Αίγυπτος Πνίγοντας το παρελθόν για να σωθεί το μέλλον

[galat]

Πριν προχωρήσουμε παρακάτω θα ήθελα να παρουσιάσω ορισμένες ενδεικτικές φωτογραφίες για τον πολιτισμό των Νουβίων. Αυτόν που σώθηκε - πέραν των ναών, που μετακινήθηκαν - και βρίσκεται πλέον στα μουσεία, αλλά και αυτόν που χάθηκε, θαμμένος κάτω από τα νερά της λίμνης του Νάσερ. Βέβαια όσα χάθηκαν συνήθως δεν έχουν φωτογραφηθεί, εκτός ελαχίστων εξαιρέσεων. Γι'αυτά δεν θα μάθουμε μάλλον ποτέ.

Α. Αυτά που σώθηκαν

Wadi es-Sebua ή αλλιώς η κοιλάδα των λιονταριών. Μετακινήθηκε σε νέα θέση και σώθηκε.

Ειδώλια από την περιοχή του Kush (στο σημερινό Σουδάν), που χρονολογούνται από το 3.000 πχ. Στην περιοχή είχαν βρεθεί ίχνη οίκισης από το 6.000 π.χ.

Βραχογραφίες από το 3.000 πχ. από το Kush και την Sayala στο Σουδάν

Νεκρικά προσωπεία απαράμιλλης ομορφιάς από το κάστρο της Mirqissa και άλλες περιοχές της Νουβίας.

Β. Η χριστιανική Νουβία

Η Αίγυπτος ασπάστηκε μαζί με άλλες επαρχίες της τότε Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας την χριστιανική πίστη. Παρέμεινε χριστιανική, ακολουθόντας το δόγμα των κοπτών, μέχρι την έλευση των Αράβων. Μέχρι και σήμερα το 10-15% του πληθυσμού της παραμένει χριστιανικό. Πολλά ήταν τα σωζόμενα δείγματα του χριστιανισμού της Νουβίας. Κάποια από αυτά σώθηκαν.

Θαυμάστε υπέροχες αγιογραφίες και παρατηρείστε τους μαύρους αγίους.

Η αγιογραφία αυτή από την περιοχή Faras στο Σουδάν, αποκολλήθηκε και σώθηκε.

Γ. Αυτά που χάθηκαν για πάντα

Το κάστρο Buhen στο Σουδάν. Όπως ήταν πριν καλυφθεί από τα νερά και σε ζωγραφική απεικόνιση της αρχικής του μορφής.

Στην περιοχή Mirqissa στο Σουδάν, δίολκος για το πέρασμα των πλοιαρίων από την μία πλευρά του Νείλου στην άλλη, όταν η στάθμη του νερού έπεφτε.

Δείγματα της χαμένης για πάντα αρχιτεκτονικής των Νουβίων

Δ. Από την εκστρατεία για την διάσωση των μνημείων της Νουβίας

Γραμματόσημα σε διάφορες χώρες του κόσμου στηρίζουν την εκστρατεία

Σκίτσο από το σχέδιο μεταφοράς του ναού της Amada.

 

Προηγούμενο Κεφάλαιο

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5
• 6
• 8
• 8

Επόμενο Κεφάλαιο

First Προηγούμενη 4 of 8

Go to chapter

Go

Επόμενη Last

[pattyyy]

Τα όσα μας γράφεις είναι πολύ ενδιαφέροντα!

 

[Borealis]

Θα σε έχουμε από κοντά Galat στη συνέχεια... οι φωτογραφίες είναι από το νάσιοναλ τζεογκράφικ?

 

[makisg]

μπράβο σου galat.πολύ ωραία περιγραφή.

 

[galat]

Θα σε έχουμε από κοντά Galat στη συνέχεια... οι φωτογραφίες είναι από το νάσιοναλ τζεογκράφικ?

Το σήμα του τόπικ είναι από το εξώφυλλο του τεύχους του Μαϊου του 1969 του National Geografic, που ήταν αφιερωμένο στην μεταφορά του Abu Simbel.
Οι δυο πρώτες φωτογραφίες με την ένδειξη "imagestate" είναι από το πολύ ωραίο site με ιστορικές φωτογραφίες Heritage Images : the premier source of cultural, historical and fine art images
Οι υπόλοιπες επαναλαμβάνονται σε πολλά site στο internet.

 

[galat]

Είκοσι δύο γιγαντιαία παζλ

Η κατασκευή του φράγματος του Ασουάν, ύψους 111 μέτρων και μήκους 3,26 χλμ, ξεκίνησε το 1960 και η λειτουργία του εγκαινιάστηκε το 1970. Από την κατασκευή του δημιουργήθηκε η λίμνη Νάσερ, με μήκος που φτάνει περίπου τα 550 χλμ και πλάτος που κυμαίνεται από 5 μέχρι 35 χλμ.

Στο ίδιο όμως διάστημα η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα με την UNESCO και την ICOMOS (Διεθνές Συμβούλιο Μνημείων και Τοποθεσιών ) έδινε μία μάχη με το χρόνο για να περισώσει ό,τι μπορούσε και προλάβαινε από τον αρχαίο πολιτισμό των Νουβίων. Με επικεφαλής τους αιγύπτιους αρχαιολόγους, που καίγονταν άμεσα για τον τόπο τους και τον πολιτισμό του και δίπλα τους πολλές εκατοντάδες επιφανείς αρχαιολόγους και άλλους επιστήμονες από όλο τον κόσμο, που είχαν ήδη δουλέψει στις πολλές και πολυάριθμες ξένες αρχαιολογικές αποστολές στην Αίγυπτο, ξεκίνησε μία παγκόσμια εκστρατεία για να πεισθούν κυβερνήσεις και διεθνείς οργανισμοί να χρηματοδοτήσουν και να στηρίξουν με τεχνικά και άλλα μέσα την προσπάθεια αυτή. Πράγματι με την αιγίδα της UNESCO και την συμμετοχή 40 χωρών πραγματοποιήθηκε ένα πρωτοφανές στην ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού έργο κόστους άνω των 87 εκ. δολαρίων (Shepard Krech - Encyclopedia of World Environmental History).Από το ποσό αυτό η διεθνής συμμετοχή ανήλθε σε 40 εκ.δολάρια (Victoire en Nubie, Torgny Save-Soderbergh, UNESCO). Το ποσό αυτό ήταν πράγματι πολύ μεγάλο για την εποχή, αλλά μόλις το 1/13 του κόστους κατασκευής του φράγματος του Ασουάν!. Στο ποσό αυτό συνεισέφερε και η Ελλάδα με 30.000 δολάρια. Ένα έργο πρωτοφανές για την έκτασή του, την ιδιομορφία του αντικειμένου του, τα μεγάλα τεχνικά προβλήματα που καλείτο να επιλύσει και την εφευρετικότητα που χρειάστηκε να επιστρατευτεί για να δωθούν λύσεις σε αυτά. Και όλα αυτά με την απίστευτη πίεση του χρόνου, γιατί μέρα τη μέρα, βδομάδα τη βδομάδα, όσο η κατασκευή του φράγματος προχωρούσε, η στάθμη του νερού ανέβαινε.

Πολλές ανασκαφικές εργασίες, με γρήγορους ρυθμούς, με ότι αυτό συνεπάγεται, έφεραν στην επιφάνεια μεγάλο αριθμό κινητών αρχαιολογικών αντικειμένων, που μεταφέρθηκαν αμέσως στα μουσεία. Συγχρόνως αποφασίστηκε η μεταφορά των πιο σημαντικών Νουβικών μνημείων σε νέες ασφαλείς θέσεις.

Αλλά είναι δυνατόν να μεταφερθεί ένα κτίριο και μάλιστα ένα ογκώδες μνημείο, όπως οι αρχαίοι ναοί;

Σίγουρα πρόκειται για ένα δύσκολο εγχείρημα με πολλά προβλήματα, όμως δεν μπορεί να θεωρηθεί αδύνατο. Για την ακρίβεια ακόμα και στην χώρα μας έχουν μεταφερθεί ορισμένα κτίρια. Η πιο γνωστή ίσως περίπτωση είναι η μεταφορά σε μία απόσταση 340 μ. του βυζαντινού ναϊσκου του Αγίου Πέτρου στα Σπάτα κατά την κατασκευή του αεροδρομίου. Καθώς επίσης και η μεταφορά του κτιρίου της πρώην ιερατικής μουσουλμανικής σχολής στο Στρατόπεδο του Παύλου Μελά στην Θεσσαλονίκη, διωρόφου κτιρίου 500 μ2, που μετακινήθηκε κατά 25 μέτρα για τις ανάγκες διαπλάτυνσης της οδού Λαγκαδά.

Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις τα κτίρια μεταφέρονται ολόκληρα, υποστηρίζοντας τα θεμέλια των κτιρίων και μετακινώντας στην συνέχεια το κτίριο πάνω σε ράγες. Στην περίπτωση της Νουβίας η μεταφορά των ναών έγινε με αποσυναρμολόγηση και επανασυναρμολόγηση κομμάτι-κομμάτι, πέτρα την πέτρα στο νέο μέρος.

Για παράδειγμα ο ναός των Φιλών αφού αποτυπώθηκε λεπτομερώς σε σχέδια σε κάθε του πλευρά και λεπτομέρεια, με την μέθοδο της φωτογραμμετρίας, αποσυναρμολογήθηκε στην συνέχεια σε 45.000 κομμάτια, τα οποία αριθμήθηκαν και αποθηκεύτηκαν προσωρινά σε μια έκταση στις ακτές της λίμνης του Νάσερ και στη συνέχεια ξανασυναρμολογήθηκαν σε ένα κοντινό νησάκι την Αγκιλκία (500 μέτρα μακριά και 15 μέτρα ψηλότερα), το οποίο επιπεδώθηκε και διαμορφώθηκε έτσι ώστε να μοιάζει με το νησί των Φιλών. Όλη αυτή η διαδικασία κράτησε 3,5 χρόνια, από τον Νοέμβριο του 1976 μέχρι τον Μάρτη του 1980 και στοίχισε 9 εκ δολάρια. Επικεφαλής της ομάδας, που πραγματοποίησε την μεταφορά ήταν Ιταλοί αρχαιολόγοι.

Πράγματι η δουλειά, που έχει γίνει είναι εκπληκτική. Εάν δεν έχεις ξανακούσει την ιστορία της μεταφοράς των μνημείων της Νουβίας και επισκεφτείς τον ναό των Φιλών στην νέα του θέση πλέον στο νησί της Αγκιλκίας, όλα φαίνονται τόσο τέλεια, που εάν κάποιος σου μιλήσει για την ιστορία αυτή επί τόπου, θα δυσκολευτείς να τον πιστέψεις. Πρέπει να δεις τις φωτογραφίες από τις εργασίες της μεταφοράς, για να βεβαιωθείς ότι δεν σε δουλεύουν.

Η αλήθεια είναι ότι παρά το εντυπωσιακό της ιστορίας, η μεταφορά με αποσυναρμολόγηση είναι σχετικά πιο απλή, ειδικά στην περίπτωση των αρχαίων ναών, που αποτελούνται από μεγάλα δομικά στοιχεία (δόμους), που δεν συνδέονται μεταξύ τους με κονίαμα, αλλά απλά έχουν τοποθετηθεί ο ένας πάνω στον άλλο και συνδέονται μεταξύ τους με το βάρος τους. Κρίσιμο βέβαια στοιχείο είναι η καλή οργάνωση, η σωστή και πλήρης αποτύπωση και αρίθμηση κάθε μεμονωμένου στοιχείου. Βέβαια όταν πρόκειται για ένα γιγαντιαίο παζλ 45.000 κομματιών η καλή οργάνωση είναι απαραίτητη για να μην βρεθείς στο τέλος με μερικά περισσευούμενα κομμάτια…

Εν τέλει μέσα από το πρόγραμμα διάσωσης των μνημείων της Νουβίας από την UNESCO μετακινήθηκαν 22 αρχαία μνημεία στην Αίγυπτο και στο Σουδάν. Βέβαια κάτω από τα νερά της λίμνης του Νάσερ θαφτήκαν πάρα πολλά στοιχεία του Νουβικού πολιτισμού. Μνημεία, που δεν επιλέγηκαν ή δεν μπορούσαν να μεταφερθούν, όπως το φρούριο Buhen του 19ου αιώνα π.χ. Και βέβαια όσα δεν είχαν ακόμα ανακαλυφθεί και ανασκαφεί. Μαζί με αυτά και όλοι οι οικισμοί των Νουβίων, με την ωραία αρχιτεκτονική τους. Ότι έχει απομείνει από τον πολιτισμό τους, πέρα από τους ναούς που μεταφέρθηκαν, θα το βρείτε στο συμπαθητικό μουσείο για τον Νουβικό πολιτισμό, που φτιάχτηκε στο Ασουάν και βέβαια μια εικόνα για το πώς ζούσαν θα την δείτε στα πολλά χωριά, στα οποία μεταφέρθηκαν οι Νούβιοι στις όχθες του Νείλου πάνω από το φράγμα του Ασουάν.

Στην όλη αυτή εκστρατεία όλες οι μεγάλες αρχαιολογικές σχολές έπαιξαν καθοριστικό ρόλο και η χρηματοδότηση, που εξασφάλισαν, έκαναν δυνατή την πραγματοποίηση του πρωτοφανούς αυτού επιτεύγματος. Όχι με το αζημίωτο βέβαια. Όλες αυτές οι αρχαιολογικές σχολές γύρισαν πίσω στον τόπο τους με γεμάτες τις βαλίτσες τους. Οι Ισπανοί γύρισαν πίσω στην Μαδρίτη με τον ναό του Debod στις αποσκευές τους, που τοποθετήθηκε στην πλατεία Rosales. Οι Αμερικάνοι με τον ναό του Dendour, τον οποίο και τοποθέτησαν σε ειδική αίθουσα στο Μετροπόλιταν Μουσείο της Νέας Υόρκης. Οι Ιταλοί με τον ναό της Ellesiya, που τοποθετήθηκε στο μουσείο Egizio στο Τουρίνο. Οι Ολλανδοί με τον ναό του Taffeh, που τοποθέτησαν στο Leiden. Μικρότερα εκθέματα πήραν και η Κύπρος, η Γαλλία, η Ιαπωνία, ο Λίβανος, το Κατάρ, η Ρουμανία, η Σουηδία, η Ελβετία, η Τουρκία κλπ. Μπορείτε να το δείτε σαν αποζημίωση για ότι προσέφεραν, μπορείτε αν θέλετε να πιστέψετε την εκδοχή ότι οι ναοί παραχωρήθηκαν στις ξένες αποστολές από τις κυβερνήσεις της Αιγύπτου και του Σουδάν από ευγνωμοσύνη για το έργο τους, μπορείτε να το δείτε και σαν απλή μπίζνα. Διαλέγετε και παίρνετε.

Η κορωνίδα όμως στην ιστορία της μεταφοράς των μνημείων της Νουβίας είναι το Abu Simbel. Αν είναι θαυμαστή η αποσυναρμολόγηση και μεταφορά των 22 ναών, μπορεί όμως να γίνει κατανοητή και πιστευτή. Πως όμως μεταφέρεται ένα λαξευμένο βουνό, όπως στην περίπτωση του Abu Simbel;


Α. Ο ναός των Φιλών
(φωτογραφίες από το βιβλίο "Abu Simbel, Aswan and the Nubian Temples του The American University in Cairo)

Ο ναός των Φιλών, ενώ επανασυναρμολογείται στο νησί της Αγκιλκίας

Σκαρίφημα τομής με την παλαιά και την νέα θέση του ναού των Φιλών, ανάμεσα στο 1ο και το 2ο φράγμα του Ασουάν

Ο ναός των Φιλών αποθηκευμένος σε 45.000 κομμάτια. Κάθε μπλοκ αντιστοιχεί σε ξεχωριστό μνημείο του συγκροτηματος του ναού. Οργάνωση απόλυτη.

Β. Τα δώρα των ξένων

(φωτογραφίες από το πολύ ενδιαφέρον κείμενο στο internet : εδώ)

Η ανακοίνωση της απόφασης παραχώρησης (από πρακτικά της UNESCO)

Ο ναός του Debod από την Νουβία στην Μαδρίτη

Ο ναός του Dendour από την Νουβία στο Μετροπόλιταν Μουσείο της Νέας Υόρκης

Ο ναός της Ellesiya από την Νουβία στο Τουρίνο

Ο ναός του Taffeh από την Νουβία στο Leiden της Ολλανδίας

Υ.Γ. Για όσους ενδιαφέρονται για μεταφορές κτιρίων : εδώ

Και από μεταφορές κτιρίων στην Ελλάδα

Ο ναός του Αγίου Πέτρου στα Σπάτα

Το κτίριο της πρώην ιερατικής μουσουλμανικής σχολής στο Στρατόπεδο του Παύλου Μελά στην Θεσσαλονίκη

 

[coccobill]

Πιθανοτατα το πιο ενδιαφερον κειμενο που εχω διαβασει εδω και καιρο. Ευχαριστουμε για τις φωτογραφιες και για την ερευνα που προφανως χρειαστηκε! Περιμενω αντιστοιχα στοιχεια και για το Abu Simbel..!

 

[malysa]

Εξαιρετικό το κείμενο σου, galat

Αυτή κι αν είναι οργάνωση με puzzle 45.000 κομματιών!

Και όντως "σοκάρει" η σκέψη του πόσα μνημεία ή πολιτισμοί θάφτηκαν στον υγρό τάφο των νερών του Νείλου, προς χάρην της "ευζωίας" του Αιγυπτιακού λαού ......
και από την άλλη, χιλιάδες τα αρχαιολογικά ευρήματα, που είναι στιβαγμένα και παρατημένα στις αποθήκες του Μουσείου του Καϊρου ...

 

[dmdoc]

Άλλη μια ιστορία αντάξια του galat-style που σε χαρακτηρίζει και στις προηγούμενές σου.Δεν περίμενα κάτι λιγότερο από αυτό το εξαίσιο κείμενο.Go on...

 

[ΕΡΣΗ]

Να προσθεσω επισης οτι η μεταφορα κτιριων δεν ηταν αγνωστη στην αρχαιοτητα. Ο Ναος του Αρεως στην Αρχαια Αγορα των Αθηνων μεταφερθηκε εκει απο αλλο σημειο της Αττικης-μαλλον απο τα Μεσογεια- στα χρονια του Αυγουστου: FOUNDATION OF THE HELLENIC WORLD - Αρχαία Αγορά της Αθήνας

 

[rumi]

Υπεροχη περιγραφη,απιθανες φωτογραφιες,σ`ευχαριστω πολυ για την τοσο ενδιαφερουσα ενημερωση,μπραβο!!!!!!!!!!!!

 

[STAV]

καταπληκτική δουλειά. Μπορώ να τη χρησιμοποιήσω στο σχολείο μου και να τη δείξω σε μαθητές;;;;;;;;;;;; by galat βεβαίως