16/10/2012
Μετά από πρωινό ξύπνημα κατευνθήκαμε στο Μουσουλμανικό Τομέα για να επισκεφθούμε το Θόλο του Βράχου. Οι μη Μουσουλμάνοι εισέρχονται από μία υπερυψωμένη είσοδο που είναι δίπλα στο Τείχος των Δακρύων. Η είσοδος στους μη Μουσουλμάνους επιτρέπεται δύο φορές την ημέρα. Εμείς πήγαμε την πρώτη φορά. Για να φτάσουμε κάναμε τον εξωτερικό γύρο των τειχών από την Πύλη του Ηρώδη κοντά στο ξενοδοχείο μέχρι την Πύλη της Γιάφας. Μετά κατευθυνθήκαμε νότια και ανατολικά προς τον Εβραικό Τομέα, όπου περάσαμε από το Cardo (ο κεντρικός δρόμος της Ιερουσαλήμ τη ρωμαικη εποχή με κατεύθυνση Βορά - Νότο, που απεικονίζεται στο γνωστό ψηφιδωτό της Μάταμπα στην Ιορδανία) και είδαμε απ' έξω γρήγορα μερικές Συναγωγές στην Πλατεία Ουρβά, τη Συναγωγή Ραμπάν, τις 4 Σεφαραδίτικες Συναγωγές και διάφορα μνημεία της σύγχρονης ιστορίας που συνδέονται με τη δημιουργία του κράτους του Ισραήλ και τις συρράξεις με τις γειτονικές αραβικές χώρες. Γενικά ο Εβραικός τομέας είναι πολύ περιποιημένος και καθαρός, δεν έχει, όμως, σε καμία περίπτωση το χρώμα του Μουσουλμανικού και του Χριστιανικού Τομέα.
Αφού περιμέναμε στην ουρά (και υπήρχε μεγάλη ουρά) ανεβήκαμε στο Θόλο του Βράχου. Δυστυχώς, αν και ο τόπος είναι επιβλητικός, δεν τον ευχαριστηθήκαμε, γιατί στην πραγματικότητα ελάχιστα μέρη είναι προσβάσιμα για τους Χριστιανούς. Μπαίνοντας στα δεξιά βρίσκεται το Τζαμί - Αλ Ακσά, το οποίο είναι εν λειτουργία και δεν επιτρέπεται η είσοδος σε αυτό των μη Μουσουλμάνων. Στρίβοντας προς τα αριστερά (βόρεια) αντικρύζουμε το Θόλο του Βράχου. Για να πάμε προς τα πάνω ανεβαίνουμε τα σκαλιά που έχουν αψίδα από πάνω και είναι γνωστά ως "κανατίρ". Ο Θόλος του Βράχου περικυκλώνεται από κανατίρ. Δυστυχώς, η μεγάλη απογοήτευση είναι ότι έξω από το Θόλο βρισκόταν ένας "ξινός" γέρος Παλαιστίνιος που έκανε τον "κάου μπόυ" και δεν επέτρεπε την είσοδο σε μη Μουσουλμάνους. Τον ρώτησα "Can we enter?" Και απάντησε "Why, are you muslim?". Ήθελε ο κυριούλης να κάνει εξωτερική πολιτική, λες και για τα δεινά των Παλαιστινίων ευθύνονται οι Χριστιανοί τουρίστες που έρχονται και ενδιαφέρονται να μάθουν και για μία άλλη θρησκεία και για τα πιο σημαντικά μνημεία της. Ας είναι..
Δίπλα στο Θόλο του Βράχου γύρω - γύρω υπάρχουν πολλοί μικροί θόλοι που χτίστηκαν σε διαφορετικές περιόδους από Άραβες και Οθωμανούς κυβερνήτες των Ιεροσολύμων. Δυστυχώς, ο Θόλος της Αλυσίδας που βρίσκεται ανατολικά του Θόλου του Βράχου (και που έχει πολύ εντυπωσιακό εσωτερικό) ήταν κλειστός λόγω επισκευών. Εν πάσει περιπτώσει, αξίζει μία καλή βόλτα γύρω - γύρω. Υπάρχουν πολλοί μεντρεσέδες (σχολεία διαδασκαλίας του Κορανίου). Στη βορινή πλευρά υπάρχουν και ένα - δύο σχολεία που λειτουργούν και σήμερα. Καθώς κάναμε τη βόλτα μας, έγινε διάλειμμα και τα παιδιά βγήκαν στην αυλή να παίξουν μπάλα. Αφού περιπλανηθήκαμε στο χώρο, βγήκαμε από την πύλη των Βαμβακεμπόρων (η είσοδος επιπρέπεται μόνο από εκεί που ανεβήκαμε, η έξοδος επιτρέπεται από κάθε πύλη) και ξαναμπήκαμε στην Παλιά Πόλη. Αποφασίσαμε να γυρίσουμε πίσω στον Εβραικό Τομέα και να τον εξερευνήσουμε καλύτερα αρχίζοντας από το αρχαιολογικό Πάρκο της Ιερουσαλήμ.
Η είσοδος για τον αρχαιολογικό χώρο της Ιερουσαλήμ (Davidson Center) βρίσκεται πολύ κοντά στην υπερυψωμένη είσοδο για το Θόλο του Βράχου. Υπάρχουν ερείπια κυρίως της εποχής του 2ου Ναού. Χαρακτηριστική είναι η Αψίδα του Ρόμπινσον. Φαίνεται μία προεξοχή στη νότιοδυτική πλευρά του Δυτικού Τείχους. Αυτή η προεξοχή ταυτοποιηθήκε από τον αρχαιολόγο Ρόμπινσον (εξου και το όνομα) και στην πραγματικότητα ήταν σκάλα που συνέδεε το Ναό με το επίπεδο του εδάφους. Στα ερείπια υπάρχουν λουτρά της ρωμαικής περιόδου, κολώνες της Cardo (της βασικής οδού με άξονα Βορρά - Νότου), αλλά και ερείπια της εποχής των Μαμελούκων και των Οθωμανών. Υπάρχουν ερείπια βυζαντινού κτίσματος. Ο χώρος προσφέρεται για περπάτημα και εξερεύνηση.
Επιστρέψαμε στον Εβραικό Τομέα για να τον εξερευνήσουμε καλύτερα. Φωτογραφήσαμε τα ερείπια της Συναγωγής Τιφερέτ και αποφασίσαμε να επισκεφθούμε μουσεία που αφορούν στην καθημερινή ζωή στα Ιεροσόλυμα κυρίως κατά την εποχή του Ηρώδη. Αρχικά στα στραφήκαμε στο "Καμένο Σπίτι" που, όμως, εκείνη την ημέρα ήταν κλειστό. Στη συνέχεια, πήγαμε στο Αρχαιολογικό Μουσείο Wohl το οποίο περιλαμβάνει τα ερείπια έξι σπιτιών κατά την εποχή του Ηρώδη. Ιδιαίτερα ενδιαφέροντα είναι τα μωσαικά και οι τοιχογραφίες που υπάρχουν στα ερείπια των σπιτιών.
Μετά κατευθυνθήκαμε νότια και δυτικά και βγήκαμε από την Παλιά Πόλη από την Πύλη της Σιών για να επισκεφθούμε το Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (Dormition Abbey). Στο Ναό αυτό χαρακτηριστικό είναι ένα ψηφιδωτό με τα ζώδια του ζωδιακού κύκλου. Σε κοντινή απόσταση βρίσκεται κτίριο που θεωρείται ιερό για τους Εβραίους καθώς πιστεύουν ότι εκεί βρίσκεται ο τάφος του Βασιλιά Δαβίδ, ενώ σε παρακείμενο κτίριο βρίσκεται το κτίριο που πιστεύεται ότι έγινε ο Μυστικός Δείπνος (Last Supper Room), το οποίο είναι ελαφρώς εγκατειλημμένο και έχει υποστεί επεμβάσεις (έχει κόγχη, όπως στα τζαμιά κτλ).
Ξαναμπήκαμε στην Παλιά Πόλη από την Πύλη της Σιών και κατευθυνθήκαμε δυτικά για να εξερευνήσουμε την Αρμένικη Συνοικία που είναι η μικρότερη της Παλιάς Πόλης. Τα κυριότερα αξιοθέατα είναι το Μοναστήρι του Αγίου Ιακώβου, το οποίο είναι, όμως, ανοικτό λίγες ώρες την ημέρα και τοΑρμένικο Μουσείο (που ήταν κλειστό, λόγω ανακαίνισης). Χαρακτηριστικό είναι ότι στην Αρμένικη Συνοικία υπάρχουν σε πολλά σημεία κολλημένα στους τοίχους των κτιρίων χάρτες / αφίσες που αφορούν στη Γενοκτονία των Αρμενίων από τους Τούρκους.
Εκ των υστέρων πήγαμε στο Μοναστήρι του Αγίου Μάρκου που είναι η έδρα της Συριακής Ορθόδοξης εκκλησίας, αλλά την ώρα που φτάσαμε (γύρω στις 4 το απόγευμα) είχε λειτουργία και ίσα που μπήκαμε μέσα, να ακούσουμε τις ωραίες ψαλμωδίες.
Πολύ κοντά στη συριακή εκκλησία του Αγίου Μάρκου βρίσκεται η οδός Habad, που είναι γνωστή, διότι μετά από κάποιο σημείο της είναι υπερυψωμένη και περπατάς στις στέγες και στις αυλές των σπιτιών. Μου θύμισε για λίγο τη βόλτα που είχαμε κάνει την προηγούμενη μέρα στα τείχη μεταξύ της Πύλης της Γιάφας και της Πύλης των Λεόντων. Στο τέλος χαθήκαμε και ανεβοκατεβαίναμε μέσα σε αυλές σπιτιών. Στο τέλος, βρήκαμε το δρόμο και φτάσαμε στο επίπεδο της οδού.
Μετά κατεβήκαμε μέχρι την Πύλη της Γιάφας και από εκεί πήραμε ταξί για τη μοντέρνα Δυτική) Ιερουσαλήμ και συγκεκριμένα για το περίφημο Μουσείο του Ισραήλ..
Στο Μουσείο του Ισραήλ υπάρχουν δύο βασικά κτίρια. Το περίφημο λευκό κτίριο που έχει το χαρακτηριστικό σχήμα καλύμματος πιθαριού. Αναφέρεται στα περίφημα χειρόγραφα του Κουμράν, παπύρους στους οποίους γράφτηκαν τα περισσότερα κείμενα της Παλαιάς Διαθήκης από τους Εσσαίους, θρησκευτική ομάδα των Ιουδαίων που υπήρξε από τα μέσα του 2ου αιώνα π.Χ. έως το 70 μ.Χ. Οι Εσσαίοι ζούσαν στην έρημο της Ιουδαίας, κοντά στη Νεκρά Θάλασσα. Ένας από τους τόπους διαβιώσεώς τους ήταν στο Κουμράν, κοντά στη βοριοδυτική όχθη της Νκεράς Θάλασσας. Εκεί διαβιούσαν σε σπηλιές. Σε ορισμένες από τις σπηλιές αυτές βρέθηκαν το 1947 από βοσκό που είχε χάσει την κατσίκα του κατά τύχη χειρόγραφα που είχαν γράψει οι Εσσαίοι. Τα χειρόγραφα, το σημαντικότερο των οποίων θεωρείται ότι είναι το βιβλίο του Ησαία, έχουν πολύ μεγάλη αξία και στο μουσείο του Ισραήλ εκτίθενται τα σημενατικότερα εξ αυτών. Όπως είπαμε, η αίθουσα όπου φυλάσσονται έχει το χαρακτηριστικό σχήμα καλύμματος πιθαριού και μέσα υπάρχει πολύ χαμηλός φωτισμός και δροσιά, προφανώς για να διατηρούνται τα χειρόγραφα σε καλή κατάσταση. Έξω από το λευκό κτίριο υπάρχει μία μαύρη στήλη, για να κάνει κοντράστ. Παραδίπλα, η Ιερουσαλήμ την εποχή του Ηρώδη είναι σε μικρογραφία. Αφού περιηγηθήκαμε στους παραπάνω χώρους σπεύσαμε στο κυρίως μουσείο, έξω από το οποίο υπάρχει ένα χαρακτηριστικό γλυπτό σε σχήμα μήλου. Το Μουσείο (μαζί με τα Χειρόγραφα της Νεκράς Θάλασσας και τη Μακέτα των Ιερολύμων) θέλει περίπου 4 ώρες και πιστεύω είναι το σημαντικότερο Μουσείο του Ισραήλ. Τα εκθέματα του κυρίως Μουσείου καταλαμβάνουν πολλές αίθουσες όπου υπάρχουν πολλά εκθέματα που καλύπτουν το σύνολο της ιστορίας του Ισραήλ από αρχαιοτάτων χρόνων. Δίνεται έμφαση στις 3 μονοθειστικές θρησκείες και υπάρχουν εκθέματα που αφορούν και στις 3 (και όχι μόνο στον Ιουδαισμό). Οι επεξηγήσεις είναι αναλυτικότατες και αφιέρωσα αρκετή ώρα διαβάζοντάς τες. Στα εντυπωσιακά εκθέματα του Μουσείου συμπεριλαμβάνονται Συναγωγές από διάφορα μέρη του κόσμου.
Δεν υπάρχουν εκθέματα απλώς, αλλά ολόκληρες Συναγωγές που έχουν μεταφερθεί στο Ισραήλ και καταλαμβάνουν η καθεμία από μία αίθουσα του Μουσείου. Το ενδιαφέρον είναι πώς ο Ιουδαισμός έχει αφομοιωθεί στα πέρατα της Γης από τελείους διαφορετικούς λαούς και πώς έχει ενσωματωθεί στις τοπικές κοινωνίες, όπως φαίνεται από την εκάστοτε Συναγωγή. Υπάρχουν Συναγωγές λχ. από τη Γερμανία (Συναγωγή Χόρμπς), από την Ινδία, ακόμη και από το Σουρινάμ!
Μετά από πρωινό ξύπνημα κατευνθήκαμε στο Μουσουλμανικό Τομέα για να επισκεφθούμε το Θόλο του Βράχου. Οι μη Μουσουλμάνοι εισέρχονται από μία υπερυψωμένη είσοδο που είναι δίπλα στο Τείχος των Δακρύων. Η είσοδος στους μη Μουσουλμάνους επιτρέπεται δύο φορές την ημέρα. Εμείς πήγαμε την πρώτη φορά. Για να φτάσουμε κάναμε τον εξωτερικό γύρο των τειχών από την Πύλη του Ηρώδη κοντά στο ξενοδοχείο μέχρι την Πύλη της Γιάφας. Μετά κατευθυνθήκαμε νότια και ανατολικά προς τον Εβραικό Τομέα, όπου περάσαμε από το Cardo (ο κεντρικός δρόμος της Ιερουσαλήμ τη ρωμαικη εποχή με κατεύθυνση Βορά - Νότο, που απεικονίζεται στο γνωστό ψηφιδωτό της Μάταμπα στην Ιορδανία) και είδαμε απ' έξω γρήγορα μερικές Συναγωγές στην Πλατεία Ουρβά, τη Συναγωγή Ραμπάν, τις 4 Σεφαραδίτικες Συναγωγές και διάφορα μνημεία της σύγχρονης ιστορίας που συνδέονται με τη δημιουργία του κράτους του Ισραήλ και τις συρράξεις με τις γειτονικές αραβικές χώρες. Γενικά ο Εβραικός τομέας είναι πολύ περιποιημένος και καθαρός, δεν έχει, όμως, σε καμία περίπτωση το χρώμα του Μουσουλμανικού και του Χριστιανικού Τομέα.
Αφού περιμέναμε στην ουρά (και υπήρχε μεγάλη ουρά) ανεβήκαμε στο Θόλο του Βράχου. Δυστυχώς, αν και ο τόπος είναι επιβλητικός, δεν τον ευχαριστηθήκαμε, γιατί στην πραγματικότητα ελάχιστα μέρη είναι προσβάσιμα για τους Χριστιανούς. Μπαίνοντας στα δεξιά βρίσκεται το Τζαμί - Αλ Ακσά, το οποίο είναι εν λειτουργία και δεν επιτρέπεται η είσοδος σε αυτό των μη Μουσουλμάνων. Στρίβοντας προς τα αριστερά (βόρεια) αντικρύζουμε το Θόλο του Βράχου. Για να πάμε προς τα πάνω ανεβαίνουμε τα σκαλιά που έχουν αψίδα από πάνω και είναι γνωστά ως "κανατίρ". Ο Θόλος του Βράχου περικυκλώνεται από κανατίρ. Δυστυχώς, η μεγάλη απογοήτευση είναι ότι έξω από το Θόλο βρισκόταν ένας "ξινός" γέρος Παλαιστίνιος που έκανε τον "κάου μπόυ" και δεν επέτρεπε την είσοδο σε μη Μουσουλμάνους. Τον ρώτησα "Can we enter?" Και απάντησε "Why, are you muslim?". Ήθελε ο κυριούλης να κάνει εξωτερική πολιτική, λες και για τα δεινά των Παλαιστινίων ευθύνονται οι Χριστιανοί τουρίστες που έρχονται και ενδιαφέρονται να μάθουν και για μία άλλη θρησκεία και για τα πιο σημαντικά μνημεία της. Ας είναι..
Δίπλα στο Θόλο του Βράχου γύρω - γύρω υπάρχουν πολλοί μικροί θόλοι που χτίστηκαν σε διαφορετικές περιόδους από Άραβες και Οθωμανούς κυβερνήτες των Ιεροσολύμων. Δυστυχώς, ο Θόλος της Αλυσίδας που βρίσκεται ανατολικά του Θόλου του Βράχου (και που έχει πολύ εντυπωσιακό εσωτερικό) ήταν κλειστός λόγω επισκευών. Εν πάσει περιπτώσει, αξίζει μία καλή βόλτα γύρω - γύρω. Υπάρχουν πολλοί μεντρεσέδες (σχολεία διαδασκαλίας του Κορανίου). Στη βορινή πλευρά υπάρχουν και ένα - δύο σχολεία που λειτουργούν και σήμερα. Καθώς κάναμε τη βόλτα μας, έγινε διάλειμμα και τα παιδιά βγήκαν στην αυλή να παίξουν μπάλα. Αφού περιπλανηθήκαμε στο χώρο, βγήκαμε από την πύλη των Βαμβακεμπόρων (η είσοδος επιπρέπεται μόνο από εκεί που ανεβήκαμε, η έξοδος επιτρέπεται από κάθε πύλη) και ξαναμπήκαμε στην Παλιά Πόλη. Αποφασίσαμε να γυρίσουμε πίσω στον Εβραικό Τομέα και να τον εξερευνήσουμε καλύτερα αρχίζοντας από το αρχαιολογικό Πάρκο της Ιερουσαλήμ.
Η είσοδος για τον αρχαιολογικό χώρο της Ιερουσαλήμ (Davidson Center) βρίσκεται πολύ κοντά στην υπερυψωμένη είσοδο για το Θόλο του Βράχου. Υπάρχουν ερείπια κυρίως της εποχής του 2ου Ναού. Χαρακτηριστική είναι η Αψίδα του Ρόμπινσον. Φαίνεται μία προεξοχή στη νότιοδυτική πλευρά του Δυτικού Τείχους. Αυτή η προεξοχή ταυτοποιηθήκε από τον αρχαιολόγο Ρόμπινσον (εξου και το όνομα) και στην πραγματικότητα ήταν σκάλα που συνέδεε το Ναό με το επίπεδο του εδάφους. Στα ερείπια υπάρχουν λουτρά της ρωμαικής περιόδου, κολώνες της Cardo (της βασικής οδού με άξονα Βορρά - Νότου), αλλά και ερείπια της εποχής των Μαμελούκων και των Οθωμανών. Υπάρχουν ερείπια βυζαντινού κτίσματος. Ο χώρος προσφέρεται για περπάτημα και εξερεύνηση.
Επιστρέψαμε στον Εβραικό Τομέα για να τον εξερευνήσουμε καλύτερα. Φωτογραφήσαμε τα ερείπια της Συναγωγής Τιφερέτ και αποφασίσαμε να επισκεφθούμε μουσεία που αφορούν στην καθημερινή ζωή στα Ιεροσόλυμα κυρίως κατά την εποχή του Ηρώδη. Αρχικά στα στραφήκαμε στο "Καμένο Σπίτι" που, όμως, εκείνη την ημέρα ήταν κλειστό. Στη συνέχεια, πήγαμε στο Αρχαιολογικό Μουσείο Wohl το οποίο περιλαμβάνει τα ερείπια έξι σπιτιών κατά την εποχή του Ηρώδη. Ιδιαίτερα ενδιαφέροντα είναι τα μωσαικά και οι τοιχογραφίες που υπάρχουν στα ερείπια των σπιτιών.
Μετά κατευθυνθήκαμε νότια και δυτικά και βγήκαμε από την Παλιά Πόλη από την Πύλη της Σιών για να επισκεφθούμε το Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου (Dormition Abbey). Στο Ναό αυτό χαρακτηριστικό είναι ένα ψηφιδωτό με τα ζώδια του ζωδιακού κύκλου. Σε κοντινή απόσταση βρίσκεται κτίριο που θεωρείται ιερό για τους Εβραίους καθώς πιστεύουν ότι εκεί βρίσκεται ο τάφος του Βασιλιά Δαβίδ, ενώ σε παρακείμενο κτίριο βρίσκεται το κτίριο που πιστεύεται ότι έγινε ο Μυστικός Δείπνος (Last Supper Room), το οποίο είναι ελαφρώς εγκατειλημμένο και έχει υποστεί επεμβάσεις (έχει κόγχη, όπως στα τζαμιά κτλ).
Ξαναμπήκαμε στην Παλιά Πόλη από την Πύλη της Σιών και κατευθυνθήκαμε δυτικά για να εξερευνήσουμε την Αρμένικη Συνοικία που είναι η μικρότερη της Παλιάς Πόλης. Τα κυριότερα αξιοθέατα είναι το Μοναστήρι του Αγίου Ιακώβου, το οποίο είναι, όμως, ανοικτό λίγες ώρες την ημέρα και τοΑρμένικο Μουσείο (που ήταν κλειστό, λόγω ανακαίνισης). Χαρακτηριστικό είναι ότι στην Αρμένικη Συνοικία υπάρχουν σε πολλά σημεία κολλημένα στους τοίχους των κτιρίων χάρτες / αφίσες που αφορούν στη Γενοκτονία των Αρμενίων από τους Τούρκους.
Εκ των υστέρων πήγαμε στο Μοναστήρι του Αγίου Μάρκου που είναι η έδρα της Συριακής Ορθόδοξης εκκλησίας, αλλά την ώρα που φτάσαμε (γύρω στις 4 το απόγευμα) είχε λειτουργία και ίσα που μπήκαμε μέσα, να ακούσουμε τις ωραίες ψαλμωδίες.
Πολύ κοντά στη συριακή εκκλησία του Αγίου Μάρκου βρίσκεται η οδός Habad, που είναι γνωστή, διότι μετά από κάποιο σημείο της είναι υπερυψωμένη και περπατάς στις στέγες και στις αυλές των σπιτιών. Μου θύμισε για λίγο τη βόλτα που είχαμε κάνει την προηγούμενη μέρα στα τείχη μεταξύ της Πύλης της Γιάφας και της Πύλης των Λεόντων. Στο τέλος χαθήκαμε και ανεβοκατεβαίναμε μέσα σε αυλές σπιτιών. Στο τέλος, βρήκαμε το δρόμο και φτάσαμε στο επίπεδο της οδού.
Μετά κατεβήκαμε μέχρι την Πύλη της Γιάφας και από εκεί πήραμε ταξί για τη μοντέρνα Δυτική) Ιερουσαλήμ και συγκεκριμένα για το περίφημο Μουσείο του Ισραήλ..
Στο Μουσείο του Ισραήλ υπάρχουν δύο βασικά κτίρια. Το περίφημο λευκό κτίριο που έχει το χαρακτηριστικό σχήμα καλύμματος πιθαριού. Αναφέρεται στα περίφημα χειρόγραφα του Κουμράν, παπύρους στους οποίους γράφτηκαν τα περισσότερα κείμενα της Παλαιάς Διαθήκης από τους Εσσαίους, θρησκευτική ομάδα των Ιουδαίων που υπήρξε από τα μέσα του 2ου αιώνα π.Χ. έως το 70 μ.Χ. Οι Εσσαίοι ζούσαν στην έρημο της Ιουδαίας, κοντά στη Νεκρά Θάλασσα. Ένας από τους τόπους διαβιώσεώς τους ήταν στο Κουμράν, κοντά στη βοριοδυτική όχθη της Νκεράς Θάλασσας. Εκεί διαβιούσαν σε σπηλιές. Σε ορισμένες από τις σπηλιές αυτές βρέθηκαν το 1947 από βοσκό που είχε χάσει την κατσίκα του κατά τύχη χειρόγραφα που είχαν γράψει οι Εσσαίοι. Τα χειρόγραφα, το σημαντικότερο των οποίων θεωρείται ότι είναι το βιβλίο του Ησαία, έχουν πολύ μεγάλη αξία και στο μουσείο του Ισραήλ εκτίθενται τα σημενατικότερα εξ αυτών. Όπως είπαμε, η αίθουσα όπου φυλάσσονται έχει το χαρακτηριστικό σχήμα καλύμματος πιθαριού και μέσα υπάρχει πολύ χαμηλός φωτισμός και δροσιά, προφανώς για να διατηρούνται τα χειρόγραφα σε καλή κατάσταση. Έξω από το λευκό κτίριο υπάρχει μία μαύρη στήλη, για να κάνει κοντράστ. Παραδίπλα, η Ιερουσαλήμ την εποχή του Ηρώδη είναι σε μικρογραφία. Αφού περιηγηθήκαμε στους παραπάνω χώρους σπεύσαμε στο κυρίως μουσείο, έξω από το οποίο υπάρχει ένα χαρακτηριστικό γλυπτό σε σχήμα μήλου. Το Μουσείο (μαζί με τα Χειρόγραφα της Νεκράς Θάλασσας και τη Μακέτα των Ιερολύμων) θέλει περίπου 4 ώρες και πιστεύω είναι το σημαντικότερο Μουσείο του Ισραήλ. Τα εκθέματα του κυρίως Μουσείου καταλαμβάνουν πολλές αίθουσες όπου υπάρχουν πολλά εκθέματα που καλύπτουν το σύνολο της ιστορίας του Ισραήλ από αρχαιοτάτων χρόνων. Δίνεται έμφαση στις 3 μονοθειστικές θρησκείες και υπάρχουν εκθέματα που αφορούν και στις 3 (και όχι μόνο στον Ιουδαισμό). Οι επεξηγήσεις είναι αναλυτικότατες και αφιέρωσα αρκετή ώρα διαβάζοντάς τες. Στα εντυπωσιακά εκθέματα του Μουσείου συμπεριλαμβάνονται Συναγωγές από διάφορα μέρη του κόσμου.
Δεν υπάρχουν εκθέματα απλώς, αλλά ολόκληρες Συναγωγές που έχουν μεταφερθεί στο Ισραήλ και καταλαμβάνουν η καθεμία από μία αίθουσα του Μουσείου. Το ενδιαφέρον είναι πώς ο Ιουδαισμός έχει αφομοιωθεί στα πέρατα της Γης από τελείους διαφορετικούς λαούς και πώς έχει ενσωματωθεί στις τοπικές κοινωνίες, όπως φαίνεται από την εκάστοτε Συναγωγή. Υπάρχουν Συναγωγές λχ. από τη Γερμανία (Συναγωγή Χόρμπς), από την Ινδία, ακόμη και από το Σουρινάμ!