isabelle
Member
- Μηνύματα
- 902
- Likes
- 4.165
Περιεχόμενα
- Κεφάλαιο 1
- Μια τζούρα από Γροιλανδία
- Βεστφιδιρ
- Τοπίο Στην Ομίχλη
- Πρακτικές Πληροφορίες
- Περιδιαβαίνοντας Ισλανδικό Βορρά
- Λίγα Λόγια Περι Φαλαινοθηρίας
- Μύβατν
- Κοχλάζουσα Γη
- Dettifoss
- Διευκρινίσεις
- Στο δρόμο για την Askja
- Viti όπως λέμε κόλαση
- Ο ταρανδοκυνηγός
- Στου Vatnajokull την ράχη
- Jokulsarlon, η λίμνη με τα παγάκια
- Laki
- Vik
- Ολίγη από Ρέικιαβικ
- Χρυσός Κύκλος
- Landmannalaugar των χρωμάτων
ΚΟΧΛΑΖΟΥΣΑ ΓΗ
Κάλλιο αργά παρά … αργότερα! Έτσι λοιπόν, μετά από ένα παρατεταμένο ταξίδι στο Σιντζάνγκ στη δυτική Κίνα και δυο εκλογικές αναμετρήσεις στα πάτρια, να’μαι λοιπόν και πάλι, συνεπέστατη στους χρόνους μου ως άλλη DimKyr
, για να συνεχίσω τις ημιτελείς αφηγήσεις, αντιστεκόμενη συνάμα σθεναρά απέναντι στον επίμονο πειρασμό ν’ ανοίξω και τρίτο (σινικό) μέτωπο δίπλα στα ήδη χάσκοντα ορύγματα της Ισλανδίας και της Κεντρικής Ασίας. (Ε όχι! Σε περίπτωση παρέκκλισης παρακαλώ μαζέψτε με!)
Που είχαμε μείνει; Α ναι, στα ζεστά χαλαρωτικά λουτρά του Μυβατν. Ε, αφού τα απολαύσατε για κάνα … τετράμηνο, καιρός να πάμε παρακάτω.
Να σημειώσω εδώ ότι όσο απολαυστική κι αν ήταν η περιγραφείσα βόλτα της πρώτης μέρας στο Μύβατν, δεν ήταν παρά μια απλή εισαγωγή, κάτι σαν προθέρμανση (κυριολεκτικά) στην κοχλάζουσα γη της βόρειας Ισλανδίας.
Η Ισλανδία ως γνωστόν είναι συνώνυμη με την γεωθερμία. Το 40% της ενέργειας που καταναλώνεται στη χώρα είναι γεωθερμικής προέλευσης, ενώ η θέρμανση στο 85% των σπιτιών και σε όλα σχεδόν τα δημόσια κτίρια είναι γεωθερμική. Για να μην μιλήσουμε για τα θερμοκήπια, ή ακόμα και για ορισμένες πλατείες και πεζοδρόμια των πόλεων που κι αυτά θερμαίνονται με τον ίδιο τρόπο. Θερμές - ακόμα και καυτές - πηγές, γκέιζερ, ατμοπήδακες, αναβράζουσες λιμνούλες, θειούχες ατμίδες, όλα αυτά συνοδευόμενα συχνά από την χαρακτηριστική μυρουδιά κλούβιου αυγού, συνθέτουν μερικά από τα πολλά αξιοπερίεργα και μοναδικά χαρακτηριστικά αυτού του ανάδελφου νησιού.
Τρεις λέξεις που εμφανίζονται συχνά ως συνθετικά τοπωνυμίων σηματοδοτούν την ύπαρξη γεωθερμικής δραστηριότητας σε μια περιοχή: Reyk, δηλαδή ατμίδες, Hver, ήτοι θερμή πηγή, Laugar, χλιαρό ή ζεστό μπάνιο. Τα βασικά γεωθερμικά πεδία της Ισλανδίας απαντώνται σ’ ένα άξονα που ακολουθεί μια πορεία από νοτιοδυτικά προς βορειοανατολικά και αντιστοιχεί χοντρικά στο ρήγμα μεταξύ της ευρωπαϊκής και της αμερικάνικης πλάκας που τέμνει τη χώρα. Στα νοτιοδυτικά του νησιού συναντάμε την χερσόνησο Reykjanes, την τοποθεσία Geysir όπου και ο πλέον γνωστός (και τουριστικός) υδατοπήδακας Stokkur, την κοιλάδα Reykholt, και το Landmannalaugar με τα πολύχρωμα βουνά από ρυολίτη. Στο κέντρο, Kjolur, Hveravellir, Kerlingarfjollσυνθέτουν το πλέον δυσπρόσιτο και γι αυτό άκρως γοητευτικό γεωθερμικό τρίπτυχο. Όσο για το βορειοανατολικό τμήμα, όλη η περιοχή στα πέριξ της λίμνης Myvatnδεν είναι παρά μια τεράστια χύτρα σε μόνιμη κατάσταση βρασμού: Bjarnarflag, Namaskard, Hverir, Krafla. Από πού ν’ αρχίσεις κι από πού να τελειώσεις…
Εμείς πάντως, συνεχίζοντας στην ήπια γραμμή των σταδιακών αποκαλύψεων, αποφασίζουμε να μην πέσουμε με τα μούτρα κατ ευθείαν στο ψητό αλλά να ξεκινήσουμε τη μέρα μας από τα υπόλοιπα αξιοθέατα της περιοχής. Και πιο συγκεκριμένα από μια ανάβαση στον θεαματικό κρατήρα Hverfell. Ανενεργός σήμερα (γιατί αύριο ποτέ δεν ξέρεις!), ο εν λόγω κρατήρας έκανε την εκρηκτική του εμφάνιση πριν 2500 χρόνια, όταν το ηφαίστειο έσκασε γεννώντας έναν εντυπωσιακό κώνο κοντά μισό χιλιόμετρο ύψος και πάνω από ένα χιλιόμετρο διάμετρο. Ένα μισαωράκι περπάτημα από το χαραγμένο ανηφορικό μονοπάτι και νάμαστε:
Από τη δραστηριότητα του ίδιου ηφαιστείου (ή μάλλον ολόκληρου ηφαιστειακού συμπλέγματος της περιοχής) ξεπήδησε το γειτονικό πεδίο λάβας Dimmuborgir, εκεί όπου η βροχή και οι αέρηδες, με σύμμαχο το χρόνο, σμίλεψαν υπομονετικά τα μαύρα σουρεαλιστικά γλυπτά που προσφέρονται τώρα στα έκθαμβα μάτια μας.
Μετά από μια δίωρη χορταστική βόλτα, είναι πλέον καιρός να μεταβούμε στην κυρίως … θερμή ζώνη. Προσπερνάμε με το αυτοκίνητο το εργοστάσιο επεξεργασίας διατομίτη, καβαλάμε τον αυχένα του Namaskard και, έξι μόλις χιλιόμετρα από το Μύβατν, ιδού: το άλιεν τοπίο του Hverirξεπηδάει μπροστά μας, καπνίζον, ατμίζον, σφυρίζον και κοχλάζον, αλλά και εξόχως οσμηρό! (μποχερό θα ήταν ακριβέστερο).
Με φόντο την παστέλ πορτοκαλί πλαγιά του Namasfjall, διάτρητη κι αυτή από σποραδικές θειούχες ατμίδες που κατατρώνε και αποσυνθέτουν σιγά σιγά το χώμα της, η πεδιάδα από κάτω τελεί σε μόνιμη κατάσταση βρασμού, διάσπαρτη από φυσικά καζάνια γαλαζωπής λάσπης, που θερμαίνει ασταμάτητα η καυτερή ανάσα της Γης, βγαλμένη από τα έγκατά της – ένα χιλιόμετρο κάτω από την επιφάνεια, η θερμοκρασία υπολογίζεται στους διακόσιους βαθμούς κελσίου.
Σαν σε μακέτα αναπαράστασης της εποχής δημιουργίας του πλανήτη μας, που φτιάχτηκε θαρρείς ειδικά σε μια βολική για τους ανθρώπους κλίμακα, περιφερόμαστε εκστατικοί ανάμεσα σε μίνι ηφαιστειακούς κώνους και καλδέρες μινιατούρες νοιώθοντας συχνά το έδαφος να τρέμει κάτω από τα πόδια μας από το μάγμα που κοχλάζει από κάτω.
Να σημειώσουμε εδώ ότι η πρόσβαση στο Hverir (όπως εξάλλου σε όλα τα φυσικά αξιοθέατα της Ισλανδίας) είναι απολύτως ελεύθερη, χωρίς εισιτήριο και χωρίς μέτρα φύλαξης, με μερικές μονάχα επισημάνσεις ασφαλείας, όπως δυο-τρεις προειδοποιητικές πινακίδες και μια υποτυπώδης περίφραξη με σκοινί γύρω από ορισμένες «χύτρες» οι καυτές μπουρμπουλήθρες των οποίων ενίοτε σκάνε απρόβλεπτα μακριά με ότι αυτό συνεπάγεται σε πιθανά εγκαύματα για τους εξυπνάκηδες που θα παραβιάσουν τα όρια.
Αν στο Hverir πήραμε μια γεύση ηφαιστειακής δραστηριότητας σε (αναλογικά) ανθρώπινη κλίμακα, στην Krafla μπορούμε να δούμε τ’ αποτελέσματά της στα αληθινά συντριπτικά τους μεγέθη.
Μέχρι όπου φτάνει το μάτι, μπροστά μας εκτείνεται ένα απόλυτα μαύρο, απανθρακωμένο, καρβουνιασμένο τοπίο, σαν από πυρκαγιά που έσβησε μόλις πριν λίγο και γι αυτό ακόμα καπνίζει. Μα στην πραγματικότητα, αυτοί οι «καπνοί» δεν είναι ο επίλογος μιας καταστροφής που τελείωσε, παρά το προοίμιο μιας επόμενης που μπορεί να ξεσπάσει οποτεδήποτε.
Το ηφαίστειο Krafla είναι, μαζί με τη Hekla, την Askja και το Grimsvotn, ένα από τα πιο ενεργά της Ισλανδίας αφού στους ιστορικούς χρόνους έχουν καταγραφεί πάνω από είκοσι εννιά εκρήξεις. Η πιο σημαντική και παρατεταμένη ξεκίνησε στις 17 Μάη 1724 και κράτησε ούτε λίγο ούτε πολύ μια πενταετία! Η λάβα που εκτοξεύτηκε μέσα σ’ αυτό το χρονικό διάστημα κάλυψε περί τα τριάντα πέντε τετραγωνικά χιλιόμετρα, ενώ δημιουργήθηκαν ρήγματα συνολικού μήκους έντεκα χιλιομέτρων.
Το τελευταίο ξέσπασμα σημειώθηκε το 1984 και διήρκησε «μόνο» δεκαπέντε μέρες, ωστόσο, σύμφωνα με τα στοιχεία, η Krafla πρόλαβε να ξεράσει εκατόν δέκα εκατομμύρια κυβικά μέτρα λάβας, ποσότητα, λέει, κατά πολύ μεγαλύτερη από την αντίστοιχη παραγωγή της Αίτνα το 1983 (ενενήντα εκατομμύρια κυβικά μέτρα σε εκατόν τριάντα μέρες). Οκ, το πιστεύω χωρίς δεύτερη συζήτηση, γι αυτό και δεν χρειάζεται να το επαναλάβει εδώ και τώρα για να πεισθώ, τουλάχιστον όχι όσο περπατάμε πάνω στην καρβουνιασμένη ράχη της!
Σώοι κι αβλαβείς το βράδυ στη φάρμα Στονγκ μηρυκάζουμε τις εντυπώσεις της ημέρας. Ο μπακαλιάρος ψήνεται στο φουρνάκι, η σαλάτα περιμένει έτοιμη πάνω στο τραπέζι, κι ο Κώστας έχει ανοίξει το καθιερωμένο πια μπουκάλι κόκκινο κρασί. Μετά τη σημερινή περιήγηση στους δρόμους της φωτιάς, η αυριανή μέρα θα είναι αφιερωμένη στο νερό: καταρράκτες Detifossεν όψει!
Κάλλιο αργά παρά … αργότερα! Έτσι λοιπόν, μετά από ένα παρατεταμένο ταξίδι στο Σιντζάνγκ στη δυτική Κίνα και δυο εκλογικές αναμετρήσεις στα πάτρια, να’μαι λοιπόν και πάλι, συνεπέστατη στους χρόνους μου ως άλλη DimKyr
, για να συνεχίσω τις ημιτελείς αφηγήσεις, αντιστεκόμενη συνάμα σθεναρά απέναντι στον επίμονο πειρασμό ν’ ανοίξω και τρίτο (σινικό) μέτωπο δίπλα στα ήδη χάσκοντα ορύγματα της Ισλανδίας και της Κεντρικής Ασίας. (Ε όχι! Σε περίπτωση παρέκκλισης παρακαλώ μαζέψτε με!) Που είχαμε μείνει; Α ναι, στα ζεστά χαλαρωτικά λουτρά του Μυβατν. Ε, αφού τα απολαύσατε για κάνα … τετράμηνο, καιρός να πάμε παρακάτω.
Να σημειώσω εδώ ότι όσο απολαυστική κι αν ήταν η περιγραφείσα βόλτα της πρώτης μέρας στο Μύβατν, δεν ήταν παρά μια απλή εισαγωγή, κάτι σαν προθέρμανση (κυριολεκτικά) στην κοχλάζουσα γη της βόρειας Ισλανδίας.
Η Ισλανδία ως γνωστόν είναι συνώνυμη με την γεωθερμία. Το 40% της ενέργειας που καταναλώνεται στη χώρα είναι γεωθερμικής προέλευσης, ενώ η θέρμανση στο 85% των σπιτιών και σε όλα σχεδόν τα δημόσια κτίρια είναι γεωθερμική. Για να μην μιλήσουμε για τα θερμοκήπια, ή ακόμα και για ορισμένες πλατείες και πεζοδρόμια των πόλεων που κι αυτά θερμαίνονται με τον ίδιο τρόπο. Θερμές - ακόμα και καυτές - πηγές, γκέιζερ, ατμοπήδακες, αναβράζουσες λιμνούλες, θειούχες ατμίδες, όλα αυτά συνοδευόμενα συχνά από την χαρακτηριστική μυρουδιά κλούβιου αυγού, συνθέτουν μερικά από τα πολλά αξιοπερίεργα και μοναδικά χαρακτηριστικά αυτού του ανάδελφου νησιού.
Τρεις λέξεις που εμφανίζονται συχνά ως συνθετικά τοπωνυμίων σηματοδοτούν την ύπαρξη γεωθερμικής δραστηριότητας σε μια περιοχή: Reyk, δηλαδή ατμίδες, Hver, ήτοι θερμή πηγή, Laugar, χλιαρό ή ζεστό μπάνιο. Τα βασικά γεωθερμικά πεδία της Ισλανδίας απαντώνται σ’ ένα άξονα που ακολουθεί μια πορεία από νοτιοδυτικά προς βορειοανατολικά και αντιστοιχεί χοντρικά στο ρήγμα μεταξύ της ευρωπαϊκής και της αμερικάνικης πλάκας που τέμνει τη χώρα. Στα νοτιοδυτικά του νησιού συναντάμε την χερσόνησο Reykjanes, την τοποθεσία Geysir όπου και ο πλέον γνωστός (και τουριστικός) υδατοπήδακας Stokkur, την κοιλάδα Reykholt, και το Landmannalaugar με τα πολύχρωμα βουνά από ρυολίτη. Στο κέντρο, Kjolur, Hveravellir, Kerlingarfjollσυνθέτουν το πλέον δυσπρόσιτο και γι αυτό άκρως γοητευτικό γεωθερμικό τρίπτυχο. Όσο για το βορειοανατολικό τμήμα, όλη η περιοχή στα πέριξ της λίμνης Myvatnδεν είναι παρά μια τεράστια χύτρα σε μόνιμη κατάσταση βρασμού: Bjarnarflag, Namaskard, Hverir, Krafla. Από πού ν’ αρχίσεις κι από πού να τελειώσεις…
Εμείς πάντως, συνεχίζοντας στην ήπια γραμμή των σταδιακών αποκαλύψεων, αποφασίζουμε να μην πέσουμε με τα μούτρα κατ ευθείαν στο ψητό αλλά να ξεκινήσουμε τη μέρα μας από τα υπόλοιπα αξιοθέατα της περιοχής. Και πιο συγκεκριμένα από μια ανάβαση στον θεαματικό κρατήρα Hverfell. Ανενεργός σήμερα (γιατί αύριο ποτέ δεν ξέρεις!), ο εν λόγω κρατήρας έκανε την εκρηκτική του εμφάνιση πριν 2500 χρόνια, όταν το ηφαίστειο έσκασε γεννώντας έναν εντυπωσιακό κώνο κοντά μισό χιλιόμετρο ύψος και πάνω από ένα χιλιόμετρο διάμετρο. Ένα μισαωράκι περπάτημα από το χαραγμένο ανηφορικό μονοπάτι και νάμαστε:
Από τη δραστηριότητα του ίδιου ηφαιστείου (ή μάλλον ολόκληρου ηφαιστειακού συμπλέγματος της περιοχής) ξεπήδησε το γειτονικό πεδίο λάβας Dimmuborgir, εκεί όπου η βροχή και οι αέρηδες, με σύμμαχο το χρόνο, σμίλεψαν υπομονετικά τα μαύρα σουρεαλιστικά γλυπτά που προσφέρονται τώρα στα έκθαμβα μάτια μας.
Μετά από μια δίωρη χορταστική βόλτα, είναι πλέον καιρός να μεταβούμε στην κυρίως … θερμή ζώνη. Προσπερνάμε με το αυτοκίνητο το εργοστάσιο επεξεργασίας διατομίτη, καβαλάμε τον αυχένα του Namaskard και, έξι μόλις χιλιόμετρα από το Μύβατν, ιδού: το άλιεν τοπίο του Hverirξεπηδάει μπροστά μας, καπνίζον, ατμίζον, σφυρίζον και κοχλάζον, αλλά και εξόχως οσμηρό! (μποχερό θα ήταν ακριβέστερο).
Με φόντο την παστέλ πορτοκαλί πλαγιά του Namasfjall, διάτρητη κι αυτή από σποραδικές θειούχες ατμίδες που κατατρώνε και αποσυνθέτουν σιγά σιγά το χώμα της, η πεδιάδα από κάτω τελεί σε μόνιμη κατάσταση βρασμού, διάσπαρτη από φυσικά καζάνια γαλαζωπής λάσπης, που θερμαίνει ασταμάτητα η καυτερή ανάσα της Γης, βγαλμένη από τα έγκατά της – ένα χιλιόμετρο κάτω από την επιφάνεια, η θερμοκρασία υπολογίζεται στους διακόσιους βαθμούς κελσίου.
Σαν σε μακέτα αναπαράστασης της εποχής δημιουργίας του πλανήτη μας, που φτιάχτηκε θαρρείς ειδικά σε μια βολική για τους ανθρώπους κλίμακα, περιφερόμαστε εκστατικοί ανάμεσα σε μίνι ηφαιστειακούς κώνους και καλδέρες μινιατούρες νοιώθοντας συχνά το έδαφος να τρέμει κάτω από τα πόδια μας από το μάγμα που κοχλάζει από κάτω.
Να σημειώσουμε εδώ ότι η πρόσβαση στο Hverir (όπως εξάλλου σε όλα τα φυσικά αξιοθέατα της Ισλανδίας) είναι απολύτως ελεύθερη, χωρίς εισιτήριο και χωρίς μέτρα φύλαξης, με μερικές μονάχα επισημάνσεις ασφαλείας, όπως δυο-τρεις προειδοποιητικές πινακίδες και μια υποτυπώδης περίφραξη με σκοινί γύρω από ορισμένες «χύτρες» οι καυτές μπουρμπουλήθρες των οποίων ενίοτε σκάνε απρόβλεπτα μακριά με ότι αυτό συνεπάγεται σε πιθανά εγκαύματα για τους εξυπνάκηδες που θα παραβιάσουν τα όρια.
Αν στο Hverir πήραμε μια γεύση ηφαιστειακής δραστηριότητας σε (αναλογικά) ανθρώπινη κλίμακα, στην Krafla μπορούμε να δούμε τ’ αποτελέσματά της στα αληθινά συντριπτικά τους μεγέθη.
Μέχρι όπου φτάνει το μάτι, μπροστά μας εκτείνεται ένα απόλυτα μαύρο, απανθρακωμένο, καρβουνιασμένο τοπίο, σαν από πυρκαγιά που έσβησε μόλις πριν λίγο και γι αυτό ακόμα καπνίζει. Μα στην πραγματικότητα, αυτοί οι «καπνοί» δεν είναι ο επίλογος μιας καταστροφής που τελείωσε, παρά το προοίμιο μιας επόμενης που μπορεί να ξεσπάσει οποτεδήποτε.
Το ηφαίστειο Krafla είναι, μαζί με τη Hekla, την Askja και το Grimsvotn, ένα από τα πιο ενεργά της Ισλανδίας αφού στους ιστορικούς χρόνους έχουν καταγραφεί πάνω από είκοσι εννιά εκρήξεις. Η πιο σημαντική και παρατεταμένη ξεκίνησε στις 17 Μάη 1724 και κράτησε ούτε λίγο ούτε πολύ μια πενταετία! Η λάβα που εκτοξεύτηκε μέσα σ’ αυτό το χρονικό διάστημα κάλυψε περί τα τριάντα πέντε τετραγωνικά χιλιόμετρα, ενώ δημιουργήθηκαν ρήγματα συνολικού μήκους έντεκα χιλιομέτρων.
Το τελευταίο ξέσπασμα σημειώθηκε το 1984 και διήρκησε «μόνο» δεκαπέντε μέρες, ωστόσο, σύμφωνα με τα στοιχεία, η Krafla πρόλαβε να ξεράσει εκατόν δέκα εκατομμύρια κυβικά μέτρα λάβας, ποσότητα, λέει, κατά πολύ μεγαλύτερη από την αντίστοιχη παραγωγή της Αίτνα το 1983 (ενενήντα εκατομμύρια κυβικά μέτρα σε εκατόν τριάντα μέρες). Οκ, το πιστεύω χωρίς δεύτερη συζήτηση, γι αυτό και δεν χρειάζεται να το επαναλάβει εδώ και τώρα για να πεισθώ, τουλάχιστον όχι όσο περπατάμε πάνω στην καρβουνιασμένη ράχη της!
Σώοι κι αβλαβείς το βράδυ στη φάρμα Στονγκ μηρυκάζουμε τις εντυπώσεις της ημέρας. Ο μπακαλιάρος ψήνεται στο φουρνάκι, η σαλάτα περιμένει έτοιμη πάνω στο τραπέζι, κι ο Κώστας έχει ανοίξει το καθιερωμένο πια μπουκάλι κόκκινο κρασί. Μετά τη σημερινή περιήγηση στους δρόμους της φωτιάς, η αυριανή μέρα θα είναι αφιερωμένη στο νερό: καταρράκτες Detifossεν όψει!
Attachments
Last edited by a moderator:
