Τουρκμενιστάν Στη χώρα του Γκιουρμπανγκουλί

[taver]

Κεφάλαιο 11: Konye-Urgench

Η επόμενη μέρα, Τρίτη 30/4/2019, ξημέρωσε, και μας βρήκε… χμ… κάπως. Εγώ είχα ένα θέμα με ένα δόντι που είχα αφαιρέσει λίγες μέρες πριν το ταξίδι, είχε κάνει κάποιες επιπλοκούλες που σήμερα ήταν ιδιαίτερα αισθητές (δε με επηρέασαν στο ταξίδι, απλά είχα ένα πρησμένο μάγουλο - φαίνεται και στις φωτογραφίες από το προηγούμενο βράδυ - η ταλαιπωρία ήρθε μετά την επιστροφή…) Ο kalspiros πάλι, δεν ξέρω τι έπαθε το στομάχι του, μήπως τον πείραξε το φαγητό, αλλά είχε περάσει άσχημη νύχτα και τώρα ήταν σε μαύρο χάλι.

Φάγαμε πρωϊνό (όσοι μπορούσαμε), πήγαμε όπως όπως για τις τελευταίες, πρωινές πλέον, φωτογραφίες από τον κρατήρα, μπήκαμε στα τζιπ και πριν το ρολόι δείξει 07:00 είχαμε ήδη ξεκινήσει με πορεία προς το βορρά.






Σύντομα χρειάστηκε να κάνουμε στάση για το Σπύρο, στη μέση του πουθενά.





Σταματήσαμε σε ένα μαγαζάκι δίπλα στο δρόμο. Τσιμπήσαμε κάτι (το χωριό εδώ έχει λένε παράδοση σε κάτι γεμιστές πίτες), ήπιαμε κάτι περίεργα ποτά (μπύρες δηλαδή – εκτός από το Σπύρο που πήρε κάτι σπέσιαλ νερά με ηλεκτρολύτες), και αποχαιρετήσαμε τον Ishan με τον Π. που δε μπορούσε να καθυστερήσει κι άλλο όσο συνερχόταν ο kalspiros, γιατί κινδύνευαν να μην προλάβουν ανοικτά τα σύνορα με το Ουζμπεκιστάν. Εμείς, ευτυχώς, είχαμε χρόνο ως την πτήση μας πίσω για Ashgabat.



Δυο ώρες δρόμο αργότερα, φτάσαμε στη μεγάλη στάση της ημέρας. Η Konye-Urgench, στις εποχές της μεγάλης δόξας της, ήταν μια παραποτάμια πόλη, με το μεγάλο ποτάμι Amu Darya (Ώξος) να περνάει από δω, κατευθυνόμενο προς τη λίμνη Αράλη. Πριν έρθουν εδώ οι Τουρκμένοι, οι Σελτζούκοι κι όλοι αυτοί οι τουρκογενείς, ο ποταμός αυτός ήταν το φυσικό σύνορο ανάμεσα στο ευρύτερο Ιράν (και τις επιμέρους φυλές του) και στο Turan, μια αρχαία ονομασία για την περιοχή της υπόλοιπης σημερινής κεντρικής Ασίας και τους πολιτισμούς της. Η Konye-Urgench ήταν στην πλευρά του Turan. Σήμερα, είναι απλά κοντά στα σύνορα με το Ουζμπεκιστάν.

Βλέπετε, είναι σημαντικό να ξέρουμε ότι το Τουρκμενιστάν δεν ήταν πάντα Τουρκμένικο. Διάφορες φυλές κατοικούσαν εδώ, κατά κύριο λόγο Περσικής προέλευσης. Κι ο Μέγας Αλέξανδρος πέρασε από ένα τμήμα του. Και αρκετά βασίλεια βρέθηκαν στα εδάφη του, με τα ιστορικά σύνορά τους να μην είναι πια παρά νοητές γραμμές μέσα στην επιφάνεια του Τουρκμενιστάν. Οι σημερινοί Τουρκμένοι, είναι απόγονοι των φυλών Oghuz, που μετοίκησαν εδώ σταδιακά από τον 7ο αιώνα μ.Χ. και μετά, και σιγά σιγά με την πάροδο των αιώνων άρχισαν να γίνονται πλειοψηφικό φύλο στην περιοχή, που όμως ήταν διχασμένη σε διάφορα βασίλεια και αυτοκρατορίες. Δεν ενδιαφέρονταν για δική τους κρατική οντότητα όμως, ήταν νομάδες και έτσι κι αλλιώς μετακινούνταν και ζούσαν παράλληλα με τους προϋπάρχοντες πληθυσμούς.

Ένα από τα βασίλεια της περιοχής ήταν το βασίλειο του Khorezm. Ήταν ένα μικρό βασίλειο, σάντουιτς ανάμεσα στα βασίλεια των Περσών και των Ουζμπέκων. Είχε την πρωτεύουσά του εδώ, στην Konye-Urgench (ή Köneürgench στα Τουρκμένικα). Ήταν, στην εποχή της, μια από τις πλέον σημαντικές πόλεις στον Κόσμο. Ο πλούτος της προέρχονταν κυρίως από το εμπόριο, καθώς ήταν μια σημαντική στάση για τα καραβάνια που ακολουθούσαν το βόρειο κλάδο του δρόμου του Μεταξιού, μεταφέροντας εμπορεύματα από την Κίνα προς την Ευρώπη δια μέσου της Κασπίας Θάλασσας και της Ρωσίας.

Σε κάποιο πόλεμο, οι Σελτζούκοι Τούρκοι κατέστρεψαν την πόλη, αλλά αυτή κατάφερε και ανέκαμψε (ως Σελτζούκικη), τόσο που το βασίλειο του Khorezm είχε φτάσει να ελέγχει, το 12ο αιώνα, όχι μόνο τους Σελτζούκους, αλλά και επαρχίες στο σημερινό Αφγανιστάν και το Ιράκ. Ο ιστορικός Ata-Malik Juvayni έχει γράψει (σε μετάφραση του J.A.Boyle που δεν τολμώ να επιχειρήσω να ξαναμεταφράσω στα Ελληνικά) ότι ήταν «the site of the throne of the Sultans of the world and the dwelling-place of the celebrities of mankind; its corners supported the shoulders of the great man of the age, and its environs were receptacles of the rareties of the time; its mansions were resplendent with every kind of lofty idea, and its regions and districts were so many rose-gardens through the presence of men of quality, great shaikhs being assembled in one place with the Sultans of the age». Το 1210, όμως, έπαψε να είναι πρωτεύουσα, καθώς, όταν πια κατέλαβαν και τη Σαμαρκάνδη, η πρωτεύουσα μεταφέρθηκε εκεί.

Όμως, ο Σάχης Mοhammed ο δεύτερος, το 1219 έκανε το μοιραίο λάθος. Διέταξε τη σφαγή ενός Μογγολικού καραβανιού, και λεηλάτηση των εμπορευμάτων που μετέφερε, μεταξύ των οποίων και σεβαστές ποσότητες χρυσού και ασημιού. Δεν τα κάνουνε αυτά στους Μογγόλους, όμως, ιδιαίτερα όταν σε θεωρούνε και σύμμαχο. Παρότι ο Μοhammed θα μπορούσε να τη γλυτώσει δίνοντας το κεφάλι του… περιφερειάρχη της μικρής πόλης που συνέβη η επίθεση, όπως ζητούσαν αρχικά οι Μογγόλοι, δεν το έκανε ούτε αυτό. Αντίθετα, στράφηκε κατά της Μογγολικής αντιπροσωπείας που το ζητούσε. Σκότωσε ένα από τους απεσταλμένους, και… ξύρισε τους υπόλοιπους.

Ε, δεν ήθελε και πολύ ο Τζένκινς Χαν. Ο Μογγολικός στρατός κατέφθασε στην Konye-Urgench το 1221. Κάθε Μογγόλος στρατιώτης είχε εντολή να σφαγιάσει 24 κατοίκους. Αν όλοι τα κατάφερναν, δε θα έμενε ψυχή ζωντανή. Η ισχυρή αντίσταση των ντόπιων όμως, το απέτρεψε. Μετά από εξάμηνη πολιορκία, οι Μογγόλοι δεν είχαν ακόμα καταφέρει να πάρουν την πόλη. Χρειάστηκε το πονηρό σχέδιο ενός μηχανικού, που εξέτρεψε τον ποταμό Amu Darya μέσα στην πόλη, με αποτέλεσμα να πλημμυρίσει. Με την αποδιοργάνωση που προκάλεσε η πλημμύρα, κατάφεραν και μπήκαν μέσα, και ολοκλήρωσαν τον αρχικό σκοπό τους.

Και όμως, παρότι ισοπεδώθηκε και σφαγιάστηκαν οι πάντες, η πόλη δεν πέθανε. 100 χρόνια μετά, ήταν και πάλι ένα σημαντικό εμπορικό κέντρο, στον ανανεωμένο δρόμο του μεταξιού, με ελαφρώς διαφορετική πια πληθυσμιακή σύνθεση. Ήταν και πάλι πρωτεύουσα, αυτή τη φορά του χανάτου του Khorezm, τμήμα της Μογγολικής αυτοκρατορίας. O Ibn Battuta, ένας Άραβας Ταξιδευτής που επισκέφθηκε την πόλη το 14ο αιώνα, γράφει ότι η Konye-Urgench είχε γίνει μια σημαντική και μεγαλειώδης πόλη Τούρκων με εξαιρετικά παζάρια, φαρδείς δρόμους, πολλά κτήρια και εντυπωσιακές εικόνες.

Δυστυχώς όμως για την πόλη, ήρθε κι άλλος επιδρομέας. Ο Ταμερλάνος, από το Ουζμπεκιστάν, δεν ήθελε τον ανταγωνισμό της πόλης απέναντι στη Σαμαρκάνδη. Το 1388 εισέβαλε με τις στρατιές του. Και δεν άφησε κολιμπιθρόξυλο. Μάλιστα έδωσε εντολή τα ερείπια της πόλης να γίνουν χωράφια και να φυτευτούν με κριθάρι. Οι κάτοικοι που επέζησαν, μεταφέρθηκαν με το ζόρι στη Σαμαρκάνδη.
Στην πορεία η πόλη ξανακτίστηκε πάλι, λίγο πιο βόρεια, αλλά δεν απέκτησε καμία αίγλη. Εν τω μεταξύ, μετατοπίστηκε και η κοίτη του Amu Darya, που ήταν η φυσική πηγή ύδρευσης της πόλης, και ιδρύθηκε η πόλη Urgench, στο σημερινό Ουζμπεκιστάν, κοντά στη νέα κοίτη. Konye-Urgench σημαίνει «Παλιά Urgench» στα περσικά.

Τα λίγα ερείπια που σώζονται, σήμερα πια, είναι αυτά που άφησαν όρθια οι εισβολείς, κυρίως λόγω της θρησκευτικής τους σημασίας. Από το 2005 είναι και μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς στη λίστα της UNESCO.


Ο αρχαιολογικός χώρος σήμερα είναι οργανωμένος κατά μήκος ενός μονοπατιού. Παρκάραμε κοντά στο βόρειο άκρο του, όπου μας περίμενε ο Ishan με τα εισιτήριά μας (επίσης περίμενε και τον Π., που είχε ξεκινήσει από την άλλη άκρη του αρχαιολογικού χώρου). Βγάλαμε και επιπλέον άδειες για φωτογραφίες (7 μανάτ έκαστος, δηλαδή $2.00 με την επίσημη ισοτιμία ή $0.39 με την ισοτιμία που αλλάζαμε). Ο Ishan μας εξήγησε τι θα βλέπαμε και πως θα κινούμασταν, και μας αποχαιρέτησε καθώς μόλις ερχόταν ο Π., θα ξεκινούσαν αμέσως για τα σύνορα. Εμείς θα μέναμε με τον αδερφό του, τα Αγγλικά του οποίου όμως ήταν φτωχά. Ο τελευταίος θα μας περίμενε τώρα στην άλλη άκρη του μονοπατιού.

 

Προηγούμενο Κεφάλαιο

• 1
• …

  Go to chapter

  Go
• 9
• 10
• 11
• 12
• 13
• …

  Go to chapter

  Go
• 43

Επόμενο Κεφάλαιο

First Προηγούμενη 11 of 43

Go to chapter

Go

Επόμενη Last

[Earth Citizen]

Ωπ, έσκασε μυτη!
Περιμένω να διαβάσω γιατί αυτή η χώρα είναι "ο κόσμος όλος" (σύμφωνα με τα πρόσφατα γραφόμενά σου σε άλλο νήμα).

Δεν υπολόγιζα ότι η Turkish θα με έκανε αναβάθμιση σε business class… Και στη συγκεκριμένη περίπτωση ίσως και να μην το ήθελα

Να μη δεχόσουν, ε μα πια!

 

[taver]

Ωπ, έσκασε μυτη!
Περιμένω να διαβάσω γιατί αυτή η χώρα είναι "ο κόσμος όλος" (σύμφωνα με τα πρόσφατα γραφόμενά σου σε άλλο νήμα).

Πρωτίστως, θα τ' ακούσεις. Τραγουδιστά. Από το στόμα του Προέδρου Γκιουρμπανγκουλί μάλιστα.

 

[taver]

Κεφάλαιο 2: Άφιξη

Το αεροπλάνο ήταν ψιλοάδειο, και όλα πήγανε καλά ως την προσγείωση στο Ashgabat International Airport. Το υπερμοντέρνο αεροδρόμιο της πρωτεύουσας του Τουρκμενιστάν διαθέτει ένα εντυπωσιακό καινούργιο terminal, για τις διεθνείς πτήσεις μόνο (οι πτήσεις εσωτερικού παραμένουν στο παλιό terminal) με σχέδιο σε σχήμα πουλιού (γερακιού), το οποίο άνοιξε το 2016 και κόστισε 2.3 δις δολάρια παρακαλώ, και ήταν μέρος από το σχέδιο του Προέδρου να μετατρέψει το Τουρκμενιστάν στο «νέο Κουβέιτ» (μιλάμε για φιλοδοξίες τώρα, όχι αστεία). Το νέο terminal έχει δυναμικότητα για 14 εκατομμύρια επιβάτες ετησίως, και 1600 επιβάτες την ώρα, και 15 γέφυρες επιβίβασης. Εξυπηρετεί 10 πτήσεις τη μέρα το πολύ.



Ορίστε το, κι από ψηλά:



Η διαδικασία της άφιξης είναι απλή. Οδηγηθήκαμε για αρχή σε ένα χώρο με μηχανήματα σα slot machines, όπου έγινε αυτοματοποιημένα και πολιτισμένα η συλλογή των δακτυλικών αποτυπωμάτων μας (όλα τα δάκτυλα) και των λοιπών βιομετρικών μας στοιχείων. Στη συνέχεια, πήγαμε στο γκισέ για τη βίζα, όπου παραδώσαμε LOI, διαβατήρια, φωτογραφίες κ.λ.π., και μας έδωσαν ένα χαρτάκι, με το οποίο πήγαμε στο ταμείο, πληρώσαμε $99.00 έκαστος, το δώσαμε πίσω, και παραλάβαμε τα διαβατήρια μας με τις βίζες. Μετά περάσαμε στο επόμενο γκισέ, όπου ο συνοριοφύλακας μας σφράγισε τα διαβατήρια και μας επέτρεψε την είσοδο στη χώρα. Πίσω από τους συνοριοφύλακες καθόταν ένας τύπος σε ένα… θρανίο, και κάτι υποτίθεται πως έλεγχε. Σε μένα και στον Α. που έτυχε και περάσαμε από κει μαζί, δε μας είπε τίποτα. Αντίθετα, από τον @kalspiros που πέρασε μόνος του, ζήτησε χρήματα… (που δεν του τα έδωσε φυσικά).

Περάσαμε στο χώρο παραλαβής των αποσκευών, όπου είναι απαραίτητο να έχεις μαζί σου την κάρτα επιβίβασης με το απόκομμα της βαλίτσας αν θες μετά να την πάρεις μαζί σου. Ο Σπύρος έπαθε ένα σοκ γιατί νόμιζε ότι το είχε χάσει, αλλά τελικά το βρήκε. Πήραμε τις βαλίτσες μας, και βγήκαμε έξω. Ο Ναζάρ, που θα ήταν ο οδηγός μας στην Asghabat τις επόμενες μέρες, μας περίμενε με μια ταμπέλα με το όνομά μου.

Φορτώσαμε τα πράγματα στο αυτοκίνητο και ξεκινήσαμε για το ξενοδοχείο μας. Κάναμε μόνο μια στάση, για να αλλάξουμε λίγα χρήματα στη μαύρη αγορά. Με την επίσημη ισοτιμία καρφωμένη στα USD 1.00 = 3.50 TMT, και τη μαύρη αγορά να αλλάζει στα USD 1.00 = 18.00 TMT,δηλαδή πάνω από 5 φορές επάνω, η επιλογή οικονομικού μέσου για τη χώρα αυτή είναι προφανής. Για τις επόμενες 7 ημέρες, συναλλασσόμαστε μόνο με μετρητά, και μόνο σε Τουρκμένικα Μανατ, από τη μαύρη αγορά. Μόνο για λίγες συναλλαγές που είναι υποχρεωτικό, θα χρησιμοποιήσουμε δολάρια ΗΠΑ.

Η επόμενη μέρα, εκτός από Κυριακή 28/4/2019, εκτός από Ελληνικό Πάσχα, θα ήταν και αργία για τη χώρα που βρισκόμαστε, καθώς είναι η μέρα των αλόγων, η μεγάλη γιορτή του Τουρκμενιστάν. Το είχαμε λάβει υπόψη στον προγραμματισμό και είχαμε φροντίσει να παραμείνουμε στην Ashgabat αυτή τη μέρα. Είχαμε δει και πράματα και θάματα για τους εορτασμούς στο internet, και θέλαμε να πάμε να τους δούμε, στο καινούργιο Ιπποδρόμιο της πόλης, οπότε ρωτήσαμε το Ναζάρ τι παίζει. Τζίφος όμως. Τα τελευταία χρόνια το συγκεκριμένο event είναι μόνο με πρόσκληση, κάτι που οι κακές γλώσσες λένε πως έχει να κάνει με ένα ατύχημα που είχε ο πρόεδρος με μια πτώση από το άλογό του.

Φτάσαμε στο ξενοδοχείο μας. Το ξενοδοχείο Aziya είναι ένα ακόμα από τα φαραωνικά έργα του Τουρκμενιστάν. Διέθετε… 16 μεγάλα δωμάτια, αλλά σήμερα κι από αυτά λειτουργούν μόνο τα 8, καθώς τα υπόλοιπα τα νοίκιασε μαζικά η… Κίνα. Είναι ευρύχωρα (για να μην πω ότι παίζεις άνετα μπάλα), και μολονότι παλιά και με προβληματικές υποδομές (υδραυλικά για κλάματα), κάνουν τη δουλειά τους. Πήραμε δωμάτια και κοιμηθήκαμε μια χαρά. Το πρωί, πήγαμε για πρωινό, το οποίο συμπεριλαμβανόταν στην τιμή. Η έκπληξη μας για το χώρο του πρωινού νομίζω ότι είναι αυτονόητη. Δεν το λες και παραδοσιακό Τουρκμένικο στυλ αυτό…



Οι υπόλοιποι χώροι πάντως θύμιζαν παλιά σοβιετική μεγαλοπρέπεια:









Αφού φάγαμε πρωινό, και αφού αποφασίσαμε ότι τις υπόλοιπες μέρες, όσο μπορούμε, θα τρώμε πρωινό αλλού κι ας το είχαμε πληρωμένο, ξεκινήσαμε για την πρώτη στάση της ημέρας. Είναι Κυριακή, και επομένως η μέρα που είναι στα ντουζένια του το μεγάλο παζάρι της πόλης. Το μεγαλύτερο παζάρι στην Κεντρική Ασία.

 

[taver]

Κεφάλαιο 3: Tolkucka

Η αγορά της "Tolkucka" ήταν κάποτε στο μέρος που φέρει το όνομα αυτό, στο κέντρο της Ashgabat, αλλά πριν λίγα χρόνια μεταφέρθηκε σε νέες εγκαταστάσεις στα περίχωρα, λίγο πιο πέρα από το αεροδρόμιο. Δε θα μπορούσαμε να διανοηθούμε ότι θα καλύψουμε τα δεκάδες χιλιόμετρα ως εκεί με τα πόδια, οπότε είπαμε στο ξενοδοχείο και μας κάλεσε ένα ταξί. Μπήκαμε και ξεκινήσαμε, αλλά όταν ο συμπαθέστατος οδηγός κατάλαβε που πάμε, μας εξήγησε (σε συνδυασμό Ρωσικής και Νοηματικής) ότι πρέπει να πάρουμε άλλου τύπου ταξί, το οποίο να επιτρέπεται να κινηθεί υπεραστικά. Και έψαξε και μας βρήκε ένα, κι όλα αυτά χωρίς τελικά αυτός να πληρωθεί.

Ο νέος οδηγός, όμως, παρότι νεαρός, μας προέκυψε φυσέκι. Το υπεραστικό ταξί του είχε έδρα στην πόλη Turkmenbashi, στα δυτικά της χώρας, και όχι εδώ, οπότε δεν ήξερε τους δρόμους. Τα Ρωσικά του ήταν περίπου όσο φτωχά ήτανε και τα δικά μας, οπότε μας ανέμενε μόνο η νοηματική και τα Κύρια Ονόματα. Άντε και κάποιες λέξεις που θυμόμασταν από τα Τούρκικα και τα Ουζμπέκικα. Ρώτησε αρκετές φορές άλλους οδηγούς για οδηγίες, που άλλοτε τον κατηύθυναν στην Tolkucka την περιοχή κι άλλοτε στο παζάρι, με αποτέλεσμα μια αλλοπρόσαλλη διαδρομή στους αυτοκινητόδρομους πέριξ της Ashgabat, και το Σπύρο να έχει βρει την Ορθή διαδρομή στα GPS και να προσπαθεί επί ματαίω να την εξηγήσει στον οδηγό. Το ταξίμετρο είχε γράψει κάτι απίστευτα (~500 Manat αν θυμάμαι καλά), αλλά ο οδηγός μας ζήτησε «μόνο» 150 Manat (7.5 ευρώ), τα οποία του τα δώσαμε λέγοντας και ευχαριστώ, χωρίς να ξέρουμε ότι η επιστροφή θα μας στοίχιζε τελικά μόλις 40 Manat. Δε βαριέσαι, είδαμε και τους αυτοκινητόδρομους….











Η πρώτη εμπειρία από τους δρόμους της πόλης, είναι λίγο από Pyongyang: Όπως και στην πρωτεύουσα της Βόρειας Κορέας, ο επισκέπτης συναντά ελάχιστα αυτοκίνητα, περιποιημένους (ως γλειμμένους) δρόμους, και πολλά κτήρια με εντυπωσιακές όψεις. Είναι όλα σχεδόν επενδυμένα με λευκό μάρμαρο, κάνοντας την πόλη να έχει διεκδικήσει και λάβει ένα ακόμα βραβείο (?) Guinness. Αλλά περισσότερα γι’ αυτό παρακάτω.

Φτάσαμε επιτέλους στο Altyn Asyr Bazaar, όπως είναι πλέον το επίσημο όνομα της αγοράς – που όλοι γνωρίζουν ως Tolkucka. Altyn Asyr σημαίνει «χρυσή εποχή», και είναι το αγαπημένο όνομα του Προέδρου για τα πάντα. Έτσι λέγεται η ποδοσφαιρική ομάδα της Ashgabat. Έτσι λέγεται μια τεχνητή λίμνη μέσα στην έρημο. Έτσι λέγεται η μεγάλη εταιρία τηλεπικοινωνιών της χώρας (κρατική, φυσικά) – που χρησιμοποιεί το brand name “TMCELL”. Βρήκα δύο (2) εμπορικά κέντρα στην πόλη που λέγονται κι αυτά Altyn Asyr. Και μάλλον η λίστα δε σταματάει εκεί. Αν πάτε, μην δοκιμάσετε να πείτε σε ταρίφα να σας πάει στο Altyn Asyr, οι πιθανότητες να πάτε στο σωστό μέρος είναι μηδαμινές.



Η αγορά εδώ είναι τεράστια. Ήταν και πριν τη μεταφορά της το μεγαλύτερο παζάρι στην Κεντρική Ασία, αλλά αυτό εδώ παραείναι. Έχει διάφορα τμήματα, και σ’ αυτά πωλούνται τα πάντα. Από τρόφιμα ως αυτοκίνητα (σε ειδικό τμήμα της λίγο παραέξω). Ρούχα, ηλεκτρονικά, ζωντανά, τα πάντα. Δεν έχει δυστυχώς πια το πολύ παραδοσιακό χρώμα, αλλά τα Σαββατοκύριακα, η ζωή της πόλης μεταφέρεται εδώ. Και, σε αντίθεση με την κυρίως πόλη που ψάχνεις με το κιάλι να βρεις ανθρώπους να κυκλοφορούν, εδώ σήμερα γίνεται ένας χαμούλης. Οι Τουρκμένοι έχουν έρθει να ψωνίσουν.





Δεν είμαι ειδικός σε θέματα μόδας, αλλά την τοπική φορεσιά τη βρίσκω κάπως. Είναι πάντως διαθέσιμη σε όλες τις αποχρώσεις που μπορείτε να φανταστείτε, και μερικές ακόμα.



































Άμα θέτε φρέσκο ψάρι, ο κυριούλης εδώ έχει τη λύση. Σας το ψαρεύει επιτόπου:







Πιο πέρα, υπάρχει και παζάρι ζώων. Θεωρώ πως τα ζώα κακοποιούνται άσχημα, οπότε δείτε τις φωτογραφίες που ακολουθούν μόνο αν έχετε γερό στομάχι. Οι εικόνες βέβαια δε δίνουν την όλη εικόνα, καθώς δεν αποτυπώνουν την απερίγραπτη μπόχα που επικρατεί εκεί. Όλα τα ζώα σε όλες τις φωτογραφίες που ακολουθούν είναι ζωντανά.

Spoiler: Προσοχή, κακοποίηση ζώων

Απομακρυνθήκαμε από το τμήμα αυτό καθίσαμε λίγο κάπου να συνέλθουμε από αυτό που βλέπαμε. Έπειτα πήραμε ταξί για να επιστρέψουμε στην πόλη.

 

[chrisbd]

Gurbanguly όπως λέμε θεούλη, πατερούλη(όχι αυτό το έχει ένας και μοναδικός)...

 

[taver]

Gurbanguly όπως λέμε θεούλη, πατερούλη(όχι αυτό το έχει ένας και μοναδικός)...

To "Πατερούλη" το είχε πιάσει κάποιος προηγούμενος.... (Ο αμέσως προηγούμενος ήταν ο "Πατέρας των Τουρκμένων", αλλά είχανε και Στάλιν εκεί). Αυτός εδώ αποκαλείται "Arkadag" δηλαδή "Προστάτης".

 

[taver]

Κεφάλαιο 4: Κέντρο Ashgabat

Στο δρόμο, που για μεγάλο κομμάτι περνάει μέσα από την έρημο, έχουν ενδιαφέρον κάποιες κατασκευές. Ατελείωτες σειρές ομοιόμορφων σπιτιών, «copy-paste» που λέγαμε και στο χωριό μου. Ελάχιστα από αυτά, στην πρώτη σειρά μόνο, φαίνονται να κατοικούνται.





Είδαμε και το αεροδρόμιο:



Καταλήξαμε στο κέντρο της πόλης, στο εμπορικό κέντρο Altyn Asyr (κι αυτό). Εδώ, τα καταστήματα πουλάνε υποτίθεται την τελευταία λέξη της μόδας (δηλαδή φασόν κινέζικα). Μη σας δίνει την εντύπωση ότι είναι μικρά ιδιωτικά μαγαζάκια, όμως. Τα πάντα εδώ είναι κρατικά (αν καταλαβαίνω καλά τι λέει το site του υπουργείου εμπορίου τους). A, ξεχωρίζει όμως μια πασαρέλα στο κέντρο του χώρου….









Λίγο πιο κάτω, υπάρχει μια ακόμα αγορά, αυτό που οι ντόπιοι αποκαλούν Ρωσική αγορά, και το κράτος ονομάζει Gülüstan (μια Πέρσικη λέξη που σημαίνει «ανθόκηπος»). Εδώ τα πράγματα θυμίζουν πράγματι περισσότερο μια αγορά. Τα προς πώληση είδη είναι κυρίως (αλλά όχι μόνο) τρόφιμα, και οι πωλήτριες μας προσκαλούν στους πάγκους τους να δούμε τα είδη και να αγοράσουμε τις προμήθειές μας.

















Μετά τις αγορές, ξεκινήσαμε τη βόλτα στο κέντρο της πόλης. Δύσκολο να την αποδώσω εδώ, γιατί σε πολλές περιπτώσεις φωτογραφικό υλικό δεν υπάρχει. Σε μια αστυνομοκρατούμενη χώρα, δεν είναι σώφρον να αψηφά κανείς τις απαγορεύσεις, ιδιαίτερα όταν δεν ξέρει ποιος τον βλέπει, και αυτοί που συναντά μοιάζουν πάντα καχύποπτοι. Κι εδώ, η απαγόρευση αφορά στη φωτογράφηση των δημοσίων κτηρίων. Απαγορεύεται σε όλα η φωτογράφηση, που με την πυκνότητά τους αυτό μεταφράζεται σε απαγόρευση φωτογράφησης στη μισή πόλη. Ντάξει, κάποιες κλεφτές φώτο σε καραμπινάτα αξιοθέατα μπροστά από δευτερότριτα δημόσια κτήρια τις έκλεψα. Στο Παλάτι του Προέδρου όμως (ένα οικοδομικό τετράγωνο διαστάσεων 1000m x 310m) και πέριξ ούτε κατά διάνοια.

Πήρα ας πούμε μια φωτογραφία από αυτό το παραδόξως μικρό άγαλμα του Λένιν:



Κι από το κτήριο των Εθνικών Αρχείων, ακριβώς απέναντι:



Φτάσαμε σε μια μικρή πλατεία – πάρκο, αφιερωμένη στο κεντρικό της άγαλμα προς τιμήν της «Λευκής Πόλης» της Ashgabat. Βλέπετε,















Ο νυν Πρόεδρος της χώρας, βλέπετε, συνεχίζοντας στον ίδιο δρόμο που χάραξε ο προκάτοχός του, έχει βαλθεί να κατασπαταλήσει όλο το χρήμα που εισπράττει από το φυσικό αέριο σε φαραωνικά έργα. Ένα από αυτά, είναι ότι θέλει να γεμίσει την πρωτεύουσά του με κτήρια από λευκό μάρμαρο, και σιντριβάνια. Πολλά σιντριβάνια. Η πόλη κατέχει διάφορα βραβεία Guinness, ανάμεσα στα οποία και αυτό για τα περισσότερα σιντριβάνια με ανεξάρτητες λιμνούλες σε ένα δημόσιο χώρο, αλλά και για την υψηλότερη πυκνότητα κτιρίων με λευκή μαρμάρινη όψη. Για να πετύχει το τελευταίο, τα τελευταία χρόνια πολλά προϋπάρχοντα κτίρια επενδύθηκαν με λευκό μάρμαρο Ιταλίας, και ότι καινούργιο κτίζεται πλέον φέρει τουλάχιστον μαρμάρινη πρόσοψη.

Η πόλη επίσης επεκτάθηκε, με όλο το νότιο τμήμα της, τη γειτονιά Berzengi, να είναι νεόκτιστο.



Και να ‘τανε μόνο το λευκό μάρμαρο, πάει στο καλό, το λες και πολεοδομική παρέμβαση (μολονότι ακραία). Αλλά η λίστα συνεχίζεται. Στην πόλη, για παράδειγμα, επιτρέπονται μόνο λευκά και χρυσαφί αυτοκίνητα. Μόνο αυτά του αρέσουν. Αν και πρόσφατα ενέδωσε, και επιτράπηκαν και κάποια μαύρα. Και όλα αυτά βέβαια, ωχριούν μπροστά στα καμώματα του προκατόχου του, που μέχρι που είχε απαγορεύσει τους… σκύλους, και είχε μετονομάσει τους μήνες του χρόνου και τους είχε δώσει ονόματα μελών της οικογένειάς του.

Το Τουρκμενιστάν, βλέπετε, ακολούθησε κι αυτό τον ίδιο δρόμο που ακολούθησαν και οι άλλες Κεντρασιατικές «Σοβιετικές Σοσσιαλιστικές Δημοκρατίες» που συγκροτούσαν τη Σοβιετική Ένωση, όταν η τελευταία διαλύθηκε. Ο τοπικός μεγαλοπαράγοντας του Κομμουνιστικού Κόμματος (Γενικός Γραμματέας συνήθως) αναγορεύθηκε με συνοπτικές διαδικασίες σε Πρόεδρο, αποκήρυξε τον Κομμουνισμό, έπιασε φιλίες «τόσο όσο» με τη δύση και με τη Ρωσία, και παρέμεινε στη θέση του ως επικεφαλής της ανεξάρτητης πλέον χώρας μέχρι την παραίτησή του (περίπτωση Καζακστάν) ή το θάνατό του (περιπτώσεις Αζερμπαϊτζάν, Ουζμπεκιστάν κλπ.).

Στο Τουρκμενιστάν, όμως, ο Πρόεδρος Saparmurat Niyazov πήγε ένα βήμα παραπάνω. Ανακήρυξε τη χώρα του «Ουδέτερη», που μεταφραζόταν σε απομονωμένη, και κυβέρνησε με ένα σύστημα προσωπολατρίας που θα το ζήλευε κι ο Kim Il Sung. Άλλαξε το επώνυμό του σε «Türkmenbaşy» (Ηγέτης των Τουρκμένων), μερικές φορές και με τον τίτλο «Beýik» (Μέγας) μπροστά από αυτό, γέμισε τη χώρα με χρυσά αγάλματά του, έκανε ένα σωρό παλαβομάρες και καταπίεζε το λαό του, οδηγώντας μια χώρα και μια οικονομία της οποίας έλεγχε κάθε βήμα και κάθε παράμετρο. Όλα αυτά μέχρι το θάνατό του το 2006, οπότε και ο οδοντίατρος του, που ήταν και αντιπρόεδρος του και υπουργός υγείας μέχρι τότε, o Gurbanguly Berdimuhamedow (Γκιουρμπανγκουλί Μπερντιμουχάμετοβ, απορώ που βρίσκετε τη δυσκολία…), ανέλαβε τα ηνία της εξουσίας, στην οποία φυσικά παραμένει. Κάποιες φήμες λένε ότι μπορεί να ήταν και γιός του, καθώς μοιάζουν πολύ, αλλά μάλλον πρόκειται για σύμπτωση. Για να μη σας μπερδεύουν τα ονόματα-γλωσσοδέτες, θα τους αναφέρω στη συνέχεια ως πρώην και νυν Προέδρους, αντίστοιχα.

Στην πορεία βέβαια, συνέβη και κάτι ακόμα. Όπως έχω γράψει και για την περίπτωση του γειτονικού Αζερμπαϊτζάν, τότε ανακαλύφθηκαν τρόποι εύκολης μεταφοράς και χρήσης για το φυσικό αέριο. Και η χώρα, που ως τότε ήξερε ότι έχει λίγο φυσικό πλούτο από κάτι λιγοστά κοιτάσματα πετρελαίου, βρέθηκε με ολόκληρο θησαυρό, έχοντας τα τέταρτα μεγαλύτερα αποθέματα φυσικού αερίου στον πλανήτη (ή 6α, σύμφωνα με τη CIA, οι μελέτες διαφέρουν γιατί τα στοιχεία δεν είναι δημόσια διαθέσιμα). Και αέριο και πετρέλαιο, σημαίνουν χρήμα. Ότι ακριβώς χρειάζεται ένας προσωπολατρικός δικτάτορας για να χρηματοδοτήσει τα δυστοπικά όνειρά του.

Αξίζει να διαβάσετε αναφορές για τη χώρα από την εποχή που κυβερνούσε ο Μέγας Ηγέτης. Έχουμε εδώ μια εξαιρετική ταξιδιωτική ιστορία από εκείνη την εποχή (της @isabelle ) , αλλά στο διαδίκτυο βρήκα και μερικά ενδιαφέροντα βίντεο (στα Αγγλικά), τα οποία συνιστώ ως εισαγωγή στα της χώρας.

Να σημειώσουμε βέβαια, ότι η χώρα παραμένει μια στυγνή δικτατορία. Η ελευθερία λόγου είναι παντελώς ανύπαρκτη, και η πρόσβαση στο internet για τους πολίτες απλά δεν υπάρχει. Το κράτος ελέγχει άμεσα το 90% και πλέον της οικονομικής δραστηριότητας, όσο και στην κομμουνιστική εποχή περίπου (άρα και τα εισοδήματα των πολιτών και τη δυνατότητά τους να βρουν δουλειά, σπίτι κλπ.). Στα θετικά, βέβαια, ότι κατοχύρωσε στο σύνταγμά τους (ότι αξία μπορεί να έχει ένα σύνταγμα σε μια δικτατορία) ότι η χώρα δεν πρόκειται ποτέ να πάει σε πόλεμο με τον οποιοδήποτε, ούτε να συνδράμει άλλη χώρα σε πολεμικές ενέργειες.

Συνεχίσαμε τη βόλτα μας ανάμεσα στα κυβερνητικά κτήρια από λευκό μάρμαρο, με ελάχιστες κλεφτές φωτογραφίες.

 

[Θανάσης.]

Εντύπωση μου κάνει το πόσο άδειοι είναι οι δρόμοι. Πολύ ωραία ιστορία για έναν πολύ ιδιαίτερο προορισμό.

 

[taver]

Εντύπωση μου κάνει το πόσο άδειοι είναι οι δρόμοι.

Ναι, εντελώς Pyongyang είναι η φάση. Ήταν και Κυριακή (αργία) βέβαια όταν τραβήχτηκαν οι ως τώρα φωτογραφίες, αλλά και τις επόμενες μέρες δεν είχε μεγάλη διαφορά.
Ας μη βιαστώ να τρέξω σε συμπεράσματα ως προς το γιατί, ας βγάλει ο καθένας τα δικά του. Η βασική πληροφορία που μου λείπει για τη χώρα, που δεν κατάφερα να εντοπίσω ούτε εκεί, είναι για το ποιο είναι το μέγεθος της Ελίτ γύρω από τον πρόεδρο που ζει καλά και σχετικά πλούσια. Αν π.χ. είναι μικρότερη από αυτό που θα περίμενε κανείς από μια τυπική πυραμίδα εξουσίας αυταρχικού καθεστώτος, οι άνθρωποι που θα μπορούσαν να έχουν αυτοκίνητο θα είναι πιο περιορισμένοι.

Πολύ ωραία ιστορία για έναν πολύ ιδιαίτερο προορισμό.

Ευχαριστώ πολύ!

 

[evpap]

Πολύ ωραία ιστορία για έναν προορισμό που σίγουρα δεν είναι συνηθισμένος. Ευχαριστούμε @taver

 

[karfitsa]

Πολύ καλή αφήγηση και ωραίες φωτογραφίες!
Μπράβο!