, χριστιανική, καλλιτεχνική παράδοση της τοιχογραφίας. Πρόκειται δε για τα παλαιότερα ψηφιδωτά της Ραβέννας.
Θαύμασα για μιαν ακόμη φορά ψηφιδωτά. Το εσωτερικό του μαυσωλείου είναι τόσο λαμπρό όσο ταιριάζει σε ένα αυτοκράτορα.
Όλη η οροφή καλύπτεται με χρυσά αστέρια σε βαθύ μπλε φόντο. Όλες οι καμάρες και οι εσοχές είναι καλυμμένες πάλι με γνώριμα θέματα, σαν αυτά που συναντάς σε κατακόμβες ή τάφους, όπως ο καλός ποιμένας, το χριστόγραμμα, ο ιχθύς και άλλα σύμβολα της αιώνιας ζωής.
Τα ψηφιδωτά αυτά τα “ευχαριστήθηκα” πιο πολύ. Αυτό συνέβη, γιατί η οροφή ήταν πιο κοντά στα μάτια μου απ’ ότι στους προηγούμενους ναούς. Εδώ υπήρχε η δυνατότητα να τα δεις και να θαυμάσεις τα ψηφιδωτά από πιο κοντά. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με την ύπαρξη της σαρκοφάγου της αυτοκράτειρας στο χώρο και του λιγοστού φωτός, που έμπαινε μέσα από τα ημιδιάφανα παράθυρα, που καλύπτονταν με λεπτά κομμάτια μαρμάρου, καθώς και η άκρα σιγή που επικρατούσε παρά τον κόσμο, έδιναν στο χώρο μια πολύ μυστηριακή ατμόσφαιρα.
Ύστερα από τον Άγιο Βιτάλιο δεν φανταζόμουν ότι θα με εντυπωσίαζαν άλλα ψηφιδωτά. Το κατάφεραν όμως αυτά του Μαυσωλείου. Και του Ορθόδοξου Βαπτιστηρίου επίσης με είχαν εντυπωσιάσει! Δεν ήταν τυχαίο ότι ειδικά αυτά τα τρία είχαν και τον περισσότερο κόσμο.
Αν και γενικά όλη η Ραβέννα είχε πολύ κόσμο. Τα μαγαζιά ήταν ανοιχτά (ενώ είναι Σάββατο απόγευμα), η αγορά ήταν γεμάτη, μέχρι και στο καφέ νωρίτερα περιμέναμε να αδειάσει τραπέζι.
Βγήκα από το Μαυσωλείο και κατευθύνθηκα προς τον πεζόδρομο της Via Camilo Benso Cavour, στον οποίο θα συναντούσα τα κορίτσια.
Συναντηθήκαμε σε μια διασταύρωση της αγοράς ύστερα από ανταλλαγή δυο τριών μηνυμάτων. Η μία είχε ψωνίσει 6 μπλούζες! Και η άλλη δύο τσάντες. Εγώ είχα δει τα ψηφιδωτά μου και έτσι είμαστε όλες ευχαριστημένες.
Πήραμε το δρόμο του γυρισμού. Δεδομένου ότι ο δρόμος του γυρισμού περνούσε μέσα από έναν μεγάλο εμπορικό πεζόδρομο (τη via Armando Diaz) φυσικό και επόμενο ήταν να …χωρίσουμε και πάλι. Εγώ θα πήγαινα να κλείσω μιαν άλλη εκκρεμότητα, αυτή του “Battistero degli Ariani” και η παρέα μου να ρίξει μια ματιά σε … όσα μαγαζιά δεν είχε μπει μέχρι τότε
. Το αστείο είναι ότι όταν δεν ψώνιζαν τίποτα, γιατί δεν έβρισκαν κάτι … διαγραφόταν από τη μνήμη τους. «Μα εμείς πότε πήγαμε εκεί;» «Δεν πήγαμε, αφού δεν ψωνίσαμε».Εγώ αφού έστριψα στην Via di Roma, στη συνέχεια προχώρησα λίγο ψάχνοντας και στο τέλος ενός μικρού δρόμου και στο κέντρο μιας πλατειούλας βρήκα ένα οκταγωνικού σχήματος κτίσμα πολύ … Βυζαντινό!
Δεν συνάντησα ούτε γκισέ, ούτε αυτόματους πωλητές εισιτηρίων (που έλεγε το internet), οπότε και μπήκα γρήγορα μέσα. Ήταν το μοναδικό μνημείο που επισκέφτηκα και ήμουν ολομόναχη. Μάλλον ο πολύς κόσμος το επισκέπτεται στην αρχή του tour του, δεδομένου ότι είναι και το πρώτο που συναντάς ερχόμενος από το σταθμό.
Εγώ θαύμασα άλλο ένα ψηφιδωτό, το οποίο ήταν το τελευταίο που μπορούσα να αντέξει ο σβέρκος μου για σήμερα νομίζω.
Το Βαπτιστήριο degli Ariani είναι χτισμένο από τον Θεοδώριχο στα τέλη του 5ου αιώνα, την εποχή που ο Αρειανισμός ήταν η επίσημη θρησκεία της Αυλής. Στον τρούλο βρίσκεται ψηφιδωτό (των τελών του 5ου αι.) που απεικονίζει τη στιγμή της Βάπτισης του Χριστού στον Ιορδάνη ποταμό. Γύρω του εικονίζονται οι δώδεκα Απόστολοι που εναλλάσσονται με φοίνικες και οι οποίοι κρατούν στεφάνια στα χέρια τους.
Και επειδή έκανα λιγότερη ώρα εγώ στο βαπτιστήριο απ’ ότι οι φίλες μου στα μαγαζιά, βρήκα και χρόνο να ψωνίσω από σουβενιρομάγαζο κάμποσα ψηφιδωτά πιατάκια (για μικροδωράκια). Τα αγαπημένα μου ήταν αυτά με τη φυσιογνωμία της Θεοδώρας και του Ιουστινιανού.
Αφού μετά μου λέγανε: «Καλέ πότε τα ψώνισες αυτά;» «Πότε έβγαλες αυτές τις φωτό;» Λες και δεν πήγαμε μαζί στην Ραβέννα. Πήγαμε χώρια και μετά συναντηθήκαμε για να πει η καθεμιά τα νέα της.
Η διαδρομή που “διέγραψα” στη Ραβέννα ήταν αυτή:
Για τις φίλες μου … δεν ξέρω, αλλά υποθέτω κάνανε … παραπάνω (από τα πέρα – δώθε στα μαγαζιά!)
Πήραμε το τρένο και φτάσαμε άνετα μετά από μιάμιση ώρα στην Μπολόνια. Αυτές οι διαδρομές με το τρένο πολύ μου αρέσουν, αφού προλαβαίνω να χαλαρώσω και να ξεκουράσω τα πόδια μου μέσα σε μια πολύ τουριστικά δραστήρια ημέρα.
Πήγαμε πάλι ποδαράτες στο ξενοδοχείο μας.
Μα τι ζωηρή που είναι αυτή η πόλη!!!
Φτάσαμε στο ξενοδοχείο μας, ξεφορτώσαμε τα χιλιάδες ψώνια που κουβαλούσαμε στις πλάτες μας, κάναμε ένα γερό “σέρβις” και βγήκαμε έξω για φαγητό.
Μπολόνια και πάλι…
Για σήμερα το βράδυ είχα την ιδέα να πάμε για φαγητό στην “Trattoria Da Vito”, την οποία μου την είχε συστήσει με ιδιαίτερη θέρμη η @Italitsa. Ήξερα ότι είναι λίγο εκτός κέντρου, αλλά με τα πόδια από το ξενοδοχείο μας δεν ήταν και πολύ μακριά.
Έτσι, πήραμε το δρόμο και ξεκινήσαμε. Από την Porta Maggiore, που ήταν το ξενοδοχείο μας και μέσω της λεωφόρου Giambattista Ercolani η “Da Vito” δεν ήταν πάνω από 12’ περπάτημα.
Όμως από τη στιγμή που αφήσαμε τη λεωφόρο και στρίψαμε δεξιά σε ένα μικρότερο δρόμο (via Massarenti) και ενώ είχαμε άλλα 400m. για να φτάσουμε στο Da Vito, ο δρόμος μας φάνηκε λίγο απόμερος, είδαμε και κάτι περίεργες φυσιογνωμίες, ε! είμαστε και τρία κορίτσια, δεν ξέραμε και από χθες τη γειτονιά, “αγριευτήκαμε” λίγο και ειδικά όταν σκεφτήκαμε το πώς θα γυρίσουμε από εκεί αργά το βράδυ πήραμε με συνοπτικές διαδικασίες την απόφαση να κάνουμε … μεταβολή και να μην πάμε.
Έτσι, πήραμε το δρόμο προς το κέντρο της πόλης.
Το δεύτερο σενάριο ήταν να πάμε στο Νο 2 προτεινόμενο πάλι της italitsa, το οποίο ήταν η “Osteria dell orsa”. Φτάσαμε εύκολα αλλά και εδώ ατυχήσαμε. Είχε κόσμο έξω που περίμενε ουρά. Και εκεί που σκεφτόμασταν τι να κάνουμε, να περιμένουμε ή όχι βγήκε ένας «ανταποκριτής» και μας ανακοίνωσε ότι το νωρίτερο που μπορούσαμε να μπούμε ήταν σε 20’ και από φαγητό είχαν μείνει μόνο λαζάνια και τίποτα άλλο. Έτσι, μαζί με την ουρά … φύγαμε και εμείς. Οπότε, τα χθεσινά μας λημέρια ήταν πλέον μονόδρομος.
Φύγαμε από την dell orsa και διασχίσαμε την υπέροχη Via Zamponi. Μα τι δρόμος είναι αυτός! Με το φως της ημέρας δεν την είχαμε δει, αλλά τώρα το φως της νύχτας και με τις πολλές και πυκνές καμάρες της δείχνει τόσο …εποχής! Η piazza Verdi επίσης πολύ όμορφη!
Μετά τα νυχτοπερπατήματα … φτάσαμε πάλι στη γνωστή αγορά της Quadrilatero. Πάλι γινόταν κακός χαμός από κόσμο. Σήμερα δεν ήταν η τυχερή μας μέρα στο θέμα του φαγητού. Τραπέζι δεν υπήρχε ούτε για δείγμα. Ήταν και Σαββατόβραδο και μάλιστα το Μ. Σάββατο των Καθολικών, είχε και καλό καιρό και όλος ο κόσμος ήταν έξω!!! Μετά από διάφορα πάνω – κάτω καθίσαμε στο πολύ ωραίο “Roberto bistro”. Ωραίο περιβάλλον, λίγο κυριλάτο και ίσως και λίγο τσιμπημένο για τα δεδομένα της Μπολόνια. Προηγήθηκε ένα aperol και μετά ακολούθησαν οι μακαρονάδες μας και το κρασάκι μας.
Ήρθε η ώρα για να φάω την περίφημη tagliatelle ragout, έτσι όπως την φτιάχνουν στη Μπολόνια.
Ευκαιρία εδώ να αναφέρω τα της ιστορίας μιας μακαρονάδας: Μετά τον πόλεμο οι Αμερικανοί που γύρισαν στην πατρίδα τους προσπαθώντας να περιγράψουν και να φτιάξουν τις ταλιατέλες ραγού (όπως είναι η πραγματική ονομασία τους), μη θυμούμενοι το όνομα, τα αποκάλεσαν ζυμαρικά από την Bologna, και επειδή ταλιατέλες δεν μπορούσαν να φτιάξουν, έφτιαξαν το πιάτο με το πιο συγγενές ζυμαρικό, που είναι τα μακαρόνια. Έτσι γεννήθηκαν τα μακαρόνια με κιμά.
Εκτός από τις tagliatelle ragout, η πόλη φημίζεται ακόμα και για τα λαζάνια της και για τα tortellini της και όπως διαπιστώσαμε και το προηγούμενο βράδυ και για αλλαντικά της. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν το παρατσούκλι που της έχει αποδοθεί, που δεν είναι άλλο από το “La Graca” δηλ. «η χοντρή».
Βέβαια εγώ ήθελα να δοκιμάσω τα λαζάνια της Μπολόνια, αλλά από λάθος παρήγγειλα ταλιατέλες, με αποτέλεσμα στο υπόλοιπο ταξίδι να έχω και μια έννοια επιπλέον για το αν θα προλάβω να φάω και τα λαζάνια πριν φύγω από τον τόπο παραγωγής τους.
Δεν είχε άλλα η βραδιά. Μέχρι την ώρα που φύγαμε το Quadrilatero είχε ακόμη πολύ κόσμο.
Πήραμε το δρόμο για το ξενοδοχείο μας, χωρίς άλλη στάση.
Πόσα πράγματα είχε “χωρέσει” αυτή η μέρα. Δεν είχαμε όμως χρόνο για αναπόληση.
Κοιμηθήκαμε γρήγορα. Την επόμενη ημέρα είχαμε (πάλι) ημερήσια εκδρομή!
.............................
...........................
Last edited:
. Αφού σιγουρεύτηκα ότι τα είδα όλα και τα φωτογράφησα όλα βγήκα από το κτίριο.
