soudianos
Member
- Μηνύματα
- 3.700
- Likes
- 6.314
- Ταξίδι-Όνειρο
- Βερακρούζ
Μπεναρές. Όπως μ αρέσει να την λέω, γιατί έτσι την έμαθα στη γεωγραφία την έβλεπα στον χάρτη και την διάβαζα στην ινδουιστική θρησκευτική φιλολογία που με ξεσήκωνε να την επισκεφτώ. Όνειρα απραγματοποίητα για κείνες τις εποχές. Όταν εδώ στο φόρουμ στις ιστορίες ή στις συζητήσεις αναφέρατε την πόλη Βαρανάσι, ουδόλως με συγκινούσε, εκτός από τα διαδραματιζόμενα στον ποταμό Γάγγη. Οπότε στο πρόγραμμα έβαλα και το Βαρανάσι σας. Κοιτάζοντας την λέξη στο ψαχτήρι είδα σε παρένθεση τη λέξη Μπεναρές. !!! Ευτυχία. Όνειρο δεκαετιών πρόκειται να γίνει πραγματικότητα. Ανοίγω ξανά παλιά βιβλία για να μπω στο πνεύμα της χώρας και του λαού της όπως κάνει ο κάθε ταξιδιώτης πριν πάει στον προορισμό του.
O σουάμι Βιβεκανάντα μαθητής του μεγάλου Ραμακρίσνα έκανε το δεύτερο ταξίδι του στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ το έτος 1900. Το πρώτο το έκανε πριν από πέντε χρόνια. Η φήμη του δασκάλου είχε εξαπλωθεί στον δυτικό κόσμο. Οι Ινδουιστικές, οι πνευματικές και φιλοσοφικές του διδασκαλίες, οι σκέψεις και δοξασίες περί της τελειοποίησης του ατόμου και η πνευματική του επιδίωξη με το παγκόσμιο «Θείο»
όπως και να ονομάζεται, δεν άφησαν ανεπηρέαστα κάποια δεκτικά ανοικτά μυαλά της Βρετανικής αποικιοκρατίας τα οποία διέδιδαν οτιδήποτε νέο αναγεννιόταν σ αυτή τη εξωτική μακρινή χώρα. Στο πρώτο ταξίδι τον περίμεναν πλήθος διαλέξεων σε κάθε πόλη των ΗΠΑ, στις πόλεις της Ευρώπης που επισκέφτηκε, στα πανεπιστήμια και στις δημόσιες αίθουσες. Κάποιοι κενοί από θρησκευτικότητα από τότε δυτικοί, διψώντας να βρουν πνευματικό προορισμό γίνονται αποδέκτες της φιλοσοφίας του και θεμελιώνουν ιδρύματα και λέσχες με βάση τη διδασκαλία του. Στο δεύτερο του ταξίδι (πέρασε κι από Αθήνα και Ελευσίνα!!).
Όταν επέστρεψε στη Ινδία μετά από ενάμιση χρόνο είχε απογοητευτεί από το βάρβαρο πρόσωπο που του αποκάλυψε ο ιμπεριαλισμός.
«Είδα μεγαλείο σε μια αγέλη λύκων. Η κοινωνική ζωή στην Δύση είναι σαν ένα ξέσπασμα γέλιου. Από κάτω όμως είναι ένας στεναγμός. Το ξέσπασμα του γέλιου τελειώνει σε λυγμό. Η ευθυμία κι η ελαφρότητα είναι μονάχα η επιφάνεια. Στην πραγματικότητα η ψυχή της Δύσης είναι πλημμυρισμένη με μια έντονη τραγωδία…Εδώ στην Ινδία το εξωτερικό είναι θλιμμένο ή μελαγχολικό. Από κάτω όμως είναι η αμεριμνησία και η χαρά.»
(Ραμακρίσνα και Βιβεκανάντα του Ρομαίν Ρολλάντ εκδ Δίβρης )
Προφητεία για τους δύο ευρωπαϊκούς πολέμους. Μήπως αλήθεια πρέπει να τους λέμε ευρωπαϊκούς κι όχι παγκόσμιους? Πάλη η Ευρώπη βγάζει την ουρά της έξω…
Οι δύο τελευταίες προτάσεις είναι το καλλίτερο εφόδιο για τον υποψήφιο επισκέπτη σ αυτή τη χώρα. Το ίδιο και σε κάθε χώρα με διαφορετική κουλτούρα και τρόπο σκέψης απ αυτή του δυτικού πολιτισμού. Οι αντιδράσεις του κατοίκου μας ενδιαφέρουν περισσότερο απ οτιδήποτε άλλο περιμένουμε να δούμε.
Μήπως λοιπόν κριτικάρουμε εσφαλμένα τις συμπεριφορές των ανθρώπων που πλησιάζουμε στην Ινδία ; Αν π.χ. θεωρούμε μια πράξη ξεπεσμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας του ατόμου, γι αυτούς μήπως είναι εξυπηρέτηση στον άνθρωπο άνευ τιμήματος, όπως η θρησκεία τους το διδάσκει; Κι όμως υπήρξε περίπτωση σ ένα υποτίθεται παραδοσιακό χωριό, όπου σε επίσκεψη σε σπίτι, προειδοποιημένη όμως, για να μας δείξουν τις συνήθειες και τα εργαλεία των ανθρώπων της παλιάς εποχής, (ίδια ήταν με τα γνωστά δικά μας κατοίκων των χωριών) , αποχαιρετώντας ο αφέντης της οικογένειας με χαιρετούσε σφιχτά με το ένα χέρι και δεν μου το άφηνε, ενώ με το άλλο έτριβε τον αντίχειρα με τον δείχτη κάνοντας το σήμα της πληρωμής, μπαξίσι, μη γνωρίζοντας ότι το είχε τακτοποιήσει η γυναίκα μου. Μια κίνηση που τα λέει όλα και προσβάλει όλο τον λαό.
Με το θλιμμένο και μελαγχολικό που γράφει ο Βικεκανάντα ίσως ερμηνεύεται η στωικότητα των Ινδών, που ποτέ δεν συνάντησα φαγωμάρες και τσακωμούς ιδίως εκεί μέσα στην προβληματική κυκλοφορία των κέντρων των πόλεων, αλλά ούτε δυσαρέσκεια σε άρνηση μου σε κάποιες γελοίες περιπτώσεις αιτήματος.
Ας πάμε τώρα στην Μπεναρές μπας και πάρουμε μια σταλίτσα ινδουιστικού πνεύματος…. Με το αυτοκίνητο φτάσαμε βραδάκι σ ένα σημείο και μετά συνεχίσαμε με τα πόδια ανάμεσα σε πολυκοσμία από ντόπιους, τουρίστες ξένους και Ινδούς, φυσιογνωμίες κάθε λογής και πολλούς μικροέμπορους. Μια κυρία με πλησίασε να μου πουλήσει αδιάφορα για μένα προϊόντα. Συνέχιζε να επιμένει περπατώντας δίπλα μου, όταν σε κάποια στιγμή με το χέρι της μου έδειξε ακαθαρσίες αγελάδας μπροστά μας λέγοντα μου να προσέξω μην τυχόν τις πατήσω. Τι ευγένεια..!!!
Φτάσαμε στα σκαλάκια του Γάγγη. Οι υποψήφιοι νεκροί απ όλα τα μέρη της χώρας περίμεναν το τέλος τους και την ταφή τους στα άγια νερά. Ειδικό οίκημα υπήρχε γι αυτούς με μια υποτυπώδη φροντίδα από κοινωνική πρόνοια. Πήραμε τη βάρκα φτάσαμε σε κάποια καθορισμένη απόσταση μαζί με άλλες βάρκες από το σημείο αποτέφρωσης των νεκρών. Τα φέρετρα τυλιγμένα σε γυαλιστερά χαρτιά βυθίζονταν από δύο άτομα τρεις φορές μέσα στο νερό. Κατόπιν περίμεναν τη σειρά τους για το κάψιμο σε ξύλα βάρους 300 – 400 κιλών. Οι συγγενείς των νεκρών δίπλα περίμεναν έως ότου ολοκληρωθεί η διαδικασία. Μπροστά μας 4-5 φωτιές έλαμπαν στο σκοτάδι. Σε μια άλλη αποβάθρα γινόταν ένα είδος τελετής μπροστά σε εκατοντάδες βάρκες που κολλημένες η μια δίπλα στην άλλη σκέπαζαν τα νερά. Στα σκαλάκια επτά άτομα από την ανώτερη τάξη των θρησκευτικών λειτουργών κάνοντας σχήματα στον αέρα με αναμμένες δάδες έψελναν. Η ψαλμωδία μέσω μεγαφώνων ακουγόταν στο πλήθος, το οποίο άφηνε πάνω στα νερά του Γάγγη μικρά πιατάκια με κεριά αναμμένα μαζί με λίγα άνθη. Με δέκα ρουπίες έδωσαν και σε μας. Αφήσαμε τα πιατάκια μέσα στο νερό τα κεριά δεν έσβηναν λόγω της άπνοιας και όσα κατάφερναν να ξεγλιστρήσουν ανάμεσα από τις βάρκες συνέχιζαν στο ανοικτό ποτάμι. Δεκάδες φωτεινά σημαδάκια ταξίδευαν πάνω στον ιερό ποταμό μέσα στη σκοτεινή νύχτα. Ήταν μια μυσταγωγία που δεν σ άφηνε ασυγκίνητο.
Την επόμενη μέρα είχαμε έγερση στις 0520 και πήγαμε ξανά στις αποβάθρες. Τώρα τα βρώμικα στενά σοκάκια με τα ακάθαρτα χρωματιστά νερά να τρέχουν στις γωνιές τους ήταν ερημικά. Πήραμε ξανά το βαρκάκι και περιοδέψαμε όλες τις αποβάθρες. Οι Ινδοί μισοβυθισμένοι στα νερά περίμεναν… Τι περίμεναν; Μα τον ήλιο ν’ ανατέλλει. Αργά ο ήλιος απ΄ τον ορίζοντα φωτίζει τη μέρα. Μάτια ορθάνοιχτα, γεμάτα θρησκευτική προσήλωση στραμμένα σταθερά πάνω στο Θεό Ήλιο που για μια ακόμα μέρα φέρνει τη ζωή στη Γη μας. Χείλη κινούνται, χέρια απλώνονται, κεφάλια ψηλά βυθίζονται ιερά στα νερά του δικού τους Ιορδάνη… Κι όταν ο ζωοδότης άφησε τον ορίζοντα και ρόδισαν τα σκαλάκια στις αποβάθρες ένα χαμόγελο ευτυχίας άνθησε στα χείλη των προσκυνητών.
O σουάμι Βιβεκανάντα μαθητής του μεγάλου Ραμακρίσνα έκανε το δεύτερο ταξίδι του στην Ευρώπη και στις ΗΠΑ το έτος 1900. Το πρώτο το έκανε πριν από πέντε χρόνια. Η φήμη του δασκάλου είχε εξαπλωθεί στον δυτικό κόσμο. Οι Ινδουιστικές, οι πνευματικές και φιλοσοφικές του διδασκαλίες, οι σκέψεις και δοξασίες περί της τελειοποίησης του ατόμου και η πνευματική του επιδίωξη με το παγκόσμιο «Θείο»
όπως και να ονομάζεται, δεν άφησαν ανεπηρέαστα κάποια δεκτικά ανοικτά μυαλά της Βρετανικής αποικιοκρατίας τα οποία διέδιδαν οτιδήποτε νέο αναγεννιόταν σ αυτή τη εξωτική μακρινή χώρα. Στο πρώτο ταξίδι τον περίμεναν πλήθος διαλέξεων σε κάθε πόλη των ΗΠΑ, στις πόλεις της Ευρώπης που επισκέφτηκε, στα πανεπιστήμια και στις δημόσιες αίθουσες. Κάποιοι κενοί από θρησκευτικότητα από τότε δυτικοί, διψώντας να βρουν πνευματικό προορισμό γίνονται αποδέκτες της φιλοσοφίας του και θεμελιώνουν ιδρύματα και λέσχες με βάση τη διδασκαλία του. Στο δεύτερο του ταξίδι (πέρασε κι από Αθήνα και Ελευσίνα!!).
Όταν επέστρεψε στη Ινδία μετά από ενάμιση χρόνο είχε απογοητευτεί από το βάρβαρο πρόσωπο που του αποκάλυψε ο ιμπεριαλισμός.
«Είδα μεγαλείο σε μια αγέλη λύκων. Η κοινωνική ζωή στην Δύση είναι σαν ένα ξέσπασμα γέλιου. Από κάτω όμως είναι ένας στεναγμός. Το ξέσπασμα του γέλιου τελειώνει σε λυγμό. Η ευθυμία κι η ελαφρότητα είναι μονάχα η επιφάνεια. Στην πραγματικότητα η ψυχή της Δύσης είναι πλημμυρισμένη με μια έντονη τραγωδία…Εδώ στην Ινδία το εξωτερικό είναι θλιμμένο ή μελαγχολικό. Από κάτω όμως είναι η αμεριμνησία και η χαρά.»
(Ραμακρίσνα και Βιβεκανάντα του Ρομαίν Ρολλάντ εκδ Δίβρης )
Προφητεία για τους δύο ευρωπαϊκούς πολέμους. Μήπως αλήθεια πρέπει να τους λέμε ευρωπαϊκούς κι όχι παγκόσμιους? Πάλη η Ευρώπη βγάζει την ουρά της έξω…
Οι δύο τελευταίες προτάσεις είναι το καλλίτερο εφόδιο για τον υποψήφιο επισκέπτη σ αυτή τη χώρα. Το ίδιο και σε κάθε χώρα με διαφορετική κουλτούρα και τρόπο σκέψης απ αυτή του δυτικού πολιτισμού. Οι αντιδράσεις του κατοίκου μας ενδιαφέρουν περισσότερο απ οτιδήποτε άλλο περιμένουμε να δούμε.
Μήπως λοιπόν κριτικάρουμε εσφαλμένα τις συμπεριφορές των ανθρώπων που πλησιάζουμε στην Ινδία ; Αν π.χ. θεωρούμε μια πράξη ξεπεσμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας του ατόμου, γι αυτούς μήπως είναι εξυπηρέτηση στον άνθρωπο άνευ τιμήματος, όπως η θρησκεία τους το διδάσκει; Κι όμως υπήρξε περίπτωση σ ένα υποτίθεται παραδοσιακό χωριό, όπου σε επίσκεψη σε σπίτι, προειδοποιημένη όμως, για να μας δείξουν τις συνήθειες και τα εργαλεία των ανθρώπων της παλιάς εποχής, (ίδια ήταν με τα γνωστά δικά μας κατοίκων των χωριών) , αποχαιρετώντας ο αφέντης της οικογένειας με χαιρετούσε σφιχτά με το ένα χέρι και δεν μου το άφηνε, ενώ με το άλλο έτριβε τον αντίχειρα με τον δείχτη κάνοντας το σήμα της πληρωμής, μπαξίσι, μη γνωρίζοντας ότι το είχε τακτοποιήσει η γυναίκα μου. Μια κίνηση που τα λέει όλα και προσβάλει όλο τον λαό.
Με το θλιμμένο και μελαγχολικό που γράφει ο Βικεκανάντα ίσως ερμηνεύεται η στωικότητα των Ινδών, που ποτέ δεν συνάντησα φαγωμάρες και τσακωμούς ιδίως εκεί μέσα στην προβληματική κυκλοφορία των κέντρων των πόλεων, αλλά ούτε δυσαρέσκεια σε άρνηση μου σε κάποιες γελοίες περιπτώσεις αιτήματος.
Ας πάμε τώρα στην Μπεναρές μπας και πάρουμε μια σταλίτσα ινδουιστικού πνεύματος…. Με το αυτοκίνητο φτάσαμε βραδάκι σ ένα σημείο και μετά συνεχίσαμε με τα πόδια ανάμεσα σε πολυκοσμία από ντόπιους, τουρίστες ξένους και Ινδούς, φυσιογνωμίες κάθε λογής και πολλούς μικροέμπορους. Μια κυρία με πλησίασε να μου πουλήσει αδιάφορα για μένα προϊόντα. Συνέχιζε να επιμένει περπατώντας δίπλα μου, όταν σε κάποια στιγμή με το χέρι της μου έδειξε ακαθαρσίες αγελάδας μπροστά μας λέγοντα μου να προσέξω μην τυχόν τις πατήσω. Τι ευγένεια..!!!
Φτάσαμε στα σκαλάκια του Γάγγη. Οι υποψήφιοι νεκροί απ όλα τα μέρη της χώρας περίμεναν το τέλος τους και την ταφή τους στα άγια νερά. Ειδικό οίκημα υπήρχε γι αυτούς με μια υποτυπώδη φροντίδα από κοινωνική πρόνοια. Πήραμε τη βάρκα φτάσαμε σε κάποια καθορισμένη απόσταση μαζί με άλλες βάρκες από το σημείο αποτέφρωσης των νεκρών. Τα φέρετρα τυλιγμένα σε γυαλιστερά χαρτιά βυθίζονταν από δύο άτομα τρεις φορές μέσα στο νερό. Κατόπιν περίμεναν τη σειρά τους για το κάψιμο σε ξύλα βάρους 300 – 400 κιλών. Οι συγγενείς των νεκρών δίπλα περίμεναν έως ότου ολοκληρωθεί η διαδικασία. Μπροστά μας 4-5 φωτιές έλαμπαν στο σκοτάδι. Σε μια άλλη αποβάθρα γινόταν ένα είδος τελετής μπροστά σε εκατοντάδες βάρκες που κολλημένες η μια δίπλα στην άλλη σκέπαζαν τα νερά. Στα σκαλάκια επτά άτομα από την ανώτερη τάξη των θρησκευτικών λειτουργών κάνοντας σχήματα στον αέρα με αναμμένες δάδες έψελναν. Η ψαλμωδία μέσω μεγαφώνων ακουγόταν στο πλήθος, το οποίο άφηνε πάνω στα νερά του Γάγγη μικρά πιατάκια με κεριά αναμμένα μαζί με λίγα άνθη. Με δέκα ρουπίες έδωσαν και σε μας. Αφήσαμε τα πιατάκια μέσα στο νερό τα κεριά δεν έσβηναν λόγω της άπνοιας και όσα κατάφερναν να ξεγλιστρήσουν ανάμεσα από τις βάρκες συνέχιζαν στο ανοικτό ποτάμι. Δεκάδες φωτεινά σημαδάκια ταξίδευαν πάνω στον ιερό ποταμό μέσα στη σκοτεινή νύχτα. Ήταν μια μυσταγωγία που δεν σ άφηνε ασυγκίνητο.
Την επόμενη μέρα είχαμε έγερση στις 0520 και πήγαμε ξανά στις αποβάθρες. Τώρα τα βρώμικα στενά σοκάκια με τα ακάθαρτα χρωματιστά νερά να τρέχουν στις γωνιές τους ήταν ερημικά. Πήραμε ξανά το βαρκάκι και περιοδέψαμε όλες τις αποβάθρες. Οι Ινδοί μισοβυθισμένοι στα νερά περίμεναν… Τι περίμεναν; Μα τον ήλιο ν’ ανατέλλει. Αργά ο ήλιος απ΄ τον ορίζοντα φωτίζει τη μέρα. Μάτια ορθάνοιχτα, γεμάτα θρησκευτική προσήλωση στραμμένα σταθερά πάνω στο Θεό Ήλιο που για μια ακόμα μέρα φέρνει τη ζωή στη Γη μας. Χείλη κινούνται, χέρια απλώνονται, κεφάλια ψηλά βυθίζονται ιερά στα νερά του δικού τους Ιορδάνη… Κι όταν ο ζωοδότης άφησε τον ορίζοντα και ρόδισαν τα σκαλάκια στις αποβάθρες ένα χαμόγελο ευτυχίας άνθησε στα χείλη των προσκυνητών.
