Yorgos
Member
- Μηνύματα
- 10.221
- Likes
- 55.395
- Επόμενο Ταξίδι
- Nipon-Αλάσκα-Yellowstone
- Ταξίδι-Όνειρο
- Περού τότε, τώρα, πάντα
Περιεχόμενα
- Κεφάλαιο 1
- Προσδοκίες
- Κύπρος
- Αμμόχωστος - Kantara - Gormaz - Ριζοκάρπασο
- Bellapais - Κυρήνεια - Αγ.Μάμας - Πέδουλα
- Photos Κύπρος
- Photos Κύπρος ΙΙ
- Μοναστήρι Κύκκου - Πάφος - Λεμεσός
- Κούριο, Χοιροκοιτία κ Λευκωσία
- Photos Κύπρος ΙΙΙ
- Αξιολόγηση Κύπρου
- Καζακστάν
- Αστάνα
- Photos Αστάνα
- Karaganda - Dolinka - Almaty
- Photos Καζακστάν
- Άλματι
- Τουρκεστάν
- Photos Καζακστάν ΙΙ
- Αξιολόγηση Καζακστάν
- Τασκένδη - Σαμαρκάνδη
- Σαμαρκάνδη κ Shakhrisabz
- Elliq Qala - Χίβα - Nukus
- Photos Ουζμπεκιστάν
- Λίμνη Αράλη
- Photos Λίμνη Αράλη
- Αράλη-Νούκους
- Τουρκμενιστάν
- Ashgabat
- Photos Τουρκμενιστάν
- Ashgabat και πάλι
- Kow Ata - Mary
- Gonur - Merv
- Αξιολόγηση Τουρκμενιστάν
- Bukhara
- Αξιολόγηση Ουζμπεκιστάν
- Άφιξη Μπισκέκ
- Issyk - Kol
- Issyk Kol - Tamga - Naryn
- Song Kol - Kyzyl Oi
- Susamyr, Toktogul & Arslanbob - Osh
- Τατζικιστάν
- Murgab κ Langar
- Langar - Vrang - Yamchun - Khorog
- Durum Kul - Khorog
- Jizeau
- Κalai Khum
- Dushanbe
- Garm - Jafr - Margeb
- Iskander Kul - Penjikent - Istarashvan
- Αξιολόγηση Κιργιστάν
- Αξιολόγηση Τατζικιστάν
Ημέρα 3: Αμμόχωστος - Kantara - Gormaz
Οι ΤΚ ιδιοκτήτες του καταλύματός μας, αφού μας χάρισαν άλλο ένα βιβλίο, μας έλυσαν και πολλές απορίες: Αθήνα θα πήγαιναν με το Κυπριακό τους διαβατήριο, αφού και οι Τουρκοκύπριοι είναι Κύπριοι (hello?) κι έχουν ως εκ τούτου διαβατήρια Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ομολογώ ότι δεν είχα ιδέα! Μάλιστα μας είπαν πως το ποσοστό των ΤΚ που είναι κάτοχοι διαβατηρίου ΕΕ είναι περίπου 20% (οι έποικοι δεν έχουν τέτοιο δικαίωμα). Στην πολύ φιλική συζήτηση που είχαμε μας εξέφρασαν την άποψη που ακούσαμε και πλειοψηφικά στην ΤΚ πλευρά: ότι επιθυμούν την ένωση, πως οι έποικοι δεν είναι εντελώς καλοδεχούμενοι, στα προβλήματα του νησιού μας ανέφεραν την παρουσία της μαφίας που ξεπλένει χρήμα με διάφορες επιχειρήσεις, καζίνο, θέρετρα κλπ και μας έδωσαν και συμβουλές για το πού να πάμε, όχι μόνο στην Αμμόχωστο, αλλά και στη χερσόνησο Karpas.
H αλήθεια είναι πως η πόλη μας φάνηκε λιγότερο μαγική με το φως της ημέρας, αλλά δεν παύει να μυρίζει ιστορία σε κάθε γωνιά, ενώ είδαμε και λίγα γκρουπ ξένων τουριστών, κυρίως Γερμανών και χόρτασα να βλέπω τον Κεμάλ και... το Ραούφ Ντενκτάς, σε όλες τις πιθανές στάσεις τους χαμογελαστού Βούδα τον τελευταίο. Απίστευτα ευγενείς όλοι οι ντόπιοι, όμορφο το κάστρο και τα τείχη, μου έκανε εντύπωση η ύπαρξη στρατοπέδων και στρατιωτικών ζωνών παντού (γενικώς στην ΤΚ πλευρά, όχι μόνο στην Αμμόχωστο), ενώ μου φάνηκε πολύ καλτ και το γήπεδο ποδοσφαίρου χτισμένο πάνω στα παλιά τείχη, καθώς και το εργοτάξιο για την αναστήλωση τους με ταμπέλα που υποδήλωνε πως η χρηματοδότηση γινόταν με κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η άγνοιά μου με διαβεβαίωνε πως πρόσβαση σε τέτοια κονδύλια δεν είχαν. Αλλά τι να λέμε τώρα, εγώ θεωρούσα μέχρι τότε πως κυπριακά διαβατήρια είχαν μόνο οι ΕΚ... Η Αμμόχωστος μου φάνηκε μια -εκτός από όμορφη και ιστορική- και αρκετά προσεγμένη πόλη (από τα ελάχιστα που είχα ακούσει για την ΤΚ πλευρά περίμενα τσαντίρια και ξεραϊλα), με τους πίσω δρόμους να είναι λίγο πιο ατημέλητοι πάντως, αλλά να έχουν και περισσότερη ατμόσφαιρα, στιλ γειτονιάς Ελλάδας του '80 ας πούμε (γλάστρες με γεράνια, γραφικοί παππούδες, κλπ).
Φύγαμε σούμπιτοι για την Αρχαία Σαλαμίνα, ακολουθώντας τις ταμπέλες προς... Salamis Harabaleri. Συμπαθάτε με, αλλά τα τούρκικα τα βρίσκω πολύ αστεία γλώσσα, ίσως λόγω του Καραγκιόζη που έβλεπα μικρός. Ο αρχαιολογικός χώρος της Αρχαίας Σαλαμίνας είναι πραγματικά θηρίο, με την επίσκεψη να ξεκινά από το Gymnasium και τα πολύ ατμοσφαιρικά του αγάλματα, τον εντοπισμό των εκπληκτικά καλοδιατηρημένων ψηφιδωτών να απαιτεί σκαρφάλωμα και ψυχαγωγικό ψάξιμο, στο οποίο βοήθησε και η ΕΚ ξεναγός ενός αμερικάνικου γκρουπ. Έκπληξη μου προκάλεσε και η συνειδητοποίηση πως πολλά από τα πρακτορεία που πραγματοποιούν εκδρομές στην ΤΚ πλευρά είναι ΕΚ... Ορισμένα από τα ψηφιδωτά ήταν πραγματικά εκπληκτικά, μου άρεσε πολύ το ανακατασκευασμένο θέατρο ενώ η ζέστη με ώθησε στο να απολαύσω κι ένα παγωτό... Magnum Fistik (!) και μια ροδάδα πριν το περπάτημα για τη Ρωμαϊκή Έπαυλη, τις βασιλικές εκκλησίες και την Αγορά, κομμάτια λιγότερο εντυπωσιακά πάντως από τα ... προ Fistik. Στα αξιοθέατα να σημειωθούν και τα εκατοντάδες σαλιγκάρια που είχαν καταλάβει ό,τι φυτό έβρισκαν μπροστά τους.
Η φαεινή μου ιδέα να μεταβούμε στον Άγιο Βαρνάβα με τα πόδια αντί να επιστρέψουμε στο χώρο στάθμευσης για να πάρουμε το αυτοκίνητο μας οδήγησε σε ένα μισάωρο μαρτύριο κάτω από τον ήλιο, ενώ το μοναστήρι, παρότι παλαιό, δεν είναι οπτικά εντυπωσιακό, έμαθα όμως πως η εκκλησία βρίσκεται εκεί από το 477μ.Χ, αφού κάποιος είδε όνειρο πως εκεί βρίσκονταν τα οστά του Αποστόλου κι είδαμε και μερικές όμορφες τοιχογραφίες. Περισσότερο ενδιαφέρον είχε το ενημερωτικό φυλλάδιο που εξηγούσε τη νεότερη ιστορία του μοναστηριού όπου μαθαίνει κανείς πως μετά την "Peace Operation (sic) του 1974" οι τρεις μοναχοί που επέβλεπαν το ναό "αποφάσισαν" να μετακομίσουν στην ΕΚ πλευρά "διότι είχαν γεράσει κι ήταν άρρωστοι". Χμ. Ο οδηγός μου άλλα έλεγε, περί κακομεταχείρισης και συνεχούς παρενόχλησης από τις ΤΚ αρχές. Τέλος πάντων, υπήρχε και μικρή έκθεση αρχαίων και χάρηκε η ψυχή μου.
Για να φτάσουμε στο πάρκινγκ όπου είχαμε αφήσει το ενοικιαζόμενό μας, κάναμε ωτοστόπ. Μας πήρε σχεδόν αμέσως ο ευγενέστατος πρύτανης του νέου τοπικού πανεπιστημίου, με τον οποίο είχαμε μια σύντομη αλλά άκρως ενδιαφέρουσα συζήτηση: ομολογώ ότι αγνοούσα πλήρως και την ύπαρξη τόσων πανεπιστημίων στην κατεχόμενη Κύπρο και τη δημοφιλία τους με τόσες χιλιάδες ξένων φοιτητών. Βγαίνοντας από την Αμμόχωστο άρχισε να μας εντυπωσιάζει και η ποιότητα των κατοικιών που βλέπαμε: νέες, στιλάτες, καθόλου κιτς... οι πάμφτωχοι και τα τσαντίρια πού είναι;
Επόμενος στόχος μας ήταν το Τρίκομο, αλλά βλέποντας ταμπέλες για κάποιο κάστρο Kantara, είπαμε να τις ακολουθήσουμε και με κάποιο τρόπο πήραμε τον μακρύ και δύσκολο δρόμο μέσω κάποιου Turnalar, το οποίο μας οδήγησε σε πανέμορφα τοπία, ρολαρισμένα άχυρα, κανα-δυο όμορφα χωριουδάκια, ένα μοναχικό βοσκό με τις γίδες και τη γκλίτσα του στη μέση του καταπράσινου πουθενά και σε πανέμορφη θέα του Πενταδάκτυλου και των ελαιώνων. Καταπληκτικό ακούσιο detour, σε ένα κομμάτι του νησιού σχεδόν ακατοίκητο που σου έδινε την αίσθηση πως είσαι στο τέλος της Ευρώπης, όπου μάλλον και ήμασταν.
Επιτέλους φτάσαμε και στο κάστρο, όπου δεν υπήρχε εισιτήριο. Μας φάνηκε γοητευτικά απομονωμένο κια νεμοδαρμένο, μυστηριώδες, φανταστικό και αρχίσαμε να κατευθυνόμαστε προς το Gormaz, όπου πεινασμένοι καταλήξαμε σε ένα εστιατόριο διαφορετικό από αυτό που μας σύστησαν από παρανόηση, όπου μόλις παραγγείλαμε δυο κυρίως πιάτα, ο άνθρωπος μας έφερε μια σαλάτα και δυο ορεκτικά και τον έστειλα να τα πάρει πίσω, αφού δεν είχα όρεξη να τα πληρώσω. "Δεν τον συμπάθησα αυτόν!", είπα στη Μ. "μου έφερε ο πονηρός τρία πιάτα που δεν παρήγγειλα, για να μου τα χρεώσει" της είπα. Οι δύο λεπτομέρειες που ντροπιαστικά έμαθα αργότερα ήταν:
α) στην ΤΚ ό,τι κυρίως πιάτο κι αν παραγγείλεις θα σου φέρουν και μια σαλάτα ΝΑ με το συμπάθιο, συν κανα-δυο πιατάκια επιπλέον, δωρεάν εννοείται
β) οι ΤΚ μιας ηλικίας και πάνω προφανώς και μιλούν Ελληνικά, αφού μεγάλωσαν δίπλα-δίπλα με ΕΚ...
Η σύζυγος του κυρίου, ονόματι Ραχμέ, μας άκουσε να μιλάμε μεταξύ μας και μας έπιασε την κουβέντα στα καλά της Ελληνικά. Μας βοήθησε να βρούμε ένα τοπικό ξενοδοχείο σε πολύ καλή τιμή, μας κάλεσε την επομένη για καφέ και μ' έκανε να νιώσω πολύ άσχημα για την καχυποψία απέναντι στον άνδρα της που ήθελε να μας κεράσει ο άνθρωπος... Το Exotic Hotel στο οποίο καταλήξαμε (τι όμορφα να ταξιδεύεις χωρίς σχέδια και κρατήσεις!) είχε μόλις άλλους δύο ενοίκους στα περίπου 80 του ολοκαίνουρια δωμάτια, αφού η σαιζόν μόλις θα ξεκινούσε.
Ημέρα 4: Karpas - Ριζοκάρπασο
Πήγαμε στη Ραχμέ για πρωινό και καφέ και την πρήξαμε στις ερωτήσεις, οι άσχετοι. Ήθελα να μάθω πώς ήταν η (ενωμένη) Κύπρος στην οποία μεγάλωσε, αν όλοι μιλούσαν Ελληνικά τότε, τι πιστεύει για το μη αναγνωρισμένο της κράτος. Έμαθα πως πριν τον Αττίλα λοιπόν είχαν το δικαίωμα επιλογής ανάμεσα σε ελληνόφωνα, τουρκόφωνα και μερικά αγγλόφωνα σχολεία, πως ο Ερντογάν δεν της αρέσει και πολύ (αυτό το ακούγαμε συνεχώς), ίτοι οι Τούρκοι έποικοι που ήρθαν μετά το '74 αρχικά είχαν προβλήματα προσαρμογής και παραβατικές συμπεριφορές αλλά πλέον θεωρούσαν εαυτούς πιο Κύπριους από τους ΤΚ, πως ο μισθός ενός δασκάλου είναι γύρω στα 1200€/μήνα (δε νομίζω να είναι υψηλότερος στην Ελλάδα...), πως πολλοί από τους φοιτητές των πανεπιστημίων είναι Αφρικανοί, με πολλούς από τη Ζιμπάμπουε να πληρώνουν δίδακτρα 4.000€/χρόνο, πως ένας σερβιτόρος πληρώνεται περίπου 1000€/μήνα (ρώτησα άλλες δύο φορές στο ταξίδι και εισέπραξα ανάλογες απαντήσεις) και πως και η Ραχμέ είναι υπέρ της Ένωσης, ενοχλείται που όταν ο κόσμος εκτός νησιού λέει "Κύπρος" αναφέρεται μόνο στη Δημοκρατία της Κύπρου, πως δέχεται συχνά επισκέψεις από τις ΕΚ φίλες της παιδικής της ηλικίας και πως πηγαίνει πολύ συχνά στην ΕΚ πλευρά κι η ίδια. Μας αγκάλιασε θερμά, μας κέρασε και μας αποχαιρέτισε λες και την ξέραμε χρόνια. Μην επαναλαμβάνομαι, από τους κατοίκους των κατεχομένων μείναμε εντυπωσιασμένοι.
Είχε έρθει η ώρα πάντως να πάμε στη χερσόνησο Karpas. Στη διαδρομή ψάξαμε για το Κύμα του Γυαλιού (Kumyali στα τουρκικά) και την παραλία του, περνώντας από πολύ εντυπωσιακά νεόδμητα σπίτια (η δόμηση πάντως είναι πολύ αραιή κι ανθρώπινη), χαθήκαμε φυσικά (αφού έδινα οδηγίες εγώ, τι περιμένατε; ) και τελικά ένας πιτσιρικάς πεζός πήγε μέχρι το σπίτι του, πήρε το αυτοκίνητό του και λέγοντάς μας να τον ακολουθήσουμε μας έδειξε το σωστό δρόμο: μας σκλάβωσαν και πάλι. Κάπου εκεί στην παραλία γνωρίσαμε κι έναν ΕΚ που είχε έρθει για να δει την περιουσία των γονιών του: το μοναδικό ξενοδοχείο πάνω στην παραλία. "Κοίτα πώς το κατάντησαν!", μου είπε όλο πίκρα. "Ήταν κορυφή κάποτε, κοίτα πώς είναι τώρα!". Η αλήθεια είναι πως μου φάνηκε μια χαρά, απλά ήταν κλειστό λόγω του ότι δεν είχε ξεκινήσει ακόμη η τουριστική σαιζόν, αλλά ένιωθε κανείς την πίκρα στη φωνή του. Τον ρώτησα αν έρχεται συχνά στην "από εδώ πλευρά" για να δει την περιουσία του, αλλά με κοίταξε με καχυποψία, ήταν άλλωστε και λίγο αδιάκριτη η ερώτηση. Προφανώς θεωρούσε πως βρισκόταν σε εχθρικό έδαφος.
Κατά λάθος περάσαμε κι από την Παναγιά Κανακαριά, οπότε σταματήσαμε να δούμε τι είναι αυτό, που αποδείχθηκε ότι είναι μια απίστευτα παλιά χριστιανική εκκλησία, που σήμερα φαντάζει από ερειπωμένη προς στοιχεωμένη και μάλλον θα ήταν διαλυμένη αν δεν υπήρχε κι ο συμπαθής ΤΚ φύλακας, που στα καλά Ελληνικά του μας έκανε μια μίνι ξενάγηση, μας έδειξε τοιχογραφίες αν θυμάμαι καλά του 5ου αιώνα, μας μίλησε για τον Αττίλα και τα επεισόδια που προηγήθηκαν της εισβολής με πολύ μελαχολικό ύφος ("τι να σου πω φίλε, έγιναν άσχημα πράγματα, πολύ άσχημα, φίλοι και γείτονες κατέδιδαν ο ένας τον άλλο") και τον θαυμάσαμε να διώχνει τα περιστέρια με ένα απίστευτο επινόημα-μαρτζαφλάρι μήκους αρκετών μέτρων που είχε κατασκευάσει από καλάμια και φτερά. Πολύ ατμοσφαιρικό το μέρος και συμπαθέστατος ο μοναχικός παππούς...
Για τη χερσόνησο Karpas (Καρπασία στα Ελληνικά φαντάζομαι) τι να πω; Μπροστά μας ξετυλίχθηκαν τοπία άδεια από κτίσματα και ανθρώπινη παρουσία, αλλά γεμάτα από λουλούδια, χρώματα, μοναχικές ελιές και καταπράσινα λιβάδια. Πόσο άψογη επιλογή να πάμε άνοιξη! Ούτε ένα αμάξι στους δρόμους, νιώθαμε πως βρισκόμασταν σε ένα "μικρό σπίτι στο λιβάδι", αλλά... χωρίς το σπίτι. Σου ερχόταν να βγεις έξω και να τρέξεις στα λιβάδια, τόσο παρθένα και με έναν καταγάλανο ουρανό.
Φτάνοντας στο χωριό Ριζοκάρπασο αποφασίσαμε να πάρουμε το νότιο δρόμο και να οδεύσουμε προς τη Golden Beach, που αποδείχθηκε πραγματική αποκάλυψη! Πώς γίνεται μια τόσο τεράστια παράλια με όμορφη άμμο να είναι εντελώς ανεκμετάλλευτη, άδεια, σαν ξεχασμένος παράδεισος; Ε γίνεται διότι προστατεύεται κι έτσι απολαύσαμε τη γαλήνη παίζοντας με ένα μοναχικό σκύλο για αρκετή ώρα, μέχρι που κατέφθασε μια οικογένεια τουρκόφωνων για πικνικ. Ήταν οι μόνοι άνθρωποι που είχαμε δει εδώ και ώρες...
Ανεβαίνοντας το βουνό θαυμάσαμε μια φανταστική θέα της Golden Beach κι αναρωτηθη΄καμε για πόσο ακόμη θα είναι μακριά από τη σφαίρα της ανάπτυξης και συνεχίσαμε για τον Απόστολο Ανδρέα, σημαντικό τόπο προσκυνήματος για τους ορθόδοξους ΕΚ, που ήδη από το 1996 επιτρεπόταν η πρόσβαση από τα ΕΚ/ΤΚ σύνορα για τους ΕΚ το 15αύγουστο και άλλες θρησκευτικές γιορτές, προκειμένου να μπορούν οι προσκυνητές να έχουν πρόσβαση. Δεχθήκαμε μια φιλική επίθεση από... άγρια γαϊδούρια, που αποτελούν μια από τις ατραξιόν της χερσονήσου και φτάσαμε στο μοναστήρι, το οποίο με απογοήτευσε: έχει κατασκευαστεί μια σύγχρονη επέκτασή του που παραείναι μοντέρνα, απέξω είχε πάγκους με μικροπωλητές που δίνει μια εικόνα εμπορευματοποίησης και ως μη Χριστιανοί δε νιώσαμε και κανενός είδους θρησκευτική κατάνυξη.
Είπαμε να συνεχίσουμε μέχρι το τέρμα Θεού, για να δούμε τα όποια αρχαιολογικά απομεινάρια του νεολιθικού οικισμού Kastros, τον οποίο δε βρήκαμε ποτέ, η διαδρομή όμως ήταν τόσο όμορφη κι απομονωμένη, ενώ τα χρώματα του νερού και η θέα για τις απέναντι βραχονησίδες έδιναν μια αίσθηση τέλους του κόσμου. Επιστρέφοντας προς το Ριζοκάρπασο περάσαμε από πανέμορφα λιβάδια και συχητούσαμε πως η Καρπασία ήταν όλα τα λεφτά και μάλλον θα ήταν το χάιλάτι της Κύπρου... Τελικά θα ακολουθούσαν κι άλλα πάντως...
Φτάνοντας στο Ριζοκάρπασο ψάξαμε για κατάλυμα και βρήκαμε μια οικογένεια που νοίκιαζε τρία πολύ κρύα δωμάτια (ψοφόκρυο έκανε!) σε ένα ιστορικό όμορφο και καλόγουστο κτίσμα και ήταν τόσο καλοί οι άνθρωποι που τους κατασυμπαθήσαμε κι αυτούς. Γενικώς έναν αντιπαθητικό στα κατεχόμενα δε βρήκαμε! Τους ρωτήσαμε πού θα μπορούσαμε να πάμε για να φάμε καλά και μας συνέστησαν το εστιατόριο Oasis στον Άγιο Φίλωνα. Ξεκινήσαμε μες στα σκοτάδια για να βρούμε το συγκεκριμένο οικισμό και να διαπιστώσουμε πως ο μεν Άγιος Φίλων είναι ένα καταπληκτικό εγκαταλελειμμένο ερείπιο με όμορφο φωτισμό , το δε Oasis ήταν ακριβώς πάνω στο κύμα και μας χάρισε ένα ρομαντικό δείπνο (όπου πάλι μας κέρασαν σαλάτες και ορεκτικά... τι καλοί!).
Γυρίσαμε στο Ριζοκάρπασο μαγεμένοι.
Οι ΤΚ ιδιοκτήτες του καταλύματός μας, αφού μας χάρισαν άλλο ένα βιβλίο, μας έλυσαν και πολλές απορίες: Αθήνα θα πήγαιναν με το Κυπριακό τους διαβατήριο, αφού και οι Τουρκοκύπριοι είναι Κύπριοι (hello?) κι έχουν ως εκ τούτου διαβατήρια Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ομολογώ ότι δεν είχα ιδέα! Μάλιστα μας είπαν πως το ποσοστό των ΤΚ που είναι κάτοχοι διαβατηρίου ΕΕ είναι περίπου 20% (οι έποικοι δεν έχουν τέτοιο δικαίωμα). Στην πολύ φιλική συζήτηση που είχαμε μας εξέφρασαν την άποψη που ακούσαμε και πλειοψηφικά στην ΤΚ πλευρά: ότι επιθυμούν την ένωση, πως οι έποικοι δεν είναι εντελώς καλοδεχούμενοι, στα προβλήματα του νησιού μας ανέφεραν την παρουσία της μαφίας που ξεπλένει χρήμα με διάφορες επιχειρήσεις, καζίνο, θέρετρα κλπ και μας έδωσαν και συμβουλές για το πού να πάμε, όχι μόνο στην Αμμόχωστο, αλλά και στη χερσόνησο Karpas.
H αλήθεια είναι πως η πόλη μας φάνηκε λιγότερο μαγική με το φως της ημέρας, αλλά δεν παύει να μυρίζει ιστορία σε κάθε γωνιά, ενώ είδαμε και λίγα γκρουπ ξένων τουριστών, κυρίως Γερμανών και χόρτασα να βλέπω τον Κεμάλ και... το Ραούφ Ντενκτάς, σε όλες τις πιθανές στάσεις τους χαμογελαστού Βούδα τον τελευταίο. Απίστευτα ευγενείς όλοι οι ντόπιοι, όμορφο το κάστρο και τα τείχη, μου έκανε εντύπωση η ύπαρξη στρατοπέδων και στρατιωτικών ζωνών παντού (γενικώς στην ΤΚ πλευρά, όχι μόνο στην Αμμόχωστο), ενώ μου φάνηκε πολύ καλτ και το γήπεδο ποδοσφαίρου χτισμένο πάνω στα παλιά τείχη, καθώς και το εργοτάξιο για την αναστήλωση τους με ταμπέλα που υποδήλωνε πως η χρηματοδότηση γινόταν με κονδύλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η άγνοιά μου με διαβεβαίωνε πως πρόσβαση σε τέτοια κονδύλια δεν είχαν. Αλλά τι να λέμε τώρα, εγώ θεωρούσα μέχρι τότε πως κυπριακά διαβατήρια είχαν μόνο οι ΕΚ... Η Αμμόχωστος μου φάνηκε μια -εκτός από όμορφη και ιστορική- και αρκετά προσεγμένη πόλη (από τα ελάχιστα που είχα ακούσει για την ΤΚ πλευρά περίμενα τσαντίρια και ξεραϊλα), με τους πίσω δρόμους να είναι λίγο πιο ατημέλητοι πάντως, αλλά να έχουν και περισσότερη ατμόσφαιρα, στιλ γειτονιάς Ελλάδας του '80 ας πούμε (γλάστρες με γεράνια, γραφικοί παππούδες, κλπ).
Φύγαμε σούμπιτοι για την Αρχαία Σαλαμίνα, ακολουθώντας τις ταμπέλες προς... Salamis Harabaleri. Συμπαθάτε με, αλλά τα τούρκικα τα βρίσκω πολύ αστεία γλώσσα, ίσως λόγω του Καραγκιόζη που έβλεπα μικρός. Ο αρχαιολογικός χώρος της Αρχαίας Σαλαμίνας είναι πραγματικά θηρίο, με την επίσκεψη να ξεκινά από το Gymnasium και τα πολύ ατμοσφαιρικά του αγάλματα, τον εντοπισμό των εκπληκτικά καλοδιατηρημένων ψηφιδωτών να απαιτεί σκαρφάλωμα και ψυχαγωγικό ψάξιμο, στο οποίο βοήθησε και η ΕΚ ξεναγός ενός αμερικάνικου γκρουπ. Έκπληξη μου προκάλεσε και η συνειδητοποίηση πως πολλά από τα πρακτορεία που πραγματοποιούν εκδρομές στην ΤΚ πλευρά είναι ΕΚ... Ορισμένα από τα ψηφιδωτά ήταν πραγματικά εκπληκτικά, μου άρεσε πολύ το ανακατασκευασμένο θέατρο ενώ η ζέστη με ώθησε στο να απολαύσω κι ένα παγωτό... Magnum Fistik (!) και μια ροδάδα πριν το περπάτημα για τη Ρωμαϊκή Έπαυλη, τις βασιλικές εκκλησίες και την Αγορά, κομμάτια λιγότερο εντυπωσιακά πάντως από τα ... προ Fistik. Στα αξιοθέατα να σημειωθούν και τα εκατοντάδες σαλιγκάρια που είχαν καταλάβει ό,τι φυτό έβρισκαν μπροστά τους.
Η φαεινή μου ιδέα να μεταβούμε στον Άγιο Βαρνάβα με τα πόδια αντί να επιστρέψουμε στο χώρο στάθμευσης για να πάρουμε το αυτοκίνητο μας οδήγησε σε ένα μισάωρο μαρτύριο κάτω από τον ήλιο, ενώ το μοναστήρι, παρότι παλαιό, δεν είναι οπτικά εντυπωσιακό, έμαθα όμως πως η εκκλησία βρίσκεται εκεί από το 477μ.Χ, αφού κάποιος είδε όνειρο πως εκεί βρίσκονταν τα οστά του Αποστόλου κι είδαμε και μερικές όμορφες τοιχογραφίες. Περισσότερο ενδιαφέρον είχε το ενημερωτικό φυλλάδιο που εξηγούσε τη νεότερη ιστορία του μοναστηριού όπου μαθαίνει κανείς πως μετά την "Peace Operation (sic) του 1974" οι τρεις μοναχοί που επέβλεπαν το ναό "αποφάσισαν" να μετακομίσουν στην ΕΚ πλευρά "διότι είχαν γεράσει κι ήταν άρρωστοι". Χμ. Ο οδηγός μου άλλα έλεγε, περί κακομεταχείρισης και συνεχούς παρενόχλησης από τις ΤΚ αρχές. Τέλος πάντων, υπήρχε και μικρή έκθεση αρχαίων και χάρηκε η ψυχή μου.
Για να φτάσουμε στο πάρκινγκ όπου είχαμε αφήσει το ενοικιαζόμενό μας, κάναμε ωτοστόπ. Μας πήρε σχεδόν αμέσως ο ευγενέστατος πρύτανης του νέου τοπικού πανεπιστημίου, με τον οποίο είχαμε μια σύντομη αλλά άκρως ενδιαφέρουσα συζήτηση: ομολογώ ότι αγνοούσα πλήρως και την ύπαρξη τόσων πανεπιστημίων στην κατεχόμενη Κύπρο και τη δημοφιλία τους με τόσες χιλιάδες ξένων φοιτητών. Βγαίνοντας από την Αμμόχωστο άρχισε να μας εντυπωσιάζει και η ποιότητα των κατοικιών που βλέπαμε: νέες, στιλάτες, καθόλου κιτς... οι πάμφτωχοι και τα τσαντίρια πού είναι;
Επόμενος στόχος μας ήταν το Τρίκομο, αλλά βλέποντας ταμπέλες για κάποιο κάστρο Kantara, είπαμε να τις ακολουθήσουμε και με κάποιο τρόπο πήραμε τον μακρύ και δύσκολο δρόμο μέσω κάποιου Turnalar, το οποίο μας οδήγησε σε πανέμορφα τοπία, ρολαρισμένα άχυρα, κανα-δυο όμορφα χωριουδάκια, ένα μοναχικό βοσκό με τις γίδες και τη γκλίτσα του στη μέση του καταπράσινου πουθενά και σε πανέμορφη θέα του Πενταδάκτυλου και των ελαιώνων. Καταπληκτικό ακούσιο detour, σε ένα κομμάτι του νησιού σχεδόν ακατοίκητο που σου έδινε την αίσθηση πως είσαι στο τέλος της Ευρώπης, όπου μάλλον και ήμασταν.
Επιτέλους φτάσαμε και στο κάστρο, όπου δεν υπήρχε εισιτήριο. Μας φάνηκε γοητευτικά απομονωμένο κια νεμοδαρμένο, μυστηριώδες, φανταστικό και αρχίσαμε να κατευθυνόμαστε προς το Gormaz, όπου πεινασμένοι καταλήξαμε σε ένα εστιατόριο διαφορετικό από αυτό που μας σύστησαν από παρανόηση, όπου μόλις παραγγείλαμε δυο κυρίως πιάτα, ο άνθρωπος μας έφερε μια σαλάτα και δυο ορεκτικά και τον έστειλα να τα πάρει πίσω, αφού δεν είχα όρεξη να τα πληρώσω. "Δεν τον συμπάθησα αυτόν!", είπα στη Μ. "μου έφερε ο πονηρός τρία πιάτα που δεν παρήγγειλα, για να μου τα χρεώσει" της είπα. Οι δύο λεπτομέρειες που ντροπιαστικά έμαθα αργότερα ήταν:
α) στην ΤΚ ό,τι κυρίως πιάτο κι αν παραγγείλεις θα σου φέρουν και μια σαλάτα ΝΑ με το συμπάθιο, συν κανα-δυο πιατάκια επιπλέον, δωρεάν εννοείται
β) οι ΤΚ μιας ηλικίας και πάνω προφανώς και μιλούν Ελληνικά, αφού μεγάλωσαν δίπλα-δίπλα με ΕΚ...
Η σύζυγος του κυρίου, ονόματι Ραχμέ, μας άκουσε να μιλάμε μεταξύ μας και μας έπιασε την κουβέντα στα καλά της Ελληνικά. Μας βοήθησε να βρούμε ένα τοπικό ξενοδοχείο σε πολύ καλή τιμή, μας κάλεσε την επομένη για καφέ και μ' έκανε να νιώσω πολύ άσχημα για την καχυποψία απέναντι στον άνδρα της που ήθελε να μας κεράσει ο άνθρωπος... Το Exotic Hotel στο οποίο καταλήξαμε (τι όμορφα να ταξιδεύεις χωρίς σχέδια και κρατήσεις!) είχε μόλις άλλους δύο ενοίκους στα περίπου 80 του ολοκαίνουρια δωμάτια, αφού η σαιζόν μόλις θα ξεκινούσε.
Ημέρα 4: Karpas - Ριζοκάρπασο
Πήγαμε στη Ραχμέ για πρωινό και καφέ και την πρήξαμε στις ερωτήσεις, οι άσχετοι. Ήθελα να μάθω πώς ήταν η (ενωμένη) Κύπρος στην οποία μεγάλωσε, αν όλοι μιλούσαν Ελληνικά τότε, τι πιστεύει για το μη αναγνωρισμένο της κράτος. Έμαθα πως πριν τον Αττίλα λοιπόν είχαν το δικαίωμα επιλογής ανάμεσα σε ελληνόφωνα, τουρκόφωνα και μερικά αγγλόφωνα σχολεία, πως ο Ερντογάν δεν της αρέσει και πολύ (αυτό το ακούγαμε συνεχώς), ίτοι οι Τούρκοι έποικοι που ήρθαν μετά το '74 αρχικά είχαν προβλήματα προσαρμογής και παραβατικές συμπεριφορές αλλά πλέον θεωρούσαν εαυτούς πιο Κύπριους από τους ΤΚ, πως ο μισθός ενός δασκάλου είναι γύρω στα 1200€/μήνα (δε νομίζω να είναι υψηλότερος στην Ελλάδα...), πως πολλοί από τους φοιτητές των πανεπιστημίων είναι Αφρικανοί, με πολλούς από τη Ζιμπάμπουε να πληρώνουν δίδακτρα 4.000€/χρόνο, πως ένας σερβιτόρος πληρώνεται περίπου 1000€/μήνα (ρώτησα άλλες δύο φορές στο ταξίδι και εισέπραξα ανάλογες απαντήσεις) και πως και η Ραχμέ είναι υπέρ της Ένωσης, ενοχλείται που όταν ο κόσμος εκτός νησιού λέει "Κύπρος" αναφέρεται μόνο στη Δημοκρατία της Κύπρου, πως δέχεται συχνά επισκέψεις από τις ΕΚ φίλες της παιδικής της ηλικίας και πως πηγαίνει πολύ συχνά στην ΕΚ πλευρά κι η ίδια. Μας αγκάλιασε θερμά, μας κέρασε και μας αποχαιρέτισε λες και την ξέραμε χρόνια. Μην επαναλαμβάνομαι, από τους κατοίκους των κατεχομένων μείναμε εντυπωσιασμένοι.
Είχε έρθει η ώρα πάντως να πάμε στη χερσόνησο Karpas. Στη διαδρομή ψάξαμε για το Κύμα του Γυαλιού (Kumyali στα τουρκικά) και την παραλία του, περνώντας από πολύ εντυπωσιακά νεόδμητα σπίτια (η δόμηση πάντως είναι πολύ αραιή κι ανθρώπινη), χαθήκαμε φυσικά (αφού έδινα οδηγίες εγώ, τι περιμένατε; ) και τελικά ένας πιτσιρικάς πεζός πήγε μέχρι το σπίτι του, πήρε το αυτοκίνητό του και λέγοντάς μας να τον ακολουθήσουμε μας έδειξε το σωστό δρόμο: μας σκλάβωσαν και πάλι. Κάπου εκεί στην παραλία γνωρίσαμε κι έναν ΕΚ που είχε έρθει για να δει την περιουσία των γονιών του: το μοναδικό ξενοδοχείο πάνω στην παραλία. "Κοίτα πώς το κατάντησαν!", μου είπε όλο πίκρα. "Ήταν κορυφή κάποτε, κοίτα πώς είναι τώρα!". Η αλήθεια είναι πως μου φάνηκε μια χαρά, απλά ήταν κλειστό λόγω του ότι δεν είχε ξεκινήσει ακόμη η τουριστική σαιζόν, αλλά ένιωθε κανείς την πίκρα στη φωνή του. Τον ρώτησα αν έρχεται συχνά στην "από εδώ πλευρά" για να δει την περιουσία του, αλλά με κοίταξε με καχυποψία, ήταν άλλωστε και λίγο αδιάκριτη η ερώτηση. Προφανώς θεωρούσε πως βρισκόταν σε εχθρικό έδαφος.
Κατά λάθος περάσαμε κι από την Παναγιά Κανακαριά, οπότε σταματήσαμε να δούμε τι είναι αυτό, που αποδείχθηκε ότι είναι μια απίστευτα παλιά χριστιανική εκκλησία, που σήμερα φαντάζει από ερειπωμένη προς στοιχεωμένη και μάλλον θα ήταν διαλυμένη αν δεν υπήρχε κι ο συμπαθής ΤΚ φύλακας, που στα καλά Ελληνικά του μας έκανε μια μίνι ξενάγηση, μας έδειξε τοιχογραφίες αν θυμάμαι καλά του 5ου αιώνα, μας μίλησε για τον Αττίλα και τα επεισόδια που προηγήθηκαν της εισβολής με πολύ μελαχολικό ύφος ("τι να σου πω φίλε, έγιναν άσχημα πράγματα, πολύ άσχημα, φίλοι και γείτονες κατέδιδαν ο ένας τον άλλο") και τον θαυμάσαμε να διώχνει τα περιστέρια με ένα απίστευτο επινόημα-μαρτζαφλάρι μήκους αρκετών μέτρων που είχε κατασκευάσει από καλάμια και φτερά. Πολύ ατμοσφαιρικό το μέρος και συμπαθέστατος ο μοναχικός παππούς...
Για τη χερσόνησο Karpas (Καρπασία στα Ελληνικά φαντάζομαι) τι να πω; Μπροστά μας ξετυλίχθηκαν τοπία άδεια από κτίσματα και ανθρώπινη παρουσία, αλλά γεμάτα από λουλούδια, χρώματα, μοναχικές ελιές και καταπράσινα λιβάδια. Πόσο άψογη επιλογή να πάμε άνοιξη! Ούτε ένα αμάξι στους δρόμους, νιώθαμε πως βρισκόμασταν σε ένα "μικρό σπίτι στο λιβάδι", αλλά... χωρίς το σπίτι. Σου ερχόταν να βγεις έξω και να τρέξεις στα λιβάδια, τόσο παρθένα και με έναν καταγάλανο ουρανό.
Φτάνοντας στο χωριό Ριζοκάρπασο αποφασίσαμε να πάρουμε το νότιο δρόμο και να οδεύσουμε προς τη Golden Beach, που αποδείχθηκε πραγματική αποκάλυψη! Πώς γίνεται μια τόσο τεράστια παράλια με όμορφη άμμο να είναι εντελώς ανεκμετάλλευτη, άδεια, σαν ξεχασμένος παράδεισος; Ε γίνεται διότι προστατεύεται κι έτσι απολαύσαμε τη γαλήνη παίζοντας με ένα μοναχικό σκύλο για αρκετή ώρα, μέχρι που κατέφθασε μια οικογένεια τουρκόφωνων για πικνικ. Ήταν οι μόνοι άνθρωποι που είχαμε δει εδώ και ώρες...
Ανεβαίνοντας το βουνό θαυμάσαμε μια φανταστική θέα της Golden Beach κι αναρωτηθη΄καμε για πόσο ακόμη θα είναι μακριά από τη σφαίρα της ανάπτυξης και συνεχίσαμε για τον Απόστολο Ανδρέα, σημαντικό τόπο προσκυνήματος για τους ορθόδοξους ΕΚ, που ήδη από το 1996 επιτρεπόταν η πρόσβαση από τα ΕΚ/ΤΚ σύνορα για τους ΕΚ το 15αύγουστο και άλλες θρησκευτικές γιορτές, προκειμένου να μπορούν οι προσκυνητές να έχουν πρόσβαση. Δεχθήκαμε μια φιλική επίθεση από... άγρια γαϊδούρια, που αποτελούν μια από τις ατραξιόν της χερσονήσου και φτάσαμε στο μοναστήρι, το οποίο με απογοήτευσε: έχει κατασκευαστεί μια σύγχρονη επέκτασή του που παραείναι μοντέρνα, απέξω είχε πάγκους με μικροπωλητές που δίνει μια εικόνα εμπορευματοποίησης και ως μη Χριστιανοί δε νιώσαμε και κανενός είδους θρησκευτική κατάνυξη.
Είπαμε να συνεχίσουμε μέχρι το τέρμα Θεού, για να δούμε τα όποια αρχαιολογικά απομεινάρια του νεολιθικού οικισμού Kastros, τον οποίο δε βρήκαμε ποτέ, η διαδρομή όμως ήταν τόσο όμορφη κι απομονωμένη, ενώ τα χρώματα του νερού και η θέα για τις απέναντι βραχονησίδες έδιναν μια αίσθηση τέλους του κόσμου. Επιστρέφοντας προς το Ριζοκάρπασο περάσαμε από πανέμορφα λιβάδια και συχητούσαμε πως η Καρπασία ήταν όλα τα λεφτά και μάλλον θα ήταν το χάιλάτι της Κύπρου... Τελικά θα ακολουθούσαν κι άλλα πάντως...
Φτάνοντας στο Ριζοκάρπασο ψάξαμε για κατάλυμα και βρήκαμε μια οικογένεια που νοίκιαζε τρία πολύ κρύα δωμάτια (ψοφόκρυο έκανε!) σε ένα ιστορικό όμορφο και καλόγουστο κτίσμα και ήταν τόσο καλοί οι άνθρωποι που τους κατασυμπαθήσαμε κι αυτούς. Γενικώς έναν αντιπαθητικό στα κατεχόμενα δε βρήκαμε! Τους ρωτήσαμε πού θα μπορούσαμε να πάμε για να φάμε καλά και μας συνέστησαν το εστιατόριο Oasis στον Άγιο Φίλωνα. Ξεκινήσαμε μες στα σκοτάδια για να βρούμε το συγκεκριμένο οικισμό και να διαπιστώσουμε πως ο μεν Άγιος Φίλων είναι ένα καταπληκτικό εγκαταλελειμμένο ερείπιο με όμορφο φωτισμό , το δε Oasis ήταν ακριβώς πάνω στο κύμα και μας χάρισε ένα ρομαντικό δείπνο (όπου πάλι μας κέρασαν σαλάτες και ορεκτικά... τι καλοί!).
Γυρίσαμε στο Ριζοκάρπασο μαγεμένοι.