Γκάμπια Γουινέα-Μπισσάου Μαυριτανία Σενεγάλη Ταξιδεύοντας στη Δυτική Αφρική την εποχή του Covid-19

[Anas Tassos]

Κεφάλαιο 7ο

Σάββατο, 22 Φεβρουαρίου, ταξίδι στη βόρεια όχθη του Γκάμπια.

Ξύπνησα αρκετά πριν τις πέντε το πρωί. Υπόψη ότι ο θόρυβος της μουσικής από τα γύρω μπαρ συνεχίστηκε όλη τη νύχτα. Φεύγω από το VLV στις πέντε παρά πέντε. Με τα πόδια, κουβαλάω και τη βαλίτσα μου, μέσα στο σκοτάδι της Αφρικάνικης νύχτας. Αλλά η γειτονιά ολόκληρη ξενυχτάει και βρίσκεται επί ποδός καθώς λέμε. Κόσμος παντού, μουσική ακούγεται στα νυχτερινά μαγαζιά. Ταξί παίρνουν και αφήνουν κόσμο. Πολλά κορίτσια (μαύρα βεβαίως) κόβουν βόλτες ψαρεύοντας ακόμα πελάτες, λευκούς και μαύρους. Εγώ προσπερνώ και κάθομαι στο πάντα ανοιχτό “Sally`s 24”. Πίνω καφέ και παίρνω το πρωινό μου.

Ο Μοχάμεντ έρχεται ακριβώς στην ώρα που είπαμε. Για την ακρίβεια 5,38! Ο πολύ λεπτοκαμωμένος οδηγός λέγεται Ομάρ. Είναι αδελφός τού ιδιοκτήτη τού γραφείου Falu. Έχει ηλικία 39 ετών, αν και δεν του φαίνεται.

Πάμε μερικά χιλιόμετρα προς το εσωτερικό σε μια πανσιόν από την οποία παίρνουμε το ζευγάρι από το Βέλγιο. Είναι Φλαμανδοί.

Αφήνουμε τη Σερεκούντα και πάμε στο Μπαντζούλ. Πάλι στο λιμάνι, όπως προχθές, αλλά σήμερα περιμένουμε το φέρι για να περάσουμε με το αμάξι απέναντι στη βόρεια όχθη του ποταμού Γκάμπια.

Το φέρι που μας παίρνει είναι το καινούργιο και το μεγαλύτερο από τα δυο που συνδέουν εδώ τις δυο όχθες. Ονομάζεται Kinta Kunte. Κόσμος πολύς, αρκετά φιλικός. Αρκετοί και οι τουρίστες επιβάτες. Ο σταρ στο ταξίδι που κρατάει σχεδόν μια ώρα είναι ο καθαριστής του καταστρώματος που μιλάει όλη την ώρα λέγοντας αστεία.

Αφού διασχίσαμε την απόσταση των πεντέξι χιλιομέτρων στο στόμιο του ποταμού, πατάμε στην απέναντι όχθη. Εδώ βρισκόμαστε στη Barra, μια μικρή πόλη με έξη χιλιάδες κατοίκους που εκπέμπει μια γραφική εικόνα καθώς πιο πέρα από το μέρος που δένει το φέρι υπάρχουν κάμποσες πιρόγες και ψαρόβαρκες.

Έχει και φορτηγά το φέριμποτ...

Περίπου στις εννέα ξεκινάμε από τη Barra το κύριο μέρος του σημερινού ταξιδιού που είναι η επίσκεψη στη βόρεια όχθη του ποταμού. Κάνουμε μια μικρή πρώτη στάση για να πάρουμε το πρωινό της εκδρομής. Συνεχίζοντας περνάμε μια αρκετά μεγάλη γέφυρα σε παραπόταμο του Γκάμπια, κοντά στην πόλη Kerawan.

Ο ποταμός Γκάμπια έχει πολύ μεγάλο πλάτος και η πρώτη γέφυρα που έχει κατασκευαστεί σε αυτόν βρίσκεται στο Farafenni, μια πόλη σε απόσταση 115 χιλιόμετρα μετά τη Barra, στα μισά της διαδρομής μας επί της βόρειας όχθης.

Δε θα την περάσουμε αλλά σταματάμε εδώ στο Farafenni κάμποσην ώρα προκειμένου ο Μοχάμεντ να κάνει προμήθειες, απαραίτητες για το ταξίδι μας.

Η πόλη με περίπου 30,000 κατοίκους είναι ένα εμπορικό κέντρο με αγορά που απλώνεται κατά μήκος του κεντρικού δρόμου. Τα σύνορα της Σενεγάλης βρίσκονται πολύ κοντά, μόλις τρία χιλιόμετρα βόρεια του κεντρικού Farafenni.

Ο Μοχάμεντ έχει παραγγείλει τηλεφωνικώς φαγητό για το μεσημέρι σε μια ντόπια γυναίκα της περιοχής και το παίρνει τώρα έτοιμο σε πακέτα. Κάνουμε και μια βόλτα με τα πόδια κατά μήκος του κεντρικού δρόμου για να δούμε την πολύ ζωντανή αγορά. Έβγαλα και μερικές φωτογραφίες, πάντα στη ζούλα που λέμε.

Λίγα χιλιόμετρα μετά το Φαραφένι σταματάμε για φαγητό. Είναι ένα ωραίο μέρος κάτω από ένα μεγάλο δένδρο. Υπάρχει ένα είδος τραπεζιού όπου σύμφωνα με τα τοπικά έθιμα γίνεται η συνάντηση των ηλικιωμένων ανδρών του γειτονικού οικισμού. Ο οικισμός είναι σκόρπιες αχυροκαλύβες. Κυκλοφορούν κάρα που τα σέρνουν γαϊδούρια.

Κάμποσα παιδάκια μαζεύονται γύρω μας. Εμείς τρώμε το φαγητό μας. Βασικά είναι μισό ψητό κοτόπουλο για τον καθένα μας. Όπως είναι φυσικό δεν το καταναλώνουμε ολόκληρο. Ο Μοχάμεντ παίρνει το περίσσευμα και το δίνει στα παιδάκια. Το μοιράστηκαν μεταξύ τους, κυριολεκτικά έγλυψαν τα πάντα. Τους μοίρασε και μπισκότα. Πάντως όλα τα παιδάκια ήταν ήσυχα.

Τι ζωή αυτή στην ύπαιθρο της Γκάμπια! Για να τη γνωρίσουμε καλύτερα σταματάμε αργότερα σε ένα χωριό, το Njau αν θυμάμαι καλά, όπου επισκεπτόμαστε μια οικογένεια. Όπως λέει ο Μοχάμεντ το χωριό αυτό έκτισε ένας μαραμπού. Όταν πέθανε τον διαδέχθηκε ο γιός του ως αρχηγός του χωριού. Το τζαμί φαίνεται αρκετά μεγάλο και προσεγμένο κτίριο. Τα σπίτια είναι καλύβες με λάσπη, ξύλα και κλαδιά αλλά τα τελευταία χρόνια χτίζουν με τσιμεντόλιθους που δυστυχώς δεν έχουν μονωτικές ικανότητες.

Ένας οικογενειάρχης μάς ξεναγεί στο φτωχικό του. Έχει μια κάμαρα δική του και μια για τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας. Στην αυλή υπάρχει κουζίνα και αποθήκη ζωοτροφών για τα ζώα του, που είναι κατσίκες και γαϊδούρια. Πάμφτωχοι άνθρωποι που ο Μοχάμεντ και εμείς τους δίνουμε μια μικρή βοήθεια. Καλλιεργούν τη γη με κόπο. Ότι παράγουν το πουλάνε στις αγορές οι ίδιοι. Εδώ λόγω έλλειψης αρδευτικών έργων, το ρύζι δίνει μόνο μια σοδειά κάθε χρόνο.

Η οικογένεια με τον καθόλα άξιο ξεναγό μας το Μοχάμεντ (κομμένο στα δεξιά)

O Stoneman μας ξεναγεί στους μεγαλιθικούς κύκλους

Κάνει και πολλή ζέστη σήμερα στο εσωτερικό της Γκάμπια. Τώρα το μεσημέρι το θερμόμετρο πρέπει να χτύπησε 40 βαθμούς.

Μέσα τη ζέστη διασχίζοντας περίπου 45 χιλιόμετρα από το Njau, φθάνουμε στο Wassu. Είναι μια αρχαιολογική τοποθεσία όπου βρίσκονται 11 λίθινοι κύκλοι, “stone circles” στα Αγγλικά.

Ο χώρος ανακηρύχθηκε Εθνικό Μνημείο της Γκάμπια το 1995. Ενώ το 2006 η Unesco τον συμπεριέλαβε στον κατάλογο της Παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς μαζί με 93 συνολικά χώρους της Σενεγκάμπια όπου υπάρχουν αρχαία μεγαλιθικά μνημεία.

Εκατοντάδες είναι οι λίθινοι κύκλοι που έχουν βρεθεί στη Σενεγκάμπια, την περιοχή ανάμεσα στους ποταμούς Σενεγάλη και Γκάμπια. Αποτελούν μια μεγάλη ομάδα 1,000 μνημείων, διεσπαρμένων σε μια γεωγραφική λωρίδα με πλάτος 100 και μήκος 350 χιλιόμετρα, βορείως του ποταμού Γκάμπια. Οι κυριότερες τοποθεσίες είναι τέσσερες. Στη Σενεγάλη στο Wanar και το Sine Ngayene, στη Γκάμπια στο Wassu και το Kerbach.

Οι λίθινοι κύκλοι του Wassu πιστεύεται ότι ήταν ταφικά μνημεία των ηγεμόνων της περιοχής. Έχουν χρονολογηθεί μεταξύ 750 και 100 μ.Χ. Λόγω του θρύλου που πιστεύουν οι κάτοικοι της περιοχής, ότι όποιος διαταράξει την ιερότητα του χώρου θα επισύρει την κατάρα των νεκρών, έχουν διατηρηθεί σε καλή κατάσταση. Μάλιστα οι ντόπιοι επισκέπτες έχουν τη συνήθεια να τοποθετούν πάνω στους αρχαίους μεγαλίθους κάποιο πετραδάκι, κάνοντας μια ευχή.

Στους αιώνες που πέρασαν οι ένδεκα μεγάλοι λίθινοι κύκλοι του Wassu έχουν προσελκύσει την περιέργεια πολλών ταξιδιωτών. Οι πρώτες αρχαιολογικές έρευνες έγιναν στα πρώτα χρόνια μετά του 19ου αιώνα. Τον 20ο αιώνα έγιναν πιο συστηματικές ανασκαφές. Η πληρέστερη ήταν πριν 40 περίπου χρόνια. Ανακαλύφθηκαν σιδερένια όπλα, τόξα και αιχμές βελών, μαχαίρια, κεραμικά αντικείμενα και κοσμήματα. Επίσης έγινε η χρονολόγηση του μνημείου.

Βρέθηκε ότι οι λίθινοι κύκλοι είναι μεταγενέστεροι των αρχαίων τάφων.

Υπάρχουν διαφορές στη διάμετρο και το σχήμα των 11 κύκλων καθώς και στον αριθμό των λίθων που τους αποτελούν. Υπάρχουν και μεμονωμένοι μεγάλιθοι. Οι λίθοι έχουν μέσο ύψος 1,75 μέτρα, ενώ ο μεγαλύτερος έχει μήκος 2,59 μέτρα. Οι λίθοι είναι από λατερίτη που απαντάται στην περιοχή. Τον έχουν σκαλίσει με σιδερένια εργαλεία σε σχήματα κυλινδρικά ή με πολυγωνική διατομή. Οι τεχνίτες πρέπει να είχαν τεχνικές γνώσεις ώστε να μη προκαλέσουν ρωγμές κατά την απόσπαση των λίθων από το φυσικό πέτρωμα.

Δεν είναι εξακριβωμένο ποιος ήταν ο λαός που κατασκεύασε τα μεγαλιθικά μνημεία της Σενεγκάμπια. Μερικοί ερευνητές πιστεύουν ότι είναι οι Σερέρ, μια φυλή που ακόμα και σήμερα κατασκευάζει ταφικούς θαλάμους.

Ο Μοχάμεντ έχει τηλεφωνήσει σε έναν τύπο που διαμένει δίπλα εδώ στο χωριό Wassu προκειμένου να μας κάνει ξενάγηση. Είναι ο “Stoneman” όπως αποκαλείται και έχει γίνει ευρύτερα γνωστός.

Ο άνθρωπος είναι εξήντα χρονών, ταξιδεμένος στον κόσμο. Γύρισε εδώ και είκοσι χρόνια στο χωριό του και δέθηκε με το μεγαλιθικό μνημείο στο οποίο μας ξεναγεί.

Είναι πολύ ωραίος τύπος, η συνάντηση μαζί του και η ερμηνεία που δίνει στους κύκλους τον καθιστά μια απαραίτητη εμπειρία.

Το πιο εκπληκτικό είναι πως ο Stoneman είναι δεμένος με την Ελλάδα, όπου εργάστηκε κάμποσα χρόνια ως ναυτικός σε Ελληνικά πλοία και έμαθε Ελληνικά τα οποία καταλαβαίνει και μιλάει σε σημαντικό βαθμό. Πήγαινε εμπορικά δρομολόγια από Ελλάδα στην Ιταλία. Κάνει μεγάλη χαρά που βλέπει σήμερα έναν Έλληνα. Έκανε και στη Γερμανία όπου έχει ένα γιο. Βγήκε πια στη σύνταξη και άραξε στο χωριό του. Αλλά συνεχίζει να κάνει ξενάγηση, μια δραστηριότητα που όπως φαίνεται του αρέσει και τη ζει έντονα.

Η ξενάγηση του Stoneman βασίζεται στην ερμηνεία των μνημείων με την αριθμολογία, την αρχαία λαϊκή αντίληψη που συσχετίζει τους αριθμούς με τα φυσικά φαινόμενα και όντα. Αυτή η αντίληψη που συνδέεται συχνά με το παραφυσικό, όπως η αστρολογία και παρόμοιες μαντικές τέχνες ξεφεύγει από την καθαρή επιστημονική αρχαιολογία. Αλλά ο τύπος είναι τόσο επικοινωνιακός και ψαγμένος που η αφήγησή του είναι μια απόλαυση. Εδώ στα βάθη της Αφρικής, που βρίσκεται αυτό το απομονωμένο μεγαλιθικό σύνολο, ποιος μπορεί να μη γοητευθεί συναντώντας αυτόν τον απίθανο πνευματικό απόγονο των Πυθαγόρειων φιλοσόφων να συσχετίζει αστέρια με γεωμετρικά σχήματα, λίθους με συναισθήματα, αριθμούς με μυστικιστικές ιδέες!

Δε μπορώ να μεταφέρω εδώ όσα ωραία έλεγε ο Stoneman εξηγώντας μας τους λίθινους κύκλους, σκαλίζοντας με το δάχτυλό του σχήματα στην άμμο. Άλλωστε είναι πνευματική του ιδιοκτησία. Ένα θα πω. Ο τύπος υπηρετεί το σπάνιο είδος της συμβολικής αφήγησης που γνωρίσαμε διαβάζοντας το «όνομα του ρόδου» του μακαρίτη Ουμπέρτο Έκο. Αν είχα χρόνο θα τον έκανα βιβλίο, όχι ταξιδιωτικό αλλά συμβολικό μυθιστόρημα.

Stoneman, ή Στέλιος!

Πάντως ο Stoneman μας δίνει και όλες τις διατιθέμενες αρχαιολογικές γνώσεις για το χώρο. Λέει ακόμα ότι οι λίθινοι κύκλοι της Σενεγκάμπια συσχετίζεται συσχετίζονται με τα μεγαλιθικά μνημεία που υπάρχουν στο ίδιο γεωγραφικό μήκος στην Ευρώπη. Το Stonehenge της Αγγλίας και το Καρνάκ στη Βρετάνη της Γαλλίας.

Ο Stoneman είναι το έμβλημα των λίθινων κύκλων του Wassu. Τόσο ισχυρή είναι η φήμη του που τώρα στο χωριό ετοιμάζεται ένα 1ο «φεστιβάλ Stoneman» που θα λάβει χώρα στις 28 του μήνα. Έχουν τυπώσει και αφίσες, τοιχοκολλημένες σε μερικά σπίτια και δένδρα της περιοχής, με το προφίλ του Stoneman να προβάλει πάνω στο κείμενο.

Δε θυμάμαι το πραγματικό όνομα του Stoneman. Τον έλεγα Στέλιο, γιατί όπως είπε αυτό το όνομα του έδωσαν οι άλλοι ναυτικοί τον καιρό που δούλευε στην Ελλάδα.

Αργότερα που είχαμε φύγει το σκέφθηκα αυτό. Στέλιος βγαίνει από το Στυλιανός.

Το όνομα προέρχεται από τη λέξη στύλος, από τη συνήθεια των στυλιτών μοναχών να ασκητεύουν πάνω σε στύλους. Του έπεσε κοστούμι! Αν μπορούσα να κάνω το όνομα Stoneman Ελληνικό θα τον ονόμαζα έτσι. Στυλιανός, ο άνθρωπος στους στύλους ή τις στήλες! Έβαλα το Μοχάμεντ να του τηλεφωνήσει και του το είπαμε. Χάρηκε ιδιαίτερα, θαυμάζοντας πως οι Έλληνες ναυτικοί, που δεν ήξεραν τίποτα για το χωριό του, του διάλεξαν αυτό το όνομα με τέτοια ετυμολογία.

Τι συνάντηση αυτή με το Stoneman! Θα μου μείνει αξέχαστη. Αλλά και ο «Στέλιος» δεν ξεχνάει την Ελλάδα. Όπως μου λέει έρχονται εδώ για επίσκεψη κάθε Τρίτη τουρίστες που κάνουν κρουαζιέρα με ένα Ελληνικό καράβι. «Έχει τη γαλανόλευκη σημαία, με το σταυρό στη γωνία», όπως λέει. Αλλά το πλήρωμα δεν έρχεται ως τους λίθινους κύκλους.

Στον αρχαιολογικό χώρο έχει και ένα μικρό μουσείο, με ευρήματα από τις ανασκαφές, στο οποίο ρίξαμε μια ματιά. Η επίσκεψη του χώρου με τους λίθινους κύκλους στο Wassu (Wassu Stone Circles) ήταν από τα πιο σημαντικά και απολαυστικά πράγματα που έκανα σε αυτόν το ταξίδι.


Εθνικό Πάρκο του ποταμού Γκάμπια.

Μετά τους λίθινους κύκλους συνεχίζουμε ως το ποτάμι που δεν είναι μακριά, μόλις δυο ή τρία χιλιόμετρα από το Wassu. Εδώ βρίσκεται το Kuntaur, ένα μεγάλο παραποτάμιο χωριό. Σε απόσταση 248 χιλιόμετρα από το σημείο που ο ποταμός Γκάμπια εκβάλλει στον Ατλαντικό ωκεανό, είναι το έσχατο ποτάμιο λιμάνι ως το οποίο μπορούν να ανέβουν μεγάλα εμπορικά πλοία. Εμείς εδώ στο Kuntaur θα επιβιβαστούμε σε μια βάρκα με την οποία θα κάνουμε επίσκεψη του Εθνικού Πάρκου του ποταμού Γκάμπια.

Το Πάρκο ιδρύθηκε το 1978 και έχει έκταση 5,850 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Εκτείνεται σε ένα αρχιπέλαγος με πέντε νησιά που σχηματίζεται σε αυτή την περιοχή του ποταμού Γκάμπια. Ονομάζονται «νησιά των μπαμπουίνων». Το ένα νησί είναι πολύ μεγαλύτερο από τα άλλα (4,350 τετραγωνικά χιλιόμετρα).

Από το 1979 στο πάρκο υλοποιείται ένα πρόγραμμα επανεισαγωγής χιμπατζήδων σε φυσικό περιβάλλον. Οι ελεύθεροι στα δάση της Γκάμπια χιμπατζήδες αφανίστηκαν στις αρχές του 20ου αιώνα. Χιμπατζήδες που κατασχέθηκαν στο παράνομο εμπόριο των άγριων ζώων τοποθετήθηκαν σε τρία νησιά του πάρκου. Είναι σήμερα σχεδόν εκατό χιμπατζήδες. Αποτελούν τέσσερες οικογένειες που ζουν χωρίς να ενοχλούνται από ανθρώπινη παρουσία. Οι χιμπατζήδες δε μπορούν να κολυμπήσουν ενώ οι επισκέπτες δεν επιτρέπεται να πατήσουν στα νησιά.

Εμείς λοιπόν κάνουμε βαρκάδα στο ποτάμι ανάμεσα στα νησάκια. Ο βαρκάρης μας λέγεται «καπετάν ίπο», δηλαδή καπετάνιος των ιπποπόταμων. Αργότερα ήρθε στη βάρκα και ένας από τους φύλακες του πάρκου.

Πήγαμε κοντά σε ένα μικρό νησί όπου είχαμε την ευκαιρία να δούμε από αρκετά κοντά κάμποσους χιμπατζήδες. Ήταν μια πολύ ωραία ταξιδιωτική εμπειρία. Έχω δει πολλά άγρια ζώα σε διάφορα πάρκα, αλλά ελεύθερους χιμπατζήδες πρώτη φορά βλέπω.

Εκτός από τους χιμπατζήδες (επιστημονική ονομασία Pan troglodytes verus), υπάρχουν και άλλα είδη πιθήκων στο Εθνικό Πάρκο του ποταμού Γκάμπια. Από αυτά θυμάμαι ότι είδαμε τα είδη Πράσινος πίθηκος (green monkey, επιστημονικά Chlorocebus sabaeus) και Κόκκινος κολοβός πίθηκος (red colobus, επιστημονικά Piliocolobus badius).

Εκτός από πιθήκους είδαμε μερικούς ιπποπόταμους. Έχουν γίνει και αυτοί σπάνιοι στη Γκάμπια. Είδαμε και μερικούς κροκόδειλους. Κάπου υπάρχουν και λιγοστοί μανάτοι (θαλάσσιες αγελάδες) αλλά δεν εμφανίζονται εύκολα.

Επίσης και για τα πουλιά η ώρα δεν είναι η κατάλληλη, με τέτοια ζέστη νωρίς το απόγευμα. Είδαμε αγριοπερίστερα και κάμποσους μελισσοφάγους.

Ήταν μια πολύ ωραία βόλτα και κράτησε και αρκετή ώρα.

Στην όχθη του ποταμού διαδραματιζόταν μια παραδοσιακή τελετή που όμως δε είχαμε πρόσβαση. Είδαμε από μακριά δυο άνδρες μεταμφιεσμένους. Ο ένας σε λιοντάρι “zimba”, ο άλλος με μια κόκκινη φορεσιά. Όπως μας εξήγησαν είναι χορευτές που ετοιμάζονται για την διαβατήρια τελετή της ολοκλήρωσης της περιτομής των αγοριών στο χωριό.

Επιστρέφοντας στο Kuntaur μπαίνουμε στο αυτοκίνητό μας και μεταφερόμαστε είκοσι περίπου χιλιόμετρα ανατολικότερα. Εδώ είναι το ξενοδοχειακό συγκρότημα που θα μείνουμε τη νύχτα. Ονομάζεται Jang Jang Burreh Camp. Αποτελείται από στρογγυλά μπανγκαλόου με κωνικές χορταροσκεπές. Στο εσωτερικό τού (δικού μου) μπανγκαλόου έχει ένα μεγάλο κρεβάτι με κουνουπιέρα και μπάνιο – τουαλέτα. Φως δεν υπάρχει, μόνο κεριά. Έχει και τραπεζαρία δίπλα στο ποτάμι. Πολύ ωραίο μέρος είναι. Ομολογώ ότι δεν το περίμενα, όνειρο μου φαίνεται.

Το χωριό δίπλα στο οποίο μένουμε ονομάζεται Lamine Koto. Όπως και τα περισσότερα χωριά της χώρας έχει πάρει το όνομα του πρώτου οικιστή. Η ονομασία Lamine Koto σημαίνει ο Γερο – Λαμίν. Βρίσκεται στη βόρεια όχθη του ποταμού Γκάμπια. Ενώ η Georgetown βρίσκεται στην απέναντι όχθη, θα περάσουμε αύριο εκεί.

Υπάρχει στο Camp και ένα γκρουπ Γερμανών που κάνουν τριήμερη κρουαζιέρα με μια μεγάλη βάρκα, ας το πούμε μικρό ποταμόπλοιο.

Τρώμε όλοι μαζί το βράδυ στην τραπεζαρία. Το μενού έχει δυο πιάτα, το πρώτο είναι σούπα, το δεύτερο ένα πιάτο από ποικιλία του μπουφέ. Πολύ καλό φαγητό και το συνοδεύω με μια μπίρα.

Μετά το δείπνο, κατά τις εννέα, μερικές κοπέλες και άνδρες του χωριού δίνουν μια μικρή μουσικοχορευτική παράσταση. Οι γυναίκες χορεύουν πολύ γρήγορα, μοιάζει με αερόμπικ! Φεύγω για ύπνο στα μισά της παράστασης.

Πολύ γεμάτη ημέρα η σημερινή. Πολύ ωραία, σπουδαία θα την έλεγα.

 

Προηγούμενο Κεφάλαιο

• 1
• …

  Go to chapter

  Go
• 5
• 6
• 7
• 8
• 9
• …

  Go to chapter

  Go
• 38

Επόμενο Κεφάλαιο

First Προηγούμενη 7 of 38

Go to chapter

Go

Επόμενη Last

[GTS]

Μπράβο!!

 

[Anas Tassos]

Κεφάλαιο 2ο

Τρίτη, 18 Φεβρουαρίου. Αεροπορικό ταξίδι ως τη Γκάμπια.

Το ταξίδι ξεκινάει με ένα απρόοπτο εμπόδιο. Ενώ είχα χθες διαβεβαίωση ότι σήμερα θα λειτουργεί ο Προαστιακός, ξαφνικά σήμερα το πρωί στις εξίμισι, αναγγέλλεται πως ο Προαστιακός θα συμμετάσχει στη σημερινή απεργία των ΜΜΜ. Άσχημο αυτό. Οπότε αποφασίζουμε ο Γιάννης και εγώ να πάμε στο αεροδρόμιο με το αυτοκίνητό μου. Ξεκινάμε στις οκτώ και κάτι. Ευτυχώς την ώρα αυτή η κίνηση μοιάζει κανονική και στις εννέα περίπου είμαστε στο αεροδρόμιο. Ενώ ο Γιάννης που πήρε το αυτοκίνητο για να επιστρέψει στην Αθήνα συνάντησε πολύ μεγάλη κίνηση. Εκτός που έμπλεξε στην κίνηση δεν έβρισκε πάρκιν, διότι όλοι είχαν κατέβει στη δουλειά με τα ΙΧ. Τελικά τα κατάφερε, νάναι καλά.

Το εισιτήριό μου είναι με την εταιρία Volotea. Κόστισε 188 ευρώ με δρομολόγιο ως ακολούθως. Αναχώρηση 11,45 από Αθήνα με προσγείωση Βαρκελώνη 14,05. Αναχώρηση από Βαρκελώνη 16,25 με άφιξη στο αεροδρόμιο του Μπαντζούλ στις 20,35.

Θα ξεκινήσω δηλαδή το ταξίδι μου στη Δυτική Αφρική από τη Γκάμπια που έχει πρωτεύουσα το Μπαντζούλ. Ο λόγος που το επέλεξα είναι ότι βρίσκεται σε κεντρικό σημείο του ταξιδιωτικού μου πλάνου. Προ παντός όμως υπερτερεί σε σχέση με το αεροδρόμιο του Ντακάρ στη Σενεγάλη ως προς το ότι βρίσκεται σε μικρότερη απόσταση από την περιοχή που με ενδιαφέρει να διαμείνω. Ενώ η πόλη του Ντακάρ απέχει γύρω στα 50 χιλιόμετρα από το νέο της διεθνές αεροδρόμιο. Αυτό μετράει περισσότερο καθώς σε κάθε περίπτωση θα φθάσω αργά το βράδυ. Όσο για την τιμή του εισιτηρίου είναι εξαιρετικά οικονομική.

Οι πτήσεις εκτελούνται κανονικά. Είναι τρεις και κάτι ώρες ως τη Βαρκελώνη. Και από εκεί πέντε ακόμα ώρες ως το Μπαντζούλ στη Γκάμπια. Στο αεροδρόμιο της Βαρκελώνης, όπως και της Αθήνας έχω δωρεάν ιντερνέτ. Αλλά στις πτήσεις δε διατίθεται απολύτως τίποτα δωρεάν.

Έτσι λοιπόν γύρω στις 8,40 τη νύχτα πατάω στο έδαφος της Γκάμπια. Καθυστερούμε κάπως για υγειονομικό έλεγχο λόγω της επιδημίας του κορωνοϊού. Μας υποχρεώνουν να καθαρίσουμε τα χέρια με απολυμαντικό υγρό και μας θερμομετρούν. Καλά κάνουν.

Ενώ η διαδικασία εισόδου είναι απλή. Δεν απαιτείται βίζα για τα Ελληνικά διαβατήρια αλλά άμεσα και δωρεάν βάζουν μια σφραγίδα εισόδου.

Έχω κλείσει δωμάτιο στο Kerr S W, που βρίσκεται στην κοντινή πόλη Σερεκούντα. Επίσης έχω παραγγείλει στο κατάλυμα αυτό να στείλει ταξί για να με παραλάβει από το αεροδρόμιο. Το πρόβλημά μου είναι ότι παρά τα συμπεφωνημένα, τα οποία υπενθύμισα με πρωινό μήνυμα, διαπιστώνω ότι δε με περιμένει κανείς. Καλώ σε βοήθεια έναν που βρίσκεται εδώ γύρω, παίρνει τηλέφωνο στο κατάλυμα και του απαντούν ότι το ταξί που έστειλαν περίμενε ως τις εννέα και μετά έφυγε. Ο τύπος που τηλεφώνησε ζητάει αμοιβή. Αλλάζω σε μια παράγκα 100 ευρώ και παίρνω 5,400 dalasi, αυτό είναι το νόμισμα της Γκάμπια. Δίνω στον τύπο 100 dalasi και ψάχνω ταξί.

Συμφωνώ με κάποιον ταξιτζή να με μεταφέρει, με 800 dalasi. Ο άνθρωπος είναι συμπαθής αλλά δυσκολευόμαστε να βρούμε το κατάλυμα. Το δυστύχημα είναι πως είναι και αναλφάβητος, έχει πάει μόνο ισλαμικό σχολείο όπου το μόνο που έμαθε είναι το κοράνι, στα Αραβικά βέβαια. Οπότε αναγκάζομαι να τον βοηθάω να τηλεφωνεί στο κατάλυμα για οδηγίες. Η απόσταση είναι περίπου είκοσι χιλιόμετρα. Κάναμε μια ώρα δρόμο με το «ταξί». Του δίνω 1,000 dalasi, τα αξίζει, έκανε άλλωστε και μερικά τηλεφωνήματα. Αλλά αν και είναι καλό παιδί δεν πρόκειται να τον ξαναπάρω. Δε γίνεται λόγω αναλφαβητισμού, ούτε νούμερα δε μπορεί να γράψει.

Στο Kerr S W, που θα μείνω απόψε, η νοικοκυρά με περίμενε. Αλλά με εκνευρίζει λέγοντας ότι οι καλοί πελάτες της κλείνουν δωμάτιο με το airbnb ενώ αυτοί που κάνουν κράτηση με το booking (όπως έκανα εγώ) δεν είναι αξιόπιστοι. Τι να της πεις.

Το Kerr S W είναι ένα διώροφο σπίτι που έχει λίγα δωμάτια. Καλό είναι το δικό μου, με όλες τις απαιτούμενες ανέσεις. Αλλά δεν υπάρχει προσωπικό τις περισσότερες ώρες. Η τιμή 25 ευρώ για κάθε διανυκτέρευση καλή είναι, καθόσον εδώ είναι και κάπως ακριβά.

Όσο για την τοποθεσία θα την χαρακτήριζα μεσαία ως προς την εξυπηρέτηση του τουρίστα. Δεν είναι πολύ κοντά στην τουριστική καρδιά της Σερεκούντα αλλά πάει κανείς με τα πόδια. Πάντως τριγύρω υπάρχουν «μπουτίκ», δηλαδή παραγκομάγαζα εν είδει ψιλικατζίδικου, όπου μπορώ να προμηθεύομαι νερό, ψωμί, κάποια φαγώσιμα και άλλα πράγματα που μου χρειάζονται.

Σημειωτέον ότι στα 20 χιλιόμετρα της διαδρομής συνάντησα μια αρκετά ζωντανή κατάσταση με πολύ κόσμο να έχει βγει έξω μέσα στη νύχτα. Ο ταξιτζής με ενημέρωσε ότι αυτό συμβαίνει επειδή σήμερα είναι η Εθνική εορτή της χώρας και ημέρα αργίας. Η πλήρης ανεξαρτησία της Γκάμπια από τη Μεγάλη Βρετανία ανακηρύχθηκε στις 18 Φεβρουαρίου του 1965.

 

[fotast]

Ωραία το πας !! Γέλιο με την κυρία αντιδημάρχου Μ... ΄Οπως και να το δεις αξίωμα είναι...

 

[Yorgos]

Ωραίος, δυναμική είσοδος στο φόρουμ!! Σε βλέπω να κάνεις και καμια εκπομπούλα...

 

[Anas Tassos]

Κεφάλαιο 3ο

Τετάρτη, 19 Φεβρουαρίου, στη Σερεκούντα.

Αν και πρωτεύουσα της Γκάμπια είναι το Μπαντζούλ, η Σερεκούντα είναι το μεγαλύτερο αστικό κέντρο της χώρας. Το Μπαντζούλ βρίσκεται σε ένα νησί που σχηματίζεται στις εκβολές τού ποταμού Γκάμπια και μη έχοντας χώρο επέκτασης έχει πληθυσμό 40,000 κατοίκους, περίπου. Η Σερεκούντα (Serekunda) βρίσκεται 10 με 15 χιλιόμετρα νοτιότερα, κοντά στις ακτές του Ατλαντικού ωκεανού. Αποτελείται από εννέα χωριά που επεκτάθηκαν και αποτελούν σήμερα ένα ενιαίο συγκρότημα με πληθυσμό που πρέπει να είναι γύρω στο μισό εκατομμύριο. Πρόκειται για εκρηκτική δημογραφική ανάπτυξη, το 1970 η Σερεκούντα είχε μόνο 25,000 κατοίκους.

Η τουριστική περιοχή της Σερεκούντα είναι η παραλιακή της ζώνη. Εγώ μένω στη συνοικία Kololi. Απέχει περίπου ένα ως δύο χιλιόμετρα από το σταυροδρόμι «Σενεγκάμπια» και τις πιο κοντινές παραλίες. Υπόψη ότι η τουριστική ανάπτυξη της Γκάμπια επεκτείνεται και νοτιότερα της Σερεκούντα κατά μήκος της παραλιακής λωρίδας επί του Ατλαντικού. Το γεγονός ότι υπάρχει τουρισμός δεν αλλάζει καθόλου την Αφρικάνικη ατμόσφαιρα που επικρατεί. Φτώχεια, σκουπίδια, ατελείωτες υπαίθριες αγορές, ένα χαώδες περιβάλλον, αυθεντικά Αφρικάνικο.

Κάνει ζέστη. Την ημέρα η θερμοκρασία ανέβηκε στους 37 βαθμούς. Τη νύχτα πέφτει αλλά πάντως είναι πάνω από είκοσι. Η παρούσα ζέστη είναι αρκετά πάνω από τις μέσες κλιματικές συνθήκες της εποχής. Και δυστυχώς δε θα είναι περαστική, θα διαρκέσει εβδομάδες.

Κοιμήθηκα με τον ανεμιστήρα σε λειτουργία, αποφεύγω το AC. Μετά το χθεσινό μεγάλο ταξίδι νοιώθω ακόμα διάθεση για ύπνο. Δε θα ενδώσω όμως. Πηγαίνω πεζή ως το σταυροδρόμι της Σενεγκάμπια. Τούτη η περιοχή είναι το πιο πολυσύχναστο σημείο επαφής τουρισμού και ντόπιου πληθυσμού. Σε απόσταση 600 μέτρα δυτικά από το σταυροδρόμι βρίσκεται η παραλία, με το μεγάλο πολυτελές συγκρότημα Senegambia Beach. Τριγύρω πάμπολλα άλλα τουριστικά μαγαζιά. Καταλύματα, εστιατόρια, γραφεία εκδρομών, μπαρ, νυχτερινά κέντρα, μια μεγάλη αγορά χειροτεχνημάτων. Όλοι περνάμε από το σταυροδρόμι και υπάρχει κίνηση 24 ώρες.

Εγώ πηγαίνω στο καφεστιατόριο “Sally`s 24” που όπως το λέει και το όνομα παραμένει ανοικτό συνεχώς. Θα γίνει κατά κάποιο τρόπο το στέκι μου. Παίρνω ένα πρωινό. Καφέ, ομελέτα, τοστ με βούτυρο περίπου 30 dalasi.

Επιστρέφω στο δωμάτιό μου για ξεκούραση. Αλλά δεν έχω ησυχία. Κατά τις δώδεκα το μεσημέρι βγαίνω πάλι. Παίρνω ταξί με το οποίο πηγαίνω στο χωριό Bakau. Για τη μετακίνηση αυτή πλήρωσα το ταξί 200 dalasi.

Το dalasi, που θα το γράφω στο εξής με τον κωδικό του GMD, είναι το εθνικό νόμισμα της Γκάμπια. Η ονομασία «νταλάσι» είναι παραφρορά του dollar, του δολαρίου δηλαδή. Το οποίο dollar προέκυψε από το thaler, το περίφημο «τάλιρο» που σαν ασημένιο νόμισμα της Κεντρικής Ευρώπης του 16ου αιώνα διαδόθηκε στη συνέχεια παγκοσμίως και ιδιαίτερα στα καθ ημάς Βαλκάνια. Οι Ενετοί το είπαν talaro, και από αυτούς εμείς το λέμε τάλιρο, εννοώντας το νόμισμα αξίας πέντε μονάδων, στον ενικό.

Γιατί στον πληθυντικό, τα τάλιρα, ή τα τάλαρα, είναι απλώς τα λεφτά. «Απόψε που υπάρχουνε τα τάλιρα ρε μάγκες θα οργώσουμε τα Φάλιρα». Αυτό το τραγούδι, με τον ταξιτζή Μανώλη Ταμπαρίφα, βγήκε το 1951 και μιλάει για το κορίτσι που θέλει θάλασσα.

Εδώ στο “Sally`s 24” και στα γύρω μπαράκια αράζουν ντόπιες κοπέλες που προσφέρουν συντροφιά. Ψάχνουν λευκούς συντρόφους που έχουν ευρώ ή δολάρια, αλλά και τα GMD κάνουν για τη συντροφιά τους.

Ο σεξοτουρισμός είναι αρκετά ανεπτυγμένος και εδώ, ομολογώ ότι δεν το περίμενα. Αρκετοί είναι οι λευκοί που έρχονται για το σκοπό αυτό, μερικοί έχουν μόνιμα εγκατασταθεί εδώ και ζουν με την Αφρικανή σύντροφό τους. Το χαλαρό και αρκετά οικονομικό “Sally`s 24” είναι ένα σημείο τέτοιων συναντήσεων. Μου έκαναν και εμένα προτάσεις. Μάλιστα, επειδή λόγω ηλικίας με θεωρούν εκ των προτέρων παντρεμένο, μου πρότειναν να τις πάρω ως «δεύτερη σύζυγο», κάτι που επιτρέπεται στις μουσουλμανικές κοινωνίες.

Τώρα το Bakau στο οποίο έφθασα με το ταξί είναι μια παραλιακή πόλη ανάμεσα στο Μπαντζούλ και τη Σερεκούντα. Το αξιοθέατο που θα δω είναι η δεξαμενή Bakau Kachikally. Πρόκειται για ένα νερόλακκο όπου ζουν περίπου εκατό κροκόδειλοι. Οι κροκόδειλοι θεωρούνται ιεροί και συμβολίζουν τη δύναμη της γονιμότητας. Για το λόγο αυτό γυναίκες που αντιμετωπίζουν προβλήματα γονιμότητας επισκέπτονται τη δεξαμενή και προσεύχονται στους ιερούς κροκοδείλους. Κάποια παιδιά που έχουν το όνομα Kachikally γεννήθηκαν μετά από μια τέτοια επίσκεψη.

Περίμενα να δω κάτι σχετικό με αυτή την ωραία ιστορία αλλά δυστυχώς βλέπω μόνο λευκούς τουρίστες. Η δεξαμενή έχει γίνει δημοφιλές τουριστικό αξιοθέατο. Αρκετοί κροκόδειλοι θεωρούνται εξημερωμένοι, αλλά ποιοι είναι αυτοί το γνωρίζουν οι ξεναγοί που υπάρχουν εδώ. Με κάποια αμοιβή, τους επισημαίνουν στους επισκέπτες, που μπορούν να τους χαϊδέψουν και να βγάλουν έτσι αναμνηστικές φωτογραφίες.

Εγώ πάντως πλήρωσα μόνο το εισιτήριο εισόδου στο χώρο (100 GMD) που είναι ιδιωτικός. Έχουν οργανώσει και ένα μικρό μουσείο που αφορά την ιστορία της περιοχής. Το βρίσκω ενδιαφέρον. Έχει μερικά φολκλορικά εκθέματα, όπως μουσικά όργανα και παγανιστικά φυλακτά, αλλά και ενδιαφέρουσες παλιές φωτογραφίες. Ένα θέμα που εξιστορείται είναι η συμμετοχή ιθαγενών της Γκάμπια σε ένα Βασιλικό Σύνταγμα τυφεκιοφόρων που πολέμησε στο πλευρό της Βρετανίας στους δυο Παγκόσμιους πολέμους. Στον 1ο πολέμησαν εναντίον των Γερμανών στις τότε Αφρικανικές τους αποικίες Καμερούν και Τανγκανίκα. Στο 2ο πολέμησαν κυρίως στη Βιρμανία, εναντίων των Ιαπώνων.

Φεύγω από τη δεξαμενή με ένα άλλο ταξί (200 GMD). Αυτή τη φορά λέω στον ταξιτζή να με αφήσει στο Solomon's Beach Bar & Restaurant. Ωραία είναι εδώ, στο βόρειο άκρο της περιοχής Κολόλι, σε ένα μπιτς μπαρ δίπλα στον Ατλαντικό, πίνοντας μια μπίρα, με δροσερό αεράκι και ακούγοντας μουσική ρέγκε. Αλλά η θάλασσα δεν αξίζει τον κόπο. Τα νερά άβαθα, ανακατεμένα με άμμο, έχουν γκρίζο χρώμα. Υπάρχουν έντονα ρεύματα. Για εμπειρία έπεσα στο νερό αλλά δε νομίζω να κάθισα πάνω από δέκα λεπτά.

Επιστρέφοντας με τα πόδια στον ξενώνα, μέσω της οδού Palma Riva, βλέπω ένα γραφείο εκδρομών. Ονομάζεται Timo tours. Συζητώ με το ντόπιο επικεφαλής του γραφείου. Διαπραγματεύομαι και τελικά κλείνω δυο εκδρομές. Μια για αύριο στο James Island (κόστος 55 ευρώ, αντί 60 που ζητούσε). Και μια διήμερη στη συνέχεια στο εσωτερικό της χώρας, ως το Georgetown, (κόστος 110 ευρώ έναντι 120 που ζητούσε).

Έτσι έχω προγραμματίσει όλη την επίσκεψή μου στη Γκάμπια. Θα τελειώσω στις 22 Φεβρουαρίου και μετά πάω Σενεγάλη.

Το απόγευμα βγαίνω πάλι. Αυτή τη φορά πάω στο σταυροδρόμι της Σενεγκάμπια με ταξί (75 GMD). Περπατάω ως την παραλία. Από περιέργεια μπαίνω μέσα στο τεράστιο τουριστικό συγκρότημα Senegambia Beach. Έχει μεγάλες πισίνες, που όμως έκλεισαν στις έξι το απόγευμα. Ενώ η παραλία τους δεν είναι κάτι καλύτερο από του Solomon's. Το μόνο διαφορετικό είναι ότι έχουν κατασκευάσει έναν προστατευτικό τοίχο με φυσικούς ογκόλιθους. Φυσικά όλοι οι επισκέπτες είναι λευκοί ενώ κανείς δεν είναι μέσα στο νερό του ωκεανού. Βραδινό φαγητό στο Sally`s 24.

Οι φωτοgrαφίες από τη Σερεκούντα:
Υπάιθριο μαγαζί ρούχων.
Κροκόδειλοι στο Κατσικάλι.
Ξυλόγλυπτα στην αγορά χειροτεχνίας στη Σενεγκάμπια.

 

[Yorgos]

Πολύ ενδιαφέροντα όλα αυτά. Για το σεξοτουρισμο, προσωπικά στη Γκαμπια έβλεπα μόνο Αγγλιδες, δηλαδή μεσοκοπες κυρίες που αναζητούσαν ντόπιους.

Ωραία περιγραφή, πως και δε μας είχες βρει τόσον καιρό;

 

[Anas Tassos]

Πολύ ενδιαφέροντα όλα αυτά. Για το σεξοτουρισμο, προσωπικά στη Γκαμπια έβλεπα μόνο Αγγλιδες, δηλαδή μεσοκοπες κυρίες που αναζητούσαν ντόπιους.

Ωραία περιγραφή, πως και δε μας είχες βρει τόσον καιρό;

Γιώργο κρατάω ημερολόγια εδώ και δέκα χρόνια, από τότε που είμαι στη σύνταξη. Αλλά "συγγραφέα" του travelstories με έκανε η στέρηση των ταξιδιών από τον κορωνοιό! Υπόψη ότι ακόμα ψάχνω την τεχνική της ιστοσελίδας για τούτο και δημοσιεύω συνέχεια. Κάθε ποστάρισμα κάτι καινούργιο μαθαίνω. Εσύ που είσαι?

 

[Anas Tassos]

Κεφάλαιο 4ο

Τι εστί Γκάμπια (για όσους δε ξέρουν και θέλουν να μάθουν).

(Αυτό το σύντομο κεφάλαιο είναι για όσους δεν έχουν ακούσει για τη Γκάμπια. Δεν είναι ταξιδιωτικό αλλά μάλλον εγκυκλοπαιδικό, μην ανησυχείτε το ταξίδι συνεχίζεται στο επόμενο κεφάλαιο!)

Η Δημοκρατία της Γκάμπια (αγγλικά: Republic of The Gambia) είναι η μικρότερη σε έκταση χώρα στο έδαφος της Αφρικανικής ηπείρου. Με έκταση 11.295 τ.χλμ. έχει σημερινό πληθυσμό γύρω στα δυόμιση εκατομμύρια. Άρα είναι μια εξαιρετικά πυκνοκατοικημένη χώρα.

Η Γκάμπια περικλείεται από την Σενεγάλη, και έχει μακρόστενο σχήμα, ακολουθώντας την πορεία του ποταμού Γκάμπια προς τον Ατλαντικό.

Η χώρα είναι μια λωρίδα εκατέρωθεν του ποταμού Γκάμπια, η οποία στο φαρδύτερο σημείο της έχει πλάτος 50 χιλιόμετρα. Ο ποταμός Γκάμπια έχει συνολικό μήκος 1120 χιλιόμετρα. Αν και είναι συνδεδεμένος με την ομώνυμη χώρα, πηγάζει από τα όρη Futa Djallon της Γουινέας. Μετά τη Γουινέα εισέρχεται στη Σενεγάλη και μόνο το τελευταίο κομμάτι του, με μήκος λίγο μικρότερο από το μισό, ανήκει στη Γκάμπια. Το μισό περίπου από αυτό το μήκος, που ανήκει στη μικρή χώρα, είναι πλωτό σε καράβια.

Η Γκάμπια βρέχεται στο δυτικό της άκρο και σε μήκος 80 χιλιομέτρων από τον Ατλαντικό, ενώ στις τρεις άλλες πλευρές της περιβάλλεται από τη Σενεγάλη.

Τα σύνορα αυτά συμφωνήθηκαν το 1889 μετά από διαπραγματεύσεις ανάμεσα στη Γαλλία και τη Βρετανία, τις δυο μεγάλες αποικιακές δυνάμεις της Αφρικής. Η ακριβής οριοθέτηση πήρε μια 15ετία και έγινε με γνώμονα να δοθούν στη Βρετανία εδάφη με πλάτος περίπου δέκα μίλια (16 χιλιόμετρα) σε κάθε πλευρά του ποταμού Γκάμπια.

Η χώρα απέκτησε την ανεξαρτησία της στις 18 Φεβρουαρίου 1965. Διάλεξε να ονομάζεται “The Gambia”, όντας μια σπάνια περίπτωση χώρας που στα αγγλικά πρέπει να αναφέρεται με ένα οριστικό άρθρο. Το πολίτευμα είναι Προεδρική Δημοκρατία. Ο πληθυσμός της χώρας συγγενεύει με αυτόν της Σενεγάλης. Η πλειονότητα των κατοίκων στην Γκάμπια ανήκουν στη φυλή Μαντίνγκα ή Μαλίνκε (35%). Ακολουθούν οι Φουλάνι (25%), κυρίως γεωργοί και κτηνοτρόφοι. Κοντά στην ακτή ζουν οι Ουολόφ (15%) και στην αριστερή όχθη οι Ντιόλα (10%). Άλλες φυλές είναι οι Σερέρ (3%) και οι Soninke (8%). Σε συντριπτική πλειονότητα, που ξεπερνάει το 90%, η θρησκεία των Γκαμπιανών είναι ο μουσουλμανισμός. Επίσημη γλώσσα είναι η αγγλική, όμως στην καθημερινή ζωή ομιλούνται οι διάλεκτοι των φυλών.

Πρωτεύουσα και μοναδικό λιμάνι της χώρας είναι η πόλη Μπαντζούλ, στις εκβολές του ποταμού Γκάμπια στον Ατλαντικό ωκεανό. Η πόλη ιδρύθηκε το 19ο αιώνα από τους Βρετανούς και επί αποικιοκρατίας ονομαζόταν Bathurst (Μπάθερστ).

Η Γκάμπια αποτελεί βασικό Αφρικάνικο τουριστικό προορισμό από τις χώρες της Δυτικής Ευρώπης, κυρίως με πτήσεις τσάρτερ. Το μεγαλύτερο μέρος του τουρισμού είναι γκρουπ και πακέτα διακοπών στις παραλίες τού Ατλαντικού, νοτίως του Μπαντζούλ. Ιδιαίτερα πολυπληθείς είναι οι τουρίστες από τη Γερμανία, Βρετανία και Ολλανδία.

Οι παραλίες δεν είναι ιδιαίτερα ασφαλείς για κολύμβηση, λόγω υπόγειων ρευμάτων. Ενώ υπάρχουν παντού ντόπιοι που κυνηγούν τους τουρίστες για να τους πουλήσουν σουβενίρ και διάφορες υπηρεσίες.

Επίσης η Γκάμπια θεωρείται τόπος σεξοτουρισμού, καθώς δημιουργούνται πολλές σχέσεις μεταξύ λευκών ανδρών με μαύρες αλλά και γυναικών με ντόπιους νεαρούς, που θεωρούν ευκαιρία την απόκτηση ενός ευρωπαϊκού διαβατηρίου.

Το κλίμα της Γκάμπια χαρακτηρίζεται από την επικράτηση δύο εποχών: της εποχής των βροχοπτώσεων, από Ιούνιο μέχρι Οκτώβριο και της ξηρής εποχής που κρατάει τους υπόλοιπους μήνες.

 

[Anas Tassos]

Μέρος 5ο

Πέμπτη, 20 Φεβρουαρίου, Αναζητώντας τις ρίζες του Κίντα Κούντε στη Γκάμπια.

Προκειμένου να πάω στη σημερινή εκδρομή βγαίνω στο δρόμο, έξω από τον ξενώνα Kerr Samba Wurie στις 6,45. Το ταξί με τον ιδιοκτήτη του γραφείου Timo (παρατσούκλι είναι) έρχεται κανονικά, στις επτά η ώρα. Πηγαίνουμε ως το λιμάνι του Μπαντζούλ. Αυτή την ώρα οι δρόμοι της πρωτεύουσας πόλης είναι άδειοι. Μέσα στο ταξί μού γίνεται μια μικρή ξενάγηση.

Προσπερνώντας μια μνημειακή πύλη βλέπω το “parade”, τη λεωφόρο που γίνονται οι παρελάσεις μπροστά σε μια εξέδρα επισήμων. Η πύλη ονομάζεται Arch 22 διότι κατασκευάστηκε προς τιμήν τού στρατιωτικού πραξικοπήματος που έγινε στις 22 Ιουλίου 1994. Με αυτό ανέβηκε στην εξουσία ο Yahya Jammeh, που παρέμεινε Πρόεδρος της Γκάμπια ως τον Ιανουάριο του 2017.
Επίσης βλέπω το κτίριο του κοινοβουλίου. Οι βουλευτές είναι 53 τον αριθμό.

Το Μπαντζούλ βρίσκεται στη νότια όχθη του ποταμού Γκάμπια, πάνω σε ένα νησί, εκεί που το ποτάμι εκβάλλει στον Ατλαντικό ωκεανό. Είναι ένα ποτάμιο νησί που χωρίζεται από κανάλι με γέφυρα από το ηπειρωτικό έδαφος.

Στο λιμάνι επιβιβάζομαι στο καράβι Joven Antonia. Είναι ένα παλιό Ισπανικό πλοίο που το έχουν φέρει εδώ και εικοσιπέντε περίπου χρόνια στον ποταμό Γκάμπια ως εκδρομικό. Όταν ανεβαίνω είμαι ο πρώτος τουρίστας. Παίρνω ένα καφέ.

Αργότερα θα έρθουν οι άλλοι, από διάφορα τουριστικά πρακτορεία. Συνολικά γινόμαστε γύρω στα 60 άτομα που συμμετέχουμε στην κρουαζιέρα - ολοήμερη εκδρομή.

Τριγύρω από το πλοίο μας υπάρχουν πολλά αλιευτικά. Είναι Κινέζικα με πληρώματα Αφρικανούς και μοιάζουν όλα σαπιοκάραβα.

Ξεκινάμε στις εννέα το πρωί. Ανεβαίνουμε τον ποταμό Γκάμπια Σε όλο αυτό το κομμάτι έχει αλμυρά νερά, καθώς το ποτάμι έχει εδώ πλάτος πάνω από 10 χιλιόμετρα και τα νερά του σμίγουν με τα νερά του ωκεανού.

Πλέουμε κοντά στη βόρεια όχθη όπου παρατηρούμε από μικρή απόσταση τη χερσόνησο Dog Island Point. Τη χωρίζουν 150 μέτρα μόνο από το νησάκι Dog Island. Όταν κατεβαίνει η στάθμη του νερού (άμπωτις - low tide) μπορεί κανείς να διανύσει την απόσταση περπατώντας. Αυτό το κάνουν οι μπαμπουίνοι πίθηκοι που πηγαίνουν να φάνε τους καρπούς των μπαομπάμπ στο νησάκι. Η ονομασία Dog Island (δηλαδή Νησί των σκυλιών) δόθηκε λόγω των γρυλλισμών των πιθήκων και ακόμα επειδή από μακριά το πίσω μέρος του κορμιού τους μοιάζει με σκυλιά. Το 1661 οι Βρετανοί έχτισαν εκεί ένα μικρό φρούριο που εγκαταλείφτηκε το 1816. Πάντως η εδώ περιοχή δεν έχει ιστορικό δουλεμπορίου.

Εγώ έχω προσκολληθεί στον ξεναγό του γκρουπ από το Senegambia Beach ο οποίος κάνει καλή ξενάγηση. Αυτό το γκρουπ αποτελείται κατά μεγάλη πλειοψηφία από Ολλανδούς. Όμως ανάμεσά τους βρίσκεται μια Ελληνική οικογένεια. Είναι ένα ζευγάρι, που είναι και οι δυο γιατροί στην Ολλανδία. Μαζί τους ο γιος τους, ο δεκάχρονος Παναγιώτης, που είναι πολύ επικοινωνιακός. Γίναμε πολύ καλοί φίλοι.

Τώρα μας προσφέρουν σάντουιτς και κρασί σανγκρία. Καλό πρωινό είναι. Το απολαμβάνω στο κατάστρωμα.

Ενώ το ενδιαφέρον μας προσελκύουν τα δελφίνια που βλέπουμε στο ποτάμι να κολυμπούν γύρω από το μικρό μας καράβι.

Ο επόμενος σταθμός της κρουαζιέρας είναι στο χωριό Albreda. Εδώ κατεβαίνουμε από το πλοίο για επίσκεψη της περιοχής.

Πρώτα επισκεπτόμαστε το ίδιο το χωριό Albreda με συνοδεία τοπικού ξεναγού. Το Albreda έχει περίπου 2,000 κατοίκους. Βρίσκεται στη βόρεια όχθη του ποταμού Γκάμπια και είναι ένα ιστορικό μέρος. Σύμφωνα με την προφορική παράδοση της περιοχής ο οικισμός ιδρύθηκε από έναν μαραμπού το 16ο ή 17ο αιώνα. Το 1681 ο τοπικός αρχηγός παραχώρησε ένα μικρό κομμάτι γης στους Γάλλους. Οι Γάλλοι έκτισαν ένα διώροφο κτίριο. Οι Βρετανοί που ήθελαν να έχουν το μονοπώλιο στον ποταμό πέτυχαν να τους το δώσουν οι Γάλλοι το 1857. Σήμερα το κτίριο της Γαλλικής αποικιοκρατίας μετασκευάζεται για να γίνει εστιατόριο και ξενοδοχείο.

Ανεβαίνουμε με τα πόδια ως το διπλανό χωριό το Jufureh. Είναι μικρότερο αλλά έχει αποκτήσει παγκόσμια φήμη μετά την κυκλοφορία του βιβλίου Roots.


Συγγραφέας του βιβλίου ήταν ο Alex Haley, ένας Αμερικανός (1921- 1992) που ήταν βασικά μαύρος αλλά είχε και προγόνους Ινδιάνους και Σκωτσέζους. Υπηρετούσε στην ακτοφυλακή των Η.Π.Α. Όταν συνταξιοδοτήθηκε, ερευνώντας τη γενεαλογία της μητέρας του, έφθασε ως το Jufureh.

Το 1976 ο Haley δημοσίευσε το βιβλίο “Roots” (Ρίζες) που βασίζεται στην οικογενειακή του ιστορία. Η ιστορία του αρχίζει με τον Kinta Kunte που το 1767 τον απήγαγαν δουλέμποροι και τον πούλησαν σκλάβο στο Μέριλαντ των Η.Π.Α. Ο Alex Haley ισχυρίζεται ότι ανήκει στην 7η γενεά απογόνων του Kinta Kunte. Εργάστηκε δώδεκα χρόνια κάνοντας έρευνες, ταξιδεύοντας ανάμεσα στις δυο πλευρές του Ατλαντικού και γράφοντας το βιβλίο. Πήγε στο Jufureh όπου άκουσε έναν “griot” να διηγείται την ιστορία του Kinta Kunte.

Οι griot είναι παραδοσιακά αφηγητές της τοπικής ιστορίας την οποία διασώζουν έτσι προφορικά για λογαριασμό της φυλής του

Ο Haley έψαξε και τα αρχεία του δουλεμπορικού πλοίου The Lord Ligonier, με το οποίο πιστεύει ότι ο πρόγονός του μεταφέρθηκε στην Αμερική.

Το βιβλίο εκδόθηκε το 1976 και απετέλεσε μεγάλη εκδοτική επιτυχία. Ακολούθησε μια τηλεοπτική σειρά που έκανε πιο γνωστή την ιστορία που αφηγείται ο Haley.

Πολύ μεγάλη είναι η επιστημονική αμφισβήτηση της ιστορίας που διηγείται ο Haley και το βιβλίο χαρακτηρίζεται από πολλούς ως μυθιστόρημα. Ωστόσο η εκδοτική του επιτυχία κατέστησε την ιστορία που διηγείται ο Haley πολύ δημοφιλή. Αποτελεί πλέον μέρος της Αφροαμερικάνικης κουλτούρας, αλλά και ένδοξο θρύλο για τη Γκάμπια.

Καθώς βαδίζουμε το περίπου ένα χιλιόμετρο ως το Jufureh, πάμπολλα παιδάκια έχουν στήσει μικρές χορωδίες με τενεκεδάκια για μουσικά όργανα και μας τραγουδούν “welcome” προσδοκώντας φιλοδωρήματα. Ο ξεναγός μας μάς αποτρέπει, διότι δεν πρέπει να σπρώχνουμε τα παιδιά προς αυτό τον τρόπο ζητιανιάς. Αντίθετα μας πηγαίνει στο κοινοτικό νηπιαγωγείο του χωριού και μας προτρέπει να δώσουμε εκεί ότι θέλουμε. Περίπου 60 παιδάκια μας υποδέχονται πολύ θερμά. Δίνουμε τη βοήθεια που μπορούμε στο κουτί φιλοδωρημάτων για ενίσχυση του σχολείου. Μερικοί μοιράζουν και καραμέλες ή μολύβια στα παιδάκια.

Στο Jufureh μας αναλαμβάνει άλλος τοπικός ξεναγός. Είναι πολύ καλός. Μας πηγαίνει στο μέρος όπου μένει η οικογένεια από την οποία, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς του Haley, καταγόταν ο πρόγονός του Kinta Kunte. Σε ένα υπόστεγο έρχονται και δυο ηλικιωμένες γυναίκες που πρόλαβαν κάποια επίσκεψη εδώ του μακαρίτη Haley.

Επίσης επισκεπτόμαστε ένα μικρό μουσείο που έχει διαμορφωθεί εδώ δίπλα, σε ένα κτίριο παλαιών αποθηκών των Βρετανών. Το μουσείο αφηγείται την ιστορία του δουλεμπορίου. Αλλά δε μου κάνει ιδιαίτερη εντύπωση καθώς έχω δει αλλού μουσεία με παρόμοια θεματολογία. Πάντως το μέρος είναι ωραίο. Η επίσκεψη αυτή μου άρεσε.

Επιβιβαζόμαστε πάλι στο πλοίο όπου τώρα προσφέρεται φαγητό από ένα μικρό μπουφέ. Καλό είναι.

Συνεχίζουμε για το νησί James Island. Βρίσκεται σε μικρή απόσταση, τριών περίπου χιλιομέτρων, από την Albreda και κοντά στη βόρεια όχθη του ποταμού. Το πλοίο μας εδώ δε μπορεί να προσεγγίσει και πάμε στο νησί με μηχανοκίνητες πιρόγες.

Το μικροσκοπικό αυτό κομματάκι στεριάς προσέλκυσε τις βλέψεις των Ευρωπαϊκών δυνάμεων, στα χρόνια που υπήρχε έντονος ανταγωνισμός για την ίδρυση αποικιών. Πρώτοι το πάτησαν οι ναυτικοί μιας Πορτογαλικής αποστολής το 1456, που του έδωσαν το όνομα «Νησί του Αγίου Ανδρέα». Ωστόσο η πρώτη απόπειρα εγκατάστασης προήλθε από μια αρκετά απίθανη περιοχή της Ευρώπης. Ήταν το «Δουκάτο της Κουρλάνδης και της Σεμιγαλλίας», μια ημιαυτόνομη ηγεμονία, στις ανατολικές ακτές της Βαλτικής, υπαγόμενη στην Πολωνο-Λιθουανική Κοινοπολιτεία, που έστειλε αποίκους το 17ο αιώνα. Οι αποικιοκράτες του Δουκάτου, που προσπαθούσε να αποκτήσει αποικίες στη περιοχή, έκτισαν το πρώτο οχυρωμένο φρούριο στο νησί. Το νησί κατελήφθη από τους Βρετανούς το 1664, μετά μια ολιγόχρονη περίοδο Ολλανδικής κατοχής. Η ταραχώδης ιστορία του είχε στη συνέχεια επιδρομές πειρατών και μια κατάληψη από τους Γάλλους το 1695. Η οριστική κατοχύρωση της κατοχής του από τη Βρετανία έγινε το 1702.

Σήμερα λόγω διάβρωσης από το ποτάμι, το νησί είναι μόλις δυο στρέμματα αλλά παλιότερα ήταν πεντέξι φορές μεγαλύτερο.

Το νησί έφερε την ονομασία James Island, προς τιμήν του Άγγλου Βασιλιά Ιάκωβου 2ου. Το 2011 μετονομάστηκε σε «Νησί του Κίντα Κουντέ» (Kunta Kinteh Island).

Είναι ένας ιστορικός τόπος που συνδέεται με το δουλεμπόριο των Αφρικανών σκλάβων. Σώζονται τα ερείπια του ιστορικού Βρετανικού Fort James που χρονολογούνται από τα μέσα του 17ου αιώνα αλλά έχουν υποστεί πολλές μετατροπές αργότερα.

Η Unesco έχει συμπεριλάβει το νησί στον κατάλογο της παγκόσμιας κληρονομιάς της ανθρωπότητας. Είναι ένα πολύ ενδιαφέρον και όμορφο μέρος με τα αιωνόβια ερείπια να περιβάλλονται από δένδρα μπαομπάμπ.

Μετά το James Island επιστρέφουμε στο λιμάνι του Μπαντζούλ. Η απόσταση είναι περίπου 30 χιλιόμετρα. Λίγο βαρετή είναι η επιστροφή. Ευτυχώς έχω παρέα τον Παναγιώτη! Από το Μπαντζούλ θα επιστρέψω με το γκρουπ του Senegambia beach, με λεωφορείο. Το γραφείο Timo με παρέπεμψε σε αυτό, κακώς βέβαια διότι δε θα με πάνε ως το δωμάτιό μου. Κατεβαίνω στο ξενοδοχειακό συγκρότημα African Princess. Εκεί δίπλα είναι τα γραφεία του Timo. Περνάω να συνεννοηθώ για αύριο. Δυστυχώς μαθαίνω ότι η διήμερη εκδρομή δε θα γίνει. Συγκρατώ το δικαιολογημένο θυμό μου. Μου προτείνουν να πάω με άλλο γκρουπ το Σάββατο. Ή να πάω μόνος μου αύριο πληρώνοντας 160 ευρώ. Αρνούμαι. Έτσι επιστρέφω θυμωμένος στο ξενοδοχείο μου. Ύστερα πάω στο Sally`s 24 για βραδινό φαγητό.

Τι κάνουμε τώρα; Η αρχική μου αντίδραση ήταν να φύγω αύριο πρωί για τη Σενεγάλη. Αργά το βράδυ το ξανασκέπτομαι. Πραγματικά με ενδιαφέρει το εσωτερικό της Γκάμπια, ιδίως το ιστορικό Georgetown και οι προϊστορικοί μεγαλιθικοί κύκλοι.

Αποφασίζω να μείνω άλλη μια ημέρα εδώ στο Serekunda για να μπορέσω μεθαύριο να πάω στη διήμερη εκδρομή. Κλείνω δωμάτιο για αύριο σε ένα άλλο ξενοδοχείο το VLV Guest house που βρίσκεται δίπλα στο σταυροδρόμι της Σενεγκάμπια και κοστίζει 22 ευρώ

 

[KIKI]

Πολυ ωραία και ενδιαφέροντα όσα μας γράφετε .

 

[Anas Tassos]

Χαίρομαι που εσείς και κάποιοι άλλοι τα διαβάζουν. Κλείστηκα και εγώ μέσα, ακύρωσα το επόμενο ταξίδι μου (ήταν για τέλη Μάη) και σκέφθηκα ότι αφού κρατάω ημερολόγιο ας το μετατρέψω σε ταξιδιωτικό "σύγγραμμα" και ας το μοιραστώ με άλλους. Αφού δεν μπορούμε να ταξιδέψουμε ας κρατήσουμε στη μνήμημας τα ταξίδια και ας γνωριστούμε όσοι μοιραζόμαστε το ΄ιδιο χόμπι.