St.Adamantidou
Member
- Μηνύματα
- 245
- Likes
- 898
Περιεχόμενα
- Κεφάλαιο 1
- Περί του «Τέλους του Κόσμου» γενικώς – μέρος 1
- Περί του «Τέλους του Κόσμου» γενικώς – μέρος 2
- Buenos Aires
- San Telmo
- El Calafate & Largo Argentino
- Perito Moreno, Lo Mismo
- Ένα Φυσικό Θαύμα
- Paine
- Στον Γκρι Παγετώνα και στα παγόβουνα της λίμνης Gray
- Επαρχία Magallanes και οπτική επαφή με τα ομώνυμα Στενά
- Punta Arenas
- Tierra Del Fuego κι'εγώ!
- Ushuaia
- Ushuaia και Κρουαζιέρα στα Στενά Beagle
- Κι ένας στεργιανός περίπατος
- Bariloce
- Mentoza & Santiago
- Valparaiso
- Τα νόμπελ της ποίησης
- Επίλογος
Περί του «Τέλους του Κόσμου» γενικώς – μέρος 2
Ιστορικά, ο γεωγραφικός χώρος της Παταγονίας, δεν έχει και πολλά να πει. Παλιά τον κατοικούσαν άνθρωποι παράξενοι. Σχεδόν μυθικοί: Οι Παταγόνες. Θεέ μου! Τι δεν γράφτηκε γι’ αυτούς!
Ο Μαγγελάνος και το πλήρωμά του, τους θεωρούν «γίγαντες». Κατοπινοί εξερευνητές – κομμάτι … γιαλαντζί, πρέπει να πω – μέτρησαν κιόλας το ύψος τους. Αλλά, τελικώς, δε συμφώνησαν μεταξύ τους. Ωστόσο τους έβγαλαν ψηλούς. Πολύ ψηλούς! Πάνω από 2.50 μέτρα!! Αργότερα αυτά τα νούμερα άρχισαν να… εκπίπτουν! Τα αμφισβητούσαν κάποιοι άλλοι εξερευνητές.
- Ελάτε βρε παιδιά! Μπορεί να ήταν μονάχα 2.00 μέτρα! Άντε 2.10. Αλλά 2.50;
Πάντως είναι σημαντικό ότι για όλους, που τότε επισκέπτονταν την περιοχή, ο κοινός τόπος είναι το ύψος των περίεργων αυτών πλασμάτων! Τους περιγράφουν ως «θηριώδεις»! Ωστόσο, περισσότερο από το ύψος τους, όλοι μιλούν για τα τεράστια πέλματά τους.
- Καλέ είδατε τα ίχνη; Ούτε ελέφαντες να ήτανε!
Ε, καλά! Η κυνική εγώ, απομυθοποίησα κιόλας και τις δύο εντυπώσεις. Τι στο καλό την έχουμε τη λογική; Να μην τη χρησιμοποιούμε πότε πότε; Βασισμένη, βεβαίως, σε διάφορες – γενικώς αντικρουόμενες – πληροφορίες, υποψιάζομαι τι είχε τότε συμβεί. Και μη μου πείτε πως είμαι ευφάνταστη! Στα διάφορα κατατοπιστικά βιβλιαράκια που διαβάζω καθώς και από τις πληροφορίες που παίρνω από τον Οδηγό μου, μαθαίνω αυτά τα πολύ ενδιαφέροντα:
Οι Παταγόνες, για να αποφεύγουν τα κρυοπαγήματα στις τρομακτικά χαμηλές θερμοκρασίες, συνήθιζαν να δένουν τα πόδια τους με χοντρά δέρματα του ζώου με τ’όνομα γκουανάκο! Μπορεί επίσης να χρησιμοποιούσαν και φαρδιές, καλαμένιες πατούσες – οι άνθρωποι των χιονιών τις χρησιμοποιούν ακόμη – για να κάνουν τη βάση των ποδιών τους πλατειά, για να ισορροπούν καλύτερα πάνω στους πάγους.
Έτσι όμως ή αλλοιώς, οι περιγραφές για τους εν λόγω ιθαγενείς, είναι λίγο πολύ τερατώδεις! Σε κείνο πάντως που όλοι συμφωνούν, είναι το γεγονός ότι οι Παταγόνες ήταν άκρως φιλικοί και φιλόξενοι. Γι’αυτό και την έπαθαν!
Καλά λένε πως ο «καλός καλό δεν έχει». Διότι οι Ευρωπαίοι… Ντροπής πράματα, που θα τα πούμε αμέσως παρακάτω.
Όσο τώρα για το ύψος του, έχει κι αυτό την εύκολη εξήγησή του, που τελικά επισήμως κατέβηκε στο 1.90 πλέον. Για να προστατευτούν από το πολικό κρύο, οι άνθρωποι φορούσαν μανδύες από δέρματα, και τα πολύ μακρυά μαλλιά τους τα άφηναν λυτά ν’ ανεμίζουν στους σαρωτικούς βοριάδες. Βάλτε, λοιπόν, τώρα: άντρες ύψους 1.80-1.90. Με τεράστιους, ποδήρεις μανδύες, να φουσκώνουν στους ανέμους. Με χαίτη ν’ ανεμίζει ωσάν βεντάλια. Να περπατούν με μεγάλες δρασκελιές, μεταφέροντας κι από ένα… γιούκο στο κάθε τους ποδάρι, τότε, ακόμα κι εσείς οι άκρως ρεαλιστές, κάπως σαν θηρία θα τους περιγράφατε, παρ’ όλο που γνωρίζετε τον Φασούλα!
Ε, λοιπόν, συγχωρείστε τους Μαγγελάνους, που μας τους περιγράφουν ωσεί… λεβιάθαν!... Απλά οι Παταγόνες ήταν άτομα ρωμαλέα, άκρως εντυπωσιακά. Κρίμα να μην έχουν επιζήσει ως τα σήμερα. Πολύ θα ήθελα να ξέρω αν η εικόνα που έχω γι’ αυτούς, είναι η σωστή. Τους φαντάζομαι, ξέρετε, σαν τους Μασάι της Αφρικής. Εντάξει, εντάξει, στο χλωμότερο, φυσικά! Πάντως, τέτοια θεριά είναι κι εκείνοι. Ίσως και φοβερότεροι. Είναι, βλέπετε κι εκείνη η αναθεματισμένη τους μαυρίλα! Σου κόβονται τα ήπατα. Είναι σαν να τους έχεις πασαλείψει καρβουνόσκονη! Για τέτοιο φόβιο πράμα μιλάμε…
Οι Παταγόνες, δυστυχώς, είχαν την τύχη των άλλων φυλών της περιοχής. Ιδιαίτερα εκείνων της Γης του Πυρός: των ΟΝΑΣ και των ΓΙΑΓΚΑΝΣ. Από όσα μπόρεσα να βρω στα διάφορα κιτάπια, οι Παταγόνες χάθηκαν πρώτοι. Γύρω στα τέλη του 19ου αι., 50 σχεδόν χρόνια μετά την επίσκεψη του Δαρβίνου στη χώρα τους. Κάπου ανάμεσα στο 1880-1900 δηλαδή. Πραγματικός εξολοθρεμός!
Διότι, σίγουρα, μαζί με τα άλλα κακά που τους επιδαψίλευσαν οι άσπροι, τους μόλυναν και με τις αρρώστιες των Ευρωπαίων. Και τούτοι εδώ, οι δύστυχοι, δεν είχαν τα κατάλληλα φάρμακα, δεν ήξεραν καμία θεραπεία και, επιπλέον, το κλίμα της περιοχής δεν βοηθούσε στην ίαση. Άρα ήταν λογικό να αποδεκατιστούν, με γοργούς ρυθμούς.
Έτσι χάσαμε και τους γίγαντες της Παταγονίας. Και κάπως έτσι και τις φυλές της Γης του Πυρός, που ανήκει κι αυτή στην Παταγονία. Γι’ αυτούς ειδικά τους τελευταίους, γνωρίζουμε ότι: από 3.000 που ήταν το 1834, το 1925 χάθηκαν και οι τελευταίοι 50 (!) , από επιδημία ιλαράς να σας χαρώ! Ότι υπάρχει σήμερα στο νησί της Tierra del Fuego είναι κάποιοι μιγάδες, κι ένα μνημείο αφιερωμένο στον Ινδιάνο “AL INDIO”, στην πλατεία της πρωτεύουσας Ushuaia.
Ωστόσο, για τη Γη του Πρόυς, τον Μαγγελάνο και τα Στενά του, θα τα ξαναπούμε όταν έρθει η ώρα τους.
Μετά την επίσκεψη του Μαγγελάνου, οι πρώτοι άποικοι εδώ ήταν οι Ουαλοί.
Στην πρώτη επαφή των Παταγόνων με τα μέλη του πληρώματος του πλοίου του ρηξικέλευθου θαλασσοπόρου το 1521, συνέβησαν και κάποια άκρως ενδιαφέροντα γεγονότα, που αξίζει τον κόπο να αναφέρω εδώ!
Κάποια μέρα, στην ως τα τότε παντέρμη παραλία, οι άντρες του Μαγγελάνου είδαν, κατάπληκτοι, ένα μοναχικό, πανύψηλο πλάσμα, να χαζεύει με την ησυχία του το σκαρί και τους λευκούς ανθρώπους! Είχε το πρόσωπο βαμμένο κόκκινο και κίτρινο, στα μάγουλα ζωγραφισμένες καρδιές και το κεφάλι άτριχο, βαμμένο άσπρο! Οι Ισπανοί εντυπωσιάστηκαν. Κι ευθύς αποφάσισαν να πάνε ένα… δείγμα στο βασιλιά τους, τον Κάρολο τον 5ο.
Δεν κουράστηκαν πολύ να ξεγελάσουν δυο αθώους Παταγόνες, με τα γνωστά τερτίπια των πολιτισμένων. Τους συνέλαβαν, τους αγρίεψαν, και τους πέρασαν χειροπέδες, σαν να είχαν σκοτώσει τη μάνα και τον πατέρα των Ισπανών. Και τους πέταξαν στ’ αμπάρια του πλοίου. Και τότε, έγιναν τα ύστερα του κόσμου. Χαλασμός Κυρίου.
Διότι οι άκακοι γίγαντες, μετά το πρώτο σοκ, κατάλαβαν με τρόμο τι έπαθαν. Αυτοί οι ελεύθεροι, καλωσυνάτοι άνθρωποι των πάγων και των ανέμων, βρέθηκαν μαντρωμένοι. Περιορισμένοι σε δυο πήχες τόπο, και μάλιστα αλυσοδεμένοι. Αδύνατο να αντέξουν τη φυλακή και της χειροπέδες. Κι άρχισε ο μέγας θρήνος. Σπάραζαν οι Παταγόνες μέσα στα δεσμά τους. Ολόλυζαν και τράνταζαν τις βαρειές αλυσίδες. Και με λυγμούς επικαλούνταν τον Setebos, που κατά τους πολύξερους Ισπανούς ήταν ο… Σατανάς, για να τους ελευθερώσει από τους… φιλάνθρωπους και, κατά τα άλλα, θεοσεβούμενους Χριστιανούς!
Το αποτέλεσμα, όπως καταλαβαίνετε, ήταν αναπόφευκτο. Περιορισμένοι μέσα στο σκοτάδι του μικρού, βρώμικου αμπαριού, άφαγοι και δεμένοι χειροπόδαρα, οι Παταγόνες, αυτά τα μοναδικά πλάσματα της αναπεπταμένης πάμπας και των τρελών αέρηδων, δεν άντεξαν. Πέθαναν πριν οι Ισπανοί ξεκινήσουν για την επιστροφή τους στην Ευρώπη. Πέθαναν από καημό. Κι από ντροπή.
Και μ’ ένα πελώριο ερωτηματικό στο αθώο μυαλό τους: Πώς τους έλαχε μια τέτοια μοίρα; Τέτοιος ατιμωτικός θάνατος; Πού ήταν οι αιώνιοι πάγοι, να γείρουν πάνω τους και να τ κλείσουν για πάντα τα μάτια; Πού οι ήσυχες λίμνες και τα βουερά ποτάμια όπου ψάρευαν τη νόστιμη τροφή τους; Πού βρίσκονταν οι δικοί τους άνθρωποι για να τους παρηγορήσουν; Να τους συντρέξουν; Να τους ανακουφίσουν την ύστατη ώρα; Ήταν ολομόναχοι. Αβοήθητοι. Συντετριμμένοι. Γι’ αυτούς τους λεύτερους κι αδέσμευτους ανθρώπους, τάφος έγινε ένα στενό, τυφλό αμπάρι. Ενός ξένου κι αφιλόξενου πλοίου. Ανάμεσα σε παράξενους κι επικίνδυνους ανθρώπους, που αλυσόδεναν χωρίς λόγο. Χωρίς αιτία. Και χωρίς ντροπή…
Ωστόσο οι «ελεήμονες» χριστιανοί, πρόλαβαν να κάνουν το χριστιανικό τους καθήκον: Βάφτισαν τους… «αγρίους» στα κύματα του Ειρηνικού! Προς δόξαν της ανθρώπινης παράνοιας, και τα πολιτισμικής σχιζοφρένειας. Και πάντα στο όνομα του ενός και μοναδικού Θεού της Αγάπης! Μη χειρότερα! Γιατί, Παναγίτσα μου, οι άνθρωποι ερμήνευσαν, μέσα στους αιώνες τόσο στραβά κι ανάποδα τα θεία λόγια, του Γλυκού, του Τρυφερού, του Ταπεινού; Τα λόγια της καλοσύνης και της παραμυθίας Εκείνου, του Μοναδικού; Αυτή η απορία θα με τρώει χρόνια! Είναι ποτέ δυνατόν να ερμηνεύεται τόσο λάθος, κάτι τόσο φανερό; Τόσο καθαρό; Τόσο απλό; Θα τρελαθώ δηλαδή! Τόσο ηλίθιο είναι το ανθρώπινο είδος;
Το χριστιανικό όνομα, μάλιστα, του ενός το ξέρουμε κιόλας. Τον ονομάτισαν Πάολο. Κι ως Παύλο τον βοήθησαν να φτάσει, μιαν ώρα γρηγορότερα, στον καινούριο Θεό του. Ποιος άραγε να είπε στους Σπανιόλους, ότι οι δύο Παταγόνες βιάζονταν να τον γνωρίσουν; Καλά τα βόλευαν ως εκείνη τη στιγμή, με τον δικό τους Setebos. Είχαν τουλάχιστον την ελευθερία και τη ζωή τους. Σε τι ωφέλησε τάχα ο θεός των ξένων, που το μόνο που φαίνεται ότι γνώριζε ήταν οι αλυσίδες και η χωρίς λόγο τιμωρία; Μ’ αυτήν την απορία πρέπει να πέθαναν από τους Ευρωπαίους, οι πρώτοι Παταγόνες. Και με την ίδια μένω κι’ εγώ!
Πρώτοι αποίκησαν αυτήν την περιοχή – όπως ήδη αναφέρθηκε – οι Ουαλοί. Έφτασαν στο Puerto Madryn το 1865, με το γολετόμπρικο Mimosa. Ήταν μονάχα 153 ψυχές.
Ήρθαν εδώ μετανάστες, από τις κοιλάδες εξόρυξης κάρβουνου, από φάρμες εγκαταλελειμμένες, και κυνηγημένοι από το τέρας της ανεργίας. Και εδώ στέργιωσαν. Στο Puerto Madryn, στο Trelew -διαβάζετε Τρελέου- ,στο Gaiman, ζουν ακόμα Ουαλοί. Μεταξύ τους βρίσκονται και Σκωτσέζοι μικροκαλλιεργητές. Και οι δύο λαοί διατηρούν πολύ ζωντανή την πολιτιστική τους κληρονομιά, εδώ και 130 χρόνια. Γι’ αυτό και ο γεωγραφικός αυτός χώρος διαθέτει πολλούς λευκούς.
Δε νοιώθεις καθόλου την παρουσία Ινδιάνων. Άλλωστε, η Χιλή και κυρίως η Αργεντινή, είναι, γενικώς, λευκές. Διότι εδώ οι άποικοι αφάνισαν σχεδόν όλους τους ιθαγενείς. Οι λιγοστοί που σώθηκαν, το οφείλουν στην πρόνοιά τους, να εξαφανιστούν πάνω στις Άνδεις, όπου βρίσκονται ακόμα και σήμερα τα χωριά τους. Προφανώς, κι όχι σίγουρα χωρίς λόγο, αποφεύγουν να κατεβαίνουν συχνά στις πόλεις! Ακόμα και τώρα! Ο ατταβιστικός φόβος για τον ξένο, που ρήμαξε κάποτε το κατάμερο και τους προγόνους τους, ζει πολύ έντονα μέσα τους!
Δεν θέλω, για την ώρα, να μιλήσω περισσότερο για ιστορία. Σε τούτον τον τόπο, μόνο για φύση πρέπει να μιλάς. Άντε και για λίγη γεωγραφία, για να δικαιολογούνται τα φυσικά φαινόμενα. Η ιστορία πρέπει να είναι περιορισμένη.
Ίσα ίσα για να ξέρουμε πώς αντιμετώπισε η Ευρώπη αυτόν τον γεωγραφικό χώρο.
Ιστορικά, ο γεωγραφικός χώρος της Παταγονίας, δεν έχει και πολλά να πει. Παλιά τον κατοικούσαν άνθρωποι παράξενοι. Σχεδόν μυθικοί: Οι Παταγόνες. Θεέ μου! Τι δεν γράφτηκε γι’ αυτούς!
Ο Μαγγελάνος και το πλήρωμά του, τους θεωρούν «γίγαντες». Κατοπινοί εξερευνητές – κομμάτι … γιαλαντζί, πρέπει να πω – μέτρησαν κιόλας το ύψος τους. Αλλά, τελικώς, δε συμφώνησαν μεταξύ τους. Ωστόσο τους έβγαλαν ψηλούς. Πολύ ψηλούς! Πάνω από 2.50 μέτρα!! Αργότερα αυτά τα νούμερα άρχισαν να… εκπίπτουν! Τα αμφισβητούσαν κάποιοι άλλοι εξερευνητές.
- Ελάτε βρε παιδιά! Μπορεί να ήταν μονάχα 2.00 μέτρα! Άντε 2.10. Αλλά 2.50;
Πάντως είναι σημαντικό ότι για όλους, που τότε επισκέπτονταν την περιοχή, ο κοινός τόπος είναι το ύψος των περίεργων αυτών πλασμάτων! Τους περιγράφουν ως «θηριώδεις»! Ωστόσο, περισσότερο από το ύψος τους, όλοι μιλούν για τα τεράστια πέλματά τους.
- Καλέ είδατε τα ίχνη; Ούτε ελέφαντες να ήτανε!
Ε, καλά! Η κυνική εγώ, απομυθοποίησα κιόλας και τις δύο εντυπώσεις. Τι στο καλό την έχουμε τη λογική; Να μην τη χρησιμοποιούμε πότε πότε; Βασισμένη, βεβαίως, σε διάφορες – γενικώς αντικρουόμενες – πληροφορίες, υποψιάζομαι τι είχε τότε συμβεί. Και μη μου πείτε πως είμαι ευφάνταστη! Στα διάφορα κατατοπιστικά βιβλιαράκια που διαβάζω καθώς και από τις πληροφορίες που παίρνω από τον Οδηγό μου, μαθαίνω αυτά τα πολύ ενδιαφέροντα:
Οι Παταγόνες, για να αποφεύγουν τα κρυοπαγήματα στις τρομακτικά χαμηλές θερμοκρασίες, συνήθιζαν να δένουν τα πόδια τους με χοντρά δέρματα του ζώου με τ’όνομα γκουανάκο! Μπορεί επίσης να χρησιμοποιούσαν και φαρδιές, καλαμένιες πατούσες – οι άνθρωποι των χιονιών τις χρησιμοποιούν ακόμη – για να κάνουν τη βάση των ποδιών τους πλατειά, για να ισορροπούν καλύτερα πάνω στους πάγους.
Έτσι όμως ή αλλοιώς, οι περιγραφές για τους εν λόγω ιθαγενείς, είναι λίγο πολύ τερατώδεις! Σε κείνο πάντως που όλοι συμφωνούν, είναι το γεγονός ότι οι Παταγόνες ήταν άκρως φιλικοί και φιλόξενοι. Γι’αυτό και την έπαθαν!
Καλά λένε πως ο «καλός καλό δεν έχει». Διότι οι Ευρωπαίοι… Ντροπής πράματα, που θα τα πούμε αμέσως παρακάτω.
Όσο τώρα για το ύψος του, έχει κι αυτό την εύκολη εξήγησή του, που τελικά επισήμως κατέβηκε στο 1.90 πλέον. Για να προστατευτούν από το πολικό κρύο, οι άνθρωποι φορούσαν μανδύες από δέρματα, και τα πολύ μακρυά μαλλιά τους τα άφηναν λυτά ν’ ανεμίζουν στους σαρωτικούς βοριάδες. Βάλτε, λοιπόν, τώρα: άντρες ύψους 1.80-1.90. Με τεράστιους, ποδήρεις μανδύες, να φουσκώνουν στους ανέμους. Με χαίτη ν’ ανεμίζει ωσάν βεντάλια. Να περπατούν με μεγάλες δρασκελιές, μεταφέροντας κι από ένα… γιούκο στο κάθε τους ποδάρι, τότε, ακόμα κι εσείς οι άκρως ρεαλιστές, κάπως σαν θηρία θα τους περιγράφατε, παρ’ όλο που γνωρίζετε τον Φασούλα!
Ε, λοιπόν, συγχωρείστε τους Μαγγελάνους, που μας τους περιγράφουν ωσεί… λεβιάθαν!... Απλά οι Παταγόνες ήταν άτομα ρωμαλέα, άκρως εντυπωσιακά. Κρίμα να μην έχουν επιζήσει ως τα σήμερα. Πολύ θα ήθελα να ξέρω αν η εικόνα που έχω γι’ αυτούς, είναι η σωστή. Τους φαντάζομαι, ξέρετε, σαν τους Μασάι της Αφρικής. Εντάξει, εντάξει, στο χλωμότερο, φυσικά! Πάντως, τέτοια θεριά είναι κι εκείνοι. Ίσως και φοβερότεροι. Είναι, βλέπετε κι εκείνη η αναθεματισμένη τους μαυρίλα! Σου κόβονται τα ήπατα. Είναι σαν να τους έχεις πασαλείψει καρβουνόσκονη! Για τέτοιο φόβιο πράμα μιλάμε…
Οι Παταγόνες, δυστυχώς, είχαν την τύχη των άλλων φυλών της περιοχής. Ιδιαίτερα εκείνων της Γης του Πυρός: των ΟΝΑΣ και των ΓΙΑΓΚΑΝΣ. Από όσα μπόρεσα να βρω στα διάφορα κιτάπια, οι Παταγόνες χάθηκαν πρώτοι. Γύρω στα τέλη του 19ου αι., 50 σχεδόν χρόνια μετά την επίσκεψη του Δαρβίνου στη χώρα τους. Κάπου ανάμεσα στο 1880-1900 δηλαδή. Πραγματικός εξολοθρεμός!
Διότι, σίγουρα, μαζί με τα άλλα κακά που τους επιδαψίλευσαν οι άσπροι, τους μόλυναν και με τις αρρώστιες των Ευρωπαίων. Και τούτοι εδώ, οι δύστυχοι, δεν είχαν τα κατάλληλα φάρμακα, δεν ήξεραν καμία θεραπεία και, επιπλέον, το κλίμα της περιοχής δεν βοηθούσε στην ίαση. Άρα ήταν λογικό να αποδεκατιστούν, με γοργούς ρυθμούς.
Έτσι χάσαμε και τους γίγαντες της Παταγονίας. Και κάπως έτσι και τις φυλές της Γης του Πυρός, που ανήκει κι αυτή στην Παταγονία. Γι’ αυτούς ειδικά τους τελευταίους, γνωρίζουμε ότι: από 3.000 που ήταν το 1834, το 1925 χάθηκαν και οι τελευταίοι 50 (!) , από επιδημία ιλαράς να σας χαρώ! Ότι υπάρχει σήμερα στο νησί της Tierra del Fuego είναι κάποιοι μιγάδες, κι ένα μνημείο αφιερωμένο στον Ινδιάνο “AL INDIO”, στην πλατεία της πρωτεύουσας Ushuaia.
Ωστόσο, για τη Γη του Πρόυς, τον Μαγγελάνο και τα Στενά του, θα τα ξαναπούμε όταν έρθει η ώρα τους.
Μετά την επίσκεψη του Μαγγελάνου, οι πρώτοι άποικοι εδώ ήταν οι Ουαλοί.
Στην πρώτη επαφή των Παταγόνων με τα μέλη του πληρώματος του πλοίου του ρηξικέλευθου θαλασσοπόρου το 1521, συνέβησαν και κάποια άκρως ενδιαφέροντα γεγονότα, που αξίζει τον κόπο να αναφέρω εδώ!
Κάποια μέρα, στην ως τα τότε παντέρμη παραλία, οι άντρες του Μαγγελάνου είδαν, κατάπληκτοι, ένα μοναχικό, πανύψηλο πλάσμα, να χαζεύει με την ησυχία του το σκαρί και τους λευκούς ανθρώπους! Είχε το πρόσωπο βαμμένο κόκκινο και κίτρινο, στα μάγουλα ζωγραφισμένες καρδιές και το κεφάλι άτριχο, βαμμένο άσπρο! Οι Ισπανοί εντυπωσιάστηκαν. Κι ευθύς αποφάσισαν να πάνε ένα… δείγμα στο βασιλιά τους, τον Κάρολο τον 5ο.
Δεν κουράστηκαν πολύ να ξεγελάσουν δυο αθώους Παταγόνες, με τα γνωστά τερτίπια των πολιτισμένων. Τους συνέλαβαν, τους αγρίεψαν, και τους πέρασαν χειροπέδες, σαν να είχαν σκοτώσει τη μάνα και τον πατέρα των Ισπανών. Και τους πέταξαν στ’ αμπάρια του πλοίου. Και τότε, έγιναν τα ύστερα του κόσμου. Χαλασμός Κυρίου.
Διότι οι άκακοι γίγαντες, μετά το πρώτο σοκ, κατάλαβαν με τρόμο τι έπαθαν. Αυτοί οι ελεύθεροι, καλωσυνάτοι άνθρωποι των πάγων και των ανέμων, βρέθηκαν μαντρωμένοι. Περιορισμένοι σε δυο πήχες τόπο, και μάλιστα αλυσοδεμένοι. Αδύνατο να αντέξουν τη φυλακή και της χειροπέδες. Κι άρχισε ο μέγας θρήνος. Σπάραζαν οι Παταγόνες μέσα στα δεσμά τους. Ολόλυζαν και τράνταζαν τις βαρειές αλυσίδες. Και με λυγμούς επικαλούνταν τον Setebos, που κατά τους πολύξερους Ισπανούς ήταν ο… Σατανάς, για να τους ελευθερώσει από τους… φιλάνθρωπους και, κατά τα άλλα, θεοσεβούμενους Χριστιανούς!
Το αποτέλεσμα, όπως καταλαβαίνετε, ήταν αναπόφευκτο. Περιορισμένοι μέσα στο σκοτάδι του μικρού, βρώμικου αμπαριού, άφαγοι και δεμένοι χειροπόδαρα, οι Παταγόνες, αυτά τα μοναδικά πλάσματα της αναπεπταμένης πάμπας και των τρελών αέρηδων, δεν άντεξαν. Πέθαναν πριν οι Ισπανοί ξεκινήσουν για την επιστροφή τους στην Ευρώπη. Πέθαναν από καημό. Κι από ντροπή.
Και μ’ ένα πελώριο ερωτηματικό στο αθώο μυαλό τους: Πώς τους έλαχε μια τέτοια μοίρα; Τέτοιος ατιμωτικός θάνατος; Πού ήταν οι αιώνιοι πάγοι, να γείρουν πάνω τους και να τ κλείσουν για πάντα τα μάτια; Πού οι ήσυχες λίμνες και τα βουερά ποτάμια όπου ψάρευαν τη νόστιμη τροφή τους; Πού βρίσκονταν οι δικοί τους άνθρωποι για να τους παρηγορήσουν; Να τους συντρέξουν; Να τους ανακουφίσουν την ύστατη ώρα; Ήταν ολομόναχοι. Αβοήθητοι. Συντετριμμένοι. Γι’ αυτούς τους λεύτερους κι αδέσμευτους ανθρώπους, τάφος έγινε ένα στενό, τυφλό αμπάρι. Ενός ξένου κι αφιλόξενου πλοίου. Ανάμεσα σε παράξενους κι επικίνδυνους ανθρώπους, που αλυσόδεναν χωρίς λόγο. Χωρίς αιτία. Και χωρίς ντροπή…
Ωστόσο οι «ελεήμονες» χριστιανοί, πρόλαβαν να κάνουν το χριστιανικό τους καθήκον: Βάφτισαν τους… «αγρίους» στα κύματα του Ειρηνικού! Προς δόξαν της ανθρώπινης παράνοιας, και τα πολιτισμικής σχιζοφρένειας. Και πάντα στο όνομα του ενός και μοναδικού Θεού της Αγάπης! Μη χειρότερα! Γιατί, Παναγίτσα μου, οι άνθρωποι ερμήνευσαν, μέσα στους αιώνες τόσο στραβά κι ανάποδα τα θεία λόγια, του Γλυκού, του Τρυφερού, του Ταπεινού; Τα λόγια της καλοσύνης και της παραμυθίας Εκείνου, του Μοναδικού; Αυτή η απορία θα με τρώει χρόνια! Είναι ποτέ δυνατόν να ερμηνεύεται τόσο λάθος, κάτι τόσο φανερό; Τόσο καθαρό; Τόσο απλό; Θα τρελαθώ δηλαδή! Τόσο ηλίθιο είναι το ανθρώπινο είδος;
Το χριστιανικό όνομα, μάλιστα, του ενός το ξέρουμε κιόλας. Τον ονομάτισαν Πάολο. Κι ως Παύλο τον βοήθησαν να φτάσει, μιαν ώρα γρηγορότερα, στον καινούριο Θεό του. Ποιος άραγε να είπε στους Σπανιόλους, ότι οι δύο Παταγόνες βιάζονταν να τον γνωρίσουν; Καλά τα βόλευαν ως εκείνη τη στιγμή, με τον δικό τους Setebos. Είχαν τουλάχιστον την ελευθερία και τη ζωή τους. Σε τι ωφέλησε τάχα ο θεός των ξένων, που το μόνο που φαίνεται ότι γνώριζε ήταν οι αλυσίδες και η χωρίς λόγο τιμωρία; Μ’ αυτήν την απορία πρέπει να πέθαναν από τους Ευρωπαίους, οι πρώτοι Παταγόνες. Και με την ίδια μένω κι’ εγώ!
Πρώτοι αποίκησαν αυτήν την περιοχή – όπως ήδη αναφέρθηκε – οι Ουαλοί. Έφτασαν στο Puerto Madryn το 1865, με το γολετόμπρικο Mimosa. Ήταν μονάχα 153 ψυχές.
Ήρθαν εδώ μετανάστες, από τις κοιλάδες εξόρυξης κάρβουνου, από φάρμες εγκαταλελειμμένες, και κυνηγημένοι από το τέρας της ανεργίας. Και εδώ στέργιωσαν. Στο Puerto Madryn, στο Trelew -διαβάζετε Τρελέου- ,στο Gaiman, ζουν ακόμα Ουαλοί. Μεταξύ τους βρίσκονται και Σκωτσέζοι μικροκαλλιεργητές. Και οι δύο λαοί διατηρούν πολύ ζωντανή την πολιτιστική τους κληρονομιά, εδώ και 130 χρόνια. Γι’ αυτό και ο γεωγραφικός αυτός χώρος διαθέτει πολλούς λευκούς.
Δε νοιώθεις καθόλου την παρουσία Ινδιάνων. Άλλωστε, η Χιλή και κυρίως η Αργεντινή, είναι, γενικώς, λευκές. Διότι εδώ οι άποικοι αφάνισαν σχεδόν όλους τους ιθαγενείς. Οι λιγοστοί που σώθηκαν, το οφείλουν στην πρόνοιά τους, να εξαφανιστούν πάνω στις Άνδεις, όπου βρίσκονται ακόμα και σήμερα τα χωριά τους. Προφανώς, κι όχι σίγουρα χωρίς λόγο, αποφεύγουν να κατεβαίνουν συχνά στις πόλεις! Ακόμα και τώρα! Ο ατταβιστικός φόβος για τον ξένο, που ρήμαξε κάποτε το κατάμερο και τους προγόνους τους, ζει πολύ έντονα μέσα τους!
Δεν θέλω, για την ώρα, να μιλήσω περισσότερο για ιστορία. Σε τούτον τον τόπο, μόνο για φύση πρέπει να μιλάς. Άντε και για λίγη γεωγραφία, για να δικαιολογούνται τα φυσικά φαινόμενα. Η ιστορία πρέπει να είναι περιορισμένη.
Ίσα ίσα για να ξέρουμε πώς αντιμετώπισε η Ευρώπη αυτόν τον γεωγραφικό χώρο.
Last edited by a moderator: