Βοσνία-Ερζεγοβίνη Σερβία Χιονίζει! Αρχίζουνε τα θαύματα.

[gelf]

Κεφάλαιο 11

Το εορταστικό Novi Sad.

Το ξενοδοχείο το οποίο είχα επιλέξει ήταν το Hotel Zenit. Η επιλογή ήταν επιτυχής λόγω της θέσης του και του εξυπηρετικότατου προσωπικού. Γενικά προτιμώ κεντρικά ξενοδοχεία για να εξοικονομώ χρόνο και πράγματι το ξενοδοχείο αυτό είναι στο κεντρικότερο σημείο της πόλης. Αφήνω την αποσκευή μου και βγαίνω αμέσως έξω, στο εορταστικό Novi Sad.
Το Novi Sad είναι κατ' ουσία πόλη της κεντρικής Ευρώπης και η χριστουγεννιάτικη ατμόσφαιρα θύμιζε τις πόλεις της κεντρικής Ευρώπης. Με μια μικρή διαφορά. Οι γιορτές είναι ετεροχρονισμένες. Αλλά αυτό ήταν το τελευταίο που με ενοχλούσε. Βγήκα στους δρόμους και απόλαυσα την εορταστική ατμόσφαιρα.

Το πρώτο που μου έκανε εντύπωση ήταν ότι στο Novi Sad δεν συνάντησα τα χιόνια του Sarajevo ή του Βελιγραδίου. Βέβαια, όταν απομακρυνόσουν από τον κεντρικό πεζόδρομο Zmaj Jovina, ψάχνοντας για ένα απόμερο μπαρ στους παράδρομους, το χιονισμένο στοιχείο ήταν ιδιαίτερα έντονο.

Συνέχισα να περπατώ στο εορταστικό Novi Sad,

κάποτε πείνασα, ύστερα από τόσες ημέρες ταξιδιού στη Σερβία και τη Βοσνία, δεν άντεχα να φάω άλλο κρέας και μπήκα σε ένα ιταλικό εστιατόριο, το La Forza, με θέα σε μια μικρή πλατεία στην πίσω πλευρά του καθολικού καθεδρικού ναού, καλή μουσική και τηλεόραση χωρίς ήχο να δείχνει euroleague. Άκουγα μουσική, τρώγοντας

και πίνοντας τα μπουκάλια με το κρασάκι μου,

Παρακολούθησα και λίγο μπάσκετ, και κάποια στιγμή έφυγα από το φιλόξενο αυτό ιταλικό ρεστοράν.
Όταν έφυγα από το La Forza, ο κόσμος στους δρόμους είχε αραιώσει πολύ.

ενώ στην πλατεία ελευθερίας (Trg slobode) με το Δημαρχείο, τον καθολικό καθεδρικό ναό κλπ, η χριστουγεννιάτικη αγορά που ήταν μπροστά στο Δημαρχείο, είχε κλείσει.

Αφού για μια ακόμη φορά παρατήρησα τον καθολικό καθεδρικό ναό,

προχώρησα κατά μήκος του κεντρικού πεζόδρομου Zmaj Jovina.

μέχρι τον ορθόδοξο καθεδρικό ναό του Αγίου Γεωργίου και το παλάτι του επισκόπου, όπου αυτά είναι στο τέλος του πεζόδρομου, οπότε εκεί, έστριψα δεξιά και βρέθηκα στην, επί της οδού Dunavska, οινοθήκη Bouquet Wine house.

Είναι μια πολύ ωραία οινοθήκη και το περιβάλλον ήταν υπέροχο. Αυτό τουλάχιστον θυμόμουν, όταν το καλοκαίρι, παρά τη ζέστη, είχαμε ανοίξει δύο μπουκάλια κρασί και τα είχαμε ευχαριστηθεί. Όμως το Γενάρη το όλο σύστημα ήταν παρακμιακό. Είχε ζωντανή μουσική και μια παρέα μεθυσμένων, σε κακή κατάσταση. Ήπια ένα ποτήρι κρασί και έφυγα.

Μετά τα μεσάνυχτα, όταν επέστρεφα στο ξενοδοχείο μου, ελάχιστοι κυκλοφορούσαν στον κεντρικό πεζόδρομο του Novi Sad.

Βέβαια σε κάτι παράδρομους υπήρχαν μπαράκια γεμάτα κόσμο. Έκανα μια μικρή παρέκκλιση στη διαδρομή μου και πέρασα από ένα μπαρ, για να πιω ένα τελευταίο ποτό. Η νύχτα στο Novi Sad, πέρασε υπέροχα.

 

Προηγούμενο Κεφάλαιο

• 1
• …

  Go to chapter

  Go
• 9
• 10
• 11
• 12
• 13
• 14

Επόμενο Κεφάλαιο

First Προηγούμενη 11 of 14

Go to chapter

Go

Επόμενη Last

[paefstra]

Αντε παλι ωραια ιστορια στα σκαρια. Εχεις Μούσα Καρβουναρού, μου φαίνεται...
Αφιερωμενο

 

[giannismits]

Ευχαριστώ φίλε @gelf για την αναφορά σου και τα καλά σου λόγια. Συγγραφέα ταξιδιωτικών οδηγών δεν με λες αλλά κάνω ότι μπορώ να περιγράψω πλούσια και αναλυτικά τα ταξίδια μου ώστε να βοηθώ τους επόμενους. Χαίρομαι λοιπόν που σε βοήθησε η ιστορία μου. Και εννοείται καλά κάνεις που θα μας διηγηθείς και αυτό σου το ταξίδι.

Αγαπάω Βοσνία, αγαπάω χιόνια οπότε όταν θα βλέπω να ανεβάζεις κεφάλαιο, θα παίρνω ποπ κορν, ξηρούς καρπούς, θα πίνω κρασί και θα σε απολαμβάνω!

 

[gelf]

Κεφάλαιο 2

Το ταξίδι του πηγαιμού και η πρώτη νύχτα στο Βελιγράδι.

Όπως κάθε ταξίδι μου, έτσι κι αυτό, ξεκίνησε από ένα 2ωρο οδικό ταξίδι και από το lounge του αεροδρομίου. Συνήθως επιλέγω το lounge της Lufthansa, εκτός από τις περιπτώσεις κατά τις οποίες φτάνω καθυστερημένος στο αεροδρόμιο και πάω σε χώρα εκτός Σένγκεν, οπότε λόγω έλλειψης χρόνου, πάω στο lounge swissport, το οποίο είναι το μοναδικό από τα τρία υπάρχοντα, στη ζώνη Α του αεροδρομίου, για τους κατόχους χρυσών καρτών της Star Alliance.

Όπως είναι γνωστό, από το Δεκέμβρη, έχουν γίνει τροποποιήσεις στη χωροταξία του αεροδρομίου Ελευθέριος Βενιζέλος, με κυριότερη το ότι ο έλεγχος γίνεται στην αρχή κάθε ζώνης. Αυτό είναι καλό γιατί ξενοιάζεις με τους ελέγχους, είναι όμως κακό στην περίπτωση που πετάς από τη ζώνη Α και θέλεις να πας στο lounge της Aegean ή της Lufthansa.

Η πτήση ήταν απογευματινή, οπότε έφτασα χαλαρά στο αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος, τρεις ώρες πριν από την πτήση και προφανώς κατευθύνθηκα προς το lounge της Lufthansa. Απλώς πέρασα έλεγχο δύο φορές. Έναν έλεγχο στη ζώνη Β για να πάω στο lounge και έναν έλεγχο στη ζώνη Α. Μάλιστα όταν πήγα να μπω στη ζώνη Β, το μηχάνημα ελέγχου δεν άνοιγε, απευθύνθηκα σε υπάλληλο πέρασα τον έλεγχο της ζώνης Β από fast line και βρέθηκα ταχύτατα στο lounge της Lufthansa. Το lounge της Lufthansa στην Αθήνα, διαθέτει από τις μεγαλύτερες ποικιλίες μαλτ και άλλα ουίσκι που έχω δει σε lounge.

Πρώτα έφαγα κάτι, πίνοντας ένα εξαιρετικό λευκό κρασί (νομίζω Θαλασσίτης) από τη Σαντορίνη

οπότε στη συνέχεια ασχολήθηκα με μαλτ ουίσκι. Πρώτα ήπια ένα Bushmills malt 10ετίας

και στη συνέχεια έβαλα ένα Lagavulin. Έτσι προετοιμάστηκα με τον καλύτερο τρόπο για ένα υπέροχο week end στο Βελιγράδι.
Όταν πλησίασε η ώρα της επιβίβασης, βγήκα από τη ζώνη Β, πέρασα τον έλεγχο της ζώνης Α από fast line και βρέθηκα άμεσα στην πύλη αναχώρησης, αφού είχα αγοράσει τα σχετικά (καπνιστικά) από το duty free.
Η συνέχεια του ταξιδιού ήταν πολύ άνετη, από τη θέση 1Α του Airbus A320, της Aegean.Ύστερα από μία ώρα και είκοσι λεπτά περίπου προσγειωθήκαμε στο αεροδρόμιο Nikola Tesla του Βελιγραδίου. Περιμένοντας τις αποσκευές, γέλασα, ακόμα μια φορά, με τη διακόσμηση του σημείου του τέλους του ιμάντα μεταφοράς των αποσκευών.

Πήραμε αμέσως ένα ταξί, το οποίο κατευθύνθηκε προς την πλατεία Δημοκρατίας, όπου και το ξενοδοχείο μου
Είχα επιλέξει για μια ακόμα φορά το ξενοδοχείο Five Points Square - City Center, λόγω της θέσης του στο κεντρικότερο σημείο του Βελιγραδίου, επί της πλατείας Δημοκρατίας.
Φτάνοντας στο ξενοδοχείο, με καλωσόρισε στη ρεσεψιόν ο γνωστός μου, πλέον, ευγενέστατος ελληνόφωνος ρεσεψιονίστ. Το δωμάτιο ήταν εξαιρετικό και πολύ ευρύχωρο με υπέροχη θέα προς την πλατεία Δημοκρατίας.

Μετά από ολιγόλεπτη ξεκούραση, βγήκα έξω για συνάλλαγμα. Είχα έρθει στο Βελιγράδι με 5000 δηνάρια και είχα δώσει για το ταξί από το αεροδρόμιο (φιξ τιμή) 1800 δηνάρια. Πήγα σε ανταλλακτήριο, στη θέση όπου ο πεζόδρομος Kneza Mihaila μετατρέπεται σε λεωφόρο Terazije, όπου είχα τσεκάρει από την προηγούμενη φορά την καλύτερη, για εμάς, ισοτιμία. Έτσι έκανα συνάλλαγμα με ισοτιμία 1 ευρώ = 123,80 δηνάρια. Με αρκετές χιλιάδες δηνάρια στην τσέπη ξεκίνησα για ένα υπέροχο week end στο Βελιγράδι.
Έκανα μια πρώτη βόλτα. Μου έκανε εντύπωση το εορταστικό κλίμα, σε μεγάλο βαθμό, στο κέντρο της πόλης. Μετά από ένα περίπατο, προσέχοντας στις κατηφόρες για την περίπτωση ολισθηρότητας, παρατήρησα ότι διάφορα ρεστοράν δεν είχαν διαθεσιμότητα. Μάλιστα είχαν βγάλει τη σχετική ειδοποίηση στην εξώπορτα του καταστήματος. Μου έκανε μεγάλη εντύπωση. Ρώτησα κι έμαθα. Την ημέρα εκείνη, Παρασκευή 13-01-2017 για εμάς, αυτοί θα έκαναν αλλαγή χρόνου. Βέβαια να διευκρινίσω ότι το επίσημο κράτος εορτάζει την αλλαγή του χρόνου την ίδια ημέρα με εμάς και τον υπόλοιπο κόσμο. Στις 13-01-2017 γιορτάζει την αλλαγή χρόνου η εκκλησία και βρίσκει και ο κόσμος ευκαιρία να βγει να γλεντήσει. Άλλωστε, όπως είναι γνωστό, οι Σέρβοι είναι γλεντζέδες. Αφού περπατήσαμε αρκετά παρατηρώντας τον εορταστικό διάκοσμο στο κέντρο της πόλης και συγκεκριμένα στην πλατεία Δημοκρατίας,

στην Knez Mihailova,

όπου και η κρήνη των παλικαριών,

κατεβήκαμε από την οδό Kralja Petra προς το Σέρβικο Ορθόδοξο Πατριαρχείο,

τον Ορθόδοξο Καθεδρικό ναό του Αρχαγγέλου Μιχαήλ

και το σπίτι της πριγκίπισσας Λιούμπιτσα (στα σλάβικα σημαίνει μικρή αγάπη-αγαπούλα).

Στη συνέχεια ανεβήκαμε πάλι στον κεντρικό πεζόδρομο του Βελιγραδίου, την Knez Mihailova και ύστερα από λίγο, κατηφορίσαμε προς το πάρκο των φοιτητών, όπου κατάντη αυτού, επί της οδού Višnjićeve, βρίσκεται η οινοθήκη Podrum Wine art, με πολύ μεγάλη λίστα κρασιών,

οινοθήκη την οποία είχαμε επισκεφτεί και την προηγούμενη φορά που είχαμε βρεθεί στο Βελιγράδι. Τα πολύ καλά φαγητά,

τα συνοδεύσαμε με δύο μπουκάλια εξαιρετικό κρασί Pinot Blanc,

ενώ όταν τελειώσαμε το φαγητό ήπιαμε και μια μπουκάλα Cabernet Sauvignon, το οποίο ήταν επίσης εξαιρετικό.

Λίγο πριν από τα μεσάνυχτα, φύγαμε από την οινοθήκη Podrum Wine art και ανηφορίσαμε προς την πλατεία Δημοκρατίας, περνώντας από το χιονισμένο πάρκο των φοιτητών.

Όταν φτάσαμε στην πλατεία Δημοκρατίας, πλησίαζαν μεσάνυχτα, ο κόσμος μπορεί να είχε αραιώσει,

αλλά το κλίμα εξακολουθούσε να είναι εορταστικό.

Με την αλλαγή του χρόνου ξεκίνησαν τα πυροτεχνήματα, ο κόσμος βγήκε από τα μπαρ της περιοχής με μπύρες στο χέρι, μείναμε για λίγο στην πλατεία και μετά μπήκαμε σ' ένα μπαρ κοντά στην πλατεία για το τελευταίο ποτό της ημέρας. Όταν ανέβηκα στο δωμάτιό μου, η ώρα ήταν προχωρημένη αλλά η κίνηση συνεχιζόταν.

Άρχισε να χιονίζει έντονα. Η θέα από το δωμάτιο ήταν υπέροχη κι εγώ δεν έκλεισα τις κουρτίνες, προκειμένου να απολαμβάνω τη χιονόπτωση, μέχρι που με πήρε ο ύπνος. Το επόμενο πρωινό, μόλις ξύπνησα, κοίταξα από το παράθυρό μου και είδα την οροφή του εθνικού μουσείου χιονισμένη,

στη συνέχεια κοίταξα προς το εθνικό θέατρο, ενώ στο βάθος διακρινόταν η συμβολή των ποταμών Sava και Δούναβη.

Οι ποταμοί ήταν παγωμένοι. Κατέβηκα στην πλατεία Δημοκρατίας για πρωινό σε μαγαζί συμβεβλημένο με το ξενοδοχείο. Ήταν Σάββατο 14 Ιανουαρίου και η εορταστική ατμόσφαιρα ήταν διάχυτη.

 

[gelf]

Κεφάλαιο 3

Ο παγωμένος Δούναβης.

Όπως προαναφέρθηκε, από το παράθυρο του ξενοδοχείου μου, είχα δει τους ποταμούς παγωμένους. Αποφασίσαμε να δούμε τον ποταμό Δούναβη από κοντά. Έτσι μετά από το πολύ λιτό πρωινό, πήραμε ένα ταξί. Ζήτησα από τον ταξιτζή να μας πάει στον πύργο Gardos. Το καλοκαίρι, πηγαίνοντας από το καζίνο προς το μπαρ - ρεστοράν Reka, περπατώντας κατά μήκος του παραποτάμιου πεζόδρομου και ακολουθώντας στη συνέχεια την οδό Oslobodenja του Ζέμουν, είχα ρίξει ματιές στους λιθόστρωτους δρόμους του Ζέμουν, αλλά λόγω του καύσωνα, δεν είχα αποτολμήσει να περπατήσω.
Το ταξί μας άφησε στον πύργο Gardos

ή πύργο της χιλιετίας, ο οποίος κατασκευάστηκε το έτος 1896 (συγκεκριμένα ολοκληρώθηκε επίσημα στις 20-08-1896), δηλαδή κατά τη διάρκεια της αυστροουγρικής περιόδου. Ο πύργος Gardos, ήταν τμήμα οχυρωματικών έργων, αφού ήταν για πολλά χρόνια το σύνορο με την οθωμανική αυτοκρατορία.
Κατεβήκαμε από το ταξί και προχωρήσαμε με μεγάλη προσοχή. Αν και φίλος του χειμώνα, δεν τα πάω καλά με τα χειμερινά αθλήματα, όπως για παράδειγμα το σκι. Προτιμώ τα καλοκαιρινά αθλήματα όπως η κολύμβηση ή το water polo κι ας γίνονται αυτά χειμώνα, στα δροσερά θαλασσινά νερά. Βέβαια στην Ελλάδα δεν υπάρχει χειμώνας. Περπατήσαμε, λοιπόν, με μεγάλη προσοχή (εγώ, γιατί ο φίλος και συνταξιδιώτης ασχολείται με το σκι, οπότε είναι εξοικειωμένος σε τέτοιες καταστάσεις) και πράγματι η θέα σε αποζημίωνε. Έβλεπες το σπάνιο φαινόμενο του παγωμένου Δούναβη. Σε πρώτο πλάνο είναι η Εκκλησία του Αγίου Νικολάου (παλιότερη εκκλησία της πόλης του Ζέμουν), η οποία είχε κατασκευασθεί το έτος 1745.
Έβγαλα αρκετές φωτογραφίες

και κατευθύνθηκα γρήγορα προς το bar Fat Cat,

για να απολαύσω τη θέα του παγωμένου Δούναβη, πίνοντας το πρώτο κρασί της ημέρας.

Όταν βγήκαμε από το bar, έβγαλα κι άλλες φωτογραφίες του παγωμένου Δούναβη

και αρχίσαμε να κατεβαίνουμε προς τον ποταμό

Το κατέβασμα ήταν αρκετά δύσκολο,

αλλά φτάσαμε στον ποταμό Δούναβη χωρίς απώλειες. Εμείς φτάσαμε στον παγωμένο ποταμό Δούναβη χωρίς απώλειες, όμως εκεί είδαμε τις απώλειες στα πρώην - πλέον - πλεούμενα.

Αφού παρατηρήσαμε για αρκετή ώρα από κοντά τον παγωμένο Δούναβη,

και τις προσπάθειες ανέλκυσης των μικρών και μεγάλων σκαφών,

περπατήσαμε κατά μήκος του παραποτάμιου δρόμου

και στη συνέχεια προχωρήσαμε προς την οδό Gospodska και στην πλατεία Veliki trg.

Συνεχίσαμε τον περίπατο στο παγωμένο Ζέμουν, με βόλτες στην πρώτη παράλληλο της Gospodska, οδό Zmaj Jovina, στην κεντρική λεωφόρο του Ζέμουν, Glavna

και στη συνέχεια πήραμε ένα ταξί και επιστρέψαμε στο κέντρο και συγκεκριμένα στην πλατεία Δημοκρατίας.

 

[Borealis]

Δεν έχω δει ποτέ τον Δούναβη παγωμένο, αν και ήμουν στο Βελιγράδι με -20, βασικά δεν είχα ιδέα ότι μπορεί να παγώσει αυτό το θηρίο, ζήλεψα λίγο τώρα που τόχω χάσει αυτό. Εντάξει, για τις ποτοιστορίες σου δεν λέω τίποτα, απλώς είναι ένας καλός λόγος για να μπαίνει κανείς στο φόρουμ, Χβάλα!

edit, από το 1963 είχε να παγώσει και έπεσες ακριβώς τη στιγμή

 

[gelf]

Κεφάλαιο 4

Ξεκούραση με οινοποσία στο Βελιγράδι και ταξίδι προς Sarajevo.

Ήταν Σάββατο μεσημέρι προς απόγευμα όταν, επιστρέφοντας από το Ζέμουν, το ταξί μας άφησε στην πλατεία Δημοκρατίας.

Είχαμε δύο ακόμα ημέρες για χαλάρωση στο Βελιγράδι. Χαλάρωση και οινοποσία. Αφού στην Ελλάδα ακριβαίνουν συνεχώς τα ωραία πράγματα, πρέπει να ταξιδεύουμε και για τις απολαύσεις. Ταξιδεύαμε που ταξιδεύαμε, τώρα ένας ακόμα λόγος για ταξίδι. Για παράδειγμα ο συνταξιδιώτης ξέμεινε από τσιγάρα και αγόρασε Marlboro 100's με 2,40 ευρώ (300 δηνάρια). Στην Ελλάδα το αντίστοιχο πακέτο έχει φτάσει 4,40 ευρώ, μετά την τελευταία υπέρ-φορολόγηση. Όχι ότι ο καπνός κάνει καλό. Το αντίθετο μάλιστα. Δεν είναι, όμως, αυτό το ζήτημα. Το ζήτημα είναι της υπέρ-φορολόγησης των διάφορων απολαύσεων και δυστυχώς όχι μόνο. Σταμάτησα να σκέφτομαι ζοφερά πράγματα και αρχίσαμε να περπατάμε στο κέντρο της πόλης του Βελιγραδίου.

Ύστερα από αρκετό περπάτημα στο κέντρο της πόλης και συγκεκριμένα στον πεζόδρομο Knez Mihailova, καταλήξαμε σ' ένα αγαπημένο μας ρεστοράν. Το θυμόμουν απ' το καλοκαίρι. Ήταν το επί της Cara Lazara, το μπαρ-ρεστοράν Manufaktura, το οποίο διαθέτει πολύ όμορφο περιβάλλον,

Το φαγητό ήταν αρκετά καλό και το οποίο συνοδεύτηκε στην αρχή με ένα μπουκάλι λευκό κρασί και στη συνέχεια με δύο μπουκάλια Pinot Noir.

Αφού ξεκουραστήκαμε αρκετά στο μπαρ-ρεστοράν Manufaktura, συνεχίσαμε τον περίπατο στο γιορτινό κέντρο του Βελιγραδίου,

στη συνέχεια, ξεκουράστηκα στο ξενοδοχείο μου και το βράδυ συνεχίσαμε σε μπαρ με ζωντανή μουσική.
Το επόμενο πρωινό, κατευθυνθήκαμε προς το μουσείο Nikola Tesla.

Το μουσείο Nikola Tesla είναι πολύ ενδιαφέρον και το συνιστώ προς όλους, που θα ταξιδέψουν, στο Βελιγράδι. Όταν βγήκαμε από το μουσείο περπατήσαμε στους δρόμους του Βελιγραδίου,

φτάσαμε στη εκκλησία του Αγίου Μάρκου,

κάναμε μια σύντομη βόλτα στο χιονισμένο πάρκο Tašmajdan,

συνεχίσαμε στο γειτονικό Pionirski park, όπου αντίκρισα το κτίριο του σέρβικου κοινοβουλίου (National Assembly of Serbia), από τα ορόσημα της πόλης, κτίριο το οποίο ολοκληρώθηκε το έτος 1936

και τα παλαιά ανάκτορα (Old Palace), κτίριο το οποίο κατασκευάστηκε μεταξύ των ετών 1882 και 1884.

Συνεχίσαμε να περπατάμε επιστρέφοντας στην πλατεία Δημοκρατίας, περνώντας από την πλατεία και το μνημείο του Νικόλα Πάσιτς (Nikola Pasic Monument), όπου είχε στηθεί παγοδρόμιο

και όταν φτάσαμε στην πλατεία Δημοκρατίας, καταλήξαμε τελικά σ' ένα ρεστοράν, το οποίο είχα εντοπίσει στο Trip Advisor, το ρεστοράν Mala Gostionica, επί της οδού Dobračina, σε πάρα πολύ μικρή απόσταση από το ξενοδοχείο μου. Το περιβάλλον ήταν εξαιρετικό,

το φαγητό πολύ καλό και το κόκκινο κρασί Cabernet Sauvignon υπέροχο,

το οποίο τιμήσαμε αρκετά.
Όταν φύγαμε από το ρεστοράν Mala Gostionica, ήταν σούρουπο. Περπατώντας λίγο στο κέντρο φτάσαμε στο πάρκο και φρούριο Kalemegdan, το οποίο δεσπόζει από το ύψος των 125,50 μέτρων στη συμβολή των ποταμών Δούναβη και Sava, ή μάλλον στην εκβολή του ποταμού Sava στον ποταμό Δούναβη. Θυμήθηκα την καλοκαιρινή βόλτα στο Kalemegdan, με την αφόρητη ζέστη και αισθάνθηκα μεγάλη ανακούφιση βλέποντας το χιονισμένο τοπίο.

Αρχίσαμε μια μεγάλη βόλτα στο πάρκο, παρατηρώντας από ψηλά το Βελιγράδι

και όταν φτάσαμε στην τάφρο του φρουρίου, τα γήπεδα τένις, μπάσκετ κλπ ήταν σκεπασμένα από χιόνι.

Επίσης σκεπασμένο με χιόνι ήταν και το υπαίθριο πολεμικό μουσείο.

Μπήκαμε στο φρούριο,

συνεχίσαμε να περπατάμε, είδαμε από ψηλά την εκβολή του ποταμού Sava στον παγωμένο ποταμό Δούναβη

Συνεχίσαμε τη βόλτα στο κάστρο,

παρατηρώντας τη συμβολή των ποταμών, το βλέμμα μου έφτασε στον πύργο Nebojsa, όπου είχε φυλακιστεί ο μεγάλος οραματιστής, διανοητής και αγωνιστής Ρήγας Φεραίος, μετά τη σύλληψή του στην Τεργέστη και την κράτησή του στη Βιέννη.

Εκεί δολοφονήθηκε από τους Τούρκους ο Ρήγας και οι σύντροφοί του. Συνεχίσαμε να περπατάμε στους ολισθηρούς από τον παγετό δρόμους του κάστρου και πριν βγούμε απ' αυτό, περάσαμε για πολύ λίγο από τη Gallery of the Natural History Museum.

Επιστρέφοντας από το κάστρο και το πάρκο,

ύστερα από μια σύντομη βόλτα στο κέντρο, ανέβηκα στο ξενοδοχείο για σύντομο ντους και χαλάρωση. Αργότερα, αφού είχα χαλαρώσει κατέβηκα προς τη Skadarska.

Μετά από ένα χαλαρό περπάτημα, κατέληξα στο pastis bistro,

επί της οδού Strahinjica Bana, δρόμος στον οποίο υπάρχουν πάρα πολλά μπαρ, αλλά και η Ελληνική πρεσβεία, σ' ένα όμορφο κτίριο. Αφού ήπια τα ποτά μου, επέστρεψα στο ξενοδοχείο. Η ώρα ήταν προχωρημένη, αλλά εγώ ήμουν ξεκούραστος.

Την άλλη ημέρα, μετά το πρωινό και μια μικρή βόλτα στο κέντρο της πόλης, κάλεσα ταξί από το ξενοδοχείο, φτάσαμε άμεσα στο αεροδρόμιο Nikola Tesla του Βελιγραδίου, κάνοντας βόλτα στα καταστήματα του αεροδρομίου, πολύ γέλασα με τους "ευλογημένους" οίνους από το Άγιο Όρος, οι οποίοι πωλούντο σε τιμή μαλτ ουίσκι.

Μπήκαμε στο αεροπλάνο της Air Serbia και ύστερα από πτήση μικρότερη των τριάντα λεπτών, το αεροπλάνο βρέθηκε πάνω από το χιονισμένο Sarajevo.

 

[gelf]

Κεφάλαιο 5

Sarajevo, οι πρώτες εντυπώσεις.

Το αεροπλάνο της Air Serbia προσγειώθηκε στο χιονισμένο Sarajevo,

και προχωρώντας προς την έξοδο μου έκανε, για μια ακόμα φορά, εντύπωση η αποπαγοποίηση αεροπλάνου (αν θυμάμαι καλά της etihad ή της dubai), προκειμένου να απογειωθεί.

Το αεροδρόμιο του Sarajevo, είναι πολύ μικρό, οι διαδικασίες ολοκληρώθηκαν άμεσα με κάτι σφραγίδες στο διαβατήριο. Έκανα λίγο συνάλλαγμα (περίπου 50 ευρώ) στο αεροδρόμιο, βγήκα έξω, πήρα ταξί και κατευθύνθηκα στο ξενοδοχείο μου. Το ξενοδοχείο το οποίο είχα επιλέξει ήταν το Hotel VIP. Ήταν το πρώτο στη λίστα του Trip Advisor. Η επιλογή ήταν επιτυχής λόγω της θέσης του και του εξυπηρετικότατου προσωπικού. Γενικά προτιμώ κεντρικά ξενοδοχεία για να εξοικονομώ χρόνο και πράγματι το ξενοδοχείο αυτό είναι σε κεντρικό σημείο της πόλης.

Το Sarajevo βρίσκεται περίπου στο γεωγραφικό κέντρο της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης στην ήσυχη κοιλάδα του ποταμού Miljacka, σε υψόμετρο 518 μέτρων και περιβάλλεται από βουνά.
Η πόλη πήρε τ' όνομά της από την τούρκικη λέξη saraj, η οποία σημαίνει παλάτι, αφού από τα μέσα του 15ου αιώνα έως το έτος 1878, όπου το Sarajevo ήταν υπό οθωμανική κατοχή, η πόλη ήταν ή έδρα των κυβερνητών της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Μετά την οθωμανική κατοχή, το Sarajevo και η ευρύτερη περιοχή πέρασε στην αυστροουγγρική κατοχή, η οποία τελείωσε με την έναρξη του Α παγκοσμίου πολέμου, αφορμή του οποίου ήταν η δολοφονία στο Sarajevo του αρχιδούκα Φραγκίσκου Φερδινάνδου και της συζύγου του Σοφίας, από τον Σέρβο εθνικιστή Γκαβρίλο Πρίντσιπ, το έτος 1914.

Πριν από τον Β παγκόσμιο πόλεμο στο Sarajevo, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της Βοσνίας, συνυπήρχαν αρμονικά Σέρβοι, Κροάτες, Τούρκοι και Εβραίοι για εκατοντάδες χρόνια. Μετά τον Β παγκόσμιο πόλεμο, η ιστορία είναι πρόσφατη και γνωστή. Στις 6 Απριλίου 1945, οι παρτιζάνοι υπό τον στρατάρχη Τίτο, απελευθέρωσαν το Sarajevo. Από το έτος 1945 έως το έτος 1991 η Βοσνία-Ερζεγοβίνη ήταν ομόσπονδο κρατίδιο της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας, υπό τη στιβαρή καθοδήγηση του στρατάρχη Τίτο (πέθανε το 1980). Το έτος 1991 η Βοσνία-Ερζεγοβίνη ανεξαρτητοποιήθηκε από τη Γιουγκοσλαβία και μεταξύ των ετών 1992 και 1995 ξέσπασε εμφύλιος, όπου όλοι πολεμούσαν εναντίον όλων, σέρβοι κατά μουσουλμάνων και κροατών, κροάτες κατά μουσουλμάνων και σέρβων, μουσουλμάνοι κατά σέρβων και κροατών, υπήρξε παρέμβαση του ΝΑΤΟ και τελικά όταν επιτεύχθηκε η εκεχειρία, η χώρα είχε καταστραφεί.

Σύμφωνα με την απογραφή του έτους 1991, ο πληθυσμός του Sarajevo ανερχόταν σε 529.021 κατοίκους. Τα αποτελέσματα του πολέμου ήταν ότι το έτος 2005, δέκα χρόνια μετά το τέλος του πολέμου ο πληθυσμός να υπολογίζεται σε 308.000 περίπου κατοίκους, ενώ είχε μεταβληθεί και το εθνολογικό και θρησκευτικό προφίλ της πόλης. Το 1991 οι Βόσνιοι μουσουλμάνοι αποτελούσαν το 50% του πληθυσμού, οι Σέρβοι το 33% και οι Κροάτες το 7%, ενώ οι λοιποί αποτελούσαν το 10%.Το 1997 μετά το τέλος του πολέμου οι Βόσνιοι μουσουλμάνοι αποτελούσαν το 87% του πληθυσμού, ενώ οι Σέρβοι και οι Κροάτες το 7% περίπου του πληθυσμού. Αυτά ήταν το αποτελέσματα του πολέμου. Σύμφωνα με τις στατιστικές, στις αρχές του 21ου αιώνα, οι Βόσνιοι μουσουλμάνοι αποτελούν, περίπου, το 79% του πληθυσμού της πόλης. Σύμφωνα με τα στοιχεία της τελευταίας απογραφής του έτους 2013, ο πληθυσμός της πόλης του Sarajevo ανέρχεται σε 395.133 κατοίκους.

Αφού τακτοποιήθηκα στο δωμάτιό μου βγήκα από το ξενοδοχείο, κατηφόρισα με προσοχή, για να αποφύγω πιθανό γλίστρημα, τον στενό κατηφορικό δρόμο και σε λίγα μέτρα έφτασα στην κεντρική οδό Mula Mustafe Bašeskije, όπου προχώρησα για λίγο κατά μήκος αυτής, μέχρι που έστριψα δεξιά στον πεζόδρομο Gazi Husrev-begova,

ώστε να φτάσω στον κεντρικό πεζόδρομο. Στο σημείο που έφτασα στον κεντρικό πεζόδρομο, δηλαδή στη διασταύρωση αυτού, με τον πεζόδρομο Gazi Husrev-begova, ανατολικά (αριστερά όπως κατέβαινα προς νότο) ο κεντρικός πεζόδρομος είναι στενός και ονομάζεται Sarači,

ενώ δυτικά ο κεντρικός πεζόδρομος έχει αρκετά πλατύτερη διατομή και ονομάζεται Ferhadija.

Λίγο πιο δυτικά από την ως άνω συμβολή των πεζοδρόμων, υπάρχει η σχετική ένδειξη, όπου θεωρητικά είναι τα όρια μεταξύ Δύσης και Ανατολής. Το σημείο αυτό ονομάζεται Sarajevo Meeting of Cultures και συμβολίζει ότι το Sarajevo ενώνει τους πολιτισμούς (και όχι μόνο) Ανατολής - Δύσης.

Θυμήθηκα ότι και στην Ιερουσαλήμ τη διαφορά, όπου με ένα βήμα βρισκόσουν σε διαφορετικό κόσμο, αλλά εκεί δεν χρειαζόταν η σχετική σήμανση. Εκεί ήταν ολοφάνερη η διαφορετικότητα. Συνέχισα να περπατώ στο κέντρο της πόλης, υπό συνεχή χιονόπτωση.

Ύστερα από τα πρώτα βήματα, η πόλη είχε αρχίσει να μου αρέσει πολύ. Όμως, όπως περπατούσα και προσπαθώντας να ρουφήξω, όσο μπορώ, τον ρυθμό της πόλης, άρχισε η γκρίνια από τον συνταξιδιώτη μου περί πείνας.
Τον καταλάβαινα εν μέρει, αφού κι εγώ πεινούσα, αλλά όμως προτιμούσα να περπατήσω, να κάνω μια πρώτη αναγνώριση της πόλης και να βγάλω και τις πρώτες μου φωτογραφίες. Του εξήγησα ότι στο Sarajevo, έρχομαι για πρώτη φορά και ότι κάθε πρώτη φορά σε ένα νέο περιβάλλον με εξιτάρει, θέλω να το περπατήσω και βάζω το φαγητό σε τελευταίο ρόλο.
Τελικά συμβιβαστήκαμε στο να περπατήσουμε πρώτα για καμιά ώρα και στη συνέχεια να πάμε για φαγητό.
Έτσι συνεχίσαμε το περπάτημα στο παγωμένο Sarajevo, κυρίως στην ανατολίτικη περιοχή.

Όταν πέρασε η ώρα και ρωτήθηκα για το που θα πάμε για φαγητό, η απάντηση ήταν έτοιμη. Σ' αυτό με βοήθησε και ο φίλος @giannismits με την ιστορία του. Πρότεινα την επιλογή Galatasaray, το οποίο ήταν δίπλα, το είχα δει κατεβαίνοντας τον πεζόδρομο Gazi Husrev-begova, λίγο πριν με τη διασταύρωσή του με τον πεζόδρομο Ferhadija (ή μάλλον με τη συμβολή των πεζόδρομων Ferhadija και Sarači. Η πρότασή μου έγινε αποδεκτή με ανακούφιση. Η πείνα έπαιξε τον καθοριστικό ρόλο της.
Μπήκαμε μέσα στο μαγαζί.

Πρέπει να ομολογήσω ότι έχω μια απέχθεια για τα τούρκικα μαγαζιά. Δεν νομίζω ότι οφείλεται μόνο στην κουλτούρα μου. Νομίζω ότι οφείλεται και στην έλλειψη αλκοόλ. Τέλος πάντων μπήκαμε στο Galatasaray.
Ο κόσμος ήταν λίγος, ο τουρισμός ανύπαρκτος στο Sarajevo, το χιόνι στα ύψη, οπότε μας εξυπηρετούσε το ζευγάρι των ιδιοκτητών. Κατ' αρχήν παραγγείλαμε το φαγητό (κρεατικά). Στο κατάστημα υπήρχε ένας πολύ συμπαθής άνθρωπος ο οποίος έπινε τη μπύρα του και μια παρέα Τούρκων οι οποίοι έπιναν αριάν. Η κατάσταση δεν μου άρεσε. Σκέφτηκα με φρίκη, ότι θα αναγκαστώ να φάω κρεατικά με αριάν. Αδύνατο. Εγώ θέλω ψαράκι με κρασάκι. Ζήτησα από τον ιδιοκτήτη του καταστήματος αν μπορούσαμε να πιούμε αλκοολούχα ποτά, εξηγώντας του ότι είχα μια τραυματική εμπειρία από την Ιστανμπούλ, όπου πολλά καταστήματα δεν είχαν αλκοολούχα ποτά κι εκεί που είχαν τα πλήρωσα πανάκριβα. Τότε του εξήγησα ότι πλήρωσα για ένα Cragganmore 17 ευρώ και την άλλη ημέρα έφυγα τρέχοντας (για την ακρίβεια με αεροπλάνο) από την Πόλη. Αυτός γέλασε και μου εξήγησε ότι αυτά δεν συμβαίνουν στη Βοσνία. Μου είπε ότι στη Βοσνία και οι Μουσουλμάνοι πίνουν. Με καθησύχασε και μου είπε ότι έχει πολύ καλό κρασί. Μου είπε και την περιοχή παραγωγής, αλλά εγώ δεν την συγκράτησα,
Έφερε το κρασί και του είπα αν θέλει να φέρει ένα ποτήρι, να πιούμε λίγο κρασί και να συζητήσουμε. Έτσι κι αλλιώς δουλειά ιδιαίτερη δεν είχε. Μας ρώτησε από που είμαστε, του απαντήσαμε από Ελλάδα, χάρηκε, έφερε το ποτήρι, πίναμε το κρασάκι, συζητούσαμε για τη Βοσνία, συζητήσαμε για τον αναίτιο πόλεμο και κάποια στιγμή όταν τον ρώτησα για το όνομα του καταστήματος, μπήκαμε σε πιο προσωπικά ζητήματα, όταν άρχισε να μας διηγείται την ιστορία του. Μας είπε ότι ήταν διεθνής ποδοσφαιριστής με την εθνική Γιουγκοσλαβίας. Πράγματι ο άνθρωπος ήταν ιδιαίτερα γυμνασμένος. Μας είπε ότι, τότε στη Γιουγκοσλαβία, οι μεταγραφές απαγορεύονταν πριν ο αθλητής γίνει 26 ετών. Του είπα ότι αυτό το θυμόμουν. Που να φανταστούμε τις ανατροπές που έγιναν μετά, με το νόμο Μπόσμαν. Του το είπα και μελαγχόλησε. Όμως συνέχισε την ιστορία της ζωής του και μας είπε ότι κατάφερε να πάρει μεταγραφή για την ομάδα της Galatasaray, όπου έβγαλε κάποια χρήματα τα οποία τον βοήθησαν στο στήσιμο του καταστήματός του. Κατόπιν αυτών είναι προφανές, ότι ο φίλος μας, ο οποίος προσφέρει πολύ καλή ποιότητα φαγητού αξιοποιεί το όνομα της ιστορικής Galatasaray, κυρίως για τους Τούρκους τουρίστες. Γι αυτό κι έξω από το μαγαζί, στο κεντρικότερο, ίσως σημείο του Sarajevo κυμάτιζε η σημαία της Galatasaray.
Αφού φάγαμε και ήπιαμε το κρασί μας,

βγήκαμε πάλι έξω. Στο παγωμένο Sarajevo. Στα αυτιά μου έφτανε μια αχνή δυσαρέσκεια, από τον συνταξιδιώτη μου. Δεν έδωσα σημασία. Όποιος αποφασίζει να πάει Sarajevo μέσα Γενάρη, πρέπει να γνωρίζει και τις συνθήκες που θα αντιμετωπίσει. Για μένα οι συνθήκες αυτές βαθμολογούνταν με άριστα.
Αρχίσαμε να περπατάμε στο χιονισμένο Sarajevo,

μέχρι που κατεβήκαμε προς τον ποταμό ο οποίος διέρχεται από το κέντρο της πόλης, τον ποταμό Miljacka. Περπατήσαμε μέχρι τη γνωστή γέφυρα. Την πιο γνωστή γέφυρα της Ευρώπης, αφού τα γεγονότα στη γέφυρα αυτή, ήταν η αφορμή του Α παγκοσμίου πολέμου. Όταν ήμουν μικρό παιδί, διαβάζοντας ιστορία, από τα γεγονότα αυτά είχα μάθει ότι υπάρχει μια πόλη που ονομάζεται Sarajevo. Και τα γεγονότα είχαν συμβεί σε μια γέφυρα. Τη γέφυρα Latin Bridge.

Στη γέφυρα αυτή, στο βορειοανατολικό τμήμα της, ο Σέρβος εθνικιστής Γκαβρίλο Πρίντσιπ, δολοφόνησε τον αρχιδούκα Φραγκίσκο Φερδινάνδο, διάδοχο του αυστροουγγρικού, στις 28 Ιουνίου 1914. Η συνέχεια γνωστή. Α παγκόσμιος πόλεμος. Η λατινική γέφυρα ονομαζόταν γέφυρα Πρίντσιπ κατά τη Γιουγκοσλαβική περίοδο. Για ευνόητους λόγους. Η δολοφονία του διαδόχου σήμανε την έναρξη του Α παγκοσμίου πολέμου, ο οποίος σφράγισε την κατάρρευση όλων των αυτοκρατοριών που διοίκησαν τον κόσμο για πολλούς αιώνες, δημιούργησε νέες συνθήκες, όπως την ίδρυση των Κρατών - Εθνών καθώς και την οχτωβριανή επανάσταση στην Τσαρική Ρωσία που τελικά οδήγησε στην ΕΣΣΔ.
Για τους παραπάνω λόγους το γεγονός αυτό είναι από τα σπουδαιότερα του 20ου αιώνα. Κατά την άποψή μου πιθανώς το σπουδαιότερο.

Αφού είδα τη γέφυρα Latin Bridge. η οποία ήταν η πρώτη προτεραιότητά μου στο Sarajevo, διέσχισα πάλι το ποτάμι από τη Latin Bridge, με κατεύθυνση βόρεια προς το κέντρο της πόλης όπου συνάντησα το Gazi Husrev-begova džamija (τζαμί Γκαζί Χούσρεφ Μπεγκ)

τον καθολικό καθεδρικό

και τον ορθόδοξο ναό.

Το χιόνι πύκνωνε, εγώ είχα αρχίσει να διψάω αφόρητα, σαν να ήμουν στην έρημο και η μόνη λύση ήταν ένα bar. Να πιω τα ποτά μου σ' ένα bar. Ευτυχώς από το Sarajevo. είχε περάσει πρόσφατα ο γνωστός συγγραφέας ταξιδιωτικών οδηγών, φίλος giannismits. Οι πληροφορίες του σε συνδυασμό με τα δεδομένα από το Trip Advisor, με οδήγησαν προς το bar Zlatna ribica. Δεν έκανα αναφορά στους άλλους για το bar. Απλώς προχωρούσα κατά μήκος του πεζόδρομου Ferhadija. Στη συμβολή του πεζόδρομου Ferhadija με την οδό Mula Mustafe Bašeskije, υπάρχει το μνημείο των πεσόντων Vječna vatra (αιώνια φλόγα), στη μνήμη των θυμάτων του Β παγκοσμίου πολέμου.

Το μνημείο της αιώνιας φλόγας ολοκληρώθηκε στις 6 Απριλίου 1946, ακριβώς ένα χρόνο μετά την απελευθέρωση του Sarajevo από τους παρτιζάνους του στρατάρχη Τίτο, στις 6 Απριλίου 1945, προς τιμή των αγωνιστών του Β παγκοσμίου πολέμου. Προς τιμή του στρατάρχη Τίτο η λεωφόρος δυτικά της συμβολής των οδών, Ferhadija (πεζόδρομου) και Mula Mustafe Bašeskije, ονομάζεται Maršala Tita. Φτάσαμε στο μνημείο Vječna vatra και στη συνέχεια κατευθυνθήκαμε στο εξαιρετικό bar Zlatna ribica.

Από το bar αυτό δεν ξεκόλλησα το τριήμερο που έμεινα στο Sarajevo.

 

[giannismits]

Πω πω πανέμορφο και ατμοσφαιρικό το Σεράγεβο χιονισμένο. Εξαιρετικές εικόνες. Του πάει πολύ ο χειμώνας αν και νομίζω σε όλες τις εποχές του χρόνου το Σεράγεβο έχει μια ιδιαίτερη ατμόσφαιρα.

Χαίρομαι που επισκέφτηκες τα μέρη που πρότεινα και σου άρεσαν

 

[gelf]

Κεφάλαιο 6

Sarajevo, νυχτερινή περιπλάνηση στο κέντρο της πόλης.

Ήταν υπέροχα στο bar Zlatna ribica (χρυσόψαρο). Το bar είχε εξαιρετικό περιβάλλον, ωραία μουσική και φτηνά και καλά ποτά. Ήπια τα ποτά μου, τις μπύρες μου, ενώ οι συνταξιδιώτες μου σιγά - σιγά με εγκατέλειπαν, λόγω κόπωσης. Σκέφτηκα ότι είναι συνηθισμένα τα βουνά απ' τα χιόνια. Όταν έμεινα μόνος μου αισθάνθηκα την απόλυτη ελευθερία. Ήμουν εγώ, τα ποτά μου και η φωτογραφική μηχανή.
Το bar Zlatna ribica είναι εξαιρετικό. Δυστυχώς κάποια στιγμή έπρεπε να φύγω. Περιπλανήθηκα μόνος μου στο κέντρο της πόλης. Σε συνθήκες απόλυτης ελευθερίας. Βγαίνοντας από το bar Zlatna ribica, οι δρόμοι στο κέντρο του Sarajevo, είχαν αδειάσει. Το μόνο που έβλεπες να κυκλοφορεί στην πόλη ήταν ένα κινηματογραφικό συνεργείο.

Λόγω του κινηματογραφικού συνεργείου και των απαραίτητων περιορισμών, η κίνηση στο κέντρο είχε δυσκολέψει. Άλλωστε εκείνη την ώρα, μέσα στον χιονιά ποιός θα μπορούσε να κυκλοφορήσει; Μόνο εγώ και οι συντελεστές της ταινίας ή του σήριαλ. Δεν έκανα τον κόπο να ρωτήσω το αντικείμενο των γυρισμάτων και προχώρησα. Πάντως το χιόνι έπεφτε πυκνό,

όπως φαίνεται από τη φωτογραφία με τον προβολέα "εν τω μέσω της νυχτός", που είχε γράψει και ο αγαπημένος μου ποιητής Κώστας Βάρναλης, για άλλον προφανώς λόγο.
Περπάτησα αρκετά στο κέντρο του Sarajevo, φωτογραφίζοντας τους χιονισμένους δρόμους,

το τζαμί Γκαζί Χούσρεφ Μπεγκ,

το Vijećnica (Δημαρχείο), το οποίο έχει μετατραπεί σε εθνική βιβλιοθήκη,

τη γέφυρα Šeher-Ćehajina ćuprija

το Sarajevo Meeting of Cultures,

απ' όπου πέρασα στον δυτικό τομέα της πόλης. Εκεί υπήρχε ζωή.

Περπατώντας στην οδό - πεζόδρομο Ferhadija, της δυτικής πλευράς του κέντρου της πόλης όπου υπήρχε και χριστουγεννιάτικος φωτισμός, και φτάνοντας στον καθολικό καθεδρικό ναό, έστριψα στον όμορφο πεζόδρομο Strossmayerova, όπου μπήκα στο Jazz Club Monument,

για τη συνέχεια της νύχτας.

 

[gelf]

Κεφάλαιο 7

Πρωινή περιπλάνηση στο κέντρο της πόλης.

Ξύπνησα το πρωί και μετά το πρωινό στο ξενοδοχείο, βγήκα στη βεράντα, για να παρατηρήσω το Sarajevo.

Προφανώς δεν σκέφτηκα να κάτσω στα καθίσματα της βεράντας.

Η πόλη ήταν καλυμμένη από χιόνι. Βγαίνω από το ξενοδοχείο και ύστερα από μερικά μέτρα βρέθηκα στον πεζόδρομο Gazi Husrev-begova, όπου και το ρεστοράν Galatasaray, με τη σημαία - κράχτη της ομάδας.

Φτάνω στον κεντρικό πεζόδρομο Sarači (δηλαδή στην ανατολική πλευρά) και φωτογραφίζω το τζαμί Γκαζί Χούσρεφ Μπεγκ.

Το Gazi Husrev-begova džamija (τζαμί Γκαζί Χούσρεφ Μπεγκ), από τα ορόσημα της πόλης, ολοκληρώθηκε το έτος 1531 και είναι το μεγαλύτερο και αντιπροσωπευτικότερο τζαμί της Βοσνίας. Το τζαμί, ως στόχος των Σέρβων, υπέστη μεγάλες καταστροφές από τον πόλεμο, αλλά το 1996 άρχισαν οι εργασίες ανακατασκευής του, προφανώς με ξένη βοήθεια. Πολλοί Βόσνιοι-μουσουλμάνοι ηγέτες έχουν ταφεί στην αυλή του τζαμιού.
Συνέχισα το περπάτημα και το χιόνι είχε σκεπάσει την πόλη.

Μετά το τζαμί προχώρησα προς τη βιβλιοθήκη Gazi Husrev-bey Library, προς το Gazi Husrev Bey's Hanikah και τη Kuršumlija medresa. Η βιβλιοθήκη Gazi Husrev-bey Library, ιδρύθηκε το έτος 1537 και διαθέτει μια μοναδική συλλογή ισλαμικών χειρογράφων στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη. Η βιβλιοθήκη διαθέτει επίσης και μεγάλο αριθμό βιβλίων, εφημερίδων, περιοδικών, εγγράφων και φωτογραφιών.

Στη βιβλιοθήκη προσπάθησα να μπω, αλλά μου εξήγησαν ότι απαιτείται κάρτα μέλους και έτσι εγκατέλειψα την προσπάθεια. Συνέχισα την περιήγηση στα λοιπά κτίρια του συγκροτήματος,

στον αύλειο χώρο

και τελικά βγήκα έξω από το συγκρότημα.
Ήμουν στη μουσουλμανική συνοικία, δηλαδή στη Baščaršija και όπως είχα διαβάσει τα σπουδαιότερα κτίρια της συνοικίας Baščaršija κατασκευάστηκαν με εντολή του Gazi Husrev-beg, κυβερνήτη της Βοσνίας από το 1521 έως το 1541. Ο Gazi Husrev-beg (1480-1541) γεννήθηκε στις Σέρρες, από Βόσνιο μουσουλμάνο πατέρα και από τουρκάλα μητέρα κόρη σουλτάνου και ήταν ο ουσιαστικός δημιουργός της πόλης του Sarajevo. Επί εποχής του, ο πληθυσμός της πόλης ανήρχετο σε 50.000 περίπου κατοίκους και ήταν η δεύτερη σε πληθυσμό και σημασία οθωμανική πόλη στην Ευρώπη (μετά την Κων/πολη). Το τζαμί του αυτοκράτορα, ο πύργος του ρολογιού, το τζαμί Gazi Husrev-begova džamija ήταν μεταξύ των κτιρίων που κατασκευάστηκαν με εντολή του. Με εντολή του Gazi Husrev-beg, εκτός από τα προαναφερόμενα, κατασκευάστηκαν εκπαιδευτικά ιδρύματα, ορθόδοξη εκκλησία, ξενώνες, δημόσια λουτρά και αγορές.
Για αιώνες το Sarajevo ήταν το δυτικότερο προπύργιο της οθωμανικής αυτοκρατορίας.

Όταν βγήκα έξω από το συγκρότημα, προχώρησα κατά μήκος του πεζόδρομου Sarači,

ανατολικά έως το κέντρο της συνοικίας Baščaršija.
Κέντρο της παλιάς πόλης, της μουσουλμανικής συνοικίας και σημείο αναφοράς είναι η πλατεία των περιστεριών

στο ιστορικό κέντρο Baščaršija, με την οθωμανικού τύπου ξύλινη κρήνη το Sebilj,

κατασκευασμένη το έτος 1754 και η οποία κάηκε το 1852 και τελικά ανακατασκευάστηκε το έτος 1891. Αντίγραφα του Sebilj, υπάρχουν σε Βελιγράδι, Ζάγκρεμπ και πιθανώς και σε άλλες πόλεις, ως φιλικό φόρο τιμής προς το Sarajevo.
Η Baščaršija, η καρδιά της παλιάς πόλης του Sarajevo, η ανατολίτικη μουσουλμανική συνοικία οφείλει τ' όνομά της στις τούρκικες λέξεις bas, που σημαίνει κεφάλι, κεφάλαιο κλπ και carsi που σημαίνει αγορά. Εκεί οι τεχνίτες πωλούν, ακόμα, παραδοσιακά χειροποίητα προϊόντα, μπρούτζινα μπακίρια κλπ. Κατά τη διάρκεια της χρυσής εποχής (16ος, 17ος, 18ος αιώνας) η Baščaršija (Μπαρσασία) δεν ήταν το οικονομικό κέντρο μόνο του Sarajevo, αλλά και ο μεγαλύτερος εμπορικός κόμβος όλων των Βαλκανίων με 12.000 καταστήματα. Η περιοχή αντιμετώπισε οικονομική κάμψη μετά το έτος 1878 κατά την περίοδο της αυστροουγγρικής κατοχής, λόγω της εισαγωγής φτηνών βιομηχανικών προϊόντων μαζικής παραγωγής. Έκανα μια βόλτα στην περιοχή ανάντη της πλατείας,

αλλά δεν προχώρησα πολύ λόγω της έντονης ολισθηρότητας των εχόντων μεγάλη κατά μήκος κλίση οδών. Έτσι επέστρεψα στην πλατεία,

έκανα μερικές βόλτες και άρχισα να κατηφορίζω περνώντας από χαρακτηριστικά δρομάκια της Baščaršija, όπως από την οδό Kazandžiluk με τα εργαστήρια και τα καταστήματα των τεχνιτών του χαλκού με τα χειροποίητα χάλκινα προϊόντα

και την οδό Bravadžiluk με πολλές ταβέρνες και πολλά ζαχαροπλαστεία σ' ένα εκ των οποίων σταμάτησα για λίγο προκειμένου να φάω ένα γλυκό.

Κατεβαίνοντας προς τον ποταμό Miljacka, στην ανατολική πλευρά της Baščaršija, επί της παραποτάμιας οδού, Obala Kulina bana, βρίσκεται το εντυπωσιακό κτίριο Vijećnica.

Το Vijećnica (Δημαρχείο) κατασκευάστηκε μεταξύ των ετών 1892 και 1894 και από το έτος 1949 είχε μετατραπεί σε εθνική βιβλιοθήκη. Είναι το μεγαλύτερο και αντιπροσωπευτικότερο κτίριο της αυστροουγγρικής περιόδου, αλλά διαθέτει (κυρίως η εξωτερική όψη του) και νεο-μαυριτανικά στοιχεία. Το κτίριο κάηκε στις 25-08-1992, από τους σέρβικους βομβαρδισμούς, οπότε καταστράφηκαν παράλληλα και πάρα πολλά σπάνια χειρόγραφα. Ορισμένοι πολίτες και υπάλληλοι της βιβλιοθήκης προσπάθησαν να σώσουν, ότι μπορούσαν, αλλά βρέθηκαν στα πυρά των ελεύθερων σκοπευτών. Οι εμφύλιοι είναι οι πιο σκληροί πόλεμοι. Στην πρόσοψη του κτιρίου υπάρχουν πλακέτες, αναφερόμενες στα τότε γεγονότα (On this place Serbian criminals...).

Το κτίριο εκατό χρόνια μετά την έναρξη της κατασκευής του, ανακατασκευάστηκε και λειτούργησε εκ νέου στη σημερινή του μορφή στις 09-05-2014, στα 100 χρόνια από τη δολοφονία του διαδόχου Φραγκίσκου Φερδινάνδου και την έναρξη του Α παγκοσμίου πολέμου. Σημειώνεται ότι στο κτίριο αυτό είχε παρευρεθεί σε δεξίωση ο αρχιδούκας Φραγκίσκος Φερδινάνδος, διάδοχος του αυστροουγγρικού θρόνου, λίγο πριν από τη δολοφονία του, μερικά μέτρα μακριά από το κτίριο, στη Latin Bridge, (όπως έχει προαναφερθεί) γι αυτό άλλωστε επιταχύνθηκαν οι εργασίες, ώστε αυτές να έχουν ολοκληρωθεί στα εκατό χρόνια από τη δολοφονία του πρίγκιπα και την έναρξη του Α παγκοσμίου πολέμου.
Σήμερα το κτίριο λειτουργεί εκτός από βιβλιοθήκη και ως έδρα της φιλαρμονικής ορχήστρας της πόλης, ενώ σ' αυτό πραγματοποιούνται και οι κυριότερες πολιτιστικές εκδηλώσεις.

Το κτίριο Vijećnica, όπως προαναφέρθηκε βρίσκεται επί της παραποτάμιας οδού Obala Kulina bana και βρίσκεται μεταξύ δύο γεφυρών διάβασης του ποταμού Miljacka. Η ανατολική γέφυρα είναι η Šeher-Ćehajina ćuprija,

μία από τις πιο εντυπωσιακές, από τις 13 γέφυρες διάβασης του ποταμού Miljacka, που κατασκευάστηκαν κατά τη διάρκεια της οθωμανικής κατοχής του Sarajevo. Αρχικά η γέφυρα κατασκευάστηκε μεταξύ των ετών 1585 και 1586. Στο πέρασμα των αιώνων η γέφυρα καταστράφηκε δύο φορές λόγω έντονων πλημμυρικών φαινομένων, αλλά μετά και τα έργα διευθέτησης του ποταμού ανακατασκευάστηκε στην αρχική της, περίπου, μορφή. Προχώρησα προς τη γέφυρα, παρατηρώντας την απέναντι περιοχή.

Απέναντι από το κτίριο Vijećnica, στην αριστερή πλευρά του ποταμού Miljacka και νότια αυτού, βρίσκεται το Veliki Alifakovac, από τις πιο παλιές συνοικίες του Sarajevo, όπου σε ύψωμα δεσπόζει το μουσουλμανικό νεκροταφείο, με θέα προς όλη την παλιά πόλη. Το Alifakovac, είναι μια συνοικία δομημένη έτσι ώστε να μην μπλοκάρεται η θέα και ο ήλιος σε κανένα οικοδόμημα και ως εκ τούτου η περιοχή είναι αξιοθέατο λόγω της πολεοδομίας του. Ήθελα να κάνω μια βόλτα στην περιοχή, αλλά οι μεγάλες κλίσεις των δρόμων σε μηκοτομή, συνδυαζόμενες με την ολισθηρότητα λόγω παγετού, με οδήγησαν στο να αποφύγω να προχωρήσω ανάντη των παραποτάμιων δρόμων. Άλλωστε ο γνωστός συγγραφέας ταξιδιωτικών οδηγών, φίλος giannismits έκανε τη διαδρομή έβγαλε τις υπέροχες φωτογραφίες του, οπότε δεν υπήρχε λόγος να διακινδυνεύσω ορθοπεδικό πρόβλημα, λόγω παγετού, όταν μάλιστα δίπλα ήταν ένας από τους βασικούς μου στόχους στο Sarajevo. Το ζυθοποιείο Sarajevo Brewery. Έτσι πέρασα τη γέφυρα Šeher-Ćehajina, παρατηρώντας ενδιαφέροντα χιονισμένα τοπία προς την ανατολή, τα οποία σε καμιά περίπτωση δεν σου δημιουργούσαν την εντύπωση ότι βρισκόσουν σε πρωτεύουσα κράτους.

Όταν πέρασα τη γέφυρα Šeher-Ćehajina, από τη βόρεια παραποτάμια οδό Obala Kulina bana, βρέθηκα στη νότια παραποτάμια οδό Obala Isa-bega Ishakovića, από όπου οι φωτογραφίες προς το κτίριο Vijećnica ήταν καλύτερες,

ενώ παράλληλα προσέγγιζα και το βασικό μου στόχο. Το ζυθοποιείο που παράγει τη Sarajevsko Pivo. Συνέχισα να περπατώ, δυτικά, κατά μήκος της Obala Isa-bega Ishakovića, βγάζοντας φωτογραφίες,

πέρασα από την επόμενη γέφυρα

και στον πρώτο δρόμο μετά απ' αυτήν, έστριψα αριστερά και ανέβηκα στην πρώτη παράλληλο της Obala Isa-bega Ishakovića, την οδό Franjevačka, όπου και το ζυθοποιείο Sarajevo Brewery.

 

[gelf]

Κεφάλαιο 8

Sarajevsko Pivo και συνέχεια της περιπλάνησης στο κέντρο της πόλης.

Το ζυθοποιείο Sarajevo Brewery, το οποίο παράγει τη μπύρα Sarajevsko, διαθέτει μια εντυπωσιακή μπυραρία,

στην οποία απολαύσαμε τις μπύρες μας.

Αφού μείναμε αρκετή ώρα, πίνοντας μπύρα, σκεπτόμενοι τη θετική επίδραση που άσκησε η αυστροουγγρική περίοδος στο Sarajevo, με τη δημιουργία του ζυθοποιείου και της μεγάλης και ατμοσφαιρικής μπυραρίας, βγήκαμε έξω και περάσαμε για λίγο από το μουσείο του ζυθοποιείου,

όπου μάθαμε την εξέλιξη από την ίδρυσή του το έτος 1864, μέχρι σήμερα.
Στη συνέχεια κατηφορίσαμε, από τους χιονισμένους δρόμους,

προς τον ποταμό Miljacka, περνώντας από το τζαμί του αυτοκράτορα,

στον περίβολο του οποίου υπάρχει μουσουλμανικό νεκροταφείο.
Το τζαμί του αυτοκράτορα, είναι από τα σημαντικότερα ορόσημα της πόλης του Sarajevo, γιατί είναι το πρώτο τέμενος το οποίο κατασκευάστηκε μετά την οθωμανική κατάκτηση της Βοσνίας. Η κατασκευή του ξεκίνησε το έτος 1457. Το τζαμί υπέστη μεγάλες καταστροφές κατά τον Β παγκόσμιο πόλεμο και ακόμα περισσότερες κατά τον πόλεμο της δεκαετίας του 1990.
Συνεχίσαμε να προχωράμε και επιστρέψαμε στον παραποτάμιο δρόμο Obala Isa-bega Ishakovića, όπου υπάρχει η γέφυρα διάβασης του ποταμού Miljacka η Careva ćuprija, η γέφυρα του αυτοκράτορα, κατασκευασμένη τον 15ο αιώνα με εντολή του οθωμανού αξιωματούχου Isa bey Isaković για την πρόσβαση με το τζαμί του αυτοκράτορα, το οποίο βρίσκεται επί της οδού konak, νότια του ποταμού Miljacka, το οποίο μόλις είχαμε επισκεφτεί. Η γέφυρα καταστράφηκε από πλημμύρες το έτος 1619 και ανακατασκευάστηκε.

Προχωρώ προς το μέσο της Careva ćuprija και παρατηρούσα προς τα δυτικά. Η επόμενη προς τα δυτικά γέφυρα είναι η περίφημη Latin Bridge (Latina ćuprija).

Για τη γέφυρα αυτή, έκανα συνοπτική αναφορά σε προηγούμενο κεφάλαιο στο οποίο εξήγησα γιατί εκεί συνέβη το κατά την άποψή μου, σπουδαιότερο γεγονός του 20ου αιώνα. Όπως προανέφερα η λατινική γέφυρα είναι γνωστή για τη δολοφονία του αρχιδούκα Φραγκίσκου Φερδινάνδου, διαδόχου του αυστροουγγρικού θρόνου, από τον Σέρβο εθνικιστική Γκαβρίλο Πρίντσιπ, μετά από δεξίωση στο κτίριο Vijećnica, δολοφονία η οποία ήταν η αφορμή για την έναρξη του Α παγκοσμίου πολέμου. Ο αρχιδούκας πυροβολήθηκε στο βόρειο άκρο της γέφυρας στις 28 Ιουνίου 1914. Η λατινική γέφυρα θεωρείται ως η παλαιότερη γέφυρα διάβασης του ποταμού Miljacka, στην περιοχή του Sarajevo. Κατασκευάστηκε κατά την οθωμανική κατοχή, κατ αρχή ξύλινη κατά το έτος 1541 και όταν καταστράφηκε κατασκευάστηκε πέτρινη κατά το έτος 1565. Και αυτή η γέφυρα καταστράφηκε από πλημμύρες και ανακατασκευάστηκε. Η πέτρινη γέφυρα διαθέτει τέσσερα τοξωτά ανοίγματα και στηρίζεται σε τρεις πέτρινους πυλώνες και στα εκατέρωθεν αναχώματα. Στη Γιουγκοσλαβική περίοδο η γέφυρα ονομαζόταν γέφυρα Πρίντσιπ, για ευνόητους λόγους.
Στη γωνία της βόρειας παραποτάμιας οδού Obala Kulina bana με την οδό Zelenih beretki, στο σημείο περίπου της δολοφονίας υπάρχει το Muzej Sarajevo 1878-1918, στο οποίο υπάρχουν στοιχεία της περιόδου της αυστροουγγρικής κατοχής της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης. Οι συλλογές του μουσείου είναι σε θέσεις τοποθετημένες χρονολογικά.

Συνέχισα να σκέφτομαι αυτά, ευρισκόμενος στο μέσο της Careva ćuprija. Στρέφω το βλέμμα μου από τα δυτικά προς τα ανατολικά και παρατηρώ το κτίριο Vijećnica και τα χιονισμένα βορειοανατολικά υψώματα του Sarajevo.

Συνέχισα με μια μικρή βόλτα στην περιοχή νότια του ποταμού,

και επανήλθα στο ποτάμι στη γέφυρα Latin Bridge, από όπου κοιτώντας ανατολικά παρατηρούσα τη Careva ćuprija, τη γέφυρα στην οποία στεκόμουν πριν από λίγα λεπτά και το φωτισμένο κτίριο Vijećnica, αφού πλέον είχε σκοτεινιάσει.

Διέσχισα τη Latin Bridge, πέρασα έξω από το Muzej Sarajevo 1878-1918 και προχώρησα κατά μήκος της βόρειας παραποτάμιας οδού Obala Kulina bana, με δυτική κατεύθυνση.

Προχώρησα λίγο, σκέφτηκα ότι ένα μεγάλο μέρος της αναγνώρισης του ιστορικού κέντρου της πόλης, το είχα πραγματοποιήσει, άρχισα να επιστρέφω παραποτάμια, παρατηρώντας τη Latin Bridge και το ανατολικό παραποτάμιο τμήμα της πόλης.

Όταν έφτασα στη Latin Bridge, άρχισα να ανηφορίζω προς το ξενοδοχείο μου, διασχίζοντας το χιονισμένο ιστορικό κέντρο της πόλης.

Μετά από ολιγόωρη ξεκούραση στο ξενοδοχείο και αφού αισθάνθηκα αναδιοργανωμένος μετά το ζεστό μπάνιο, αποφασίσαμε να βγούμε για το βραδινό φαγητό. Δεν είχαμε φάει τίποτα όλη την ημέρα. Δεν ήθελα να περπατήσω πολύ, αφού όλη την ημέρα γυρίζαμε μέσα στα χιόνια. Για την επιλογή εστιατορίου βασίστηκα στο Trip Advisor. Σε μικρή απόσταση από το ξενοδοχείο μου και δυτικά - βορειοδυτικά αυτού βρίσκεται το εστιατόριο Apetit,

επί της οδού Josipa Štadlera 6, απέναντι από την εκκλησία των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου και απέναντι από την καθολική θεολογική σχολή του Sarajevo.

Το εστιατόριο Apetit, ήταν το Νο 1, στη λίστα του Trip Advisor.
Μπήκαμε μέσα στο εστιατόριο Apetit και δεν συναντήσαμε κανέναν

εκτός από δύο που εργάζονταν στο ρεστοράν, οι οποίοι μας εξήγησαν ότι δεν υπήρχε άλλος πελάτης λόγω της ώρας. Όταν ζήτησα κατάλογο, μου είπαν ότι δεν υπάρχει, αλλά να τους πούμε τι προτιμάμε κρέας ή ψάρι. Προφανώς ζήτησα κρέας, άλλωστε στο Sarajevo βρισκόμουν. Αμέσως ο σεφ έβαλε τον σκούφο του και άρχισε να ετοιμάζει το δείπνο.
Το θέαμα ήταν αρκετά αστείο αφού και οι δύο του ρεστοράν (σεφ και σερβιτόρος), οι οποίοι αποτελούσαν το σύνολο του προσωπικού, προσπαθούσαν να μιμηθούν γκουρμέ εστιατόριο μεγαλουπόλεων της δύσης. Μάλιστα το μπουκάλι με το κρασί, δεν το άφησε στο τραπέζι, αλλά το κρατούσε ο σερβιτόρος, ο οποίος και σέρβιρε συνεχώς κρασί, αφού καταναλώσαμε αρκετά μπουκάλια.
Πάντως οφείλω να ομολογήσω ότι τόσο το φαγητό,

όσο και το κόκκινο βοσνιακό κρασί ήταν εξαιρετικά.

Και γελάσαμε αρκετά.

Όταν ύστερα από αρκετή ώρα και αφού είχαμε απολαύσει φαγητό και κρασί, φύγαμε από το Apetit, η λύση για τη συνέχεια της βραδιάς ήταν μία και μοναδική. Το εξαιρετικό bar Zlatna ribica.

Ήταν πολύ προχωρημένη ώρα, όταν φεύγοντας από το bar Zlatna ribica, βρέθηκα έξω στη χιονοθύελλα.

Προχώρησα προς το ξενοδοχείο μου,

περνώντας από το ανάντη τμήμα του καθολικού καθεδρικού ναού.

Όταν έφτασα στο ξενοδοχείο δεν μου ερχόταν ύπνος. Ήθελα να απολαύσω λίγο ακόμα το χιονισμένο νυχτερινό Sarajevo. Όμως το mini-bar του δωματίου στο ξενοδοχείο δεν ήταν ιδιαίτερα ενημερωμένο. Δηλαδή δεν υπήρχε malt ουίσκι. Όμως για την αντιμετώπιση αυτών των καταστάσεων, πάντα προβλέπω να έχω στην αποσκευή μου ένα μπουκάλι Cardhu. Ευτυχώς λόγω χρυσής κάρτας, η μεταφορά του δεν μου κοστίζει. Κάθομαι (για την ακρίβεια στέκομαι όρθιος) στην χιονισμένη και παγωμένη βεράντα απολαμβάνοντας τα φώτα της πόλης και το ποτό μου.