Βοσνία-Ερζεγοβίνη Κροατία Μαυροβούνιο Δυτικά Βαλκάνια. Καλοκαιρινό Road Trip με πρόγραμμα αυτή τη φορά.

[gelf]

Κεφάλαιο 6. Μόσταρ. Ημερήσια περιπλάνηση.

Ξυπνώντας το πρωί, ανέβηκα πάλι στην ταράτσα του ξενοδοχείου και έβγαλα πρωινές φωτογραφίες του Μόσταρ από ψηλά.

Στη συνέχεια κατέβηκα και αφού έριξα μια ματιά προς το ξενοδοχείο,

η ταράτσα του οποίου ήταν ένα βασικό κριτήριο για την επιλογή του, έκανα μια δίωρη πρωινή βόλτα στην πόλη, εκμεταλλευόμενος το χρόνο όπου οι άλλοι σταμάτησαν σε κάποιο καφέ για πρωινό. Με ακολούθησαν μόνο στην αρχή της βόλτας, όπου κατεβήκαμε στον κεντρικό πεζόδρομο του ανατολικού τομέα τον πεζόδρομο Kujundziluk,

όπου στο τέλος αυτού και στην αρχή της οδού Mala Tepa βρίσκεται το τζαμί Koski Mehmed pasha's mosque.

Μπήκαμε μέσα στο τζαμί να παρατηρήσουμε το εσωτερικό του,

αλλά για μένα, είχε περισσότερο ενδιαφέρον ο εξωτερικός του χώρος με υπέροχη θέα προς την παλιά γέφυρα και προφανώς προς τον ποταμό Νερέτβα. Φωτογραφίσαμε την παλιά γέφυρα και τους περιβάλλοντες αυτή χώρους,

φωτογραφίσαμε τον ποταμό Νερέτβα προς βορρά,

φωτογραφίσαμε την όμορφη περιοχή με τα πέτρινα κτίσματα στον δυτικό τομέα της παλιάς πόλης

και φωτογραφίσαμετον λόφο με το σταυρό (προφανώς στη δυτική πλευρά), σταυρός ο οποίος δεσπόζει πάνω από την πόλη.

Όταν βγήκαμε από το τζαμί, όπου καθίσαμε λίγα λεπτά και από τον περιβάλλοντα χώρο, όπου σταματήσαμε για αρκετή ώρα προκειμένου να απολαύσουμε τη θέα, οι υπόλοιποι της παρέας κάθισαν σε ένα καφέ στη συμβολή των οδών Kujundziluk και Mala Tepa, για πρωινό.
Εγώ εκμεταλλεύτηκα την ευκαιρία για να περπατήσω στο Μόσταρ πρωινή ώρα. Βέβαια όχι και τόσο πρωινή, αφού η θερμοκρασία είχε ανέβει ήδη αρκετά.
Περπάτησα, λίγο κατά μήκος της οδού Kujundziluk, έκανα μια παράκαμψη και ανακάλυψα ένα καταπληκτικό μπαρ το οποίο ονομάζεται Cave. Όνομα και πράγμα, αφού ήταν πραγματική σπηλιά μέσα στο κέντρο του Μόσταρ και ως εκ τούτου πολύ δροσερή.

Μέσα στον καύσωνα, ο οποίος είχε αρχίσει να επελαύνει, το μπαρ αυτό μου φάνηκε σαν όαση μέσα στην έρημο. Σκέφτηκα προς στιγμή, να καθίσω να πιω ένα ποτό μέσα στη δροσιά, ή έστω ακόμα και μια μπίρα. Όμως η λογική επικράτησε. Θα είχαμε πολλά χιλιόμετρα να διανύσουμε μέσα στην ημέρα και στο δρόμο, τον οποίο είχα σχεδιάσει με παρακάμψεις θα βλέπαμε όμορφες τοποθεσίες. Έτσι παράτησα την ιδέα του ποτού στο μπαρ Cave και συνέχισα να περπατώ κατά μήκος του πεζόδρομου Kujundziluk. Έφτασα στην παλιά γέφυρα

και πέρασα απέναντι στον δυτικό τομέα της παλιάς πόλης.

Έκανα μια μικρή βόλτα,

πέρασα από την όμορφη μονότοξη γέφυρα διάβασης του παραπόταμου Radobolja, την Kriva Ćuprija,

επέστρεψα στην παλιά γέφυρα

και όταν έφτασα στη συμβολή της οδού (πεζόδρομου Kujundziluk) με το σοκάκι προς το ξενοδοχείο μας, ανέβηκα τα σκαλάκια, έστριψα δεξιά (νότια) και περπάτησα κατά μήκος της λεωφόρου Maršala Tita, μέχρι τη γέφυρα Lucki most, που βρίσκεται νότια, σε απόσταση 100 περίπου μέτρων από την παλιά γέφυρα και η οποία κατασκευάστηκε επί αυστροουγγρικής κατοχής. Επειδή είναι νότια της παλιάς γέφυρας, στις ηλιόλουστες ημέρες, όπως ήταν εκείνο το πρωινό της έκτης Ιουλίου του έτους 2017, βρίσκεται στη κατάλληλη θέση για φωτογράφιση της παλιάς γέφυρας. Έτσι συμβαίνει στο βόρειο ημισφαίριο, όταν η ημέρα είναι ηλιόλουστη από νότο προς βορρά έχεις τον ήλιο πίσω και τον εκμεταλλεύεσαι για την ποιότητα και φωτισμό των φωτογραφιών. Προφανώς το αντίθετο συμβαίνει στο νότιο ημισφαίριο.
Τότε θυμήθηκα και τους Κινέζους, οι οποίοι τα υπολογίζουν όλα. Όταν είχα επισκεφτεί την Απαγορευμένη Πόλη, η είσοδος κάτω από το βαρύτατο (1,50 τόνου) πορτρέτο του συντρόφου (κατά τους Μαοϊκούς προέδρου) Μάο ήταν στη νότια πύλη. Όπως προχωρούσες είχες υπέροχη θέα προς τα χρωματιστά κτίρια και τα στολίσματα. Έτσι προχωρώντας προς βορρά έβγαζες άριστες φωτογραφίες.
Είχα φτάσει στη γέφυρα Lucki most, οπότε άφησα τις παραπάνω σκέψεις μου και επικεντρώθηκα στη θέα και στη φωτογράφιση της παλιάς γέφυρας και της παλιάς πόλης του Μόσταρ.

Το Μόσταρ είναι πολύ όμορφο, τόσο την ημέρα, όσο κυρίως τη νύχτα. Στο Mostar, άξιζε η διανυκτέρευση, η πόλη είναι όμορφα φωτισμένη και αισθάνθηκα ότι βρισκόμουν σε μαγικό μέρος. Όμως είχαμε ξεφύγει από το πρόγραμμα. Το Μόσταρ είναι πολύ όμορφο και επιτρέπεται να ξεφύγεις από το πρόγραμμα. Κι εγώ είχα ξεφύγει παραπάνω. Η ώρα ήταν έντεκα το πρωί, όταν με βήμα ταχύ έφτασα στο ξενοδοχείο.

Και οι άλλοι τότε είχαν συγκεντρωθεί. Ήδη είχαμε παρέκκλιση δύο ωρών από το πρόγραμμα. Έκανα ένα σύντομο ντους, γιατί όπως προανέφερα ο καύσωνας είχε αρχίσει να επελαύνει, άλλαξα ρούχα και ολόφρεσκος έβαλα κι εγώ την αποσκευή μου στο Ford Focus της Hertz. Η ώρα προσέγγιζε δώδεκα το μεσημέρι. Το πρόγραμμα είχε καταπατηθεί για τα καλά. Είμαστε τρεις ώρες πίσω, αλλά αυτό δεν είχε καμία σημασία. Είδαμε καλά το κέντρο της παλιάς πόλης του Μόσταρ. Μπήκαμε στο αυτοκίνητο και μετά την απότομη κατηφόρα, στρίψαμε δεξιά (βόρεια) και κατευθυνθήκαμε μέσω της λεωφόρου Maršala Tita προς τη νέα πόλη.

Όπως αναφέρθηκε στο προηγούμενο κεφάλαιο, στο ιστορικό κέντρο της πόλης έγινε αποκατάσταση των ζημιών. Όμως, στη νέα πόλη του Μόσταρ, τα σημάδια του πολέμου είναι ακόμη πολύ ορατά, όπως φαίνεται και στην παραπάνω, αλλά και στις δύο παρακάτω φωτογραφίες.

Με το αυτοκίνητο προχωρήσαμε λίγο ακόμα βόρεια μέχρι το σημείο συμβολής της λεωφόρου Maršala Tita, με την οδό Brace Brkica, όπου στρίψαμε αριστερά, υπήρχε ένα μποτιλιάρισμα λόγω των εκτεταμένων έργων υποδομής στην πόλη, συνεχίσαμε κατά μήκος της λεωφόρου Mostarskog bataljona (προέκτασης της οδού Brace Brkica), περάσαμε τη γέφυρα, οπότε βρεθήκαμε από τον ανατολικό τομέα στον δυτικό τομέα. Φτάσαμε στο τέλος της λεωφόρου Mostarskog bataljona. Εκεί βρίσκεται η πλατεία Španski trg και το Mostar Gymnasium, ενώ δίπλα είναι το κεντρικό πάρκο της πόλης το Park Zrinjevac.
Το Mostar Gymnasium είναι ένα αρχιτεκτονικό διαμάντι της αυστροουγγρικής περιόδου

και άνοιξε στις 26 Οκτωβρίου του έτους 1893, ενώ κατά τη διάρκεια της Γιουγκοσλαβικής περιόδου θεωρείτο από τα πιο αναγνωρισμένα εκπαιδευτικά ιδρύματα στην τότε ενιαία Γιουγκοσλαβία. Παρκάραμε το αυτοκίνητο και κάναμε μια βόλτα στο γειτονικό πάρκο το Park Zrinjevac. Όμως δυστυχώς ο χρόνος είναι αμείλικτος και έπρεπε να φύγουμε από το Μόσταρ.

Μου άρεσε πολύ το Μόσταρ και φεύγοντας από το ξενοδοχείο, είχα κάνει μια ανάρτηση στο facebook. Όταν ύστερα από μερικές ώρες είχα περάσει τα σύνορα και είχα βρεθεί από τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη στην Κροατία και (ως χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης) είχα ενεργοποιήσει το internet, έλαβα ένα συγκινητικό μήνυμα, από φίλο και μεγαλύτερο συνάδελφο, ο οποίος είχε εξοριστεί αρκετά χρόνια επί χούντας.
Το μήνυμα το οποίο μου είχε σταλεί, ως σχόλιο στην ανάρτησή μου, ανέφερε τα εξής:
«Αχ βρε Γιώργο, τι μου θύμισες. Πριν 14 χρόνια, αρχές Αυγούστου 1993, ο εμφύλιος στη Βοσνία στο αποκορύφωμά του. Ήμουν ένας από τους 20 Έλληνες που μετείχαμε στη διεθνή (1.500 συμμετοχές) φιλειρηνική πορεία με τίτλο MIR SADA (στα Σέρβικα ΕΙΡΗΝΗ ΤΩΡΑ). Μέσα από τις εμπόλεμες περιοχές διασχίζαμε τις πόλεις μοιράζοντας την έκκλησή μας για κατάπαυση των εχθροπραξιών. Έτσι βρεθήκαμε και στο Μόσταρ – που είχαν ανατινάξει την ιστορική γέφυρα. Σταματήσαμε σε μια πλατεία που στο κέντρο είχε μια καθολική εκκλησία με οξύκορφο (μυτερό) καμπαναριό. Εδώ μια φωτογραφία με δυο οπλισμένους χριστιανούς Κροάτες πολιτοφύλακες μαζί με τον γείτονα και φίλο τους μουσουλμάνο (με το σορτσάκι) που τον προστάτευαν από τους συμμαχητές τους. Αν ανακαλύψεις αυτή την πλατεία, θα μου έκανες μεγάλη χάρη να την φωτογραφίσεις για μένα.».
Προφανώς το μήνυμα συνοδευόταν από μια φωτογραφία του φίλου μου με τους Κροάτες πολιτοφύλακες και τον μουσουλμάνο γείτονά τους και φίλο τους.
Δυστυχώς όμως, είχα φύγει από το Μόσταρ και δεν κατάφερα να κάνω το χατίρι του αγαπημένου μου φίλου. Ήταν κάτι το οποίο με είχε στενοχωρήσει.

Φύγαμε εντυπωσιασμένοι από το Μόσταρ, με τελικό στόχο το Zadar, όπου είχα κάνει την επόμενη κράτηση για διανυκτέρευση. Πάλι θα αλλάζαμε χώρα. Αλλά πριν φτάσουμε στο Zadar, είχαμε ενδιάμεσους σταθμούς. Από τους κορυφαίους του ταξιδιού. Και ο πρώτος ήταν το Blagaj με τις πηγές του ποταμού Μπούνα, παραπόταμου του Νερέτβα. Βγήκαμε από το Μόσταρ

και κατευθυνθήκαμε προς το Blagaj.

 

Προηγούμενο Κεφάλαιο

• 1
• …

  Go to chapter

  Go
• 4
• 5
• 6
• 7
• 8
• …

  Go to chapter

  Go
• 42

Επόμενο Κεφάλαιο

First Προηγούμενη 6 of 42

Go to chapter

Go

Επόμενη Last

[giannismits]

Δεν σε προλαβαινουμε. Εισαι ασταματητος. Η μια ιστορια μετα την αλλη. Μ'αρεσεις! Εχασα λιγο την μπαλα με το προγραμμα αλλα δεν εχει σημασια. Θα τα δω ολα στα κεφαλαια που ανεβαζεις. Προβλεπω ιστορια υπερπαραγωγη!

 

[Klair]

Δεν σε προλαβαινουμε. Εισαι ασταματητος. Η μια ιστορια μετα την αλλη.

Look who's talking

Θα γίνω και εγώ προφήτης προβλέπεται συναρπαστικό ταξίδι!!

 

[Sassenach77]

Επιτέλους την ξεκίνησες την ιστορία
Αναμένω συνέχεια

 

[chris7]

Ξεκίνησες με καταπληκτικές φωτογραφίες και ένα υπέροχο πρόγραμμα.
Περιμένουμε τη συνέχεια.

 

[vasiliss]

Είναι ωραίο να βλέπεις μέσα από την ιδιαίτερη ματιά, ενός τόσο έμπειρου ταξιδευτή, μέρη που έχεις επισκεφτεί και άλλα που θα ήθελες να επισκεφτείς στο μέλλον.
Αναμένω κι εγώ λοιπόν μία εξαιρετική - όπως πάντα - περιγραφή κι εξίσου εξαιρετικές φωτογραφίες.

 

[gelf]

Κεφάλαιο 2. Το ταξίδι του πηγαιμού.

Μετά την απόφαση για το ταξίδι, έβγαλα ένα μήνα πριν από το ταξίδι, τα αεροπορικά εισιτήρια για Ποντγκόριτσα με μίλια και αμέσως μετά, πήρα τηλέφωνο στην Aegean και έκλεισα τις θέσεις. Και οι τέσσερις στην πρώτη σειρά.
Άρχισα να φτιάχνω ένα σκελετό προγράμματος, ο οποίος ήταν η βάση για το λεπτομερές πρόγραμμα, που αναφέρω στο προηγούμενο κεφάλαιο.
Με βάση, αυτό το σκελετό προγράμματος, έκλεισα μέσω booking, τη διανυκτέρευση στο Μόσταρ, σε ξενοδοχείο για την πρώτη νύχτα, είχα αφήσει τη δεύτερη διανυκτέρευση αόριστη γιατί δεν είχα αποφασίσει τον χώρο, έκλεισα σε διαμέρισμα στο Ζάγκρεμπ, ενώ από airbnb έκλεισα τις τρεις διανυκτερεύσεις στο Σπλιτ. Στο τέλος και τις δύο τελευταίες ημέρες πριν από το ταξίδι έκλεισα τη δεύτερη διανυκτέρευση στο Ζαντάρ σε διαμέρισμα δύο δωματίων και τη διανυκτέρευση στο Κότορ (μάλλον στη Dobrota).
Το μόνο που καθυστέρησα να κάνω, ήταν το κλείσιμο αυτοκινήτου. Το κατάλαβα μετά, όταν διάβασα τα προαπαιτούμενα της Aegean.
Το αυτοκίνητο, έπρεπε να το κλείσω, παράλληλα με τα αεροπορικά εισιτήρια.
Το ζήτημα αυτό το αμέλησα. Το ταξίδι ήταν Τετάρτη πρωί κι εγώ έκανα το αίτημα, ηλεκτρονικά, την προηγούμενη Παρασκευή το απόγευμα. Μου απάντησαν ότι αν το αίτημα γίνει αποδεκτό, θα αφαιρεθούν αυτόματα τα μίλια από το λογαριασμό μου. Έφτασε Δευτέρα απόγευμα και τα μίλια δεν είχαν αφαιρεθεί.
Τότε διάβασα τους όρους. Κατάλαβα ότι έπρεπε να κάνω το αίτημα τρεις εργάσιμες ημέρες, μέχρι να απαντηθεί το αίτημα. Εδώ πιάστηκα αδιάβαστος. Την Τρίτη 04-07-2017, παραμονή του ταξιδιού, άρχισα τα τηλέφωνα στη Hertz. Με παρέπεμψαν στη Hertz της Ποντγκόριτσα. Ευτυχώς εξέτασαν άμεσα το αίτημά μου και απάντησαν θετικά. Έτσι μειώθηκε κατά πολύ ο προϋπολογισμός του ταξιδιού. Επίσης είχα υποβάλλει και αίτημα αναβάθμισης κατηγορίας, λόγω χρυσής κάρτας miles & bonus. Όταν κλείνεις ενοικίαση αυτοκινήτου με μίλια έχεις δύο επιλογές: Αυτοκίνητο κυβισμού 1200, ή αυτοκίνητο κυβισμού 1400. Εγώ επέλεξα αυτοκίνητο κυβισμού 1400 και ζήτησα αναβάθμιση κατηγορίας, λόγω χρυσής κάρτας. Παράλειψή μου, όμως ήταν, ότι στα αιτήματα δεν συμπεριέλαβα αυτοκίνητο με κινητήρα diesel και εξοπλισμένο με αυτόματο κιβώτιο ταχυτήτων.

Έτσι έφτασε η Τετάρτη 5η Ιουλίου 2017, πριν από τις 5 το πρωί ξεκινήσαμε από το σπίτι μου και πριν από τις 06.30 πμ είχαμε φτάσει στο πάρκινγκ του αεροδρομίου Ελ. Βενιζέλος. Όπως σε κάθε ταξίδι μου, έτσι και αυτό, ξεκίνησε από ένα λιγότερο από 2ωρο οδικό ταξίδι και από το lounge του αεροδρομίου. Συνήθως επιλέγω το lounge της Lufthansa, εκτός από τις περιπτώσεις κατά τις οποίες φτάνω καθυστερημένος στο αεροδρόμιο και πάω σε χώρα εκτός Σένγκεν, οπότε λόγω έλλειψης χρόνου, πάω στο lounge swissport, το οποίο είναι το μοναδικό από τα τρία υπάρχοντα, στη ζώνη Α του αεροδρομίου, για τους κατόχους χρυσών καρτών της Star Alliance.
Όπως είναι γνωστό, από το Δεκέμβρη του 2016, έχουν γίνει τροποποιήσεις στη χωροταξία του αεροδρομίου Ελευθέριος Βενιζέλος, με κυριότερη το ότι ο έλεγχος γίνεται στην αρχή κάθε ζώνης. Αυτό είναι καλό γιατί ξενοιάζεις με τους ελέγχους, είναι όμως κακό στην περίπτωση που πετάς από τη ζώνη Α και θέλεις να πας στο lounge της Aegean ή της Lufthansa.
Είχαμε φτάσει έγκαιρα στο αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος και προφανώς κατευθύνθηκα προς το lounge της Lufthansa. Απλώς πέρασα έλεγχο δύο φορές. Έναν έλεγχο στη ζώνη Β για να πάω στο lounge και έναν έλεγχο στη ζώνη Α. Ευτυχώς λόγω fast lane δεν υπάρχει καθυστέρηση, οπότε τελείωσα πολύ γρήγορα με τους ελέγχους.
Όταν έφτασε η ώρα επιβιβαστήκαμε στο ελικοφόρο αεροπλάνο,

το οποίο μου φάνηκε μικρότερο από αυτό με το οποίο είχα επιστρέψει προ τριμήνου από Νάπολη. Τουλάχιστον ήταν μικρότεροι οι χώροι αποθήκευσης. Και είχα δίκιο. Οι χειραποσκευές δεν χωρούσαν στα ντουλάπια.
Ευτυχώς που το αεροπλάνο ήταν σχετικά άδειο και βολέψαμε τις μεγαλύτερες (κανονικές) χειραποσκευές σε καθίσματα.
Όμως οι θέσεις 1A, 1B, 2C, 2D ήταν πάρα πολύ άνετες. Ιδίως οι θέσεις 2C, 2D, αφού ως γνωστό στα ελικοφόρα της (πρώην) ΟΑ, δεν υπάρχουν θέσεις 1C, 1D.
Από το ελικοφόρο αεροπλάνο, το οποίο πετάει σε χαμηλότερο ύψος, απόλαυσα τη θέα του ποταμού Φοίνικα και παραλιακών περιοχών της Δυτικής Αιγιαλείας και της Φωκίδας,

απόλαυσα τη θέα της γέφυρας Ρίου-Αντιρρίου, από ψηλά,

απόλαυσα τη θέα της λίμνης Αμβρακίας,

απόλαυσα τη θέα της Πρέβεζας και του Άκτιου,

των παραλιακών περιοχών της Αλβανίας,

της λίμνης Σκόρδας

και τελικά το αεροπλάνο άρχισε να κατεβαίνει προς το αεροδρόμιο της Ποντγκόριτσα και εγώ άρχισα να απολαμβάνω τη θέα του ποταμού Μόρατσα.

Παρατηρώντας το γενικό γεωμορφολογικό ανάγλυφο, κατάλαβα ότι η θέση του αεροδρομίου της Ποντγκόριτσα, ήταν μονόδρομος για το Μαυροβούνιο. Ήταν η μόνη θέση, όπου στην οποία βρήκαν σχετικά επίπεδο έδαφος, για την κατασκευή του αεροδρομίου. Υπάρχει βέβαια κι ένα μικρό αεροδρόμιο στον κόλπο του Κότορ (Tivat Airport), το οποίο είναι πάρα πολύ μικρότερο από το μικρό αεροδρόμιο της Ποντγκόριτσα.
Όταν προσγειωθήκαμε, βγαίνοντας από το αεροπλάνο και κατεβαίνοντας τα ελάχιστα σκαλοπάτια, ώστε από το μικρό σκάφος να βρεθούμε στο φυσικό έδαφος, έζησα μια εμπειρία την οποία είχα πολλά χρόνια να ζήσω. Από το αεροπλάνο πήγαμε στο αεροδρόμιο με τα πόδια.

Πολύ μικρή απόσταση και πάρα πολύ βολικό για τους ταξιδιώτες. Όμως, από τότε που έχουν τεθεί τα δρακόντεια μέτρα ασφαλείας στα αεροδρόμια, τέτοια εμπειρία δεν είχα ζήσει. Βέβαια δεν υπήρχε και άλλο αεροπλάνο στο αεροδρόμιο, εκτός από το δικό μας.
Μπαίνουμε μέσα στο μικρό αεροδρόμιο της Ποντγκόριτσα

και κατευθύνομαι προς το γκισέ της Hertz.

Μετά τη διαδικασία και αφού οι ευγενικοί υπάλληλοι της Hertz με διαβεβαίωσαν ότι έγινε δεκτό και το αίτημα για αναβάθμιση κατηγορίας βγαίνουμε έξω από το αεροδρόμιο

και μου φέρνουν από το parking της Hertz, ένα ολοκαίνουργιο Ford Focus turbo 1600 κυβικών, το οποίο είχε κάνει μόνο1400km και προφανώς είχε την υπέροχη οσμή του καινούργιου αυτοκινήτου.
Από το αεροδρόμιο της Ποντγκόριτσα, ξεκίνησα να οδηγώ προς το κέντρο της πόλης.

Ποντγκόριτσα. Το όνομα της πόλης, όπως μου έχουν πει φίλοι μου σλαβόφωνοι, σημαίνει (στα σέρβικα) κάτω από τη γκόριτσα, όπου γκόριτσα είναι το μικρό βουνό. Όπως οδηγούσα, βλέπω το μικρό βουνό μπροστά μου.

Είχα πολύ μεγάλη περιέργεια. Στοιχεία ιδιαίτερα δεν είχα βρει. Τι πόλη, τι πρωτεύουσα μπορεί να είναι αυτή η Ποντγκόριτσα (και για τους γνώστες πρώην Τίτογκραντ);

Ποντγκόριτσα, φτάνω!

 

[Sassenach77]

Όταν προσγειωθήκαμε, βγαίνοντας από το αεροπλάνο και κατεβαίνοντας τα ελάχιστα σκαλοπάτια, ώστε από το μικρό σκάφος να βρεθούμε στο φυσικό έδαφος, έζησα μια εμπειρία την οποία είχα πολλά χρόνια να ζήσω. Από το αεροπλάνο πήγαμε στο αεροδρόμιο με τα πόδια.

Πως φαίνεται οτι δεν ταξιδεύεις με αεροπλάνο στα Ελληνικά νησιά
Να σαι καλά, με έκανες και γέλασα !!!

 

[gelf]

@Sassenach77. Στα Ελληνικά νησιά είχα ταξιδέψει στο παρελθόν και τα έχω γυρίσει σχεδόν όλα. Είχα ταξιδέψει τότε που τα πλοία ήταν οργανωμένα και οικονομικά. Ταξίδευα πάντα εκτός σαιζόν και με αυτοκίνητο. Εντελώς απρογραμμάτιστα. Στο λιμάνι του Πειραιά αποφάσιζα σε ποια κατεύθυνση θα πήγαινα και μετά σε ποιο νησί θα κατέβαινα. Και όταν έφτανα στο νησί καθόμουν μερικές ημέρες και μετά συνέχιζα σε άλλο νησί, ανάλογα με το δρομολόγιο που με βόλευε. Τότε να έβλεπες γέλιο!
Με αεροπλάνο, στην Ελλάδα ταξιδεύω μόνο για δουλειές και στα αεροδρόμια που πάω έχουν λεωφορείο για τη μεταφορά από το αεροπλάνο στο αεροδρόμιο (πχ Χανιά, Θεσσαλονίκη κλπ).
Σε νησιά, για διακοπές, πλέον δεν πάω. Η καθημερινή θάλασσα με καλύπτει.



Κεφάλαιο 3. Ποντγκόριτσα

Οδηγώντας, φτάνω στο κέντρο της πόλης και αφού ρώτησα κάποια περαστική, παρκάρω στην πρωτεύουσα του Μαυροβουνίου, σε ελεύθερο parking.

Προφανώς ήταν δημόσιος χώρος του Πανεπιστημίου (University park), όπως είδα στο χάρτη. Βγαίνουμε από το αυτοκίνητο, περνάμε απέναντι τη μεγάλη λεωφόρο Bulevar Mihaila Lalića

κι αρχίζουμε τις βόλτες στην πόλη. Είχα μεγάλη απορία, το τι είναι ακριβώς αυτή η πόλη. Η ζέστη, την ώρα εκείνη, δεν ήταν αφόρητη. Μπορώ να γράψω, ότι είχα προετοιμαστεί ψυχολογικά, για τα χειρότερα σε σχέση με τη θερμοκρασία.
Από τις πρώτες στιγμές, συνειδητοποιώ ότι η Ποντγκόριτσα είναι μια οργανωμένη πόλη, καθαρή με μεγάλους δρόμους, μεγάλα πεζοδρόμια και άριστο δίκτυο ποδηλατοδρόμων.

Ποντγκόριτσα. H πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη του Μαυροβουνίου, με πληθυσμό 156.169 κατοίκους, σε μέσο υψόμετρο 48 μέτρων, στη συμβολή των ποταμών Μόρατσα και Ρίβνιτσα. Η πόλη και πρωτεύουσα του Μαυροβουνίου αποτελεί σημαντικό οικονομικό, εμπορικό, διοικητικό και πολιτιστικό κέντρο της χώρας και έδρα Πανεπιστημίου. Όπως παρατήρησα αμέσως είναι πόλη με πολύ πράσινο.

Σύμφωνα με τα λίγα στοιχεία που είχα συλλέξει, οι κάτοικοι της πόλης και της ευρύτερης περιοχής, ασχολούνται κυρίως με τη γεωργία, καθώς και με το εμπόριο (κυρίως ξυλείας), το οποίο ανθεί, λόγω των πολλών οροσειρών οι οποίες περιβάλλουν την πόλη. Η πόλη είναι πλούσια σε αρχαιολογικά μνημεία και σε ορθόδοξους ναούς και μοναστήρια.
Όπως αναφέρθηκε στο προηγούμενο κεφάλαιο, το όνομα της πόλης, σημαίνει (στα σέρβικα) κάτω από τη γκόριτσα, όπου γκόριτσα είναι το μικρό βουνό και το οποίο είναι το όνομα του λόφου στο κέντρο της πόλης. Στους προ-ρωμαϊκούς και ρωμαϊκούς χρόνους το όνομά της πόλης ήταν Δόκλεια ή Διόκλεια, αφού από αυτή την περιοχή καταγόταν ο αυτοκράτορας Διοκλητιανός. Η Σλαβική εκδοχή της λέξης αυτής είναι Duklja. Κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα η πόλη ήταν γνωστή ως Ρίμπνιτσα, προφανώς από τον παραπόταμο του ποταμού Morača, ενώ από το έτος 1946 έως το έτος 1992 η πόλη ονομαζόταν Τίτογκραντ, για ευνόητους λόγους.
Σχετικά με τα ιστορικά στοιχεία, το έτος 1474, η πόλη καταλήφθηκε από τους Οθωμανούς και στη συνέχεια, αρκετούς αιώνες μετά, στο Συνέδριο στο Βερολίνο το έτος 1878, εντάχθηκε στο ανεξάρτητο Μαυροβούνιο. Το έτος 1918, μετά το τέλος του Α παγκοσμίου πολέμου, συντελέστηκε η ένωση του Μαυροβουνίου με τη Σερβία και ιδρύθηκε η Γιουγκοσλαβία. Την περίοδο του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, η πόλη βομβαρδίστηκε πάνω από 70 φορές, κατά την διάρκεια του πολέμου, με αποτέλεσμα απώλειες πάνω από 4,100 νεκρούς. Η πόλη ελευθερώθηκε από τους Γιουγκοσλάβους, υπό τη διοίκηση του στρατάρχη Τίτο, τον Δεκέμβριο του 1944. Τον Ιούλιο του 1946, η πόλη μετονομάστηκε Τίτογκραντ, προς τιμή του στρατάρχη και έγινε η πρωτεύουσα του Γιουγκοσλαβικού κρατιδίου της Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας του Μαυροβουνίου. Ακολούθησε μια περίοδος μεγάλης ακμής, που επικεντρώθηκε στην αύξηση του πληθυσμού της πόλης και στη δημιουργία πολλών βιομηχανικών εγκαταστάσεων σε αυτή. Η ακμή αυτή διακόπηκε την περίοδο της διάλυσης της Ομοσπονδίας της Γιουγκοσλαβίας την δεκαετία του 1990. Τον Απρίλιο του 1992, στην εποχή μετά τον Τίτο, κατά τη Γιουγκοσλαβική κρίση η πόλη μετονομάστηκε σε Ποντγκόριτσα. Στις αρχές του 21ου αιώνα, με το τέλος των Γιουγκοσλαβικών Πολέμων, η πόλη άρχισε να ανοικοδομείται. Μετά από δημοψήφισμα που διεξήχθηκε το 2006 αποφασίστηκε το Μαυροβούνιο να αποσχιστεί από την Σερβία, ενώ πρωτεύουσα ορίστηκε επίσημα η πόλη Ποντγκόριτσα.

Συνεχίσαμε το περπάτημα στην πόλη. Πριν από την επίσκεψη, μου είχε δημιουργηθεί η εντύπωση, ότι ήταν μια υποβαθμισμένη πόλη.
Από τα πρώτα βήματά μου εκεί, κατάλαβα ότι όλα τα παραπάνω περί υποβαθμισμένης πόλης, καθώς και οι πληροφορίες που είχα για την πόλη ήταν λάθος.
Διασχίσαμε τη μεγάλη λεωφόρο Bulevar Džordža Vašingtona

και συνεχίσαμε να περπατάμε κατά μήκος της Bulevar Svetog Petra Cetinjskog, (κατ' ουσία προέκταση της Bulevar Mihaila Lalića, από όπου είχαμε ξεκινήσει τον περίπατο στην πόλη) με κατεύθυνση προς τον ποταμό Morača.

Περάσαμε από το Δημαρχείο της πόλης, αλλά το κτίριο που μας εντυπωσίασε ήταν η εκκλησία Saborni hram Hristovog Vaskrsenja.

Είναι μια σύγχρονη και εντυπωσιακή εκκλησία. Είναι από τις πιο μεγάλες Ορθόδοξες εκκλησίες. Το αρχιτεκτονικό της στυλ ξεφεύγει από τα συνηθισμένα και έχει αρκετά μοντέρνα στοιχεία.

Συνεχίσαμε να περπατάμε κατά μήκος της Bulevar Svetog Petra Cetinjskog,

με κατεύθυνση προς τον ποταμό Morača, περάσαμε μπροστά από το κτίριο του Υπουργείου Εσωτερικών

και τελικά φτάσαμε στη γέφυρα Most Blaza Jovanovica,

διάβασης του ποταμού Morača, από όπου διακρίναμε το κτίριο του Υπουργείου Οικονομικών από την άλλη πλευρά του ποταμού

και τη Millenium Bridge,

ενώ προχωρώντας διακρίναμε και την Old Ribnica River Bridge.

Αυτό που μου έκανε εντύπωση κατά τη διάρκεια της διαδρομής στην κεντρική λεωφόρο Bulevar Svetog Petra Cetinjskog, ήταν τα μοντέρνα και καλόγουστα μπαρ, καφέ και restaurant και οι πολύ χαμηλές τιμές.
Όπως είναι γνωστό το Μαυροβούνιο έχει ως νόμισμα το ευρώ.

Αφού σταματήσαμε λίγο στη γέφυρα Most Blaza Jovanovica, ώστε να απολαύσουμε τη θέα προς τον ποταμό Morača και τη Millenium Bridge, προχωρήσαμε και παρατηρήσαμε την Old Ribnica River Bridge και τον παραπόταμο Ribnica.
Ο ποταμός Moraca River, είναι το ποτάμι που διασχίζει την Ποντγκόριτσα. Έχει πεντακάθαρα, κρυστάλλινα, τυρκουάζ νερά.

Είναι μια όαση δροσιάς τις ζεστές μέρες του καλοκαιριού. Μάλιστα αρκετοί δροσίζονταν στα καθαρά νερά του ποταμού.

Ο ποταμός εκβάλλει στη λίμνη Skadar (Σκόρδας).

Η γέφυρα Millenium Bridge, είναι μια καλωδιακή γέφυρα διάβασης του ποταμού Morača, στην Ποντγκόριτσα, η οποία κατασκευάστηκε το έτος 2005 και από τότε έχει γίνει ένα από τα σύμβολα της πόλης. Η γέφυρα είναι μήκους 173 μέτρων.

Η παλιά γέφυρα του παραπόταμου Ribnica, η Old Ribnica River Bridge, στο κέντρο της πόλης, σηματοδοτεί την παλιά πόλη και είναι κατασκευασμένη για τη διάβαση του παραπόταμου Ribnica, λίγα μέτρα πριν την εκβολή του στον ποταμό Moraca. Είναι η παλαιότερη γέφυρα της πόλης, κατασκευάστηκε κατά την περίοδο της Ρωμαϊκής κυριαρχίας και ανακατασκευάστηκε τον 18ο αιώνα με χρηματοδότηση από τον Adzi-pasa, γι αυτό λέγεται και γέφυρα Adzi-pasa.

Αυτή την εποχή ο παραπόταμος Ribnica δεν διέθετε νερό, ή μάλλον υπήρχε λίγο και στάσιμο σε μερικά κοιλώματα του εδάφους, όπως είδαμε στη συνέχεια της βόλτας μας. Πάντως η Old Ribnica River Bridge είναι πολύ όμορφη γέφυρα.

Αφού απολαύσαμε για αρκετή ώρα το θέαμα του ποταμού Moraca,

αυτή την όαση δροσιάς, μέσα στο κέντρο της πόλης, εκείνη τη ζεστή ημέρα, προχωρήσαμε προς το Kraljev park,

ένα από τα πολλά υπέροχα πάρκα της καταπράσινης πόλης - πρωτεύουσας του Μαυροβουνίου, στο οποίο δεσπόζει το Monument to King Nikola (τελευταίος βασιλιάς του Μαυροβουνίου).

Το πάρκο αυτό ιδρύθηκε το έτος 1910, για να σηματοδοτήσει τη στέψη του Νικολάου Α.
Αφού ξεκουραστήκαμε για λίγο στο δροσερό πάρκο, ανάντη του παραπόταμου Ribnica του ποταμού Moraca, προχωρήσαμε κατά μήκος της λεωφόρου Kralja Nikole προς την παλιά πόλη, περάσαμε από τη γέφυρα διάβασης της λεωφόρου Kralja Nikole από τον παραπόταμο Ribnica, όπου είδαμε και ελάχιστο νερό

και αφού περάσαμε τη γέφυρα είδαμε μια κατατοπιστική πινακίδα με τα αξιοθέατα του κέντρου της πόλης

και προχωρήσαμε προς την παλιά πόλη, στην οποία δέσποζε ο Clock Tower, ο οποίος δυστυχώς την εποχή εκείνη που επισκεφτήκαμε την Ποντγκόριτσα ήταν σε εργασίες ανακατασκευής.

Ο Πύργος του Ρολογιού, Clock Tower, Podgorica, βρίσκεται στην παλιά πόλη (Σέρβικα: Sahat kula, Σάτου Κουλά, Τούρκικα: Saat Kulesi) της Ποντγκόριτσα στην πλατεία Bećir Beg Osmanagić, στη γειτονιά Stara Varoš. Είναι ένα από τα λίγα οθωμανικά μνημεία που επέζησαν από τον βομβαρδισμό της Ποντγκόριτσα στον Β Παγκόσμιο Πόλεμο.
Το Sahat Kula (Clock Tower) κατασκευάστηκε το έτος 1667, από τον Adži-paša Osmanagić, εξέχοντα πολίτη της Ποντγκόριτσα. Πρόκειται για ένα ανεξάρτητο πύργο ρολογιού 19 μέτρων. Ο σημερινός μηχανισμός ρολογιών πυργίσκων κατασκευάστηκε το 1890 από το χυτήριο Pietro Colbachini στο Bassano del Grappa της Ιταλίας, μετά την ενσωμάτωση της Ποντγκόριτσα στο Μαυροβούνιο (ο αρχικός μηχανισμός κατασκευάστηκε στην Αυστρία). Περίπου την ίδια εποχή, στην κορυφή του πύργου εγκαταστάθηκε μεταλλικός σταυρός που συμβολίζει τη μεταφορά της πόλης από τους Οθωμανούς στα χέρια των χριστιανών Μαυροβουνίων. Σήμερα, το Sahat kula είναι ένα σημαντικό πολιτιστικό μνημείο του Μαυροβουνίου, προστατευόμενο από το νόμο και όπως είδαμε είναι σε διαδικασία ανακατασκευής. Στην πλατεία που βρίσκεται ο Πύργος του Ρολογιού, βρίσκεται και το Natural History Museum of Montenegro, αφιερωμένο στη χλωρίδα την πανίδα και στα απολιθώματα του Μαυροβουνίου. Προχωρήσαμε προς το μουσείο.

Δεν καταφέραμε να επισκεφτούμε το μουσείο, επειδή ήταν κλειστό.

Δεν βρήκαμε πληροφορίες, άλλωστε ήταν μεσημέρι και η θερμοκρασία είχε φτάσει στο υψηλότερο σημείο.
Περπατήσαμε στους στενούς και καμπυλωτούς δρόμους της παλιάς πόλης, μικρά απομεινάρια της οθωμανικής κυριαρχίας

με βασικό σημείο το διασωθέν τζαμί (Dzamija Osmanagica) της Ποντγκόριτσα.

Βγαίνοντας από την παλιά πόλη, παρατήρησα μια τοιχογραφία με το όνομα της γνωστής μας ομάδας της Ποντγκόριτσα, της Buducnost

και θυμήθηκα την ομάδα μπάσκετ της Buducnost, στην αιχμή της, ως αντίπαλο του Άρη.
Από την οδό Petra Prlje της παλιάς πόλης, βγήκαμε στη λεωφόρο Crnogorskih serdara, της σύγχρονης πόλης με το πράσινο και τους μεγάλους δρόμους με τις αλέες και τα πολύ μεγάλα πεζοδρόμια και προχωρώντας κατά μήκος της λεωφόρου φτάσαμε στη γέφυρα Union Bridges, γέφυρα διάβασης του ποταμού Moraca.

Στη γέφυρα σταματήσαμε για λίγο,

η ζέστη είχε αρχίσει να χτυπάει κόκκινο κι εγώ πρότεινα να προχωρήσουμε, ώστε να φτάσουμε σε έναν ίσκιο.
Πολύ κοντά στη γέφυρα Union Bridges, διάβασης του ποταμού Moraca, βρίσκεται το Park Petrovića, το μεγαλύτερο πάρκο του κέντρου της πόλης. Όπως προανέφερα η πόλη διαθέτει πολλά πάρκα. Είναι μια καταπράσινη και πολύ ανθρώπινη πόλη. Σταματήσαμε για λίγο στο πάρκο, δροσιστήκαμε και εγώ βρήκα την ευκαιρία να εξερευνήσω το εντυπωσιακό παλάτι Πέτροβιτς (House of Petrović-Summer House) και τους γύρω χώρους.

Σταματήσαμε για να ξεκουραστούμε σε κάποιο bar-restaurant, με εξαιρετικό περιβάλλον, όπου τόσο τα φαγητά, όσο και τα ποτά ήταν πολύ φτηνά,

ο χρόνος όμως είναι αμείλικτος και αφού ήπιαμε από μια μπίρα ή από ένα αναψυκτικό, ανάλογα με την όρεξη του καθ' ενός, περάσαμε από το Hard Rock για κάποια αναμνηστικά, αφού το Hard Rock στη Ποντγκόριτσα μας φάνηκε μη ταιριαστό, ήταν μάλιστα το μόνο μπαρ με υψηλές τιμές, άλλωστε ήταν άδειο,

ήπιαμε κι εκεί ένα αναψυκτικό και προχωρήσαμε προς το σημείο στο οποίο είχαμε παρκάρει το αυτοκίνητό μας, παρατηρώντας σύγχρονες περιοχές του κέντρου της πόλης.

Στη συνέχεια, περνώντας από ένα super market για τις απαραίτητες προμήθειες (νερά κλπ), φτάσαμε στο αυτοκίνητο και ξεκινήσαμε για το Μόσταρ με ενδιάμεση στάση στο Trebinje. Όπως έλεγε το πρόγραμμα, αλλά προφανώς με αρκετή καθυστέρηση. Η ώρα είχε φτάσει 14.30. Βέβαια η καθυστέρηση, ήταν μικρότερη από αυτή που είχα στο μυαλό μου.
Γενικά η εντύπωση από την Ποντγκόριτσα, την πρωτεύουσα του Μαυροβουνίου, ήταν πολύ θετική και σε σχέση με αυτά που περίμενα να δω, ήταν πάρα πολύ θετική.

 

[gelf]

Κεφάλαιο 4. Το ταξίδι Ποντγκόριτσα - Μόσταρ

Για το πρώτο βράδυ του ταξιδιού, είχα κλείσει διανυκτέρευση στο Μόσταρ. Επίσης είχα αποφασίσει να πάμε στο Μόσταρ μέσω Τρέμπινιε, το οποίο είναι στο μέσο της διαδρομής, αφού απέχει 116km από την Ποντγκόριτσα και 115km από το Μόσταρ. Έτσι σύμφωνα με τον σχεδιασμό θα ακολουθούσαμε τον οδικό άξονα Ε762 έως το Νίκσιτς και στη συνέχεια τον Μ6 έως το Τρέμπινιε.
Ξεκινήσαμε από την πρωτεύουσα του Μαυροβουνίου, οδηγούσα εγώ και ακολουθήσαμε τον Ε762,

με κατεύθυνση βόρεια-βορειοδυτική, στο δρόμο συναντήσαμε έργα υπό κατασκευή

και σκέφτηκα ότι άρχισα να δικαιώνομαι γιατί δεν πήρα το αυτοκίνητό μου και προτίμησα να νοικιάσω. Ακολουθήσαμε τον οδικό άξονα Ε762 έως τον περιφερειακό δρόμο του Νίκσιτς.
Το Νίκσιτς είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του Μαυροβουνίου, με συνολικό πληθυσμό 56.970 κατοίκους. Η πόλη αποτελεί την πρωτεύουσα του ομώνυμου δήμου, ο οποίος είναι ο μεγαλύτερος σε έκταση στη χώρα. Στο Νίκσιτς παρασκευάζεται η μπίρα Niksicko, μία από τις καλύτερες μπίρες των Βαλκανίων.
Προς στιγμή, σκέφτηκα να μπούμε μέσα στη πόλη, αλλά άλλαξα αμέσως άποψη, φοβούμενος την καθυστέρηση. Από το Νίκσιτς, ακολουθήσαμε τον οδικό άξονα Μ6, περάσαμε εύκολα τα σύνορα, αφού δεν υπήρχε άλλο αυτοκίνητο και μπήκαμε στη Βοσνία - Ερζεγοβίνη. Μετά τα σύνορα, ύστερα από λίγη ώρα και αφού περάσαμε κάποιους ελιγμούς, συναντήσαμε τον ποταμό Trebišnjica.

Κάναμε μια μικρή στάση να απολαύσουμε το τοπίο. Για ένα διάστημα ο οδικός άξονας Μ6, είναι σχεδιασμένος δίπλα στον ποταμό Trebišnjica.

Σε μια θέση, όπου ο ποταμός είχε μεγαλύτερο πλάτος,

παρατηρήσαμε αρκετά αυτοκίνητα σταματημένα στην άκρη του δρόμου. Σταματήσαμε κι εμείς για να δούμε τι υπάρχει στη θέση αυτή.

Νόμιζα ότι οι άλλοι θα έχουν σταματήσει για μπάνιο στα καθαρά νερά του ποταμού, αλλά αυτοί απλώς ψάρευαν

Ύστερα από αυτή τη σύντομη στάση, ξαναμπήκαμε στο αυτοκίνητο και συνεχίσαμε το ταξίδι μας κατά μήκος του οδικού άξονα Μ6 και ύστερα από λίγη ώρα και συγκεκριμένα κατά τις 16.00 μπήκαμε στο Τρέμπινιε.
Το Τρέμπινιε είναι ο νοτιότερος δήμος και πόλη στην Βοσνία και Ερζεγοβίνη. Βρίσκεται στην Ανατολική Ερζεγοβίνη, και αποτελεί μέρος της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας. Η πόλη είναι όμορφη

και την διαρρέει ο ποταμός Trebišnjica.

Πολλοί χρησιμοποιούν την πόλη Τρέμπινιε, ως εναλλακτική λύση διαμονής για να επισκεφτούν το Ντουμπρόβνικ, αφού το κόστος ζωής στο Τρέμπινιε είναι υποπολλαπλάσιο αυτού του Ντουμπρόβνικ.
Σύμφωνα με την απογραφή του έτους 2013, το Τρέμπινιε είχε πληθυσμό 31.433 κατοίκων.
Αυτά σκεφτόμουν , όταν οδηγώντας έμπαινα στο Τρέμπινιε και αφού κάναμε μια βόλτα στην πόλη με το αυτοκίνητο, πάρκαρα δίπλα στον ποταμό Trebišnjica και κοντά στην όμορφη πέτρινη γέφυρα Most Arslanagića.

Η πέτρινη γέφυρα Most Arslanagića κατασκευάστηκε το έτος 1574 και ανακατασκευάστηκε στη σημερινή του θέση και μορφή το έτος 1966.

Αποφασίσαμε να καθίσουμε σε ένα καφέ με πολύ παχύ ίσκιο, ώστε να πιούμε από μια μπίρα.

Πράγματι εκεί ήταν μια όαση στον καύσωνα. Από εκεί είχαμε άριστη θέα προς την πέτρινη γέφυρα Most Arslanagića,

αλλά και προς τις δραστηριότητες στον ποταμό Trebišnjica.

Αφού απολαύσαμε τις μπίρες μας, κάναμε μια μικρή βόλτα με τα πόδια στην πόλη, μπήκαμε στο αυτοκίνητο και ξεκινήσαμε με κατεύθυνση προς το Μόσταρ. Βγήκαμε έξω από την πόλη

και συνεχίσαμε να κινούμαστε κατά μήκος του οδικού άξονα Μ6.

Στο δρόμο μας περάσαμε από διάφορους μικρούς οικισμούς και όταν βγήκαμε από τα όρια της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας (μία από τις δύο πολιτικές οντότητες που αποτελούν το κράτος της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης), συναντήσαμε το Stolac, μια όμορφη μικρή πόλη της Ερζεγοβίνης, με πληθυσμό 14.900 περίπου κατοίκους (σύμφωνα με την απογραφή το έτους 2013).

Είχα διαβάσει ότι το Stolac είναι όμορφη πόλη, με ενδιαφέροντα στοιχεία, αλλά δυστυχώς ο χρόνος στα ταξίδια είναι αμείλικτος, οπότε συνεχίσαμε να κινούμαστε κατά μήκος του οδικού άξονα Μ6. Φτάνοντας στο Μόσταρ, συναντήσαμε εκτέλεση έργων σε μεγάλο μέρος της πόλης, για τα οποία οι πλοηγοί που χρησιμοποιούσαμε (here, maps.me, google maps), δεν ήταν ενημερωμένοι. Ακολουθήσαμε την παλιά μέθοδο, διαβάζοντας χάρτες από το google map, φτάσαμε μέσα από κάτι δαιδαλώδη στενά, στο ξενοδοχείο Shangri La Mansion, σε παράδρομο της λεωφόρου Maršala Tita. Και στη λεωφόρο Maršala Tita, εκτελούντο έργα σε μεγάλο τμήμα της διατομής της οδού. Βλέποντας τα δαιδαλώδη στενά, αλλά και τη μεγάλη κατά μήκος κλίση του παράδρομου της λεωφόρου Maršala Tita, για το ξενοδοχείο μας

και την ακόμη μεγαλύτερη κλίση για το parking του ξενοδοχείου, σκέφτηκα και πάλι ότι δικαιώθηκα γιατί δεν πήρα το αυτοκίνητό μου και προτίμησα να νοικιάσω από τη Hertz. Το ολοκαίνουργιο αυτοκίνητο ταλαιπωρήθηκε, αλλά ήταν νοικιασμένο.

 

[gelf]

Κεφάλαιο 5. Μόσταρ. Νυχτερινή περιπλάνηση.

Φτάσαμε στο Μόσταρ. Προφανώς η ώρα δεν ήταν ούτε 18.00, ούτε 18.30, όπως έγραφε το πρόγραμμα, το οποίο είχα μοιράσει μαζί με το πληροφοριακό υλικό. Όμως ήταν ικανοποιητική, αφού είχαμε αρκετό χρόνο για το Μόσταρ. Η ώρα ήταν 19.30. Τακτοποιηθήκαμε άμεσα στα δωμάτιά μας, στο ξενοδοχείο στο οποίο είχα κάνει κράτηση για μια διανυκτέρευση στο Μόσταρ και συγκεκριμένα στο ξενοδοχείο Shangri La Mansion, σε παράδρομο της λεωφόρου Maršala Tita. Ύστερα από ένα σύντομο ντους, ώστε να συνέλθουμε από τον καύσωνα της ημέρας και αλλαγή ρούχων, σε είκοσι περίπου λεπτά από την άφιξη στο ξενοδοχείο μας είμαστε πάλι έξω για να εξερευνήσουμε το Μόσταρ.
Το Mostar είναι η πέμπτη σε πληθυσμό πόλη της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης και είναι η πρωτεύουσα της Ερζεγοβίνης. Σύμφωνα με την απογραφή του έτους 2005, ο πληθυσμός της πόλης ανέρχεται σε 127.000 κατοίκους. Η πόλη βρίσκεται σε μέσο υψόμετρο 55m και διασχίζεται από τον ποταμό Νερέτβα.
Το δυτικό τμήμα κατοικείται από Κροάτες και το ανατολικό από Βόσνιους. Από τους 127.000 περίπου κατοίκους της πόλης το 48,5% αποτελείται από Κροάτες, το 44% από Βόσνιους, ενώ το υπόλοιπο μικρό ποσοστό αποτελούν οι εναπομείναντες στην πόλη Σέρβοι. Μετά τον πόλεμο η Κροατική μειονότητα αυξάνεται, ενώ η Σέρβικη μειονότητα είναι πλέον αμελητέα. Οι κάτοικοι των δύο τμημάτων της πόλης δεν έχουν ούτε θέλουν ιδιαίτερες σχέσεις μεταξύ τους. Μάλιστα και στα δημόσια σχολεία διαχωρίζονται τελείως και τα προγράμματα σπουδών.
Η θέση της πόλης στις όχθες του ποταμού Νερέτβα, κάτω από το καταπράσινο βουνό Velez, μετέτρεψε το μικρό χωριό που είχε πρωτοαναφερθεί, το έτος 1474, σε ένα ακμάζον αποικιακό σταυροδρόμι και σε μια αρκετά μεγάλη πόλη για την εποχή.
Το όνομα της πόλης, οφείλεται στο κεντρικό αξιοθέατο τη γέφυρα Stari Most (παλιά γέφυρα) και τους δύο πύργους στις άκρες της (mostari-φύλακες της γέφυρας), ο ένας πύργος (Χελέμπιγια) στο βορειοανατολικό και ο άλλος (Τάρα) στο νοτιοδυτικό άκρο της γέφυρας.

Η γέφυρα είχε κατασκευαστεί επί οθωμανικής κατοχής τον 16ο αιώνα, οι εργασίες κατασκευής ξεκίνησαν το έτος 1557 και ολοκληρώθηκαν το έτος 1566, έμεινε όπως κατασκευάστηκε τότε, για 427 χρόνια, έως το έτος 1993.
Τα γεγονότα είναι γνωστά. Από το έτος 1945 έως το έτος 1991 η Βοσνία-Ερζεγοβίνη ήταν ομόσπονδο κρατίδιο της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας, υπό τη στιβαρή καθοδήγηση του στρατάρχη Τίτο (πέθανε το 1980). Το έτος 1991 η Βοσνία-Ερζεγοβίνη ανεξαρτητοποιήθηκε από τη Γιουγκοσλαβία και μεταξύ των ετών 1992 και 1995 ξέσπασε εμφύλιος, μετά την προσπάθεια εθνοκάθαρσης από σέρβους και σερβοβόσνιους και στη συνέχεια όλοι πολεμούσαν εναντίον όλων, σέρβοι κατά μουσουλμάνων και κροατών, κροάτες κατά μουσουλμάνων και σέρβων, μουσουλμάνοι κατά σέρβων και κροατών, υπήρξε παρέμβαση του ΝΑΤΟ και τελικά εκεχειρία, αφήνοντας μια χώρα στις στάχτες. Μεταξύ των στοιχείων που καταστράφηκαν στον πόλεμο, ήταν και η γέφυρα σύμβολο του Mostar, η οποία καταστράφηκε από τους Κροάτες το έτος 1993 (συγκεκριμένα τις 09-11-1993) και ανακατασκευάστηκε με βάση τον αρχικό σχεδιασμό από το έτος 2001 έως το έτος 2004, μετά το τέλος των εχθροπραξιών Κροατών εναντίον Μουσουλμάνων. Η εκεχειρία μεταξύ Κροατών και Μουσουλμάνων επιτεύχθηκε το έτος 1994, ενώ Σέρβων και Μουσουλμάνων το έτος 1995. Από το έτος 2005, η γέφυρα αποτελεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της Unesco.
Τον 16ο αιώνα, όταν είχε κατασκευαστεί η γέφυρα ανοίγματος 28 μέτρων και ύψους 20 μέτρων, είχε θεωρηθεί θαύμα της μηχανικής. Όταν, μετά τον πόλεμο της Βοσνίας ανακατασκευάστηκε η γέφυρα, πολλά τμήματα ανασύρθηκαν από τον ποταμό από Ούγγρους δύτες, ενώ τα υπόλοιπα τμήματα μεταφέρθηκαν από λατομεία της περιοχής, του χωριού Ορτίγιες, δηλαδή από την περιοχή του αρχικού υλικού κατασκευής της γέφυρας. Κατά την ανακατασκευή τις γέφυρας, τα βάθρα ενισχύθηκαν με τσιμεντενέσεις, ενώ το κάθε τεμάχιο από πέτρα, το οποίο χρησιμοποιήθηκε για την κατασκευή του τοξωτού ανοίγματος, είχε εγκοπή, ώστε η συγκόλληση μεταξύ τους να ενισχυθεί με χυτό μολύβι. Για τη γέφυρα, την ιστορία της, την κατασκευή και την ανακατασκευή της υπάρχει μεγάλος όγκος στη βιβλιογραφία, όμως κατά τη διάρκεια του πολέμου εκτός από τη γέφυρα, έγιναν κι άλλες μεγάλες καταστροφές. Στο ιστορικό κέντρο της πόλης έγινε αποκατάσταση των ζημιών.
Αυτά και πολλά άλλα γνώριζα για το Μόσταρ, όταν ξεκινήσαμε για την πρώτη βόλτα στην πόλη. Το ξενοδοχείο μας ήταν πολύ κοντά στη Stari Most, την παλιά γέφυρα διάβασης του ποταμού Νερέτβα. Κατεβήκαμε τον απότομο παράδρομο της λεωφόρου Maršala Tita και συνεχίσαμε το κατέβασμα

έως τον κεντρικό πεζόδρομο του ανατολικού τομέα τον πεζόδρομο Kujundziluk.

Από εκεί έριξα μια ματιά προς τα πάνω παρατηρώντας το έντονο ανάγλυφο του εδάφους.

Περπατήσαμε λίγο, κατά μήκος της οδού Kujundziluk και στη συνέχεια επιστρέψαμε ώστε να προχωρήσουμε προς την παλιά γέφυρα. Προσεγγίζοντας την παλιά γέφυρα, περάσαμε από το Μουσείο της Παλαιάς Γέφυρας

και στη συνέχεια φτάσαμε στην επιβλητική παλιά γέφυρα.

Ανεβήκαμε στη γέφυρα

και από εκεί θαυμάσαμε τη θέα προς την παλιά πόλη και προς τον ποταμό Νερέτβα.

Ο ποταμός Νερέτβα, έχει μήκος 230km, το μεγαλύτερο μήκος ποταμού στην ανατολική λεκάνη της Αδριατικής και έχει εμβαδόν υδρολογικής λεκάνης 10.380 τετραγωνικά χιλιόμετρα.
Θυμάμαι την πρώτη φορά που είχα ακούσει για τον ποταμό Νερέτβα. Ήμουν πάρα πολύ μικρός, τότε που είχα ακούσει τη φράση "πρίγκιπας του ποταμού Νερέτβα", φράση η οποία αφορούσε στον τότε ποδοσφαιριστή Ντούσαν Μπάγιεβιτς. Ο Ντούσαν Μπάγιεβιτς κατάγεται από το Μόσταρ και θυμήθηκα ότι ήταν φανατικός οπαδός του στρατάρχη Τίτο. Αυτό το θυμήθηκα από το γεγονός σε έναν ποδοσφαιρικό αγώνα Παναχαϊκής-ΑΕΚ, όταν ένας ποδοσφαιριστής της Παναχαϊκής, γνωρίζοντας την αδυναμία του Μπάγιεβιτς, έβρισε τον Τίτο. Ο Μπάγιεβιτς τον έδειρε και αποβλήθηκε. Αυτή πρέπει να ήταν η μοναδική αποβολή, του κατά τα άλλα πάντα υποδειγματικού και σεμνού Μπάγιεβιτς.
Άφησα τις σκέψεις και συνέχισα να απολαμβάνω τη θέα.
Η περιοχή γύρω από την παλιά γέφυρα του Mostar, τόσο δυτικά, όσο και ανατολικά είναι πολύ γραφική.
Έριξα μια ακόμα ματιά προς νότο και συγκεκριμένα προς τη γέφυρα Lucki most.

Είχε αρχίσει να σκοτεινιάζει. Τότε συνειδητοποίησα ότι το Μόσταρ τη νύχτα είναι μαγικό. Οι εικόνες που θυμάμαι από το νυχτερινό Μόσταρ είναι από τις ομορφότερες του ταξιδιού.

Κάναμε μια μικρή βόλτα στην παλιά πόλη

και ξαναγυρίσαμε στην παλιά γέφυρα.

Το φεγγάρι, σχεδόν ολόγιομο, συμπλήρωνε το μαγικό σκηνικό.

Αφού παρατήρησα και το τμήμα του ποταμού και της παλιάς πόλης προς βορρά,

κατηφορίσαμε από την παλιά γέφυρα προς το δυτικό τομέα της παλιάς πόλης. Το ημίφως δημιουργούσε μαγικό σκηνικό,

ιδιαίτερα στις θέσεις του δυτικού τομέα της παλιάς πόλης, όπου υπάρχει οικισμός με πέτρινα κτίρια.

Συνεχίσαμε τη βόλτα μας στον δυτικό τομέα της παλιάς πόλης του Μόσταρ, το σχεδόν ολόγιομο φεγγάρι μας φώτιζε

κι εμείς κάναμε βόλτα δίπλα στον παραπόταμο Radobolja του ποταμού Νερέτβα,

μέχρι που φτάσαμε στην Kriva Ćuprija (τοξωτή γέφυρα),

η οποία είναι η παλαιότερη μονότοξη γέφυρα στον παραπόταμο Radobolja και η οποία κατασκευάστηκε το έτος 1558. Σύμφωνα με τα ιστορικά στοιχεία, η κατασκευή της γέφυρας Kriva Ćuprija, χρησιμοποιήθηκε ως πρόβα της μεγάλης, επίσης, μονότοξης γέφυρας του ποταμού Νερέτβα και σε απόσταση 30 μέτρων περίπου από αυτήν, της οποίας είναι και μικρογραφία. Ανεβήκαμε στη γέφυρα Kriva Ćuprija και φωτογραφίσαμε τον παραπόταμο καθώς και τα δίπλα σε αυτόν όμορφα κτίρια. Ο φωτισμός έδινε μαγικές εικόνες στο μυαλό μας.

Κάποια στιγμή, αποφασίσαμε να σταματήσουμε για φαγητό. Επιλέξαμε το εστιατόριο Hindin Han, επί της οδού Jusovina (προφανώς δυτικά της παλιάς γέφυρας). Η θέση του εστιατορίου ήταν ιδανική, δίπλα στον παραπόταμο Radobolja του ποταμού Νερέτβα και πολύ κοντά στον ποταμό. Το όλο υδατικό σύστημα δημιουργούσε ένα δροσερό περιβάλλον, αναγκαίo για την αντιμετώπιση του καύσωνα ο οποίος κυριαρχούσε εκείνη την εποχή σε όλα τα Βαλκάνια.
Το φαγητό στο εστιατόριο ήταν εξαιρετικό

και φτηνό, ενώ και οι μπίρες ήταν πάρα πολύ καλές. Στην αρχή ξεκινήσαμε με μπίρες Mostarsko,

αλλά συνεχίσαμε και με μπίρες Mostarsko και με μπίρες Sarajevsko.

Όπως είχα γράψει, αναλυτικά, στη σχετική ιστορία, για το ταξίδι μου στο χειμωνιάτικο, χιονισμένο και παγωμένο Sarajevo («Χιονίζει! Αρχίζουνε τα θαύματα.»), είχα επισκεφτεί το ζυθοποιείο της Sarajevsko και κυρίως τη Sarajevo Brewery, δηλαδή την μπυραρία του ζυθοποιείου το οποίο παράγει τη μπύρα Sarajevsko, και το οποίο διαθέτει μια εντυπωσιακή μπυραρία στο κέντρο του Sarajevo.
Όταν φύγαμε από το εξαιρετικό αυτό εστιατόριο, όπου μέσα στον καύσωνα αισθανόσουν δροσιά ακούγοντας τα νερά να τρέχουν, περάσαμε από ένα μπαρ, πάλι στον δυτικό τομέα για ένα ποτό και αρκετά μετά τα μεσάνυχτα, καταλήξαμε στο ξενοδοχείο.

Εγώ δεν πήγα για ύπνο. Ανέβηκα στην ταράτσα του ξενοδοχείου,

όπου απόλαυσα εικόνες του νυχτερινού Μόσταρ. Από εκεί, είχα θέα του Μόσταρ από ψηλά,

με το φεγγάρι σχεδόν ολόγιομο να είναι στην κατεύθυνση του σταυρού, ο οποίος δεσπόζει πάνω από το Μόσταρ.

 

[Sassenach77]

Όπως είχα γράψει, αναλυτικά, στη σχετική ιστορία, για το ταξίδι μου στο χειμωνιάτικο, χιονισμένο και παγωμένο Sarajevo («Χιονίζει! Αρχίζουνε τα θαύματα.»), είχα επισκεφτεί το ζυθοποιείο της Sarajevsko και κυρίως τη Sarajevo Brewery, δηλαδή την μπυραρία του ζυθοποιείου το οποίο παράγει τη μπύρα Sarajevsko, και το οποίο διαθέτει μια εντυπωσιακή μπυραρία στο κέντρο του Sarajevo.

Όλο φωτιές βάζεις εσύ

Πανέμορφο το Mostar!!!!