giannismits
Member
- Μηνύματα
- 3.494
- Likes
- 11.726
- Επόμενο Ταξίδι
- ?
Περιεχόμενα
- Κεφάλαιο 1
- Κεφάλαιο 2 - Ταλίν: Η άφιξη και οι οχυρώσεις στην παλιά πόλη!
- Κεφάλαιο 3 - Ταλίν: Παλιά πόλη (All-linn και Toompea)
- Κεφάλαιο 4 - Ταλίν: Kadriorg και Pirita
- Κεφάλαιο 5 - Ταλίν: Καταρράκτες Jägala και η εναλλακτική Kalamaja!
- Κεφάλαιο 6 - Ταλίν: Μια φυλακή μια παραλία και τα φώτα της πόλης!
- Κεφάλαιο 7 - Narva: Στα σύνορα με τη Ρωσία!
- Κεφάλαιο 8 - Ελσίνκι: 4 χρόνια μετά!
- Κεφάλαιο 9 - Ρίγα: Η άφιξη και η Παλιά πόλη (Vecrīga)!
- Κεφάλαιο 10 - Ρίγα: Κέντρο (Centrs) και σούρουπο στον Νταουγκάβα!
- Κεφάλαιο 11 - Ρίγα: Η Aρτ νουβό συνοικία, η hipstery γειτονιά και η Jurmala!
- Κεφάλαιο 12 - Ρίγα: Κεντρική αγορά και αριστερή όχθη του Νταουγκάβα!
Ταλίν: Παλιά πόλη (All-linn και Toompea)
Η παλιά πόλη του Ταλίν (Vanalinn) αποτελεί την καρδιά του Ταλίν και είναι χωρισμένη σε δύο επίπεδα. Το παλιό εμπορικό κέντρο την κάτω πόλη Tallinna all-linn και την άνω πόλη την αριστοκρατική συνοικία Toompea. Εκτός από τα καλοδιατηρημένα τείχη και τους πύργους, η μεσαιωνική ατμόσφαιρα στην παλιά πόλη είναι διάχυτη παντού. Ένας μίνι λαβύρινθος από καλντερίμια με ατμοσφαιρικά φαναράκια, γεμάτο εκκλησίες και πύργους, μεσαιωνικές αγορές, παραδοσιακά σπίτια, με πλακόστρωτες πλατείες και βέβαια με δεκάδες café, cosy bars, ταβερνάκια και ζαχαροπλαστεία, στη σκιά των 26 πύργων του τείχους που διασώζονται και στέκονται κατακόκκινοι μεταξύ της Κάτω και της Άνω Πόλης.
Είχε έρθει η ώρα να εξερευνήσουμε τις γωνιές της παλιάς πόλης. Οι πύργοι και οχυρώσεις που είδαμε προηγουμένως είναι στην άνω πόλη Toompea. Εμείς όμως θέλουμε να αρχίσουμε από κάτω παλιά πόλη. Από την αυλή του Δανού Βασιλιά μια μικρή πόρτα οδηγεί στο γραφικό σοκάκι Lühike jalg και κατεβαίνοντας τα σκαλιά βρεθήκαμε στο κάτω μέρος της παλιάς πόλης. Αν και μικρή η παλιά πόλη του Ταλίν έχει σημεία που δεν πρέπει να χάσεις και άλλα τόσα που θα ανακαλύψεις μόνος σου. Περπατήσαμε σχεδόν σε όλους τους γνωστούς δρόμους αλλά και στα περισσότερα σοκάκια της και εντοπίσαμε όλα τα διαμάντια του Ταλίν! Η παλιά πόλη έσφυζε από ζωή και τουρισμό, έχει όλα τα θετικά και τα αρνητικά μιας δημοφιλούς τουριστικής γειτονιάς αλλά είναι κούκλα.
Κατεβαίνοντας και… ανεβαίνοντας…
Περπατήσαμε τις δημοφιλείς οδούς Rataskaevu, Niguliste και Harju γύρω από την εμβληματική εκκλησία του Αγίου Νικολάου (Niguliste kirik) του 13ου αιώνα, την οδό Müürivahe γνωστή για τη νυχτερινή της ζωή, στην διασταύρωση με την Vana-Posti που βρίσκεται το διάσημο "Sõprus" Cinema με την σοβιετική αρχιτεκτονική, είδαμε το Εθνικό Θέατρο (Eesti Draamateater) στην οδό Pärnu maantee μέχρι που φτάσαμε στην πύλη Viru (Viru Väravad).
Rataskaevu
Harju
Cinema "Sõprus"
Η πύλη Viru με τους δυο χαρακτηριστικούς πύργους είναι από τα πιο χαρακτηριστικά σημεία της πόλης που σηματοδοτούν την είσοδο στην παλιά πόλη Vanalinn. Ήταν μέρος του αμυντικού συστήματος του τοίχους του Ταλίν που χτίστηκε τον 14th αιώνα. Λίγους αιώνες αργότερα, είχε ήδη 8 πύλες που αποτελούνταν από αρκετούς πύργους με τον κεντρικό πύργο της πύλης να είναι τετράγωνος. Καθώς οι είσοδοι στην παλιά πόλη διευρύνθηκαν, αρκετές πύλες κατεδαφίστηκαν, ωστόσο οι γωνιακοί πύργοι διατηρήθηκαν. Η οδός Viru είναι ο πιο πολυσύχναστος πεζόδρομος και αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της παλιάς πόλης.
Στο στενό της οδού Müürivahe, υπάρχει ένα μεγάλο κομμάτι του μεσαιωνικού τοίχους και ο πύργος Hellemann. Δώσαμε 4€(μόνο μετρητά) και ανεβήκαμε. Ο τριώροφος Πύργος, χρονολογείται από τον 14ο αιώνα και σε διαφορετικές χρονικές στιγμές χρησιμοποιούνταν ως φυλακή και κατάστημα όπλων. Περπατήσαμε στην κορυφή του τείχους της πόλης που έχει 200 μέτρα μήκος και είδαμε τη θέα. Σε κάποια σημεία στο μπαλκόνι με το ξύλινο δάπεδο νιώθεις ολίγων τι άβολα μιας και τα σανίδια κουνιούνται σε κάθε βήμα μας. Η θέα δεν είναι η καλύτερη του Ταλίν όμως η επίσκεψη στον πύργο είχε το ενδιαφέρον της.
Το πιο γραφικό μονοπάτι στην παλιά πόλη είναι το πέρασμα της Αγίας Αικατερίνης, Katariina Käik ανάμεσα στις οδούς Müürivahe και Vene. Είναι ένα κρυμμένο δρομάκι που όμως δεν δυσκολευτήκαμε να το βρούμε. Το πέρασμα της Αγίας Αικατερίνης ήταν ένα μέρος γεμάτο με εργαστήρια χειροτεχνίας όπου οι καλλιτέχνες χρησιμοποιούσαν παραδοσιακές μεθόδους για να δημιουργήσουν και να πουλήσουν γυάλινα, καπέλα, παπλώματα, κεραμικά, κοσμήματα, μετάξι ζωγραφισμένο με το χέρι και άλλα εμπορεύματά. Τα εργαστήρια και σήμερα στεγάζονται στα μικρά δωμάτια του 15ου έως του 17ου αιώνα και μπορεί κανείς να παρακολουθήσει τις εργασίες των καλλιτεχνών και τις χειροποίητες δημιουργίες τους. Μπορεί να είναι συνέχεια γεμάτο με τουρίστες αλλά είναι από τα πιο ατμοσφαιρικά σημεία της παλιάς πόλης.
Πριν συνεχίσουμε την περιήγησή μας όμως είχε έρθει η ώρα για ένα καλό διάλειμμα. Για έναν καφέ σε μια εξαιρετική αυλή δίπλα από το στενό πέρασμα της Αγίας Αικατερίνης στην οδό Vene 6. Η Masters' Courtyard (Meistrite Hoov), είναι μια γαλήνια παλιά αυλή στην οποία υπάρχουν διάφοροι τύποι τεχνών και χειροτεχνίας, ξενώνες και φυσικά η διάσημη καφετέρια. Η μεσαιωνική αρχιτεκτονική και η σπιτική ατμόσφαιρα μας κέρδισαν από την πρώτη στιγμή. Αν και λίγα μόλις μέτρα από το πολύβουο κέντρο, μοιάζει αποκομμένη και ζει σε απόλυτη ηρεμία. Όχι ότι δεν έχει κόσμο ή δεν την ξέρουν οι τουρίστες. Όμως διατηρεί την ατμόσφαιρα της και παρ’όλο τον κόσμο επικρατεί ησυχία. Το μοναδικό που έσπαγε την ησυχία ήταν οι ήχοι του βιολιού! Ωραίος καφές, εξαιρετικό γλυκό, μοναδική ατμόσφαιρα και ήχοι κλασικής μουσικής από τη μικρή ζωντανή ορχήστρα. Τι καλύτερο. Πριν φύγουμε ρίξαμε μια ματιά και στο εσωτερικό του το οποίο είναι ζεστό και φορτωμένο με παλιά χειροποίητα αντικείμενα. Με κρύο καιρό θα είναι τέλεια εκεί μέσα!
Στενό επί της οδού Vene
Στην οδό Vana turg δεσπόζει το υπερτουριστικό μεσαιωνικό εστιατόριο Olde Hansa
Και βγήκαμε στο κέντρο του κέντρου, στην καρδιά της πόλης στην εντυπωσιακή κεντρική πλατεία της Κάτω Πόλης, την Raekoja Plats με το δημαρχείο, τα γοτθικά κτίρια, τα μεσαιωνικά με τις κόκκινες και κίτρινες προσόψεις αλλά και τις τουριστικές ταβέρνες με τους κιτς φολκλόρ κράχτες! Εκείνη την ώρα είχε μια υπαίθρια αγορά με πολλούς πάγκους που της ρίξαμε μια ματιά. Οι παλαιότεροι δρόμοι της παλιάς πόλης ξεκινούν από την πλατεία Δημαρχείου. Στον αριθμό 11 της Raekoja Plats βρίσκεται το παλαιότερο εν λειτουργία φαρμακείο της Ευρώπης (Revali Raeapteek OÜ). Η ακριβής ημερομηνία ανοίγματος δεν είναι γνωστή, αλλά το 1422 το φαρμακείο είχε ήδη τον τρίτο ιδιοκτήτη του. Έριξα μια πολλή γρήγορη ματιά στο εσωτερικό του και βγήκα. Δεν ήθελα να περιφέρομαι άσκοπα ή να φωτογραφίζω... διότι τουρίστας τουρίστας αλλά πάνω απ’ όλα είμαι διακριτικός!
Από τον 13ο αιώνα στην πλατεία δεσπόζει το γοτθικό δημαρχείο με τον χαρακτηριστικό οκταγωνικό πύργο, σήμα κατατεθέν του Ταλίν. Ολοκληρώθηκε το 1404 και είναι από τα λίγα δημαρχεία γοτθικού ρυθμού στην Ευρώπη. Είχα στόχο να ανέβουμε τον πύργο του δημαρχείου ώστε να δω τη θέα της πόλης από μια διαφορετική γωνία. Ο νεαρός υπάλληλος ήταν τυλιγμένος με την κουβέρτα του στην είσοδο και έκοβε τα εισιτήρια. Η τιμή για να ανέβεις είναι 5€. Ο Rose μου το ξεκαθάρισε πως δεν υπάρχει περίπτωση να ανέβει τον πύργο και να κουραστεί εφόσον δεν υπάρχει ασανσέρ και μου τόνισε πως ήδη έχουμε δει και θα δούμε ακόμα πολλές πανοραμικές θέες, γι’αυτό και θεώρησε υπερβολή την ανάβαση. Η στενή σκάλα που οδηγεί στον πύργο, έχει 115 σκαλοπάτια και επιτρέπει μόνο έναν επισκέπτη να πάει και να έρθει που σημαίνει ότι δεν είναι πολύ απλή υπόθεση. Έτσι εύκολα με επηρέασε και δεν επιχείρησα να ανέβω μόνος μου. Δεν ξέρω αν έπραξα σωστά αλλά εδώ που τα λέμε ο Rose είχε δίκιο. Είναι τόσα τα σημεία στο Ταλίν για πανοραμική θέα που δεν τρέχει και τίποτα να χάσουμε κάποια.
Η οδός Pikk που περνάει δίπλα από την κεντρική πλατεία Raekoja Plats είναι από τις μεγαλύτερες και κύριες αρτηρίες της παλιάς πόλης. Είναι ο δρόμος των γερμανών εμπόρων, που αποπνέει την αριστοκρατική αύρα της μεσαιωνικής χανσεατικής εποχής του Ταλίν. Ξεκινάει από το κάστρο και τον Καθεδρικό ναό στην Άνω πόλη και καταλήγει κοντά στο λιμάνι. Είναι από τους ωραιότερους δρόμους και τον περπατήσαμε πολλές φορές.
Στον αριθμό 16 της οδού Pikk πίσω από την κεντρική πλατεία, βρίσκεται το παλαιότερο καφενείο του Ταλίν, το Maiasmokk Café (Kohvik Maiasmokk) από το 1864 που εσωτερικό του έχει παραμείνει αμετάβλητο για σχεδόν έναν αιώνα. Το καφέ φημίζεται για τα φρέσκα χειροποίητα αρτοσκευάσματα, πίτες, κέικ και ζαχαρωτά όμως διαθέτει και μερικά πιάτα για πρωινό και μεσημεριανό γεύμα. Πήραμε από μια εξαιρετική σαλάτα του Καίσαρα με γαρίδες λιγάκι τσουχτερή αφού κόστισε 11€ και χτυπήσαμε και μια ωραιότατη πάβλοβα έτσι για τη γεύση με 3,80€! Έχουμε τιμήσει πολλά ιστορικά καφέ σε διάφορες πόλεις και στη λίστα προστέθηκε και το ιστορικό Maiasmokk Café του Ταλίν! Άριστη εμπειρία.
Ακριβώς δίπλα από το καφέ, είναι το Μουσείο Ιστορίας της Εσθονίας που στεγάζεται στο κτίριο της μεγάλης συντεχνίας (suurgild,) μια συντεχνία για εμπόρους και τεχνίτες που λειτουργούσαν στο Ταλίν από τον 14ο αιώνα μέχρι το 1920, ένα γοτθικό κτήριο που θεωρείται τυπικό παράδειγμα της μεσαιωνικής αρχιτεκτονικής του Ταλίν. Απέναντι είναι η Ευαγγελική λουθηρανική Εκκλησία του Αγίου Πνεύματος χτισμένη τον 13ο αιώνα. Το πιο αξιοσημείωτο χαρακτηριστικό στο εξωτερικό της εκκλησίας, είναι το λεπτολαξευμένο ρολόι που φτιάχτηκε στα τέλη του 17ου αιώνα.
Στενό επί της οδού Pikk
Οδός Pikk
Το στενό σοκάκι Vaimu
Βγήκαμε στον σκανδιναβικό δρόμο στην οδό Lai, στο τέλος της οποίας βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Ολαφ (Oleviste kogudus). Η γοτθική εκκλησία του St. Olaf's θεωρείται ότι ήταν το ψηλότερο κτίριο στον κόσμο από το 1549 έως 1625. Μάλλον αμφιλεγόμενη άποψη καθώς σήμερα η εκκλησία έχει 124μ. ύψος ενώ πιστεύεται ότι κατά τον μεσαίωνα το ύψος της έφτανε τα 159 μέτρα και ότι ο πύργος της καταστράφηκε τουλάχιστον 10 φορές από κεραυνό. Όπως και να έχει όμως ο πύργος της εκκλησίας του Αγίου Ολαφ είναι ένα σημαντικό σύμβολο της πόλης. Δεν αποτέλεσε έκπληξη σαν την αντίκρισα γεμάτη σκαλωσιές γιατί είχα ενημερωθεί βδομάδες πριν από το επίσημο site, όμως και πάλι απογοητεύτηκα. Δυστυχώς από 15 Ιουλίου δεν επιτρέπεται η ανάβαση στο κατάστρωμα παρατήρησης του πύργου και είναι άγνωστο μέχρι πότε θα παραμείνει η εκκλησία κλειστή για το κοινό. Από τον Απρίλιο έως τον Οκτώβριο είναι ανοιχτός ο πύργος για τους επισκέπτες με κόστος 3€ και φαντάζομαι ότι η ανακαίνιση θα τελειώσει τον επόμενο χρόνο πριν τον Απρίλιο του 2020. Το κατάστρωμα παρατήρησης βρίσκεται σε ύψος 60 μέτρων και για να φτάσεις εκεί δεν είναι και τόσο εύκολο. Πρέπει να ανέβεις μια μικρή στενή σκάλα με 258 σκαλιά όμως η θέα είναι η καλύτερη στο Ταλίν. Έτσι χάσαμε την ευκαιρία να δούμε την καλύτερη θέα της πόλης ή όπως λέγεται μια από τις καλύτερες θέες στην Ευρώπη!
Περπατήσαμε την οδό Laboratooriumi και Kooli, και συναντήσαμε πολλούς από τους καλοδιατηρημένους μεσαιωνικούς πύργους, μεταξύ άλλων τους πύργους Nunna, Sauna και Kuldjala που είναι ανοιχτοί για το κοινό με 2€. Εκεί κοντά είναι χωμένο το γραφικό πέτρινο σοκάκι της οδού Aida που διαφέρει αρκετά από την υπόλοιπη παλιά πόλη. Στο μέσο του στενού πλακόστρωτου ανάμεσα στα κτίρια βρίσκεται ένα ανοιχτό αμφιθέατρο. Αυτοί οι δρόμοι στα βορειοδυτικά και κυρίως η οδός Aida , ήταν από τα λίγα σημεία της παλιάς πόλης που είχε ελάχιστο κόσμο. Ίσως και γι’αυτό είναι από τις αγαπημένες μου.
Πύργος Plate
Πύργοι Plate, Eppingi και Grusbeke-tagune,
και πίσω διακρίνεται ο πύργος της εκκλησίας του Αγίου Ολαφ με τις σκαλωσιές
Οδός Laboratooriumi
Οδός Aida
Οδός Kooli με το μεσαιωνικό τοίχος και τους πύργους Nunna, Kuldjala και Sauna
Nunne
Πήραμε κατά μήκος την οδό Nunne και βγήκαμε από την παλιά πόλη. Μέσα σε λίγες ώρες είχαμε δει όλη την κάτω παλιά πόλη Tallinna all-linn. Βρεθήκαμε στην πλατεία των πύργων (Tornide väljak ) και στο μεγάλο Šnelli park. Από τις σκάλες Patkuli πήραμε το δρόμο για την Toompea, την άνω παλιά πόλη του Ταλίν.
Οι σκάλες οδηγούν στο μπαλκόνι Patkuli στην άνω πόλη. Ακριβώς πάνω από τις σκάλες, στέκεται επιβλητικό το νεοκλασικό κτίριο Stenbocki maja που είναι η επίσημη έδρα της κυβέρνησης της Εσθονίας.
Ανεβήκαμε τα 157 σκαλοπάτια που κατασκευάστηκαν το 1903 και φτάσαμε στην πλατφόρμα προβολής Patkuli στην άνω πόλη. Η Patkuli Vaateplatvorm είναι από τα πιο δημοφιλή μπαλκόνια στην άνω πόλη του Ταλίν. Απολαύσαμε τη θέα στην καταπράσινη περιοχή, με τους μεσαιωνικούς πύργους και το μάτι μας έφτανε μέχρι το λιμάνι και τη βαλτική θάλασσα. Ακριβώς δίπλα από την πλατφόρμα Patkuli το εντυπωσιακό νεοκλασικό κυβερνητικό κτίριο Stenbocki maja.
Η άνω πόλη στον λόφο Τοόμπεα είναι μέρος παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO όπως και όλη η παλιά πόλη. Είναι μικρή σε έκταση και μέσα σε λίγη ώρα την είχαμε δει σχεδόν όλη. Είναι πολύ πιο ήρεμη σε σχέση με την κάτω πόλη με εξαίρεση βέβαια τις δημοφιλείς πλατφόρμες προβολής. Πολύ κοντά από την πλατφόρμα Patkuli είναι η Piiskopi vaateplatvorm που όμως έχει πολύ υποδεέστερη θέα και μάλλον περιορισμένη. Τόσο που δεν έβγαλα καν φωτογραφία! Οπότε καταλαβαίνετε! Στο κέντρο του λόφου Τοόμπεα βρίσκεται ο Καθεδρικός Ναός Παναγίας (Toomkirik), ένα από τα πιο συναρπαστικά ιστορικά αξιοθέατα της χώρας. Η εκκλησία ιδρύθηκε από τους Δανούς το 1233, είναι η παλαιότερη εκκλησία στο Ταλίν και είναι το μοναδικό κτίριο στο λόφο Toompea που επέζησε από τη μεγάλη πυρκαγιά του 17ο αιώνα. Η ώρα ήταν λίγο μετά τις 6 το απόγευμα και δυστυχώς δεν προλάβαμε να μπούμε στην εκκλησία και να δούμε ακόμα μια εκπληκτική θέα από το 69 μέτρων μπαρόκ καμπαναριό της με κόστος 5€. Εντάξει δεν λυπήθηκα κιόλας γιατί οι επιλογές για πανοραμική θέα είναι απεριόριστες στο Ταλίν, όμως αν ήταν ανοιχτά εγώ δεν θα το έχανα!
Η καλύτερη πλατφόρμα προβολής στην άνω πόλη και γενικά από τα ωραιότερα σημεία για πανοραμική θέα της πόλης είναι στην Kohtuotsa vaateplats. Μια μικρή πλατεία με μια βεράντα ακριβώς πάνω από την καρδιά της κάτω πόλης. Η θέα είναι πραγματικά μαγική. Από το γαλάζιο της θάλασσας και το λιμάνι, από τους αμέτρητους πύργους μέχρι και τους ουρανοξύστες, τα μάτια μας και οι φακοί μας γέμισαν ομορφιά!
Μου άρεσε τόσο πολύ η θέα που έδωσα υπόσχεση να έρθουμε ξανά την επόμενη μέρα ώστε να δούμε την άνω πόλη και βράδυ και ειδικά τη νυχτερινή θέα από τα μπαλκόνια παρατήρησης. Στην Lossi plats δίπλα από τον ο Καθεδρικό Ναό Παναγία, είναι ο μεγάλος ρωσικός Ορθόδοξος Καθεδρικός Ναός Αγίου Αλεξάνδρου Νιέφσκι (Aleksander Nevski katedraal), με τους λαμπερούς τρούλους τον οποίον έχτισαν οι σοβιετικοί το 1900, σε μια προσπάθεια ''ρωσοποίησης'' του Ταλίν, τότε που η Εσθονία ανήκε στη Ρωσική αυτοκρατορία και έπρεπε να συμβολίσει τη θρησκευτική και πολιτική δύναμη της Αυτοκρατορίας. Μπήκαμε μέσα και ρίξαμε μια ματιά στο πλουσιοπάροχο διάκοσμο του και τα ψηφιδωτά του. Η είσοδος είναι δωρεάν και απαγορεύονται οι φωτογραφίες.
Απέναντι από τον καθεδρικό ναό είναι το κάστρο Toompea που στεγάζει το Κοινοβούλιο της Εσθονίας. Από τότε που οι Γερμανοί ιππότες έχτισαν για πρώτη φορά ένα πέτρινο φρούριο εδώ το 1227, κάθε ξένη αυτοκρατορία που κυβέρνησε την Εσθονία χρησιμοποιούσε το κάστρο ως βάση. Έτσι και σήμερα, φιλοξενεί το Κοινοβούλιο της Εσθονίας. Το κάστρο έχει ανανεωθεί αμέτρητες φορές μέσα στους αιώνες, αλλά εξακολουθεί να διατηρεί το βασικό σχήμα που του δόθηκε τον 13ο και 14ο αιώνα. Από μπροστά, είναι ένα ροζ μπαρόκ παλάτι του 18ου αιώνα. Η διπλανή πλευρά του όμως, δίνει πολύ περισσότερο την εικόνα ενός κάστρου, αν και με το λευκό βάψιμο που του έχουν κάνει, έχει χάσει τη μεσαιωνική του όψη. Από τον κήπο στο νότιο άκρο του κάστρου, δεσπόζει ο 46 μέτρων πύργος Pikk Hermann. Ο πύργος είναι ένα ζωντανό εθνικό σύμβολο για την Εσθονία, και κάθε μέρα την αυγή υψώνεται η σημαία υπό τον ήχο του εθνικού ύμνου.
Κάναμε μια βόλτα στην κατάφυτη περιοχή με τα πάρκα πίσω από τις οχυρώσεις, εκεί που είχαμε ξεκινήσει το πρωί την περιήγηση μας στους πύργους και τα υπόγεια τούνελ.
Είχαμε δει πια όλη την παλιά πόλη και την πάνω και την κάτω. Ο ήλιος ήταν ακόμα ψηλά και η μέρα είχε πολλές ώρες. Αυτό σημαίνει περισσότερη κούραση! Ενημερώνω τον Rose πως εφόσον η διάρκεια της μέρας θα είναι μεγάλη, θα επιστρέφουμε μια και καλή στο δωμάτιο κατά τις 12 το βράδυ! Ετοιμοπόλεμος και μαθημένος πλέον ο Rose έχει γίνει κι αυτός σκληροπυρηνικός και είναι έτοιμος και ορεξάτος για όλα! Η λέξη κλειδί βέβαια για τον Rose είναι η θάλασσα. Είχα στόχο να κλείσει η μέρα μας χαλαρά αγναντεύοντας το ηλιοβασίλεμα στην παραλία. Έτσι κι έγινε… Είχαμε συνέχεια… Επόμενη στάση, Kadriorg.
Η παλιά πόλη του Ταλίν (Vanalinn) αποτελεί την καρδιά του Ταλίν και είναι χωρισμένη σε δύο επίπεδα. Το παλιό εμπορικό κέντρο την κάτω πόλη Tallinna all-linn και την άνω πόλη την αριστοκρατική συνοικία Toompea. Εκτός από τα καλοδιατηρημένα τείχη και τους πύργους, η μεσαιωνική ατμόσφαιρα στην παλιά πόλη είναι διάχυτη παντού. Ένας μίνι λαβύρινθος από καλντερίμια με ατμοσφαιρικά φαναράκια, γεμάτο εκκλησίες και πύργους, μεσαιωνικές αγορές, παραδοσιακά σπίτια, με πλακόστρωτες πλατείες και βέβαια με δεκάδες café, cosy bars, ταβερνάκια και ζαχαροπλαστεία, στη σκιά των 26 πύργων του τείχους που διασώζονται και στέκονται κατακόκκινοι μεταξύ της Κάτω και της Άνω Πόλης.
Είχε έρθει η ώρα να εξερευνήσουμε τις γωνιές της παλιάς πόλης. Οι πύργοι και οχυρώσεις που είδαμε προηγουμένως είναι στην άνω πόλη Toompea. Εμείς όμως θέλουμε να αρχίσουμε από κάτω παλιά πόλη. Από την αυλή του Δανού Βασιλιά μια μικρή πόρτα οδηγεί στο γραφικό σοκάκι Lühike jalg και κατεβαίνοντας τα σκαλιά βρεθήκαμε στο κάτω μέρος της παλιάς πόλης. Αν και μικρή η παλιά πόλη του Ταλίν έχει σημεία που δεν πρέπει να χάσεις και άλλα τόσα που θα ανακαλύψεις μόνος σου. Περπατήσαμε σχεδόν σε όλους τους γνωστούς δρόμους αλλά και στα περισσότερα σοκάκια της και εντοπίσαμε όλα τα διαμάντια του Ταλίν! Η παλιά πόλη έσφυζε από ζωή και τουρισμό, έχει όλα τα θετικά και τα αρνητικά μιας δημοφιλούς τουριστικής γειτονιάς αλλά είναι κούκλα.
Κατεβαίνοντας και… ανεβαίνοντας…
Περπατήσαμε τις δημοφιλείς οδούς Rataskaevu, Niguliste και Harju γύρω από την εμβληματική εκκλησία του Αγίου Νικολάου (Niguliste kirik) του 13ου αιώνα, την οδό Müürivahe γνωστή για τη νυχτερινή της ζωή, στην διασταύρωση με την Vana-Posti που βρίσκεται το διάσημο "Sõprus" Cinema με την σοβιετική αρχιτεκτονική, είδαμε το Εθνικό Θέατρο (Eesti Draamateater) στην οδό Pärnu maantee μέχρι που φτάσαμε στην πύλη Viru (Viru Väravad).
Rataskaevu
Harju
Cinema "Sõprus"
Η πύλη Viru με τους δυο χαρακτηριστικούς πύργους είναι από τα πιο χαρακτηριστικά σημεία της πόλης που σηματοδοτούν την είσοδο στην παλιά πόλη Vanalinn. Ήταν μέρος του αμυντικού συστήματος του τοίχους του Ταλίν που χτίστηκε τον 14th αιώνα. Λίγους αιώνες αργότερα, είχε ήδη 8 πύλες που αποτελούνταν από αρκετούς πύργους με τον κεντρικό πύργο της πύλης να είναι τετράγωνος. Καθώς οι είσοδοι στην παλιά πόλη διευρύνθηκαν, αρκετές πύλες κατεδαφίστηκαν, ωστόσο οι γωνιακοί πύργοι διατηρήθηκαν. Η οδός Viru είναι ο πιο πολυσύχναστος πεζόδρομος και αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της παλιάς πόλης.
Στο στενό της οδού Müürivahe, υπάρχει ένα μεγάλο κομμάτι του μεσαιωνικού τοίχους και ο πύργος Hellemann. Δώσαμε 4€(μόνο μετρητά) και ανεβήκαμε. Ο τριώροφος Πύργος, χρονολογείται από τον 14ο αιώνα και σε διαφορετικές χρονικές στιγμές χρησιμοποιούνταν ως φυλακή και κατάστημα όπλων. Περπατήσαμε στην κορυφή του τείχους της πόλης που έχει 200 μέτρα μήκος και είδαμε τη θέα. Σε κάποια σημεία στο μπαλκόνι με το ξύλινο δάπεδο νιώθεις ολίγων τι άβολα μιας και τα σανίδια κουνιούνται σε κάθε βήμα μας. Η θέα δεν είναι η καλύτερη του Ταλίν όμως η επίσκεψη στον πύργο είχε το ενδιαφέρον της.
Το πιο γραφικό μονοπάτι στην παλιά πόλη είναι το πέρασμα της Αγίας Αικατερίνης, Katariina Käik ανάμεσα στις οδούς Müürivahe και Vene. Είναι ένα κρυμμένο δρομάκι που όμως δεν δυσκολευτήκαμε να το βρούμε. Το πέρασμα της Αγίας Αικατερίνης ήταν ένα μέρος γεμάτο με εργαστήρια χειροτεχνίας όπου οι καλλιτέχνες χρησιμοποιούσαν παραδοσιακές μεθόδους για να δημιουργήσουν και να πουλήσουν γυάλινα, καπέλα, παπλώματα, κεραμικά, κοσμήματα, μετάξι ζωγραφισμένο με το χέρι και άλλα εμπορεύματά. Τα εργαστήρια και σήμερα στεγάζονται στα μικρά δωμάτια του 15ου έως του 17ου αιώνα και μπορεί κανείς να παρακολουθήσει τις εργασίες των καλλιτεχνών και τις χειροποίητες δημιουργίες τους. Μπορεί να είναι συνέχεια γεμάτο με τουρίστες αλλά είναι από τα πιο ατμοσφαιρικά σημεία της παλιάς πόλης.
Πριν συνεχίσουμε την περιήγησή μας όμως είχε έρθει η ώρα για ένα καλό διάλειμμα. Για έναν καφέ σε μια εξαιρετική αυλή δίπλα από το στενό πέρασμα της Αγίας Αικατερίνης στην οδό Vene 6. Η Masters' Courtyard (Meistrite Hoov), είναι μια γαλήνια παλιά αυλή στην οποία υπάρχουν διάφοροι τύποι τεχνών και χειροτεχνίας, ξενώνες και φυσικά η διάσημη καφετέρια. Η μεσαιωνική αρχιτεκτονική και η σπιτική ατμόσφαιρα μας κέρδισαν από την πρώτη στιγμή. Αν και λίγα μόλις μέτρα από το πολύβουο κέντρο, μοιάζει αποκομμένη και ζει σε απόλυτη ηρεμία. Όχι ότι δεν έχει κόσμο ή δεν την ξέρουν οι τουρίστες. Όμως διατηρεί την ατμόσφαιρα της και παρ’όλο τον κόσμο επικρατεί ησυχία. Το μοναδικό που έσπαγε την ησυχία ήταν οι ήχοι του βιολιού! Ωραίος καφές, εξαιρετικό γλυκό, μοναδική ατμόσφαιρα και ήχοι κλασικής μουσικής από τη μικρή ζωντανή ορχήστρα. Τι καλύτερο. Πριν φύγουμε ρίξαμε μια ματιά και στο εσωτερικό του το οποίο είναι ζεστό και φορτωμένο με παλιά χειροποίητα αντικείμενα. Με κρύο καιρό θα είναι τέλεια εκεί μέσα!
Στενό επί της οδού Vene
Στην οδό Vana turg δεσπόζει το υπερτουριστικό μεσαιωνικό εστιατόριο Olde Hansa
Και βγήκαμε στο κέντρο του κέντρου, στην καρδιά της πόλης στην εντυπωσιακή κεντρική πλατεία της Κάτω Πόλης, την Raekoja Plats με το δημαρχείο, τα γοτθικά κτίρια, τα μεσαιωνικά με τις κόκκινες και κίτρινες προσόψεις αλλά και τις τουριστικές ταβέρνες με τους κιτς φολκλόρ κράχτες! Εκείνη την ώρα είχε μια υπαίθρια αγορά με πολλούς πάγκους που της ρίξαμε μια ματιά. Οι παλαιότεροι δρόμοι της παλιάς πόλης ξεκινούν από την πλατεία Δημαρχείου. Στον αριθμό 11 της Raekoja Plats βρίσκεται το παλαιότερο εν λειτουργία φαρμακείο της Ευρώπης (Revali Raeapteek OÜ). Η ακριβής ημερομηνία ανοίγματος δεν είναι γνωστή, αλλά το 1422 το φαρμακείο είχε ήδη τον τρίτο ιδιοκτήτη του. Έριξα μια πολλή γρήγορη ματιά στο εσωτερικό του και βγήκα. Δεν ήθελα να περιφέρομαι άσκοπα ή να φωτογραφίζω... διότι τουρίστας τουρίστας αλλά πάνω απ’ όλα είμαι διακριτικός!
Από τον 13ο αιώνα στην πλατεία δεσπόζει το γοτθικό δημαρχείο με τον χαρακτηριστικό οκταγωνικό πύργο, σήμα κατατεθέν του Ταλίν. Ολοκληρώθηκε το 1404 και είναι από τα λίγα δημαρχεία γοτθικού ρυθμού στην Ευρώπη. Είχα στόχο να ανέβουμε τον πύργο του δημαρχείου ώστε να δω τη θέα της πόλης από μια διαφορετική γωνία. Ο νεαρός υπάλληλος ήταν τυλιγμένος με την κουβέρτα του στην είσοδο και έκοβε τα εισιτήρια. Η τιμή για να ανέβεις είναι 5€. Ο Rose μου το ξεκαθάρισε πως δεν υπάρχει περίπτωση να ανέβει τον πύργο και να κουραστεί εφόσον δεν υπάρχει ασανσέρ και μου τόνισε πως ήδη έχουμε δει και θα δούμε ακόμα πολλές πανοραμικές θέες, γι’αυτό και θεώρησε υπερβολή την ανάβαση. Η στενή σκάλα που οδηγεί στον πύργο, έχει 115 σκαλοπάτια και επιτρέπει μόνο έναν επισκέπτη να πάει και να έρθει που σημαίνει ότι δεν είναι πολύ απλή υπόθεση. Έτσι εύκολα με επηρέασε και δεν επιχείρησα να ανέβω μόνος μου. Δεν ξέρω αν έπραξα σωστά αλλά εδώ που τα λέμε ο Rose είχε δίκιο. Είναι τόσα τα σημεία στο Ταλίν για πανοραμική θέα που δεν τρέχει και τίποτα να χάσουμε κάποια.
Η οδός Pikk που περνάει δίπλα από την κεντρική πλατεία Raekoja Plats είναι από τις μεγαλύτερες και κύριες αρτηρίες της παλιάς πόλης. Είναι ο δρόμος των γερμανών εμπόρων, που αποπνέει την αριστοκρατική αύρα της μεσαιωνικής χανσεατικής εποχής του Ταλίν. Ξεκινάει από το κάστρο και τον Καθεδρικό ναό στην Άνω πόλη και καταλήγει κοντά στο λιμάνι. Είναι από τους ωραιότερους δρόμους και τον περπατήσαμε πολλές φορές.
Στον αριθμό 16 της οδού Pikk πίσω από την κεντρική πλατεία, βρίσκεται το παλαιότερο καφενείο του Ταλίν, το Maiasmokk Café (Kohvik Maiasmokk) από το 1864 που εσωτερικό του έχει παραμείνει αμετάβλητο για σχεδόν έναν αιώνα. Το καφέ φημίζεται για τα φρέσκα χειροποίητα αρτοσκευάσματα, πίτες, κέικ και ζαχαρωτά όμως διαθέτει και μερικά πιάτα για πρωινό και μεσημεριανό γεύμα. Πήραμε από μια εξαιρετική σαλάτα του Καίσαρα με γαρίδες λιγάκι τσουχτερή αφού κόστισε 11€ και χτυπήσαμε και μια ωραιότατη πάβλοβα έτσι για τη γεύση με 3,80€! Έχουμε τιμήσει πολλά ιστορικά καφέ σε διάφορες πόλεις και στη λίστα προστέθηκε και το ιστορικό Maiasmokk Café του Ταλίν! Άριστη εμπειρία.
Ακριβώς δίπλα από το καφέ, είναι το Μουσείο Ιστορίας της Εσθονίας που στεγάζεται στο κτίριο της μεγάλης συντεχνίας (suurgild,) μια συντεχνία για εμπόρους και τεχνίτες που λειτουργούσαν στο Ταλίν από τον 14ο αιώνα μέχρι το 1920, ένα γοτθικό κτήριο που θεωρείται τυπικό παράδειγμα της μεσαιωνικής αρχιτεκτονικής του Ταλίν. Απέναντι είναι η Ευαγγελική λουθηρανική Εκκλησία του Αγίου Πνεύματος χτισμένη τον 13ο αιώνα. Το πιο αξιοσημείωτο χαρακτηριστικό στο εξωτερικό της εκκλησίας, είναι το λεπτολαξευμένο ρολόι που φτιάχτηκε στα τέλη του 17ου αιώνα.
Στενό επί της οδού Pikk
Οδός Pikk
Το στενό σοκάκι Vaimu
Βγήκαμε στον σκανδιναβικό δρόμο στην οδό Lai, στο τέλος της οποίας βρίσκεται η εκκλησία του Αγίου Ολαφ (Oleviste kogudus). Η γοτθική εκκλησία του St. Olaf's θεωρείται ότι ήταν το ψηλότερο κτίριο στον κόσμο από το 1549 έως 1625. Μάλλον αμφιλεγόμενη άποψη καθώς σήμερα η εκκλησία έχει 124μ. ύψος ενώ πιστεύεται ότι κατά τον μεσαίωνα το ύψος της έφτανε τα 159 μέτρα και ότι ο πύργος της καταστράφηκε τουλάχιστον 10 φορές από κεραυνό. Όπως και να έχει όμως ο πύργος της εκκλησίας του Αγίου Ολαφ είναι ένα σημαντικό σύμβολο της πόλης. Δεν αποτέλεσε έκπληξη σαν την αντίκρισα γεμάτη σκαλωσιές γιατί είχα ενημερωθεί βδομάδες πριν από το επίσημο site, όμως και πάλι απογοητεύτηκα. Δυστυχώς από 15 Ιουλίου δεν επιτρέπεται η ανάβαση στο κατάστρωμα παρατήρησης του πύργου και είναι άγνωστο μέχρι πότε θα παραμείνει η εκκλησία κλειστή για το κοινό. Από τον Απρίλιο έως τον Οκτώβριο είναι ανοιχτός ο πύργος για τους επισκέπτες με κόστος 3€ και φαντάζομαι ότι η ανακαίνιση θα τελειώσει τον επόμενο χρόνο πριν τον Απρίλιο του 2020. Το κατάστρωμα παρατήρησης βρίσκεται σε ύψος 60 μέτρων και για να φτάσεις εκεί δεν είναι και τόσο εύκολο. Πρέπει να ανέβεις μια μικρή στενή σκάλα με 258 σκαλιά όμως η θέα είναι η καλύτερη στο Ταλίν. Έτσι χάσαμε την ευκαιρία να δούμε την καλύτερη θέα της πόλης ή όπως λέγεται μια από τις καλύτερες θέες στην Ευρώπη!
Περπατήσαμε την οδό Laboratooriumi και Kooli, και συναντήσαμε πολλούς από τους καλοδιατηρημένους μεσαιωνικούς πύργους, μεταξύ άλλων τους πύργους Nunna, Sauna και Kuldjala που είναι ανοιχτοί για το κοινό με 2€. Εκεί κοντά είναι χωμένο το γραφικό πέτρινο σοκάκι της οδού Aida που διαφέρει αρκετά από την υπόλοιπη παλιά πόλη. Στο μέσο του στενού πλακόστρωτου ανάμεσα στα κτίρια βρίσκεται ένα ανοιχτό αμφιθέατρο. Αυτοί οι δρόμοι στα βορειοδυτικά και κυρίως η οδός Aida , ήταν από τα λίγα σημεία της παλιάς πόλης που είχε ελάχιστο κόσμο. Ίσως και γι’αυτό είναι από τις αγαπημένες μου.
Πύργος Plate
Πύργοι Plate, Eppingi και Grusbeke-tagune,
και πίσω διακρίνεται ο πύργος της εκκλησίας του Αγίου Ολαφ με τις σκαλωσιές
Οδός Laboratooriumi
Οδός Aida
Οδός Kooli με το μεσαιωνικό τοίχος και τους πύργους Nunna, Kuldjala και Sauna
Nunne
Πήραμε κατά μήκος την οδό Nunne και βγήκαμε από την παλιά πόλη. Μέσα σε λίγες ώρες είχαμε δει όλη την κάτω παλιά πόλη Tallinna all-linn. Βρεθήκαμε στην πλατεία των πύργων (Tornide väljak ) και στο μεγάλο Šnelli park. Από τις σκάλες Patkuli πήραμε το δρόμο για την Toompea, την άνω παλιά πόλη του Ταλίν.
Οι σκάλες οδηγούν στο μπαλκόνι Patkuli στην άνω πόλη. Ακριβώς πάνω από τις σκάλες, στέκεται επιβλητικό το νεοκλασικό κτίριο Stenbocki maja που είναι η επίσημη έδρα της κυβέρνησης της Εσθονίας.
Ανεβήκαμε τα 157 σκαλοπάτια που κατασκευάστηκαν το 1903 και φτάσαμε στην πλατφόρμα προβολής Patkuli στην άνω πόλη. Η Patkuli Vaateplatvorm είναι από τα πιο δημοφιλή μπαλκόνια στην άνω πόλη του Ταλίν. Απολαύσαμε τη θέα στην καταπράσινη περιοχή, με τους μεσαιωνικούς πύργους και το μάτι μας έφτανε μέχρι το λιμάνι και τη βαλτική θάλασσα. Ακριβώς δίπλα από την πλατφόρμα Patkuli το εντυπωσιακό νεοκλασικό κυβερνητικό κτίριο Stenbocki maja.
Η άνω πόλη στον λόφο Τοόμπεα είναι μέρος παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO όπως και όλη η παλιά πόλη. Είναι μικρή σε έκταση και μέσα σε λίγη ώρα την είχαμε δει σχεδόν όλη. Είναι πολύ πιο ήρεμη σε σχέση με την κάτω πόλη με εξαίρεση βέβαια τις δημοφιλείς πλατφόρμες προβολής. Πολύ κοντά από την πλατφόρμα Patkuli είναι η Piiskopi vaateplatvorm που όμως έχει πολύ υποδεέστερη θέα και μάλλον περιορισμένη. Τόσο που δεν έβγαλα καν φωτογραφία! Οπότε καταλαβαίνετε! Στο κέντρο του λόφου Τοόμπεα βρίσκεται ο Καθεδρικός Ναός Παναγίας (Toomkirik), ένα από τα πιο συναρπαστικά ιστορικά αξιοθέατα της χώρας. Η εκκλησία ιδρύθηκε από τους Δανούς το 1233, είναι η παλαιότερη εκκλησία στο Ταλίν και είναι το μοναδικό κτίριο στο λόφο Toompea που επέζησε από τη μεγάλη πυρκαγιά του 17ο αιώνα. Η ώρα ήταν λίγο μετά τις 6 το απόγευμα και δυστυχώς δεν προλάβαμε να μπούμε στην εκκλησία και να δούμε ακόμα μια εκπληκτική θέα από το 69 μέτρων μπαρόκ καμπαναριό της με κόστος 5€. Εντάξει δεν λυπήθηκα κιόλας γιατί οι επιλογές για πανοραμική θέα είναι απεριόριστες στο Ταλίν, όμως αν ήταν ανοιχτά εγώ δεν θα το έχανα!
Η καλύτερη πλατφόρμα προβολής στην άνω πόλη και γενικά από τα ωραιότερα σημεία για πανοραμική θέα της πόλης είναι στην Kohtuotsa vaateplats. Μια μικρή πλατεία με μια βεράντα ακριβώς πάνω από την καρδιά της κάτω πόλης. Η θέα είναι πραγματικά μαγική. Από το γαλάζιο της θάλασσας και το λιμάνι, από τους αμέτρητους πύργους μέχρι και τους ουρανοξύστες, τα μάτια μας και οι φακοί μας γέμισαν ομορφιά!
Μου άρεσε τόσο πολύ η θέα που έδωσα υπόσχεση να έρθουμε ξανά την επόμενη μέρα ώστε να δούμε την άνω πόλη και βράδυ και ειδικά τη νυχτερινή θέα από τα μπαλκόνια παρατήρησης. Στην Lossi plats δίπλα από τον ο Καθεδρικό Ναό Παναγία, είναι ο μεγάλος ρωσικός Ορθόδοξος Καθεδρικός Ναός Αγίου Αλεξάνδρου Νιέφσκι (Aleksander Nevski katedraal), με τους λαμπερούς τρούλους τον οποίον έχτισαν οι σοβιετικοί το 1900, σε μια προσπάθεια ''ρωσοποίησης'' του Ταλίν, τότε που η Εσθονία ανήκε στη Ρωσική αυτοκρατορία και έπρεπε να συμβολίσει τη θρησκευτική και πολιτική δύναμη της Αυτοκρατορίας. Μπήκαμε μέσα και ρίξαμε μια ματιά στο πλουσιοπάροχο διάκοσμο του και τα ψηφιδωτά του. Η είσοδος είναι δωρεάν και απαγορεύονται οι φωτογραφίες.
Απέναντι από τον καθεδρικό ναό είναι το κάστρο Toompea που στεγάζει το Κοινοβούλιο της Εσθονίας. Από τότε που οι Γερμανοί ιππότες έχτισαν για πρώτη φορά ένα πέτρινο φρούριο εδώ το 1227, κάθε ξένη αυτοκρατορία που κυβέρνησε την Εσθονία χρησιμοποιούσε το κάστρο ως βάση. Έτσι και σήμερα, φιλοξενεί το Κοινοβούλιο της Εσθονίας. Το κάστρο έχει ανανεωθεί αμέτρητες φορές μέσα στους αιώνες, αλλά εξακολουθεί να διατηρεί το βασικό σχήμα που του δόθηκε τον 13ο και 14ο αιώνα. Από μπροστά, είναι ένα ροζ μπαρόκ παλάτι του 18ου αιώνα. Η διπλανή πλευρά του όμως, δίνει πολύ περισσότερο την εικόνα ενός κάστρου, αν και με το λευκό βάψιμο που του έχουν κάνει, έχει χάσει τη μεσαιωνική του όψη. Από τον κήπο στο νότιο άκρο του κάστρου, δεσπόζει ο 46 μέτρων πύργος Pikk Hermann. Ο πύργος είναι ένα ζωντανό εθνικό σύμβολο για την Εσθονία, και κάθε μέρα την αυγή υψώνεται η σημαία υπό τον ήχο του εθνικού ύμνου.
Κάναμε μια βόλτα στην κατάφυτη περιοχή με τα πάρκα πίσω από τις οχυρώσεις, εκεί που είχαμε ξεκινήσει το πρωί την περιήγηση μας στους πύργους και τα υπόγεια τούνελ.
Είχαμε δει πια όλη την παλιά πόλη και την πάνω και την κάτω. Ο ήλιος ήταν ακόμα ψηλά και η μέρα είχε πολλές ώρες. Αυτό σημαίνει περισσότερη κούραση! Ενημερώνω τον Rose πως εφόσον η διάρκεια της μέρας θα είναι μεγάλη, θα επιστρέφουμε μια και καλή στο δωμάτιο κατά τις 12 το βράδυ! Ετοιμοπόλεμος και μαθημένος πλέον ο Rose έχει γίνει κι αυτός σκληροπυρηνικός και είναι έτοιμος και ορεξάτος για όλα! Η λέξη κλειδί βέβαια για τον Rose είναι η θάλασσα. Είχα στόχο να κλείσει η μέρα μας χαλαρά αγναντεύοντας το ηλιοβασίλεμα στην παραλία. Έτσι κι έγινε… Είχαμε συνέχεια… Επόμενη στάση, Kadriorg.
Last edited by a moderator:
