Αίγυπτος Πνίγοντας το παρελθόν για να σωθεί το μέλλον

[galat]

Σήμερα θα σας μιλήσω για τις σκέψεις που μου δημιουργήθηκαν με αφορμή την παρακάτω φωτογραφία. Δεν πρόκειται για καμία φωτογραφία ιδιαίτερης καλλιτεχνικής αξίας. Ούτε σωστή γωνία έχει, αφού έχει τραβηχτεί από μία αίθουσα με πλάτος όχι πάνω από 2,5 μέτρα, ούτε σωστό φωτισμό, ούτε πολύ ξεκάθαρη είναι. Κι όμως με αφορμή την φωτογραφία αυτή θα μιλήσουμε για την σχέση των Αιγυπτίων με τον θάνατο και την βάση της μετέπειτα δημιουργίας των μονοθεϊστικών θρησκειών.

​

Αλλά ας τα πάρουμε όλα από την αρχή.

Το Λούξορ, οι αρχαίες Θήβες, είναι ένας από τους πιο εκτεταμένους και εντυπωσιακούς αρχαιολογικούς χώρους της Αιγύπτου. Από την μία στην ανατολική όχθη, οι ογκώδεις και μεγαλοπρεπείς ναοί του Λούξορ και του Καρνάκ και μεταξύ αυτών η υπό ανασκαφή και ανακατασκευή μήκους 2,7 χλμ λεωφόρος με τα 1400 αγάλματα των σφιγγών. Από την άλλη στην δυτική όχθη η Θηβαϊκή νεκρόπολη, ένας απέραντος αρχαιολογικός χώρος, που μπορεί να καλύψει πολλά ταξίδια για κάποιον που έχει ενδιαφέρον να επισκεφτεί όλα τα ταφικά μνημεία της νεκρόπολης και να θαυμάσει τις απαράμιλλης ομορφιάς ζωγραφιές, που τα διακοσμούν.

Στην δυτική όχθη του Νείλου, εκεί που κάθε μέρα οι αρχαίοι Αιγύπτιοι έβλεπαν να δύει ο ήλιος, διάλεξαν οι φαραώ και οι πλούσιοι ευγενείς να κρύψουν ανάμεσα στους βραχώδεις λόφους της ερήμου τα ταφικά τους μνημεία. Όμως όπως η δύση του ήλιου μπορεί μεν να αποτελεί το τέλος, τον θάνατο δηλαδή της μέρας, συγχρόνως όμως αποτελεί την αρχή μίας πορείας που θα οδηγήσει σε μία νέα ανατολή του ήλιου, έτσι οι αρχαίοι Αιγύπτιοι ερμήνευαν και αντιμετώπιζαν τον θάνατο. Ο θάνατος δεν αποτελεί κατά τους Αιγύπτιους το τέλος για τον άνθρωπο. Το σώμα του νεκρού πρέπει να διατηρηθεί με την μουμιοποίηση στην καλύτερη δυνατή κατάσταση, για να μπορέσει να ξανακατοικηθεί από την ψυχή του ατόμου, μετά θάνατον. Το στοιχείο της διατήρησης του σώματος, αποτελεί βασικό στοιχείο στα όσα πίστευαν οι αρχαίοι Αιγύπτιοι για την μετά θάνατον ζωή. Για τον σκοπό αυτό αναπτύχθηκε όλη αυτή η εξελιγμένη τεχνική της μουμιοποίησης, φτιάχτηκαν οι πυραμίδες, επιλέχτηκαν τα πιο απόκρυφα σημεία της ερήμου στην δυτική όχθη για να κρυφτούν οι τάφοι των βασιλέων και των βασιλισσών, για να προστατευτεί από την σύληση το μουμιοποιημένο σώμα του νεκρού, που θα του εξασφάλιζε ζωή μετά θάνατο. Μαζί με αυτό κρύβονταν και τα πιο πολύτιμα και αγαπημένα για τον νεκρό αντικείμενα, για να μπορέσει να τα χρησιμοποιήσει στην νέα του μετά θάνατο ζωή. Δίπλα σε αυτά και οι επιτύχιες ζωγραφιές και επιγραφές, μαζί με το λεγόμενο βιβλίο του νεκρού, με συμβουλές για τον νεκρό και τις προκλήσεις και δοκιμασίες, που θα συναντήσει μετά θάνατον.

Τι να πρωτοεπισκεφτεί κανείς και τι να πρωτοθαυμάσει στην δυτική όχθη του Λούξορ; Πέραν των συνηθισμένων αρχαιολογικών χώρων, που έτσι και αλλιώς επισκέπτεται κανείς, επισκέφτηκα επίσης και την επονομαζόμενη κοιλάδα των τεχνιτών (Deir El Medina), που μου έκανε πολύ μεγάλη εντύπωση. Όχι γιατί είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακή, αλλά γιατί αποτελεί κάτι το εντελώς διαφορετικό από τους λοιπούς αρχαιολογικούς χώρους της νεκρόπολης των Θηβών, αφού αποτελεί τον χώρο στον οποίο ζούσαν οι τεχνίτες που δούλευαν για την κατασκευή και την διακόσμηση των ταφικών μνημείων των βασιλέων, των βασιλισσών και των ευγενών. Έτσι από τα πολλά ευρήματα, που έχουν ανακαλυφθεί στην κοιλάδα των τεχνιτών έχει συλλεχτεί μεγάλος αριθμός πληροφοριών και έχουν συναχθεί σημαντικά συμπεράσματα για την ζωή των κοινών θνητών την εποχή των φαραώ. Όμως πριν μιλήσουμε γι’αυτά ας επανέλθουμε στην συζήτηση για την παραπάνω φωτογραφία .

Διασχίζοντας τον αρχαίο οικισμό των τεχνιτών και ανεβαίνοντας προς τον παρακείμενο λόφο θα συναντήσει κανείς έναν παλαιό πτολεμαϊκό ναό του 3ου αιώνα π.χ. αφιερωμένο στην θεά Άθωρ. Ο ναός διαθέτει μία πτωχική πλίνθινη περιτοίχιση και κατά τα παλαιοχριστιανικά χρόνια χρησιμοποιήθηκε από τους κόπτες σαν εκκλησία και μοναστήρι και από την ονομασία του σαν «Μοναστήρι της Πόλης» ή στα αραβικά «Deir El Medina» πήρε την ονομασία της ολόκληρη η περιοχή.

​

Ο ναός αυτός της Άθωρ, αν και μικρός διαθέτει πλούσιο ζωγραφικό διάκοσμο, διατηρημένο σε πολύ καλή κατάσταση με υπέροχα χρώματα. Σε έναν από τους τοίχους του ναού βρίσκεται και η παράσταση που εμφανίζεται στην φωτογραφία της αρχής. Στην παράσταση αυτή περιγράφεται η μετά θάνατον κρίση του ατόμου σχετικά με την εντιμότητα και την αρετή του βίου του. Σε μία μεγάλη ζυγαριά τοποθετείται από την μία μεριά η καρδιά του νεκρού, που για τους αρχαίους Αιγύπτιους συμβολίζει την ψυχή του και από την άλλη τοποθετείται ένα πανάλαφρο φτερό. Την ζύγιση πραγματοποιεί η θεά Μάατ, θεά της Αλήθειας και της Δικαιοσύνης με τον έλεγχο του θεού Άνουβι με την κεφαλή του τσακαλιού. Ο θεός Τhoth καταγράφει τα ευρήματα της μέτρησης. Η ψυχή του νεκρού πρέπει να αποδειχτεί ελαφρότερη του φτερού για να μπορέσει να περάσει στη μεταθανάτια ζωή. Σε αντίθετη περίπτωση η καρδιά του θα παραδοθεί στην βορά του τερατόμορφου πλάσματος Αμούτ, που παραμονεύει την όλη διαδικασία.

Για πρώτη φορά – απ’ ότι γνωρίζουμε - στην ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού ο άνθρωπος ενσωματώνει στην θρησκεία του την έννοια της μετά θάνατον κρίσης του ατόμου. Έτσι τίθεται αφ’ ενός η απαίτηση τήρησης εν ζωή των ηθικών κανόνων, που πρεσβεύει η θρησκεία και η κοινωνία και αφ’ ετέρου δημιουργείται η προσδοκία της μετά θάνατον ζωής, που εξαρτάται από τα αποτελέσματα της κρίσης αυτής. Η ίδια αυτή θεώρηση θα αποτελέσει στην πορεία της ανθρώπινης ιστορίας την βάση για την δημιουργία των μονοθεϊστικών θρησκειών, αφού η θεωρία για την μέρα της κρίσης θα αποτελέσει με την μία ή την άλλη μορφή βασικό στοιχείο τόσο της ιουδαϊκής, όσο και της χριστιανικής και της μουσουλμανικής πίστης.

Την παραπάνω παράσταση της ζύγισης της καρδιάς του νεκρού θα την συναντήσει κανείς αρκετές φορές στα λεγόμενα βιβλία των νεκρών, τα οποία ήταν είτε κείμενα γραμμένα σε πάπυρο, που τοποθετούνταν μέσα στις σαρκοφάγους, είτε παραστάσεις ζωγραφισμένες στις ίδιες τις σαρκοφάγους ή στους τοίχους των ταφικών μνημείων. Τα κείμενα αυτά και οι παραστάσεις περιείχαν επωδούς, αριθμούς και μαγικούς τύπους για χρήση από τους νεκρούς στη μεταθανάτια ζωή αλλά και εικόνες δοκιμασίας που θα συναντούσαν πριν φθάσουν στον Κάτω Κόσμο. Οι παλαιότερες εκδόσεις του βιβλίου των νεκρών χρονολογούνται από τον 16ο αιώνα π.Χ. και εμπεριέχουν παλαιότερα κείμενα από το 2000 π.Χ. ("κείμενα των Σαρκοφάγων") και από το 2600-2300 π.Χ. ("κείμενα των Πυραμίδων"). Το κείμενο ήταν γραμμένο για το συγκεκριμένο άτομο και έτσι κανένα αντίγραφο δεν είναι ολόιδιο με κάποιο άλλο.

Διαφορετικές εκδόσεις της ζύγισης της καρδιάς του νεκρού
από βιβλία των νεκρών

Φωτογραφίες

Ο ναός της Αθώρ στο Ντειρ ελ Μεντίνα

Ο ναός της Αθώρ χρησιμοποιήθηκε στα παλαιοχριστιανικά χρόνια σαν ναός των κοπτών και για τον λόγο αυτό υπήρξε χώρος επίσκεψης των Ελλήνων από πολύ παλιά. Δυστυχώς πολλοί από αυτούς θεώρησαν σωστό να αποθανατίσουν την επίσκεψή τους στα μάρμαρα του ναού. Πολλές τέτοιες επιγραφές "κοσμούν" την πρόσοψη του ναού.
Εδώ : Τοις Έλλησιν χαίρειν - Π.Μαυρογορδάτος - 1854

​

 

Προηγούμενο Κεφάλαιο

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5
• 6
• 7
• 8

Επόμενο Κεφάλαιο

First Προηγούμενη 5 of 8

Go to chapter

Go

Επόμενη Last

[pattyyy]

Τα όσα μας γράφεις είναι πολύ ενδιαφέροντα!

 

[Borealis]

Θα σε έχουμε από κοντά Galat στη συνέχεια... οι φωτογραφίες είναι από το νάσιοναλ τζεογκράφικ?

 

[makisg]

μπράβο σου galat.πολύ ωραία περιγραφή.

 

[galat]

Θα σε έχουμε από κοντά Galat στη συνέχεια... οι φωτογραφίες είναι από το νάσιοναλ τζεογκράφικ?

Το σήμα του τόπικ είναι από το εξώφυλλο του τεύχους του Μαϊου του 1969 του National Geografic, που ήταν αφιερωμένο στην μεταφορά του Abu Simbel.
Οι δυο πρώτες φωτογραφίες με την ένδειξη "imagestate" είναι από το πολύ ωραίο site με ιστορικές φωτογραφίες Heritage Images : the premier source of cultural, historical and fine art images
Οι υπόλοιπες επαναλαμβάνονται σε πολλά site στο internet.

 

[galat]

Είκοσι δύο γιγαντιαία παζλ

Η κατασκευή του φράγματος του Ασουάν, ύψους 111 μέτρων και μήκους 3,26 χλμ, ξεκίνησε το 1960 και η λειτουργία του εγκαινιάστηκε το 1970. Από την κατασκευή του δημιουργήθηκε η λίμνη Νάσερ, με μήκος που φτάνει περίπου τα 550 χλμ και πλάτος που κυμαίνεται από 5 μέχρι 35 χλμ.

Στο ίδιο όμως διάστημα η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα με την UNESCO και την ICOMOS (Διεθνές Συμβούλιο Μνημείων και Τοποθεσιών ) έδινε μία μάχη με το χρόνο για να περισώσει ό,τι μπορούσε και προλάβαινε από τον αρχαίο πολιτισμό των Νουβίων. Με επικεφαλής τους αιγύπτιους αρχαιολόγους, που καίγονταν άμεσα για τον τόπο τους και τον πολιτισμό του και δίπλα τους πολλές εκατοντάδες επιφανείς αρχαιολόγους και άλλους επιστήμονες από όλο τον κόσμο, που είχαν ήδη δουλέψει στις πολλές και πολυάριθμες ξένες αρχαιολογικές αποστολές στην Αίγυπτο, ξεκίνησε μία παγκόσμια εκστρατεία για να πεισθούν κυβερνήσεις και διεθνείς οργανισμοί να χρηματοδοτήσουν και να στηρίξουν με τεχνικά και άλλα μέσα την προσπάθεια αυτή. Πράγματι με την αιγίδα της UNESCO και την συμμετοχή 40 χωρών πραγματοποιήθηκε ένα πρωτοφανές στην ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού έργο κόστους άνω των 87 εκ. δολαρίων (Shepard Krech - Encyclopedia of World Environmental History).Από το ποσό αυτό η διεθνής συμμετοχή ανήλθε σε 40 εκ.δολάρια (Victoire en Nubie, Torgny Save-Soderbergh, UNESCO). Το ποσό αυτό ήταν πράγματι πολύ μεγάλο για την εποχή, αλλά μόλις το 1/13 του κόστους κατασκευής του φράγματος του Ασουάν!. Στο ποσό αυτό συνεισέφερε και η Ελλάδα με 30.000 δολάρια. Ένα έργο πρωτοφανές για την έκτασή του, την ιδιομορφία του αντικειμένου του, τα μεγάλα τεχνικά προβλήματα που καλείτο να επιλύσει και την εφευρετικότητα που χρειάστηκε να επιστρατευτεί για να δωθούν λύσεις σε αυτά. Και όλα αυτά με την απίστευτη πίεση του χρόνου, γιατί μέρα τη μέρα, βδομάδα τη βδομάδα, όσο η κατασκευή του φράγματος προχωρούσε, η στάθμη του νερού ανέβαινε.

Πολλές ανασκαφικές εργασίες, με γρήγορους ρυθμούς, με ότι αυτό συνεπάγεται, έφεραν στην επιφάνεια μεγάλο αριθμό κινητών αρχαιολογικών αντικειμένων, που μεταφέρθηκαν αμέσως στα μουσεία. Συγχρόνως αποφασίστηκε η μεταφορά των πιο σημαντικών Νουβικών μνημείων σε νέες ασφαλείς θέσεις.

Αλλά είναι δυνατόν να μεταφερθεί ένα κτίριο και μάλιστα ένα ογκώδες μνημείο, όπως οι αρχαίοι ναοί;

Σίγουρα πρόκειται για ένα δύσκολο εγχείρημα με πολλά προβλήματα, όμως δεν μπορεί να θεωρηθεί αδύνατο. Για την ακρίβεια ακόμα και στην χώρα μας έχουν μεταφερθεί ορισμένα κτίρια. Η πιο γνωστή ίσως περίπτωση είναι η μεταφορά σε μία απόσταση 340 μ. του βυζαντινού ναϊσκου του Αγίου Πέτρου στα Σπάτα κατά την κατασκευή του αεροδρομίου. Καθώς επίσης και η μεταφορά του κτιρίου της πρώην ιερατικής μουσουλμανικής σχολής στο Στρατόπεδο του Παύλου Μελά στην Θεσσαλονίκη, διωρόφου κτιρίου 500 μ2, που μετακινήθηκε κατά 25 μέτρα για τις ανάγκες διαπλάτυνσης της οδού Λαγκαδά.

Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις τα κτίρια μεταφέρονται ολόκληρα, υποστηρίζοντας τα θεμέλια των κτιρίων και μετακινώντας στην συνέχεια το κτίριο πάνω σε ράγες. Στην περίπτωση της Νουβίας η μεταφορά των ναών έγινε με αποσυναρμολόγηση και επανασυναρμολόγηση κομμάτι-κομμάτι, πέτρα την πέτρα στο νέο μέρος.

Για παράδειγμα ο ναός των Φιλών αφού αποτυπώθηκε λεπτομερώς σε σχέδια σε κάθε του πλευρά και λεπτομέρεια, με την μέθοδο της φωτογραμμετρίας, αποσυναρμολογήθηκε στην συνέχεια σε 45.000 κομμάτια, τα οποία αριθμήθηκαν και αποθηκεύτηκαν προσωρινά σε μια έκταση στις ακτές της λίμνης του Νάσερ και στη συνέχεια ξανασυναρμολογήθηκαν σε ένα κοντινό νησάκι την Αγκιλκία (500 μέτρα μακριά και 15 μέτρα ψηλότερα), το οποίο επιπεδώθηκε και διαμορφώθηκε έτσι ώστε να μοιάζει με το νησί των Φιλών. Όλη αυτή η διαδικασία κράτησε 3,5 χρόνια, από τον Νοέμβριο του 1976 μέχρι τον Μάρτη του 1980 και στοίχισε 9 εκ δολάρια. Επικεφαλής της ομάδας, που πραγματοποίησε την μεταφορά ήταν Ιταλοί αρχαιολόγοι.

Πράγματι η δουλειά, που έχει γίνει είναι εκπληκτική. Εάν δεν έχεις ξανακούσει την ιστορία της μεταφοράς των μνημείων της Νουβίας και επισκεφτείς τον ναό των Φιλών στην νέα του θέση πλέον στο νησί της Αγκιλκίας, όλα φαίνονται τόσο τέλεια, που εάν κάποιος σου μιλήσει για την ιστορία αυτή επί τόπου, θα δυσκολευτείς να τον πιστέψεις. Πρέπει να δεις τις φωτογραφίες από τις εργασίες της μεταφοράς, για να βεβαιωθείς ότι δεν σε δουλεύουν.

Η αλήθεια είναι ότι παρά το εντυπωσιακό της ιστορίας, η μεταφορά με αποσυναρμολόγηση είναι σχετικά πιο απλή, ειδικά στην περίπτωση των αρχαίων ναών, που αποτελούνται από μεγάλα δομικά στοιχεία (δόμους), που δεν συνδέονται μεταξύ τους με κονίαμα, αλλά απλά έχουν τοποθετηθεί ο ένας πάνω στον άλλο και συνδέονται μεταξύ τους με το βάρος τους. Κρίσιμο βέβαια στοιχείο είναι η καλή οργάνωση, η σωστή και πλήρης αποτύπωση και αρίθμηση κάθε μεμονωμένου στοιχείου. Βέβαια όταν πρόκειται για ένα γιγαντιαίο παζλ 45.000 κομματιών η καλή οργάνωση είναι απαραίτητη για να μην βρεθείς στο τέλος με μερικά περισσευούμενα κομμάτια…

Εν τέλει μέσα από το πρόγραμμα διάσωσης των μνημείων της Νουβίας από την UNESCO μετακινήθηκαν 22 αρχαία μνημεία στην Αίγυπτο και στο Σουδάν. Βέβαια κάτω από τα νερά της λίμνης του Νάσερ θαφτήκαν πάρα πολλά στοιχεία του Νουβικού πολιτισμού. Μνημεία, που δεν επιλέγηκαν ή δεν μπορούσαν να μεταφερθούν, όπως το φρούριο Buhen του 19ου αιώνα π.χ. Και βέβαια όσα δεν είχαν ακόμα ανακαλυφθεί και ανασκαφεί. Μαζί με αυτά και όλοι οι οικισμοί των Νουβίων, με την ωραία αρχιτεκτονική τους. Ότι έχει απομείνει από τον πολιτισμό τους, πέρα από τους ναούς που μεταφέρθηκαν, θα το βρείτε στο συμπαθητικό μουσείο για τον Νουβικό πολιτισμό, που φτιάχτηκε στο Ασουάν και βέβαια μια εικόνα για το πώς ζούσαν θα την δείτε στα πολλά χωριά, στα οποία μεταφέρθηκαν οι Νούβιοι στις όχθες του Νείλου πάνω από το φράγμα του Ασουάν.

Στην όλη αυτή εκστρατεία όλες οι μεγάλες αρχαιολογικές σχολές έπαιξαν καθοριστικό ρόλο και η χρηματοδότηση, που εξασφάλισαν, έκαναν δυνατή την πραγματοποίηση του πρωτοφανούς αυτού επιτεύγματος. Όχι με το αζημίωτο βέβαια. Όλες αυτές οι αρχαιολογικές σχολές γύρισαν πίσω στον τόπο τους με γεμάτες τις βαλίτσες τους. Οι Ισπανοί γύρισαν πίσω στην Μαδρίτη με τον ναό του Debod στις αποσκευές τους, που τοποθετήθηκε στην πλατεία Rosales. Οι Αμερικάνοι με τον ναό του Dendour, τον οποίο και τοποθέτησαν σε ειδική αίθουσα στο Μετροπόλιταν Μουσείο της Νέας Υόρκης. Οι Ιταλοί με τον ναό της Ellesiya, που τοποθετήθηκε στο μουσείο Egizio στο Τουρίνο. Οι Ολλανδοί με τον ναό του Taffeh, που τοποθέτησαν στο Leiden. Μικρότερα εκθέματα πήραν και η Κύπρος, η Γαλλία, η Ιαπωνία, ο Λίβανος, το Κατάρ, η Ρουμανία, η Σουηδία, η Ελβετία, η Τουρκία κλπ. Μπορείτε να το δείτε σαν αποζημίωση για ότι προσέφεραν, μπορείτε αν θέλετε να πιστέψετε την εκδοχή ότι οι ναοί παραχωρήθηκαν στις ξένες αποστολές από τις κυβερνήσεις της Αιγύπτου και του Σουδάν από ευγνωμοσύνη για το έργο τους, μπορείτε να το δείτε και σαν απλή μπίζνα. Διαλέγετε και παίρνετε.

Η κορωνίδα όμως στην ιστορία της μεταφοράς των μνημείων της Νουβίας είναι το Abu Simbel. Αν είναι θαυμαστή η αποσυναρμολόγηση και μεταφορά των 22 ναών, μπορεί όμως να γίνει κατανοητή και πιστευτή. Πως όμως μεταφέρεται ένα λαξευμένο βουνό, όπως στην περίπτωση του Abu Simbel;


Α. Ο ναός των Φιλών
(φωτογραφίες από το βιβλίο "Abu Simbel, Aswan and the Nubian Temples του The American University in Cairo)

Ο ναός των Φιλών, ενώ επανασυναρμολογείται στο νησί της Αγκιλκίας

Σκαρίφημα τομής με την παλαιά και την νέα θέση του ναού των Φιλών, ανάμεσα στο 1ο και το 2ο φράγμα του Ασουάν

Ο ναός των Φιλών αποθηκευμένος σε 45.000 κομμάτια. Κάθε μπλοκ αντιστοιχεί σε ξεχωριστό μνημείο του συγκροτηματος του ναού. Οργάνωση απόλυτη.

Β. Τα δώρα των ξένων

(φωτογραφίες από το πολύ ενδιαφέρον κείμενο στο internet : εδώ)

Η ανακοίνωση της απόφασης παραχώρησης (από πρακτικά της UNESCO)

Ο ναός του Debod από την Νουβία στην Μαδρίτη

Ο ναός του Dendour από την Νουβία στο Μετροπόλιταν Μουσείο της Νέας Υόρκης

Ο ναός της Ellesiya από την Νουβία στο Τουρίνο

Ο ναός του Taffeh από την Νουβία στο Leiden της Ολλανδίας

Υ.Γ. Για όσους ενδιαφέρονται για μεταφορές κτιρίων : εδώ

Και από μεταφορές κτιρίων στην Ελλάδα

Ο ναός του Αγίου Πέτρου στα Σπάτα

Το κτίριο της πρώην ιερατικής μουσουλμανικής σχολής στο Στρατόπεδο του Παύλου Μελά στην Θεσσαλονίκη

 

[coccobill]

Πιθανοτατα το πιο ενδιαφερον κειμενο που εχω διαβασει εδω και καιρο. Ευχαριστουμε για τις φωτογραφιες και για την ερευνα που προφανως χρειαστηκε! Περιμενω αντιστοιχα στοιχεια και για το Abu Simbel..!

 

[malysa]

Εξαιρετικό το κείμενο σου, galat

Αυτή κι αν είναι οργάνωση με puzzle 45.000 κομματιών!

Και όντως "σοκάρει" η σκέψη του πόσα μνημεία ή πολιτισμοί θάφτηκαν στον υγρό τάφο των νερών του Νείλου, προς χάρην της "ευζωίας" του Αιγυπτιακού λαού ......
και από την άλλη, χιλιάδες τα αρχαιολογικά ευρήματα, που είναι στιβαγμένα και παρατημένα στις αποθήκες του Μουσείου του Καϊρου ...

 

[dmdoc]

Άλλη μια ιστορία αντάξια του galat-style που σε χαρακτηρίζει και στις προηγούμενές σου.Δεν περίμενα κάτι λιγότερο από αυτό το εξαίσιο κείμενο.Go on...

 

[ΕΡΣΗ]

Να προσθεσω επισης οτι η μεταφορα κτιριων δεν ηταν αγνωστη στην αρχαιοτητα. Ο Ναος του Αρεως στην Αρχαια Αγορα των Αθηνων μεταφερθηκε εκει απο αλλο σημειο της Αττικης-μαλλον απο τα Μεσογεια- στα χρονια του Αυγουστου: FOUNDATION OF THE HELLENIC WORLD - Αρχαία Αγορά της Αθήνας

 

[rumi]

Υπεροχη περιγραφη,απιθανες φωτογραφιες,σ`ευχαριστω πολυ για την τοσο ενδιαφερουσα ενημερωση,μπραβο!!!!!!!!!!!!

 

[STAV]

καταπληκτική δουλειά. Μπορώ να τη χρησιμοποιήσω στο σχολείο μου και να τη δείξω σε μαθητές;;;;;;;;;;;; by galat βεβαίως