giannismits
Member
- Μηνύματα
- 3.497
- Likes
- 11.829
- Επόμενο Ταξίδι
- ?
Περιεχόμενα
- Κεφάλαιο 1
- Βαρσοβία: Κέντρο… ανάμεσα στους Ουρανοξύστες!
- Βαρσοβία: Central και…Łazienki Park!
- Βαρσοβία: Εβραϊκή συνοικία και Βασιλική διαδρομή!
- Βαρσοβία: Παλιά πόλη… νέα πόλη και Warsaw by night!
- Βαρσοβία: Φθινοπωρινές τσάρκες και … το Wilanów
- Βαρσοβία: Μουσείο Εξέγερσης Βαρσοβίας!
- Βαρσοβία: Praga… στην απέναντι όχθη!
- Βαρσοβία: Παραποτάμια λεωφόρος και… Pałac Kultury!
- Κρακοβία: Άφιξη στην παλιά πόλη!
- Κρακοβία: Stare Miasto (Παλιά πόλη) I
- Κρακοβία: Stare Miasto (Παλιά πόλη) II
- Κρακοβία: Κάστρο Wawel και παραποτάμια διαδρομή!
- Κρακοβία: Καζιμιέρζ, η Εβραϊκή συνοικία!
- Κρακοβία: Η Εβραϊκή συνοικία Podgórze
- Άουσβιτς-Μπιρκενάου: Οδοιπορικό στον τόπο της κόλασης!
- Κρακοβία: Αλατωρυχεία… και επίλογος!
Κρακοβία: Καζιμιέρζ, η Εβραϊκή συνοικία!
Η σημερινή μέρα θα ήταν ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα μιας και είχα διαβάσει πολλά για το Καζιμιέρζ και ανυπομονούσα να περπατήσω σ’αυτή την εναλλακτική και πολύ διάσημη συνοικία της Κρακοβίας. Από το πάρκο Płatny κατεβήκαμε την υπόγεια διάβαση και περάσαμε στην απέναντι μεριά, στην plac Jana Nowaka Jeziorańskiego εκεί που βρίσκεται και η κεντρική είσοδος του εμπορικού Galeria Krakowska.
Από ένα ψιλικατζίδικο στην υπόγεια διάβαση είχαμε αγοράσει εισιτήρια για το τραμ, κι έτσι από τη στάση Teatr Słowackiego πήραμε το τραμ και κατεβήκαμε στη στάση Stradom, στα όρια της Εβραϊκής συνοικίας.
Το Kazimierz η πρώην Εβραϊκή συνοικία της Κρακοβίας βρίσκεται νότια από την παλιά πόλη και συνορεύει με τον ποταμό Βιστούλα. Οι Εβραίοι άρχισαν να εγκαθίστανται στην Κρακοβία τον 13ο αιώνα και έκτοτε η δραστηριότητα τους ήταν έντονη. Από τον 15ο αιώνα ζούσαν κυρίως σε ένα τμήμα της Κρακοβίας το Kazimierz. Από τα τέλη του 19ου αιώνα, οι Εβραίοι συμμετείχαν ενεργά στην επέκταση της περιοχής ως επενδυτές, τραπεζίτες, οικοδόμοι εργολάβοι και αρχιτέκτονες και ήταν εξαιρετικά δραστήριοι στην Κρακοβία όπου έχτισαν 6 συναγωγές. Πριν τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, ζούσαν στην Κρακοβία περίπου 64.000 Εβραίοι (το ένα τέταρτο του πληθυσμού της πόλης). Μέχρι το 1939, οι Εβραίοι δημιούργησαν μια ανεπτυγμένη κοινωνική υποδομή και το Kazimierz ήταν το ιδανικό μέρος εβραϊκής κοινότητας και για την υπόλοιπη Πολωνία.
Ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν σίγουρα η πιο δραματική και συγκλονιστική περίοδος για τους Εβραίους στην Πολωνία. Από το 1939 εκτοπίστηκαν από την Κρακοβία. Το 1941 οι Εβραίοι απομακρύνθηκαν βίαια από τα σπίτια τους και μεταφέρθηκαν στο Podgórze, στο οποίο δημιουργήθηκε το γκέτο που ήταν εντελώς κλειστό από άλλα μέρη της πόλης. Ακολούθησε λιμοκτονία, θάνατος και δυστυχία. Οι περισσότεροι που επέζησαν δολοφονήθηκαν κατά την εκκαθάριση του γκέτο ή μεταφέρθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Μετά τον πόλεμο μόνο το 10% των Εβραίων της Κρακοβίας επέζησε από τον πόλεμο, πολλοί από αυτούς με τη βοήθεια του Γερμανού επιχειρηματία Oskar Schindler. Το μεγαλύτερο έγκλημα της ανθρωπότητας, το Ολοκαύτωμα μείωσε δραματικά τον πληθυσμό των Εβραίων σε όλη την Πολωνία. Από τα 3 εκατομμύρια Εβραίους σε όλη τη χώρα, επέζησαν περίπου οι 10 χιλιάδες, και οι περισσότεροι από αυτούς δεν επέστρεψαν στην Πολωνία.
Αυτό που είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον είναι το πώς ο πολύ μικρός πληθυσμός των Εβραίων στην Κρακοβία έκαναν το Kazimierz έναν τόπο μεγάλης πολιτιστικής σημασίας, και έχει αναβιώσει την πολιτιστική του ταυτότητα και την παράδοση η οποία μετά από χρόνια ξαναγεννιέται με εντυπωσιακό ρυθμό. Σήμερα λειτουργούν και πάλι επτά συναγωγές και τα παραδοσιακά φεστιβάλ πολιτισμού των Εβραίων είναι από τα κύρια πολιτιστικά γεγονότα της πόλης. Είναι μια περιοχή, ζωντανή με πολιτιστική και καλλιτεχνική ζωή, που προσελκύει ιδιαίτερα εκείνους που θέλουν να νιώσουν μια μποέμικη ατμόσφαιρα στην Κρακοβία. Το Kazimierz έχει αμέτρητα ατμοσφαιρικά και ιδιαίτερα καφέ, μπαρ και εστιατόρια καθώς και στούντιο και γκαλερί τέχνης που είναι δύσκολο να τα συγκεντρώσεις σε μια λίστα. Εγώ είχα κάνει έναν καλό προγραμματισμό για τη διαδρομή που θα ακολουθούσαμε ώστε να μη χάσουμε πολλούς ξεχωριστούς δρόμους και μοναδικά κτίρια καθώς και πολλά ακόμα σημεία ενδιαφέροντος στην συνοικία. Το Καζιμιέρζ είναι ένα μέρος που μοιάζει λίγο διαφορετικό από την υπόλοιπη πόλη και το νοιώσαμε από τη πρώτη στιγμή!
Ήταν πριν τις 9 και στους δρόμους επικρατούσε ερημιά. Μόνο εμείς κυκλοφορούσαμε και ψάχναμε την είσοδο για το μοναστήρι św. Pawła Pierwszego Pustelnika – Paulinów. Δεν ξεκινάμε λοιπόν από το κέντρο του Καζιμιέρζ αλλά από το νοτιοδυτικό άκρο της Εβραϊκής συνοικίας. Από την οδό Paulińska βρήκαμε την αυλόπορτα της ψηλής περίφραξης και μπήκαμε στο μεγάλο προαύλιο. Το συγκρότημα περιλαμβάνει τη Μονή καλογραιών, τη Βασιλική του Αρχάγγελου Μιχαήλ, την εντυπωσιακή λίμνη με το άγαλμα του Αγίου Stanisława (Sadzawka św. Stanisława) και το Βωμό των Τριών Χιλιετιών (Ołtarz Trzeciego Tysiąclecia). Το μέρος είναι πολύ γαλήνιο δίπλα στον ποταμό και μπροστά από το περιφραγμένο πάρκο Ogrody Ojców Paulinów. Ήμασταν μόνοι μας και απολαύσαμε την ηρεμία του τοπίου και τα εντυπωσιακά θρησκευτικά κτίρια.
Ο βωμός των Τριών Χιλιετιών, στέκεται στην αυλή του μοναστηριού από το 2008. Στον ετήσιο διαγωνισμό για το χειρότερο νέο αρχιτεκτονικό στοιχείο της Κρακοβίας πήρε την πρώτη θέση καθώς θεωρήθηκε πως το μνημείο αυτό κατέστρεψε το περιβάλλον. Ωραία πρωτιά!
Το μοναστήρι και η εκκλησία
Λίμνη św. Stanisława
Η έξοδος στην οδό Skałeczna
Βγήκαμε από την αυλή του μοναστηριού και συνεχίσαμε από την οδό Skałeczna. Ευθεία στα λίγα μέτρα η μεσαιωνική Ρωμαιοκαθολική εκκλησία Αγίας Αικατερίνης και Αγίας Μαργαρίτας (św. Katarzyny Aleksandryjskiej i św. Małgorzaty).
Οδός Skałeczna
Και φτάνουμε στην καρδιά της Εβραϊκής συνοικίας. Εδώ είναι μαζεμένα όλα τα αξιοθέατα, τα ξεχωριστά σοκάκια, οι συναγωγές, οι μικρές πλατείες, τα γκράφιτι. Εδώ είναι μαζεμένη αυτή η διαφορετική ατμόσφαιρα που κάνει το Καζιμιέρζ να ξεχωρίζει από την υπόλοιπη πόλη.
Στην οδό Bożego Ciała 18, I'm happy again!
Στην οδό Beera Meiselsa είναι ένα από τα πιο διάσημα σοκάκια της συνοικίας. Μια αυλή που έχει όλη την ατμόσφαιρα του παρελθόντος και έγινε διάσημη μετά το 1993 όταν στο μέρος αυτό διαδραματίστηκε μια σκηνή από το αριστούργημα του Στίβεν Σπίλμπεργκ, ‘’Η Λίστα του Σίντλερ’’. Γι’αυτό και το σημείο αυτό είναι γνωστό ως Schindler's List Passage.
Στο 0:44
Το σοκάκι μας έβγαλε στην οδό Józefa έναν από τους πιο διάσημους δρόμους του Kazimierz. Είναι ένας δρόμος με καλλιτεχνική αύρα με πολλές αίθουσες τέχνης, καταστήματα με αντίκες, και ατμοσφαιρικά καφέ και εστιατόρια.
Η street art στο Kazimierz είναι παντού και είναι εντυπωσιακή. Σε πολλά σημεία υπάρχουν τοιχογραφίες που σε κάνουν να σταματάς και να αναρωτιέσαι τι θέλει να δείξει ο καλλιτέχνης. Οι τοιχογραφίες επικεντρώνονται κυρίως στην εβραϊκή ιστορία της περιοχής και είναι όλες δημιουργικές και πρωτότυπες! Μια απ’αυτές στη οδό Józefa 7 είναι το Historical Mural που απεικονίζει πέντε πορτρέτα Πολωνών που συνδέονται με την εβραϊκή συνοικία.
Λίγο μετά είναι η Ορθόδοξη Συναγωγή Wysoka και η Συναγωγή Kowea Itim le-Torah
Το κέντρο της εβραϊκής συνοικίας είναι η plac Nowy, δηλαδή η Νέα πλατεία. Κι ενώ η κεντρική πλατεία της παλιάς πόλης Rynek Główny είναι η φωτογενής βιτρίνα της Κρακοβίας, η plac Nowy έχει καθιερωθεί ως το πνευματικό κέντρο της υποκουλτούρας! Χωρίς τη λαμπρότητα της Παλιάς Πόλης, η Plac Nowy είναι ένα απλό τετράγωνο με τσιμέντο που είναι γεμάτο με πάγκους που πωλούν ψιλοπράγματα, με ταπεινά ταχυφαγεία και με αυτοκίνητα που προμηθεύουν την αγορά τροφίμων. Με λίγα λόγια είναι μια λαϊκή αγορά. Είναι όμως κάτι εντελώς διαφορετικό από την Παλιά Πόλη που κατά τη γνώμη μου έχει γοητεία! Το χαρακτηριστικό της πλατείας είναι η ροτόντα στο κέντρο που περιλαμβάνει μικρά μαγαζάκια γρήγορου φαγητού.
Η πλατεία εκείνη την ώρα άρχισε σιγά σιγά να ξυπνάει και να στήνονται οι πάγκοι με το εμπόρευμα. Κάποιοι εργάτες έτρωγαν την πρωινή τους σούπα, και αστυνομικοί το ξακουστό σνακ zapiekanki που είναι μια πίτσα σε ψωμί. Όλοι τριγυρνούν εδώ. Γύρω από την πλατεία υπάρχουν δεκάδες καφέ, μπαρ και εστιατόρια και όλα συνθέτουν μια μποέμικη ατμόσφαιρα που κάνει αυτό το μέρος τόσο μοναδικό.
Πριν συνεχίσουμε στα ενδότερα του Καζιμιέρζ , κάναμε ένα διάλειμμα για πρωινό σε ένα πολύ γνωστό καφέ στην οδό Beera Meiselsa 20, το ρουστίκ καφέ Mleczarnia (ακριβώς απέναντι από την είσοδο του Schindler's List Passage). Ήταν λίγο μετά τις 10 και το μαγαζί μόλις είχε ανοίξει. Οι μοναδικοί θαμώνες λοιπόν ήμασταν εμείς. Η εσωτερική διακόσμηση είναι εξαιρετική και νοιώσαμε σαν να βρισκόμασταν σε ένα παλιό εβραϊκό σπίτι άλλων εποχών. Ένας ατμοσφαιρικός ζεστός χώρος γεμάτος παλιές φωτογραφίες Εβραίων που ζούσαν στην περιοχή, vintage έπιπλα και αντικείμενα. Το συγκεκριμένο καφέ όπως και όλα στην περιοχή είναι και για πρωινό, και για καφέ, και για αργά τη νύχτα για ποτό. Έτσι ολομόναχοι φάγαμε το πρωινό μας το οποίο δεν μπορώ να πω πως ήταν αυτό που περίμενα, διότι πρωινό χωρίς αυγά δεν είναι σωστό πρωινό! Τουλάχιστον μας αποζημίωσε ο ατμοσφαιρικός χώρος αν και θα προτιμούσα να είχε κόσμο!
Πήγαμε και πάλι στην plac Nowy και συνεχίσαμε από την οδό Estery και μετά από την Miodowa. Στην οδό Miodowa σε κοντινή απόσταση μεταξύ τους βρίσκονται η Συναγωγή Tempel και η Συναγωγή Kupa καθώς και το Εβραϊκό κοινοτικό κέντρο της Κρακοβίας.
Η οδός Szeroka είναι από τους πλέον φωτογραφημένους δρόμους του Καζιμιέρζ με τις χαρακτηριστικές ταμπέλες του προπολεμικού εστιατορίου Once Upon A Time | Chajim Kohan. Ο δρόμος οδηγεί στην μεγάλη πλατεία της Εβραϊκής συνοικίας.
Η πλακόστρωτη οδός Szeroka που είναι ουσιαστικά πλατεία, μου φάνηκε ιδιαίτερα ατμοσφαιρική αλλά αν έλειπαν τα παρκαρισμένα αυτοκίνητα θα ήταν ακόμα ωραιότερη. Είναι από τα βασικά μέρη που γυρίστηκαν σκηνές για τη Λίστα του Schindler. Η οδός Szeroka ήταν το επίκεντρο της εβραϊκής συνοικίας με μια αγορά γύρω από την οποία επικεντρώθηκε η ζωή των κατοίκων και με τέσσερις συναγωγές, κάτι που δεν υπήρχε πουθενά αλλού στην Ευρώπη! Στην πλατεία σώζονται πολλά μνημεία της εβραϊκής κουλτούρας καθώς και το Παλαιό εβραϊκό κοιμητήριο της Κρακοβίας Cmentarz Remuh.
Μπήκαμε στην αυλή της Συναγωγής Poppera η οποία έχει τοποθετημένο στον τοίχο της αυλής έναν όμορφο πίνακα σε καμβά με εβραϊκά σύμβολα.
Κάποτε οι Εβραίοι με τις μακριές ρόμπες και τα ψηλά καπέλα περπατούσαν κατά μήκος των δρόμων, τα κεριά έλαμπαν στα παράθυρα και οι συναγωγές γέμιζαν με κόσμο για την προσευχή! Η Szeroka μπορεί να είναι ένα από τα πιο τουριστικά μέρη της Κρακοβίας με πλήθος από καφέ και εστιατόρια, πολλά από αυτά όμως δίνουν έμφαση στις εβραϊκές παραδόσεις και σε μεταφέρουν σε μια εποχή που δεν υπάρχει πια!
Στο άκρο της Szeroka είναι η Παλαιά Συναγωγή, Stara Synagoga. Η παλιά συναγωγή πιθανότατα χτίστηκε το δεύτερο μισό του 15ου αιώνα από Τσέχους Εβραίους που ήρθαν στην Κρακοβία το 1389. Είναι μια από τις παλαιότερες επιζώντες συναγωγές στην Πολωνία και ένα από τα πιο πολύτιμα μνημεία της εβραϊκής θρησκευτικής αρχιτεκτονικής στην Ευρώπη. Μέχρι το 1939, έπαιξε το ρόλο της κεντρικής συναγωγής της εβραϊκής κοινότητας της Κρακοβίας . Η συναγωγή είναι επισκέψιμη και περιλαμβάνει μια έκθεση που παρουσιάζει την ιστορία και τον πολιτισμό των Εβραίων της Κρακοβίας. Πάντως εμείς μπορεί να μη μπήκαμε σε καμία συναγωγή όμως μια χαρά τις εντοπίσαμε όλες!
Εντωμεταξύ μπορεί τα βράδια στην Κρακοβία να ενοχλούν οι κράχτες κωλόμπαρων αλλά και το πρωί όλο και κάποιος θα σε πλησιάσει. Στην πλατεία Szeroka μας πλησίασαν τουλάχιστον 3-4 ξεναγοί να κάνουμε τουρ στην εβραϊκή γειτονιά. Συνεχίσαμε από την οδό Bartosza και εντοπίσαμε την πιο διάσημη τοιχογραφία στο Καζιμιέρζ σε ένα κτίριο λίγα μέτρα πίσω από την παλιά συναγωγή. Η συγκεκριμένη τοιχογραφία αποτίει φόρο τιμής στην οικογένεια Bosak. Δημιουργήθηκε από έναν ισραηλινό όμιλο για το 24ο Φεστιβάλ Εβραϊκού Πολιτισμού για να τιμήσει τη μνήμη της οικογένειας Bosak, που ζούσε στην περιοχή μέχρι τη δημιουργία του γκέτο της Κρακοβίας το 1941. Η τοιχογραφία φέρνει κάπως σε art nouveau και είναι πραγματικά ένα σήμα κατατεθέν στη συνοικία. Η ψιλή περίφραξη και τα δέντρα εμποδίζουν κάπως τη θέα όμως παρατηρήσαμε πως η περιγραφόμενη αλάνα πάρκινγκ, είναι ανοιχτή από τον απέναντι δρόμο.
Οδός Bartosza με Świętego Wawrzyńca
Πήγαμε από την οδό Dajwór για να δούμε από κοντά την τοιχογραφία. Στην είσοδο του φυλασσόμενου πάρκινγκ υπάρχει μπάρα για τα αυτοκίνητα και φύλακας ο οποίος μας έκανε ένα νεύμα κι εγώ του έκανα νόημα πως θέλω να φωτογραφίσω την τοιχογραφία! Κανένα πρόβλημα!
Σχεδόν απέναντι στην οδό Dajwór 18 είναι το Εβραϊκό Μουσείο Γαλικίας με μια πολύ ωραία τοιχογραφία. Η έμπνευση πίσω από την τοιχογραφία προέρχεται από την εβραϊκή κοινότητα δυο πόλεων: την προπολεμική Κρακοβία και τη σύγχρονη Ιερουσαλήμ. Με λίγη παρατηρητικότητα μπορείς να εντοπίσεις στην μεγάλη τοιχογραφία τη σχέση μεταξύ αυτών των δύο μακρινών κόσμων. Και μπορεί ο φακός της μηχανής να μη χωρούσε ανάμεσα από τα κάγκελα της ψηλής περίφραξης, χώρεσε όμως το κινητό!
Οδός Dajwór με Świętego Wawrzyńca
Η οδός Świętego Wawrzyńca έχει αρκετά ενδιαφέροντα σημεία όπως την Judah food market η οποία ήταν σχεδόν έρημη, το Μουσείο Μηχανικής σχεδόν απέναντι, και λίγα μέτρα μετά η Εκκλησία Σώματος του Χριστού.
Η Κρακοβία σίγουρα με εντυπωσίασε για τις αμέτρητες εκπληκτικές εκκλησίες της και μια από αυτές είναι και η Εκκλησία του Σώματος του Χριστού (Bazylika Bożego Ciała). Η μικρή Βασιλική χτίστηκε το 1405 και ο πύργος με το καμπαναριό που φαίνεται από πολλά σημεία της εβραϊκής συνοικίας, το 1582. Μπήκαμε στο προαύλιο από την οδό Świętego Wawrzyńca και βγήκαμε από την κεντρική είσοδο στην οδό Bożego Ciała.
Ήμασταν σε ακόμα μια πλατεία του Kazimierz, την Plac Wolnica η οποία θα μπορούσε να είχε ένα ενδιαφέρον αν δεν είχε μετατραπεί σε πάρκινγκ! Το κύριο κτίριο της πλατείας είναι το Δημαρχείο του Kazimierz που στεγάζει και το Εθνογραφικό Μουσείο Seweryn Udziela.
Οδός Trynitarska… το κόκκινο κτίριο μπροστά είναι νοσοκομείο!
Ακολουθήσαμε την οδό Mostowa, και φτάσαμε στον ποταμό στην πεζογέφυρα Kładka Ojca Bernatka.
Το δεύτερο μέρος της εβραϊκής περιήγησής μας θα συνεχιζόταν στην απέναντι όχθη, στην περιοχή Podgórze.
Η σημερινή μέρα θα ήταν ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα μιας και είχα διαβάσει πολλά για το Καζιμιέρζ και ανυπομονούσα να περπατήσω σ’αυτή την εναλλακτική και πολύ διάσημη συνοικία της Κρακοβίας. Από το πάρκο Płatny κατεβήκαμε την υπόγεια διάβαση και περάσαμε στην απέναντι μεριά, στην plac Jana Nowaka Jeziorańskiego εκεί που βρίσκεται και η κεντρική είσοδος του εμπορικού Galeria Krakowska.
Από ένα ψιλικατζίδικο στην υπόγεια διάβαση είχαμε αγοράσει εισιτήρια για το τραμ, κι έτσι από τη στάση Teatr Słowackiego πήραμε το τραμ και κατεβήκαμε στη στάση Stradom, στα όρια της Εβραϊκής συνοικίας.
Το Kazimierz η πρώην Εβραϊκή συνοικία της Κρακοβίας βρίσκεται νότια από την παλιά πόλη και συνορεύει με τον ποταμό Βιστούλα. Οι Εβραίοι άρχισαν να εγκαθίστανται στην Κρακοβία τον 13ο αιώνα και έκτοτε η δραστηριότητα τους ήταν έντονη. Από τον 15ο αιώνα ζούσαν κυρίως σε ένα τμήμα της Κρακοβίας το Kazimierz. Από τα τέλη του 19ου αιώνα, οι Εβραίοι συμμετείχαν ενεργά στην επέκταση της περιοχής ως επενδυτές, τραπεζίτες, οικοδόμοι εργολάβοι και αρχιτέκτονες και ήταν εξαιρετικά δραστήριοι στην Κρακοβία όπου έχτισαν 6 συναγωγές. Πριν τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, ζούσαν στην Κρακοβία περίπου 64.000 Εβραίοι (το ένα τέταρτο του πληθυσμού της πόλης). Μέχρι το 1939, οι Εβραίοι δημιούργησαν μια ανεπτυγμένη κοινωνική υποδομή και το Kazimierz ήταν το ιδανικό μέρος εβραϊκής κοινότητας και για την υπόλοιπη Πολωνία.
Ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν σίγουρα η πιο δραματική και συγκλονιστική περίοδος για τους Εβραίους στην Πολωνία. Από το 1939 εκτοπίστηκαν από την Κρακοβία. Το 1941 οι Εβραίοι απομακρύνθηκαν βίαια από τα σπίτια τους και μεταφέρθηκαν στο Podgórze, στο οποίο δημιουργήθηκε το γκέτο που ήταν εντελώς κλειστό από άλλα μέρη της πόλης. Ακολούθησε λιμοκτονία, θάνατος και δυστυχία. Οι περισσότεροι που επέζησαν δολοφονήθηκαν κατά την εκκαθάριση του γκέτο ή μεταφέρθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Μετά τον πόλεμο μόνο το 10% των Εβραίων της Κρακοβίας επέζησε από τον πόλεμο, πολλοί από αυτούς με τη βοήθεια του Γερμανού επιχειρηματία Oskar Schindler. Το μεγαλύτερο έγκλημα της ανθρωπότητας, το Ολοκαύτωμα μείωσε δραματικά τον πληθυσμό των Εβραίων σε όλη την Πολωνία. Από τα 3 εκατομμύρια Εβραίους σε όλη τη χώρα, επέζησαν περίπου οι 10 χιλιάδες, και οι περισσότεροι από αυτούς δεν επέστρεψαν στην Πολωνία.
Αυτό που είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον είναι το πώς ο πολύ μικρός πληθυσμός των Εβραίων στην Κρακοβία έκαναν το Kazimierz έναν τόπο μεγάλης πολιτιστικής σημασίας, και έχει αναβιώσει την πολιτιστική του ταυτότητα και την παράδοση η οποία μετά από χρόνια ξαναγεννιέται με εντυπωσιακό ρυθμό. Σήμερα λειτουργούν και πάλι επτά συναγωγές και τα παραδοσιακά φεστιβάλ πολιτισμού των Εβραίων είναι από τα κύρια πολιτιστικά γεγονότα της πόλης. Είναι μια περιοχή, ζωντανή με πολιτιστική και καλλιτεχνική ζωή, που προσελκύει ιδιαίτερα εκείνους που θέλουν να νιώσουν μια μποέμικη ατμόσφαιρα στην Κρακοβία. Το Kazimierz έχει αμέτρητα ατμοσφαιρικά και ιδιαίτερα καφέ, μπαρ και εστιατόρια καθώς και στούντιο και γκαλερί τέχνης που είναι δύσκολο να τα συγκεντρώσεις σε μια λίστα. Εγώ είχα κάνει έναν καλό προγραμματισμό για τη διαδρομή που θα ακολουθούσαμε ώστε να μη χάσουμε πολλούς ξεχωριστούς δρόμους και μοναδικά κτίρια καθώς και πολλά ακόμα σημεία ενδιαφέροντος στην συνοικία. Το Καζιμιέρζ είναι ένα μέρος που μοιάζει λίγο διαφορετικό από την υπόλοιπη πόλη και το νοιώσαμε από τη πρώτη στιγμή!
Ήταν πριν τις 9 και στους δρόμους επικρατούσε ερημιά. Μόνο εμείς κυκλοφορούσαμε και ψάχναμε την είσοδο για το μοναστήρι św. Pawła Pierwszego Pustelnika – Paulinów. Δεν ξεκινάμε λοιπόν από το κέντρο του Καζιμιέρζ αλλά από το νοτιοδυτικό άκρο της Εβραϊκής συνοικίας. Από την οδό Paulińska βρήκαμε την αυλόπορτα της ψηλής περίφραξης και μπήκαμε στο μεγάλο προαύλιο. Το συγκρότημα περιλαμβάνει τη Μονή καλογραιών, τη Βασιλική του Αρχάγγελου Μιχαήλ, την εντυπωσιακή λίμνη με το άγαλμα του Αγίου Stanisława (Sadzawka św. Stanisława) και το Βωμό των Τριών Χιλιετιών (Ołtarz Trzeciego Tysiąclecia). Το μέρος είναι πολύ γαλήνιο δίπλα στον ποταμό και μπροστά από το περιφραγμένο πάρκο Ogrody Ojców Paulinów. Ήμασταν μόνοι μας και απολαύσαμε την ηρεμία του τοπίου και τα εντυπωσιακά θρησκευτικά κτίρια.
Ο βωμός των Τριών Χιλιετιών, στέκεται στην αυλή του μοναστηριού από το 2008. Στον ετήσιο διαγωνισμό για το χειρότερο νέο αρχιτεκτονικό στοιχείο της Κρακοβίας πήρε την πρώτη θέση καθώς θεωρήθηκε πως το μνημείο αυτό κατέστρεψε το περιβάλλον. Ωραία πρωτιά!
Το μοναστήρι και η εκκλησία
Λίμνη św. Stanisława
Η έξοδος στην οδό Skałeczna
Βγήκαμε από την αυλή του μοναστηριού και συνεχίσαμε από την οδό Skałeczna. Ευθεία στα λίγα μέτρα η μεσαιωνική Ρωμαιοκαθολική εκκλησία Αγίας Αικατερίνης και Αγίας Μαργαρίτας (św. Katarzyny Aleksandryjskiej i św. Małgorzaty).
Οδός Skałeczna
Και φτάνουμε στην καρδιά της Εβραϊκής συνοικίας. Εδώ είναι μαζεμένα όλα τα αξιοθέατα, τα ξεχωριστά σοκάκια, οι συναγωγές, οι μικρές πλατείες, τα γκράφιτι. Εδώ είναι μαζεμένη αυτή η διαφορετική ατμόσφαιρα που κάνει το Καζιμιέρζ να ξεχωρίζει από την υπόλοιπη πόλη.
Στην οδό Bożego Ciała 18, I'm happy again!
Στην οδό Beera Meiselsa είναι ένα από τα πιο διάσημα σοκάκια της συνοικίας. Μια αυλή που έχει όλη την ατμόσφαιρα του παρελθόντος και έγινε διάσημη μετά το 1993 όταν στο μέρος αυτό διαδραματίστηκε μια σκηνή από το αριστούργημα του Στίβεν Σπίλμπεργκ, ‘’Η Λίστα του Σίντλερ’’. Γι’αυτό και το σημείο αυτό είναι γνωστό ως Schindler's List Passage.
Στο 0:44
Το σοκάκι μας έβγαλε στην οδό Józefa έναν από τους πιο διάσημους δρόμους του Kazimierz. Είναι ένας δρόμος με καλλιτεχνική αύρα με πολλές αίθουσες τέχνης, καταστήματα με αντίκες, και ατμοσφαιρικά καφέ και εστιατόρια.
Η street art στο Kazimierz είναι παντού και είναι εντυπωσιακή. Σε πολλά σημεία υπάρχουν τοιχογραφίες που σε κάνουν να σταματάς και να αναρωτιέσαι τι θέλει να δείξει ο καλλιτέχνης. Οι τοιχογραφίες επικεντρώνονται κυρίως στην εβραϊκή ιστορία της περιοχής και είναι όλες δημιουργικές και πρωτότυπες! Μια απ’αυτές στη οδό Józefa 7 είναι το Historical Mural που απεικονίζει πέντε πορτρέτα Πολωνών που συνδέονται με την εβραϊκή συνοικία.
Λίγο μετά είναι η Ορθόδοξη Συναγωγή Wysoka και η Συναγωγή Kowea Itim le-Torah
Το κέντρο της εβραϊκής συνοικίας είναι η plac Nowy, δηλαδή η Νέα πλατεία. Κι ενώ η κεντρική πλατεία της παλιάς πόλης Rynek Główny είναι η φωτογενής βιτρίνα της Κρακοβίας, η plac Nowy έχει καθιερωθεί ως το πνευματικό κέντρο της υποκουλτούρας! Χωρίς τη λαμπρότητα της Παλιάς Πόλης, η Plac Nowy είναι ένα απλό τετράγωνο με τσιμέντο που είναι γεμάτο με πάγκους που πωλούν ψιλοπράγματα, με ταπεινά ταχυφαγεία και με αυτοκίνητα που προμηθεύουν την αγορά τροφίμων. Με λίγα λόγια είναι μια λαϊκή αγορά. Είναι όμως κάτι εντελώς διαφορετικό από την Παλιά Πόλη που κατά τη γνώμη μου έχει γοητεία! Το χαρακτηριστικό της πλατείας είναι η ροτόντα στο κέντρο που περιλαμβάνει μικρά μαγαζάκια γρήγορου φαγητού.
Η πλατεία εκείνη την ώρα άρχισε σιγά σιγά να ξυπνάει και να στήνονται οι πάγκοι με το εμπόρευμα. Κάποιοι εργάτες έτρωγαν την πρωινή τους σούπα, και αστυνομικοί το ξακουστό σνακ zapiekanki που είναι μια πίτσα σε ψωμί. Όλοι τριγυρνούν εδώ. Γύρω από την πλατεία υπάρχουν δεκάδες καφέ, μπαρ και εστιατόρια και όλα συνθέτουν μια μποέμικη ατμόσφαιρα που κάνει αυτό το μέρος τόσο μοναδικό.
Πριν συνεχίσουμε στα ενδότερα του Καζιμιέρζ , κάναμε ένα διάλειμμα για πρωινό σε ένα πολύ γνωστό καφέ στην οδό Beera Meiselsa 20, το ρουστίκ καφέ Mleczarnia (ακριβώς απέναντι από την είσοδο του Schindler's List Passage). Ήταν λίγο μετά τις 10 και το μαγαζί μόλις είχε ανοίξει. Οι μοναδικοί θαμώνες λοιπόν ήμασταν εμείς. Η εσωτερική διακόσμηση είναι εξαιρετική και νοιώσαμε σαν να βρισκόμασταν σε ένα παλιό εβραϊκό σπίτι άλλων εποχών. Ένας ατμοσφαιρικός ζεστός χώρος γεμάτος παλιές φωτογραφίες Εβραίων που ζούσαν στην περιοχή, vintage έπιπλα και αντικείμενα. Το συγκεκριμένο καφέ όπως και όλα στην περιοχή είναι και για πρωινό, και για καφέ, και για αργά τη νύχτα για ποτό. Έτσι ολομόναχοι φάγαμε το πρωινό μας το οποίο δεν μπορώ να πω πως ήταν αυτό που περίμενα, διότι πρωινό χωρίς αυγά δεν είναι σωστό πρωινό! Τουλάχιστον μας αποζημίωσε ο ατμοσφαιρικός χώρος αν και θα προτιμούσα να είχε κόσμο!

Πήγαμε και πάλι στην plac Nowy και συνεχίσαμε από την οδό Estery και μετά από την Miodowa. Στην οδό Miodowa σε κοντινή απόσταση μεταξύ τους βρίσκονται η Συναγωγή Tempel και η Συναγωγή Kupa καθώς και το Εβραϊκό κοινοτικό κέντρο της Κρακοβίας.
Η οδός Szeroka είναι από τους πλέον φωτογραφημένους δρόμους του Καζιμιέρζ με τις χαρακτηριστικές ταμπέλες του προπολεμικού εστιατορίου Once Upon A Time | Chajim Kohan. Ο δρόμος οδηγεί στην μεγάλη πλατεία της Εβραϊκής συνοικίας.
Η πλακόστρωτη οδός Szeroka που είναι ουσιαστικά πλατεία, μου φάνηκε ιδιαίτερα ατμοσφαιρική αλλά αν έλειπαν τα παρκαρισμένα αυτοκίνητα θα ήταν ακόμα ωραιότερη. Είναι από τα βασικά μέρη που γυρίστηκαν σκηνές για τη Λίστα του Schindler. Η οδός Szeroka ήταν το επίκεντρο της εβραϊκής συνοικίας με μια αγορά γύρω από την οποία επικεντρώθηκε η ζωή των κατοίκων και με τέσσερις συναγωγές, κάτι που δεν υπήρχε πουθενά αλλού στην Ευρώπη! Στην πλατεία σώζονται πολλά μνημεία της εβραϊκής κουλτούρας καθώς και το Παλαιό εβραϊκό κοιμητήριο της Κρακοβίας Cmentarz Remuh.
Μπήκαμε στην αυλή της Συναγωγής Poppera η οποία έχει τοποθετημένο στον τοίχο της αυλής έναν όμορφο πίνακα σε καμβά με εβραϊκά σύμβολα.
Κάποτε οι Εβραίοι με τις μακριές ρόμπες και τα ψηλά καπέλα περπατούσαν κατά μήκος των δρόμων, τα κεριά έλαμπαν στα παράθυρα και οι συναγωγές γέμιζαν με κόσμο για την προσευχή! Η Szeroka μπορεί να είναι ένα από τα πιο τουριστικά μέρη της Κρακοβίας με πλήθος από καφέ και εστιατόρια, πολλά από αυτά όμως δίνουν έμφαση στις εβραϊκές παραδόσεις και σε μεταφέρουν σε μια εποχή που δεν υπάρχει πια!
Στο άκρο της Szeroka είναι η Παλαιά Συναγωγή, Stara Synagoga. Η παλιά συναγωγή πιθανότατα χτίστηκε το δεύτερο μισό του 15ου αιώνα από Τσέχους Εβραίους που ήρθαν στην Κρακοβία το 1389. Είναι μια από τις παλαιότερες επιζώντες συναγωγές στην Πολωνία και ένα από τα πιο πολύτιμα μνημεία της εβραϊκής θρησκευτικής αρχιτεκτονικής στην Ευρώπη. Μέχρι το 1939, έπαιξε το ρόλο της κεντρικής συναγωγής της εβραϊκής κοινότητας της Κρακοβίας . Η συναγωγή είναι επισκέψιμη και περιλαμβάνει μια έκθεση που παρουσιάζει την ιστορία και τον πολιτισμό των Εβραίων της Κρακοβίας. Πάντως εμείς μπορεί να μη μπήκαμε σε καμία συναγωγή όμως μια χαρά τις εντοπίσαμε όλες!
Εντωμεταξύ μπορεί τα βράδια στην Κρακοβία να ενοχλούν οι κράχτες κωλόμπαρων αλλά και το πρωί όλο και κάποιος θα σε πλησιάσει. Στην πλατεία Szeroka μας πλησίασαν τουλάχιστον 3-4 ξεναγοί να κάνουμε τουρ στην εβραϊκή γειτονιά. Συνεχίσαμε από την οδό Bartosza και εντοπίσαμε την πιο διάσημη τοιχογραφία στο Καζιμιέρζ σε ένα κτίριο λίγα μέτρα πίσω από την παλιά συναγωγή. Η συγκεκριμένη τοιχογραφία αποτίει φόρο τιμής στην οικογένεια Bosak. Δημιουργήθηκε από έναν ισραηλινό όμιλο για το 24ο Φεστιβάλ Εβραϊκού Πολιτισμού για να τιμήσει τη μνήμη της οικογένειας Bosak, που ζούσε στην περιοχή μέχρι τη δημιουργία του γκέτο της Κρακοβίας το 1941. Η τοιχογραφία φέρνει κάπως σε art nouveau και είναι πραγματικά ένα σήμα κατατεθέν στη συνοικία. Η ψιλή περίφραξη και τα δέντρα εμποδίζουν κάπως τη θέα όμως παρατηρήσαμε πως η περιγραφόμενη αλάνα πάρκινγκ, είναι ανοιχτή από τον απέναντι δρόμο.
Οδός Bartosza με Świętego Wawrzyńca
Πήγαμε από την οδό Dajwór για να δούμε από κοντά την τοιχογραφία. Στην είσοδο του φυλασσόμενου πάρκινγκ υπάρχει μπάρα για τα αυτοκίνητα και φύλακας ο οποίος μας έκανε ένα νεύμα κι εγώ του έκανα νόημα πως θέλω να φωτογραφίσω την τοιχογραφία! Κανένα πρόβλημα!
Σχεδόν απέναντι στην οδό Dajwór 18 είναι το Εβραϊκό Μουσείο Γαλικίας με μια πολύ ωραία τοιχογραφία. Η έμπνευση πίσω από την τοιχογραφία προέρχεται από την εβραϊκή κοινότητα δυο πόλεων: την προπολεμική Κρακοβία και τη σύγχρονη Ιερουσαλήμ. Με λίγη παρατηρητικότητα μπορείς να εντοπίσεις στην μεγάλη τοιχογραφία τη σχέση μεταξύ αυτών των δύο μακρινών κόσμων. Και μπορεί ο φακός της μηχανής να μη χωρούσε ανάμεσα από τα κάγκελα της ψηλής περίφραξης, χώρεσε όμως το κινητό!
Οδός Dajwór με Świętego Wawrzyńca
Η οδός Świętego Wawrzyńca έχει αρκετά ενδιαφέροντα σημεία όπως την Judah food market η οποία ήταν σχεδόν έρημη, το Μουσείο Μηχανικής σχεδόν απέναντι, και λίγα μέτρα μετά η Εκκλησία Σώματος του Χριστού.
Η Κρακοβία σίγουρα με εντυπωσίασε για τις αμέτρητες εκπληκτικές εκκλησίες της και μια από αυτές είναι και η Εκκλησία του Σώματος του Χριστού (Bazylika Bożego Ciała). Η μικρή Βασιλική χτίστηκε το 1405 και ο πύργος με το καμπαναριό που φαίνεται από πολλά σημεία της εβραϊκής συνοικίας, το 1582. Μπήκαμε στο προαύλιο από την οδό Świętego Wawrzyńca και βγήκαμε από την κεντρική είσοδο στην οδό Bożego Ciała.
Ήμασταν σε ακόμα μια πλατεία του Kazimierz, την Plac Wolnica η οποία θα μπορούσε να είχε ένα ενδιαφέρον αν δεν είχε μετατραπεί σε πάρκινγκ! Το κύριο κτίριο της πλατείας είναι το Δημαρχείο του Kazimierz που στεγάζει και το Εθνογραφικό Μουσείο Seweryn Udziela.
Οδός Trynitarska… το κόκκινο κτίριο μπροστά είναι νοσοκομείο!
Ακολουθήσαμε την οδό Mostowa, και φτάσαμε στον ποταμό στην πεζογέφυρα Kładka Ojca Bernatka.
Το δεύτερο μέρος της εβραϊκής περιήγησής μας θα συνεχιζόταν στην απέναντι όχθη, στην περιοχή Podgórze.
Last edited: