poised
Member
- Μηνύματα
- 1.139
- Likes
- 9.232
Περιεχόμενα
- Κεφάλαιο 1
- Τιφλίδα, προσπάθεια πρώτη
- Εδώ το χοστέλ, που ειν' το χοστέλ;
- აი ია, να η βιολέτα
- Στο Αζερμπαϊτζάν (ή Αλιγεφστάν)
- Το γυαλιστερό Μπακού.
- Το τσαλακωμένο Μπακού
- Καθημερινότητα στο Μπακού
- Ήρεμα, ήρεμα, δεν είμαι τρομοκράτης
- Τιφλίδα, προσπάθεια δεύτερη
- Τιφλίδα, μια οργανωμένη περιήγηση (λέμε τώρα)
- Τιφλίδα: Η κυριλέ λεωφόρος και το Χαμαμ
- Μιτσκέτα και, επιτέλους, ολοκλήρωση της Τιφλίδας
- Τελευταίο βράδυ
Καθημερινότητα στο Μπακού
Οι βόλτες μου στην πόλη συνήθως ήταν με το λεωφορείο. Έπαιρνα μία γραμμή, πήγαινα μέχρι ένα σημείο στην τύχη, έριχνα μια ματιά τριγύρω και μετά έπαιρνα το ίδιο ή άλλη γραμμή και πήγαινα αλλού. Το λεωφορείο ήταν φτηνό, δε θυμάμαι ακριβώς πόσο, αλλά ας πούμε κάτι σαν 20 λεπτά του ευρώ. Και πάλι όμως κάποιοι - συνήθως ηλικιωμένοι - προσπαθούσαν να μπουν από την πίσω πόρτα για να μη πληρώσουν, αναγκάζοντας τον οδηγό που καιροφυλακτούσε περιστρέφοντας το κεφάλι σα κουκουβάγια να τους κατεβάσει φωνάζοντας.
Δεν ήξερα αν το κάνανε από έλλειψη χρημάτων ή από δυστροπία, αλλά κάποια στιγμή που προσφέρθηκα με νοήματα να πληρώσω για έναν από αυτούς ο οδηγός δε με άφησε. Τώρα τι είπε μόνο αυτός ξέρει, άλλωστε χωρίς τούρκικα ή σε κάποιες περιπτώσεις ρώσικα, δύσκολα γίνονταν συνεννοήσεις. Και ναι μεν για τα ρωσικά μου που είναι πολύ βασικά δικαιολογείται να μη καταλαβαίνω (εκτός από χαρασό, σπασίμπα, ναζντάροβγε, για λιούμπλιου και μπαλαλάικα δε ξέρω και πολλά παραπάνω) αλλά και στα τούρκικα που έχω πολύ μεγαλύτερο λεξιλόγιο, όπως για παράδειγμα μπανιστίρ ντουλάπ (τηλεόραση), μπαμ μπουμ κεφτέ (τανκ), σαματάς κουνούπ (ελικόπτερο) πάλι δεν βοήθαγε στη κατανόηση. Μπορεί τελικά τα αζέρικα να μην είναι και τόσο κοντά με τα τούρκικα όπως λένε. Δεν εξηγείται αλλιώς.


Λουναπαρκ για πληβείους
Στα λεωφορεία ήταν ζεστά και - αν δεν είχε περισσότερα θηλυκά από καθίσματα - μπορούσες και να ξεκουραστείς. Αυτό γιατί έχουν τον κοινωνικό κανόνα οι άντρες να παραχωρούν τις θέσεις τους στις γυναίκες ακόμα και αν είναι αρκετά μεγαλύτεροι σε ηλικία. Τελειώνανε σχολείο τα μαθητούδια, γέμιζε το λεωφορείο με κορασίδες και έπρεπε να σηκωθώ εγώ, άκου ρε φίλε, ΕΓΩ, ο άντρακλας ο πολλά βαρύς ο να 'ουμ που είχα φάει όλο το πρωί περπάτημα στο κρύο, για να ξεκουράσουν τον κωλαρίνο τους οι μαθήτριες που κάθονταν όλο το πρωί στο θρανίο. Απαράδεκτο αλλά όλα και όλα, αγενή δε θα με λέγανε.
Σε γενικές γραμμές, η κοινωνία είναι πιο "παραδοσιακά" συντηρητική, αλλά ταυτόχρονα φαίνεται να υπάρχει μεγαλύτερη θρησκευτική χαλαρότητα σε σχέση με την Τουρκία, σπάνια έβλεπες γυναίκα με τσεμπέρι. Τυπικά οι γάμοι συνεχίζουν να είναι κανονισμένοι από τις οικογένειες, δεν νοούνται προγαμιαίες σχέσεις (δε μιλάω για σεξουαλικές) και κανενός είδους τρυφερότητα δεν επιτρέπεται μεταξύ ζευγαριών δημόσια εκτός από το να κρατάς το χέρι (μιλάμε για τα παντρεμένα, γιατί για ανύπαντρα ούτε καν λόγος). Παρόλα αυτά, πέτυχα κάποιες σύντομες αγκαλιές και μία υποψία φευγαλέου φιλιού.
Μόνοι στην κορυφή του πύργου μέχρι που ανέβηκα εγώ και τα βρήκα σεμνά, αλλά κάπως αλαφιασμένα τα παιδιά. Μάλλον φασώνονταν. Μεγάλο έγκλημα. Έβγαλα τις φώτος μου στα γρήγορα και τους άφησα να χαρούν τον έρωτά τους.
Βέβαια οι νέοι αντιδρούν, αποζητούν την ελευθερία τους από τις παραδόσεις άλλων εποχών και απ' ότι μας είπαν αυξάνονται οι περιπτώσεις (ανδρών) που αρνούνται τον κανονισμένο γάμο και δηλώνουν στους γονείς τους ότι θα παντρευτούν όποτε και όποιον θέλουν, αλλά και κάποια κορίτσια τολμούν όχι μόνο να βρίσκουν γκόμενο αλλά και να κρατούν το χέρι του δημόσια (φαντάζομαι με μεγάλο κίνδυνο αν τις δουν γνωστοί και το πουν στο πατέρα τους).
Οι άντρες στο παρουσιαστικό περισσότερο μου θύμιζαν τυπικούς τούρκους και λιγότερο βαλκάνιους σλαβικής καταγωγής. Οι κοπέλες, αρκετές εντυπωσιακά αδύνατες, δε ξέρω αν ήταν από τρεντ ή έλλειψη φαγητού, έχουν μια μίξη δύσης και ανατολής που τις κάνει αρκετά ομορφούλες. Ντύνονται σεμνά μεν, αλλά μοντέρνα και όμορφα, με τζινάκια και αθλητικά παπούτσια (φυσικά "αμπίμπας" και "μάικ" γιατί για adidas και nike ούτε λόγος).
Τουλάχιστον το λένε ότι είναι "φασόν"
Κάτι που μας φέρνει στα ακριβά mall και καταστήματα πολυτελείας. Καλοντυμένοι υπάλληλοι σε πλήρη ετοιμότητα για οποιαδήποτε μύγα τύχει να περάσει και να μπει, γιατί από πελάτες... άστο. Ίσως κάποιος τουρίστας να μπει για χάζι αλλά κατά τα άλλα άδειο. Πως συντηρούνται όλα αυτά τα μαγαζιά; Η φήμη λέει ότι τα πληρώνει κρυφά η οικογένεια ώστε να μεγαλοπιάνονται ότι τι Μιλάνο, τι Μπακού, μία και το αυτό. Πληρώνουμε και έχουμε. Θέλουμε αντιπροσωπίες πανάκριβων αυτοκινήτων και ας μην πουλάνε ούτε μπρελόκ για κλειδιά; Το φέρνουμε. Είδαμε στο Λονδίνο το κλασικό μαύρο 5θέσιο ταξί και μας καλάρεσε; Το φέρνουμε και στο Μπακού. Φόρμουλα 1 το Μονακό; Φόρμουλα 1 και το Μπακού. Όπερα το σίδνευ; Όπερα και εμείς. Λεφτά υπάρχουν.
Κάθε ομοιότης τυχαία.
Όμως μόλις λίγο εκτός κέντρου, λεφτά δεν υπάρχουν. Αγοράζεις μία παραδοσιακή πίτα, λεπτή ζύμη με ελάχιστη γέμιση με ας πούμε 20 κιεπίκ (υποδιαιρέσεις του μανάτ όπως τα cent του ευρώ), δίνεις νόμισμα των 5 μανάτ και περιμένεις μισή ώρα να βρουν ρέστα, καταλήγοντας φορτωμένος με μισό κιλό νομίσματα. Δηλαδή σαν να πηγαίνεις στο περίπτερο και να μην έχει ρέστα από 5ευρο. Και καλά την πρώτη φορά νόμιζα ότι έτυχε, αλλά έγινε τόσες φορές που τελικά πραγματικά πιστεύω ότι δεν υπάρχουν χρήματα για ρέστα. Αφού είχα καταλήξει να κάνω ρέστα επίτηδες σε σουπερμάρκετ για να έχω μετά.
Οι πίτες που βρίσκεις παντού. Όχι και ιδιαίτερα νόστιμες πάντως αλλά την πείνα την κόβουν. Γενικά τόσο το φαγητό όσο και το γλυκό, πολύ μέτριο. (τιμές στη φώτο από σουπερμάρκετ, έξω ήταν τουλάχιστον τα μισά).
Και μιας που το πιάσαμε, στο σουπερμάρκετ περίμενε δίπλα από το κάθε ταμείο ένας κακομοίρης να του κάνεις νόημα για να σου βάλει τα πράγματα στη σακούλα. Δεν πληρώνεται από το μαγαζί, αλλά ζει από το ελάχιστο φιλοδώρημα που θα πάρει για την "υπηρεσία" του (πενταροδεκάρες). Θα σου κουβαλήσει και τα πράγματα μέχρι το αμάξι (αν έχεις), το ταξί (αν θες) ή στη περίπτωσή μου την πόρτα. Δε νομίζω να είχε πρόβλημα και να μου τα πάει μέχρι το σπίτι άμα ήθελα.

Στις παραδοσιακές αγορές, αλλά και σε πολλά μαγαζιά στο δρόμο - δε ξέρω γιατί - έπαιζε πολύ τουρσί.
Το ταξί δε το φωνάζεις μόνος σου. Υπάρχει άλλος κακομοίρης που θα φροντίσει να βγει στη μέση του δρόμου για να το φωνάξει για εσένα για το πενιχρό φιλοδώρημα. Αντίστοιχα σε κάθε τετράγωνο με σημαντική κίνηση κάποιος αυτόκλητος "παρκαδόρος" αναλαμβάνει το έλα έλα ώπα ή να διακόψει την κίνηση όταν ξεπαρκάρεις για να βγεις πιο άνετα.
Βέβαια και το κράτος κάνει ότι μπορεί για το λαό του (γελάσαμε). Αντί ας πούμε να αγοραστούν μηχανήματα σκούπες για να καθαρίζονται οι δρόμοι, "προσλαμβάνονται" γυναίκες που τις αφήνουν κατά δεκάδες σε μια ευθεία να τη σαρώνουν με το χέρι. Αντίστοιχα σχεδόν σε κάθε τετράγωνο του κέντρου ο δήμος έχει βάλει εισπράκτορες που θα έρθουν στο παράθυρο του αυτοκινήτου για να πληρώσεις το πάρκιν. Θα δουλεύουν από το πρωί μέχρι το βράδυ για κοντά στο τίποτα, αλλά έτσι μειώνεται η ανεργία.
Πάντως τη Κασπία στο Μπακού, θάλασσα δε τη λες με τέτοιο χάλι. Πως και δε σκέφτηκαν να προσλάβουν κόσμο να την ξεβγάζει στο χέρι;
Για το επόμενο θα σας διηγηθώ ένα περιστατικό όπου παραλίγο να με μπαγλαρώσουν οι μυστικές υπηρεσίες και θα κλείσουμε με το κεφάλαιο Μπακού και Αζερμπαϊτζάν.
Οι βόλτες μου στην πόλη συνήθως ήταν με το λεωφορείο. Έπαιρνα μία γραμμή, πήγαινα μέχρι ένα σημείο στην τύχη, έριχνα μια ματιά τριγύρω και μετά έπαιρνα το ίδιο ή άλλη γραμμή και πήγαινα αλλού. Το λεωφορείο ήταν φτηνό, δε θυμάμαι ακριβώς πόσο, αλλά ας πούμε κάτι σαν 20 λεπτά του ευρώ. Και πάλι όμως κάποιοι - συνήθως ηλικιωμένοι - προσπαθούσαν να μπουν από την πίσω πόρτα για να μη πληρώσουν, αναγκάζοντας τον οδηγό που καιροφυλακτούσε περιστρέφοντας το κεφάλι σα κουκουβάγια να τους κατεβάσει φωνάζοντας.
Δεν ήξερα αν το κάνανε από έλλειψη χρημάτων ή από δυστροπία, αλλά κάποια στιγμή που προσφέρθηκα με νοήματα να πληρώσω για έναν από αυτούς ο οδηγός δε με άφησε. Τώρα τι είπε μόνο αυτός ξέρει, άλλωστε χωρίς τούρκικα ή σε κάποιες περιπτώσεις ρώσικα, δύσκολα γίνονταν συνεννοήσεις. Και ναι μεν για τα ρωσικά μου που είναι πολύ βασικά δικαιολογείται να μη καταλαβαίνω (εκτός από χαρασό, σπασίμπα, ναζντάροβγε, για λιούμπλιου και μπαλαλάικα δε ξέρω και πολλά παραπάνω) αλλά και στα τούρκικα που έχω πολύ μεγαλύτερο λεξιλόγιο, όπως για παράδειγμα μπανιστίρ ντουλάπ (τηλεόραση), μπαμ μπουμ κεφτέ (τανκ), σαματάς κουνούπ (ελικόπτερο) πάλι δεν βοήθαγε στη κατανόηση. Μπορεί τελικά τα αζέρικα να μην είναι και τόσο κοντά με τα τούρκικα όπως λένε. Δεν εξηγείται αλλιώς.




Λουναπαρκ για πληβείους
Στα λεωφορεία ήταν ζεστά και - αν δεν είχε περισσότερα θηλυκά από καθίσματα - μπορούσες και να ξεκουραστείς. Αυτό γιατί έχουν τον κοινωνικό κανόνα οι άντρες να παραχωρούν τις θέσεις τους στις γυναίκες ακόμα και αν είναι αρκετά μεγαλύτεροι σε ηλικία. Τελειώνανε σχολείο τα μαθητούδια, γέμιζε το λεωφορείο με κορασίδες και έπρεπε να σηκωθώ εγώ, άκου ρε φίλε, ΕΓΩ, ο άντρακλας ο πολλά βαρύς ο να 'ουμ που είχα φάει όλο το πρωί περπάτημα στο κρύο, για να ξεκουράσουν τον κωλαρίνο τους οι μαθήτριες που κάθονταν όλο το πρωί στο θρανίο. Απαράδεκτο αλλά όλα και όλα, αγενή δε θα με λέγανε.
Σε γενικές γραμμές, η κοινωνία είναι πιο "παραδοσιακά" συντηρητική, αλλά ταυτόχρονα φαίνεται να υπάρχει μεγαλύτερη θρησκευτική χαλαρότητα σε σχέση με την Τουρκία, σπάνια έβλεπες γυναίκα με τσεμπέρι. Τυπικά οι γάμοι συνεχίζουν να είναι κανονισμένοι από τις οικογένειες, δεν νοούνται προγαμιαίες σχέσεις (δε μιλάω για σεξουαλικές) και κανενός είδους τρυφερότητα δεν επιτρέπεται μεταξύ ζευγαριών δημόσια εκτός από το να κρατάς το χέρι (μιλάμε για τα παντρεμένα, γιατί για ανύπαντρα ούτε καν λόγος). Παρόλα αυτά, πέτυχα κάποιες σύντομες αγκαλιές και μία υποψία φευγαλέου φιλιού.

Μόνοι στην κορυφή του πύργου μέχρι που ανέβηκα εγώ και τα βρήκα σεμνά, αλλά κάπως αλαφιασμένα τα παιδιά. Μάλλον φασώνονταν. Μεγάλο έγκλημα. Έβγαλα τις φώτος μου στα γρήγορα και τους άφησα να χαρούν τον έρωτά τους.
Βέβαια οι νέοι αντιδρούν, αποζητούν την ελευθερία τους από τις παραδόσεις άλλων εποχών και απ' ότι μας είπαν αυξάνονται οι περιπτώσεις (ανδρών) που αρνούνται τον κανονισμένο γάμο και δηλώνουν στους γονείς τους ότι θα παντρευτούν όποτε και όποιον θέλουν, αλλά και κάποια κορίτσια τολμούν όχι μόνο να βρίσκουν γκόμενο αλλά και να κρατούν το χέρι του δημόσια (φαντάζομαι με μεγάλο κίνδυνο αν τις δουν γνωστοί και το πουν στο πατέρα τους).
Οι άντρες στο παρουσιαστικό περισσότερο μου θύμιζαν τυπικούς τούρκους και λιγότερο βαλκάνιους σλαβικής καταγωγής. Οι κοπέλες, αρκετές εντυπωσιακά αδύνατες, δε ξέρω αν ήταν από τρεντ ή έλλειψη φαγητού, έχουν μια μίξη δύσης και ανατολής που τις κάνει αρκετά ομορφούλες. Ντύνονται σεμνά μεν, αλλά μοντέρνα και όμορφα, με τζινάκια και αθλητικά παπούτσια (φυσικά "αμπίμπας" και "μάικ" γιατί για adidas και nike ούτε λόγος).

Τουλάχιστον το λένε ότι είναι "φασόν"
Κάτι που μας φέρνει στα ακριβά mall και καταστήματα πολυτελείας. Καλοντυμένοι υπάλληλοι σε πλήρη ετοιμότητα για οποιαδήποτε μύγα τύχει να περάσει και να μπει, γιατί από πελάτες... άστο. Ίσως κάποιος τουρίστας να μπει για χάζι αλλά κατά τα άλλα άδειο. Πως συντηρούνται όλα αυτά τα μαγαζιά; Η φήμη λέει ότι τα πληρώνει κρυφά η οικογένεια ώστε να μεγαλοπιάνονται ότι τι Μιλάνο, τι Μπακού, μία και το αυτό. Πληρώνουμε και έχουμε. Θέλουμε αντιπροσωπίες πανάκριβων αυτοκινήτων και ας μην πουλάνε ούτε μπρελόκ για κλειδιά; Το φέρνουμε. Είδαμε στο Λονδίνο το κλασικό μαύρο 5θέσιο ταξί και μας καλάρεσε; Το φέρνουμε και στο Μπακού. Φόρμουλα 1 το Μονακό; Φόρμουλα 1 και το Μπακού. Όπερα το σίδνευ; Όπερα και εμείς. Λεφτά υπάρχουν.

Κάθε ομοιότης τυχαία.
Όμως μόλις λίγο εκτός κέντρου, λεφτά δεν υπάρχουν. Αγοράζεις μία παραδοσιακή πίτα, λεπτή ζύμη με ελάχιστη γέμιση με ας πούμε 20 κιεπίκ (υποδιαιρέσεις του μανάτ όπως τα cent του ευρώ), δίνεις νόμισμα των 5 μανάτ και περιμένεις μισή ώρα να βρουν ρέστα, καταλήγοντας φορτωμένος με μισό κιλό νομίσματα. Δηλαδή σαν να πηγαίνεις στο περίπτερο και να μην έχει ρέστα από 5ευρο. Και καλά την πρώτη φορά νόμιζα ότι έτυχε, αλλά έγινε τόσες φορές που τελικά πραγματικά πιστεύω ότι δεν υπάρχουν χρήματα για ρέστα. Αφού είχα καταλήξει να κάνω ρέστα επίτηδες σε σουπερμάρκετ για να έχω μετά.

Οι πίτες που βρίσκεις παντού. Όχι και ιδιαίτερα νόστιμες πάντως αλλά την πείνα την κόβουν. Γενικά τόσο το φαγητό όσο και το γλυκό, πολύ μέτριο. (τιμές στη φώτο από σουπερμάρκετ, έξω ήταν τουλάχιστον τα μισά).
Και μιας που το πιάσαμε, στο σουπερμάρκετ περίμενε δίπλα από το κάθε ταμείο ένας κακομοίρης να του κάνεις νόημα για να σου βάλει τα πράγματα στη σακούλα. Δεν πληρώνεται από το μαγαζί, αλλά ζει από το ελάχιστο φιλοδώρημα που θα πάρει για την "υπηρεσία" του (πενταροδεκάρες). Θα σου κουβαλήσει και τα πράγματα μέχρι το αμάξι (αν έχεις), το ταξί (αν θες) ή στη περίπτωσή μου την πόρτα. Δε νομίζω να είχε πρόβλημα και να μου τα πάει μέχρι το σπίτι άμα ήθελα.



Στις παραδοσιακές αγορές, αλλά και σε πολλά μαγαζιά στο δρόμο - δε ξέρω γιατί - έπαιζε πολύ τουρσί.
Το ταξί δε το φωνάζεις μόνος σου. Υπάρχει άλλος κακομοίρης που θα φροντίσει να βγει στη μέση του δρόμου για να το φωνάξει για εσένα για το πενιχρό φιλοδώρημα. Αντίστοιχα σε κάθε τετράγωνο με σημαντική κίνηση κάποιος αυτόκλητος "παρκαδόρος" αναλαμβάνει το έλα έλα ώπα ή να διακόψει την κίνηση όταν ξεπαρκάρεις για να βγεις πιο άνετα.
Βέβαια και το κράτος κάνει ότι μπορεί για το λαό του (γελάσαμε). Αντί ας πούμε να αγοραστούν μηχανήματα σκούπες για να καθαρίζονται οι δρόμοι, "προσλαμβάνονται" γυναίκες που τις αφήνουν κατά δεκάδες σε μια ευθεία να τη σαρώνουν με το χέρι. Αντίστοιχα σχεδόν σε κάθε τετράγωνο του κέντρου ο δήμος έχει βάλει εισπράκτορες που θα έρθουν στο παράθυρο του αυτοκινήτου για να πληρώσεις το πάρκιν. Θα δουλεύουν από το πρωί μέχρι το βράδυ για κοντά στο τίποτα, αλλά έτσι μειώνεται η ανεργία.

Πάντως τη Κασπία στο Μπακού, θάλασσα δε τη λες με τέτοιο χάλι. Πως και δε σκέφτηκαν να προσλάβουν κόσμο να την ξεβγάζει στο χέρι;
Για το επόμενο θα σας διηγηθώ ένα περιστατικό όπου παραλίγο να με μπαγλαρώσουν οι μυστικές υπηρεσίες και θα κλείσουμε με το κεφάλαιο Μπακού και Αζερμπαϊτζάν.
Last edited: