Περού Το Πουντσάο και άλλες ιστορίες απ’ το Περού

[interted]

Αγιακούτσο

Οι πρώτες ακτίνες του ήλιου με ξύπνησαν στο μπροστινό κάθισμα του υπεραστικού με θέα το λεκανοπέδιο της πόλης Αγιακούτσο.

Το Αγιακούτσο είναι σταυροδρόμι Βορείων και Νοτίων Άνδεων και μέχρι πρόσφατα “απαγορευμένο” για τους τουρίστες λόγω των απόνερων της αιματηρής σύγκρουσης των Μαοϊστών του Φωτεινού Μονοπατιού και του Περουβιανού στρατού, κυρίως στην δεκαετία του ‘90. Τα συναισθήματα λοιπόν μπαίνοντας στην πόλη ήταν μεικτά.

Το προηγούμενο βράδυ είχε εξελιχθεί σε δοκιμασία. Αναμονή στον στενό διάδρομο της εταιρίας Μολίνα, με τα λίγα καθίσματα που ανάγκαζαν πολλούς να κάθονται κάτω, και τα παγωμένα ρεύματα της κρύας νύχτας των Άνδεων να μπαίνουν από την ανοιχτή πόρτα. Το λεωφορείο ήταν να φύγει στις 2:30 μετά τα μεσάνυχτα, μετά στις 3, μετά στις 3:30 και τελικά φύγαμε κοντά στις 4 τα χαράματα.

Όταν τελικά έφτασα στο ξενοδοχείο Universo του Αγιακούτσο, που ευτυχώς δέχτηκε να κάνω early check in, ήμουν ήδη κουρασμένος. Στο τετράδιο μου είχα γραμμένα:

“Μιραδόρ ντε Αγιακούτσο” και οδηγίες για το “εύκολο” σκαρφάλωμα μιάμισης ώρας στον λόφο με ωραία θέα της πόλης.

“Μουσέο ντε λα Μεμόρια” για τα θύματα της σύρραξης με τους Μαοϊστές.

Τελικά το μόνο που έκανα εκείνη την μέρα ήταν να φάω μια τρούτσα! Τρούτσα = πέστροφα και σπεσιαλιτέ της περιοχής, και την έφαγα σε ένα από τα μεγάλα κτίρια αποικιακού ρυθμού με τις μεγάλες εσωτερικές αυλές κοντά στην κεντρική Πλάζα ντε Άρμας. Κάνοντας βόλτες στους βαβουριάρικους δρόμους γύρω από την πλατεία Πλάζα ντε Άρμας έφτασε ένα e-mail από την Άλισον: φτάσανε Αγιακούτσο με απευθείας λεωφορείο από Χουανκάγιο (η ξεναγός τις είχε πάει σε ένα φοβερό μοναστήρι την δεύτερη μέρα) και μένουν στο χλιδάτο via-via με θέα την πλατεία. Δώσαμε ραντεβού για ένα τουρ την επόμενη και βάζοντας στο κινητό τον Τσακαλόν, που είναι και Αγιακουτσανός, να τραγουδάει για τους κατατρεγμένους της ζωής το έριξα στον ύπνο.

Το πρωινό τουρ με την εταιρία A & R tours πρώτα περιλάμβανε ξενάγηση στο Χουάρι, την πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας των Γουάρι (συναντήσαμε ήδη τα ψηλά άτεχνα τείχη τους στο μαντείο των προγόνων στο Χουανκάγιο). Η ξενάγηση ήταν μόνο στα Ισπανικά, αλλά η τιμή ήταν καλή (30 σόλες).

Μεγάλη η έκταση των αρχαίων, φανερώνει το μεγαλείο της αυτοκρατορίας των Γουάρι. Σε ένα σημείο είδαμε μαζικούς τάφους σε πολλά επίπεδα, “τάφους ευγενών”, και μια πλατφόρμα όπου “θυσίαζαν γυναίκες και λάμα” την περίοδο της ξηρασίας (από ό,τι έπιανε η Μπαρμπαρα που ήξερε λίγα Ισπανικά). Οι Γουάρι ήταν στρατοκράτες (όπως και οι Ίνκα άλλωστε) αλλά με εξελιγμένες μεθόδους καλλιέργειας που αποδείχθηκαν σωτήριες σε περιόδους ξηρασίας και χτίσιμο δρόμων (που κληρονόμησαν οι Ίνκα). Έτσι κατάφεραν να κρατήσουν αρκετές περιοχές ενωμένες από το 600 μέχρι το 1000 κ.Ε, οπότε και εξαφανίστηκαν μυστηριωδώς. Δυστυχώς δεν έχουν γίνει πολλές μελέτες γι’ αυτό τον σπουδαίο πολιτισμό (άραγε έπαιξε ρόλο η αστάθεια στην περιοχή; ).

Ανάμεσα από τους, άσχημους να πούμε την αλήθεια, τοίχους των Γουάρι γινόταν της τρελής από κάκτους. Ο ξεναγός έκοψε έναν και μας έδειξε τα δάκτυλά του, που είχαν βαφτεί κόκκινα.

“Κοτσινίγια”. Κόκκινη βαφή, από τα παράσιτα που ζούνε σε ένα είδος κάκτου, εξηγεί η Μπάρμπαρα.

Άλλοι κάκτοι, ψηλοί μακρόστενοι, μου έκαναν εντύπωση.

“Σαν Πέδρο”.

Κάτι είχα διαβάσει γι’ αυτό τον κάκτο που παράγει την ψυχεδελική μεσκαλίνη που χρησιμοποιούσαν διάφορες θρησκείες στις τελετές τους. Στο μουσείο που πήγαμε στην συνέχεια, είχαμε την ευκαιρία να θαυμάσουμε τις παραστάσεις στα υφάσματα και στα αγγεία των Γουάρι. Στα περισσότερα φιγουράρει η (αγνώστου ονόματος) κεντρική θεότητα: συνήθως ένα πρόσωπο με εξέχοντα φίδια και άλλα πλάσματα για μαλλιά. Κάποτε κρατάει ραβδιά.

Στην πραγματικότητα, είναι το μοναδικό στυλ της τέχνης των Γουάρι που είναι το σημείο κατατεθέν. Γεωμετρικά σχήματα, στα οποία τεμαχίζονται όλα τα πρόσωπα, πουλιά κτλ. και ξαφνικές εναλλαγές χρωμάτων από το ένα σχήμα στο άλλο. Τύφλα να έχει η μοντέρνα τέχνη. Αν ξαναδείς Γουάρι, ξέρεις ότι είναι Γουάρι.

“Έτσι λοιπόν κρατιούνται οι αυτοκρατορίες.” σκέφτομαι. “Να είναι καλά η μεσκαλίνη.”

Μετά από μια στάση στην επιτηδευμένη πόλη Κινόα, με εργαστήρια ντόπιων - βασικά μια όμορφη τουριστική παγίδα – φτάσαμε στον κάμπο του Αγιακούτσο. Πλήθος κόσμου – που μιλούσε Ισπανικά – περιτριγύριζε το μνημείο στην μέση του οροπεδίου που ο Σιμόν Μπολιβάρ πέτυχε την καθοριστική νίκη για την απελευθέρωση από τους Ισπανούς το 1824. Η Μπάρμπαρα μου είπε ότι τους προπαγανδίζουν στο σχολείο ότι οι ΗΠΑ με την διπλωματία τους στην ουσία απελευθέρωσε την Λατινική Αμερική, μειώνοντας έτσι των αγώνα του Μπολιβάρ και των άλλων. Δεν είμαι πολύ γνώστης αυτής της ιστορίας, και αρκέστηκα να παρατηρώ την φύση γύρω από την πεδιάδα. “Τι είναι αυτοί ευκάλυπτοι;” “Αυτοί είναι άλλοι κατακτητές”, μου λέει η Μπάρμπαρα, “από την Αυστραλία!”

Το βράδυ με καλέσανε στο εστιατόριο του ξενοδοχείου τους, στο εσωτερικό μπαλκόνι της δροσερής αποικιακής έπαυλης. Φάγαμε μπέργκερ από αλπάκα (σαν κρέας μπούφαλο, συμφωνίσαν οι κοπέλες). Η βραδιά πέρασε ευχάριστα λέγοντας για κινήματα ανεξαρτησίας, τους Ινδιάνους της Β. Αμερικής, τα προβλήματα με τους ποταμούς της Ν. Υόρκης κτλ. και τελικά τα κοκτέιλ διαπιστώνοντας άλλη μια φορά ότι Άλισον το κατέχει το σπορ.

Πλάζα ντε Άρμας, Αγιακούτσο.

Στάση για τσαγάκι με το βοτάνι που αποτελεί σήμερα αιτία πολλών δεινών στο Περού.

Χουάρι, πρωτεύουσα τις αχανούς αυτοκρατορίας των Γουάρι - των πρωταθλητών στους κακόγουστους τείχους! Οι κάκτοι δεξιά είναι αυτοί που δίνουν την κοτσινίγια.

Και αυτοι που δίνουν την μεσκαλίνη.

Το συγκροτήμα με τους τάφους των ευγενών και τα λοιπά θρησκευτικά κτίσματα.

Η τεχνοτροπία των Γουάρι.

Το μυστήριο με τους Γρύπες στην Ν. Αμερική. Τα είπαμε και στην ιστορία με την Ινδονησία.

Κι άλλη τέχνη Γουάρι.

Η τέχνη των ντόπιων της Κινόα.

Ο κάμπος του Αγιακούτσο. Έδωσε και το όνομά του στην πόλη που στην εποχή των Ίνκα λεγόταν Χουαμάνγκα. Το Χουαμάνγκα πάντως ταίριαζε πιο πολύ με τα τοπωνύμια της περιοχής (Χουανκάγιο, Χουανκαβελίκα).

 

Προηγούμενο Κεφάλαιο

• 1
• 2
• 3
• 4
• 5
• 6
• …

  Go to chapter

  Go
• 19

Επόμενο Κεφάλαιο

First Προηγούμενη 4 of 19

Go to chapter

Go

Επόμενη Last

[Sassenach77]

Γράφεις τόσο ωραία....και τώρα θα γράψεις και για το αγαπημένο μου Περού!

 

[dim kyr]

Δηλωση: Αγαπάμε interted . Αυτο. Τιποτα άλλο

 

[interted]

Χουανκάγιο

Στην τραπεζαρία του κεντρικού δωματίου του Σπιτιού της Γιαγιάς (Κάσα δε Αμπουέλα) κάναμε τα σχέδια μας. Το δικό μου ήταν να φύγω αυθημερόν από το Χουανκάγιο που το βρήκα ασχημούτσικο. Αλλά η Μπάρμπαρα με την Άλισον είχαν προσλάβει τοπική ξεναγό που θα τους πήγαινε σε κάποια μέρη με πολιτιστικό και αρχαιολογικό ενδιαφέρον και τελικά αποφάσισα να τις ακολουθήσω.

Η ξεναγός ήταν μια ώριμη ομορφιά των Άνδεων και μάλιστα λέκτορας στο Πανεπιστήμιο. Αν και τα Αγγλικά της ήταν εξαιρετικά, χαχάνιζε όταν δεν ήταν σίγουρη με την προφορά της. Διαβασμένη και με πυκνό πρόγραμμα ξενάγησης.

Καθ’ οδόν για το χωριό Τσουπάκα, όπου είχε Σαββατιάτικη αγορά ζώων, η ξεναγός μας μίλησε για την τοπική κουλτούρα Γουάνκα. Η γλώσσα Γουάνκα είναι διαφορετική από την Κέτσουα του Κούσκο, την γλώσσα των Ίνκα. Μάλιστα οι Γουάνκα βοήθησαν τους Ισπανούς Κονκισταδόρες στην επεισοδιακή κατάκτηση των Ίνκα. Κοιτάζοντας από το παράθυρο ρωτάω για ένα τσούρμο που είναι μαζεμένο γύρω από ένα νεόδμητο σπίτι.

“Η κουλτούρα των Γουάνκα είναι να γιορτάζουν το κάθε τι – το χτίσιμο ενός νέου σπιτιού γιορτάζεται με χάλκινη μπάντα. Την μέρα δουλεύουν στα καλαμπόκια, το βράδυ θα φάνε καλά και θα κάνουν φιέστα, βρέξει χιονίσει.”

Η αγορά είναι γεμάτη κοπάδια μικρών ζώων. Παραδοσιακά ντυμένες Περουβιανές ταΐζουν τα μωρά αλπάκα με μπιμπερό, ενώ γουρούνια στο σακί βγάζουν κραυγές συνειδητοποιώντας την τραγική μοίρα τους. Άλλα ζώα έχουν τινάξει ήδη τα πέταλα και βρίσκονται σε στάδιο γδαρσίματος. Ντόπιες κυρίες μου μιλάνε Ισπανικά και βλέποντας ότι δεν καταλαβαίνω, χαμογελάνε και λένε η μία στην άλλη “Γκρίνγκο”.

“Καλωσορίσατε στην Λατινική Αμερική”, σκέφτομαι.

Οι Γουάνκα είναι και χορευταράδες. Εκεί που καθόμαστε στο πεζούλι, μια ομάδα αρχίζει και χορεύει για τα μάτια μας. Χορός με κινήσεις που θυμίζουν την σπορά, τον θερισμό, το φλερτ. Κάποιοι δίπλα φοράνε σκουρόχρωμες μάσκες και κρατάνε βούρδουλες, ανάμνηση των Αφρικανών σκλάβων που δούλευαν στα ορυχεία. Οι Γουάνκα είναι πολύ περήφανοι για την πολυχρωμία των φορεσιών. Τα χρώματα ξεχωρίζουν τις διάφορες κουλτούρες του Περού. Από τους διάφορους πάγκους με ρούχα και φαγητά σταματάμε σε έναν με πατάτες.

“4000 είδη πατάτας στο Περού. Άλλες χαμηλώνουν την πίεση, άλλες βοηθάνε στην στύση”. Δοκίμασα τις τελευταίες αλλά δεν είδα καμιά αισθητή διαφορά.

Επόμενη στάση η αρχαία ακρόπολη των Γουάνκα (Αργουατούρο). Από εκεί φαίνεται όλη η κοιλάδα του ποταμού Μαντάρο, στην οποία είναι χτισμένο το Χουανκάγιο. Η κοιλάδα είναι ένας διάδρομος σχετικά επίπεδης γης ανάμεσα από φαινομενικά αδιαπέραστα βουνά με παγετώνες. Πιο κοντά μας μια λίμνη, και σύμφωνα με την (ειδική σε θέματα υδατολογίας) Άλισον η κήτη ενός ξεραμένου ποταμού, κάτι που ίσως δικαιολογεί την θέση της ακρόπολης. Περπατώντας ανάμεσα στα ερείπια η ξεναγός μας εξομολογείται:

“Οι Γουάνκα δεν ανέπτυξαν περίτεχνη αγγειοπλαστική και τέχνη όπως οι γείτονες μας. Άλλωστε στο μεγαλύτερο μέρος της ιστορίας τους ήταν κτηνοτρόφοι”.

Πίσω στο χωριό Τσουπάκα και στάση για φαΐ σε μια όμορφη βεράντα. Παραγγείλαμε την περίφημη “Πατσαμάκα” (Χύτρα της γης): Κρέας και πατάτες βρασμένα για 3-4 ώρες μέσα σε μία τρύπα στην γη, με καυτούς βράχους από πάνω. Θεϊκό. Ήπιαμε κίτρινη “τσίτσα” (θυμηθείτε το όνομα για αργότερα), δηλαδή μπίρα χαμηλού αλκοόλ από καλαμπόκι και ένζυμα που προέρχονται από τα σάλια των παραγωγών που μασάνε το καλαμπόκι! Η Άλισον, που ήταν και λίγο αλκοόλα, την βρήκε θαυμάσια.

Σύντομη στάση στην εκκλησία Ινγκλέσια Ματρίζ (μητέρα εκκλησία) της περιοχής Τσόνγκος, χτισμένη από την εποχή των Κονκισταδόρες και στολισμένη με ξεφτισμένα περίτεχνα αγάλματα-βωμούς όπως συνηθίζουν οι Ισπανοί. Στον προαύλιο χώρο αμίλητοι πιστοί καταθέτουν λουλούδια και κεριά σε ένα μεγάλο σταυρό σκεπασμένο με μια ομπρέλα. Οι ντόπιοι έχουν καταφέρει να συμβιβάσουν τις παραδοσιακές τους δοξασίες με τον Καθολικισμό να έχουν βαθιά πίστη που την αισθάνεσαι.

Το καλύτερο η ξεναγός μας το κράτησε για το τέλος. Λίγα χιλιόμετρα παρακάτω μας ανέβασε σε ένα καλντερίμι και αφού περάσαμε μια στενή πύλη βρεθήκαμε σε ένα τετράγωνο πλάτωμα με αφύσικα ψηλή περιτοίχιση. Εκτός από αιωνόβια πλατάνια και σκόρπιες πλάκες το πλάτωμα φαινόταν άδειο.

“Τι φυλάνε εδώ;”

Στο κέντρο παρατηρήσαμε μια χαμηλή κτισμένη κρήνη.

“Βρισκόμαστε στο Γουάρι Γουίλκα. Το σπουδαιότερο μαντείο των Κεντρικών Άνδεων. Από αυτή την πηγή δεν πηγάζει μόνο νερό αλλά η ίδια η ουσία των Γουάνκα. Είναι η προέλευση τους και το μέρος που λάτρευαν τους προγόνους τους ανά τους αιώνες”

“Και τα τείχη;”

“Τα τείχη τα χτίσανε οι εφετζίδες Γουάρι κατακτητές (περισσότερα γι’ αυτούς τις επόμενες μέρες – στην ουσία είναι κάτι σαν τους Ίνκα, πριν τους Ίνκα) για να ασκήσουν εξουσία στους ντόπιους όταν επεκτάθηκαν σε αυτά τα μέρη”

Ο αρχαιολογικός χώρος είχε και ένα μουσείο με μάσκες στους τοίχους. Και καθώς σκοτείνιαζε και η κούραση βάραινε το μυαλό οι μάσκες κάπως γίνανε τα βλοσυρά πρόσωπα των προγόνων των Γουάνκα. “Ποιοι είναι αυτοί οι Γκρίνγκος. Γιατί ήρθαν σε αυτό το ξένο μέρος και διαταράζουν την ησυχία μας;”. Και πριν προλάβουν να ωριμάσουν οι εντυπώσεις της ημέρας, βρισκόμασταν ήδη στο ξενοδοχείο και σε βαθύ ύπνο.

Η κάσα της γιαγιάς είχε μια σπιτική αίσθηση.

Κόκα εμπορεύονται συνήθως ηλικιωμένες κυρίες.

Το μαύρο ευχαριστιέται το τάισμα.

Ενώ τα γουρουνάκια δεν ξέρουν ακόμα τι τα περιμένει...

Κάτι μεταξύ χορού, αναπαραστάσεων της καθημερινότητας και χαβαλέ

Ήθελε ντε και καλά να με ντύσει παραδοσιακά.

Οι μαύροι σκάβοι που χρησιμοποιούσαν οι Ισπανοί στα ορυχεία έχουν αφήσει το στίγμα τους στις τοπικές ενδυμασίες.

Η λίμνη από την ακρόπολη των Γουάνκα.

Τσίτσα!

Και το φαγητό μαγειρεμένο στα σπλάχνα της γης.

Παλιά εκκλησία των Τσόνγκος.

Το περιτειχισμένο μαντείο με την πηγή των προγόνων.

 

[interted]

Γράφεις τόσο ωραία....και τώρα θα γράψεις και για το αγαπημένο μου Περού!

Σ' ευχαριστώ. Πολύ πολυ αγαπημένο το Περού! Παραπέμπω τους αναγνώστες στην ιστορία σου, με τον Βιρακότσα και την Πατσαμάμα όπου κάνεις, εκτός των άλλων, πολύ καλή δουλειά στην παρουσίαση της συναρπαστικής ιστορίας του Περού.

 

[interted]

Χουανκαβελίκα

Επόμενος σταθμός στον δρόμο για την πρωτεύουσα των Ίνκα, το Κούσκο, ήταν η μικρή Χουανκαβελίκα (ωραίο όνομα). Δυστυχώς όμως το τρένο Χουανκάγιο-Χουανκαβελίκα δεν φεύγει Κυριακές και έτσι βολεύτηκα με λεωφορείο της εταιρίας Ticllas. Ο χρόνος που χρειάζεται να καλύψει ένα λεωφορείο μια απόσταση στις κεντρικές Άνδεις έχει μεγάλο περιθώριο σφάλματος λόγω μεταβλητής κατάστασης του δρόμου. Ονομαστική τιμή ήταν 3-4 ώρες, τελικά κάναμε 4:40. Αρκετές από αυτές με συνοδεία μουσικής Dubstep που άκουγε ο πιτσιρικάς στο διπλανό κάθισμα, φυσικά χωρίς ακουστικά.

“Γιατί να βάλω ακουστικά αφού μπορώ να διασκεδάσω και τον διπλανό”. Περουβιανή λογική.

Το κέντρο της Χουανκαβελίκα είναι όμορφο. Πλακόστρωτα δρομάκια με ανάγλυφα με αναφορές στους Ίνκα οδηγούν στην πράσινη Πλάζα ντε Άρμας με τον καθεδρικό και χαμηλά ομοιόμορφα σπιτάκια σε καλόγουστο λευκό και κόκκινο. Δίπλα στον μικρό ποταμό που διασχίζει την πόλη βρίσκεται ανοιχτή αγορά. Αγόρασα μανταρίνια από πιτσιρίκια αλλά μπέρδεψα τους ισπανικούς μου αριθμούς και πήρα 4πλάσια ποσότητα από ότι σκόπευα. Το μπέρδεμα μου με τα Ισπανικά δεν σταμάτησε εκεί. Παρακάτω άκουσα έναν γνώριμο ρυθμό από ένα πάγκο με CD και ρώτησα νεαρό ζευγάρι;

“Είναι αυτή η μουσική Τσίτσα;” Γνέφουν ναι.

“Μούτσο γκούστο τσίτσα”, λέω για να με διορθώσει η κοπέλα: “Με γκούστα τσίτσα”.

Μια μικρή παρένθεση για την Περουβιανή μουσική που ονομάζεται τσίτσα (ή αλλιώς Περουβιανή κούμπια) και παίρνει το όνομα της από την καλαμποκομπίρα που ήπιαμε χθες. Είναι ένα φοβερό μείγμα ψυχεδελικής σερφ κιθάρας, ηλεκτρικού εκκλησιαστικού οργάνου και φωνητικών με πολύ έκο-ο-ο. Δημοφιλής το `70 και το `80 σε κύκλους τον φτωχών μεταναστών στις περιοχές με πετρελαϊκή ανάπτυξη. Αξίζει να ψάξετε τον Φαραώ της περουβιανής μουσικής Τσακαλόν, μετανάστη από τις Κεντρικές Άνδεις στις παραγκουπόλεις της Ανατολικής Λίμα, και τους απλούς στίχους του που γίνανε ύμνος:

Είμαι αγόρι από την επαρχία

Σηκώνομαι πολύ νωρίς για να πάω με τους αδελφούς μου, άιαϊαϊ, να δουλέψουμε

Δεν έχω πατέρα ή μητέρα

Κανένα σκύλο που να μου γαβγίζει, έχω μόνο ελπίδα, άιαϊαϊ, να προοδέψω

Ψάχνω για μια νέα ζωή σε αυτή την πόλη

όπου όλα είναι λεφτά και είναι το κακό

Με τη βοήθεια του Θεού γνωρίζω ότι θα πετύχω

Και δίπλα σε σένα αγάπη μου θα είμαι ευτυχής οοο θα είμαι ευτυχής oooo

---

Ψάχνω απεγνωσμένα για ταξί που θα με πάει στα κοντινά ορυχεία της Σάντα Μπάρμπαρα και τελικά δέχεται να με πάρει ένας μετανάστης από την βορειότερη πόλη Χουάραζ, ο Λούτσο. Ο Λούτσο μου μιλούσε διαρκώς, στα Ισπανικά, σταματούσε όταν έβλεπε ότι δεν καταλαβαίνω, έπαιρνε λίγο θάρρος όταν έπιανα καμιά λέξη και ξαναάρχιζε. Βλέποντας τον μακρύ ανηφορικό χωματόδρομο ως τα 4200 μέτρα υψόμετρο κατάλαβα γιατί δεν ήταν πρόθυμοι οι άλλοι να με πάνε.

Ευτυχώς έχουμε φτηνό ίντερνετ παντού (χάρη στην εταιρία Κλάρο) και μετέφραζα μερικά από αυτά που έλεγε ο Λούτσο.

“Στα ορυχεία βγάζανε υδράργυρο, από την εποχή των Ισπανών. Τα ορυχεία ήταν πολύ επικίνδυνα καθώς ο υδράργυρος είναι πολύ τοξικός και το ποσοστό θανάτων μεγάλο. Τώρα έχουν ερημώσει. Ο υδράργυρος χρησιμεύει για να καθαρίζουν το χρυσάφι”

Ναι λοιπόν, οι Ισπανοί κατακτητές βάζαν τους ντόπιους να πεθαίνουν για να εξορύξουν το υλικό για να καθαρίζουν το χρυσάφι, το οποίο είχαν κλέψει προηγουμένως από τους ντόπιους!

Μια βόλτα στα ορυχεία με τον Λούτσο στο κατώπι - να αγκομαχάμε λόγω υψομέτρου και τελικά να πέφτουμε πάνω σε απαγορευτικές πινακίδες “Προσοχή τοξικό”. Κάπου βρήκαμε και ένα ντόπιο γερο φύλακα, μετά από προτροπή του Λούτσο στον οποίο έδωσα κάτι τις "γιατί είναι εδώ να προσέχει μην πάθουμε τίποτα". Πάντως μας οδήγησε στην εγκαταλειμμένη εκκλησία στο χωρίο φάντασμα που έμεναν οι μεταλλωρύχοι. Τώρα υπήρχε μόνο μια γιαγιά, με χοντρά ρούχα για το κρύο, που βοσκούσε αλπάκα και μας έδωσε τις ευχές της.

Στο γυρισμό πήραμε και δυο κυρίες που κάναν οτοστόπ, καθώς η νύχτα έπεφτε, και ο μονόλογος του Λούτσο αντικαταστάθηκε μια μια ομιλία (περιγραφή αγώνα; ) στο ραδιόφωνο.

Η μέρα τελείωσε στον, αντί ξενοδοχείου, πολύ κρύο σταθμό της εταιρίας Μολίνα για νυχτερινό λεωφορείο. Ένας ντόπιος μου πάσαρε ένα φιαλίδιο με “Περουβιανό ουίσκι”. Σκεφτόμουν ότι ήταν η πρώτη μέρα της ζωής μου που δεν είχα αντικρίσει Ευρωπαίο. Εκτός αν εκείνη η τύπισσα, στην παρέα των Περουβιανών που πέρασε γρήγορα δίπλα μας, και με κοιτούσε επίμονα, ήταν κι αυτή ταξιδιώτισσα...

Από το λεωφορείο: έξω χωριά και αγορές, μέσα μουσικές των επιβατών και δραματική ταινία που διαδραματίζεται στην Χιλή στις οθόνες.

Συνεφιασμένη Πλάζα δε Άρμας στο κέντρο της πόλης, με βουνά παντού γύρω.

Οι Ισπανοί επωφελήθηκαν με κάθε τρόπο από τους ντόπιους πληθυσμούς.

Δεν βαριόμαστε να βλέπουμε πατάτες.

Τα εγκαταλειμμένα ορυχεία και η πόλη φάντασμα στο βάθος.

Θανατηφόρες παγίδες παραμονεύουν.

Με τον φύλακα και τον Λούτσο:

Η εγκατελειμμένη εκκλησία της Σάντα Μπαρμπαρα.

Τι λέει λοιπόν το ράδιο (βοήθεια από Ισπανόφωνους);

Πίσω στην πολυσύχναστη και κρύα Χουανκαβελίκα.

 

[interted]

Αγιακούτσο

Οι πρώτες ακτίνες του ήλιου με ξύπνησαν στο μπροστινό κάθισμα του υπεραστικού με θέα το λεκανοπέδιο της πόλης Αγιακούτσο.

Το Αγιακούτσο είναι σταυροδρόμι Βορείων και Νοτίων Άνδεων και μέχρι πρόσφατα “απαγορευμένο” για τους τουρίστες λόγω των απόνερων της αιματηρής σύγκρουσης των Μαοϊστών του Φωτεινού Μονοπατιού και του Περουβιανού στρατού, κυρίως στην δεκαετία του ‘90. Τα συναισθήματα λοιπόν μπαίνοντας στην πόλη ήταν μεικτά.

Το προηγούμενο βράδυ είχε εξελιχθεί σε δοκιμασία. Αναμονή στον στενό διάδρομο της εταιρίας Μολίνα, με τα λίγα καθίσματα που ανάγκαζαν πολλούς να κάθονται κάτω, και τα παγωμένα ρεύματα της κρύας νύχτας των Άνδεων να μπαίνουν από την ανοιχτή πόρτα. Το λεωφορείο ήταν να φύγει στις 2:30 μετά τα μεσάνυχτα, μετά στις 3, μετά στις 3:30 και τελικά φύγαμε κοντά στις 4 τα χαράματα.

Όταν τελικά έφτασα στο ξενοδοχείο Universo του Αγιακούτσο, που ευτυχώς δέχτηκε να κάνω early check in, ήμουν ήδη κουρασμένος. Στο τετράδιο μου είχα γραμμένα:

“Μιραδόρ ντε Αγιακούτσο” και οδηγίες για το “εύκολο” σκαρφάλωμα μιάμισης ώρας στον λόφο με ωραία θέα της πόλης.

“Μουσέο ντε λα Μεμόρια” για τα θύματα της σύρραξης με τους Μαοϊστές.

Τελικά το μόνο που έκανα εκείνη την μέρα ήταν να φάω μια τρούτσα! Τρούτσα = πέστροφα και σπεσιαλιτέ της περιοχής, και την έφαγα σε ένα από τα μεγάλα κτίρια αποικιακού ρυθμού με τις μεγάλες εσωτερικές αυλές κοντά στην κεντρική Πλάζα ντε Άρμας. Κάνοντας βόλτες στους βαβουριάρικους δρόμους γύρω από την πλατεία Πλάζα ντε Άρμας έφτασε ένα e-mail από την Άλισον: φτάσανε Αγιακούτσο με απευθείας λεωφορείο από Χουανκάγιο (η ξεναγός τις είχε πάει σε ένα φοβερό μοναστήρι την δεύτερη μέρα) και μένουν στο χλιδάτο via-via με θέα την πλατεία. Δώσαμε ραντεβού για ένα τουρ την επόμενη και βάζοντας στο κινητό τον Τσακαλόν, που είναι και Αγιακουτσανός, να τραγουδάει για τους κατατρεγμένους της ζωής το έριξα στον ύπνο.

Το πρωινό τουρ με την εταιρία A & R tours πρώτα περιλάμβανε ξενάγηση στο Χουάρι, την πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας των Γουάρι (συναντήσαμε ήδη τα ψηλά άτεχνα τείχη τους στο μαντείο των προγόνων στο Χουανκάγιο). Η ξενάγηση ήταν μόνο στα Ισπανικά, αλλά η τιμή ήταν καλή (30 σόλες).

Μεγάλη η έκταση των αρχαίων, φανερώνει το μεγαλείο της αυτοκρατορίας των Γουάρι. Σε ένα σημείο είδαμε μαζικούς τάφους σε πολλά επίπεδα, “τάφους ευγενών”, και μια πλατφόρμα όπου “θυσίαζαν γυναίκες και λάμα” την περίοδο της ξηρασίας (από ό,τι έπιανε η Μπαρμπαρα που ήξερε λίγα Ισπανικά). Οι Γουάρι ήταν στρατοκράτες (όπως και οι Ίνκα άλλωστε) αλλά με εξελιγμένες μεθόδους καλλιέργειας που αποδείχθηκαν σωτήριες σε περιόδους ξηρασίας και χτίσιμο δρόμων (που κληρονόμησαν οι Ίνκα). Έτσι κατάφεραν να κρατήσουν αρκετές περιοχές ενωμένες από το 600 μέχρι το 1000 κ.Ε, οπότε και εξαφανίστηκαν μυστηριωδώς. Δυστυχώς δεν έχουν γίνει πολλές μελέτες γι’ αυτό τον σπουδαίο πολιτισμό (άραγε έπαιξε ρόλο η αστάθεια στην περιοχή; ).

Ανάμεσα από τους, άσχημους να πούμε την αλήθεια, τοίχους των Γουάρι γινόταν της τρελής από κάκτους. Ο ξεναγός έκοψε έναν και μας έδειξε τα δάκτυλά του, που είχαν βαφτεί κόκκινα.

“Κοτσινίγια”. Κόκκινη βαφή, από τα παράσιτα που ζούνε σε ένα είδος κάκτου, εξηγεί η Μπάρμπαρα.

Άλλοι κάκτοι, ψηλοί μακρόστενοι, μου έκαναν εντύπωση.

“Σαν Πέδρο”.

Κάτι είχα διαβάσει γι’ αυτό τον κάκτο που παράγει την ψυχεδελική μεσκαλίνη που χρησιμοποιούσαν διάφορες θρησκείες στις τελετές τους. Στο μουσείο που πήγαμε στην συνέχεια, είχαμε την ευκαιρία να θαυμάσουμε τις παραστάσεις στα υφάσματα και στα αγγεία των Γουάρι. Στα περισσότερα φιγουράρει η (αγνώστου ονόματος) κεντρική θεότητα: συνήθως ένα πρόσωπο με εξέχοντα φίδια και άλλα πλάσματα για μαλλιά. Κάποτε κρατάει ραβδιά.

Στην πραγματικότητα, είναι το μοναδικό στυλ της τέχνης των Γουάρι που είναι το σημείο κατατεθέν. Γεωμετρικά σχήματα, στα οποία τεμαχίζονται όλα τα πρόσωπα, πουλιά κτλ. και ξαφνικές εναλλαγές χρωμάτων από το ένα σχήμα στο άλλο. Τύφλα να έχει η μοντέρνα τέχνη. Αν ξαναδείς Γουάρι, ξέρεις ότι είναι Γουάρι.

“Έτσι λοιπόν κρατιούνται οι αυτοκρατορίες.” σκέφτομαι. “Να είναι καλά η μεσκαλίνη.”

Μετά από μια στάση στην επιτηδευμένη πόλη Κινόα, με εργαστήρια ντόπιων - βασικά μια όμορφη τουριστική παγίδα – φτάσαμε στον κάμπο του Αγιακούτσο. Πλήθος κόσμου – που μιλούσε Ισπανικά – περιτριγύριζε το μνημείο στην μέση του οροπεδίου που ο Σιμόν Μπολιβάρ πέτυχε την καθοριστική νίκη για την απελευθέρωση από τους Ισπανούς το 1824. Η Μπάρμπαρα μου είπε ότι τους προπαγανδίζουν στο σχολείο ότι οι ΗΠΑ με την διπλωματία τους στην ουσία απελευθέρωσε την Λατινική Αμερική, μειώνοντας έτσι των αγώνα του Μπολιβάρ και των άλλων. Δεν είμαι πολύ γνώστης αυτής της ιστορίας, και αρκέστηκα να παρατηρώ την φύση γύρω από την πεδιάδα. “Τι είναι αυτοί ευκάλυπτοι;” “Αυτοί είναι άλλοι κατακτητές”, μου λέει η Μπάρμπαρα, “από την Αυστραλία!”

Το βράδυ με καλέσανε στο εστιατόριο του ξενοδοχείου τους, στο εσωτερικό μπαλκόνι της δροσερής αποικιακής έπαυλης. Φάγαμε μπέργκερ από αλπάκα (σαν κρέας μπούφαλο, συμφωνίσαν οι κοπέλες). Η βραδιά πέρασε ευχάριστα λέγοντας για κινήματα ανεξαρτησίας, τους Ινδιάνους της Β. Αμερικής, τα προβλήματα με τους ποταμούς της Ν. Υόρκης κτλ. και τελικά τα κοκτέιλ διαπιστώνοντας άλλη μια φορά ότι Άλισον το κατέχει το σπορ.

Πλάζα ντε Άρμας, Αγιακούτσο.

Στάση για τσαγάκι με το βοτάνι που αποτελεί σήμερα αιτία πολλών δεινών στο Περού.

Χουάρι, πρωτεύουσα τις αχανούς αυτοκρατορίας των Γουάρι - των πρωταθλητών στους κακόγουστους τείχους! Οι κάκτοι δεξιά είναι αυτοί που δίνουν την κοτσινίγια.

Και αυτοι που δίνουν την μεσκαλίνη.

Το συγκροτήμα με τους τάφους των ευγενών και τα λοιπά θρησκευτικά κτίσματα.

Η τεχνοτροπία των Γουάρι.

Το μυστήριο με τους Γρύπες στην Ν. Αμερική. Τα είπαμε και στην ιστορία με την Ινδονησία.

Κι άλλη τέχνη Γουάρι.

Η τέχνη των ντόπιων της Κινόα.

Ο κάμπος του Αγιακούτσο. Έδωσε και το όνομά του στην πόλη που στην εποχή των Ίνκα λεγόταν Χουαμάνγκα. Το Χουαμάνγκα πάντως ταίριαζε πιο πολύ με τα τοπωνύμια της περιοχής (Χουανκάγιο, Χουανκαβελίκα).

 

[dim kyr]

Είμαι χαρούμενος.

Η φραση-στοχος, δισκοπότηρο όλων των ταξιδιωτων. Τι πιο απλό, τι πιο λεκτικά στοχευμενο? Μπραβο σου

 

[interted]

Η φραση-στοχος, δισκοπότηρο όλων των ταξιδιωτων. Τι πιο απλό, τι πιο λεκτικά στοχευμενο? Μπραβο σου

Σ' ευχαριστώ. Όλη η χαρά μου έφυγε μονομιάς όταν αντίκρυσα την γραφειοκρατεία στο "νεο υπερσύγχρονο" ΚΤΕΛ του Αγιακούτσο την επόμενη. Σκέφτομαι την διατριβή που θα έγραφες εσύ για τα ΚΤΕΛ του Περού.

 

[interted]

Μια όμορφη φωτογράφιση της τέχνης των Γουάρι, μια και την αδίκησα με την κάμερα του κινητού μου.

Τα πήλινα: http://www.latinamericanstudies.org/wari/wari-figurines.htm

Τα υφάσματα: http://www.latinamericanstudies.org/wari/wari-tunics.htm

 

[interted]

Ανταχουάιλας

Ο υπεραστικός σταθμός του Αγιακούτσο είναι νέος, μεγάλος και με ...ονοματεπώνυμο: “Λιμπερταδόρες ντε Αμέρικα”. Μέσα, ο κόσμος κινούνταν προς κάθε δυνατή κατεύθυνση. Εγώ καρφί στα γραφεία της εταιρίας Los Chankas που έκανε την διαδρομή προς Ανταχουάιλας. Πρόκειται για ένα χωριό περίπου στα μισά της 12ωρης διαδρομής για Κούσκο. Με το εισιτήριο στο χέρι, έψαξα το λεωφορείο στο προαύλιο ανακαλύπτοντας τελικά ένα μικρό βαν. “Ποιοι τρελοί θα πήγαιναν στο Ανταχουάιλας”, σκέφτηκα. Ο οδηγός όμως βλέποντας το εισιτήριο έκανε ανήσυχα νοήματα δείχνοντας μου πάλι το εσωτερικό του “Λιμπερταδόρες”.

“Την πατήσαμε. Πάλι μπέρδεψα τα Ισπανικά και έβγαλα λάθος ημέρα.”

Οι υπάλληλοι της εταιρίας μιλούσαν έντονα και μου δείχνανε, μια το εισιτήριο, μια προς μία αόριστη κατεύθυνση στην την άλλη πλευρά του σταθμού. Κάνοντας κάμποσους κύκλους διαπίστωσα το προφανές. Μια χαμογελαστή κυρία ήταν στριμωγμένη μέσα σε ένα ξύλινο καμαράκι, στο οποίο υπήρχε μια ταμπελίτσα: “1.30 σόλες”. Φόρος ...ΚΤΕΛ! Αυτοκόλλητο στο εισιτήριο.

Έχοντας λύσει το μυστήριο του “Λιμπερταδόρες” έτρεξα πάλι στον οδηγό του βαν που είχε γεμίσει και βιαζόταν να φύγει.

Το οδόστρωμα ήταν φρέσκο, η μουσική παραδοσιακή με Ανδιανές φλογέρες και στο 50% της διαδρομής το βαν βρισκόταν στο αντίθετο ρεύμα. Φτάσαμε ...γρήγορα.

Το Ανταχουάιλας είναι μια ανισόπεδη κωμόπολη σε μια στενή κοιλάδα ενός μικρού ποταμού. Ελάχιστες τουριστικές υποδομές και το ξενοδοχείο El Encanto De Oro ήταν μάλλον πολυτέλεια με το μαλακό του κρεβάτι και την θέα στον κεντρικό δρόμο, αν και δεν είχε ζεστό νερό. Στην συνέχεια πήγα για φαγητό σε ένα μικροσκοπικό Κινέζικο, όπου τα φαγητά βγαίναν ...από μια τρύπα στον τοίχο και η καθαριότητα ήταν χειρότερη και αυτή του Σκοτσέζου συγκάτοικου μου σε συνδυασμό με την Αγγλίδα φίλη του όταν μαγειρεύουν. Θανατηφόρος συνδυασμός. Όπως θα αποδειχθεί σύντομα και για την περίπτωση του Κινέζικου!

Διάβασα στο Λόνλι Πλάνετ για μια λίμνη και “κάτι ερείπια” σε κοντινή απόσταση και (ευτυχώς!) μην έχοντας τι άλλο να κάνω πήρα ένα ταξί προς τα εκεί.

“Νασιόν Τσάνκα” είχαν γράψει με πέτρες, όπως συνηθίζουν στις Άνδεις, στην απέναντι πλαγιά. Τι είναι οι Τσάνκα; Είχανε σχέση με τους Ίνκα; Έβγαλα “το επος”, το οποίο κουβαλούσα ασφαλώς στο ταξίδι μου. “Το έπος” έλεγε:

“Μόλις ένα αιώνα πριν την άφιξη των Σπανιόλων, οι Ίνκα ήταν μια ασήμαντη ορεινή φυλή που καταλάμβανε μόνο την κοιλάδα του Κούσκο. Περίπου το 1440 τους επιτέθηκε και σχεδόν τους εξόντωσε η γειτονική φυλή των Τσάνκα. Αλλά οι Ίνκα αμυνθήκαν και κέρδισαν μια αποφασιστική νίκη στον κάμπο επάνω από το Κούσκο. Αυτή η επιτυχία εκτόξευσε τους Ίνκα στην πορεία της ορμητικής επέκτασης”.

Μάλιστα ο Ινδιάνος χρονικογράφος, με το σύντομο όνομα Ζοάν ντε Σάντα Κρουζ Πατσακούτι Γιαμπα Σαλκαμαϊγκουα έγραψε ότι η μάχη θα είχε χαθεί αν οι πέτρινοι στρατιώτες δεν είχαν έρθει με θαυματουργό τρόπο στην ζωή – πέτρες που ήταν ντυμένες ως στρατιώτες για να ξεγελάσουν τους Τσάνκας.

Πέρασα ένα τσούρμο που έπαιζε βόλεϊ και πουλούσε χαϊμαλιά και σκαρφάλωσα τις νοικοκυρεμένες αναβαθμίδες του εγκαταλειμμένου χωριού των Τσάνκα. Στην πίσω πλευρά ξεκινούσε μια μεγάλη σκάλα που ανέβαινε σε μια φυσική πυραμίδα διαμορφωμένη με αναβαθμίδες. Στην κορυφή ανέβηκα στα ερείπια ενός ναού για να παρατηρήσω την θέα. Απέναντι ένα πράσινο βουνό με σχήμα τέλειας πυραμίδας. Μια λίμνη από την μία πλευρά και μια απότομη χαράδρα από την άλλη. Μαγευτικό! Ποιοι άραγε ήταν αυτοί οι Τσάνκα που παραλίγο να εξαφανίσουν τους Ίνκα και να αλλάξουν την Ιστορία;

Δίπλα μου χάζευαν οι μόνοι άλλοι τουρίστες, ένα ζευγάρι νεαρών Χιλιανών. Γίναμε ομάδα για να γυρίσουμε με οτοστόπ και μέσα στο αμάξι ο τύπος, που ήταν δάσκαλος μουσικής, μου πρότεινε να αγοράσω μια “κένα”, την παραδοσιακή φλογέρα των Άνδεων. “Μα είμαι άσχετος από μουσική”, του λέω. “Είναι το πιο εύκολο πράγμα στον κόσμο. Και αφού σου αρέσει η Ανδιανή παραδοσική μουσική...”, μου λέει. Το έβαλα λοιπόν στόχο να αγοράσω μια “κένα”.

Πριν κοιμηθώ ήπια ένα συσκευασμένο smoothie με φρούτα και γάλα το οποίο με έστειλε αμέσως στην τουαλέτα. Τι μας το λες, θα αναρωτηθείτε δικαίως. Ε, αυτή δεν είναι η τελευταία φορά που θα με πιάσουν οι ...βιασύνες σε αυτό το ταξίδι.


Ποιος είπε ότι οι δρόμοι στις Κεντρικές Άνδεις είναι άσχημοι;

Κινέζικος κατάλογος στα Ισπάνικά. Τέλεια.

Ήταν αυτό το μοιραίο γεύμα;

Φτάνοντας στην πόλη των Τσάνκα:

Ο αρχαίος οικισμός των Τσάνκα και απέναντι το "σύνθημα".

Η πυραμίδα πίσω από τον οικισμό.

Η θέα από τον ναό πάνω στην πυραμίδα.

Και "το έπος".

 

[underwater]

Απολαυστική ιστορία! Διαβάζω με ενδιαφέρον!