maria_va
Member
- Μηνύματα
- 76
- Likes
- 511
Περιεχόμενα
- Κεφάλαιο 1
- Ταξίδι - Πρώτη μέρα
- Δεύτερη μέρα - Βεδάδο και πρώτη γεύση παλιάς Αβάνας
- Τρίτη μέρα | - Σάντα Κλάρα
- Τρίτη μέρα || - Σιενφουέγος
- Τέταρτη μέρα - Σιενφουέγος και άφιξη στο Τρινιδάδ
- Τέταρτη μέρα || - Τρινιδάδ
- Πέμπτη μέρα - Τρινιδάδ, Κοιλάδα των σκλάβων
- Νύχτα στο Τρινιδάδ - Επιστροφή στην Αβάνα
- Έβδομη μέρα - Αβάνα
- Όγδοη μέρα - Βινιάλες
- Ένατη μέρα - Hotel Nacional de Cuba
- Ένατη Μέρα - Τελευταία περιήγηση στην Αβάνα
- Μέρα αναχώρησης
- Επίλογος
Πέμπτη μέρα - Τρινιδάδ, Κοιλάδα των σκλάβων
Το επόμενο πρωί ξεκινάει με γέλια και φιλιά με την Gladys και πρωινό στην όμορφη εσωτερική αυλίτσα της. Είναι μια σταλιά μέρος αλλά με όλα αυτά τα φυτά και τις γλάστρες γίνεται τόσο φιλόξενο...
H Gladys φαίνεται να τον έχει σκίσει τον γάτο γιατί είμαι σχεδόν σίγουρη ότι ο κύριος μαγείρευε και έκανε τη λάντζα..Την ώρα του πρωινού λέω στα κορίτσια ότι σήμερα πρέπει να είμαι προσεκτική με το φαγητό γιατί το στομάχι μου δίνει προειδοποιήσεις ότι έχει ζοριστεί..Μία που το είπα, πολλές που το σκέφτηκα, καμία που το εφάρμοσα...
Γνωρίζουμε ότι στα πέριξ του Τρινιδάδ υπάρχει η Κοιλάδα των Σκλάβων και το φυσικό πάρκο Topes de Collantes που θα μας άρεσε να επισκεφτούμε αλλά δεν έχουμε κάνει καμία προετοιμασία. Ξεκινάμε λοιπόν, με ρυθμούς cubana βέβαια, να διερευνήσουμε τις επιλογές μας...
Πρώτη μας στάση η Maqueta de Trinidad όπου υπάρχει μια αναλυτική τρισδιάστατη αναπαράσταση του ιστορικού κέντρου του Τρινιδάδ αλλά προσφέρουν και ξεναγήσεις στην Κοιλάδα των Σκλάβων. Πράγματι εκεί μας λένε ότι μπορεί να έρθει ξεναγός μαζί μας σε μια περιήγηση σε διάφορα μέρη στην Κοιλάδα αλλά εμείς πρέπει να βρούμε το ταξί που θα μας πάει...Εντάξει λέμε, θα επανέλθουμε...
Επόμενη στάση το τοπικό Cubatur, το κρατικό ταξιδιωτικό γραφείο του Τρινιδάδ που διοργανώνει τις εκδρομές για το Topes de Collantes. Τσουπ εκεί απέξω μας πιάνει ένας τύπος και αρχίζει το ψηστήρι για εκδρομή με άλογα σε έναν καταρράκτη, όπως μας λέει πιο φθηνά από το Cubatur. Γενικά δεν έχουμε πολυκαταλάβει τι παίζει με αυτό το πάρκο και πόσο μεγάλο είναι, αλλά αυτός μας λέει ότι ο καταρράκτης είναι κοντά, δεν έχουμε περπάτημα, κανά τρίωρο θα κρατήσει η βόλτα. Καλά λέμε, κάτσε να ρωτήσουμε και μέσα και τα ξαναλέμε..
Μπαίνουμε στο Cubatur και νομίζω ότι ήρθε η στιγμή να έρθουμε αντιμέτωπες με το διαβόητο κουβανέζικο δημόσιο. Λοιπόν εκεί μέσα καταλάβαμε την περίφημη φράση "Ο Φιντέλ κάνει ότι μας πληρώνει κι εμείς κάνουμε ότι δουλεύουμε"! Μετράω καμιά δεκαριά υπαλλήλους. Από αυτούς 4 κάθονται έξω και χαζολογούν, 5 έχουν μαζευτεί σε ένα γραφείο και κουτσομπoλεύουν και μία εξυπηρετεί τον κόσμο που φυσικά κάνει ουρά. Μέσος όρος ανά άτομο 20 λεπτά!! Η αθεόφοβη μιλάει στην τουρίστρια αλλά βαριέται τόσο πολύ να λέει τα ίδια και τα ίδια που στηρίζει το κεφάλι της στο ελεύθερο χέρι της, μάλλον γιατί φοβάται μην αποκοιμηθεί..Τουλάχιστον βέβαια αυτή κάτι κάνει..Θα μεσημεριάσουμε μέχρι να βγάλουμε άκρη..Όσο περιμένουμε χαζεύω τον χάρτη του πάρκου και επειδή είναι πολύ μεγάλο υποψιάζομαι ότι έχουμε έρθει πολύ αργά και δεν παίζει να καταφέρουμε να πάμε κάπου..
Σε κάποια φάση εγώ βγαίνω έξω γιατί έχει μπει ένα ζευγάρι με ένα πολύ περίεργο μωρό. Όταν γκρινιάζει βγάζει κάτι κραυγές τόσο στριγγές, χειρότερες και από παπαγάλου, που φοβάμαι ότι θα του κάνω κακό...Να τος πάλι ο τύπος..Τι έγινε μου λέει, τι συζητάτε τόσες ώρες;; Κάτσε άνθρωπέ μου, λες και δεν ξέρεις τους ρυθμούς σας..Τελικά μάλλον ούτε οι γονείς του το άντεξαν το μωρό και αφού είδαν τον μηδενικό ρυθμό εξυπηρέτησης το πήραν κι έφυγαν..Φτάνει επιτέλους η σειρά μας και η κυριούλα μας λέει ότι διοργανώνονται δύο εκδρομές, μία στο Εl Νicho και μία στο Guanayara οι οποίες όμως είναι αρκετές ώρες, έχουν και trekking, περιλαμβάνουν και φαγητό αλλά κλείνονται μία μέρα νωρίτερα γιατί η αναχώρηση γίνεται κατά τις 9 το πρωί. Πολύ ενδιαφέρουσες ακούγονται και οι δύο αλλά εμείς έχουμε μόνο τη σημερινή μέρα...Τη ρωτάμε αν υπάρχει και κάποιος καταρράκτης πιο κοντά, μπας και καταλάβουμε πού θέλει να μας πάει ο τύπος έξω, και μας λέει ότι υπάρχει ένας μικρούλης εκεί κοντά ο el cubano που όμως δεν έχει και πολύ νόημα...Μάλιστα...
Αποφασίζουμε λοιπόν ότι η μόνη μας επιλογή είναι η Κοιλάδα των Σκλάβων και βγαίνουμε να δούμε πού θα βρούμε ταξί. Ο τύπος φυσικά μας περιμένει και αφού του λέμε ότι δεν ενδιαφερόμαστε για αυτό που μας προτείνει γιατί θα πάμε αλλού, το αλλάζει το τροπάριο και αρχίζει τα παζάρια για το ταξί στην Κοιλάδα..Έτσι γίνονται οι δουλειές...Εντωμεταξύ οι συνεννοήσεις είναι επικές αφού τα αγγλικά του είναι τόσο δράμα όσο τα δικά μας ισπανικά...Καταλήγουμε στα 45 cuc για το tour και θα πάρουμε και την ξεναγό μαζί μας..O ταξιτζής που τελικά θα μας πάει είναι εκεί δίπλα και όταν τελικά καταλαβαίνουμε ότι αυτός μιλάει αγγλικά και τον ρωτάμε γιατί δεν έμπαινε στη συζήτηση τόση ώρα, μας απαντάει ότι είχαμε πολλή πλάκα!!
Άντε καλά...
Πάμε πίσω στην Maqueta να πάρουμε την ξέναγο αλλά αυτή δεν είναι εκεί. Μας λένε ότι θα είναι πίσω σε κανα εικοσάλεπτο αν μπορούμε να περιμένουμε. Ο τρόπος που μας απάντησε ο ταξιτζής όταν τον ρωτήσαμε αν υπάρχει πρόβλημα -κάτι σαν το σαλονικιό "χαλαραααα" του Σταρόβα- μας έπεισε ότι αυτό είναι το σύνθημα και στο Τρινιδάδ...Όσο περιμένουμε κάνουμε τη βόλτα μας στην αγορά με τα σουνεβίρ και εκεί είναι η πρώτη φορά που μας ζητούν μωρομάντηλα και γλυκά για τα παιδιά τους...Δυστυχώς εμείς δεν έχουμε μαζί μας τίποτα από τα δύο..
Αφήνουμε να περάσει ένα μισάωρο κι επιστρέφουμε στην Maqueta..Εκεί βρίσκουμε μια γιαγιά που δεν μιλάει γρι αγγλικά κι έναν κύριο που μας λέει ότι μιλάει. Αρχίζουμε λοιπόν να του εξηγούμε ότι έχουμε έρθει να πάρουμε την ξεναγό γιατί έχουμε βρει και το ταξί. Αυτός μας λέει συνεχώς ότι για να έρθει η ξεναγός πρέπει να βρούμε το ταξί. Κανα πεντάρι φορές εμείς λέμε ναι το έχουμε κάνει αυτό κι αυτός μας απαντάει ότι χρειαζόμαστε ταξί..Ε εκεί κοιταζόμαστε με την Μ. και ξεσπάμε στα γέλια γιατί μας έρχεται στο μυαλό η σκηνή με τη Δήμητρα και τον Θοδωρή που έχουν πάει στο κινέζικο εστιατόριο, ρωτούν τον Κινέζο σεφ αν μιλάει αγγλικά, τους λέει ναι και τους πλακώνει σε κάτι κινεζιές που απελπίζονται...Αυτός ο κακομοίρης αισθάνεται πολύ άσχημα και μας ζητάει συγγνώμη αλλά άρχισε πολύ πρόσφατα να μαθαίνει αγγλικά...Του λέμε ότι δεν γελάμε με αυτόν αλλά κάτι πρέπει να γίνει..Τελικά η γιαγιά αποφασίζει ότι πρέπει να φωνάξει τον έναν άνθρωπο που μιλάει αγγλικά, την ξεναγό!!
Έρχεται λοιπόν η ξεναγός, η οποία όμως δεν έχει καμία διάθεση να έρθει μαζί μας γιατί θέλει να φάει το μεσημεριανό της -εμ έφτασε δωδεκάμιση- και μας βγάζει έναν χάρτη για να μας δείξει ότι μπορούμε να πάμε και μόνες μας..Η βόλτα περιλαμβάνει μια στάση καπου να δούμε τη θέα την κοιλάδα, στη συνέχεια επίσκεψη σε έναν αρχαιολογικό χώρο, όπου μια συνάδελφός της μπορεί να μας πει όσα θα μας έλεγε η ίδια και μετά επίσκεψη σε έναν πύργο όπου πάλι μπορούμε να δούμε τη θέα. Κανονικά υπάρχει και κάποιο άλλο σημείο ενδιαφέροντος αλλά δεν υπάρχει περίπτωση να πείσουμε τον ταξιτζή να μας πάει..Έτσι ακριβώς μας τα πετάει..Αφού λοιπόν δεν θέλει να μας πάει, αγοράζουμε κι εμείς τον χάρτη, 1 cuc μετά από απίστευτη χαρτούρα, και φεύγουμε..Και να πεις ότι ήταν φθηνή η ξενάγηση, 15 cuc θα πλήρωνε η καθεμιά μας...Στην τσέπη της όμως θα έμπαιναν; Γιατί να την νοιάζει;
Επιτέλους φτάνει η στιγμή να ξεκινήσουμε!! Το αυτοκίνητο είναι μια κόκκινη αντίκα του '50 κι επειδή οι πόρτες είναι λίγο δύσκολες στον χειρισμό αισθανόμαστε κυρίες μιας άλλης εποχής με τον σωφέρ τους...Ο ταξιτζής έχει φλερταριστική διάθεση αλλά είναι λίγο μπουνταλάς ο έρμος..Μας τρέλανε με το γυμναστήριο και το πόσα βάρη σηκώνει..Είναι βλέπεις σημαντικό να έχεις μπράτσα για να κουμαντάρεις αυτά τα αυτοκίνητα...Ωωωω και στην Κούβα οι άντρες πιστεύουν ότι αυτά έχουν κάποιο ενδιαφέρον για εμάς;; Στην ερώτηση αν έχει να μας προτείνει κάπου να φάμε, μας είπε ότι δεν ξέρει γιατί δεν τρώει έξω, μαγειρεύει η μαμά του..Εντάξει αυτό ίσως να είναι και λογικό με βάση τις συνθήκες στην Κούβα...
Μας πάει λοιπόν πρώτα στο Mirador να δούμε τη θέα σε όλη την Κοιλάδα. Πράγματι είναι πολύ ωραία:
Στην Κοιλάδα αυτή οφειλόταν ο πλούτος του Τρινιδάδ κατά τον 19ο αιώνα, γιατί εδώ υπήρχαν πολλές εγκαταστάσεις παραγωγής ζάχαρης από την επεξεργασία των ζαχαροκάλαμων και παραγόταν το ένα τρίτο της ζάχαρης της Κούβας. Φυσικά Γάλλοι και Ισπανοί γαιοκτήμονες εκμεταλλεύονταν χιλιάδες σκλάβους, εξ ου και το σημερινό όνομα της Κοιλάδας..Η παραγωγή σταμάτησε απότομα γιατί οι περισσότερες μονάδες καταστράφηκαν κατά τη διάρκεια του πολέμου της ανεξαρτησίας ενάντια στους Ισπανούς. Σήμερα υπάρχουν τα ερείπια διαφόρων τέτοιων εγκαταστάσεων και κάποιες είναι επισκέψιμες. Και αυτά οι Κουβανοί τα λένε αρχαιολογικούς χώρους....
Επόμενος προορισμός μας λοιπόν ένας τέτοιος αρχαιολογικός χώρος, το San Isidro...Για να πας σε αυτόν βγαίνεις από τον κεντρικό δρόμο και ακολουθείς έναν χωματόδρομο. Σε αυτή την γενικά αγροτική περιοχή, υπάρχουν πολλές αγελάδες και στον χωματόδρομο τις είδαμε από κοντά. Λοιπόν εμένα αυτές οι αγελάδες μου έκαναν μεγάλη εντύπωση. Είναι κάτισχνες οι κακομοίρες, πρώτη φορά είδα ζάρες στο λαιμό αγελάδας. Και θυμήθηκα τις αγελάδες στην Ελβετία που επειδή είναι τόσο καλοθρεμένες και μακάριες, σκεφτόμουν πόσο μεγάλη τύχη να γεννηθείς αγελάδα στην Ελβετία. Ε εδώ σκεφτόμουν πόσο μεγάλη γκαντεμιά να γεννηθείς αγελάδα στην Κούβα...
Τέλος πάντων φτάνουμε στο San Isidro, όπου υπάρχουν τα ερείπια μιας τέτοιας μονάδας παραγωγής ζάχαρης. Μπορείς να δεις την έπαυλη του γαιοκτήμονα, τα ερείπια των μύλων των ζαχαροκάλαμων, τις εγκαταστάσεις που γινόταν η αποξήρανση της ζάχαρης, τις αποθήκες που στοιβάζονταν οι σκλάβοι, τον πύργο που ανέβαινε ο επιστάτης για να ελέγχει την παραγωγή, αξίζει η επίσκεψη. Η υπάλληλος που θα μας εξηγούσε τα πάντα δεν μιλάει γρι αγγλικά και μπορεί να μας κάνει την ξενάγηση μόνο στα Ισπανικά. Ε ας πούμε ότι δεν πέσαμε και από τα σύννεφα..
Ξεκινάμε μόνες μας την περιήγηση με την ελπίδα να καταλάβουμε κάτι. Η αλήθεια είναι σε κάθε ένα από τα σημεία ενδιαφέροντος έχουν βάλει κεραμική ταμπελίτσα με περιγραφή. Στα ισπανικά μόνο αλλά υπάρχει. Θυμάμαι κιόλας ότι η εφαρμογή που έχω στο κινητό για μετάφραση, το γνωστό google translate, κάνει απευθείας μετάφραση από αυτό που βλέπει η κάμερα, κι έτσι τελικά τα καταλαβαίνουμε όλα...Τι ωραία..Ακόμα και στην Κούβα μια περιγραφή υπάρχει, στη Δήλο δεν μπορούν να βάλουν μερικές αξιοπρεπείς ταμπελίτσες...Άσχετο το ξέρω, αλλά μου έχει στοιχίσει η αθλιότητα αυτού του κατά τ'άλλα φανταστικού αρχαιολογικού χώρου. Στο θέμα μας πάλι:
Εκεί μάθαμε και ότι το ρούμι που προέκυπτε από τη ζύμωση της μελάσσας, το παράγωγο που έμενε από τη διαδικασία παραγωγής της ζάχαρης, χρησιμοποιούνταν ως φάρμακο και τονωτικό για τους σκλάβους που ζούσαν σε άθλιες συνθήκες και δούλευαν με εξαντλητικούς ρυθμούς... Τα λέω εγώ ότι το ρουμάκι με ανασταίνει, ορίστε το έχω τώρα και επιστημονικά επιβεβαιωμένο ;-)
Ο χώρος έχει κι ένα μαγαζάκι όπου ο νεαρός μας δείχνει πώς φτιάχνεται ο χυμός ζαχαροκάλαμου με τον ειδικό μύλο που το στύβει. Τον δοκιμάζουμε, είναι καλύτερος από ότι περιμένουμε, αλλά στην ερώτηση αν θέλουμε να μας βάλει ρούμι, απαντάμε ναιιι με ένα στόμα μια φωνή...Αυτό που μας βάζει δεν είναι ρούμι, είναι ένα λευκό ποτό που λέγεται Aguardiente, δηλαδή "Fire Water", που όπως μας είπε είναι το αλκοόλ των εργατών. Από αυτά που μας είπε για την παραγωγή του, κατάλαβα ότι είναι κάτι σαν τη δική μας ρακή.
Το πίνουμε και ξεκινάμε για το Manaca Iznaga, την χασιέντα του Iznaga που είχε γίνει πάμπλουτος μέσω του δουλεμπορίου και όπου υπάρχει ο 44 μέτρων πύργος παρακολούθησης των σκλάβων, στον οποίο μπορεί κάποιος να ανέβει και να δει τι έβλεπαν οι επιστάτες.
Στο αυτοκίνητο οι μοχλοί που ανοίγουν τα παράθυρα ή τις πόρτες από τη μέσα πλευρά είτε δεν υπάρχουν ή είναι πολύ ευαίσθητοι οπότε εγώ δεν πειράζω τίποτα. Σε κάποια φάση η Β. έρχεται κοντά μου και μου λέει συνομωτικά "Πήγα να κατεβάσω το παράθυρο αλλά νομίζω ότι άνοιξα την πόρτα...Τι να κάνω τώρα που με έχει πάρει με στραβό μάτι γιατί πριν χτύπησα την πόρτα;;" Άσε της λέω, κάνε την πάπια, θα το καταλάβει αυτός, θα το ακούσει ότι χτυπάει. Εντάξει μου λέει αλλά θα κάτσω δίπλα σου, φοβάμαι μην ανοίξει και πέσω έξω...Έπεσε πολύ γέλιο όταν μετά από κάποια ώρα, πράγματι το άκουσε και σταμάτησε να την κλείσει..Αλλά με καλό μάτι δεν την πήρε ποτέ...
Μας έλεγε τον πόνο του τόση ώρα ο άνθρωπος για το πόσο δύσκολο είναι να συντηρηθούν αυτά τα αυτοκίνητα κι εμείς...
Φτάνουμε στον περίφημο πύργο, κάνουμε τη γυμναστική μας και ανεβαίνουμε στα ψηλά. Εκεί θαυμάζουμε τη θέα και αναρωτιόμαστε τι έβλεπαν οι επιστάτες από τόσο ψηλά..Είχαν άραγε κυάλια εκείνη την εποχή; Πάντως φαίνεται ότι αυτός ο Iznaga το φύσαγε το χρήμα..Ο σιδηρόδρομος πέρναγε ακριβώς δίπλα από το σπίτι του..Στον ευρύτερο χώρο υπάρχουν πολλοί ντόπιοι μικροπωλητές που πουλάνε σουβενίρ και κυρίως υφαντά. Υπάρχουν και διάφοροι αργόσχολοι..Εκεί στη μέση του πουθενά, οι άνθρωποι φαίνονται πολύ φτωχοί, οι πιο φτωχοί που είδαμε. Αυτό ήταν το πιο ανατολικό σημείο που εμείς φτάσαμε αλλά ουσιαστικά ήταν στη μέση της Κούβας. Αναρωτιέμαι πώς είναι τα πράγματα στην Κούβα όσο ταξιδεύεις πιο ανατολικά...Φαντάζομαι πολύ διαφορετικά από αυτά που είδαμε εμείς..
Στη συνέχεια προσπαθούμε να τον πείσουμε να μας πάει και στο Sitio Guaimaro, μια άλλη έπαυλη λίγο πιο ανατολικά, αλλά δεν δέχεται για κανένα λόγο. Είναι πολύ μακριά λέει και δεν έχει νόημα, δεν θα δούμε κάτι καινούριο. Η άρνησή του πρέπει να έχει να κάνει και με την έλλειψη βενζίνης λόγω του εμπάργκο. Τις τελευταίες τρεις μέρες μας λέει ότι δεν υπάρχει πουθενά στην περιοχή βενζίνη. Στην ερώτηση τι κάνουν γι'αυτό, μας απαντάει ότι μαζεύουν μπιτόνια βενζίνη στα σπίτια τους όταν υπάρχει.
Επιστρέφουμε λοιπόν στο Τρινιδάδ να κάνουμε τη βόλτα μας στην πόλη και να φάμε κάτι. Την ώρα που φτάνουμε σχολάνε τα σχολεία, και γεμίζει ο τόπος με παιδιά με τις όμορφες στολές τους. Καταλάβαμε ότι τόσο το χρώμα της στολής όσο και το μήκος της φούστας εξαρτάται από τη βαθμίδα εκπαίδευσης...Ανεβαίνουν πέντε πέντε μαζί στα ποδήλατα και πάνε στα σπίτια τους:
Αυτή είναι και η μόνη λογική χρήση που βρίσκω εγώ σε αυτά τα ποδήλατα. Αυτό που έβλεπα στην Παλιά Αβάνα, ένας ταλαίπωρος αδυνατούλης να κάνει ποδήλατο και να σέρνει γεροδεμένους τουρίστες, το βρήκα εντελώς παράλογο. Στην ελάχιστη ανηφόρα, ο άνθρωπος κατέβαινε και το έσπρωχνε με τα χέρια..Και οι τουρίστες στον κόσμο τους..Τι να πεις..
Το επόμενο πρωί ξεκινάει με γέλια και φιλιά με την Gladys και πρωινό στην όμορφη εσωτερική αυλίτσα της. Είναι μια σταλιά μέρος αλλά με όλα αυτά τα φυτά και τις γλάστρες γίνεται τόσο φιλόξενο...

H Gladys φαίνεται να τον έχει σκίσει τον γάτο γιατί είμαι σχεδόν σίγουρη ότι ο κύριος μαγείρευε και έκανε τη λάντζα..Την ώρα του πρωινού λέω στα κορίτσια ότι σήμερα πρέπει να είμαι προσεκτική με το φαγητό γιατί το στομάχι μου δίνει προειδοποιήσεις ότι έχει ζοριστεί..Μία που το είπα, πολλές που το σκέφτηκα, καμία που το εφάρμοσα...
Γνωρίζουμε ότι στα πέριξ του Τρινιδάδ υπάρχει η Κοιλάδα των Σκλάβων και το φυσικό πάρκο Topes de Collantes που θα μας άρεσε να επισκεφτούμε αλλά δεν έχουμε κάνει καμία προετοιμασία. Ξεκινάμε λοιπόν, με ρυθμούς cubana βέβαια, να διερευνήσουμε τις επιλογές μας...
Πρώτη μας στάση η Maqueta de Trinidad όπου υπάρχει μια αναλυτική τρισδιάστατη αναπαράσταση του ιστορικού κέντρου του Τρινιδάδ αλλά προσφέρουν και ξεναγήσεις στην Κοιλάδα των Σκλάβων. Πράγματι εκεί μας λένε ότι μπορεί να έρθει ξεναγός μαζί μας σε μια περιήγηση σε διάφορα μέρη στην Κοιλάδα αλλά εμείς πρέπει να βρούμε το ταξί που θα μας πάει...Εντάξει λέμε, θα επανέλθουμε...
Επόμενη στάση το τοπικό Cubatur, το κρατικό ταξιδιωτικό γραφείο του Τρινιδάδ που διοργανώνει τις εκδρομές για το Topes de Collantes. Τσουπ εκεί απέξω μας πιάνει ένας τύπος και αρχίζει το ψηστήρι για εκδρομή με άλογα σε έναν καταρράκτη, όπως μας λέει πιο φθηνά από το Cubatur. Γενικά δεν έχουμε πολυκαταλάβει τι παίζει με αυτό το πάρκο και πόσο μεγάλο είναι, αλλά αυτός μας λέει ότι ο καταρράκτης είναι κοντά, δεν έχουμε περπάτημα, κανά τρίωρο θα κρατήσει η βόλτα. Καλά λέμε, κάτσε να ρωτήσουμε και μέσα και τα ξαναλέμε..
Μπαίνουμε στο Cubatur και νομίζω ότι ήρθε η στιγμή να έρθουμε αντιμέτωπες με το διαβόητο κουβανέζικο δημόσιο. Λοιπόν εκεί μέσα καταλάβαμε την περίφημη φράση "Ο Φιντέλ κάνει ότι μας πληρώνει κι εμείς κάνουμε ότι δουλεύουμε"! Μετράω καμιά δεκαριά υπαλλήλους. Από αυτούς 4 κάθονται έξω και χαζολογούν, 5 έχουν μαζευτεί σε ένα γραφείο και κουτσομπoλεύουν και μία εξυπηρετεί τον κόσμο που φυσικά κάνει ουρά. Μέσος όρος ανά άτομο 20 λεπτά!! Η αθεόφοβη μιλάει στην τουρίστρια αλλά βαριέται τόσο πολύ να λέει τα ίδια και τα ίδια που στηρίζει το κεφάλι της στο ελεύθερο χέρι της, μάλλον γιατί φοβάται μην αποκοιμηθεί..Τουλάχιστον βέβαια αυτή κάτι κάνει..Θα μεσημεριάσουμε μέχρι να βγάλουμε άκρη..Όσο περιμένουμε χαζεύω τον χάρτη του πάρκου και επειδή είναι πολύ μεγάλο υποψιάζομαι ότι έχουμε έρθει πολύ αργά και δεν παίζει να καταφέρουμε να πάμε κάπου..

Σε κάποια φάση εγώ βγαίνω έξω γιατί έχει μπει ένα ζευγάρι με ένα πολύ περίεργο μωρό. Όταν γκρινιάζει βγάζει κάτι κραυγές τόσο στριγγές, χειρότερες και από παπαγάλου, που φοβάμαι ότι θα του κάνω κακό...Να τος πάλι ο τύπος..Τι έγινε μου λέει, τι συζητάτε τόσες ώρες;; Κάτσε άνθρωπέ μου, λες και δεν ξέρεις τους ρυθμούς σας..Τελικά μάλλον ούτε οι γονείς του το άντεξαν το μωρό και αφού είδαν τον μηδενικό ρυθμό εξυπηρέτησης το πήραν κι έφυγαν..Φτάνει επιτέλους η σειρά μας και η κυριούλα μας λέει ότι διοργανώνονται δύο εκδρομές, μία στο Εl Νicho και μία στο Guanayara οι οποίες όμως είναι αρκετές ώρες, έχουν και trekking, περιλαμβάνουν και φαγητό αλλά κλείνονται μία μέρα νωρίτερα γιατί η αναχώρηση γίνεται κατά τις 9 το πρωί. Πολύ ενδιαφέρουσες ακούγονται και οι δύο αλλά εμείς έχουμε μόνο τη σημερινή μέρα...Τη ρωτάμε αν υπάρχει και κάποιος καταρράκτης πιο κοντά, μπας και καταλάβουμε πού θέλει να μας πάει ο τύπος έξω, και μας λέει ότι υπάρχει ένας μικρούλης εκεί κοντά ο el cubano που όμως δεν έχει και πολύ νόημα...Μάλιστα...
Αποφασίζουμε λοιπόν ότι η μόνη μας επιλογή είναι η Κοιλάδα των Σκλάβων και βγαίνουμε να δούμε πού θα βρούμε ταξί. Ο τύπος φυσικά μας περιμένει και αφού του λέμε ότι δεν ενδιαφερόμαστε για αυτό που μας προτείνει γιατί θα πάμε αλλού, το αλλάζει το τροπάριο και αρχίζει τα παζάρια για το ταξί στην Κοιλάδα..Έτσι γίνονται οι δουλειές...Εντωμεταξύ οι συνεννοήσεις είναι επικές αφού τα αγγλικά του είναι τόσο δράμα όσο τα δικά μας ισπανικά...Καταλήγουμε στα 45 cuc για το tour και θα πάρουμε και την ξεναγό μαζί μας..O ταξιτζής που τελικά θα μας πάει είναι εκεί δίπλα και όταν τελικά καταλαβαίνουμε ότι αυτός μιλάει αγγλικά και τον ρωτάμε γιατί δεν έμπαινε στη συζήτηση τόση ώρα, μας απαντάει ότι είχαμε πολλή πλάκα!!
Άντε καλά...
Πάμε πίσω στην Maqueta να πάρουμε την ξέναγο αλλά αυτή δεν είναι εκεί. Μας λένε ότι θα είναι πίσω σε κανα εικοσάλεπτο αν μπορούμε να περιμένουμε. Ο τρόπος που μας απάντησε ο ταξιτζής όταν τον ρωτήσαμε αν υπάρχει πρόβλημα -κάτι σαν το σαλονικιό "χαλαραααα" του Σταρόβα- μας έπεισε ότι αυτό είναι το σύνθημα και στο Τρινιδάδ...Όσο περιμένουμε κάνουμε τη βόλτα μας στην αγορά με τα σουνεβίρ και εκεί είναι η πρώτη φορά που μας ζητούν μωρομάντηλα και γλυκά για τα παιδιά τους...Δυστυχώς εμείς δεν έχουμε μαζί μας τίποτα από τα δύο..
Αφήνουμε να περάσει ένα μισάωρο κι επιστρέφουμε στην Maqueta..Εκεί βρίσκουμε μια γιαγιά που δεν μιλάει γρι αγγλικά κι έναν κύριο που μας λέει ότι μιλάει. Αρχίζουμε λοιπόν να του εξηγούμε ότι έχουμε έρθει να πάρουμε την ξεναγό γιατί έχουμε βρει και το ταξί. Αυτός μας λέει συνεχώς ότι για να έρθει η ξεναγός πρέπει να βρούμε το ταξί. Κανα πεντάρι φορές εμείς λέμε ναι το έχουμε κάνει αυτό κι αυτός μας απαντάει ότι χρειαζόμαστε ταξί..Ε εκεί κοιταζόμαστε με την Μ. και ξεσπάμε στα γέλια γιατί μας έρχεται στο μυαλό η σκηνή με τη Δήμητρα και τον Θοδωρή που έχουν πάει στο κινέζικο εστιατόριο, ρωτούν τον Κινέζο σεφ αν μιλάει αγγλικά, τους λέει ναι και τους πλακώνει σε κάτι κινεζιές που απελπίζονται...Αυτός ο κακομοίρης αισθάνεται πολύ άσχημα και μας ζητάει συγγνώμη αλλά άρχισε πολύ πρόσφατα να μαθαίνει αγγλικά...Του λέμε ότι δεν γελάμε με αυτόν αλλά κάτι πρέπει να γίνει..Τελικά η γιαγιά αποφασίζει ότι πρέπει να φωνάξει τον έναν άνθρωπο που μιλάει αγγλικά, την ξεναγό!!
Έρχεται λοιπόν η ξεναγός, η οποία όμως δεν έχει καμία διάθεση να έρθει μαζί μας γιατί θέλει να φάει το μεσημεριανό της -εμ έφτασε δωδεκάμιση- και μας βγάζει έναν χάρτη για να μας δείξει ότι μπορούμε να πάμε και μόνες μας..Η βόλτα περιλαμβάνει μια στάση καπου να δούμε τη θέα την κοιλάδα, στη συνέχεια επίσκεψη σε έναν αρχαιολογικό χώρο, όπου μια συνάδελφός της μπορεί να μας πει όσα θα μας έλεγε η ίδια και μετά επίσκεψη σε έναν πύργο όπου πάλι μπορούμε να δούμε τη θέα. Κανονικά υπάρχει και κάποιο άλλο σημείο ενδιαφέροντος αλλά δεν υπάρχει περίπτωση να πείσουμε τον ταξιτζή να μας πάει..Έτσι ακριβώς μας τα πετάει..Αφού λοιπόν δεν θέλει να μας πάει, αγοράζουμε κι εμείς τον χάρτη, 1 cuc μετά από απίστευτη χαρτούρα, και φεύγουμε..Και να πεις ότι ήταν φθηνή η ξενάγηση, 15 cuc θα πλήρωνε η καθεμιά μας...Στην τσέπη της όμως θα έμπαιναν; Γιατί να την νοιάζει;
Επιτέλους φτάνει η στιγμή να ξεκινήσουμε!! Το αυτοκίνητο είναι μια κόκκινη αντίκα του '50 κι επειδή οι πόρτες είναι λίγο δύσκολες στον χειρισμό αισθανόμαστε κυρίες μιας άλλης εποχής με τον σωφέρ τους...Ο ταξιτζής έχει φλερταριστική διάθεση αλλά είναι λίγο μπουνταλάς ο έρμος..Μας τρέλανε με το γυμναστήριο και το πόσα βάρη σηκώνει..Είναι βλέπεις σημαντικό να έχεις μπράτσα για να κουμαντάρεις αυτά τα αυτοκίνητα...Ωωωω και στην Κούβα οι άντρες πιστεύουν ότι αυτά έχουν κάποιο ενδιαφέρον για εμάς;; Στην ερώτηση αν έχει να μας προτείνει κάπου να φάμε, μας είπε ότι δεν ξέρει γιατί δεν τρώει έξω, μαγειρεύει η μαμά του..Εντάξει αυτό ίσως να είναι και λογικό με βάση τις συνθήκες στην Κούβα...
Μας πάει λοιπόν πρώτα στο Mirador να δούμε τη θέα σε όλη την Κοιλάδα. Πράγματι είναι πολύ ωραία:

Στην Κοιλάδα αυτή οφειλόταν ο πλούτος του Τρινιδάδ κατά τον 19ο αιώνα, γιατί εδώ υπήρχαν πολλές εγκαταστάσεις παραγωγής ζάχαρης από την επεξεργασία των ζαχαροκάλαμων και παραγόταν το ένα τρίτο της ζάχαρης της Κούβας. Φυσικά Γάλλοι και Ισπανοί γαιοκτήμονες εκμεταλλεύονταν χιλιάδες σκλάβους, εξ ου και το σημερινό όνομα της Κοιλάδας..Η παραγωγή σταμάτησε απότομα γιατί οι περισσότερες μονάδες καταστράφηκαν κατά τη διάρκεια του πολέμου της ανεξαρτησίας ενάντια στους Ισπανούς. Σήμερα υπάρχουν τα ερείπια διαφόρων τέτοιων εγκαταστάσεων και κάποιες είναι επισκέψιμες. Και αυτά οι Κουβανοί τα λένε αρχαιολογικούς χώρους....
Επόμενος προορισμός μας λοιπόν ένας τέτοιος αρχαιολογικός χώρος, το San Isidro...Για να πας σε αυτόν βγαίνεις από τον κεντρικό δρόμο και ακολουθείς έναν χωματόδρομο. Σε αυτή την γενικά αγροτική περιοχή, υπάρχουν πολλές αγελάδες και στον χωματόδρομο τις είδαμε από κοντά. Λοιπόν εμένα αυτές οι αγελάδες μου έκαναν μεγάλη εντύπωση. Είναι κάτισχνες οι κακομοίρες, πρώτη φορά είδα ζάρες στο λαιμό αγελάδας. Και θυμήθηκα τις αγελάδες στην Ελβετία που επειδή είναι τόσο καλοθρεμένες και μακάριες, σκεφτόμουν πόσο μεγάλη τύχη να γεννηθείς αγελάδα στην Ελβετία. Ε εδώ σκεφτόμουν πόσο μεγάλη γκαντεμιά να γεννηθείς αγελάδα στην Κούβα...
Τέλος πάντων φτάνουμε στο San Isidro, όπου υπάρχουν τα ερείπια μιας τέτοιας μονάδας παραγωγής ζάχαρης. Μπορείς να δεις την έπαυλη του γαιοκτήμονα, τα ερείπια των μύλων των ζαχαροκάλαμων, τις εγκαταστάσεις που γινόταν η αποξήρανση της ζάχαρης, τις αποθήκες που στοιβάζονταν οι σκλάβοι, τον πύργο που ανέβαινε ο επιστάτης για να ελέγχει την παραγωγή, αξίζει η επίσκεψη. Η υπάλληλος που θα μας εξηγούσε τα πάντα δεν μιλάει γρι αγγλικά και μπορεί να μας κάνει την ξενάγηση μόνο στα Ισπανικά. Ε ας πούμε ότι δεν πέσαμε και από τα σύννεφα..
Ξεκινάμε μόνες μας την περιήγηση με την ελπίδα να καταλάβουμε κάτι. Η αλήθεια είναι σε κάθε ένα από τα σημεία ενδιαφέροντος έχουν βάλει κεραμική ταμπελίτσα με περιγραφή. Στα ισπανικά μόνο αλλά υπάρχει. Θυμάμαι κιόλας ότι η εφαρμογή που έχω στο κινητό για μετάφραση, το γνωστό google translate, κάνει απευθείας μετάφραση από αυτό που βλέπει η κάμερα, κι έτσι τελικά τα καταλαβαίνουμε όλα...Τι ωραία..Ακόμα και στην Κούβα μια περιγραφή υπάρχει, στη Δήλο δεν μπορούν να βάλουν μερικές αξιοπρεπείς ταμπελίτσες...Άσχετο το ξέρω, αλλά μου έχει στοιχίσει η αθλιότητα αυτού του κατά τ'άλλα φανταστικού αρχαιολογικού χώρου. Στο θέμα μας πάλι:



Εκεί μάθαμε και ότι το ρούμι που προέκυπτε από τη ζύμωση της μελάσσας, το παράγωγο που έμενε από τη διαδικασία παραγωγής της ζάχαρης, χρησιμοποιούνταν ως φάρμακο και τονωτικό για τους σκλάβους που ζούσαν σε άθλιες συνθήκες και δούλευαν με εξαντλητικούς ρυθμούς... Τα λέω εγώ ότι το ρουμάκι με ανασταίνει, ορίστε το έχω τώρα και επιστημονικά επιβεβαιωμένο ;-)
Ο χώρος έχει κι ένα μαγαζάκι όπου ο νεαρός μας δείχνει πώς φτιάχνεται ο χυμός ζαχαροκάλαμου με τον ειδικό μύλο που το στύβει. Τον δοκιμάζουμε, είναι καλύτερος από ότι περιμένουμε, αλλά στην ερώτηση αν θέλουμε να μας βάλει ρούμι, απαντάμε ναιιι με ένα στόμα μια φωνή...Αυτό που μας βάζει δεν είναι ρούμι, είναι ένα λευκό ποτό που λέγεται Aguardiente, δηλαδή "Fire Water", που όπως μας είπε είναι το αλκοόλ των εργατών. Από αυτά που μας είπε για την παραγωγή του, κατάλαβα ότι είναι κάτι σαν τη δική μας ρακή.
Το πίνουμε και ξεκινάμε για το Manaca Iznaga, την χασιέντα του Iznaga που είχε γίνει πάμπλουτος μέσω του δουλεμπορίου και όπου υπάρχει ο 44 μέτρων πύργος παρακολούθησης των σκλάβων, στον οποίο μπορεί κάποιος να ανέβει και να δει τι έβλεπαν οι επιστάτες.
Στο αυτοκίνητο οι μοχλοί που ανοίγουν τα παράθυρα ή τις πόρτες από τη μέσα πλευρά είτε δεν υπάρχουν ή είναι πολύ ευαίσθητοι οπότε εγώ δεν πειράζω τίποτα. Σε κάποια φάση η Β. έρχεται κοντά μου και μου λέει συνομωτικά "Πήγα να κατεβάσω το παράθυρο αλλά νομίζω ότι άνοιξα την πόρτα...Τι να κάνω τώρα που με έχει πάρει με στραβό μάτι γιατί πριν χτύπησα την πόρτα;;" Άσε της λέω, κάνε την πάπια, θα το καταλάβει αυτός, θα το ακούσει ότι χτυπάει. Εντάξει μου λέει αλλά θα κάτσω δίπλα σου, φοβάμαι μην ανοίξει και πέσω έξω...Έπεσε πολύ γέλιο όταν μετά από κάποια ώρα, πράγματι το άκουσε και σταμάτησε να την κλείσει..Αλλά με καλό μάτι δεν την πήρε ποτέ...
Μας έλεγε τον πόνο του τόση ώρα ο άνθρωπος για το πόσο δύσκολο είναι να συντηρηθούν αυτά τα αυτοκίνητα κι εμείς...
Φτάνουμε στον περίφημο πύργο, κάνουμε τη γυμναστική μας και ανεβαίνουμε στα ψηλά. Εκεί θαυμάζουμε τη θέα και αναρωτιόμαστε τι έβλεπαν οι επιστάτες από τόσο ψηλά..Είχαν άραγε κυάλια εκείνη την εποχή; Πάντως φαίνεται ότι αυτός ο Iznaga το φύσαγε το χρήμα..Ο σιδηρόδρομος πέρναγε ακριβώς δίπλα από το σπίτι του..Στον ευρύτερο χώρο υπάρχουν πολλοί ντόπιοι μικροπωλητές που πουλάνε σουβενίρ και κυρίως υφαντά. Υπάρχουν και διάφοροι αργόσχολοι..Εκεί στη μέση του πουθενά, οι άνθρωποι φαίνονται πολύ φτωχοί, οι πιο φτωχοί που είδαμε. Αυτό ήταν το πιο ανατολικό σημείο που εμείς φτάσαμε αλλά ουσιαστικά ήταν στη μέση της Κούβας. Αναρωτιέμαι πώς είναι τα πράγματα στην Κούβα όσο ταξιδεύεις πιο ανατολικά...Φαντάζομαι πολύ διαφορετικά από αυτά που είδαμε εμείς..
Στη συνέχεια προσπαθούμε να τον πείσουμε να μας πάει και στο Sitio Guaimaro, μια άλλη έπαυλη λίγο πιο ανατολικά, αλλά δεν δέχεται για κανένα λόγο. Είναι πολύ μακριά λέει και δεν έχει νόημα, δεν θα δούμε κάτι καινούριο. Η άρνησή του πρέπει να έχει να κάνει και με την έλλειψη βενζίνης λόγω του εμπάργκο. Τις τελευταίες τρεις μέρες μας λέει ότι δεν υπάρχει πουθενά στην περιοχή βενζίνη. Στην ερώτηση τι κάνουν γι'αυτό, μας απαντάει ότι μαζεύουν μπιτόνια βενζίνη στα σπίτια τους όταν υπάρχει.
Επιστρέφουμε λοιπόν στο Τρινιδάδ να κάνουμε τη βόλτα μας στην πόλη και να φάμε κάτι. Την ώρα που φτάνουμε σχολάνε τα σχολεία, και γεμίζει ο τόπος με παιδιά με τις όμορφες στολές τους. Καταλάβαμε ότι τόσο το χρώμα της στολής όσο και το μήκος της φούστας εξαρτάται από τη βαθμίδα εκπαίδευσης...Ανεβαίνουν πέντε πέντε μαζί στα ποδήλατα και πάνε στα σπίτια τους:

Αυτή είναι και η μόνη λογική χρήση που βρίσκω εγώ σε αυτά τα ποδήλατα. Αυτό που έβλεπα στην Παλιά Αβάνα, ένας ταλαίπωρος αδυνατούλης να κάνει ποδήλατο και να σέρνει γεροδεμένους τουρίστες, το βρήκα εντελώς παράλογο. Στην ελάχιστη ανηφόρα, ο άνθρωπος κατέβαινε και το έσπρωχνε με τα χέρια..Και οι τουρίστες στον κόσμο τους..Τι να πεις..