dbalats
Member
- Μηνύματα
- 146
- Likes
- 1.475
ΜΕΡΟΣ ΕΒΔΟΜΟ. Κοιλάδα του Ινδοκαυκάσου και Chitral
Είχα σκοπό να συνεχίσω την ιστορία μετά την επιδημία του κορωνοϊού, αλλά επειδή βλέπω να τραβάει πολύ και δεν μου αρέσει να αφήνω πράγματα στη μέση, αποφάσισα να την προχωρήσω. Βρισκόμαστε λοιπόν στο Gilgit, μετά από ένα τρομερό τριήμερο στο Skardu, εξαντλημένοι και με τον οδηγό μας Farooq έτοιμο να μας εγκαταλείψει, αλλά τελικά, τον καταφέραμε να συνεχίσει. Ξυπνάμε αργά, τηρώντας την συμφωνία με τον Farooq, και παίρνουμε ήσυχα το πρωινό μας. Ο Farooq, που μένει κάπου αλλού, έρχεται φρέσκος φρέσκος και ανανεωμένος, φορώντας καινούργιο σαλβάρι. Τα υποδήματα όμως σταθερά, καφετιά ανοιχτά πέδιλα, το σήμα κατατεθέν όλων των Πακιστανών για την καλοκαιρινή υπόδηση. Μετά το check out και την αγορά εμφιαλωμένων νερών και μερικών φρούτων για την συνέχεια του ταξιδιού, ξεκινάμε για την νέα δύσκολη διαδρομή. Θα ακολουθήσουμε την κοιλάδα του Ινδοκαυκάσου, ανάμεσα στους ψηλούς γίγαντες των οροσειρών του Ινδοκαυκάσου και του Hindu Raj, από το Gilgit προς το Chitral, ένα από τα πιό όμορφα και προκλητικά ταξίδια στο Πακιστάν. Ο Ινδοκαύκασος (στα Πακιστανικά Hindu Kush – όριο του Ινδού), επίσης γνωστός στα Αρχαία Ελληνικά σαν Ινδικός Καύκασος, είναι μιά οροσειρά μήκους 800 χιλιομέτρων που εκτείνεται δια μέσου του Αφγανιστάν, από το κέντρο του προς το βόρειο Πακιστάν και παραπέρα στο Τατζικιστάν και στην Κίνα. Το Hindu Raj είναι μιά οροσειρά στο βόρειο Πακιστάν, μεταξύ των οροσειρών του Ινδοκαυκάσου και του Καρακορούμ. Στην Κοιλάδα του Ινδοκαυκάσου ρέει ο Ποταμός Gilgit, και με την πορεία μας θα τον ακολουθήσουμε αντίθετα από το ρεύμα του, περνώντας δύο από τα πιό αλησμόνητα σημεία του Πακιστάν, τις λίμνες Khalti και Phandur, και στη συνέχεια περνώντας το Shandur Pass στα 3.800 μέτρα. Στη συνέχεια θα αρχίσει το κατέβασμά μας προς το Chitral που θα αποτελέσει την πόλη-βάση της εξόρμησής μας για τις κοιλάδες των Kalash.
Βγαίνουμε από το Gilgit μετά από μια σύντομη επίσκεψη σε κάποιο ΑΤΜ για ανάληψη, που ευτυχώς γίνεται πια χωρίς προβλήματα, αφού τσεκάρουμε πριν σε κάθε τράπεζα ποιές κάρτες είναι αποδεκτές. Γύρω στα 30 χιλιόμετρα μετά, και με την βοήθεια του GPS, κάνουμε μια παράκαμψη από τον κύριο δρόμο για να επισκεφθούμε τον Βούδα Kargah, μιά σκαλισμένη εικόνα του 7ου αιώνα ενός μεγάλου όρθιου Βούδα στην κρημνώδη επιφάνεια του Karghah Nala, μιας αρχαιολογικής τοποθεσίας. Η εικόνα είναι εντυπωσιακή, και μπορώ να φανταστώ την εντύπωση που θα προξενούσαν οι γιγαντιαίοι σκαλιστοί Βούδες της Κοιλάδας Bamyan του Αφγανιστάν, προτού τους καταστρέψουν οι Ταλιμπάν! Επιστρέφουμε στον κύριο δρόμο για Chitral και βρίσκουμε πάλι τον Ποταμό Gilgit που θα ακολουθήσουμε. Η διαδρομή είναι πανέμορφη, μιά καταπράσινη κοιλάδα ανάμεσα στους ορεινούς όγκους και το ποτάμι με ένα έντονο μπλε χρώμα, που καθόλου δεν θυμίζει τον θολό, σκουρόχρωμο Ινδό. Συχνά κρεμαστές γέφυρες οδηγούν στην απέναντι όχθη σε μκρές κάθετες κοιλάδες, ενώ περνάμε από πολλά γραφικά χωριά. Η πρώτη μικρή πόλη που συναντάμε είναι το Gahkuch, μιά πόλη πρωτεύουσα του πρώην βασιλείου του Punial, που βρίσκεται σε μιά γόνιμη και καλοποτισμένη λωρίδα γης που περιβάλλει το ποτάμι. Υπάρχει το παζάρι στον κεντρικό δρόμο, όπως σε όλες τις πόλεις και τα χωριά του Πακιστάν, ενώ συναντούμε αρκετούς μαθητές που πηγαινοέρχονται στο σχολείο.
Βούδας Kargah
Ακολουθώντας τον Ποταμό Gilgit
Στο Gahkuch
Λίγο αργότερα φθάνουμε στην επόμενη πόλη της περιοχής, το Gupis. Εδώ οι οι μαθητές είναι πολύ περισσότεροι, μιας και υπάρχουν πολλά σχολεία στην περιοχή που χρηματοδοτούνται από τον Αγά Χαν, δεδομένου ότι υπάρχει μια Ισμαηλιτική πλειοψηφία σε όλη την Κοιλάδα του Ινδοκαυκάσου. Ο κόσμος της ευρύτερης αυτής περιοχής είναι πιο φιλελεύθερος και κοινωνικός, και ιδιαίτερα οι γυναίκες, που δεν ακολουθούν τον συντηρητισμό και απομονωτισμό των τυπικών Ισλαμικών περιοχών του Πακιστάν. Συνεχίζουμε την διαδρομή μας ενώ τα όμορφα τοπία διαδέχονται το ένα το άλλο και δεν χορταίνουμε να βγάζουμε φωτογραφίες.
Από το Gahkuch προς το Gupis
Στο Gupis
Διαδρομή προς την Λίμνη Khalti
Μετά καμιά ώρα βλέπουμε την Λίμνη Khalti, ένα από τα μεγαλύτερα αξιοθέατα της ημέρας, μιά λίμνη με βαθύ μπλε-πρασινωπό χρώμα που σχηματίσθηκε κατά τα τέλη της δεκαετίας του 1980 μετά από μια μεγάλη πλημμύρα. Αποτελεί δημοφιλές σημείο για ψαράδες, μιάς και τόσο η λίμνη όσο και ο Ποταμός Gilgit είναι γεμάτοι πέστροφες. Είναι αργά το μεσημέρι όταν διασχίζουμε το δεύτερο σημαντικό αξιοθέατο της διαδρομής, την κοιλάδα Phander. Στην είσοδο της Κοιλάδας βρίσκεται το Μοτέλ PTDC Phander, του Πακιστανικού Οργανισμού Τουρισμού. Η αλυσίδα PTDC είναι μιά σειρά από αξιοπρεπή ξενοδοχεία που βρίσκονται διάσπαρτα στην ύπαιθρο του Πακιστάν, κάτι σαν τα παλιά δικά μας “Ξενία”. Η ιδέα για διαμονή σε αυτό είναι δελεαστική, μιάς και θυμόμαστε τι τραβήξαμε για να βρούμε αξιοπρεπές ξενοδοχείο την πρώτη ημέρα του ταξιδιού μας στον ΚΗ, αλλά επειδή είναι νωρίς συνεχίζουμε για λίγο και μπαίνουμε στο χωριό Phander για να πάρουμε πληροφορίες. Μας λένε ότι λίγο πριν το ορεινό πέρασμα Shandur υπάρχει ένα ακόμη καλό ξενοδοχείο, αλλά επειδή δεν ξέρουμε πως θα είναι ο δρόμος, αποφασίζουμε να μην το διακινδυνεύσουμε και να μείνουμε στο PTDC της περιοχής. Επιστρέφουμε και κλείνουμε δωμάτιο στο ξενοδοχείο. Η περιοχή είναι πανέμορφη με την Λίμνη Phander, μπροστά από το ξενοδοχείο μας, και με πανοραμική θέα από το δωμάτιό μας σε όλη την κοιλάδα. Έχουμε ανέβει σε υψόμετρο, από τα 1.500 που βρίσκεται το Gilgit στα 2.800 μέτρα της Κοιλάδας Phander. Αυτή τη φορά δεν παίρνουμε ακεταζολαμίδη για προφύλαξη, μιάς και το υψόμετρο δεν είναι και υπερβολικό, παρότι την επομένη θα ανεβούμε στα 3.800 μέτρα για το Shandur Pass.
Λίμνη Khalti
Διαδρομή προς την Κοιλάδα Phander
Κοιλάδα Phander
H φύση τριγύρω μας είναι εκπληκτική, αλλά όταν σκοτεινιάζει, παρουσιάζεται το γνωστό πρόβλημα του Πακιστάν, όταν δεν βρίσκεσαι σε μεγάλη πόλη, δεν έχεις τι να κάνεις! Δυστυχώς το ξενοδοχείο δεν έχει και Ίντερνετ για να περάσουμε λίγο την ώρα μας. Πηγαίνουμε στο εστιατόριο του ξενοδοχείου για να δειπνήσουμε και ενώ έχουμε την εντύπωση ότι είμαστε οι μόνοι ένοικοι, ακούμε πολλές γυναικείες φωνές! Έχει έρθει ένα γκρουπ απο Μαλαισιανές τουρίστριες με τον οδηγό και κάποιους Πακιστανούς συνοδούς τους. Οι Μαλαισιανές, νεαρής και μέσης ηλικίας, παρότι με τις τυπικές μαντήλες λόγω του Ισλάμ, είναι πολύ φιλικές και κοινωνικές. Είναι μια μεγάλη παρέα που έχουν την λόξα του ταξιδιού, όπως και εμείς, και μερικές μάλιστα από αυτές έχουν επισκεφθεί και την χώρα μας. Καθόμαστε μαζί με τους συνοδούς τους για να φάμε, αλλά δυστυχώς το μενού του ρεστωράν είναι σχεδόν ανύπαρκτο, έχουν μόνο κοτόπουλο. Ο αρχηγός του γκρουπ, ένας φιλικότατος και ευγενικός Πακιστανός από το Feisalabad, προσφέρεται να μας κάνει το τραπέζι με πέστροφες από την περιοχή. Στέλνει το αυτοκίνητό τους με τον οδηγό στο χωριό, ο οποίος επιστρέφει με μια σακκούλα γεμάτη ψάρια. Αντίθετα με την προηγούμενη φορά που τα ψάρια του Ινδού στο Chilas μας φάνηκαν άνοστα, οι πέστροφες της λίμνης Phander ήταν νοστιμώτατες. Με το φαγητό και την κουβέντα η ώρα πέρασε. Ευτυχώς οι νέοι μας Πακιστανοί φίλοι, μας έδωσαν πολλές πληροφορίες για το Peshawar, την πόλη για την οποία τόσα είχαμε ακούσει και θα την επισκεπτόμασταν με κάποια ανησυχία. Μας διαβεβαίωσαν λοιπόν, ότι είναι πιά απολύτως ασφαλής και μας συμβούλεψαν για το ποιά μέρη θα πρέπει να δούμε.
Στο Μοτέλ PTDC Phander
Η θέα από το ξενοδοχείο μας
Ξεκούραστοι μετά από μια σχετικά ήσυχη μέρα και έναν καλό ύπνο, ξεκινάμε το άλλο πρωί για το ορεινό πέρασμα Shandur. Ο δρόμος διασχίζει ένα μεγάλο οροπέδιο με μικρά υψώματα. Η φύση πανέμορφη, και συνεχώς συναντούμε λιμνούλες, ποταμάκια, κοπάδια από πρόβατα και γελάδια με τους βοσκούς τους. Βρίσκουμε κάθε τόσο μικρά χωριά με Ισμαηλίτες μαθητές και μαθήτριες, ενώ συχνά υπάρχουν πολύχρωμα παραδοσιακά οικήματα ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής. Ο κύριος ποταμός που ακολουθούμε αποτελεί την συνέχεια του Gilgit και λέγεται τώρα Ghizar, αλλά είναι αρκετά στενότερος. Η πορεία του είναι ελικοειδής και επειδή σε ορισμένες περιόδους πλημμυρίζει, ευνοεί τις καλλιέργειες στην πεδιάδα που διασχίζει. Συναντάμε και το ξενοδοχείο που μας είχαν συστήσει την προηγούμενη ημέρα στο Phander για διανυκτέρευση και διαπιστώνουμε ότι είναι εκτός λειτουργίας! Είμασταν τυχεροί που μείναμε στο Phander και δεν συνεχίσαμε, αλλιώς θα βρισκόμασταν την νύχτα στο μέσον του πουθενά! Πλησιάζοντας στο Shandur Pass, φθάνουμε σε μιά πλατιά παγετώδη κοιλάδα όπου ο γαλαζοπράσινος Ποταμός Khakush συμβάλλει με τον Ghizar, και στη συνέχεια τον ακολουθούμε στην ελικοειδή πορεία του κατά μήκος του εδάφους της κοιλάδας.
Στο βάθος βλέπουμε το χωριό Barsat, και λίγο μετά φθάνουμε στο φημισμένο Shandur Pass, στα 3.810 μέτρα υψόμετρο. Η ορεινή διάβαση, που συχνά αποκαλείται “Οροφή του Κόσμου” συνδέει την Περιοχή Ghizer του Gilgit-Baltistan και την Περιοχή Chitral του Khyber Pakhtunkhwa. Στο πέρασμα υπάρχει ένα σημείο ελέγχου της αστυνομίας με έναν αστυνομικό φρουρό ασφάλειας για τους ξένους επισκέπτες. Μετά κάποιες σύντομες διατυπώσεις και αναμνηστικές φωτογραφίες με τον φρουρό, συνεχίζουμε προς το Chitral. Αμέσως μετά το Shandur Pass βλέπουμε στα αριστερά μας ένα μεγάλο γήπεδο Πόλο, που φημίζεται σαν το ψηλότερο γήπεδο Πόλο του κόσμου. Εδώ, οι καλύτεροι παίκτες πόλο από το Gilgit και το Chitral συναντιούνται κάθε Ιούλιο, στα πλαίσια ενός 3ήμερου ή 4ήμερου φεστιβάλ πόλο και εορτασμών. Δίπλα μας βρίσκεται η πανέμορφη λίμνη Shandur, με λίγα νερά αυτή την περίοδο μιάς και είναι τέλος του καλοκαιριού. Σε λίγο αρχίζει η απότομη κάθοδος προς το χωριό Sor Laspur που φαίνεται χαμηλά στο βάθος, σε υψόμετρο 3.000 μέτρα. Το οδόστρωμα από εδώ και πέρα και για πολλές δεκάδες χιλιόμετρα, είναι το χειρότερο όλης της διαδρομής και πραγματικά χρειάζεται όχημα 4x4.
Η διαδρομή από την Κοιλάδα Phander στο Sor Laspur
Το Ορεινό Πέρασμα Shandur
Κατεβαίνοντας συναντούμε την κοιλάδα του Ποταμού Laspur, η οποία λίγο πιο πέρα πλαταίνει στο χωριό Harchin, μιά γραφική όαση, με το Rahman, ένα παρόμοια καλλιεργημένο χωριό στην αντίθετη όχθη του Ποταμού Laspur, ανάμεσα σε συστάδες από λεύκες. Σταματάμε για έναν καφέ στο Harchin και για ξεκούραση μετά την δύσκολη διαδρομή. Συνεχίζουμε στον δρόμο για το Mastuj, την κωμόπολη της περιοχής, έναν στενό ανώμαλο χωματόδρομο που ελίσσεται ψηλά στο βουνό, επάνω από την δεξιά όχθη του Ποταμού Laspur, μέσα από ένα γυμνό τοπίο, που περιστασιακά μόνο διακόπτεται από μικρά καλλιεργήσιμα κομάτια. Φθάνουμε στο Mastuj, αλλά το προσπερνάμε δίχως στάση και συνεχίζουμε την πορεία για το Chitral. Απέναντί μας φαίνονται επιβλητικοί οι ορεινοί όγκοι του Ηindu Raj, ενός βραχίονα του Ινδοκαυκάσου, ενώ σε κάποιο σημείο της διαδρομής φαίνεται στο βάθος και το χιονισμένο Tirich Mir (7.760 μέτρα), το ψηλότερο βουνό της οροσειράς του Ινδοκαυκάσου, και ψηλότερο βουνό στον κόσμο, έξω από τις οροσειρές των Ιμαλαϊων και του Καρακορούμ. Ο δρόμος είναι ιδιαίτερα δύσκολος, στενός και επικίνδυνος. Σε πολλά σημεία συναντούμε αυτοκίνητα από απέναντι και μάλιστα μερικές φορές το πέρασμα είναι τόσο στενό, που κατεβαίνω για να δώσω οδηγίες στον Farooq για να μην γκρεμιστούμε στο ποτάμι που κυλάει στο βάθος. To ποτάμι τώρα λέγεται Mastuj, όπως και η μικρή πόλη από την οποία είχαμε περάσει, και αποτελεί συνέχεια του Laspur. Άλλo μεγάλo χωριό που συναντούμε στον δρόμο είναι το Booni και λίγο μετά περνάμε απέναντι, στην άλλη όχθη του ποταμού, επάνω από μιά γέφυρα και φθάνουμε στο Reshun. Ο δρόμος από εδώ και πέρα γίνεται αρκετά πιό ομαλός και με καλό οδόστρωμα και έτσι καταφέρνουμε να φθάσουμε στο Chitral προτού νυχτώσει. Από εδώ θα εξορμήσουμε για τις κοιλάδες των Kalash και στη συνέχεια θα κατευθυνθούμε προς την Peshawar, ώστε να ολοκληρωθεί η κυκλική διαδρομή μας στο Βόρειο Πακιστάν.
Η διαδρομή από το Sor Laspur στο Chitral
Είχα σκοπό να συνεχίσω την ιστορία μετά την επιδημία του κορωνοϊού, αλλά επειδή βλέπω να τραβάει πολύ και δεν μου αρέσει να αφήνω πράγματα στη μέση, αποφάσισα να την προχωρήσω. Βρισκόμαστε λοιπόν στο Gilgit, μετά από ένα τρομερό τριήμερο στο Skardu, εξαντλημένοι και με τον οδηγό μας Farooq έτοιμο να μας εγκαταλείψει, αλλά τελικά, τον καταφέραμε να συνεχίσει. Ξυπνάμε αργά, τηρώντας την συμφωνία με τον Farooq, και παίρνουμε ήσυχα το πρωινό μας. Ο Farooq, που μένει κάπου αλλού, έρχεται φρέσκος φρέσκος και ανανεωμένος, φορώντας καινούργιο σαλβάρι. Τα υποδήματα όμως σταθερά, καφετιά ανοιχτά πέδιλα, το σήμα κατατεθέν όλων των Πακιστανών για την καλοκαιρινή υπόδηση. Μετά το check out και την αγορά εμφιαλωμένων νερών και μερικών φρούτων για την συνέχεια του ταξιδιού, ξεκινάμε για την νέα δύσκολη διαδρομή. Θα ακολουθήσουμε την κοιλάδα του Ινδοκαυκάσου, ανάμεσα στους ψηλούς γίγαντες των οροσειρών του Ινδοκαυκάσου και του Hindu Raj, από το Gilgit προς το Chitral, ένα από τα πιό όμορφα και προκλητικά ταξίδια στο Πακιστάν. Ο Ινδοκαύκασος (στα Πακιστανικά Hindu Kush – όριο του Ινδού), επίσης γνωστός στα Αρχαία Ελληνικά σαν Ινδικός Καύκασος, είναι μιά οροσειρά μήκους 800 χιλιομέτρων που εκτείνεται δια μέσου του Αφγανιστάν, από το κέντρο του προς το βόρειο Πακιστάν και παραπέρα στο Τατζικιστάν και στην Κίνα. Το Hindu Raj είναι μιά οροσειρά στο βόρειο Πακιστάν, μεταξύ των οροσειρών του Ινδοκαυκάσου και του Καρακορούμ. Στην Κοιλάδα του Ινδοκαυκάσου ρέει ο Ποταμός Gilgit, και με την πορεία μας θα τον ακολουθήσουμε αντίθετα από το ρεύμα του, περνώντας δύο από τα πιό αλησμόνητα σημεία του Πακιστάν, τις λίμνες Khalti και Phandur, και στη συνέχεια περνώντας το Shandur Pass στα 3.800 μέτρα. Στη συνέχεια θα αρχίσει το κατέβασμά μας προς το Chitral που θα αποτελέσει την πόλη-βάση της εξόρμησής μας για τις κοιλάδες των Kalash.
Βγαίνουμε από το Gilgit μετά από μια σύντομη επίσκεψη σε κάποιο ΑΤΜ για ανάληψη, που ευτυχώς γίνεται πια χωρίς προβλήματα, αφού τσεκάρουμε πριν σε κάθε τράπεζα ποιές κάρτες είναι αποδεκτές. Γύρω στα 30 χιλιόμετρα μετά, και με την βοήθεια του GPS, κάνουμε μια παράκαμψη από τον κύριο δρόμο για να επισκεφθούμε τον Βούδα Kargah, μιά σκαλισμένη εικόνα του 7ου αιώνα ενός μεγάλου όρθιου Βούδα στην κρημνώδη επιφάνεια του Karghah Nala, μιας αρχαιολογικής τοποθεσίας. Η εικόνα είναι εντυπωσιακή, και μπορώ να φανταστώ την εντύπωση που θα προξενούσαν οι γιγαντιαίοι σκαλιστοί Βούδες της Κοιλάδας Bamyan του Αφγανιστάν, προτού τους καταστρέψουν οι Ταλιμπάν! Επιστρέφουμε στον κύριο δρόμο για Chitral και βρίσκουμε πάλι τον Ποταμό Gilgit που θα ακολουθήσουμε. Η διαδρομή είναι πανέμορφη, μιά καταπράσινη κοιλάδα ανάμεσα στους ορεινούς όγκους και το ποτάμι με ένα έντονο μπλε χρώμα, που καθόλου δεν θυμίζει τον θολό, σκουρόχρωμο Ινδό. Συχνά κρεμαστές γέφυρες οδηγούν στην απέναντι όχθη σε μκρές κάθετες κοιλάδες, ενώ περνάμε από πολλά γραφικά χωριά. Η πρώτη μικρή πόλη που συναντάμε είναι το Gahkuch, μιά πόλη πρωτεύουσα του πρώην βασιλείου του Punial, που βρίσκεται σε μιά γόνιμη και καλοποτισμένη λωρίδα γης που περιβάλλει το ποτάμι. Υπάρχει το παζάρι στον κεντρικό δρόμο, όπως σε όλες τις πόλεις και τα χωριά του Πακιστάν, ενώ συναντούμε αρκετούς μαθητές που πηγαινοέρχονται στο σχολείο.


Βούδας Kargah










Ακολουθώντας τον Ποταμό Gilgit




Στο Gahkuch
Λίγο αργότερα φθάνουμε στην επόμενη πόλη της περιοχής, το Gupis. Εδώ οι οι μαθητές είναι πολύ περισσότεροι, μιας και υπάρχουν πολλά σχολεία στην περιοχή που χρηματοδοτούνται από τον Αγά Χαν, δεδομένου ότι υπάρχει μια Ισμαηλιτική πλειοψηφία σε όλη την Κοιλάδα του Ινδοκαυκάσου. Ο κόσμος της ευρύτερης αυτής περιοχής είναι πιο φιλελεύθερος και κοινωνικός, και ιδιαίτερα οι γυναίκες, που δεν ακολουθούν τον συντηρητισμό και απομονωτισμό των τυπικών Ισλαμικών περιοχών του Πακιστάν. Συνεχίζουμε την διαδρομή μας ενώ τα όμορφα τοπία διαδέχονται το ένα το άλλο και δεν χορταίνουμε να βγάζουμε φωτογραφίες.














Από το Gahkuch προς το Gupis






Στο Gupis















Διαδρομή προς την Λίμνη Khalti
Μετά καμιά ώρα βλέπουμε την Λίμνη Khalti, ένα από τα μεγαλύτερα αξιοθέατα της ημέρας, μιά λίμνη με βαθύ μπλε-πρασινωπό χρώμα που σχηματίσθηκε κατά τα τέλη της δεκαετίας του 1980 μετά από μια μεγάλη πλημμύρα. Αποτελεί δημοφιλές σημείο για ψαράδες, μιάς και τόσο η λίμνη όσο και ο Ποταμός Gilgit είναι γεμάτοι πέστροφες. Είναι αργά το μεσημέρι όταν διασχίζουμε το δεύτερο σημαντικό αξιοθέατο της διαδρομής, την κοιλάδα Phander. Στην είσοδο της Κοιλάδας βρίσκεται το Μοτέλ PTDC Phander, του Πακιστανικού Οργανισμού Τουρισμού. Η αλυσίδα PTDC είναι μιά σειρά από αξιοπρεπή ξενοδοχεία που βρίσκονται διάσπαρτα στην ύπαιθρο του Πακιστάν, κάτι σαν τα παλιά δικά μας “Ξενία”. Η ιδέα για διαμονή σε αυτό είναι δελεαστική, μιάς και θυμόμαστε τι τραβήξαμε για να βρούμε αξιοπρεπές ξενοδοχείο την πρώτη ημέρα του ταξιδιού μας στον ΚΗ, αλλά επειδή είναι νωρίς συνεχίζουμε για λίγο και μπαίνουμε στο χωριό Phander για να πάρουμε πληροφορίες. Μας λένε ότι λίγο πριν το ορεινό πέρασμα Shandur υπάρχει ένα ακόμη καλό ξενοδοχείο, αλλά επειδή δεν ξέρουμε πως θα είναι ο δρόμος, αποφασίζουμε να μην το διακινδυνεύσουμε και να μείνουμε στο PTDC της περιοχής. Επιστρέφουμε και κλείνουμε δωμάτιο στο ξενοδοχείο. Η περιοχή είναι πανέμορφη με την Λίμνη Phander, μπροστά από το ξενοδοχείο μας, και με πανοραμική θέα από το δωμάτιό μας σε όλη την κοιλάδα. Έχουμε ανέβει σε υψόμετρο, από τα 1.500 που βρίσκεται το Gilgit στα 2.800 μέτρα της Κοιλάδας Phander. Αυτή τη φορά δεν παίρνουμε ακεταζολαμίδη για προφύλαξη, μιάς και το υψόμετρο δεν είναι και υπερβολικό, παρότι την επομένη θα ανεβούμε στα 3.800 μέτρα για το Shandur Pass.




Λίμνη Khalti





















Διαδρομή προς την Κοιλάδα Phander




Κοιλάδα Phander
H φύση τριγύρω μας είναι εκπληκτική, αλλά όταν σκοτεινιάζει, παρουσιάζεται το γνωστό πρόβλημα του Πακιστάν, όταν δεν βρίσκεσαι σε μεγάλη πόλη, δεν έχεις τι να κάνεις! Δυστυχώς το ξενοδοχείο δεν έχει και Ίντερνετ για να περάσουμε λίγο την ώρα μας. Πηγαίνουμε στο εστιατόριο του ξενοδοχείου για να δειπνήσουμε και ενώ έχουμε την εντύπωση ότι είμαστε οι μόνοι ένοικοι, ακούμε πολλές γυναικείες φωνές! Έχει έρθει ένα γκρουπ απο Μαλαισιανές τουρίστριες με τον οδηγό και κάποιους Πακιστανούς συνοδούς τους. Οι Μαλαισιανές, νεαρής και μέσης ηλικίας, παρότι με τις τυπικές μαντήλες λόγω του Ισλάμ, είναι πολύ φιλικές και κοινωνικές. Είναι μια μεγάλη παρέα που έχουν την λόξα του ταξιδιού, όπως και εμείς, και μερικές μάλιστα από αυτές έχουν επισκεφθεί και την χώρα μας. Καθόμαστε μαζί με τους συνοδούς τους για να φάμε, αλλά δυστυχώς το μενού του ρεστωράν είναι σχεδόν ανύπαρκτο, έχουν μόνο κοτόπουλο. Ο αρχηγός του γκρουπ, ένας φιλικότατος και ευγενικός Πακιστανός από το Feisalabad, προσφέρεται να μας κάνει το τραπέζι με πέστροφες από την περιοχή. Στέλνει το αυτοκίνητό τους με τον οδηγό στο χωριό, ο οποίος επιστρέφει με μια σακκούλα γεμάτη ψάρια. Αντίθετα με την προηγούμενη φορά που τα ψάρια του Ινδού στο Chilas μας φάνηκαν άνοστα, οι πέστροφες της λίμνης Phander ήταν νοστιμώτατες. Με το φαγητό και την κουβέντα η ώρα πέρασε. Ευτυχώς οι νέοι μας Πακιστανοί φίλοι, μας έδωσαν πολλές πληροφορίες για το Peshawar, την πόλη για την οποία τόσα είχαμε ακούσει και θα την επισκεπτόμασταν με κάποια ανησυχία. Μας διαβεβαίωσαν λοιπόν, ότι είναι πιά απολύτως ασφαλής και μας συμβούλεψαν για το ποιά μέρη θα πρέπει να δούμε.


Στο Μοτέλ PTDC Phander



Η θέα από το ξενοδοχείο μας
Ξεκούραστοι μετά από μια σχετικά ήσυχη μέρα και έναν καλό ύπνο, ξεκινάμε το άλλο πρωί για το ορεινό πέρασμα Shandur. Ο δρόμος διασχίζει ένα μεγάλο οροπέδιο με μικρά υψώματα. Η φύση πανέμορφη, και συνεχώς συναντούμε λιμνούλες, ποταμάκια, κοπάδια από πρόβατα και γελάδια με τους βοσκούς τους. Βρίσκουμε κάθε τόσο μικρά χωριά με Ισμαηλίτες μαθητές και μαθήτριες, ενώ συχνά υπάρχουν πολύχρωμα παραδοσιακά οικήματα ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής. Ο κύριος ποταμός που ακολουθούμε αποτελεί την συνέχεια του Gilgit και λέγεται τώρα Ghizar, αλλά είναι αρκετά στενότερος. Η πορεία του είναι ελικοειδής και επειδή σε ορισμένες περιόδους πλημμυρίζει, ευνοεί τις καλλιέργειες στην πεδιάδα που διασχίζει. Συναντάμε και το ξενοδοχείο που μας είχαν συστήσει την προηγούμενη ημέρα στο Phander για διανυκτέρευση και διαπιστώνουμε ότι είναι εκτός λειτουργίας! Είμασταν τυχεροί που μείναμε στο Phander και δεν συνεχίσαμε, αλλιώς θα βρισκόμασταν την νύχτα στο μέσον του πουθενά! Πλησιάζοντας στο Shandur Pass, φθάνουμε σε μιά πλατιά παγετώδη κοιλάδα όπου ο γαλαζοπράσινος Ποταμός Khakush συμβάλλει με τον Ghizar, και στη συνέχεια τον ακολουθούμε στην ελικοειδή πορεία του κατά μήκος του εδάφους της κοιλάδας.
Στο βάθος βλέπουμε το χωριό Barsat, και λίγο μετά φθάνουμε στο φημισμένο Shandur Pass, στα 3.810 μέτρα υψόμετρο. Η ορεινή διάβαση, που συχνά αποκαλείται “Οροφή του Κόσμου” συνδέει την Περιοχή Ghizer του Gilgit-Baltistan και την Περιοχή Chitral του Khyber Pakhtunkhwa. Στο πέρασμα υπάρχει ένα σημείο ελέγχου της αστυνομίας με έναν αστυνομικό φρουρό ασφάλειας για τους ξένους επισκέπτες. Μετά κάποιες σύντομες διατυπώσεις και αναμνηστικές φωτογραφίες με τον φρουρό, συνεχίζουμε προς το Chitral. Αμέσως μετά το Shandur Pass βλέπουμε στα αριστερά μας ένα μεγάλο γήπεδο Πόλο, που φημίζεται σαν το ψηλότερο γήπεδο Πόλο του κόσμου. Εδώ, οι καλύτεροι παίκτες πόλο από το Gilgit και το Chitral συναντιούνται κάθε Ιούλιο, στα πλαίσια ενός 3ήμερου ή 4ήμερου φεστιβάλ πόλο και εορτασμών. Δίπλα μας βρίσκεται η πανέμορφη λίμνη Shandur, με λίγα νερά αυτή την περίοδο μιάς και είναι τέλος του καλοκαιριού. Σε λίγο αρχίζει η απότομη κάθοδος προς το χωριό Sor Laspur που φαίνεται χαμηλά στο βάθος, σε υψόμετρο 3.000 μέτρα. Το οδόστρωμα από εδώ και πέρα και για πολλές δεκάδες χιλιόμετρα, είναι το χειρότερο όλης της διαδρομής και πραγματικά χρειάζεται όχημα 4x4.



























Η διαδρομή από την Κοιλάδα Phander στο Sor Laspur







Το Ορεινό Πέρασμα Shandur
Κατεβαίνοντας συναντούμε την κοιλάδα του Ποταμού Laspur, η οποία λίγο πιο πέρα πλαταίνει στο χωριό Harchin, μιά γραφική όαση, με το Rahman, ένα παρόμοια καλλιεργημένο χωριό στην αντίθετη όχθη του Ποταμού Laspur, ανάμεσα σε συστάδες από λεύκες. Σταματάμε για έναν καφέ στο Harchin και για ξεκούραση μετά την δύσκολη διαδρομή. Συνεχίζουμε στον δρόμο για το Mastuj, την κωμόπολη της περιοχής, έναν στενό ανώμαλο χωματόδρομο που ελίσσεται ψηλά στο βουνό, επάνω από την δεξιά όχθη του Ποταμού Laspur, μέσα από ένα γυμνό τοπίο, που περιστασιακά μόνο διακόπτεται από μικρά καλλιεργήσιμα κομάτια. Φθάνουμε στο Mastuj, αλλά το προσπερνάμε δίχως στάση και συνεχίζουμε την πορεία για το Chitral. Απέναντί μας φαίνονται επιβλητικοί οι ορεινοί όγκοι του Ηindu Raj, ενός βραχίονα του Ινδοκαυκάσου, ενώ σε κάποιο σημείο της διαδρομής φαίνεται στο βάθος και το χιονισμένο Tirich Mir (7.760 μέτρα), το ψηλότερο βουνό της οροσειράς του Ινδοκαυκάσου, και ψηλότερο βουνό στον κόσμο, έξω από τις οροσειρές των Ιμαλαϊων και του Καρακορούμ. Ο δρόμος είναι ιδιαίτερα δύσκολος, στενός και επικίνδυνος. Σε πολλά σημεία συναντούμε αυτοκίνητα από απέναντι και μάλιστα μερικές φορές το πέρασμα είναι τόσο στενό, που κατεβαίνω για να δώσω οδηγίες στον Farooq για να μην γκρεμιστούμε στο ποτάμι που κυλάει στο βάθος. To ποτάμι τώρα λέγεται Mastuj, όπως και η μικρή πόλη από την οποία είχαμε περάσει, και αποτελεί συνέχεια του Laspur. Άλλo μεγάλo χωριό που συναντούμε στον δρόμο είναι το Booni και λίγο μετά περνάμε απέναντι, στην άλλη όχθη του ποταμού, επάνω από μιά γέφυρα και φθάνουμε στο Reshun. Ο δρόμος από εδώ και πέρα γίνεται αρκετά πιό ομαλός και με καλό οδόστρωμα και έτσι καταφέρνουμε να φθάσουμε στο Chitral προτού νυχτώσει. Από εδώ θα εξορμήσουμε για τις κοιλάδες των Kalash και στη συνέχεια θα κατευθυνθούμε προς την Peshawar, ώστε να ολοκληρωθεί η κυκλική διαδρομή μας στο Βόρειο Πακιστάν.



















Η διαδρομή από το Sor Laspur στο Chitral
Last edited by a moderator: