Klair
Member
- Μηνύματα
- 2.217
- Likes
- 25.843
- Ταξίδι-Όνειρο
- Υπερσιβηρικός
Περιεχόμενα
- Κεφάλαιο 1
- ΑΝΤΙ ΠΡΟΛΟΓΟΥ
- Βυτίνα-Όρος Μαίναλο-Χιονοδρομικό Κέντρο-Αλωνίσταινα
- Νυμφασία-Λεβίδι
- Ελάτη-Στεμνίτσα
- Ελληνικό-Λούσιος ποταμός-Αρχαία Γόρτυνα
- Καρύταινα: Το Τολέδο της Ελλάδας!
- Όρος Σαϊτάς
- Βυζαντινός ναός Παναγίας Λεβιδίου και Αρχαιολογικός Χώρος Ορχομενού
- Ναός Αγίας Φωτεινής Μαντινείας
- Και μετά ήρθε ο "Λέανδρος"!
- Βλαχέρνα-Κάστρο Μπεζενίκου-Παναγία Καταφυγιώτισσα-Μονή Αγίας Ελεούσας-Όρος Καστανιά-Μονή Παναγίας της Βλαχέρνας.
- Σαν σήμερα η μάχη στο Λεβίδι, 14 Απριλίου 1821.
- Μαγούλιανα: Ο εξώστης της Αρκαδίας ή μήπως ολόκληρης της Πελοποννήσου;
- Βαλτεσινίκο: Ο τόπος με τα πολλά νερά!
- Μονή Αγίου Νικολάου Βαλτεσινίκου και Μυγδαλιά
- Αρχαιολογικός Χώρος Αρχαίας Μαντινείας
- Κοντοβάζαινα: Το κεφαλοχώρι με τα πολλά νερά και τα όμορφα πλατάνια
- Δήμητρα-Μουριά-Τεχνητή Λίμνη Λάδωνα-Λάδωνας ποταμός
- Λάστα: Το χωριό με μόνιμο αριθμό κατοίκων όσα τα δάχτυλα του ενός χεριού!
- Λαγκάδια: Το "κρεμαστό" χωριό με την πέτρινη ομορφιά!
- Λίμνη Τάκα
- Τεγέα: Αλέα-Αρχαιολογικό Μουσείο-Ναός Αλέας Αθηνάς-Αρχαιολογικό Πάρκο-Στάδιο
- Βούρβουρα: Το σιωπηλό χωριό με την παρθένα φύση
- Δάρα: Η Χώρα των Νάσων (Νησιών)
- Το Δάρα στα χρόνια της Τουρκοκρατίας
- Το Δάρα μετά την Απελευθέρωση από τον Τουρκικό ζυγό
- Δάρα: Έθιμα και παραδόσεις
- Δάρα: Η μετάβαση από Δήμο σε Κοινότητα και η μετανάστευση
- Το Δάρα και ο Πόλεμος του 1940
- Το Δάρα και ο Εμφύλιος Πόλεμος
- Το Δάρα μετά τον Εμφύλιο και στα χρόνια της Δικτατορίας
- Το Δάρα και ο ζωοδότης κάμπος του
- Το Δάρα και το νερό
- Το μικρό Δάρα της Αυστραλίας
- Το Δάρα και το Μουσείο Λαϊκού Πολιτισμού
- Το Δάρα ζει στους ρυθμούς του Αστέρα Ραχούλας
- Κανδήλα-Ιερά Μονή Παναγίας της Κανδήλας-Πηγή Σίντζι
- Λίμνη-Χωτούσα-Αρχαιολογικός Χώρος Καφυών
- Λιμποβίσι-Αρκουδόρεμα-Χρυσοβίτσι: Στα λημέρια του Κολοκοτρώνη
- Πιάνα: Η κατοικία του Θεού Πάνα
- Ζάτουνα: Το χωριό πέρα από το ποτάμι
- Ζυγοβίστι: Το χωριό όπου η ιστορία δεν ξαπόστασε ακόμα-Ο τόπος των Αθανάτων
- Κάψια-Σπήλαιο Κάψια-Πηγή του Πανός-Μηλιά-Ιερό Ιππίου Ποσειδώνος
- Μονή Αιμυαλών
- Βαλτεσινίκο-Μονή Αγίου Νικολάου-Μονή Φιλοσόφου-Ζάτουνα
Το Δάρα και ο ζωοδότης κάμπος του
Στην κοιλάδα του Τράγου καταλήγουν ποτάμια, ξεροπόταμα και ρέματα που μεταφέρουν τα νερά πολλών πηγών, αλλά και εκείνα των βροχών. Ανατολικά του κάμπου και από την πηγή Ρεύνος ξεκινά ο Τράγος ποταμός.
Πηγή Ρεύνος, η γέννηση του Τράγου ποταμού
Πηγή Ρεύνος, η γέννηση του Τράγου ποταμού
Πηγή Ρεύνος, η γέννηση του Τράγου ποταμού
Ο Παυσανίας μας λέει πως κοντά στην πηγή, το 170 μ.Χ., ήταν το χωριό Ρεύνος (σημερινό χωριό Παναγίτσα). Η Παναγίτσα (αρχαίος Ρεύνος) είναι επίσης ορεινό χωριό, βρίσκεται πάνω στην ΕΟ 111 και απέχει 6 χιλιόμετρα από το Δάρα. Είναι χτισμένη σε πλαγιά λόφου και από τα σπλάχνα της αναβλύζει ο Τράγος ποταμός. Στα πόδια της απλώνεται η κοιλάδα του ομώνυμου ποταμού. Η παλιά της ονομασία, από την Τουρκοκρατία, είναι Γκιούσι και το όνομα της πηγής Μπαλτσάκος, ονόματα που προσφωνούνται ακόμα και σήμερα από τους κατοίκους της ευρύτερης περιοχής. Αρκετά χρόνια αργότερα, τις εκτάσεις της Παναγίτσας εκμεταλλεύτηκαν οι κάτοικοι του χωριού Νυμφασία. Λόγω της εύφορης για τα δεδομένα της περιοχής γης, σε συνδυασμό με τον πλούσιο υδροφόρο ορίζοντα, αρκετοί από αυτούς επέλεξαν να κατοικίσουν το χωριό και κάπως έτσι ξεκινά η σύγχρονη ιστορία του.
Σήμερα η Παναγίτσα αριθμεί λιγοστούς κατοίκους, και εκτός από την πηγή του Τράγου ποταμού, τα επιπλέον αξιοθέατα που διαθέτει, είναι η όμορφη εκκλησία καθώς και η κεντρική πλατεία της.
Από τα αρχαία χρόνια, το ποτάμι πήρε το όνομα Τράγος από την αγριοσυκιά που ήταν φυτρωμένη πάνω στον βράχο, πάνω ακριβώς από το άνοιγμα της ανάβρας (πηγή νερού). Με τους αιώνες το όνομα Τράγος πέρασε στη λαϊκή φαντασία, σαν το ζώο τράγος, αφού κανένας δε γνώριζε πως τράγο έλεγαν οι αρχαίοι την αγριοσυκιά. Για τούτο στο κέντρο της πρώτης σφραγίδας του Δήμου Νάσων ήταν ανάγλυφη η μορφή ενός τράγου.
Στην ανάβρα του ποταμού φτάνουν τα νερά από τις πηγές και το έλος του χωριού Κανδήλα, μέσα από φυσική υπόγεια σήραγγα. Η αγριοσυκιά, που έδωσε το όνομά της στο ποτάμι, κρατήθηκε πάνω στον βράχο μέχρι τη δεκαετία του 1970. Τότε έριξαν πάνω της τσιμεντότοιχο προκειμένου να φαρδύνουν το κατάστρωμα της εθνικής οδού 111 Πατρών-Τρίπολης. Και έτσι η ανάδοχος του ποταμού χάθηκε οριστικά κάτω από τα τσιμέντα. Σήμερα έχουν κατασκευάσει πέτρινο τείχος και βρύση.
Στη νότια πλευρά του κάμπου καταλήγουν τα ποτάμια Μυλάοντας και Μαλοίτας, τα οποία ενωμένα πλέον αποτελούν τον Ξεριά, γιατί το καλοκαίρι στερεύουν από νερά. Την ιστορία του Μυλάοντα την έχω αφηγηθεί στο κεφάλαιο "Νυμφασία: Το χωριό όπου έλουζαν τα μαλλιά τους οι Νύμφες". Το ξεροπόταμο αυτό (Ξεριάς) είναι ο μεγάλος συλλέκτης των βρόχινων νερών από τη βόρεια πλευρά του Μαινάλου και από ένα μεγάλο κομμάτι της Γορτυνίας. Επειδή η κοιλάδα του Τράγου περιβάλλεται από πολλά, και κυρίως γυμνά βουνά, οι χείμαρροι και τα ρέματα μεταφέρουν σε αυτήν μεγάλες ποσότητες φερτών υλικών.
Ο ποταμός Μυλάοντας διασχίζει τον κάμπο και κυλάει φουσκωμένος από την πρόσφατη βροχή για να συναντήσει λίγο αργότερα τον Τράγο ποταμό
Ο Μυλάοντας οδεύει προς το ραντεβού του με τον Τράγο
Μυλάοντας και Τράγος σμίγουν ακριβώς στην πηγή Ρεύνος. Δηλαδή ο Τράγος με το που γεννιέται τροφοδοτείται επιπλέον με τα νερά του Μυλάοντα και αφού "έσονται οι δύο εις σάρκαν μίαν" κυλούν αγκαλιασμένοι, άλλοτε νωχελικοί και άλλοτε ανταριασμένοι, για να συναντήσουν στην πορεία τους τον Λάδωνα ποταμό και όλοι μαζί πια να τροφοδοτήσουν την πανέμορφη Λίμνη του Λάδωνα.
Το σημείο της συνάντησης:
Ο Μυλάοντας
Ο νεογέννητος Τράγος
Η κοινή τους πορεία
Από παλιά για τις ανάγκες των ντόπιων, των περαστικών αλλά και των κάθε λογής ταξιδευτών είχαν χτιστεί σε όλο τον χώρο του κάμπου πολλά πέτρινα γεφύρια, εκ των οποίων σώζονται τα έξι και αποτελούν αντικείμενο θαυμασμού των νεότερων γενιών. Όλα είναι μονότοξα, χτισμένα με την χαρακτηριστική γκρίζα πέτρα της περιοχής και κάποια εξ αυτών οξυκόρυφα. Κατά μαρτυρίες των παλιότερων ντόπιων τα πιο πολλά είναι χτισμένα από τους περίφημους Λαγκαδινούς μαστόρους, που άφησαν το στίγμα τους και σε αυτήν την περιοχή. Τα τρία εξ αυτών ανήκουν στα γεωγραφικά όρια του χωριού Δάρα, ένα στο χωριό Κώμη και δύο στο χωριό Πράσινο (Καρνέσι).
Το "Παλιό γεφύρι" του Δάρα βρίσκεται επί του ποταμού Τράγου. Λέγεται και σκέτο “Γεφύρι” ή “Γεφύρι στο χωριό Δάρα”. Πρόκειται για ένα πανέμορφο μονότοξο γεφύρι, χωρίς στηθαία και είναι οξυκόρυφο. Οι ντόπιοι πιστεύουν ότι χτίστηκε επί Τουρκοκρατίας αν και υπάρχουν και κάποιες άλλες απόψεις που θεωρούν ότι είναι βυζαντινή κατασκευή.
Το Γεφύρι του "Πόρου" βρίσκεται επίσης στον Δαρέικο κάμπο, επί του ποταμού Τράγου. Είναι μονότοξο, χωρίς στηθαία, με μια σειρά από καλοδουλεμένα καμαρολίθια μεγάλου μήκους και η βάση του έχει καλυφθεί με τσιμέντο και άσφαλτο, προφανώς για εξυπηρέτηση των γεωργικών οχημάτων των ντόπιων. Οι ντόπιοι πιστεύουν ότι χτίστηκε επίσης επί Τουρκοκρατίας και σίγουρα είναι νεότερο από το Παλιό Γεφύρι.
Κύρια περιοχή παραγωγής για τους Δαραίους ήταν και είναι ο ποτιστικός κάμπος των 3.500 στρεμμάτων. Τα δύο σε επάρκεια προϊόντα των κατοίκων ήταν παλαιότερα το καλαμπόκι (αραποσίτι το λένε οι ντόπιοι) και το κρασί. Και στα δύο είχαν περίσσευμα και μπορούσαν να τα πουλήσουν. Το κρασί αγόραζαν κυρίως Βυτιναίοι και Μαγουλιανίτες και αυτό το γεγονός δεν ήταν τυχαίο. Οι Βυτιναίοι γνώριζαν την καλή ποιότητα του κρασιού από την εποχή που και οι ίδιοι είχαν κτήματα στον κάμπο του Δάρα. Η παράδοση λέει ότι οι Δαραίοι φύτευαν τα αμπέλια τη νύχτα κρυφά από τους Τούρκους. Αυτό φαίνεται να είναι μια αλήθεια, γιατί οι σειρές των κλημάτων ήταν ακανόνιστες και ανακατεμένες. Τα τελευταία από αυτά τα αμπέλια κόπηκαν τη δεκαετία του 1960 με την εκτεταμένη δενδροκαλλιέργεια στον κάμπο.
Σήμερα στον κάμπο καλλιεργούνται μηλιές, κυδωνιές και ροδακινιές. Τα μήλα είναι ξακουστά και πεντανόστιμα. Σαν νεαρή κοπέλα, με τις ευλογίες του πολύ αυστηρού παππού μου (ακόμα και σήμερα αδυνατώ να κατανοήσω πως ψήθηκε και έδωσε τη συγκατάθεσή του) εργάστηκα ένα καλοκαίρι στα μήλα. Ο έμπορος που αγόραζε τον πολύτιμο καρπό ενός χωραφιού δημιουργούσε ένα συνεργείο από ντόπιους εργάτες. Η ξαδέρφη μου δούλευε αρκετά χρόνια στα μήλα και έβγαζε καλό μεροκάματο. Βρισκόμενη για καλοκαιρινές διακοπές στο χωριό, μου μπήκε η ιδέα να δουλέψω και εγώ μαζί της. Τα βρήκαμε, τα συμφωνήσαμε με τον έμπορο και το ραντεβού δόθηκε στις 7 το πρωί στην πλατεία του Δάρα. Ένα αγροτικό αυτοκίνητο αγκομαχώντας ανέβηκε την ανηφόρα και στάθηκε στη μέση του δρόμου. Καμιά δεκαριά άτομα, που αποτελούσαμε το συνεργείο, πηδήσαμε στην καρότσα του αγροτικού και ξεκινήσαμε για τον κάμπο. Η πρωινή ομίχλη, αν και καλοκαίρι, απλωμένη σαν γάζα θόλωνε τον ορίζοντα, τα δέντρα και τα χωράφια.
Το νοτισμένο γρασίδι μούσκευε τα παντελόνια μας από τα γόνατα και κάτω και η υγρασία μας τρυπούσε μέχρι τα κόκαλα. Η δουλειά ξεκίνησε αμέσως και η έντασή της ήταν τέτοια ώστε γρήγορα ξεχάσαμε τα βρεγμένα παντελόνια και τα παγωμένα χέρια. Στη μέση του χωραφιού τα μαζεμένα μήλα σχημάτιζαν έναν κατακίτρινο λόφο. Και λέω κατακίτρινο γιατί αναφέρομαι στην ποικιλία golden η οποία καλλιεργείται κατά κόρον στον κάμπο του Δάρα. Η δουλειά του συνεργείου ήταν να διαλέξει τα "υγιή" μήλα και να τα τοποθετήσει με συγκεκριμένη σειρά μέσα σε ξύλινα τελάρα. Έπρεπε να είσαι έμπειρος-η τεχνίτης-τρια για να το κάνεις γρήγορα και σωστά αυτό. Η δουλειά του νέοπα, δηλαδή η δική μου, ήταν να "ντύνω" τα τελάρα με αυτά τα μπλε-μωβ χαρτιά τα οποία προστατεύουν και σκεπάζουν το προϊόν. Και μη νομίζετε ότι αυτή η εργασία ήταν εύκολη, γιατί το στρώσιμο των χαρτιών έπρεπε να γίνει με συγκεκριμένη σειρά και ειδικό τρόπο. Να φανταστείτε ότι μέχρι να μάθω να το κάνω γρήγορα, σωστά και να δημιουργώ ένα απόθεμα έτοιμων τελάρων με προλάβαιναν αυτοί που τελάριαζαν τα μήλα.
Προς το μεσημεράκι, όταν σταματούσαμε για φαγητό, όλη αυτή η εργασία έπαιρνε μια μορφή γιορτής. Αυτό γινόταν κάθε μέρα. Ερχόντουσαν αγρότες από τα γύρω χωράφια για να φάμε όλοι μαζί και να πούμε τα νέα μας. Τα πειράγματα και οι γαργαλιστικές ατάκες έδιναν και έπαιρναν. Πιστεύω ότι ένας σημαντικός λόγος αυτής της κοσμοσυρροής ήταν και η αφεντιά μου. Από την πρώτη κιόλας μέρα το γεγονός ότι η εγγονή του καθηγητή και της δασκάλας δουλεύει στον κάμπο μαθεύτηκε σε όλο τον ντουνιά. Εκείνο το καλοκαίρι αποτέλεσα την ατραξιόν του χωριού και των περιχώρων. Όλη αυτή η εμπειρία μου έχει αφήσει τόση γλύκα που ακόμα τη νιώθω στα χείλη μου. Σήμερα όλα αυτά τα τόσο απλά, μα τόσο σημαντικά γεγονότα έχουν χαθεί ανεπιστρεπτί.
Στην κοιλάδα του Τράγου καταλήγουν ποτάμια, ξεροπόταμα και ρέματα που μεταφέρουν τα νερά πολλών πηγών, αλλά και εκείνα των βροχών. Ανατολικά του κάμπου και από την πηγή Ρεύνος ξεκινά ο Τράγος ποταμός.
Πηγή Ρεύνος, η γέννηση του Τράγου ποταμού
Πηγή Ρεύνος, η γέννηση του Τράγου ποταμού
Πηγή Ρεύνος, η γέννηση του Τράγου ποταμού
Ο Παυσανίας μας λέει πως κοντά στην πηγή, το 170 μ.Χ., ήταν το χωριό Ρεύνος (σημερινό χωριό Παναγίτσα). Η Παναγίτσα (αρχαίος Ρεύνος) είναι επίσης ορεινό χωριό, βρίσκεται πάνω στην ΕΟ 111 και απέχει 6 χιλιόμετρα από το Δάρα. Είναι χτισμένη σε πλαγιά λόφου και από τα σπλάχνα της αναβλύζει ο Τράγος ποταμός. Στα πόδια της απλώνεται η κοιλάδα του ομώνυμου ποταμού. Η παλιά της ονομασία, από την Τουρκοκρατία, είναι Γκιούσι και το όνομα της πηγής Μπαλτσάκος, ονόματα που προσφωνούνται ακόμα και σήμερα από τους κατοίκους της ευρύτερης περιοχής. Αρκετά χρόνια αργότερα, τις εκτάσεις της Παναγίτσας εκμεταλλεύτηκαν οι κάτοικοι του χωριού Νυμφασία. Λόγω της εύφορης για τα δεδομένα της περιοχής γης, σε συνδυασμό με τον πλούσιο υδροφόρο ορίζοντα, αρκετοί από αυτούς επέλεξαν να κατοικίσουν το χωριό και κάπως έτσι ξεκινά η σύγχρονη ιστορία του.
Σήμερα η Παναγίτσα αριθμεί λιγοστούς κατοίκους, και εκτός από την πηγή του Τράγου ποταμού, τα επιπλέον αξιοθέατα που διαθέτει, είναι η όμορφη εκκλησία καθώς και η κεντρική πλατεία της.
Από τα αρχαία χρόνια, το ποτάμι πήρε το όνομα Τράγος από την αγριοσυκιά που ήταν φυτρωμένη πάνω στον βράχο, πάνω ακριβώς από το άνοιγμα της ανάβρας (πηγή νερού). Με τους αιώνες το όνομα Τράγος πέρασε στη λαϊκή φαντασία, σαν το ζώο τράγος, αφού κανένας δε γνώριζε πως τράγο έλεγαν οι αρχαίοι την αγριοσυκιά. Για τούτο στο κέντρο της πρώτης σφραγίδας του Δήμου Νάσων ήταν ανάγλυφη η μορφή ενός τράγου.
Στην ανάβρα του ποταμού φτάνουν τα νερά από τις πηγές και το έλος του χωριού Κανδήλα, μέσα από φυσική υπόγεια σήραγγα. Η αγριοσυκιά, που έδωσε το όνομά της στο ποτάμι, κρατήθηκε πάνω στον βράχο μέχρι τη δεκαετία του 1970. Τότε έριξαν πάνω της τσιμεντότοιχο προκειμένου να φαρδύνουν το κατάστρωμα της εθνικής οδού 111 Πατρών-Τρίπολης. Και έτσι η ανάδοχος του ποταμού χάθηκε οριστικά κάτω από τα τσιμέντα. Σήμερα έχουν κατασκευάσει πέτρινο τείχος και βρύση.
Στη νότια πλευρά του κάμπου καταλήγουν τα ποτάμια Μυλάοντας και Μαλοίτας, τα οποία ενωμένα πλέον αποτελούν τον Ξεριά, γιατί το καλοκαίρι στερεύουν από νερά. Την ιστορία του Μυλάοντα την έχω αφηγηθεί στο κεφάλαιο "Νυμφασία: Το χωριό όπου έλουζαν τα μαλλιά τους οι Νύμφες". Το ξεροπόταμο αυτό (Ξεριάς) είναι ο μεγάλος συλλέκτης των βρόχινων νερών από τη βόρεια πλευρά του Μαινάλου και από ένα μεγάλο κομμάτι της Γορτυνίας. Επειδή η κοιλάδα του Τράγου περιβάλλεται από πολλά, και κυρίως γυμνά βουνά, οι χείμαρροι και τα ρέματα μεταφέρουν σε αυτήν μεγάλες ποσότητες φερτών υλικών.
Ο ποταμός Μυλάοντας διασχίζει τον κάμπο και κυλάει φουσκωμένος από την πρόσφατη βροχή για να συναντήσει λίγο αργότερα τον Τράγο ποταμό
Ο Μυλάοντας οδεύει προς το ραντεβού του με τον Τράγο
Μυλάοντας και Τράγος σμίγουν ακριβώς στην πηγή Ρεύνος. Δηλαδή ο Τράγος με το που γεννιέται τροφοδοτείται επιπλέον με τα νερά του Μυλάοντα και αφού "έσονται οι δύο εις σάρκαν μίαν" κυλούν αγκαλιασμένοι, άλλοτε νωχελικοί και άλλοτε ανταριασμένοι, για να συναντήσουν στην πορεία τους τον Λάδωνα ποταμό και όλοι μαζί πια να τροφοδοτήσουν την πανέμορφη Λίμνη του Λάδωνα.
Το σημείο της συνάντησης:
Ο Μυλάοντας
Ο νεογέννητος Τράγος
Η κοινή τους πορεία
Από παλιά για τις ανάγκες των ντόπιων, των περαστικών αλλά και των κάθε λογής ταξιδευτών είχαν χτιστεί σε όλο τον χώρο του κάμπου πολλά πέτρινα γεφύρια, εκ των οποίων σώζονται τα έξι και αποτελούν αντικείμενο θαυμασμού των νεότερων γενιών. Όλα είναι μονότοξα, χτισμένα με την χαρακτηριστική γκρίζα πέτρα της περιοχής και κάποια εξ αυτών οξυκόρυφα. Κατά μαρτυρίες των παλιότερων ντόπιων τα πιο πολλά είναι χτισμένα από τους περίφημους Λαγκαδινούς μαστόρους, που άφησαν το στίγμα τους και σε αυτήν την περιοχή. Τα τρία εξ αυτών ανήκουν στα γεωγραφικά όρια του χωριού Δάρα, ένα στο χωριό Κώμη και δύο στο χωριό Πράσινο (Καρνέσι).
Το "Παλιό γεφύρι" του Δάρα βρίσκεται επί του ποταμού Τράγου. Λέγεται και σκέτο “Γεφύρι” ή “Γεφύρι στο χωριό Δάρα”. Πρόκειται για ένα πανέμορφο μονότοξο γεφύρι, χωρίς στηθαία και είναι οξυκόρυφο. Οι ντόπιοι πιστεύουν ότι χτίστηκε επί Τουρκοκρατίας αν και υπάρχουν και κάποιες άλλες απόψεις που θεωρούν ότι είναι βυζαντινή κατασκευή.
Το Γεφύρι του "Πόρου" βρίσκεται επίσης στον Δαρέικο κάμπο, επί του ποταμού Τράγου. Είναι μονότοξο, χωρίς στηθαία, με μια σειρά από καλοδουλεμένα καμαρολίθια μεγάλου μήκους και η βάση του έχει καλυφθεί με τσιμέντο και άσφαλτο, προφανώς για εξυπηρέτηση των γεωργικών οχημάτων των ντόπιων. Οι ντόπιοι πιστεύουν ότι χτίστηκε επίσης επί Τουρκοκρατίας και σίγουρα είναι νεότερο από το Παλιό Γεφύρι.
Κύρια περιοχή παραγωγής για τους Δαραίους ήταν και είναι ο ποτιστικός κάμπος των 3.500 στρεμμάτων. Τα δύο σε επάρκεια προϊόντα των κατοίκων ήταν παλαιότερα το καλαμπόκι (αραποσίτι το λένε οι ντόπιοι) και το κρασί. Και στα δύο είχαν περίσσευμα και μπορούσαν να τα πουλήσουν. Το κρασί αγόραζαν κυρίως Βυτιναίοι και Μαγουλιανίτες και αυτό το γεγονός δεν ήταν τυχαίο. Οι Βυτιναίοι γνώριζαν την καλή ποιότητα του κρασιού από την εποχή που και οι ίδιοι είχαν κτήματα στον κάμπο του Δάρα. Η παράδοση λέει ότι οι Δαραίοι φύτευαν τα αμπέλια τη νύχτα κρυφά από τους Τούρκους. Αυτό φαίνεται να είναι μια αλήθεια, γιατί οι σειρές των κλημάτων ήταν ακανόνιστες και ανακατεμένες. Τα τελευταία από αυτά τα αμπέλια κόπηκαν τη δεκαετία του 1960 με την εκτεταμένη δενδροκαλλιέργεια στον κάμπο.
Σήμερα στον κάμπο καλλιεργούνται μηλιές, κυδωνιές και ροδακινιές. Τα μήλα είναι ξακουστά και πεντανόστιμα. Σαν νεαρή κοπέλα, με τις ευλογίες του πολύ αυστηρού παππού μου (ακόμα και σήμερα αδυνατώ να κατανοήσω πως ψήθηκε και έδωσε τη συγκατάθεσή του) εργάστηκα ένα καλοκαίρι στα μήλα. Ο έμπορος που αγόραζε τον πολύτιμο καρπό ενός χωραφιού δημιουργούσε ένα συνεργείο από ντόπιους εργάτες. Η ξαδέρφη μου δούλευε αρκετά χρόνια στα μήλα και έβγαζε καλό μεροκάματο. Βρισκόμενη για καλοκαιρινές διακοπές στο χωριό, μου μπήκε η ιδέα να δουλέψω και εγώ μαζί της. Τα βρήκαμε, τα συμφωνήσαμε με τον έμπορο και το ραντεβού δόθηκε στις 7 το πρωί στην πλατεία του Δάρα. Ένα αγροτικό αυτοκίνητο αγκομαχώντας ανέβηκε την ανηφόρα και στάθηκε στη μέση του δρόμου. Καμιά δεκαριά άτομα, που αποτελούσαμε το συνεργείο, πηδήσαμε στην καρότσα του αγροτικού και ξεκινήσαμε για τον κάμπο. Η πρωινή ομίχλη, αν και καλοκαίρι, απλωμένη σαν γάζα θόλωνε τον ορίζοντα, τα δέντρα και τα χωράφια.
Το νοτισμένο γρασίδι μούσκευε τα παντελόνια μας από τα γόνατα και κάτω και η υγρασία μας τρυπούσε μέχρι τα κόκαλα. Η δουλειά ξεκίνησε αμέσως και η έντασή της ήταν τέτοια ώστε γρήγορα ξεχάσαμε τα βρεγμένα παντελόνια και τα παγωμένα χέρια. Στη μέση του χωραφιού τα μαζεμένα μήλα σχημάτιζαν έναν κατακίτρινο λόφο. Και λέω κατακίτρινο γιατί αναφέρομαι στην ποικιλία golden η οποία καλλιεργείται κατά κόρον στον κάμπο του Δάρα. Η δουλειά του συνεργείου ήταν να διαλέξει τα "υγιή" μήλα και να τα τοποθετήσει με συγκεκριμένη σειρά μέσα σε ξύλινα τελάρα. Έπρεπε να είσαι έμπειρος-η τεχνίτης-τρια για να το κάνεις γρήγορα και σωστά αυτό. Η δουλειά του νέοπα, δηλαδή η δική μου, ήταν να "ντύνω" τα τελάρα με αυτά τα μπλε-μωβ χαρτιά τα οποία προστατεύουν και σκεπάζουν το προϊόν. Και μη νομίζετε ότι αυτή η εργασία ήταν εύκολη, γιατί το στρώσιμο των χαρτιών έπρεπε να γίνει με συγκεκριμένη σειρά και ειδικό τρόπο. Να φανταστείτε ότι μέχρι να μάθω να το κάνω γρήγορα, σωστά και να δημιουργώ ένα απόθεμα έτοιμων τελάρων με προλάβαιναν αυτοί που τελάριαζαν τα μήλα.
Προς το μεσημεράκι, όταν σταματούσαμε για φαγητό, όλη αυτή η εργασία έπαιρνε μια μορφή γιορτής. Αυτό γινόταν κάθε μέρα. Ερχόντουσαν αγρότες από τα γύρω χωράφια για να φάμε όλοι μαζί και να πούμε τα νέα μας. Τα πειράγματα και οι γαργαλιστικές ατάκες έδιναν και έπαιρναν. Πιστεύω ότι ένας σημαντικός λόγος αυτής της κοσμοσυρροής ήταν και η αφεντιά μου. Από την πρώτη κιόλας μέρα το γεγονός ότι η εγγονή του καθηγητή και της δασκάλας δουλεύει στον κάμπο μαθεύτηκε σε όλο τον ντουνιά. Εκείνο το καλοκαίρι αποτέλεσα την ατραξιόν του χωριού και των περιχώρων. Όλη αυτή η εμπειρία μου έχει αφήσει τόση γλύκα που ακόμα τη νιώθω στα χείλη μου. Σήμερα όλα αυτά τα τόσο απλά, μα τόσο σημαντικά γεγονότα έχουν χαθεί ανεπιστρεπτί.
Last edited: